장음표시 사용
151쪽
a44 S. 5o. Pugna appar. ex diversitat. phras.
ritiones symbolicas fuisse, conficitur ex eo, quod Deus Mosi apparuisse legatur, et nihilominus dicit Deus Exod. Exod. 33. go., se a mortalibus videri non posse. - Ita etiam saepe doctrina Christi 'dicitur pacem conciliare cum Deo et hominibus; Christus vero Natth. io, 34. disserte dicit, se non venisse, ut pacem mitteret in terram, sed gladium, seu bellum et dissensionem; ast perpendendae sunt diversae significationes vocis di 2 et non praetermittendus est usus loquendi Hebraeo. Tum , quo id, quod sequitur, quin Spectatum fue.
rit, ut finem spectatum enunciare solent; et Iesus m OX V. 35. explicat, dis Sensiones inter proximos consanguineoS EX orituras, quum scilicet alter ejus doctrinae adhaerebit, alter autem repugnabit. ΡaX autem illa cum Deo et homin. bus, quam confert doctrina Christi, interna et alterius generis est, et eXternam tranquillitatem eX natura sua conciliat. etsi nonnunquam perversitate aliquorum impediatur. S. 5 t. Pugna locorum dogmaticorum.
Si loca, in quibus doctrina eX ponitur aut attingitur . invicem pugnare videntur: animadvertendum est, quibus in locis doctrina diligenter et adcurate proponatur, ed ad haec exigenda sunt reliqua loca, in quibus tantum obiter et in
transitu commemoratur , non integra explicatur.
sed aliquid praetermittitur, aut etiam adjicitur alibi dictis, aut alio respectu proponitur. Id nihil est singulare, sed in interpretatione quoque librorum pro-
152쪽
S. 5 r. Pugna locorum dogmaticorum. 145 fanorum Observatur; nam author es quicunque, si Vesacri, sive profani, doctrinam alicubi clare exposi- sitam, Vel aliunde omnibus jam notam, non ubique rursus eadem diligentia explicant, sed non raro obiter attingunt, aliis loquendi formulis exprimunt, aliqua praetermittunt, aut quidpiam addunt, aut doctrinam illam alio modo explicant, quae Omnia juxta analogiam doctrinae, alibi clare expositae aut aliunde cognitae, intelligi volunt. Ita si Iesus Gal. 3, 13. Col. 2, l4. etc. dicitur morte sua Iudaeos redemisse a maledicto legis, et a lege Mosaica liberasse, aut I Joh. 3, 6.9. 5. 8. etc. ho mines eo adduXisse, ut non amplius peccent: haec adcommodanda sunt ad doctrinam aliis pluribus Iocis clare expositam , Christum factum esse pec- catum, i. e. Sacrificium pro peccato u Cor. 5, 21., et propitiationem pro peccatis totius mundi I Joh. 2, 2. 4, 3o.; Pro no Stris peccatis mortuum es Se, I Cor. I 5, 3.; seipsum λυτρον et αντιλυτρον pro nobis dedisse Matth. sto, 28. Marc. IO, 45. I Tim. a. 6., et ita nos redemisse a poenis peccatorum Tit. 2, I 4. 1 Petr. I, I 8. Hebr. 9, 12 D. Sic
Mirum est, hane verbi λυτροω , ν signifieationem
a reeentioribus perverti, quae tamen ex Arabum usu Io- quendi eertissima est: hi enim ereberrime dieunt, se velle per vitam suam redimere alterum earissimum a morte se uti in Exeerptis ex Hamasa in Erpenti Gramm, Ar. P. 327.
153쪽
a46 S. 5 i. Pugna locorum dogmaticorum.
etiam e hova non raro dicitur D eus Israeli tarum a quibus colebatuo quasi nationalis, unde minime sequitur, eXcludi doctrinam , Eum esse Deum omnium, et etiam earum genitum, a quibus non colebatur; quum enim hoc aliunde vel ex Ge. nesi esset notissimum, non erat OpuS, ubique lotes; et alias dieunt prosecto ego
sum redemtio pro te, vel , si am
redemtio tua, vel sto', pater ait redemtio pro te; in Annal. Most. IV.
