장음표시 사용
431쪽
pactionIs exemplum proponit in d. ι. ctum non respondebarit , ut . prodir G. a. f I. alia ualiunde petenda sunt libertatis, in servitutem redigebantu. meque enim solent ICti Vsteres vel I. 4. 9 I . F. 'da re muta is de eo uno i qeo expedire, quicquid ad py num genere . servitutis verba facere nolui , . alicuj is argumenti scientiam pertinet, quia Arrius Menander ibi addit, vel , si expediverint non solet Tri- lato Astu Militho Nerisum esse a capitis. bonianus ea omnia restare uno- IOCO exca . Si recessum fuerit aetate Arrii sed alia atque alia .di lii ins Libris & Μenandri, utique A Μarciani cum Capitibus. Exenmplo utar; quod apyri- aequalνς fuerint. si non Menander antiis
me in rem prae lentem Servum, etiam quior. At cuin .aetate Marciani superis
Iure K ivili , faciebat atrocitas sentem suerint tot alii modi. i quibus servitust, i insacta nempe t na . quae liber- inducebatur, ab eo non reeensiti in H talein adimebat , ut puta, ii ' is in. ι. s. ε I. nρn est , cur causemur , metallum yel in opus metalli dam- SCti Claudiam mentionum , da Μa naretur L 8. f ff. de paνη. Αrque clano iactam, & a Triboniano deletam ita damnati dicebantur femi poena , esse. . quemadmodum eos & Marcianus nocter Sed quid si uorumque largiamur, &appellat in I. I 7. m. F. eod. tiri quR largiamur, data opera , ob mutati ' est ex eodem ιβ. r. Insi tutionum , ex trem juris , inductam esse ejus SCtiquo est d. ι. s. tamen in d. ι. s. mentionem , ne tunc quidem vel hoc, I. de servis poenae tacet Marcianus, loco, vel aliis, .his similibus, Tribo.
seque ac ἔ-de muliere serva ex SCto. nianum interpolatorem agnoscerem .
Claudiano. Triboniahus autem quum Null* est interpolatio, si me audias . R de Iure Personarum egisset Marcia. nisi quae JCtis antiquis Paliam sentenisnus lib. i. Insit. U. quod ibi dixErat tiam obtrudit , quam ipsi habuerunt , . de servis pcanae , transcripsit In d. I. sive quid addatur ex iure, mi postea pr. si paen. Tacet & Marcia- introductum est, sive. quid , ob ius nus in d. t. 6 I. de ingrato liber- novum, immuistur minime vero , sita in servitutem retrahendo, quoἱ non quid, ob eandem rationem, omittatur, tantum- licuit ex ConstItutioire Con- nisi propter ca , . quae omissa fuit, eo-oantini in I. 2. C. de liberi. O eor. rum , quae supers D , i alius nunc si M'. sed etiam iure antiquo licebat, sensus , alius olim fuerit . 'Absque eo non tantum ex ea, causa , quam sug. si sit , interpolationum utique prolixagerar i. s. F. de γένe patron. sed & esset seges. Tribonianus e Libris ve-φx aliis quam plurimis, ut eootra Cuis terum i Ctorum ea duntaxat decerpsit iacium dissentientem sciri alios prolixe in Pandems retulit, quae Pertine- probasse . . Et tamen , ut lxi , hanc bant ad argumentum , quod Tractabat , quoque servitutis specilem praetermisi dimidiatis saepe verbis, eum , reliqua Marcianus, non secus ae servitutem nihil προς ε . Insgnet ejus rei exemplum poenae , praetermittunt- & Institutiones est I. R. 6 ulto t. I . l. II. pr.
. 3 4. de iure persem licet eaedem S da doc mal. ubi plurima procul utramque addant ei servituti, cui se dubio omissa sunt, quia omitti pote subjicit, qui ad pretium participandum rant , nec argumento , ibi proposito , se Venundari patitue, in f r. IV. de serviebant. Sed & in edesandis Pa ιapit. riminat. olim & qui ad dile. de his plurima omisit Tribonianus . , quae
432쪽
πβ palam ab ata erant, 'vel usue n. erario oNiterata . Quis negaverit ex .jure, vetusto plura capita nobis suν runt reliquiae , quae hodieque . super-- , veteris' Iuris prudentiae , qaorumne memoria quidem. in 'Pandectis ex.
stat , sed haec omittere Tribonianus& , secundum eodicillos , de- Ludiosis iuris esset molestus
gravis . Haee omissio se ut vis ipsa arguit, non est . Exemplo rem illuli remus. 1n D 27.
