장음표시 사용
191쪽
EXTREMA MUNDI DIES REPROBIS INFAVSTA
m. diem illam mihi votis omnibus optatistimantio . Carissime,perge obsecro, perge viterius,vox tua adhuc isnet in auribus meis. Quid post haec λAng. Ηsc,prima gaudia, vel potius gaudiorum initia,post ' hac gaudia consumata. Regenerata igitur humani generis naia .,s. Da, & sa,Vasa cuncta a summo illo Artifice Iuccessu temporis fabrica-r . . '' ea, multis tandem fractionibus comminuta, & ab eode uti di- in a. ximus puncto temporis in integrum restituta, in vallem fletur raptim confluentia, supremo iudici se iudicanda constituent, 'e ab illo, qui iuste iudicat,& non saIlitur,decernatur,quaenam i lorum sint vasa irae aptata in interitum sempiternum,& quae va- 'hmisericordiaepriparata in gloriam.Quaenani sin v
di argentea caelestibus inferenda; & quae ignea aeterivs uuibus pabula aeternaliter suggeremta;& quae fictilia in cumulium proletorum damnatorumq; lapidum aggerenda, quae in honorem api id superos in aula summi Regis habenda, & quae apud Iose
ros in contumeliam in perpetuum deputanda. Ho. Overe magnum,&plenum admiratione spectaculum. quis non obstupescat, diu inter se consula iri, & misericordis rasoru stagmenta exellae tumulis ta discreta prodire, statu,locuq; Ieram ta diuersa restiλTunc vere dicetur Dominus thesauru suum,ct protulit Oasa ira sua. Quis est iste thesaurus Domini pNir hila* Fgo fidenter dicam, esse fidelium tumuris, in eis enim irae, α' a: misericordiae vasa, idest, electoriam, atq; reproborum corpora conquieseunti, Tunc aperiet Dominus thesaurum suum, & valazerris ini, irae,ac misericordia proferet,eum ex uno eodemq;sepulchro vi dere licebit quosam prodire pulcherrimos, sulgentis imos, ve potu ipso sole creempliciwnquam antea fulgente septies clatiores, iucundissimos, rumma alacritate Deo laudes docantantespillius gloriae quislparticeps iam essectus,quam beata anima excὰlesti secum detulit Paradi Q. Et contra, quosdam alios inde erupere foedos,horribiles, nocti suntles, moerore coiisectos, eiulates de jerato clamor e miserrimos proclamantes, a suis sm-
auios quibusq;aius bu4 tartareo,quo illa ardet, igne succus ,
192쪽
. t Nesauru Domini in die ultionis, retributionis aperiendii,ecclesiam potius conuenit appellari , quae nunc vasa irae cum vasis misericordiae simul claudet,quemadmodu & paleas cus mento,& pisces perdudori ac proijcludos cu electis piscibus cotinet, tua cu Iudaeij tcpore Dias aperuerit exinde vasa iraeseretan igneq; vasis hisce inutilibus preparatu .Attamethesaurui ni siue Milesia, siue mulchra dixeris, utraq; sui die illa aperie la, & exinde vasa iri, de misericordis δfereda,cu '; homines de terra O magno illo discrimine exituras,haesitare n6
libet. Sic ad audiciu omnes aut vi aut volutate celeres proper
butalli Dςmonibus pulsi, tracti raptati ultra progredi cogentur inuiti Spore isti, Angelis plaudetibus,agilitatis dote sublimes, ad iocum retributianis potius quam iudicii iter seliter diriget . o quale illud omnibm placidissimu intuentium corda amo-
ris dulcedine rapiturum spectaculum erit, cerncre, hinc cleo in corporibus gloriosis terrae vale dicetes,in aera sursum rapi, di lucidarum nubium vehiculis considetates,in occursum Regis procedere; illinc Regem de fiammo empyrei vertice cum tota curia,in nubibus, ac regia maiestate, obuiam illis descendere, x ς atque in media aeris reg one sibi inuice Occurrentes consistere. c. s. Ho. O dulcissimum utriusq; mitatus occursum, occurren sto,st Ansetiu animos liqueficturumlutasneillic inueniar egoλQuis enar :Ρ rilssi' rare stiliciet,quanta erit in occursu illo mutuae agnitionis IaetitiaZ qualia erunt amoris signaλbeneuolentiae verbaΘquales iubili ''
in corde latetis, imo foras erupentis ostensiones λ quis mutuus gloriosi cuiusq;vultus intuitus)quomodo in dulces ruent ample - - xus, k dulcia figent oscula, post diutissimam moram se tandem reuisis3imo cognitis nuqua visis, utpote Patriarchis, Prophetis, 'ς --
Apostolis, de singillatim c eris.Crederem etiam occursum illii. laetissimam illam,& primam absentium visionem, atq; notitiam plus gaudii, & admirationis fore his allatura, qui nec in carne te viderant, nec nudae eorum animae inter se aliqua habuero commercia, habitaculis , sitibus lue disticta. Prima namque ardenter, diuque expectatorum absentium visio, prima intui. tiua praesentium cognitio, primi amplexus, dulciora, & cariora nouitate contingunt
Gaudia illa biritualia,nulla unqua vicissitudine varia Muis .
