장음표시 사용
51쪽
o Tra tus . . . Deus verus non quareretur να Tertuli. Apologetico c. 22.
2. Curationes morborum a salsis numinibus operatae , fuerunt potius infestantium daemo. num quies , quam aegritudinum depulsio , dunt enim primo , ait TertulL ibidem, d. nommedia praeipiunt ad miraculum nova sive contraria et postquam desinunt ladema , is eura sc
3. Praediis io futurorum facta fuit a daemonibus, qui mira sua velocitate in momento orisbem lustrant, & referre possunt quae , in remotioribus plagis, geriintur, ut doceo Tertullis, ibidem, qui addit , dispositiones' etiam Dei , ωnMuc conrionantibus exserpunt, ιεν nunc Ioctionibus resonantibus carpunt , ita hine δε- mentea quasdam temporum fortes , amulantur .iυinitatem , dum furantur diiamationem . Objitaei z. ciam Manichais : Tod admitti debent dii , quot prima rerum principia. , 'atqui duo sunt prima rerum principia ergo . Resp.-
. Prob. min. Tot sunt prima rerum principia, quot sunt este si oppositi atqui duo sunt es .fectus maxime. oppositi, malum nempe & bois num; ergo duo sunt prima rerum principia . Re p. nego maj., Nam effectus diversi opposiisti , licet arguant diversitatem - causarum secun darum , quarum virtus est ita limitata & ad certos effectus producendos determinata, ur alios. non possint producere, v. g. ignis ignem , non aquam, producere potest a tamen non arguunt diversitatem causae primae, quae , cum , sit ἰinfunitae virtutis , quoslibet effectus producere potin est, sive similes, sive dissimiles, sive etiam contrarios, unde Deus , creator. misibilium is invisibilium, dicitur. I p. I. Malum non potest oriri a principio bono,
52쪽
Sono ἰ ergo necessario debet oriri a principio
Resp. ant. Malum culpae , non potest oriri a principio bono, eme. an est enim nimata rectitudinis privatio , quae veram non habet causameffectricem, . sed potius deficientem. M a- Ium-Poenae, nego ant. Nam a Deo justo inulationem criminum infligitur , dc sc consider tum , rationem boni illauit. Ἀa: Si uni sinesset Deus, illeque bonus, 'malum 'culpae impediret si posset ; atqui non impedit; ergo c, Resp. nego seq. anai. Ad Deum enim, qui est provisor generalis, pertinet & boni productio ,& mali permissio quippe creavit hominem liberum , ut, vel bonum , vel malum eligeret , oblata ipsi gratia ad bonum prosequendum, d malum fugiendum necessariae, atque etiam Pr Dosita aeterna felicitate , si bene, aeterno vero Iupplicio , si male ageret. Quid' porro sapientius & ad laudem supremi provisoris opportunius culpa igitur hominis est , si misere pereat, beneficium vero Dei, si aeternum vivat. Objicies Trithaistis , Trey sunt pers nae in SS. Trinitate, quarum quaelibet est Deus; ergo sunt tres. dii. Re p. nego conseq. Quia tres illae personae habent eandem numero naturam ergo sunt unus
Inst. Personat divinae a se invicem realiter distinguuntur s.ergo. Resp. 49. an L. Realiter distinguuntur personalitate , cone. substantia se a natura , nego ant, Porro pluralitas deorum ex pluralitate numerica naIuraram delum itur , non ex pluralitate
I . 2: Personalitas in Deo non distinguiturae natura ia. Deo , ergo si. personae divinae pen
53쪽
ηο - assinatus lonalitate a se invicem realiter distinguamur, realiter a se invicem distinguuntur natura. Resp. dim ant. Personalitas de natura in Deo non distinguuntur realiter eone, virtualiter, ro auia Nam modus existendi. per D ,. distingum tur virtualiter ab ipsa re exulante per se , sea personalitas in Deo , est modus subsistendi pissa, natura vero est res quae peν se , . subsistit ergo distinguuntur virtualiter ; porro distinctio illa virtualis. sufficit, ut personae divinae , na- , tura omnino indistinctae, a se invicem realiter distinguautur personalitate. Iust. 3. Personalitas ta Deo est de conceptu naturae , erD noa distinguitur virtuali tell
Prob. ant. Persona definitur et rationalis naissura indimidua substantia ; ergo personalitas est
Respc nego conseq- Quia, in allata definitio, ne , individua obstantia, non signa at esse tiam, seu. naturam divinam, sed subsistentiam, seu modum subsistendi paries unde non est sui stantia simpliciter , sed indiυidua obstantia , hoc eth ,. sabstantiae incommunicabilis alteri tam quam supposito.
