Cornelii van Bynkershoek ... Opera omnia, in quibus multa ex Romano veteri nec non ex gentium & publico universali, etiamque Hollandiae cum publico tum privato jure capita elegantissime doctissimeque tractantur &c. in quatuor tomos distributa, ac var

발행: 1766년

분량: 549페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

η38 CORNELII VAN

dicam , in pari causa apud me vincere scripturam & auctoritatem libri Me

Idem dico de nomine Saul υι , uc enim ediderunt Taurellius , Haloander,

Vintimillius ; in Vulgatis libris & MS. meo Grissato est Sauphesi , in alio NS. sine Glossis Sarepbelli , in aliis uphelli, in aliis Sal phetii , in aliis, aliter ut in nominibus propriis magna solet esse scripturae varietas. Sed omnino legendum Saufeius, quod nomen in Republica Romana satis fuit usitatuin. Tres Sansejos Panci rotus reperit ιιb. a. var. Dct. cap. 43. duos apud' Ciceronem e tertium apud Asconium Pedianum ' addo quartum apud Ciceronem

lib. 7 uis. epis. I. quintum apud Plinium M. 7. cap. 33. diginti Sausejos & Sausejas apud Grute. rum in inseriptionibus, loca non adscribo, quia Index notavit, & lectorem lapidi.

hus obruere non meus est mos . Non

addo Tacitum lib. II. quia dubia ibi lectio est . Addo potius Saufe-jam apud Ju venalem D r. 6. vers. 3I 8.& Sausejum Scriptorem apud antiquum Commentatorem ex codice Fuldensi, ad I ε d. lib. I. vers. Io. Etiam Iegis Saufeii meminit Genius Isb. II. cap. IO. Scipio quoque Gentilis orig. ad Pand. Verbis , heres , liber , Saufejam protulit ex Juvenalis D r. 9., vers. III. sed

de etymo nominis strenue nugatur. Recte' igitur Florentinam lectionem Vulgatae praueri Panes lus; Savbeli qumque nomen, quod habet Vulgata , nise spiam repeti in marmoribus aut lapidi. bus , quin nec alibi apud veteres Au.ctores , ut inde fere effcias , frequentatum non fuisse.

Hunc Sausejum fuisse exercitorem navis Glossa scribit , sed verius est , magistrum fuisse , & inde esse quod

mox dicatur , an cum uanta ag rs pes.

sint λ an vero hie Sausejus fuerit aliquis . Sausejψrum libertus, qui nomen a patrono acceperit, quod Pancimius existimat, ego non ausim adfirmare. Ait Florentinus editor, eonfiandreant, alii editores, quos adivi, omneri libri. item MSS. eonfuderant Mie scilicet Gramismatica obstaret . Sed vel sic praesero lectionem Florentinam, nam verissimum est . quod observavit Scaliger ad Varismnis ιib. I. de re rus. in M. Veteres saepe formasse praeterita ad analogiam temporis piaelientis. Exempla, quae ipse adfert , non describo , cum ibi legere.& descripta videre licet apud Morhof-sium episeola de latinitate Pandectarum

in V. tollisse. Adde, si tanti si, quae de voce sotiisse ipse in hane rem dixi

obsierin tur. Hom. lib. I. cap. MIt. Similes a praesenti inflexiones saepe occurrunt in Pandectis, apud Morhomam d. Ioc. reperies praesaυit pro maestitit int. 35. 3 F de berediti perit. fuerat pro fluxerat in I. s s. g I. F. G ae in rer. domin. Brixeris a vereri frigo prostrinxerit in I. g. 6 3. 1 ad teg. Cornet.

de scar. quemadmodum pluυerat apud Plautum ab antiquo pluveo. De nostro eonfunderanr nihil monet Scaliger , nihil Mortassius, & tamen eiusmodi ἀροχῶσμο, magis serendus est in Alfeno, quam in Charisio aliquo . Addo inteI- gerit pro inιellexerit in I. I. qu t. ff. quod mi aut cIam , & everterit pro musinserit in i. p. 6 a. eod. & quidni etiam

addam ι. 44. Τ. maia. ' quae ait , dolum esse, si quis non exegerit, qNod exigere , solvere nullo plane lentu. Loci mendos, ii quis uspiam, varie tentata medicina est , molim cuncta referre, vis major ubique pellucebit. nisi solvere parva ε an nulla mutatione . vertas

in soluere , pro soIiti sunt a soleo dolus scilicet est , si quis non exigat , quod alii exigere sunt soliti. Varro de

482쪽

oEsERVATIONUM IURIS ROMANI LIB. VIII. C. II. 439

ιing. lat. ιib. 8. p. m. ita insit equoniam ess soLEo, oportet dici, SOLUI, ων Cato σ Ennius scribunt , non , ut dicit vulgus, soLmus suM. Et sic est in illo sallustii, quod ex hiseis. Id. v. est apud Priscianum lib. Io. nequo subsidiistiti soluerat compostis , pro solitus fuerat , praeterito ad praetens composito. ICtos vetercs antiquitatis.fuisse studi sissimos , ab aliis passim est traditum, &constat ex conjugationum exemplis, quae attuli , & de quibus nunc solum agere

constitutum erat.