da, aut processu teporis minueda,l tis mulidanorii euentibus,in quibus nil diu permauus inuenitur,no bene certe metiris. luda
193쪽
expurgatus,quanta,qquam multiplisi libri
A X tibi, viator, pere inis ad patriam
tendentibus,tam optabilis, quam necessaria,quam inops pacis terra sitis incolis dare nequit; futurus aliquando illius pacis comprehensor,quae exupcrat omnem sensum, cuius desiderio flagras, pro qua
salutari Christi militiae nomen dedisti, fidem spopondisti, certamen intim, & pugnare non desinis.
m. De hac pace,etu'. imperturbata in aecernum requie, iuxta Angelicum extera nocte promissum, te carissime,serm nem habiturum expecto, ut desiderium, quod saepe in corde meo tepescit,seruentius accendatur, initumque pro pace cem tamen, animosius prosequar, & vires ad pugnandum exeram,ihi. Praemia certamen mouent ,& quanto maiora praee, . of,C mia,tanto fortiore mouent ad certandum impetur praemium
initi pro pace certaminis,pacem esse,Christi milites non ignorant , S ideo quandoque λrtiter pugnant; sed si tota, quantum fas est, huius praemii magnitudo innotesceret dimicantibu ad mortem usque sortissimc dimicarent uicu: inuicti quo
194쪽
dam Martyres se gesserunt , quos indubitata inuisibilium fides secit huius praemij nedum magnitudincm intelligere, sed etiam dulcedinem degustare . Quod ergo meae fidei seruore, ac de uotione non assequor, Angelica , Spraesertim ignita assequar
Ang. Vt aliqua de statu Ecclesiae triumphantis post uniue salem totius orbis innovationem suturo, Dreuiter disseramus, ab ipsa mundi purgatione incipiamus oportet. En mucro mundum in obsequium hominis conditum , ipso tunc homine peri gloriam innovato, innovari, nouaq. pulchritudine decorari, diuinam condecet bonitatem hominis amantissimam ad obi dandum, corporeo quoque visui, hominem iam beatum. Igitur, ante extremum tremendi iudicij diem , ignotum om nibus, sed vicinum, uniuersale ignis diluuium, quimadmodum olim aquae , inexpectarum superueniet urbi. Cogita itaque si tunc vives, hisce oculis te vitiarum igneum suuium .abortu so- lis usqpe ad occasum emanantem, de velut seriens finibus mare , & montes, ac valles deliorantem , terramq; omnem, &quaecunque sunt in illa exurentem. T A vh: . Tunc in is ubique vorax, ruptis regnabit habenis; tan- astensi tumq; ascendet incendium ignis , . quantum .aquae diluui3 , idest, quindenis cubitis super montium sacumina. Ho. Num vitia hominum corpora ignis ille comburet,inox rediuiua futura Θ lv. Comburet certe supra montiu cacumina ascensurus is sneendi, illa IIo. Et ego exustus, exustionis ruinas P, ut.modo dicebas, zz. - . z
hisce oculis cernam Z Sed esto hoc certum sit , accepta parte
pro toto, & ruinarum initijs pro totis , ςonsummamq; ruinis . Si cuncti hominum tunc viventium corpora , immenso allius ignis incendio, in cineres redigentur, quomodo verum erit , quod Apostolus asserit, iuxta erudita quorundam interpretum commontaria, sanctos videlicet illa die superstites, mortem minime obituros,sς ΩbRedos nubibus, uiam Christo iturosy 'ita tamen, qhod ingloxium,&corruptiuum, & mortale, gloria, incorruptione, si immortalitate mutetur, ut qualia corpora mortuorum laxe ra sunt , in talem substantiam etiam viii cum corpora transsoridentur, pauissima mortis necessitat
Si interpretes ex doctrina pauli intellexerint, sanctor, i rapient viventes, in raptu de mortalibus corporibus exitu- . . A ros ,
195쪽
