장음표시 사용
461쪽
eipe adeundo nihil quicquam dictum vel pictum esse. Ego R. pro salute Prine0is hic interis edo , & Μerillio aliud quoque repono , nempe aliam speciem tractari in h. I. 27. aliam in d. I. ult. Casus , de quo agitur in d. l. 27. repetendus est ex I. M. β II. sive ult. eod. Sc inde conis
stat , quaesitum fuisse , quid iuris, sheres latitet, legatarius autem vel Meia
commissarius , qui rogatus. st libertatem praesare , praesens si In d. I. ult. agitur de herede praesente, & in judicio facien. te sui copiam, sed qui improbe versatus servum dare legatario dedignatus est , &propter contumaciam , quod servo carere nollet . a iudice damnatus .est inaesimationem litis . Ex qua condemnatione pecuniaria tres controversae inter veteres juris Interpretes. enatae sunt ,
quas ibi recenset Iustinianus , & non tam ipse definit, quam praevenit, causa dissidii sublata . Miratur quidem Iustinianus , detrectante herede ipsum servum tradere , eccur indici , qui praepostus es in dicta eausa , placuerit, non ipsum servum , sed in ejus aestimationem damnare , dc , . si ejusmodi causa in posterum incidat. putat, nullum quiadem iudicem ita esse sultum, ut hujusmodi proferat eondemnationem , sed , si legatarius urgeat, ut ei ipse servus praestetur , quid judici faciendum sit, po
ro peaescribit. Damnato autem, ut an
rea , herede in pretium servi , prima
quaestio, quae veteres exercuit, suit delibertate servi ,. ea ne competeret , necne λ suere negantes , suere ajentes, &ejux controversae vestigium . se deprehendisse visus est Merillius in A. i. 25.6 II. h. tit. ubi Ulpianum numerat inter negantes, & in b. L 27. ubi Paulum numerat inter ajentes . Sed in HI. ult. C. de Meleomm. libera. nihil proponitur, quod conveniat d. l. . 3II. nisi quod utrobique legatarius fuerit misgatus servum manumittere, ceterum ind. ι. 26. 6 II. latitabat heres , cujus erat servum tradere legatario Si legatarius latitasset, neque ob eam causam manumisisset servum , locus erat SCto Rubriano . Nunc , ut Ulpianus ait ia
jure si quaeramus, expeditum est, quod Ulpianus mox addit . libertatem immindiri . quia legatarius frustra manumittit eum , cujus dominium ab herede latiis
tante nancisci non potuit . Nemo ve
terum ea de re controversiam moverit,
si ex jure manum conseramus . At ind. ι. ult. C. de Meicomm. libera. hein res erat praesens , non secus atque, legatarius , sed nolebat contumax seris Vum tradere , & propterea damnatus erat in aestimationem servi. Quod causam praebuit disputandi , libertas impediretur , nee ne λ erant ibi , quae in utramque partem dici poterant, sed quae
non excutio. Nemo non animadvertit,
haec esse aliena a d. c. 26. h II. in si vel omnia essent eadem , ut non sunt, cur Prine pem adeundum esse
Tribonianus substituisset in b. I. 27. an tale quid legitur in δι. MIt λ a j
dlee incipit . 3c in iudiee desinit Iasumma , quam exhibuiter facta est mentio iudicis , & in fine agit de lite,
qua dc quemadmodum legatarius hereisdem contumacem possit vincere . re , si Paulus in b. ι. 27 praetorem adeundum esse scripsisset , magis conveniret
d. l. ult. ut judex ibi etiam appellaretur praetor, qui de fideicommissaria libertate cognoscit. Nunc , quia de Princjenihil est in d. I. ult. vix adsequor, quod sibi velit Merillius. Ee sane minus adsequor, si considero probe recte injectam esse mentionem Prine pis in h. I. 27. neque sine' Principe libertatis causam salvam esse posse.
462쪽
Probavimus jam ex Ulpiano, si jus civile spectemus , libertatem competere non posse, latitante herede . Quid hie Praetor, dabitne libertatem , quam ius civile negat 8 hoc non dicet , qui didi. cit, quid sit ejus partium. Rectius Glossa. verbis, inquit , Scit locum non bais hentibus , non ablegat ad ι. II. C. datigib. & ι. χ: β I8. C. de iure veteri enucI. ut sciamus, Principis esse ea deis
finire , quae legibus definita non sunt . Ex qua Glossa suam instruxit Dion sus Glossator, ut semper sere solet ex aliis sapere . Res ipsa vera est . Deseiscit SCtum in specie d. i. 25. ε II. &quia legatarius nequit manumittere serisuum , quem non habet, ἰmpedietur inbertas . si audiam Ulpianum . recte ibi disputantem . Unicum igitur liberistatis iobtinendae επημα est , quod suggessit Paulus in b. ι. 27. nempe aditio Prineipis , ut ipse velit contra regulas
juris, duri quidem, sed tamen ita scripti , prospicere libertati . Atque hoe
erat Principum , non Praetorum . Et
sane Principes Romani studium , quo libertatis causam prolixe prosequebantur , plus semel testati sunt in Meret s& rescriptis , quae vel sub boe tituti, desdeicommissariis libertatibus , passim ex
Interpretatis L. I 3. 6 Io. T de acquir. vel amite. possess.