Species, quam proponit Alfenus, vel ex eo Paulus Epitomator , vix indiget

Interprete. Dubito tamen . an eam reis cte repraesentaverit Salmasius Disquisti ne de mutuo p. m. 2g. In navem , in quit , Saufeii Naucleri frumentum pluis νes mercaιores imposuerant, Ied. in eodem acervo , er confusum . Saufeius Mni ex εἱs frumentum reddiderat de commvn ,

m aliquo scilicet portu, ad quem se sisti, edi ubi suum sebi frumentum a Nauclero reddi pepigerat. Posea navis perἰis, dum

ad ulteriora tendit , quo ceter; ne σmercatores frumentum satim pemebendum Iocaverant , quaesitum es, am cereri pro sua parte frumenti eum nauta agere possent oneris aversὶ Si ita constituas speciem , non animadverto quemadmodum ulli quaestioni potuisset esse locus, si nempe nngas , navim periisse , dum

iter persequitur ad ulteriorem locum, quo ceteri frumentum suum exonerari mandaverant , qua fronte enim tunc ulla competeret actio λ Sin autem di- eas. ut dixit Vivianus in easu , navem appulisse ad portum, ubi omnibus reiadendum erat frumentum , & postquam uni , ceteris-Brre in exigendo diligentiori , esset reddita sua quantitas , na. vim , exorta gravi tempestate , 3c minptis forte anchorarum funibus , periisse cum reliquo frumento, jam commodam quaeri poterit, ceteri mereatores adve sus nautam agere possint, nec ne λ nam God restituit , restituit eo loco , ubivmnibus ad restitutionem parata erat actio, & restituit de eommuni, sed hoc esse intelligendum de communi acervo.,

non de communi omnium mercat

rum frumento , mox disputabit ripis

Alfenus.

CAPUT, III. ' .

Ad eandem L. his verbis : Quaestum es , an ceteri pro sua parte frumenticum nauta agere possunt oneris aversactione P

Ρ μηρ legas k ut legitur FIorentiae, an possint vel possent , ut est in aliis libris , editis & MSS. . nihil magnopere interest . Plus scire attinet , quae suerit oneris aversi actio , de qua hic audis, 3c alibi, quod sciam , nu-spiam . Per conjecturas res transigenda est , nam certa auctoritate destituimur. Quod in MS. meo Glossato Iegatur adversi , quod & ipsum notatur inter varias lectiones post 'Haloandrum , viistium scripturae esse opinor. Forte &Accursius in ejusmodi lectionem incidit , cum ait , veI dicitur ADVERsI, ab ADvERsITATE c Μelius ille addit amissab averto , id est , removeo . . ertera tralatatia significatione apud Auctores nostros & exteros , est intercipere , amovere . Auctoritates Lexiea sumis cient . Ipsum onus avertere est apud Tertullianum adversus Marcianem lib. s. eap. I. ut & Britanius notavit,& G. Paneirolus lib. 2. variari leλου. 43. Agie ibi Tertullianus de re nautica , quamobrem , inquit, Pontiee Nauclere, δε nunquam furi as memees vel illicitas in acatos tuas receptui,s nutu in omnino Onus avertisi via aduia

483쪽

teras; &e: Ad quae , onus avertisi,

recte notat Beatus Rhenanus , sarcinas utelligit , quae ranavibus imponuntur , intinginquas Regiones devehendae, o solenν ba nonnunquam ab 'sis nauseris intercipi. Ex quo Ioco Tertulliani, & simul notissima avertendi significatione pro adimere, auferre , pervertere , satis opinor , coninstat , Antonium Fabrum ration. ad h. ι. 3I. prolixe ulli, cum putat, acti nem oneris aversi dici - ab avertendo , id est , ita vertendo , permiscendo σeonturbando, Mi jam intemosei non possi , quodnam cuju3 onus fuerit. Vellem indicasset , ubi avertere in eam sententiam occurrat, sed non indicavit, mihi non liquet. Et oneris aversiduntaxat competet, ubi nauta merce eonfudit ὶ omnis alia aversio in cenissum hon veniet λ Sunt haec ejus modi , ut seriam refutationem non merean.