6 io. in βα. g. ad leg. qui I. sic Ut plani verba exhibenωr in Pandectis es autem nondum mi bi damnum dede-νis, sed ita igneri Mbeas, ut metuam sne mihἡ damnum des , damni infecti puto sincere eaut onem. Atquin Incon
v. Wbi idem Ulpiani locus. exHibetur snis, quae descripsi, verbis inseritur inseritur sententia Proc li, existimantis,ihterim actionem in sactum posse. δε- petrari . Hanc Proculi sententiam omia 1ιt Tribonianus an d. i. 27. εἶ o. quid ita λ non 'sticit dicere, quia Truboniano Proculi sententia displicuit , Ulpiani pia vit, nam rationis P sus rationem quaero. .Veram dedit His-senbach ut in eatalo, . emblema m ad d. i. 27. 6 I in hoc , loquit, Tribonianus omisit propter sublatam rami num impetrationem I. I. I. g. C. da serm. ἐmpetrat. af . subi. Sic ille, quamvis Petrus Pithehis , a Micsentachio, non laudatus , hujus inter polationis signum extulerit uot. ad ἀsit. I 2. Ioe. 7. his verbis : Exstat pars quaedam butus evitis in L 27. m ad
liberabis, , melias inteli ges , quia M.
iuris nosni Compositores perm erint. De singulis nunc nota ago , sed agnosco , Proculi sententiam a Compositoribus esse omissam , & e sis omistam ob rationem nom iuris, quemadmodum sexiscenta , ob eando rationem . omnia sunt . Sed ea omissio nMiquid rati nem temporis rurbavit 3 nunquid iis , quae sup rsunt , Murn. seditum tribuit , at ue olim hibe istὶ n o dicet: Si
militer, ut in rem p fientem eam um
2. quo toto Libro omissones Tri nia. ni castigavit, non castigaverit ea, quae praetermisit ob causam mutati juris . sic enim non sedecim omissiones notas,
set, ut nunc notaVil , at numerum
sine numero . Et tamen in Sis ipsis , De Prateius notavit, eum operam l e recte observavit Gregoriu per anima vers. μα ς u. co. ωθ. Dixi , quod sugeit ad 'refutandumem Mema , nam hic enarrare', qui 3c.. quid veteres sςripserint de Wis Claudiano , di qvi &, quid de eo commentati sint Interpletes ,. id vero es. sex plane aliud agere, quam agere
Uo petunt eundem hominem inisero vitutem, uterque separatim Appro parte dimidia :alter judicio liberali vincit. Iter. vincitur, eritne homo illa ex altera semisse taliber , ex altero serves , vel quid tum postea ὶ Iulianus libr. s. Minuis in A. I. 3 . ait eommodissimum esse, eσ- que cogi Iudices donec co-
433쪽
sentiant . Et pergit nonget , Sabinum refertur existimasse , duet servum debere ab eo , qui vicisset , hoe est, hominem, de quo agitur, ex asse servum esse, & a victore oportere. in servitutem scilicet, ἰλκεσθαι εις δουλείαν , enim recte vertit Scholiastes Graecus ad Baslie. I b. 48. t t. 8. cap. go. Mox sequitur in d. i. 3O. euiusse
sentiae Sabinianae nempe in Cassius quoque es , oe ego sum. Iulianum hoc de
te praedicare ad firmat Scholiastes Graecus ad d. loe. adfirmant omnes , quotquot vidi, Interpretes. Ego subsisto, &potius contra puto , ut mox expediam.
Igitur illi pronunciabant, hominem in
ea specie ex asse servum manere , non
ex semisse liberum fieri. Et sane , quae ratio priorem sententiam excipit , iri eulum es arbitrari , eum pro parte diam dia duet , pro parte libertatem ejus rueri. Non placuit scilicet Jure Romano , ut scio placuisse jure Iudaico , ex
arte quem esse servum , ex parte lierum , & non placuisse apparet ex ι.