Prose et o redimerent matrem Moda seri amor te) milleni homines, ubi Reishe p. 286. N o t. d. adducit ex Vita Sala dini p. ur . l. 7. ed. Schulisnsii verba sequentia Bab eddin i ,, saepe audivi homines ergari caros sibi hae honoris sormula uti: utinam animari m e a svita meain possit te redimere. Hanc formu- , , tam semper putabam non stricte, sed henigne interpre- ,, tandam, existimans Amorem adeo crescere nou posse, ut ,, quis revera Pro altero mori cupiat. Uerum eo die expe- ,, rientia propria et nitena didici, et vidi, quod animati sint revera et serio, unum alterius vice mori velle, et moriturum esse, si eo redemtio et vicium permutatiose ab arbitrio termini satalis admitteretur, et Saladinum ,, millenas animas redemturas fuisse. V Eadem notio verbor φν a Sam. 39, 1. Ies. 43, 3. PS. 49, 8 - 9. et aliis pluribus locis. subjecta est . ut saltem tanquam tritissima et communis tenenda sit, nisi graves rationes exegetica Ealiud suadeant; argumenta philosophiea sola aliam verbi cujusvis notionem evincere nequeunt. Diqiti eo by Corale
154쪽
S. 5 I. Pugna locorum dogmaticorum. 147
corum ejusdem facere mentionem. - Saepe pugnα disparet, si modo uterque locus diligentius examinatus et explicatus fuerit, cujus supra eXemplum
S. 49. attuli; aliud habemus JOh. Ia, 47. , ubi
Jesus ait, se non venisse, ut mundum j dicet, i. e. condemnet et puniat, ut ex adjecto
contrario; sed ut salvificem mundum, liquet; ast Joh. 9, 39. ait: se ad judicium venisse in mundum, ut, qui non Vident, videant, et qui vident, coeci fiant occasione restituti coeco nato visus, quod signum Pharisaei agnoscere nolebant , ubi primum quod praeter consilium con Sequitur, tanquam spectatum fuisset', more Hebraeorum edi. citur, et dein κρισις idem est Ac contentio et iis,
uti a Io ponitur pro fran et Cunn Pro V. 23 , 29.
6, I9. Si doctrina V. F. eum N. F. nonnunquam collidere videtur: non est omittenda observatio, in A. F. doceri homines minus cultos et politos, ac, ut ita dicam, in statu infantiae humanitatis constitutos, modo huic conditioni adcommodato, adeoque plura desiderari, quae in N. F. humanitas adultae aetatis edocetur, quod Iesus ipse fundamenti loco posuit, cum dixit Matth. 5, II - Ι 8, se quidem longe abesse , ut aboleat libros V. F. seu Legem et Ρrophetas, sed velle perficere et complere, quae desiderantur. Ρleraeque hujusmodi collisiones Vertuntur in eo, quod Ν. F. eandem doctrinam vel compleat, Vel clarius proponat, vel magis urgeat,
155쪽
8 S. 5 . Pugna locorum dogmaticorum.
vel restringat, aut extendat, aut reformet. I in id ea de vita post mortem futura completur notitiadi vel sae fori s proborum et inproborum, et doctrina de re urrectione, quae utraque etiam in quibusdam libris V. F. de utero canonicis docetur; caritas proximi clarius traditur et magis urgetur; vindicta in V. F. quidem adeo reprobata est, ut se ipsi vindiis cantes atheis accenseantur PS. 8, 2. 4Ο, II. cons. Sam. 24, 13 - 14. 26, 2O.ὲ nihilominus antiqui illi imprecationes in hostes praesumebant, quod indulgendum est illis, qui, futurae post mortem sortis hominum ignari, justitiam divinam in hacv la conspicuam fieri Optabant, ut probi non solum a vexationibus inproborum liberentur, sede iam in studio probitatis confirmentur, inprobi autem eXemplis punientis justitiae divinae terreantur , et ad sanam mentem redeant; cons. Jes. 26, 9 O. PS. 5 , - IA. 9. I. 58 , 12. 82, 8. 93, I. IO9, 26 - 28. ete. ; ast in N. F. perfectiorem discimus disciplinam. - Ρolygynae. cia, quia legi naturali non absolute, - sed duntaxat
hypothetice repugnat, in V. F. permissa fuit, in
N. F. Matth. ι9, 9. Marc. O, i. Luc. I 6, 38., ut supra ostendimus. interdicta est, et ita omnes leges civiles et ceremoniales in N. F. abeogatae sunt, et in contentionem venire non pOSSunt.