Verum ad quid oneris aversi aetio ΤSi frumentum nautae certa mercede

transvehendum dederim , incidit ea res in locationem conductionem , ut &sequens Alfeni disputatio ostendit , Deatorem vocans , qui merces vehendas

dedit, conductorem, qui recepit . Ali quin magister navis . qui navim utendam dat , di operas praestat, locator

dieitur , & ille , qui navi operisque utitur , conductor in I. lo. pr. hv. o 2.1 de ter Rhod. dejactu. Sed

illae appellationes reciprocantur, ut prolixe id argumentum exsequutus est Cujacius lib. a. observ. cap. 28. Si quid igitur peecaverit nauta , locati actione videbatur esse experiundum, nam se res perferendas nauta conduxit , ex Iocato convenietur l. 3. ε I. us nauta cov.

Rabul. etiam ideo, quod actio locati &dolum & culpam vindicet. Sed actionem cineris aversi actione locati suisse pingui tem non est, quod dubitemus. In du

plum fuisse , Cujacius credidie Id. v

observ. cap. 39. Ac comm. ad i. s. C. Mnavicul. ad exemplum scilicet action, furti , quia aversio est proxima furto. Atque inde putat, actionem oneris aversi necessariam non fuisse , eum non c-- stet . quicquam habuisse proprium. Franciscus Connanus comment. juri e via. IV.

7. cap. II. num. P. pmpter onus averis

uim & furti, & oneris aversi actionem esse existimat, utramque ad eundem f-nem , eiusdem poenae , ων satis futura set actis furti , ubi juris subtilitas refragaretur , quo jure furtum definituν

esse CONTRECTATIO REI ALIENAE , usnemo in re sua propria possis iuud committere . . . quia loeantur quaedam res ita, ut earum dominium ad conductorem

tranferatur , in quibus ramen furtum , aut verius furto similem cujam fraudem potes committere, dignam legum annmadversone , visum es in bunc quoque actionis furti vim poenam ferre, sed -- alio nomine , ne quid absurdi consequeretur , si , ubi furtum non est.

daretur furti. actio . Itaque proprio eam ω peeuliari nomine ONERIS AVERSI ACTIONEM vocaverunt, cujus, ut dixi,o' quidem existimo , eadem , quae m furti, petessas fuit. Igitur ubi non eadem species , sed idem genus reddendum suit,

translato sic in nautam dominio , oneris aversi competere ipse putat . Sed contra putat Alfenus; cum mox disputat , si ejus generis essent merces , qua

nautae traderentur , ut continuo ejus ferent . . mercator in creditum iret, non

videra onus essa aversum , quippe quod

nautae fuisses . Quapropter ita specie .

quae hic tractatur , oneris aversi actio non obtinebit, an ergo obtinebit, ubi eadem species reddenda est λ ne hoc quidem pati videtur Alseni subsequuta oratio , cum ait . s eadem res , quae tradita esset, reddi ἐν eret, furti esse actio

484쪽

ogsERVATIONUM IURII ROMANI LIB. v III. C. III. 4 i

nem Iocatori , re iam super acuum itidisium oneris aversi . Ubi igitur est furti actio , cessabit oneris avςrti . ILque in primis me Myvet , ne. cum Cujacio credam . utramque actionem pari loco esse habendam, & eam, quo

de cinere averso est, sorte introductam , in innotesceret, leges curam agere reprimenda improbitatis iste genus bominum, quemadmodum alia occasione . de na tis agens , existimabat Pomponius apud

Ulpianum in l. 3. 3,F. nauta mu-pon. sabuL Sed ut Pomponium ibi resutat Vlpianus , sic Cujacium Cuja.

cius, cum mox ajat , non idem prorjus esse avertendo quid diserabere , o contrectanda sibi hasera. Sie ille, & nihil

praetereas

Sed ita incertiores. erimus , quam duo dum, si nihil ultra expediamus, Ecquando igitur oneris aversi agetur λ si in

nautam transiit mercium dominium , nunquam . Ut enim rei nostrae jurrum facere non possumus , ut ait Paulus recepi. sentent. lib. 2. iis, 3 I. 92 I. Aconsentit taUlpianus in ι. sq, F. de furt. se nec rem suam quisquam averrit, si iurisprudentiam Alfeni sequamur At si dominium non transierit. in nautam, interesse puto, quemadmodum ipse Merces interverterit ' si dolo & animo sibi habendi , Leti actio competet , atque in ea specie supervacuum erit iudicium oneris aversi . Furtum nemo iacis sine

dolo malo L so. h a. F de surr. nem. quoque sine lucri sui causa ι. 8. 6 1.

ff. arbor. furi. caes. Fac igitur , nautam onus avertisse culpa , non dolo . vel

dolo, sed damni dandi. vel al erius cujusque rei , quam tueri sul causa , nemo actionem surti dabit , sed quidni dabitur oneris aversi In hane sentenis etiam intelligo, & ita quoque subsistit,

quod Aecursius dixit ad h. ι. oneris aversi actionem esse, quotiens onus alienum via RHA. T. Is vriis vel culpa submergeretur . 3c quod Charondas lib. 3. veri M. cap. s. si onus avertaxur . absque furandi animo, oneris aversi comperere, de quod Pancirmius lib. δ. variari iere. cap. 43. hane actionem esse instruinam . ubi merces dolo vel eulpa sua nauta perdidis , veι nam fragium temere faciendo amist. Quovis

scilicet dolo, modo abst lucri anim nam si is adsit. res incidit in furtum,& quia tunc praesto est actio surti . suis

pervacua esset oneris aversi. Quavia etiam

culpa ut si re ad Maevium transv bendas accipiat . N ad Titium curet. inscriptionibus ti signis mercium minus

recte obseruptis, omne surtum est averosio, sed non omnis aversio furtum. Miscessaria igitur erat on eris aversi actio.