G fdeicomm. libeνtat. Μonstrum hominis est semiliber & semiservus. Romani icitur vel pro solida libertate , vel pro solida servitute respondebant . Sed
haec ratio valet in utramque partem , tam libertatis, quam scrvitutis accurigitur Sabinus , Cassius & ille nco in
servitutem , quam in libertatem inte. gram erant procliviores ad exemplum forte ejus juris , quo olim pleriique placuit in servo communi manumissis ,
ut pars domini manumittentis domino non 'manumittenti adcresceret, quemadmodum de eo jure constat ex Pauli senis tent. lib. 4. rit. I 2. I. Ulpiani fragm.tit. I. β I8. 9 uir. IV. δe donat. I. Io pr. ult. C. de commvn. sem. mari m. Fortior scilicet visa est ratio , nequis invitus re sua carere cogatur, quam
ratio , quae . alioquin libertati favebae. Sic placuit , inquam , plerisque , nam inter veteres jutis Auctores ea de re fuisse dissensum , quicquid alii contradicant, palam indicat d. l. I. pr. C. de
commvn. se in manum. Ad exemplum
ejus juris & ejus, 'quam dixi. rationiS, etiam placuisse opinor Sabino , Cassio& illi Eoo, ut , si alter vineat judicio
liberali, alter vincatur , totus homo a victore duceretur in servitutem. Attamen in d. I. 3 o. quam nunc explica, mus , mox succedit sententia , priori contraria , his verbis : Commodius auorem es , favore libertatis, Iiberum quia δε- eum esse , compelli autem pretii sui partem, viri boni arbitratu, victori suo praesare . Si ille Eoo sit Iulianus , de quo video inter omnes constare , recte Cujacius ad lib. II. re pons Inl. in ι.2ς. F. de excepi. rei judie. videri potest colligere , illam , quam hic exhibui , claui uiam non esse Iuliani , cum ea retractet sententiam Sabini & Cassii, quam ipse Iulianus . sic sic probaverat. Eccujus tunc erit Ille ipse Cujacius , tam in parat.
quam in commenti post. ad tit. C. de commvn. se . manum. existimat , id,
quod Jusiniano placuit in I. I. d. t t.
ut nem e servus communis, ab uno ex
dominis manumissus , protinus fiat liber , s partem sui pretii numeret domino non manumittenti , id , inquam, Tribonianum traduxisse ad speciem hujus i. 3O. & propterea ei adjecisse illam , quam proxime recitavi , clausu.lam, praelata sic causa libertatis. Cujacium , ut fi , alii sequuntur . Ego ,
cur non sequar, has habe rationes. Di -
. ersa primum utrobique species est , alia de servo communi manumissis, alia dei servo , partim victore , partim VI-cto . Similitudo est cum maxima inteeutramque speciem , sed quis tuto defi-
434쪽
ntuerit , ideo de utraque ideati dicen. dum esse jure cum veteri , tum nouo Deinde in d. I. I. 9 s. C. de communis serv. manum. pretium servi , ne inceristum sit , praecise desinitur ratione aetatis & artis , in b. ι. go. praestatur bo. ν viri arbitratu, quae utiq te differunt. Sed, quamquam & haec moveant, maingis tamen moveor, quod δc in Pande itis aliae occurrant species , in quibus palam definitum est libertatem , quae
servo ex parte competebat, oportere integram dari , si pretii sui partem osserat domino. Sic est apud Ulpianum in L I8. pr. F. de vulg. m. pupili. subst.
sic apud Marcellum in I. I 6. Is de a C. Silan. Utrobique aequitatis ratione . &, plane ut in b. I. go. Dυore Iibertatis , servus ex asse pronunciatur liber , si, qua restat servus, pretium ivit numer verit domino. Nec aliter Papiniano visum est in ι. χρ. ff. de excepi. rei iudic. cum ait in In. prine. duobus separatim agentibus , si alter obtinuit , libertates competere, ita tamen tit officio judicis indemnitati vidiaris , futurique manumissoris consulatuν . Quae ipsa species est in nostra ι. 3o. &ipsa juris prudentia, quam expressit επ&ρισις in vers commodius. Quin si vel ipsam manumissionis cau sam intueamur , etiam ante Iustinianum
illud jus accrescendi , cujus sic memini L apud omnes juris Auctores non
aeque valuit, nam . ecce egregie cordatus
homo catus aelius Sextus definivit .
altero socio manumittente , alterum per Praetorem compelli. . ut partes suas vendat . Quod in milite manumissore primum recepit Constitutio Divi Severi, deinde in aliis omnibus generaliter receptum est ex Constitutione Divorum Severi & Alexandri , quemadmodum Ulpianus, Paulus, Marcellus haec reserunt, & ex his Iustinianus in pr. d. l.
Atque haec prisci aevi iurisprudentia
Cujacium putem movisse, ut Triboniano parceret comment. ad lib. s. Julianἱ ex Miu eis in h. l. 3 o. & ad lib. II. respons Papiniani in L i. ap. g. de exeept. rei iudic. utrobique censet primum , nec abs re , inter veteres juris Auctores non convenisse de eo , qui ex parte servus , ex parte liber esset. Deinde addit, Sabinianos, ipsum neminpe Sabinum , Cassium , Μinicium , &etiam Iulianum s qui stabat a partibus
Sabinianorum) existimasse, si homo uno judicio liber . altero servus judicatus esset , victori domino ex asse in serviis
tutem esse addicendum ' Procul ejanos vero existimasse, hominem illum ex alis tera parte liberum , ςx altera servum esse ,' quod autem sequitur in υers. eom modius , id jam non Triboniani, sed Mariscelli ad Iulianum notam esse, cum quod in quaestione de servo communi , ab uno ex duobus manumisso , id ipsum Mariscellum ad Iulianum adnotasse palam adfirmet d. I. pr. C. de comm. serv. mainnum. tum quod Marcellus etiam alias pro integra libertate. responderit , ut
docet, quae Marcelli est , i. Io. F. ad SC. Alan. & etiam quamvis Ulpianisi , i. I 8. pr. F. de vulgari pupill.