S. 52. Pugna locorum propheticorum. Occurrente pugna locorum propheticorum inter se vel cum Iocis alterius generis, Observanda ve-
156쪽
s. 52. Pugna locorum propheticorum. I 4
niunt sequentia: I. calamitates cujusvis generis plerumque sub conditione, nisi resipiscentia et
vitiorum emendatio secuta, aut consilio Prophetae oblemperatum fuerit, an nunciabantur, uti Prophetae nonnunqua in ipsi dissertis verbis profitentur, ut Ies. F. Jer. 38, ιδ - s s. etc.; id antiqui Hebraei probe noverunt, ut ex Ier. 26, 17 - 9. liquet, quo in loco tamen hac notitia sensum Prophetae Michae minime asse. cuti sunt. Si igitur alibi narratur, rem aliter cecidisse, quam praedictum fuerat, pugna locorum nulla est. II. Si de eodem objecto vel subjecto contraria praedicta sunt: ad diversas aetates spectant; ut si Hebraeis alicubi calamitates, alibi autem laetiora an nunciantur, diversa tempora respiciuntur; aut si de Messia jam magnifica, jam humilia praedicuntur, nec pugna eSt, neque, ut Judaei fingunt, duplex Messias, alter humilis e posteris Iosephi, alter magnificus e posteris Davidis, iudicatur, sed tempus Messiae diversum, nempe
vitae et mortis, atque resurrectio uis et ascensionis
in coelum, ac ejusdem ad dexteram Dei exaltati gubernatio ecclesiae significatur. II. Quaepiam effata Ρrophetarnm non sunt praedictiones rerum futurarum, sed mandata de iis, quae agenda essent, et si alibi neglecta fuisse apparet. difficultatem creare nequeunt, uti illa jejunia, eversis per Nehu .cadne Zarem Ierosolymis introducta, quae Zacha. Tias nomine Iehovae c. 7 - 8. abolenda, et inlaeta festa convertenda esse dicit, aed nihilominus
157쪽
i5o S. 52. Pugna locorum propheticorum.
conservata fuerunt. IV. Quaepiam vaticinia meras complectuntur imagines rerum futurarum, quae Premendae non sunt, sed id solum, quod significatur, tenendum est; si itaque alibi refertur, ad tenorem literae non fuisse opere completa, nego tium facessere nequeunt, ut ultima novem capita Erechielis, quae jam in Introductione in L L. V. F. Ρ. II. S. 142. meram imaginem esse ostendi, qua reditus Hebraeorum, occupatio Palaestinae, et re stauratio urbis et templi. adumbratur, id modo addo, hanc jam olim Hieronymi fuisse sententiam, forte a Iudaeis acceptam. Ita etiam Ezech. 37. resurrectio mortuorum est imago restitutionis populi Hebraici in patriam Suam, uti quoque jam olim Hieronymus exposuit '). Ρermultae hujus generis imagines occurrunt in Apocalypsi. Si haec ita
se habent, quaerere rursus liceat, an non bella et victoriae Messiae esse possint, et reapse sint meram imagines, vivacioribus coloribus pictae , quibus omnia impedimenta ejus regno objecta, superanda esse Significantur.