ubi onus dolo quidem , sed sine furto. vel quavis etiam culpa Lisset aes

nano , eandem utriusque actio is potestatem fuisse videri quod ad poenam duapli . Quamvis enim in eam rem ex Messa auctoritate destituamur , tamen ferre velim , si aliter dicamus, ad quid necessaria suisset oneris aversi actio λutique contra nautam, qui merces transis vehendas conduxit, competit locati conis ducti actio, etiam de rebus, qua destius i. 3. 3 I. F. notae caupon. Rabui. ataque haec actio coercet dolum , culpam

latam & levem , sed quia ultra id.

quod interest. ea actio non porrigitur, iussicere visa non est ad vindicandas nautarum omne genus haudes & culpas , ob quas etiam alias in eos gravius constitutum esse Ulpianus mem rat in I. I. 6 a. d. tit. Competie quoquaaduersus nautas actio honoraria de receripto ex primo efficta Nautae, cavo. nes , Stabularii . Haec aut m actio etiam pinguior est actione. locati e duin

485쪽

3- ε I. eod. tis. pinguior, quia & levissimam culpam coercet, nam excipit duntaxat , s quid damno fatali continis git , & quia etiam factum vectorum vindicat, qua mente puto Ulpianum dixisse, eum , qui recepit , omnimodotraeri etiams fine eulpις EIUS rex .periit , hoc est , quamvis & vectorum culpa perierit , nam quod alii haec ita explicant, teneri, s cilicet ipso iure , si easus satalis incidat , sed non reneri , ut mox sequitur quia per excepti emis tueri poterit , in eo me adsentienollem noti habebunt. Sed quamvis latior fuerit haec actio, & quamvis proposita,

antequam actio oneris aversi inqotuerit, tota tamen rei persequutionem conti

quam pinnae , atque inde quoque oneris aversi actio in duplum fuit necessaria . Supersunt duae actiones , ambae poenales , & in duplum : altera furti adve sus nautam , sive ipse , sive ejus homines , quos travi regendae adhibet , surrum i fecerint l. r. pr. 6 2. θfura. advers navi. eaupon. Rabul. al. tera ex quasi maleficio contra nautam,

si quid damni dederint ii , quorum

opera ipse utitur, ex altero nempe capite Edicti, nautae; eaupones, Rabulariit. 7. β I. q. F. eod. xit. Sed quis

non videt, utramque actionem nimis esse angustam quam ut omnes nautarum aversones complectatur prima dolum desiderat , & eontrectationem ἔlucri eausa fialam , secunda de nautis ipsis nihil quicquam eavet, sive dolo, five culpa quid admiserint. Adhuc igitur otiosam dicemus actionem oneris aversi 8 nemo dicet, si poenalem intelligar in duplum , at si rei persecutoria fuisset duntaxat, nihil praestaret, quod non praestat ipsa actio locati cohducti. Distinctius haec explicanda erant , ut

magis innotet cere actio oneris aversi , quae .lioquin vix solo nomine nota in & de qua vel altum est apud Interpretes silentium , vel id fere scripturii , quod pro scripto habere sacile

quis posset. ' . Quod autem hie incidat oneris averiss mentio , id quibusdam Interpretibus

importune salivam movit , ut explicaarent, quid sit aversone vel per aserfrinem vendere vel locare, & quemadmodum in ejusmodi- rebus e venditis vel locatis periculum transeat ad emtorem conductoremve . Praeivit Glossa ad h.

I. & eum, ut dixi , in quibusdam libris perperam legeretur actio oneris adores , illud adυersum ab a Mersitas adici posse existimavit - & tunc habere locum , eum conductor in se reeipit periaeulum , O' postea res periit . Glossam sequutus est Pancimius lib. 2. variari iesi. cap; 43. sequuntue alii . Sed omisnes perperam ; aliud est avertere in oneris avers actione, aliud in emtione vel locatione , quae , ut propria ICr rum vox est , per aversonem contrahiis tur . Id Augustinus GH 3οῦ emendae. p. 6o id alii tam prolixe exsequuti sunt'. ut Hrbum non amplius avi