ros,& ad eadem mox eorpora immortalia reditoros, nullas verbis Apostoli patientur angustias . itaque sancti adhuc vivi, Bla die reperti, de vita ista in mortem, & de mortein aeter-HM. nam vitam, celerrima commutatione, tanquam in ictu oculi transeundo , mortem non sentient , sed non effugient ; qtiis ortati ine es enim homo, qui Wiust, ct non videat mortem, cum patultimsi hominibus somel moνι λ At non sic dulciter,&celeriter mo-- rientur, qui aliqua adhuc peccatorum purgatiope egebunt, sed per fluuium igneum,& vada feruentibus globis horrenda transibunt, quanta fuerit peccati macula, tanta & pertranseundi mora; Quantum exegerit culpa, tantum sibi ex homine vindi - cabit quaedam flammae rationabilis disciplina . Hoc incendio , tot hominum , ac Daemonum flagitiis, velut irregularitatibus violatus, tot sceIerum istoribus, sordibusq; pollutus expurga. bitur mundus; de ipsa quoque clementa phisica , tam multiplici commixtionis impuritate affecta.
m. Num caelos quoque ignis purgabit incendium Z & si
etiam caesos, iuxta illud : Celi ardentesibiuentuγ, ct elementa Op 3- ignis ardore tabesent; Num caesos expurgabit aethereos Anm Ignis ille non aethereos sublunarium impressionum vel aeectionum incapaces omnino, sed caelos tantum expurga- . . I bit aereos, hoc est, inania haec, &nebulosa ventos aeris spa-cia, daemonum domicilia .
Mundui ... Sic, itaque expurgatus mudus,multum super omne modu,α
dici potest, sermosior apparebit, Deiq; longe maio-
ηdine .ees rem, clarioremq; notitiam, quam antea, se intuentibus ingeret. Si cnim nauudus nondum expurgatus, nondum innovatus, tan-
, ta nihilominus speciositate afficitur, ut ex magnitudine neci ... - creatura eognoscibiora. ρ ut Creator horum Oidini; post in- mr nouati m. post tantam superadditam pii lchritudinem, quam cognoscibiliter, quam conspicue summus Artifex in suo conspicicietur opere λ Tunc elementa omnia inselitam clarit tis φ iam induent: do primum,terra tota in plaΠditimam quandam redacta planiriem mitida ut vitrum spectatibus sς obsiciet 'iςm aqua ut crythallus, aer his nitidior, & purior, 't cxium ; ignis 4M . undequaque splendidistimus, caeli luna maria aemul/bitur; cae'
- Iumbdereum gloria vestietur; luna, & astra solis claritati amicientur; sol septies pi squam nunc , splendore fulgebit. Ee caeli, cum non in aliud moueantur ossicium , quam ut humano
196쪽
penso, sub tunc circulari quiescent moni,qulescent luminaria, in eodem puncto, quo sitorum motuum sumpsere primordia. Sol sistet in Oriente, Luna in Occidente, quorum luce cuncta ubi pie rimante, & orbibus quiescentibus, nulla erit diei, ac noctis: vicisitudo, nec vicistudinis obumbrati nec tempus erit amplius,sed simplex quaedam sine inueteratione, ac innovatione duratio , diesq; perpetua. Nulla quoque inter elementa erit qualitatum pugna, quia nec unius in aliud transmutatio. Cesis abit ille' tam multiplex caelestium spheraru in haec inseriora influxus, nec mundus iste inser r supcrioribus lationibus gube nari, ae regi, necesse habebit, sola tunc Dei se conseruantis ma- nutenentia indigens. Iio. ii Caelos, ac elementa doces noua pulchritudine decora da, sed sacrae litterae, corpora tam caelestia, quam soblunaria in alia noua, ac pristantiora sere ei lantialiter transmutanda, satis clare,& aperte indicare v:dciatur. Vt est illud. Vnsi Catam n num ,'Drram nouam , primum emm eaeum , ct prima ire Myt. Et . Ecce ego ero eaos, Drram nouam. Et . CAEIUDeus fumus iique ent, di Drra siem vestimentum arraretur . Vel aliter iuxta alios . Ohomminuιntur in nibu-msalisi modum conterentur.