subsit. nam verba, QUOD sl NE EUE A PATRE, ad finem princi in d. I. I 8.
ipse ille Cujacius existimat , esse quoque ex nota Marcelli ad Iulianum, ibi laudatum, sed , ut in I. 3o. lappres- - so Marcelli nomine ; quemadmodum variis locis Marcelli notas tacitas Iuliani scriptis misceri idem Cujacius auoctor est in parat. ad tit. C. de comm.
Quod attinet ad haec Cujacii , recte ille efficit ex b. l. 3o. sententiam Sabi
ni , Cassii & Minicii s de Iuliano adliua
subsisto de servo in ea , quae ibi tractatur , specie ex age in servitutem du
435쪽
eetido, aliis iuris Auctoribus displicui L & bene. modo a secta Proeuleianorum
se sed an Proculejani dissenserint , ex- steterit Marcellus . nam Cassianis eumeepto partium studio, nihil est, ex quo adnumerat Ber trandus in Asireello. Osius eorijectura cap; possie. Illi partium it seu potius Orius ad Meriuium dispuria. .dio fere nimium ibiet tribui, cum ve- 43. ia notam Marcelli esse pronior, rissimum sit, quod de diversae & ejusi quamvis ratione Merillii non resutata.dem quoque Scholae Auctoribus dixit porro addens, rudi satis Themide, niis A. δc probavit Mercerius in Conclitatore hii liueresse , utrum clausulam finalem p. m. I 23. oe seqq. Neque tamen sem- in d. t. F. dicamus esse ex Mameelli per a se invicem discreparunt , convene- nota , an vero ex adjectione Tribo. re in pluribus . Contra qui eiusdem Sebois niani . Iae fuerunt, d Fensere in nonnullis. Quod Salva res esset , si & nobis liceret argumentum etiam alii prolixius exse- pro no a Marcelli respondere, sic enim quuti sunt. Qtiinimo si vel Procul ejani abesset Triboniani manus. Intercedit
in hae specie dissenserint a Sabinianis, Merillius, quia Marcellus notas scripsi nihil est, unde sciri possit , illos adeo ad Iuliani Digesta , non ' ad libros ex suisse ridiculos , quod tamen Cujacius Miniolo . Sed quis tuto dixerit, Μar.
putabat, ut statum servi divisissent in cellum non etiam notas scripsisse ad hartes sibi contrarias , atque ita. Con- Neraque Iuliani opera. cum in ea no-tra tot alia juris decreta , quae supra tando fuerit assiduus Τ utique saepe is inemoravi , hominem pro semisse pro- gimus Iulianum a Μarcello notatum, nunciassent liberum , pro alio semisse omisso opere , ex quo nota desumta est. servum , quae mera esset απορια . Sed Scio, ut hoc etiam addam, quamvis a icquid ejus rei su , nostra nihil re. Merillio praeteritum , in I. I. pr. C.
serret modo illa finalis ἐπικρισις in de commvn. 'υ. manum. memorari novi mers remmodius, sit Marcelli, non Tri- tam Marcelli, & nominatim ad Digeis
boniani scholium . Negat vero id recte Aa Iuliani, sed ibi , ut supra dicebam,
ὸiei Emundus Μerillius IH. I. variant. non eadem species tractatur , quae estis C aeἰo eap. 44. hac una ratione , in b. I. 3O. Utque ita duplex Marcelli quod Marcellus notas scripserit ad libros nota esse potuerit ad diversa Iuliani Dinsorum Iuliani, non ad libros Iu- opera, in specie neque eadem , neque Gani ex Min eis , ex quibus transcripta prorsus aliena . Neque video, eur haec est d. l. 3o. Unde ille proclivior est non valeant, nisi sit, qui probet. Ju- in emblema Triboniani , quam in no- lianum in Digestis duntaxat a Marcelistam Si haec ratio non obsta- Io reprehensum , im aliis operibus nonret , ex variantibus Cujacii sententiis etiam. ee de nota Marcelli vel ideo non di- Sed vel sc nolim res ndere pro no-spliceret Merillio, quod Marcellus fue- ta Marcelli in b. I. 3Ο. Scin, quid metit Procul ejanus , atque adeo is facile moveat in contrarium ' quod nempe ilis hanc notam Sabinianorum sententiae la Marcelli nota inirM εν --ρωκ, filisset appositurus. Bene, modo alium nam scire velim, unde erui possit Z Ob- de constaret, Procul ejanos pro integra servat quidem Cujacius, ut supra di- libertate pronunciasse , si servus partem cebam , Iuliani scriptis misceri inrcelli sui redemisset pretio , quod negat Cu- notas, & sc est , sed utriusque nomi-
iacius . & mihi non liquere profiteor, ne adscripto Quod autem addit de
436쪽
cultis Marcelli notis , quMem putat latere in ι. I 8. pr. F. de isti m pu-pid. DU. de eo mihi nihil quicquam
constat. Davus sum , non oedipus. Ind. i. I 8. pr. verba , quod δε neque &α ad Ulpianum mihi reserenda videntur, ejus quippe lex est, ut inscriptio indiscar, & proinde ejus quoque si non menatiamur , sunt omnia, quae ab ipso aliis auctoribus nominatim non sunt adscri-Quod si placeat defendere , & senis tentiam in vers. quod si neque& hie
in vers commodius, omnino elle ex aliquo Iuliani Scholiaste, quamobrem di.