486쪽

oBsERVATIONUM IURIS ROMANI LIB. VIII. CIV. 4 a

CAPUT IV. , Ad eandem L. his verbis : Resp-dis rerum iocatarum duo genera esse , ut aut iden'. Aredderetur , scuticum vesimenta sulloui , euranda locarentur , aut ejusdem generis redderetur , veluti inm argentum pusulatum fabroi. daretur , ni vasa flare1ιt , aut aurum , ut apruli . Ex sui. periorε causa .rem domini manere apsi Ieriore in creditum iri.

secundum ea , quae supra dis pura vi cap. I. is sn.. Priusquam auxemcem, quid responderit inllam , de bis supra scriptis quaed/m praemittenda sunt. Ait, messimenta Iullo i curan. da locarentur . De sullonibus & Laulonicis dixit Cujacius Io. II. .obser cap. 8. & lib. 23. ,2. & Joleph Scaliger auue i. ad lib. s. Varronis O g. lat. p. m. 82. Fullonum est ve- si menta polire l. 13. . F. b. tInita 82. J. de furi. Det Me i. a. F. de condict. sne caussa ; sccare I. vn.. h Φα a Pubi. cogere & concitiare apud Varronem lib. s. da ling. lat. p. m. s3. quae omnia hic Alsienus extulit uno , eoque generali , curandi verbo , Saepe alioquin xurare δc polire coniunguntur , ut in L. . I 2. pr. si, de furt.& aliquoties. ini Insiitutionibus Sed lassicit sola curandi vox, etiam sola

adhibita in I, 27. h vir. F. ad ἰά. quit. adhibita autem ibi pro in v.

sare , obducere colae , caemento, Arese ' quia xe rum est . tectai ι ii enim , ut

legitur , ibidem legendum est , i tet ἰον bervus in l. h 7. si commod.& eadem voce usus est Varro apudougustinum de ciυit. Dei. Iibl. q. cv.

aa. Tector Latis is est . , puta Tικτεν

Graecis . Perperam igitur mutat Budaeu. d. h ult. ubi & Lecum ivino plenum servo , ut servavit quc ei Cujaci lib. IO. obse . . P. & recte exposuit

O. nisi saccum quis praeserae , sed alienum tunc esset tectorum officium . Ait, aut ejusdem generis redd retur Posses legere , aur, & inde essicere . aut ut ejusdem generis redderetur , sed sensui supplendo id necessariqn, non est . Halρander omittit hic re deretur. sussi cete ratus , semel id exprimi . Sisinissum esset Florentiae , ego non adoderem, nunc demere religioni duc

Ait argentum pusulatum. Varie lagutur , δέ varie explicaturi vox , argentst adiecta . Glossa notat, q*oclam libros habere. ut etiam habet uterque meus

I, PS. pusilatum , id , purgatum σpusillum factum propter putredinem ea tractam , & i in Azo videtur legisse , nam animadverti hanc glossam . esse desumtam ex Azone in summ. ad sit.

d. de Iocat. cond. arum. 22. Sunt α- aliae apud Accursium hujusce verbi vaftiae lectiones , sed quarum nulla. bona. alia alia pejor est. Alii deinde postula. rum , alii pusulatum lmeru*t , quo utrumve a. pusula;a mihil quicqv a differt quia promiscue disimus pomisia , pusula .. pusula , quod Cui esurrecte obl ervavit liis. 7. 1 cap. 39. realii postea sequuti sunt. Addo Tertuulianuin de habitu muliebri cap. 6. piauis eone a illa aliquid iniri secus pinu lat , hoc in , .postulae Mod' ex rhit , ubi libri nonnulli notante Francisci JUio . habent , asin pus las,sSi praeter eas , qRos Gothostedus adivit,

etiam alios de , hoc, verbo rumuit intes scire desideras.. satisf eient. Moli. neus de usuris quas. IO . num. 78s. yarruvi is de .collarisne 3-ra numismr

487쪽

m. T. Cave autem putes, ut putavit Constantius Landus exeriscita'. ad h. L-ss. Deat. cond. pro pusu-utum legencsum videri puram putum, nam haec quidem mera vis est, quae nihil habet, quo nitatur. Si argentum purum putum dixit Alfenus apud Gel. lium lib. o. eap. s. nihil quicquam causae, cur hic idem dixisse eredamus,

variante in tantum scriptura.

