장음표시 사용
41쪽
ne illa consisteret,seq; in monte seruare Rogare eos tum ille coepit, ut quoniam in monte seruari non posset, sibi quem e mortis periculo eripuissent,paruum oppidum, quod Segor postea uocatum est an quod posset fugere, &seruari, concederet . quod libenter secerunt.Lot uix in illud oppidulum peruenerat, cum Deus iacto e caelo igne,& sulphure,Sodomam & Gomorram, omnesque incolas urbium omne mque illam regionem deleuit. Lot aute uxor contra angelorum praeceptum retro a tergo curio sus respiciens, in salis statuam uersa & mutata est. Lot ciui Segor manere satis tutum minime putaret,
eo relicto oppido, se in montem una cum filiabus recepit,atq; in speluncam abdidit.Ibi filiae,quae mulierem nullam aut uirum ex illo excidio superesse, putarent,& patrem senem uiderent,uicissim nocti bus duabus cum eo, quem uino obruerant, concumbuerunt:quo duplici concubitu,quem ille minime sensit, ex patre conceserunt,& postea pepererunt: maior quidem natu illium quem Moab, minor ab terum quem Ammon nominauit.
Elchisedec Rex urbis Salem , quae postea Hierosolyma dicta est,& Dei sacerdos, quibus paretibus natus sit,
literarum diuinarum monumentis
non est proditum.Atque hoc ipsum est
42쪽
est,quod Paulus in epistola ad He vos tradit, eum sine patre esse,sine matre,sine genealogia,eundeque nec initium diem,nec finem uitae habere. Ob eamque causam Christo Dei filio eum comparat, cuius nec dierum initium sit, nec finis regni & face dotij.Hic Melchisedec nomine etiam suo, & regno Christum significauit. Melchisedec enim Hebraico sermone Rex iustitiae:& Salem,pax dicitur: ut etiam
Paulo interprete,idem & iustitiς rex sit & pacis: qu Christo Dei filio maxime coueniunt Hinc Christus sacerdos non Leuitici, sed Melchisedeciani ordinis oraculo diuino fuisse dicitur. Quoniam igitur Paulus genus eius, non solum non tradit , sed etiam inueniri negat, de illo nihil est quod possim dicere. Hoc tantum de eo scriptum est apud Mosen, in libro qui Genesis inscriptus est,& apud Paulum in Epistola quam modb nominaui,eum Abrahae quia taede quinque Regum uictor rediret, cum Lot eiusque facultatibus omnibus quas diripuerant, o uiam uenisse, ac benedixisse, eique Abraham, qui quantus ille uir esset diuino numine assiatus, intelligeret, omnium rerum quas tum haberet, decumas obtulisse . Quibus rebus duabus eum Abrahae anteponit, cum & minori maior benedicere s hoc enim uerbum teramus pro Latino' & minor mai
ri decumas osseae selitus sit, aut potius debeat.
43쪽
Saac Abraham , & Sarra optimis clarissimisque parentibus natus est, cum ille centesimum, haec nonagesimum annum ageret. Oraculo diuino, iussuque Dei hoc ei nomeparentes imposuerui, quod ab eue- tu accepit, propterea qubd ipsi cum filium se procreaturos tam trouecta aetate audirent,riserint.Isaac enim Hebraice, istis uocatur.Is quantus uir futurus esset, Abrahae sepe ut in eius uita diximus,laeus praedixit. Ab eo enim semen profecturum,quo Deus nationibus omnibus benediecturus,id est, beata uitam daturus esset. Hic enim Christu significauit in sacri- scio & immolatione ,cum ligna portavit,quemadmodum etiam Christus crucem.Octauo die ei a parentibus, quemadmodum a Deo praescriptum erat, praecisum est praeputium mana charus eis esset hinc intelligi potest, qubd eum tum genuerunt, clispes illis omnis adempta esset gignendorum liberorum: quodque in eo a Deo promissiones haered, talis beataeque uitae acceperant. Nec tamen eae tam magnae grauesque causae diligendi filij, Abrahae in Deum charitatem obscurare potuit, aut uincere.Euenim talem filiu iussu Dei quantu ni in ipso fuit, immolauit, ψ Deum, qui illu in senectute dedisset, eua mortuis excitare posse crederet. In quo si pater sic laudatus est a Deo, ut haereditate beatitudineq; ge-tium
44쪽
tium ei promiserit,quod ei parens unigenio filio ii opepercerit: si ij etiam magna laus est,qui se passus sita parente uinciri, 5 ad ligna applicari. Neque enim repugnasse, aut obstitisse dicitur, & iam adolescentiam ingressi is erat, quippe qui tridui iter pedibus confecerit, & ligna humeris luis procul portauerit. Nec in eo aliter Christi personari sustinuisse uid
retur, nisi summa uoluntate, quam paternae con nare uellet, mortem quantum in eo fuit,pertulisset.