lv. Haec , & si qua alia sacrarem scripturarum t stimonia adduci possunt, nedum quicquam contra praedicta
testantur, verum etiam , sic eis quam maxime suffragantur, ac si pro illis allegata essent. Perditio namque caelarum in stripturis non interitum sonat, sed mutationem in melius indicat.Nouos caelos, & nouam terram iuxta Ioannis prophetiam videbis non alios caelos,& aliam terra,sed veteres,di antiquos in melius commutatos. Scripturae itaque accidentia pro illo satu impertinentia docent peritura. non substantiam transituram. Cae- terram, ipsa eadem elementa, ipsi ijdem caeli inconcussa in aeternum stabilitate manebunt,veterisbusq.abiectis exuui)s, nobilior atque illustriora pro sui statu decentia,indumenta sitscipient, ut sic, eiusdem naturae, sed alterius gloriae, alterius claritatis, gloriosa beatorum corpora imitentur. Ho. Igitur, terra,quae a suς sendationis primordiis,uirentibus herbis, floribus,virgultis,arboribus c5uestita apparuit, post innovationem non eisdem amplius decorabitur ornamentis Z.
Ang. Non .eisdem, sed aliis pulchrioribus decorata consi siet. Elcnim nouum transbarentie, ac splendoris superindu-
197쪽
ctum accidens, commixtionis depuratio, &ipsa, quamne pret, dita fuerit, incorruptio, facultatem ab ea uic nti quicq am
Ho. Ego memini me legisse, terram illam, quq in gremio suo corpus Domini consevit, totam velut paradisum minini euasuram, S quq sancto: um sangine est irrigata, odori is floribus , liiijs, rosis, violis , immarcescibiliter se e perpetuo
decorandam. His ego adderem, etiam loca , ubi templa dic ta Deo suere,corpiisq; dominicum asseruatum, eadem frure Pul
chritudine honestanda. ii . pnuam νεα- Figi rata Imluutio. Qui aliquant his Iocis primos tiu m ba, i liuam pie existimant conserendam, hanc trus peculiarea q endam splendorem, quo ills terrarum partes sternaliter i Μ ' si signitς manebunt, quam flores, auivirentra semper gramma a. a ' arbitrari rationabilius possent. Q emadimodum vulnerum cicatrices in co poribus Martyrum, velut fixa in i sydera ammore, ac densiore luce fulgebunt. Quod si etiam Deus virentium graminum, herbarum, florum, atque ony D'im 'borum, terram perpetua vellet amqnitate visere, D Miuus est, eiq; impossibile nihil. . '
Ho. Itaque terram in suis quibusdam sinibus sulgentior lVce micantem. vic tum splendescens, passim syderibus dem
ratum, contemplari licebit Licebit contempIari,&quandoque 'idere. sic te ra tanto amicta decore, nullo unquam corruptibilis animantia deinceps temeranda veitigio, corruptionis expers, immota Persistet, tantaq; erit ambientis aeris quies, ut etiam in tenui impressi puluere caracteres indelebiles permanerent. Nec in congrua fiatura hec rerum insensibilium quies, imo valde Be torum statui contentanea. Consentaneum enim est, ut ad summam illam, perpetuam; cqIessium incolarum requiem, rerum omnium tranquilla ubique immobilitate sistentium qui*sire spondeat sempiterna; solam inserorum turbulentissimam regionem, ubi umbra mortis, luet nullus ordo, ted sempiternus horror inhabitati Ho. O gaudium, o laeta nimimini spes, nec multum foron ab optata expectatione longinqua. Si tam iucunda experior prima b c desitura hominum felicitate pr nuncia, Angelico oro avrompta, quid cruat vatima, et suprema
198쪽
MIRA , ET SOLI DEO POSSIBILIS RESURECTIO,
. An leto ignis incendio , ignis consumptis pabulis,