De ipsa Alfeni juris udentia nune agendum diligentius. Distinguit autem

duo rerum locatarum genera, alterum,

in quo eadem species est reddenda , alterum , in quo idem genus duntaxat 'in priore ait dominium non transire, in posteriore contra. Quam vere id dixerit , videamus . Ulpianus in I. h. ris. ita definit : Non bolet loeatis do minium mutare. His verbis, non solet,sgnificatur , hanc esse regulam , ut recte dixit Cujaeius lib. 8. obsiem. cap. adlatis ex jure exemplis. Eadem loquutio Quintiliano placuit deciam. 338. &372. utrobique ait: quod Iege agitur,oc ,- quidquia Iege factum es, NON so-xo vindicari lege, hoe est . quod ιe,rime factum es, nullam poenam meretur, ut id extulit Imperator Alexander in ι. q. C. - hi Juι. de aduιteri Atque ita locationem dominium non mutare, esto pro regula. Neque mirum , eum nee possessionem mutet, ut intelligis ex Ulpiano in ι. q. ff. de reἰ vindie. Et sane per imille possem currere exempla rerum locitarum , in quibus non nisi solus usus in conductorem transit , ut

in domo , afro . horreo , 3t similibus locatis .i in saepe ne usus quidem ,

ut cum vemmenta sulloni euranda i rem , nam vestimenta in ea specie non alio fine triduntur, quam ut fullo ci in ea operam suam praestet. Dominium certe cistimentorum non transire , ape

te hie Alfenus respondet . In emtio dominium transit, &, s convenerit, ne transeat, emtio non est , sed , ut ait

i. 8o. 6 ult. 1. de contrab. emt. venis dit. aus Ioeatis, aut aliud genus contrais

λι ς argumento , diceres , manifesto, in locatione dominium non transire. Sed videamus , num ea regula seminper & ubique obtineat negat Alfenus, cum ait , ubi idem genus duntaxat est reddendum , in ereditum iri , hoc est , eausam tune incidere in speciem mutui. ex quo dominium transit. Cum de eoisdem genere sermo est intelligimus ejusmodi res , quae pondere , numero &mensura eo astant. 8e mutuam sui sunctionem recipiunt , ut Paulus haec ininterpretatus est in ι. a. h I. 1. de rerieris. 3c nos ex Paulo observ. iuri Rom. lib. I. eap. IO. Ea scilicet -earum reorum , quae in v ieem sunctionem praestant sui , natura est, ut lassiciat tantundem restituere, sive ad pondus, sive ad numerum , sive ad mensuram exigantur,& ea , non alia ratione Absenus dixit in ereditum ἐν I. V nde & Cujacius ιib. 7. obbem. cap. dixit, mutuum quodam genere contrahi, non ausm, inquit, diacere mutuum absolute , propterea quod operae merces intereiam e quam ob rem

locatis eonductio potius est , ex qua δε- m n um' mutatur. Sed' quid moramur adferre exempla , quibus in rem suam utitur Alfenus ρ Veluti, inquit, cum a gentum pusulatum fabro daretur , ut vasa fierent, aut aurum , us anuli. Vides , hic emtionem venditionem non esse,

nam ipse , qui vasa qui anulos fieri

vult ' materiam praebet , faber praebet solam operam, idque locationis est proprium , non emtionis I. 2Ο. F. de eontra emri vend. nee cid habet tantam difficulis ratem ἰ majorem habet , an materiae dominium transeat in fabrum p & transire significat Alfenus . At secundum , MAE proponuntur , intelligi mos

488쪽

materiam , quae mutuam sui lanctionem iraeber, ut est in argento , non quoli et, sed pusulam , id enim optimum 3t purissimum, neque adeo mea quicquam

refert , utrum vasa fiant ex argento meo pusulato , an ex argento pusulato

labri , vel alteritis cujusquam. Quem

admodum nee mea refert j utrum anuli fiant ex auro . quod ipse dedi , an

ex auro fabri , vel alterius, dummodo ejusdem fuerit bonitaris , nam si nonsuerit, alterum alterius vice fungi non poterit. Aeque his non contradicit Gaius in I. 2. A I. F. ι t. cond. Si ,

Inquit , eum aurifice mibi conveneris , tit is ex auro suo anulos mihi faceret certi ponderis eerraeque for- , O acceperit . verbἰ gratia , ' ι recenta , utraram

emtis re venditis fit, an locaris er eonis ductis sed plaeet unum esse negorium , di magis emtionem venditionem esse. Ibis se ego aurum dedero , mercede pro vera consistita , dubium non es , quin Ioeatio eoἡductio se . Dixit unum nego. tium pro tino contractu , ut apud Ciceronem de sis. ιib. 3. cap. v. um rium conmis , hoe est , eontractum ciae. brata emilanis. Quod autem attinet ad speciem priorem , a Ga' propositam , Cassius putabat, in ea duo negotia veris sari , alterum emtionis materiae, ait rum Ioeationis operarum . ut discimus ex * 4. Ins. d. toeat. ea. s. sed unum . duntaxat emtionis versari obtinuit, in

ibi scriptura est . & hic Gaius signifi

cat . Gothostedus in notis ad I. a. 6 I. valde importune ibi Criticum agit, si legeris , sat scio , et 'occines , o pulle iacea is eligantiaνum 3 Quod ad

alteram speciem , ait Gajus , locati nem & conductionem esse, quia aurum a me preficiscitur , nec quicquam imrercedit , nisi opera pro mercede. Αuri vero mei dominium an in aurificem transeat, nec ne, omnino non desinit,