RatioM Hemonstratur unisum esse Deum . Prob. Afferendo varias uni tis Dei demonstrationes. I, Demonstratis ex nostione Dei., sic proponi.
. tur : Deus est ens summe magnum & infiniatum , quo nihil majus aut melius esse, aut cori Litari potest; atqui non possunt esse duo entia lumine magna & infinita ergo unicum esse
Deum necesse est, non multiplicem. Prob. min. I. Esse summe magnum e L. Te
54쪽
run. ν est parem non habere ρ at parem non habere ita uni competit, ut millo modo possit 'duobus competem; ergo non possunt esse duoentia summe magna. 2, Esse inlinitum, est coma
plecti omne genus perfectionum ; atqui duos esse hujusmodi impostibile est . nam si essent duo infiniti, unus ab altero distingueretur, alias plures non essent atqui id per quod unus ab; alio distingueretur, esset aliqua perfereo, Deus enim nonnisi perfectione quadam potest consti- tui I ergo uni deesset ea perfectio , qua alter
.constitueretur ergo non haberet omnes persectiones , ac proinde non esset infinitus ; ergo Deus , si non est unus, non est , concludit Tertuli. ibivi. Dices P Non magis divinae naturae infinitas impedit pluralitatem deorum quam Persona-Fum atqui tres sunt personae insinuae . ergo Possunt esse plures Dii infinitio Reo. nego maj. Disparitas est, quod, fi plibres essent dii, differrent a se invicem per ali. quam perfectionem infinitam qua unusquisque eonstitueretur , & qua quilibet alius careret pquare nullus ex eis esset revera infinitus; econtra cum tres SS. Trinitatis personae habeant unam, eamdemque naxuram, nihil haebet una, quod , ejusdem naturae divisae beneficio , cui omnia. identificantur, non habeat alia.
2.. Demo ratio ex omnopotentia Dei, sic proponitur: repugnat esse plures omnipotentes; er
eo & plures de . . Prob. ant. Si essent duo omnipotentes , dc unus vellet Producere aliquam creaturam, vel alter posset illius creaturae productionem' impedire & produe am destrirere, vel non posset;
55쪽
' Tractatusset; si non posset, . non .esset omnipotens,' curri non posset eSequi quodcumque vellet. si poster,' alter non esset om vi potens, cum non posset suum opus facere & conservare ; unde merito col cludit D. Athanas. α dicera plures deos aqualiter potente4 , es dicere plures aqualiter impo
3. -Demon ratio , Deus est primum omnium rerum principium , finis simpliciter ultimus emundique rector de gubernator idi atqui uuicum est rerum omnium miticipium , , unicus finis sim pliciter ultimus, unicus mundi rector; ergo
Prob. prima paes min. Si essent plura rerum omnium prima prineipia, quodlibet eorum eia set principium totale, vel non 3 nom: primum νquia implicat ejusdendi rei esse plures causas t tales 3- non secundum, alias nullus esset Deus cum nullas haberet virtutem infinitam, sed alia terius adminiculo indigeret i ergo unicus est
Prob. seunda parr mis. De ratione finis utitimi simpliciter est, quod ad ipsum omnia o dinentur , ipse vero ad nihil aliud referatur ;atqui implicat duo dari, quae ita se habeant ergo implicat dari duos fines simpliciter - utilis
mos; Prob. min. nam vel unum illorum, ad alius reseretur, vel non; si primum , illud quod referetur, non haberet rationem ultimi finis, de jus ratione est, ut ad nihil aliud referatur Asi θοundum , aliud , ad quod non reseretur , non esset finis ultimus , de cujus ratione est , quod omnia ad ipsum referantur. Ergo. Prob. tertia pars min. Quae diversa sunt Sedivisa, in unum ordinem non possunt convenia
56쪽
de Deo , ct iastributis ' 'ο3re, essi ab liliquo uno dirigantur & ordinena
cur; atqui in. mundo est omnium partium conia stans harmonia concors conspiratio; ergo est unicus mundi rector; nam si plures mundo pra ossent , ait D. - Athanas. Contra gent. ον o illes. νυ ri non posset , sed omnia eonfusione is perturba iovo plena essent, dum mn Iesequi ne omnia ad suum arbitrium traheret , θ' 'adoreos alium '
Dises: Deus est ens quo melius excogitari' non pqtest y atqui melius est plures esse deos ,