Ex Ulpiano ibi haec reseruntur.' Sedoe legataris dandam aeeessionem eius semporis , quo res in fuit apud testat rem., sciendum est . . heredis possiessio ei accedat , videamus ' σ puto . sive pure , sis sub conditione fuerit relicitam, dicendum esse , id temporis , quo heres possedis ante exi flentem eanditisnem , ve, restistisnem rei, legatario princere , T satoris autem semper proderit legataνis.s Iegatum vere fuit vel Meicommissum. Ad implendum tempus usucapionis utilissima est disputatio de conjunctione temporum inter antecessorem & successorem . Ulpianus hic ait , conjungi tempora aestatoris & legatarii, & rati nem dabit Paulus ini. I 4. β I. F de usum. ueap. Addit UIpianus , & tempus, quo res penes heredem fuit , legatario prodesse . Atque his superdicit in verstili. testatoris tempus semper prodesse legatario , s legatum vere fuit -ι μdeleommissum . Quid haec verba sibi v lint , non est expeditum dicere . Cujacium, sane adeo turbant, ut ιιb. 23. ob
serv. cap. 33. putaverit Ulpianum Maσημαιων scripsisse per damnationem , Tribonianum vero propter abolitas , optinnor , veteres legandi formulas, vel non intellectas ipsi notas , quibus Ulpianus usus esset . harum loco substituisse τοvere . Probatio est , quod hic agatur de legato rei alienae, sine qua quaestio. ni de usucapione & conjunctione reminporum . quibus ea res penys testatorem,
heredem . legatariumve suit , nullus omnino esset jocus . Si de re aliena. vicisse sibi videtur Cui acius , cum res aliena Ulpiani temporibus relinqui noci tuerit, nisi per fideicommissum , aut eo legati genere , quod per damnationem dicebatur, addactis in eam rem ι. 39. F. de manum. resam. ι. 88. F. de verbo
ro nos remittens ad lib. I q. observ. ea
& quae notaverat ad lib. 4. sentent. Pauli. Haec Cui acius, ex quo integrum caput 33. d. Iib. 2 s. observ. ne interpolatis quidem verbis , transcripsit Wissentachin emblem. Tr boniani. Sed ut ipse tib. I. Obsem. eap. 3. &
463쪽
saepe alibi damnavi , se adhuc dammillam Criticam , quae sibi singst, sigia,
rotas, aliave scribendi comperilla, &hac arte quidniat ex quolibet ei uir.
Non loquor de verbis vel dictis usit iis solemnibus, quibus Μagno, V lerius Probus, dc alii auctoritatem addunt , sed de sigiis & notis plane po-vis , & recens natu in cerebello ejus,.qui haec. in rem suam vertit . Si quae. ras , quam notam adhibuisset Ulpianus, . in exprimeret per damninonem, & quae illius- notae fuisset smilitudo cum Ο-re Tribonians, tacebit Cujacius, quem admodum & taeebit st quaeras , quid - Vocula vere significasset Tribonianus
- & quid ei insit juris novi λ & unde id de omium ρ sed , ut dixi , non placent mihi illa signandi & notandi et
cana, quae . nec Tribonianus , nhc quisquam hominum intellexerit . Quare &hie valeat cum signatoribus Auspex . Deinde fide mea esse jubeo , doctrinam cujacti de re aliena temporibus Pandectarum , per sideicommissum vel damnationis sermulam , neque' aliter , relinquenda , adeo esse incertam , adeo lubricanii, ut tuto ei credi non possit. Nisi longum seret, & aliunde res esset salta sane pugnam lubentes pugnaremus. Sed largiamur quod ille dixit.& pace vestra, manes Cujacii , Ulpia. nus nihilominus loquutus est, ut loqui debuit. Sic em, ut ais , 'de usucapione rei alienae frustra est omnis disputatio nisi res .fuerit aliena .. Sed an iam adis dendum fuerat, non aliter hale obtin re , quam si testator rem , qua de agitur , vel fideicommisisset, ves legasse erdamnationem λ imo serperam adderettur, si testator , gnarus , rem esse .alienam, alterutro modo eam breliquiset. Quid
enim testator possidet rem Titii, hanc destinavit Sempronio, sed quia, scit alte. nam ese , fidei othmissi vel damnatio.