cemus , haec potius Marcello deberi , quam Scaevolae, quam Paulo , cum uterque etiam ad Iulianum scripserit , ut probae l. lo. ε '. st deperis. comm. rei venae 3c inscriptio ι. VII. Is quod met. caus. Sin ajas, de Marcelli opinione . Sabinianis contraria , constare, id ales , quod in specie d. l. 3o. est incertissimum , & argues sententiam Mariscelli singularem , de libertate nempe , quae tervitutem subegit, cum ea Marcelli singularis non fuerit, fiam & Ulpianus ea usus est , si ejus sit d. vers. quod η neque , dc utique Papinianus ind. l. 29. in sen. princi F. de excepi. rei Iudico Habes . cur in inrcelli vel alteriuscujusque notam in P. I. go. non sim credulus . Quid , inquies , tunc supe eit , quam ut eam Triboniano adseri. has p ne hoc quidem secta nostra. ρο- tandem ρ Paucis expediam. Est haec lex 3o. ex Iuliani libro s. ex Mymeto' Iulianus is illis libris, ut par erat , saepe retulit verba & sententias ipsius Minicii , iisque deinde a lκιπ:ν suam addidit, ut est in Lotiss. de rei vin-
re mihi omnino sedet; Iulianum in b. - 3Ο. recitare verba Minicii usque ad wrs commodius. , ibi Miem exordiri T. I.
suam μικρισιν, qua diversus abit a sententia Sabini , Cassii & Minicii, nam
ille Eoo, si me audias , est Minicius. non Iulianus . Nec movet , quod ea ratione Iulianus abiisset a sententia Sa
bini , Cassii & Minicii , quorum ali
quin familiae erat addictuι , nam , ut supra dicebam , plus semel ab aliis obis servatum est, leve esse id argumenti genus . Dissensisse aliquando Iulianuma Sabino & Cassio, eYemplo est I. 37. F de manum. resam. & a Minicio ἀι. I. st de servit. lem plus stilitet v teres Auctores dabant veritati , quam partium studio , & magna in primis causa est, quae pro libertate saeit. Sic malo , quam in finalibus h. Lgo. vel Μarcellum odorari, . vel Tri bonianum , & sic errasi malo . quam& praecedentia & sequentia in verseommodius , intelligere tanquam ejusdem Iuliani simul, praecedentia scilicet de rigore juris, sequentia de aequitate, ut sunt , qui haec ita intelligunt , sed perperam , salior. Fateor equidem in causis liberalibus sexcenta esse proindita pro libertate , etiam contre regulas juris, quin hanc ipsam sententiam, quae semiliberum ex asse liberum pro nunciat , favorem libertatis , & aequi talis rationem , suggessisse , ut ICei I quuntur, quos iiupra exhibui, sed non licet hie uti illo Asellorum ponte ,
nam quid λ Iulianus de stricto jure
disputans palam diceret se illud acetopere i& probare , & rursus in contianenti , Protei instar , se illud negligere& improbare . Nemo haec credet , qui Iulianum & ejus animi mHnitudinem
437쪽
SVb persona Gaji se legitur in H
rejιirutio praejtanda es , quorum de dolo gere non permitthur, nis quaedam pedisonte speciali lege exceptae sint . Quemadmodum illi , qui emblematibus comportandis operam dant , exceptiones fere. qi ae legibus subjiciuntur , Compositoribus tribuunt , sic & Cujacius comment. ad i. non debet II. F. deust'. mH. Gaji esse negavit vers. nisi . qui exceptionem continet a praecedenti regula . Existimat scilicet ille , olim generaliter obtinuisse,ut adversus eos omnes, quorum de dolo agere non permittebatur , restitutio in integrum tamen fuerit praestita , atque ita etiam adversus parentes, patronosque, sed hos
excepisse Iustinianum in I. ulι. C. qui ' advers. quos in integri res. non posseamque exceptionem adlevisse Tribo. .nianum in L ι. 27. β uIt. Cujacto , ut saepe alias, praeluxit Glossa , dum notat ad bd. mers intelligi patrem . &patronum , porm nos ablegans ad illam Iustiniani Decisionem I d. i. nos Magistros, tanquam verveces , prolixe sequuti sunt ovium greges , nomina recenserem , sed gregatim pascuntur . Video etiam eos, qui alioquin Tribo-miano solent parcere , in hoc ejus
r Ego vero consentire non possum , quia mihi non constat . restitiitionem in integrum adversus parentes & patronos jure Pandectarum obtinuisse , ut obtinuisse rotunde scribit Cujacius .