quam unum; ergo. .R p. nego 'min. Illud enim non est melius , quod repugnat; atqui, dcc. Prob. min. Plura bona paucioribus sune me. Iiorahatqui plures dii, sunt plura bona; ergo. - Resp. nego minis Deus enim est infinitum bonum, ergo omne bonum, 1uxta illud Exod. 33 ossandam tui omne bonum I ergo Aon potest ejus bonitaε augeri per alterius boni additi
De natura , seu essentia Dei. h
Nota I. - Ssentia, seu natura Dei duplici m do considerari potem. H prout est in se a parte rei, quo sensu est actus purissimus omnes omnino includens peti eictiones, & cum illis identificatus 3 sic consideratae natura. Dei neque in terris,. neque in caelis potest perfecte di comprellensive cognosci, ut contra Eunomium, ejusque discipulos suos loco demonstrabimus . Secundo, potest considerari per quandam analogiam & proportionem ad rerum creatarum eia sentias, quae solent explicari per definitionem ex genere proximo & differentiae. specifica con
57쪽
- Traissa tui stantem Deus primo modo spectatus non poteth definiri , cum non habeat genus & disse. retitia ira, genus enim eli totum potentiale & periectibile, at in Deo , qui est actus parissimus, nihil potest esse potentiale & perfectibile. Item disterentia excludit genus a suo conceptu , at omnia ita imbibuntur in conceptu divinae e .sentiae, ut, nequidem per mentem , sejungi pota sint, hinc D. Ambr. a) ait: Deus hie est
eum dicitur , non potest dici; cum matur , non potes astimari eum defin/tur , ipsa sua definiti ne crescit ..έ Deas secundo modo spectatus, pol
est definiri, qstia licet in Deo omnia, sint unum& idem, ubi non obviat relatio is oppositi,, aionnulla tamen sunt in eo , quae per modum essentiae spectantur , ut sunt genus, quo cam Creaturis convenit, & disterentia, qua ab illis differt palia per modum attributorum, seu pro prietatum, quae ex ipta rei essentiae, secundum nostrum concipiendi modum , sequuntur hoe modo Deus in hac vita, imperfecte saltem &abstractive, potest cognosci, & quidem duplici
via. I. Via negationi , removendo a Deo quod in creaturis imperias tum est ac limitatum, vis gr. cum Deum immortalem, invisibilem , immutabilem, dicimus. z. Via .rmationis , an
firmando nimirum . de Deo omnes , quae Gli creato insunt , persectiones , ab omni labe potentiae & limitationis defaecatas , vesb. gr. cum Deus concipitar justus, omnipotem ν aeter nus , dic Nota. 2. Circa genus Dei nulla est diis I taSs nam constat. Deum non esse in aliquoe
genere prin)rie dicto , id est , quod Deo uni
la L. I. de fide contra Arianos is
58쪽
voce conveniat cum creaturis; nam si quod ii beret , esset os , sed ens non convenit univOce Deo i& Creaturis, nam os, seu esse Ddi , necessario est actu, & fonsequenter non potest Concipi ut potens recipere actum existendi, sicut genus concipitur ut pote recipere suam isterenis tiam; econtra ens, seu, , potest conis cipies ut non existens actu, quoniam potest concipi, ut potens recipere actum existendi; ergo est in Deo quod uni voce ipsi conveniat octcreaturis. a. Deum Esse in aliquo gessere improprie dicto, id est, quod analogice tautum conveniat Deo & crtaturae ι illud autem genus,
est 'ens simpliciter, nam per to ens , Deus convenit ana1ogice cum omnibus aereaturis. Nota 3. Gravis est controversia inter Theo- ilogos circa differentiam Dei , dc quaeriturquetfinam, inter Dei perfectiones, fit differentia e sentialis naturae divinae, seu quinam sit gradus constitutivus essentiae divinae, circa quod r: Nola 4. In gradu constitutivo essentiae alicujus rei quatuor requiruntur conditiones; r. Ut sit
quid proprium illi soli rei quam constituit , &a qualibet alia distinguit . r. Ut sit quid priamum in ipsa re , nec ab alio praesupposito derivatum. 3. Ut sit fons &-aliarum proprie latum, quae in illa re reperiuntur. 4. Ut sit quid Miaquarum rei , totumque id complectatur, quod est de conceptu rei quidditativo. Nota s. Circa prae sentem quaestionem is quae ad fidem minime pertinet, qu tuor sunt potiΩsimum opiniones. , , ' Prima, est Thomsarum , quorum alii pro gradu eonstitutivo essentiae divinae asi nant ipsam intelle; tionem radicalem , seu facultatem intelligendi; alii communius intellectionem actualem, a qua tamen sententia aliqui, at Ban-neg. a Ledema a Contensonius , dcc. recesserunt.