nis Ermulam adhibuidi. Quis in hae specie. dixerit , ut Ulpianum. diris,
constat , legatario in computanda usus capione Mdaadam esse accellionem ejus temporis, quo res penes Testatorem fuitJeo rpis enim , quod rem , ut alienam, testator committit fidei herodis, veru legat damnetionis sermula, malam fidem prodit, arque adeo vitiosa est ejus posistellio : neque vitiosa ei ι , quae visos a non est , recte accedit . ut auctor est ipse ille Ulpianus in b. I. I 3. uis. P test' equidem in bona fide fuisse te
tor . si fortuito , non consulto utatur formulis, quibus res aliena relicta suta
fistit. sed nemo mihi persuaserit, hanc
Ulpiani mentem esse, tunc demum te. statbris & legatarii tempora ,' ad imple dam ulucapionem , conjungi , si 'ille casa forte s nullaque animi destinati ne, hisce sermulis utatur, nam s consulto, quod rem sciret alienam esse, jam frustra, ut diximus, de conj ctio
Quare illa distinctio Culacii inter
modos legandi rem alienam ; 'quamvis verissima esset , producenda non est ad causam usucapionis in articulo de con- itinctione temporum . Scientia utique testatoris , rem alienam esse , & ideo utentis verbis praecariis . vel sermula damnationis, malam.ejus fidem arguiti Sin Mas , ut ille ait , 'alis modo honsubsistere legatum rei alienae, reponavi, neque etiam absistere Iegatum rei. alienae in Ign audite testatore ,-quocunque demum modo legatum Lerit : nam si quis rem alienam suam latus legaverit; adeo nihil est , quod agitur . ut ne quidem heros redimere cogatur ι.ε 8. F. da legat. a. atque inde efficere tur-, nunquam doctrinae de conj-mone temporum locum esse posse, sive sciverit, sive ignoraverit testator rem,
464쪽
usucapionem non pertinent, eum rati s
nis , & juri prudentiae constitutae sit - usucapionis eonditionem ad transire, ux est in b. I. r3. εἰ..Iq. 6 de usurp. or aestica misnino igitiir dscendum est , quacu ue forsi3l a stator imaveridi rem alienam, dum num leg1verit , & in fide bona, conjunctam Ussessionem cum eis. in aegatarib, ad usitapionem prodeL se. Et qui fidubitamus h pro legato etiam recte u&capitur, etiam fi non νυμ , min Iure legatum .sit, id enim post
magnas varietain obtinuisse aperte seri.
Sic videor . satis probasse , nihil qui
quam interesse quo . genere legetur, quinimo importunum esse illud me dam. naconem , si inseras d. I. I 3. H6. &ad scientem testatorem reseras. Nos ta men . qui defendimus, d. Io- ως κε -
ται proprium germanumque Ulpiani esse , oportet indicare quid ibi sit τὰ vere, praesertim quum a nemine, quod sciam, id sit oxincatum , & ignorantia ejus rei videtat .effecisse , ut in li- hris Vesgatis pro Veia substitutum fitas . . Nimirum in pr. b. A ro. dixerat Ulpianus, legavatio dandam accessionem ejus temporis, quo res apud testatoreis fuit. Addit, & quo fuit apud heredem, sue pure , sive sub conditione fuerit relicta a Mox subjungit : Tesatoris auorem i empus femper proderi ιegata=io, βιegatum mere fuit vel Acommissum. Si pro. νενό legamus et . ut legit Vulgata. plane idem diceret Ulpianus, quod iam dixerat in pr. Undo uipra tentabam lib. o. cap. M 'ε s. an non alia, quam ibi dedi , interpretatio conveniret vere . - Nunc 'uia manus Triboniani arguitur Ψα d. f Io.' nata mihi est me sio, ut curis secundis excuterem sistenistiam. d. 'ers res toris Quae ibi dixi, nolim delesi , quia sorte magis place
bunt , quam quae nunc dicam . Atta. men vulgo δεμερα φροντιδις σε φώτιρα.
' Igitus , quod Ulpianus dixerat. de eo j Modis temporibus , si modo vere suerit lapatum vel Meicommissum , ita
nunc intelligo , modo no-leg tarius rem legatam putet, quae legata Non esset ,
sic enim deficeret titulus . Pro legat posse spo aevis nudi aliἱs Wam cui legatum est , comperis. inquit idem VI. planus in I. I. f. pro laxat. Σc magis; ad rem Paulus 4n ι. ε . Si pinfriam aliquam 'rem , quam, putabam missi legatam , cum no esset, pro 'tegauto non usuevum . Ee se est in aliis ;Pro donato usucapit , . cui donationis causa res tradita est; Aee s. re opἰnare, sed donatum esse oportet f. s. pri fpro donat. Et pro derelicto' nemo. usu
eam . nifi id , quod revera pro derelicto habitum est, eum falsa existimatio non suffieiae l. o. F pro derelict. Ex his
puto constare , Huo sensu ad coriungenda testatoris &.legatarii vel fideicom, missarii a tempora Ulpian desideravd-rit, ut vER A sit legatum vel fideicomis missum
Pura puta Pauli meis fesse , qua 'leguntur in L. 4. I. si de , ' usurpat. & ulacap.