, Ita eunctis deletis corporibus, elementisq purgatis, in momerito, in id tu ocum in nouissima tuba, mortuorum omnium continget reserectio, citissimE quidem. & nisi dispei si humanorii in corporum cineres ministeri' essent Anoelico colli tendi quoniam Dei. pQtentia, tempore ad operandum non in-iget rediuiui in instanti cuncti prodirent homines. Opus lane mirabile, omnium l. mirabilium maximum, naturami & quaim libet creatam: facultatem omnifariam superans, soliq. Deo pol -sbile. Animam namq. semel a carne disiunctam , semel a corpore exulantem, ad suum iterum, in quo condita tuerat, domicilium regredi, iterum corpori sociari, & una cum corpore reuiuistere, atq; eundem hominem surgere, qui ceciderat,natura: viribus est penitus impossibilς. Idcirco Philosophis fere cun Ois, fidei lumine destitutis,nuda naturarum principia sipeculan tibus,quae, & quantae earum vires essent,perquirentibus,regret sus iste seper visus est impossibilis;& si quos firte aud rent,posesbile opinantes, vel etiam de facto aliquando suturii asserentes, irrisione plusquam dignos censebant: ut Paulo contigit, de relu- rectione coram Atheniensibus disserenti, quem non vera praedi cantem, sed noua potius daemonia .n ciantem Pata rant, nilq. stultius dici posse arbitrantes ipsum irridebant. Ho. Facile regressum hunc illi Philosophi concessistent, qui nescio quem circulum magni seculi confingentes docebant , Quod certis annorum period s caelorum orbes ad eadem cipia recurrentes eosdem prorsus effectus reuocabant, cum ab eisdem causis iidem ubi I. proferantur esse S . An Fabulosa sunt haec,& inter fabulas computanda, Re messum hunc soli Deo possibilem ipsa latetur natura, quae sonon agnoscet in illo. Quapropter ipse Deus resurectionis testem,non quemcunq:ie, seu summae auctoritatis perlonam, ruum nempe filium esse voluit, his eis,mqvieris,stius meus dilectus, ipsetim audite,si mortuos ad vitam iterum reuocados asseruerit, etiam contradicentibus cunctis, ipsum audite, qui cum sit prima, &increata veritas, mentiri non potest. Ideoque testem popu-
199쪽
populis issi eum, durem,ac praereptoremgentibus. Ita
na tantum virtute, in eodem corpore , quod per mortem cecimi putrςdinem versum,in cineremqi. .M. ., .h. xςd Vmiidem homo resurget. Nec enim perit Deo terrendmateries,de qua mortalium creatur caro, sed in quemlibet pu uerem, cineremq. seluatur, in quoslibet halitus, orasque disimmat, in quamcunque aliorum corporum substantiant vel Mapsa elementa vertatur , in quorumcumque animalium etiam horninum cibum cedat,carnemq. mutetur, illi animae humanae puncio temporis redit, quae illam primitus, ut homo fieret, esceret, viveret; animauit. Absit,ut sinus ullus, secretumq; tia 'Urq ita recipiat aliquid subtractum sensibus vestris, ut omniuna Creatoris aut lateat cognitionem , aut effugiat potestatem is . minimo,&si omnibus perijsset modis caro humana,vi nec visi erus materies in nullis naturae latebris remansisset, unde vellet,
omnipotens . Itaque Angelico uti diximus
miniiterio, cineribus, ubi malost humani corporis pars extiterit,eongregatis,& suis cuique corpori membris cunctis, organis, humoriburi & aliis quibuscunque ad naturae persectionem attinentibus, ab eo, qui prius praestitit, restitutis, edam Anima virtute regressa, idem redibit homo. h h plς 'orum , soipsum nimium admira tuῆ, se suspiciens, seq. palpans, vix prae gaudio se eundem ex uet esse, qui est: & se ipsum alloquens, sic dulciter subclamabite λ caroῖ haec illa mem-ν audio eje--λ-idem eorpus, quod per tot annorum centurias , in