59쪽
Seeunda , est quibus placet essentiam divinam constitui per collectionem omniuin persectionum in Deo. STertia , est Seotistarum , qui eandem colla..cant in infinitate radicali, hoc est, in exigentia omnium perfectiouum. ' est aliorum omnium Theologorum, qui docent, es sentiam Dei in aseitate , θu in omnimoda ab alio , & tanqMim a causa, &tanquam a principio , & tanquam a radice independentia, collocandam esse.
Prob. Quia intellectio, sive sit radicalia, sue actualis, non habet conditiones ad gradu eia sentiae divinar constitutivum requisitas . Nam a. Neutra intellectio est prima persectio iaino; nam intellectio actualis supponit intellectionem radicalem , seu facultatem intelligeD. di , 8e facultas intelligendi, scut& intellectio actualis , suppouunt naturam ipsam , a qua fluunt. Neutra intellactis est radix .aliaruna
Dei persebionum, quae enim consequentia a. 1 intelligenis ergo es infinitus , .imm tabilis , dic. unde D. Chrysost. bὶ ait: Non autem fa-pientia, obstantia 'est , sed ex substanaiapientia esis 3. Intellectio , non est conceptus Dei adaequatus, nec enim voluntatem, nec vOIitionem complectitur , quae tamen Deo aeque
essentialis est, ac ipsa intellectio. - . Ob1seias di luud in Deo debet haberi tanquam ejus dAerentia essentialis, quod est omnium quet sunt in Deo longe perfectissimum ; atqui talis est
60쪽
iR p. di . maj. Quod test perfectissimum in genere naturae, eone . in genere facultatis aut actus naturam ipsam constitutam supponentis , nago & Q ad mim Porro ut aliqua perfectio dii persectistimatu genere naturae, reqtri ritur ut sit prima, adaequaeia dc radix aliarum Dei perfectionum i talis autem non est intelleis clio ae ualis i ergo . U. i. Per illud constitui ur formaliter natura divinae, quod Verbum divinum praecise ,& ex vi procisonis suae recipit; atqui recipit praecise ipsum inpelligere purillimum & actualissimum. ergo, &c. Resp. nego min. Nam verbum divinum vi processionis uiae recipit totam Dei naturam, porroti tellectio actualis non est tota Dei natura, Inst. a. Verbum divinum vi. processionis suae, recipit praecise id per quod dicitur, & est Dei filius; atqui dicitar, & est Dei filius, quia vi processionis suae recipit ipsum intestigero actualissimum; ergo. ' .Reo. nego min. Nam Uerbum divinum dicitur , 6e est Dei filius, quia producitur per in tellectum, qui est facultas formaliter affinit riva , non vero quia recipit ipsum intelligere is ualHimum, quod sit natura divina, ut vi debitur in trae atu de SS. Trinitate.
Gradus essensia divina constitu ivus , non est .eumulus omnium mei parfectionum .
Prob. Nam gradus ille, debet esse specialis aliqua perfectio, quae,' nostro concipieodi mo. . , sit prima radix caeterarum gtqui cuia mulus; ille omnium Dei persee ionuna, non est