AIt ibi Paulus : Usueispere. potest
sediret Paterfamilias. Filiasfami uiar , maxime miles in caserisi adquia fium, Queviet. Etiam hie latet anguili in herlis , s-eredas Cujaeso conse πην. ad Zi. i. g. 6 r. & Giphanio' minent. ad ι. 2. . C. de se ituri e quamvis Accursius , ut mox au- , dies , aste utrumque id iam indicaveris, ut ex eo , non laudato, su3 - . inter
465쪽
interpolant alii .. Cujaeli atio' est quod fili familias. iure Pandectarum non usucapiat , nisi castrensia ἰ addam stir etram, inquit , quU castrensia Tribonianum uero putat adjecisi, Osraxime, quod filiusfamiliis paganus hodie etiam adventitia possit usucapere, quia possidero, sibique habere po-thh -Nee de eo est dubitandum , postquam .3ustini up adventitiorum domi. 'tilum filii clamilias largitus est in o.' γη. C. de bonis viae libeν. Eadem qu que ratio est Giphanii nisi quod ipse quasi castrensum usucapionem etiam juri tinuo tribuat . Adjecit igitur O
maxime , ne excludamus ex jure novo .ntitia , ut Cujacius , Nel adventi.
tia & quasi caruensia simul , ut Giph
Sed nimium ne crede colori . Agit Paulus de his , qui uiuea pere potant, & ait ι patremfamilias usucapererge. i posse & filiumsamilias, hac interjectione,& maxime militem . quod in castris
. adquisivit .. . Si interjectio abes st, ni,hil utique esset verius utraque definitione, neque enim ethnc Dicquam di- ceret, quam: per nam patris,' aequo. ac sillifamilias usucapionia esse 'capacem ν neque adderet i 4n cujus remo commodumve usucapiat filiussa milias . Usumpit autem in reai pauis, si pos- sdeat rem 2ienam ex causa peculiari, excepta eastrens . Quod adeo verum
est . ut filius , ettim insans & sari ius , ex. catil peculiari phre, possessio qui M , u*capiat , ille Paulus scribit in t. s. ' s. a sis. via amisi. posse g. Quidni is itur Paulum hic intelligamus , arine si duxisset , fiIium recte usucapere , sed ,
ut vulgo , in utilitatem parentis , es pe tamen in'suam , castrensia nempe,
- adeoque maxime ea usucapere , remota
sensum commodum , ct remota etiam Triboniani' persona intrejectioni sua
ed s placeat, ut 'ulgo placet quicquid Paulus ait de filio , . intelluviere 'de fili ι, qui sibi ipst usucapit ,
ego rursus non interciam , P . quid, mihi videatur , exponam . stquam cursum praeeuntem audimerimus. Il le putat τὸ maurime a dare , Huod ad 1bla rastrensia reserat is oratio- , sed e mera vis est. Vel intelligis de filiosimilias maxiae maire, hoc est, quire ipsa militat . quod de veterano magis possit dubitari ut be sit, juris ratio in eo , qui Reipublicae operam
navat praesentem , quam in eo: ν' qui navavit olim. Quae interpretatio, quamvis . aliis videam . placere , mihi ideo dii plicet, quin milites & veterani in peculio jam subscriptione D. Hadrianisuerint aequut, ut est. in pri Inst. quib. -u es perm. fac. testam. Ut ita Pauli
aevo non conveniat το maxime -. Vel ,
inquit Accursus. ΜAxi ME . . propter pectilium quasi caserens, & hoc probo,& .m- plena manu exsequar , quia nec ipse , mec- quisquam alius, quod sci m, ex seqviitus est.. yes, quae qua ta Aelursii, eonjectura , & i ipsum' C jacii &- Giphanti emblema est , rest xit ad nova iura , .am hodie in adventitiis ususvis su Do milias . Sed , dum aliud superest . ut hoc dicat s , secta mea non patitur. Superest autem .aliud , non q ea . quari primum dicebam , ratione ι'. sed ii vel tertiam cursi conjecturam sequamur , hoc Filiusfamilias sibi usucapit quam si eastreota , sed , si' miles se, maximo castinnsia . Et sane Cujacius, antea la gitus , etiam quasi castrensa recte us opi temporibus veterum JCtorum, hic nobis negotium facessere 'nequit , nisi probaret, quod nunquan probabit sub
466쪽