Utitur in hane rem I. 3. ε 4. u fη. F. de minori sed nihil tu est, ex quo
tale quid .exsculpas. Si indicare volu rit i. g. , s. eod. ut hanc indicat MerilIius ad L. Geis fusiniani in HI. ult. memento , ibi vertari causam dotis , & in ea plus semel recessum esse a regulis 3c decretis juris . Utitur& Cujacius hac ipsa L 27. h uir. cum id , quod dicitur , adversus' eos quoquffrestitutionem esse praefandam , quorum de duo agere non permittisur , ad paurentes etiam & patronos transfert. Peris
peram, si quid judico . Agit Gaius de
omnibus , quorum de dolo agere non
permittitur, sed exceptis parentibus &patronis . Qui illi Hii sint , explicat Ulpianus in I. I r. k I. Τ de MI. I. Me humili , inquit, adυersus eum , qui Egnitate emellis debea 'daei I actio de dolo ) puta plebeis v ersus Consularem receptae auctoritatis, vel luxurioso atque prodigo , ut alias viii adversus bonitaem vita emendatioris . De his &aliis prolixius egit Duarenus ad tit. de . doL maι. cap. 2. Atque hos intelligo in regula, quam Gaius proponit in aet. 27. ρ uti. parentes autem & patronos in exceptione. Si hos etiam in regula intelligas , fatua esset exceptio, quia ipsam regulam subverteret , nam sic diceret : etiam adversus parentes & patronos indulgendam esse restitutionem in integrum , . exceptis tamen paremtibus & patronis , quae meta esset balbuties. Sed cave, existimes. Cujacium ita sapuisse , - neque enim quisquam ,
qui homo est , ita sapit . Ille Gaium
interpretatur, demta exceptione, quam Triboniani ine fingit , & se parentes patronosque ipsa regula complectitur , ego interpretor, addita exceptione, quae
ipsius Gaji est, & se parentes patroniaque a regula erunt exclusi. Quaeritur, utra interpretatio praestet λ mea autem praestabile si nec iure Pan dectarum adversus parentes patronosque resti.
438쪽
' restitutio in integrum obtinuerit . Id autem adfirmars vel negare non licet ex Gaji loco suspecto, vel saltem controverso , nam frustra iant , qui ex. locis suspectis vel controversis sibi vi-α ctoriam pollicentur . Attamen recte probationes desideramus ab eo ,.qui
negat Gajum possidere , uti nunc , & justo qui)em titulo possidet . Ea probatio non est in ι. ε s. st. demi-ν. quam , seposito Gaji loco , uni. cam in pacies vocat Cujacius , ob rationem . quam dixi ; α minus est ind. t. 6 6. eod. quam alii quoque
advocant, quia ibi minor in ipsa adrogatione suit circumventus, forte a praeodone ς & adhue minus in I. pr. F. e . quae & ipsa obtorto collo huc trahituti, quia ibi minor non 'nira patrem restituitur , sed contra alium , a quo captus est patre , eodemque tutore , autiore . At inquies , ubi est illa specialis lex , cujus Gajus memi- nit , & quae parentes patronosque. excepit a regula, quam ante proposuerat λ durus es , si exhiberi desideres legem antiquam , qua id nominatim cautum
esset , lex specialis , ut hic , se & in . ΣΑ. F. de sat. bomiu. . nihil est nisi jus speciale , quod id , de quo agitur. excipi a definitione generali. Suffecerit igitur, si & jure Pandectarum
- patronique fuerint excepti a regula , quae definixbat adversus eos quoque. - restitutionem esse rargiendam quorum de dolo visere non permittitur. Et . quidni eos eo iure exceptos dicamus λneque enim duntaxat adversus eos ne
de dol. malo o' met. exemt. sed . ut additur in P. 6 I6. etiam omnis alia exceptio ,' quae patroni parent f .opia n ouem apud . honos mores suggillat . Plus dicit i.. a. pr. F. de obses Parent. .