RoΜANI LIB. VIII. C. IV. 44s

& ex Alfeno hie supplendum est, tram sire nempe, si simpliciter fuerit datum vire & loco ejus auri , ex quo anuli fierent. Eaque ratione Quintiu Mucius existimabat in ι. 34. pr. F. de auro a gento ter si paterfamilias uxori aurum suum lepasset, non deberi aurum, quod artifici iaciendum dederat, mutato qui pe auri dominio . At si datum suetit ea Iege, ut ex eo ipsb auro anuli fiant, idem corpus manet ejusdem domini . Egregie id illustrat Pomponius in nota ad Quintum Μucium in .. ι. 34. pri. quem suis potius , quam meis verbis audi . Quod Μucius dixerat , aurern mulieri non deberi , in auri e . inquit , falsum es , s aurum riderit ka,

ut ex ' Eo auro aliquid Mi faceres: nam tune . Itere vaed aurificem si aurum ,

dominiam tamen' non mutabit , maner amen vus , qui dedis , tantum πια desur mercedem praefaturus pro opera a

tisci : per quod eo perducimur , ωι πλ/ilominus uxori debeatur . Quod δε aurum dedis artifici , ut non amen in Eo

aura feret Mi aliquod eo pustulum, sed

ex alis , νunc Fatenus dominium transpeius auri ad auri em quippe quas permutationem feeis' videatur hoe

aurum non transibit ad uxorem . Cum dicit, dominiam tamen non mutabis, &addit , manet tamen Ous , qui dedis , his idem dicit. Eiusmodi ταυτολπιαε in ICtis nostris etiam patienter sero , qui non serrent , in 'postremis arguerent glossema aIicujus librarii vel interis pretis , ut sunt quidam ejusmodi dei, elarum sic satis prodigi. Salmasius disequiat. de mutuo p. 234. verba exhibet , arque si legeretur , manet ENIM vos, qui dedis ' quae vulgata lectio est, ab Haloandro etiam adoptata . Ita quudem caremus altero stamen , sed ταυτ λπἰαν non eritamus . Idem ille Sau

489쪽

CORNELII V ΑΝ

veiba Mucii in prine. nonnihil inveristit , non sine specie veri ait nunc, , quod aurifici 1aciendum disset, aut quod ei deberetur, se ab aurisce ei repeUum non esset, mulieri noudeberi. Pro quo Salmatius , id aurum,

quod aurifici. facie idum tae,isset . s ab

.mr ea ei repe sum non esset , aut quod ei deberetur , mulieri non deberi . Nili id probemus , tua . aut quod ei deberetur . accipienda sunt , atque si per interjemonem dicta essent i; verum. id minus placet , quia tractat duas -sbe. eies, a se plane diverias ι Sed. malim, si inversio- non displiceat , ita invertere : id aurum , quod ei deberetur , aut

quia ausifici faetendum dedisser , se ab

aurifice ei repensum non esset , mulieri uois deberi . Atque hanc inversiones probat ordo Pomponii in nota ad Mucium , primum agens de auro , quod idebetur. deinde de eo, quod aurifiei datum est . Ceterum nota Pomponii , quam supra exhibui . totam rem conis

fieti ; & distinguit, in auro dato , duo

rerum locatarum genera , at rerum , in quo dominium transit , alterum . in quo non transit. Nec ,- puto , vel Alienus vel Mucius huic dilfinctioni quicquam contradixissent; quod autem simpliciter dixerint dominium transire , inde fit, quod aurum vel argemum . ad' libram adpensum , existimaverint eLser rem , quae permutationem , arque adeo mutuam sui lanctionem recipit ,

S ita sane Abtinet . si , quod datur& reeipitur ejusdem si valoris , v luti est in iargento pusulato . Quin in rebus ι quas fungibiles vocamus etsi

mori caveatur,tis aeque ionum Uis redis

aleretur , id i tamen contractui tacite

inesse dixit Pomponius in I. 3. F. de eb. eris. & Gajus in I M. F. de iur.

At. Sed haec non prohibent , quomi- .nus contra ιDbtineat d si expressa lege

convenerit , ut vasa vel alia eo puscula fiant ex eodem auro , quod artificidatum erat, tunc enim artifex est deis

bitor ejui dein speciei, non .ejusdem g

. . Etiam alias insolens non est , in I catione conductione dominum transferis ri , postulante sic rei , de qua agitur ,