vocula potius intelligi adventitia ex ratione juris novi, quam quasi eastrensia ex ratione juris veteris. Plus negotii sacesseret Giphanius , negans ad d. l. I. C. Pe semit. σ aqua, iure veteri quasi castrensia a filiosamilias usucapi potuisse , si modo recte negaret . Quo jure ille aiat, hie neget , se tenebis . At quid rei est, quod Paulus maxia castrensia usucapi dicat , si idem plane juris si in eastrensibus λ an quod toga cedat armis, atque adeo in militi bus major sit juris ratio, quam in t satis Τ non putem , quia sermo est de luce , non de ratione juris . Sed hoc, si vere auguror , in causa fuit , quod
inter veteres Iuris Prudentes non convenerit , an peculium quas militare eodem plane jure suerit habendum , arque ipsum peculium militare. In causa testandi ea res turbas dedit . Iure novo utrumque pari loco esse discimus
ex Iustiniani l. tiit. 3 r. C. de ἰno . resam. I. ωD. C. qui tessam. Dc. pos& ε uir. Inst. de milit. tinam' Iure veteri , ut quibusdam peculia quasi
castrensia erant concessa , sic & borum
quibusdam de quasi castrensibus 'licuit testari, quemadmodum narrant Instituriones d. tili. Ait quibusdaώ, quia de quibusdam inter omnes constabat de reliquis dubitabatur , se enim Iustinianus historiam Iuris veteris exponit in d. ι. ult. pr. C. de ἰου Fe t Bam. Dicit ita iuris suisse in Proconsulibus, er Praefectis Legisnum, o Pras-dibus Protanetarum , omnibus Rene
nostra consequuntur manu , vel ex puis
blicis salariis quasdam largitates. Miratur Cujacius not. priori ad d. 6 uti. IV. & est , cur miretur , quamobrem Iustinianus 'Praefectis Legisnum tribuat quasi castrense peculium , cum hi vere suerint milites . Ne haec turbent , pro Praefectis Legionum rescribit Proeonsulum Legatis, dura crisa. Ego olim , Praefectis Regionum , ut comprehendantur reliqui, qui Provinciis quocunque ii tuto praesunt, quamvis mec-Proconsules sint, nec Praesides , sed quia video praevenisse Iacobum Gothostedum, cum
nunc incido in ejus commentarium ad
L 3. C. Th. de pinut. mihi nihil quic
quam tribuo. Interea animadvertis ,
quam longe & late iure veteri patuerit facultas testandi de quasi eastrensibus , quam porrectum fuerit id jus ad omnes, An disess dlanitatibus vel admianiserationibus positos. Sed quid de reliquis omnibus dicemus , qui & ipsi uas castrensia peculia habebant λ quaeisionis id fuit, ut Iustinianus addit ind. I. ult. pr. quia nempe non in iis
bus passim , sed quibusdam privilegii
Ioco datum erat jus testandi; de aliis, inquit personis omnibus , si possην
resari , DUBITATUΜ FUERAT , ut puto raris disertissimis Patronis causarum , Virisque deisti mis Memorialibus , er gentibus is reb- , nec non Magiurn Rudiorum liberaliam , . oblatris quoque, at is omnibus omnino., quἰ. salaria
Dei sipendia percipiunt publica. Et mox in ε I. constituit, & hos de iis testari
Sic intelligimus , iure, veteri de iis,
ut primi ordinis erant. , rem certam , e iis vero, qui secundi ordinis erant, dub ratum & sententiis variatum suisse.
Quod igitur in Pandems legimus , de quasi castrensibus testamenti factionem sese l. 7. β ult. si de donat. I. I. 66. F. ad So. Trebell. i. q. ε s. de bonori possess. nec quasi castrense peculium conserri I. I. *-ss. d.
collat. bonor. Iacobus Gothostedus 'add. I. 3. C. Theod. de possuι. resere ad
eos, qui primi ordinis erant, vi simul
467쪽
damnat eorum sententiam , qui , quie- quid ibi dicitur de eastrensi peculio ,
ubique a Triboniam manu esse putant. Vellem modo . ne in fin. comm. ad LI. 3. de eo rursus dubitasset quod ad d. i. 3. qs. F. bonor. possess. & ἀι. 9 6. F. ad So. Trebeli. Et sane nulla dubitandi ratio, nam dissensionis antiquae vestigium est apertum in d. I. h s. cum ait bonorum possessionem dari tam patrifamilias, quam filios amiliasse modo jus testandi habuit de peculio eais Brens, vel quas caserens. Illud se modo pertinet ad quasi castrensia, nam de ca-hrensibus nemo dubitaverit usquam. Uti tur igitur ἀι. 3. ε s. oratione suspensa
quae ipsa serian in in d. i. r. 6 6,
ff. ad SC. Trebell. sed si vel rotunde ibi dixisset Ulpianus , ut dicit in L . 6 F donat. de quasi cain strensibus testamenti iactionem esse, di sit dicit m d. t. I. 6 Is. F decollat.