patr. p es. liberis nempe libertinque etiam ab his cavendum esse . -qu se ipsa σ opinione hominum non si aiunt infamiae notam , quaeve doli vel fraudis habent mentionem, licet limo. sa non sine l. s. 9 r. & L 7. pr. eod. Quemcunque autem colorem inducas rei titutioni in integrum is non efficies ι quominus ea petita parentum patron rumque fama laboret. apud bonos utuque mores , & ea ipsa ratio est , quae Justinianum movit, ut omnem omnin restitutionem adversus eos praecidei it trid. I. uit. C. qui σ a ers quos in i tegr. res. non poss. Quin si actio de circumscriptione adolescentium ex Lege Laetolia olim fuerit famosa , ut suspicatur ipse Cujacius in parat. ad E. tis. c. qui . advers. quos ' ex ea sane conis Da parentes agi non potuisse res ipsa
Sed di eum attentius consdero et uis stiniani Decisionem in L tili. videor Observare in prooemio , de eo non esis dubitatum apud Veteres , quin pro re gula se habendum , quod hic. Gajus pioponit per modum exceptionis, nullam esse adversus par res patronosque restitutionem , sed laboratum unice de exceptionibus quibus Tegula illa esset circumscribenda Alii , inquis, existimabant , nullam esse ejusmodi restituistionem , vis ex magna causa se vel ariveυι- turpem eorum personam . Vides duas exceptiones,' has alii rejiciebant , subiogata alia , .cum minor ex sua sim.plicitate se deceptum non ex dias patris vel patroni circumscriptum esse diceret o Qui ad haec Iustinianus λ omnes has exceptiones cessare jubenx, sancivit,
NULLO MODO ncq e parentes utriuJque sexus , neque adversus patro num μι parronam dari resis utionem a
439쪽
probavit , ut simul improbaret omnes exceptiones , de quibus solis inter veteres JCros non conveniebat. Sic adsertus est Gajo υess. ns ini. 27. 3 ult. F. da minor. nec animadverto , an qua alia ratione adseri possit Si dicas , inter Veteres suisse dii putatum , an restitqtia obtinere possit adversus eos , quorum semper honesta & sancta persona videri debet ;suisse aientes, suisse negantes, & inter negantes Gajum in d. l. 2 7. 6 MIt. vers. nis. id dices, quod variis embl matibus resutandis sufficit , sed quod huic loco non convenit . Dissenserunt Sabiniani Procul ejani , dissenserunt, extra partium Ridia , & alii JCti . Ne ea res litigantibus fraudi esset vel
damno, saepe accessit Imperatorum auctoritas , qua , ex variantibus sentenotiis una electa , jus incertum reddiderunt certum . Exemplo sint tot numero
Justiniani Constitutiones & Decisiones, quibus id praecipue actum est . omnino igitur frustra sunt, qui, ubicunque, in Pandectis reperiunt eam ipsam sententiam , quam posterior Constitutio vel Decisio probavit , hane continuo Triboniano imputant , cum imputandast ICto , qui cin re controversa , ita sapiebat . Atque ita perperam Trib niani prurientes .manus accusant in I. 3. F. ρω θα ι 23. F. locat. conduct. 8c praeter has aliis . Sed nolim id argumentum latius exsequi , cum praevenerit industria Wyb is nostri in
Triboniano , ab embImnatibus liberato, variis locis . Noli tamen ad hunc litum haec transferre, cum non fit, unde constet, inter Veteres controversum si isse , utrum scilicet restitutio adve sus parentes vel patronos dari , an veto negari oporteret , nec video, quemadmodum de eo controverti potuisset cum ab his , adversus quos praestatur
restitutio , Gajus ajat , speriai; legis quasdam personas esse exceptas . Ubi igitur lex sperialis, ibi jus certum est, ut Gajus sua aetate ibisse ait , si eum
non interpolatum dicamus . Qtia prointer , ad amoliendum emblema , hiergere non licet , de restitutione. adis versus parentes & patronos dissensisse veteres Auctores . Nisi Iustiniano fidem abrogemus, pro regula , ut dixi . illi habuerunt , quod hic Gaius , per
modum exceptionis', proponit . Unice inter Veteres disputatum est, ecquae exceptiones contra regulam essent admitis
tendae , donec Iustinianus . nullas esse admittendas , Decilione sua complexus
et . ff. de testam. tutet. L. 9. h q. ff. de tutet. & ration. distrah. L. I. L. Σ. L. 3. & L. ult. C. de inlit. dand. tui. vel curat.