Natura . Nam ecce eum insulam aedia mandam loco , UT SUA IΜPENSA CONMDUCTOR GΜNIA FACIAT, propriexclem quidem eorum ad me transfert , or tamen Ioeatio G : loeat enim artifex op

ram suam , id es . Diiendi uetestatem. Paulum audis in ι. 9 1. F. locaneonMB. Μateria hic proficiscitur a conductore , ipse lapides , tigna, em

meara praestat, & cum eorum proprietas ad me transeat , ea ratione emti

nem esse diceres , sed alia Sc fortior ratio locationem esse suadet , neque enim singula emo , constituto pretio , ae loco opus e faciendum , propria conductoris impensata Quod. autem mat riae proprietas statim ad me transeat , ex alia juris regula provenit , quod nempe superficies , quam extruit r demtor , cedat solo I. 3 ρ. pr. ff. de rei mindie. Hanc rationem indicavit Sabinus apud Pomponium in I. 2o. Insu. Est contrab. smi. vendit. nam postis quam negaVerat i locationem esse , uri corpus. inum κω ritur ab eo , . cui id

ferer, mox addit: aliter atque si aream darem, tibi linsulam aedificares, quoniam Minc a me subseant a proseisitur Suia stantia scilicet areae, quae locatoris est, absorbet .substantiam materiae , quae est conductoris. Quare autem faber in L

L 22. . h. 2o nunc conductor, nunc Ioc

- Iurisprudentiam Alfeni, Mueti &Pauli non subvertit Iavolemis in I. 63.

490쪽

madvertenti subvertere videri posset . Quaerit ibi an , si convenerit, ut ce

sum numerum tegulaνum mihi dares rer

ro presio, ea conventio incidat in emistionem , an in locationem λ & distin. uir, utrum placuerit, tegulae ex me

undo sabricarentur , an ex tuo, emti nem esse, non condumonem , hoc tu. perdicto : totiens enim eondutiis alicujus rei es , quotiens m.Neria , in qua aliis

quid praestatur , in eodem satu ejusdem

manet 'e quotiens vero O immutatuν- alienatur , emtio magis , Pamuearis ἰntellἰgi debest . Verum nec sententia , nec rario Iavolent porrigenda est ultra speciem , ibi prop'stam . Atque hae de tegulis agit , faciendis ex sit o tuo vel meo ; si ex tuo , tu materiam praebes & operam adhibes . eritque emtio venditio , perinde ae si

convenisset, ut ex tuo auro mihi anuis

Ios faceres . At si ex meo fundo tegu-Ias fieri placuerit , tu non adhibes nisi solam pro mercede operam , & erit im

tio conductio nam materia a me

proficiscitur , & manet mea , & quisdem in eodem salu , id est , ut ego

interpretor , non alienata , fabricatis alioquin ex fundo tegulis materia lanis di non manet in eodem , quo suerat , statu. Quod addit, quotiens materia σἐmmutatis oe alienatur , emtionem p tius esse, quam locationem , accipiemdum est de specie , qua quis praeter peram , quam adhibet , etiam praebet materiam , ut esset, si quis ex suo sun. do tegulas faceret , vel ex suo auro anulos. Sed si a me ma eria proficisca. rur , di, non praestes his solam op ram , locatio conductio erit . Atque ita est in materia, quae functionem sui non reeipit , & de ea sola agit Iavoleis nus in a. l. os . C recipiat , Alfenum sequemur in nostra L 3I. Quare verissimum est, etiamsi rerum transferatur dominium . tape etiam locationem manere , di aptum. ejus re exemplum esse in auro vel argento ,

artifici porrecto , ut vasa fierent veι antili ; non ait Alfenus , ut Ex EO AURO VEL ARGENTO ferent , sed sim.pliciter , ut ferent. Rationem differen tiae supra indicavi ex Pomponio , &ex ea intelliges , AZonem summa adiit. C. de locat. oe cond. num. minus

recte existimasse , dominium transire . sive convenerit, ut ex eodem, sive ut ex quolibet alio argento vasa fierent . AEonem sequutus est Aecursius , hunc gregatim sequuntur alii. 3Sed quod de vasa & anulis , dici.

tur , & de frumento a pluribus conis fuse , id vero efficiet , ut fertim Deatarum duo esse aenera recte adis firmaverit Alfenus λ sane alterum genus , ex quo solus usus transit , adeo est frequentius Se potentius altero , ut ex priori regulam sumserit Ulpianus ia . 3st. F. Iocat. cond. exceptio igitur potius dicenda erat , translato per lo-eationem dominio, quam ut inde noavum & distinctum genus locat onis exa . strueretur. Interpretes quoque hanc I eationis speciem , ex qua dominium transit, solent appellare anomalam , aris que ita exceptioni portus , quam regulae tribuunt. Sed ne dicam, apud JCtos insolens non esse species in genera dividere , observari velim , Alfenum hietotum esse in secto loeato, non in re locata; & in loeatione operarum satis apte eonstitui duo genera rerum locatarum . Id jam observavit Donellus comment. iuri e vit. lib. I 3. cap. q. num,2 duo genera, inquit, intelli in hostgenere , eum qu d in his vel ex bis faeisndum Grur. Et hoc genus adeo frequens est hi locationibus operarum , ' ut eo , ni

SEARCH

MENU NAVIGATION