ο r. peculium quasi castrense non conis
serri, quid vetat ea intelligere κατάταπλωονὶ in plerisque enim, ut dixi, ea- strensium & quas castrensium par er causa. Quin nec deerant ICti veteres, qui in omnibus utriusque peculii cauissam aequabant . quod non negat Justinianus. in d. 6 ult. IV. de milit. t flam. sed palam profitetur in d. t. sis. pν. C. 'de inosse. test. cum ait , de eo dubitatum fuisse. Si dubitatum fuerit.
utique quorundam sententia erat, gen
raliter omnes de quasi castrensibus potuisse testari , quod miror Iacobum Gothosredum aliosque Viros doctos non animadvertisse , & eo quoque retulisse Ctos, qui generaliter loquuntur in Li. D 3 ult. F. in donat. aliisque idem
His probe excussis, jam nemo dubia tabit , quin Paulus in nostra I. 4. β . F de usum. usucap. prorsus re doleat jus antiquum, quo de castrςaliabus nulla , de quasi castrensibus maior erat dubitatio , & sie constat ratio ejus, quod dixit, filium amilias, maxime militem in castris adquisitum usu capere . Plus dico , ne quidem Pauli sermonem ex jure novo subsistere, nam eo jure inter castrensia & qqasi castrenissa nihil quicquam distingtonis supererat, quin nec inter castrensia & M. ventitia , quod ad causam usucapionis: quo scilicet jure haec omnia usucapiun tur, & tamen Paulus respicis ad cais strensia , quae magis vel maxime usucais piuntur uod convenit quasi castrenis sibus ex jure veteri , non his vel adventitiis ex jure novo.
Nibu a Triboniano esse adsutum
SI Magistratus , qui judicis dandi
testatem habet, sive Praetor, sive
Conlul snam de Consule hic agi legis inscriptio indicat)' sive alius quisquam Iudicis formulae inseruerit , ut Intra certum tempus judicaree , & is deceLserit alio subdito , ait Ulpianus, idem tempus in peritana subditi praestitutum intelligi . quamvis Magistratus in se
. quentis datione hoc nominatim non expresserit , ita tamen , inquit, ut Iogitimum temptis non excedat. Quemadmodum Justinianus catas criminalibus finiendis biennium praescripserat in L
termin. sc invitibus triennium praescribit in I. properandum I 3. 3 I. c. dejvidis. Quum vero nec ea, nec alia quaevis lex annaria , quae lites certo tempore finire iubet , quod ad caulas civiles, veteri memoria uspiam exstet, finalem clausillam b. I. 3 a. ex 4. I.
468쪽
nium Interpretum vox est. Quibusdam testimonium denunciavit Wissen bach in emblam. Tribon. Mi is etiam Hybo conistra embl. Tribon. in h. l. 32. Plures possem addere. ma a quoque nomina, si Numero & auctorixate Interpretum potius. quam rationi sua res esset transigenda. Sed quid cunctor dicere, omnibus illis , ut saepe alias , iis & hie facem praetulisse Accursum , cum ait, Compositores hic respexisse ad d. I.
. Charondas in not. non adsentitur
iis, qui haec finalia Triboniano adscribunt , sed absque ulla eorum explicatione , quod nobis non licet . Si qua lex exstaret , quae . jure veteri litibus finiendis terminum posuisset , quamvis alium , quam jure novo, ut eli in cauissa usucapionis , ab emblemate nullus esset metus, ut supra dicebam cap. I iis sis. sed ejusmodi legem frustra quaero. Putat tamen se reperisse Raevardus
M. q. variori cap. I 4. at vero longe
aliud sibi velle loeum Sidonii Apollinaris , quo . abutitur , Cujacius not. pr. ad pr. In t. da perpe'. er temp. odition. & lib. 9. abse . cap. 24. &post eum alii totiens. totiensque dixerunt , u verbum non amplius addam . Britanius de verb. Ignis verba legi ἱ-mum tempus . intelligit hic ut pus ad
judicandum lege Iulia judiciaria praestitutum , sic, inquit, credo, sed ego non credo , nisi testem --quem non habet , adserat idoneum . Cujacius lib. 27. obse . cap. 13. videtur indicare. etiam
olim causis civilibus iudicandis praefinitum fuisse certum tempus , adducta in hane reni 'L I8. 6 4. de GD Mai. Sed Paulus loquitur de lite, quae temporibus legitimis' transactis perit , impleto nempe . usucapionis tempore , nam se Marcellus interpretatur re mis'nk. T Lpuν . quo iis perit in I. r. Is de dia vers. tempor. praescript. Wγω inoster, si recte intelligo, legisimum tempus in ι. 32. accipit de tempore . quod Magistratus , in addictione prioris judicis praestituit , ut.potest l. a. h a. F. de judic. quodque servandum est, nisi parotes mutuo cos sensu tempus prorogarint, ut ibi additur. Sed tempus, longius , brevius , intra quod iudex judicare tui Ius est , pendet ex arbitrio Magisrarus dantis , id Misimum appellari putem sine exemplo esse. Quin tantum abest , ut id tempus exocedi non possit , ut , deiuncto priore , in addimone posterioris judicis , id
tempus ex integro repetitum intelliga. tur , quamvis Magistratus id nomin tim non Lxpresserit , ut ante dixerat Ulpianus.