IN omnibus, quas praescripsi, legibus
una ratio est accusandi Triboniani, una defendendi . In erimen substripsi e Giphanius ad h tili. Insi. de autIoris.
'tuto . ad ι. 4. C. in quis. eas tui. vel curata bab. tui. vel curat. dari pol. 8e praecipue ad l. 2. C. de admin seri tutor. .
Hunc Ducem sequuntur , etiam qui milites gregarii non sunt. Quin & ex. suo , ut uideri vult penu ita sapie Vinnius ad d. Φ uit. In l. Constat.
tegulam 'iuris antiqui fuisse , tutorem. habenti tutorem non dari , constat . in ter alias exceptiones , quibus illa ci
cumscribebatur , & hanc suisse , si pupillus cum tutore suo lege aut legitimo judicio agere vellet , tunc . enim ei,
440쪽
quamvis tutorem habenti, tutorem suis. se datum , qui Praetorianus appellabatur, totidem verbis est apud Ulpianum fragm. tis. II. 6 24. Liquida est exceptio , & liquida ejus ratio ex Paulo in I. Iρ. F. de auctor. O consens tu- r. cum ait , ad explicanda ea , φιμDtemnitatem iuνis desiderant, tutore au Mom opus esse : veluti ad adeundam hereditatςm , quoniam curatoris auctoritas in hanc rem non sufficit ι.
17. h I. 1' de appellat. Sic erat iure Vetullo , cum . legis lactiones & judiciorum solemnia vigerent . His autem abolitis evenit loquor ex Giphanii sententia ) ut etiam tutor ille Prre. torianus aboleretur. & ad expediendam pupilli eum tutore litem lassiceret curator . Ita sane ex usu sui temporis narrat Iustinianus in. β uir. Ins. de
aucto . tuti si nempe inter tutorem pupillumque litigandum sit, non praero rium tutorem, ut otim, eonstitui, sed curatorem in locum eius dari . Quo factum putat Giphanius , ut Tribonianus iis , quos indicavi , locis deleto
tutoris vocabulo , euratoris substituerit,& in t tuto Codisis , de is litem dando tutore vel euratore, & legibus , ei subjectis , promiscue utrumque vocabulum usurpaverit , atque si inter utrumque
nihil quicquam interes et . Addit Giphanius ad d. l. 2. Q de adminHν. tui. το litem egere , quod est in E. I. g. 6 2. f. ri istet. esse quoque Trib niani phrasn inauditam , scripsisse Ulpianum. LEGE AGERE , pueras elegantem ustata . Hanc autem mutationem
rerum & vocabulorum pendere putat ex abrogatis formulis, sublatisque actionum impetrationibus, de quibus est l. I. 8c ι. 2. C. de form. impernact. subi. Non dicam , quamvis possem , pro causa Triboniani , tutoris & curatoris Vocabula saepe commutari, quia ipsum& Giphanius agnoscit ad i. q. C.
tantum apud exteros Scriptores, sed &apud ipsos JCtos in libris Pandectarum , & inde sorte esse , quod Ulpia
nus , quod alii euratoris verbum adhibuerint pro tutoris, non id, inquam,
dicam , sed potius , mihi ita sedere , in solis legis actionibus actibusve legitimis, ubi pupillo cum tutore reserar opus suisse tutore ad expediendam litem , in reliquis omnibus curatorem suffecisse. Hoc ut credam, me Vet, quod Paulus in ι. I 8. F de auctorior cons tui. recensens nonnullas specie s , quae tutorem inter & pupillum tant incidese , quaeque absque ullλsolemnitate juris explicantur, mox ad
dat in ι. I p. eod. curatorem tunc immpuberi dari posse ; hoc , ut supra monebam : superdicto , sed ad ea , ροσθι nitatem juris desiiserant , explican- . da , tutore auctore opus Usa. Movet
etiam , quod in d. t. 17. 4 r. F de
appetias. retrimo curatore, tutoris auctoritas desideretur ad aditionem hereditatis, quam in censu actuum legitimorum ruisse constat ex I. 77. F. de reg. Jur. Quid dicemus λ Tribonianum adeo suis. se tingunt & stipitem , ut in Pandoctis reliquerit. tutoris & euratoris dinferentiam pro variis actibus, qui explicandi erant , & tamen aliis locis expunxerit tutoris nomen, quasi nunc inane propter sublatas formussas vix id mihi persuaderi patiar. Et quamvis de actionibus legis actibusve legitimis plura dicantur, quam sciantur, hoc tamen
constat, nec curatores , nee procurato
res in iis suisse admissos, ut inter alia plura de hoc argumento scripsi Petrus Faber I b. a. semesen eap. 22. 23. 24. Tutoris nomen est nomen juris civilis , quare hunc adhibebimus , cura