Pugna locorum historicorum. In historia pleraeque hujus generis difficultates nascuntur ex divervis earundem rerum, locorum, et PerSOnarum nominibus, et variis definitionibus temporum, e X ordine rerum geStarum, e Nattributis et adjunctis adjectis vel omissis; haec
158쪽
S. 53. Pugna Io eorum historicorum. Isrenim nullus Scriptor semper et ubique locorum, ubi mentio incidit, ad amussim Omnia persequitur, sed quilibet narrator plura aliunde nota esse Ponit, e pluribus nominibus rerum, Iocorum et personarum unum pro lubitu seligit, tempus , Iocum, numerum , et ipSam quoque rem gestam, jam crassius, jam subtilius definit, quae pugnare censeri non possunt. Sic Si in narratione autochiriae Saulix Sam. 3 , IO. non memoratur ille Amale hila, qui a Sam. I, I - 5. Occurrit, pugna nulla est, sed vel amplior in posteriore loco narratio, vel Ama lehita hic, ut verisimile est, ineundae apud Davi-dem gratiae caussa, finxit quae narravit. Si rex, qui 2 Paral. 26, 3. II. I 8. I9. 21 - 23. dicitur UZZias, 2 Reg. II, I. 6. compellatur Azarias; etsi pater illius Zachariae, qui templum i. e. sanctuarium inter et aliare interemtus est, Natth. 23, 23. dicitur Barachias , et 2 Ρarat. 24, 2D - 27. Jojadas: non eSt necessario pugna, sed tam ille, quam
hic fuit forte hi nominis, quod idem obtinet, si ille
sacerdos, qui I Sam. ao, Ω5. dicitur Abiathar, I Paral. 24, 3. 6. 32. appellatur Achimelech. Si Matth. ao, 3 o. duo caeci referuntur, et Marc. ID, 46. Liae, a 8, 35. unus memoratur: id solum inferri potest, Matthaeum plus dicere quam reli. quos, proprie autem pugna non est. - Si Lu.
Cas c. 24, I 2. narrat, Petrum cucurrisse ad seia pulcrum Iesu, Iohannes vero c. u O, 2 - IO. Seet alios Petro adjungit, et addit, hos praecurrisse, et citius Petro advenisse; si Lucas, qui
159쪽
I5a S. 53. Pugna locorum historicorum,
solum currentem memorat Petrum, porro adjicit, eum advenientem in SpeXisse in Sepulcrum, ac vidisse τα ΟΘονια μονα Iohannes vero insuper addit. Petrum etiam in sepulcrum intrasse, et sudarium seu velamen capitis quoque seorsim jacuisse:
nihil aliud ex his omnibus discrepantiis colligi po.
test, nisi Iohannem narrasSe adcuratius quam Lucam, nec haec et alia his similia censeri possunt proprie pugnare i ut opinatus est author fragmentorum Quelpherbytanorum. ΕΚ omissione et additione adjunctorum explicatur quoque celebris
illa pugna inter loca de tragico sine regis Iojahim2 Reg. 24, 6. I Paral. 36, 6. et de r. 36, 3 o. ,
quorum expositionem et compositionem multo difficiliorem libelli angustiae non capiunt. Cavendum denique est, ne ipsi pugnas locorum fingamus, historias, quae sunt in diversis Iocis eaedem, distinguendo, vel quae sunt diversae, confundendo, uti quod narrat Lucas c. 24. Ω - 7., a mulieribus in sepulcro Christi conspectos fuisse duos angelos, nempe postquam Maria Alagdalena in urbem redierat, ut refert Iohannes uo,1 - 2., non est confundendum cum eo, quod narrat Iohannes c. 2O, II - 16. . Mariae Magdalenae post reditum eta urbe, duos angeloS et ipsum quo, que Christum redivivum apparuisse. Ita etiam nostra aetate non pauci interpres mythologici tres historias de raptu mulierum, quem verebantur Abraham et Isaac in Aegypto et Gerar, confunisdunt, et in unicam transformare contendunt, imme.
160쪽
I. 53. Pugna locorum historicorum. 153
mores, hujusmodi raptum illo, et etiam recentiori adhuc aevo fuisse adeo frequentem, ut Herodotus L. I. I. primam inimicitiarum Graecos inter et Asiaticos populos caussam . a rapinis hujus generis re-Petat, ne Commemorem celeberrimum raptum Helenae, eX quo raptus mulierum alios non paucos, sed minus celebres, colligere facile possumus. Ceterum in has leges, quas in antiquis libris profanis religiose observamus, persaepe peccavit Vaterus in Comment. uber den Pentateuch 18o2 - 5., et de Walte Butrage tur Einteit. ins Α. T. I 3ο5 - r.