Igitur aliud tentandum est. Et sane. si judex , qui ad certum tempus , Vel intra certum judicare jussus est, ut saepe accidit, & sibi quoque accidisse nararat Gellius lib. I a. noct. Atrio. cap. I 3.s, inquam, is judex decesserit, & alius ei fueris suffectus , rationis est , quλ'
tum temporis primo datum fuerat, tan.
tundem secundo datum intelligi ε finge primo datos sui sie III. menses , usque ad calendas sorte Augusti, & hune doeessisse prid. cal. Aug. aliumque ejustoeo fuisse uabditum ipsis calendis Augusti , is subditus , etiamsi nihil expressum sit, eadem conditione datus censeo bitur , hoc est, ad idςm trimestre tem pus . Sed an semper 3c ubique verum est , in secundo judice eadem tempora repetita intelligi ρ negat Ulpianus , &prudentet addst: ita tamen, ut legitimum tempus non excedat. Quod ipse interpretor de tempore , quod ex lege praestitutum est finiendo Magistratui ejus, qui judicem dederat . Fac , tres menses In specla, quam proγsui , excurrere in Ηhh tem.
469쪽
- tempus novi Magistratus, iudex subdNtus non habebit tres menses pIenos , feci tantum temporis , quantum Magi- veteri superest ad exercendam jurisdictionem . Quare , cum prior judex tres menses haberet ad judicandum, posterior non habebit , si tres menses,
ex Integro numerandi sorte excederente alendas: Ianuarias suturas , arque ita Inciderent in tempora Magistratus novi, qui eum non dederat . Id vero non licer , nam & Ulpianuq noster memoratin t. IS. pr. f. de re tui . a Divo Pio rescriptum esse ι judicum a se datorum sententiam exsequi oportere hos, qui eos dederunt. Et pressius ipse ille in I. I 3.* r. de iurisdict. MVsratus -I is, qui in potesate aliqua su , iu/Pare iubere ed die , quo privit; futuri essent , non possunt. Utile est, ad haec illustranda, excytere speciem, quam ex Graecis ad Z. I. I 3. attulit Cujacius ad t t. C. de..ii diction. nam in scholiis Basilico. rum, quae Fabrotus edidit, frustra eam quaero . Nec dubitandam , quin eum Praetore mutato mutati, quoque fuerint judices : Asconius ἰu Verrem de Praen
set Hortensius , breυ tatem temporis Iouis ratione consumeret, ut secunda actio
ad alios iudices , qui eorrumpi possent, aliumque P aetorem post eal. Ian. perveniret. Atque ita se res hibet in iudice, ad tempus dato , nam si Iure & simpliciter fuerit datus , obtinebit ι. 47. Φ i. F. de indis. ut &. Cui acius animadvertit ad lib. 3. respons Pant. Ind.
Igitur si me audias, legitimum reminpur in b. t. 32. non est tempus judiciis , eέ jure novo , sed Μagistratibus finiendis , ex jure veteri praestitutum.