.ex: ςollapsum, in humorem solutum, in auram exhal
tali. ' tum, nunc in integrum restitutum, mihiq. redditum res uisse Z O cara, diuque expectata noui veris tempestas , ad- uenisti tandem, in qua mortalium caro instar foeni exiccata refloruit. s. oeses. . nunquam saluatoris' mei dentigatus amor , qui talem, promeruit. Anima mea, quam primunt
.. i. ,- Vocem dile ι se Vocantis audiuit, sit me, propera amica mea lis vel, priua. & veni, venit sine mora, & mihi meipsum reddidit, ut de corruptione surgerem incori uptus. Resurrexi tandem, di vocem. allam dulciisimam, auditurus venio . Venite benedicti Patris tmei. Ecce noui veris aduentu ; hyems, quo rationales aruere , amores,iam pransiuit; hyemalis tentationum imber abiit,lon-
deinceps reuersurus ; ath ta arbores,
200쪽
, quae ollina hyemis stigore , vitali humore consumpto, perierunt, ecce in placidissima veris tempestate rediuiuae apparuerunt,siondibus, noribus'. pulchcrrimae..Tunc crucem , quae in media aeris regione sole splendidior apparebit, deuote aspiciens, alloqtietur. Salue crux, tot praetiosarum, venustarum q. arborum rege ieratrix veneranda; Tu sterilis quondam arbor, Christi sanguine Decundata has innumerabiles pene arbores soliq- .rum viriditate amaenas, sorum pulchritudine decoratas, fru-
Mum ubertate praediuites, feliciter produxisti . . HO. o quae audio' ex hoc auditu, quid intus sentio, explicare non valco; quis mihi det, & ut ego talis inueniar, dignus, qui talia proferam, in suprema resurectionis dieὶ quis modo , modis omnibus excruciari nolit, tantae felicitatis ςompos ali quando futurus 3 Quis, inquam, libenter nolit, corriaptibi lem hanc arborem. La nihilominus conditione casuram , si . Opus sit pro Christo euelli , comminui, igne q. comburit Et nunc carissime, liceat mihi, quaeaam de hac mate ianon Tatis comperta, nec satis clara, tibi elucidanda proponero .
Mutila,& deformia reproborum corpora, num quemadmodum era resurgiis electorum, integra,&sine deformitate resurgetit ξ dubium
Ang. Iutegra quidem surgent , foeda vero, & desermia nec ne, inquirere,quid oportet λ Neque enim fatigare te debet incerta eorum habitudo, vel pulchritudo, quorum erit certa di sempiterna damnatio. Attamen maxima, & supra quania dici potest, erit eorum deformitas . Vidisti quandoq; obsessum Mem 'ne corpus,quam deforme reddaturὶ Sic desperatς repro- horum anime ad sua iterum corpora redeuntes,consimili, sed longE maiore eos deformitate assicient. Ho. . Distinctane viriu'. sexus ibi eri; sigillatio λ Vide-det hir namque superflua sexuum sine necessitate diue sitas. Ang. Scrii uni distinctio. non sexuum opera ibi erunt; nee statim sit perflua videbitur membrorum resti rectio, quae caritura sint ossicio suo,cum adhuc in hac vita positi quamplures nitantur opera non implere membrorum . Itaque qui utrumque sexum iustituit, utrumque restituet, nuditatis pudore , illarumq. partium obscaenitate ablati s , libidine nulla prorsus superstite , Deum omnes de tam decora utriusque sexus pulchritudine laudabunt. Et ipsae sceminae, quae trucem tyrrannorum fae , in sexu stagili seliciter extitere victrices, ac