Et quo magis id eredamus , sciendum est, longe aliud iuris esse in iudice su rogato in ι. I 3. β 8. C. de judis. quam est in b. t. 32. Eceo verba Iustiniani in
dio triennii, vel morte iudicis , vel aliai recusabit; oeea ne tu iam fuer i mu-
atum , tunc , sequidem ex tr ennio anna te tempus . veι amplius , residet, ru quo alius isdem et ea ae imponitur , rutra reliquum tempus ea a finiatuν. Si autem minns , quam lannale sit , tunc omne , quod dees, repleatur , ut non in m n re , qaam perfecti anni tempore , Litem
possit subrogatur judex tam discatere qua terminare. Agit hie de judice simpliciter sive pure dato , qui etiam potest judicare post finitum Magistrariim danistis d. /-qq. 3 I. 1s de judis. ad certum tempus datus , si id excedat Μagistrarum , non potest , quia sic Consul se
te vel Praetor , quorum annuum iris in
rium erat, juberet iudicare eo die , quo privati suturi essent d. I. 13. β r. F de jurisdict. & ad hane speciem pertinet b. l. 32. Quinimo si vel pertineret ad judicem , simpliciter & non adjecto tempore datum , alia ejus esset definitio, quam est In d. t. I 3. 4 8. Illa dicerer, si judex , abiit , unde negant redire quemqiam, subdito alio, qui acta prioris. judicii sequitur ι. 6o. 1. de indis. eadem quoque judicandi tempora dari,
quae data suerant defuncto, ita tamen . ne successor i se mum tempus , trisnnii, ut volunt , excedat . At vero d. l. II. g g. non ex integro eadem tempora Ia
gitur subdito judici , sed quiequid ex
triennis plus anno superest , si minus superse , suppletur , quod deest, & legirimum tempus trienn exceditur. Quae longe diversa sunt, etiam quod ad clausulam finalem, in h. i. gr. Diversa esse ipse Giphanius agnoscit comment. ad ἀι. 13. , 8. C. de judici sed tamen , quo
470쪽
solet esse erga Tribonianum animo , ejus manum quoque ibi, agnoscit in
tum esse L. Io. nec L. II. - ff. de riti nupti
deprehendendi Triboniani, ut, si
jus novum non exstet , ex quo argui possit interpolatio, continuo ius novum In eam rem fingant . Exemplo sint ι. I . I. II. F. de Hru nut. in quihus trienniam ex nova quadam Constitutione Triboniamim inseruisse, simpliaciter ει aliud agens notaverat Merilinlius ad deess. yusin. eto. in I. 2 S. C. de nupt. cujus, non laudati, etiam ipsa
verba descripsit- Wissenbach in embl. sed plura procul dubio fuisset destri. pturus ex Cujacto , si hunc primum emblematis au rem scivisset, & quam prolixe pro ea sententia disputaverit ad Pauli lib. s s. ad edict. in I. Fde ritu nupt. & ad Iuliani Io. 62.djestor. in I. II. F. eod. . Quaesitum est, an, patra esstivo, filiussamilias ux
rem ducere possit λ. & ait Ulpianus in ι. p. h I. de risu nut. posse , s
uon intra ariennium revertatur parem
Idem ex Paulo porrigitur ad patrem peregre absentem , si ignomur , ubi
sit, & an sit, in 'I. IO. eod. Nox ad ditur ex Italiano in I. II. eod. vim. que casu , tam captivitatis , quam auterius absentiae , ne quidem triennium esse exspectandum , dummodo certum
sit , conditionem patri non displiei.
Dimultatem habet', quod Ulpianus in d. t. p. h I. patre captivo , Trimo suum exspectari jubet , quum Paula eo casu , simpliciter nuptias. permittatio ι. 8. st. de pact. Ataι- & Triphominus' quoque in L I a. his F. docv iv. m pHII m. revess. addita rati ne , quod pater quamvis consentire nuptiis non possit , utique neet dissentire possit , & quod temporis conditio recessitasque , & publica nuptiarum utilitas id exigant . Sed nihil turbat d. i. 8. quia Paulus ait , quot ens liberi, patre ab hostibus capto , nuptias contrahunt, hos ipsos etiam recte pacisci dotis nomine , de - triennio nihil adfirmans, nihil negans. Posses dicere, ut Accursus ὸixit , ' neque Tryphoninum negare in L I. I 2. 6 3. trie nil rationem esse habendam , sed , ut
id dicamus , non patitur subjecta disputatio . Quid igitur an existim
bimus , ut existimavit Ianus a C sta ad prἰne. IH it. de nur. inter v teres Iuris Auctores non convenisse , an, patre captivo, triennium esset e
spectandum ' suisse , qui adfirmabant , ut Ulpianus in L p. g I. Paulus in ι. Io. 9 Iulianus in L r I. si de ritu
Mupp. sed eandem itum esse in senten. Iam negantium , quam proponio
defendit Tryphon inus in d. ι. IM 9I . Sed ira diei mus , quod est incertissimum , & quod impingit in mulam
Ulpiani in d. I. y. ε I. patre captivo. trienesum esse exspinaddum. & ex qua regula Paulus. in E. I. I . argummentum ducit ad patrem etiam alias absentem , & de ea inquit specie me rho diabisatur. De alia dubitatum nodi reperi . Attamen quia Iulianus in Mad. A II. statim nuptias indulget, modo certum μ. id est , verssimile . Me recte exponit Glossa patrem conditionem Non esse repudiaturum , ego malim Tryphoninum, ut ut generaliter loque tem, de hae specie, quae ἰπi τὸ τον aeredit, intel Iistere , quam totum H hh x arie Disiligo in by Cooste