Qitae si principio minime praes ὀ fuit, tum cum de hostia deliberare uisus est: at tandem certe adfuit. Quantu parenti tribuerit semper quadiu ille uixit,& ex immolatione, de qua modo dixi, existimari potest,& quod eo anno uitς suς quem Abraham pater prς scripsit,id est quadragesimo,uxorem duxerit, nec eam quam sibi ipse,sed quam ei pater delegerit, id est Rebeccam Battiuel Nachor eius, qui frater Abrahae erat, filij filiam: praesertim ciam ea tam ch
ram habuerit simulatque eam uxorem accepit, ut luctum doloremque,quem maximum ex Sarrae matris morte perceperat, magna ex parte leniret . Eum mater ita unicum dilexit in uita, ut uirum monuerit , ut Ismahelem eius ex ancilla filium, domo eliceret,qubd cum haeredem cum Isaac filio esse pas sitra non esset. Id quod diuino instinctu afflata fecisse uidetur. Nam cum hoc eius uerbum grauiter Abraham accepissct,a Deo monitus est , ne ei graue Uideretur,moremque in eo Sarnu gereret.Itaque illa iam mortua,cum sibi appropinquantem morte sen-
45쪽
tiret, hunc unum agrorum possessionumque om nium haerede instituit, caeteris munera largitus est In coniugio annos undeviginti sine liberis consumpsit,uisesimo aute denati anno,cum D cu uehementesiti t sibi liberos daret, rogasset,gemi nos Esau, & Iacob ex Rebecca uxore suscepit. Illa,quae cum ex uiro concepisset, infantes collidentes confligentesque in utero sentiret, satiusque fuisse non concipere, si ita futurum erat, diceret, consulendum sibi Deum censuit: Deus respondit,gentes duas in illius utero esse, futurumque ut duo populi ex uentre diuid rentur,minorique maior seruiret. Cum dies pariedi uenisset, gemini prodierunt: prior rusus erat, & t tus hispidus,isque Esau uocatus est alter statim subsecutus est, quodque manu plantam pedis fratris tenebat, Iacob nomen inuenit.Orta autem fame cuad Abimelech Palaestinorum Regem uenisset,Deus uisus est cum monere, aut ei imperare potius, ut
ne in Aegyptum proficisceretur, sed in eo loco que demonstraturus esset, sedem sibi quaereret: sic enim fore,ut ipsi adesset,ac benediceret,idque iusiuranduquo se Abrahae illius patri obstrinxisset, eruaret. Ex eo die in Gerara iussu Deiliabitauit, ciusque opes adeo paulatim creverunt, ut ladem aliquando cum Palaestinorum mala gratia locupletissimus euaserit. Itaque obstructis obturatisque terra puteis quos Abrana foderat, Abimelech Rex edixit,ut discederet, nec aliam ob causam, nisi qtibd Palaestinis potentior euasisset Mirum est, s per se consideretur,qubd
46쪽
cum sevisset,cetuplum meteret.Sed cum id ad Deu, qui praehotens est, refertur,mirum uideri non solet. Nec uero in ea re Palaestinorum in Isaac odium aut inuidia constitit, sed longius etiam progressa est , quoad a ueritate coacti, Dei optimi maximi, que coleret,beneficiis,eius res & opes augeri prosem sunt. Hanc de eo opinionem habentes,cum ad illum que iam bis expuIissent uenissent,foedus cum ipse inierunt , ne quo ipsos malo afficeret. Quandiu autem
postea uixerit,incertum est. Ante mortem cum ita lenex estet, ut captus esset oculis, nec uidere posset, Esau maiori natu filio bene precari uoluit, itaque cum monuit, ut feram coctam afferret,qua se dei istari seiret, quod ita demum ci bene precaturus esset. Iacob autem minor natu a Rebecca matre quς haec dicentem uirum audiuisset,suppositus benedictionem patris prior occupauit,cum allata sera manuum his iditatem maioris fratris expressisset,lanta matris arte, ut pater eum tangens, Iacob quidem uocem, manus alite Esau esse fateretur. Longum esset narrare quae pater dixerit, quae Ffiu cum postea reuersus rogaret patrem, ut sibi bene precaretur: quae omnia mox commodius in Iacob vita dicentur.
Acob Isaac Sarrae filius, ita natus est,ut Esau qui prior ex utero prodiit, plantam 'pedis manu teneret: ex quo nomen illud inuenit. Iacob enim Hobraice, supplan-
47쪽
tator dicitur Js quantus uir futurus esset, Deus cum etiam tum in alvo matris contineretur, praedixit. Nam cum gemini in aluo contra naturam inter se confligerent, Rebecca mater Deum consuluit,quid
hoc sibi uellet: aqhio resiponsum accepit,duos populos esse,quorum minoris maior scruus esset futurus
Itaque iam tum idem respondit, charum se habere Iacob,Esau odisse. Magnitudo eius & claritas qua in re enituerit,ex iisquees utitur,intelligemus. Clim adoleuis et,atque ex ephebis excessisset,simplici candidoque animo praeditus, in tabernaculis habitare
coepit, cum Esau maior nata frater uenationi,&ωgriculturae se dedidisset. Vt res ea, quam de eius principatu Deus praedixerat, exitum haberet,coxerat ille pulmentum , cuius cum partem Esau ex agro fessus taeniens, tit sibi daret,rogaret: negauit se illi alia lege daturum,nisi ius primogeniturae quam uocant,uenderet,ucnditionemque iureiurando sanciret. Accepit ille conditionem, paneque & lente ius su uni iureiurando adaetus uendidit,idque neglexit. Hinci prophanus a beato Paulo Esau uocatur. Fadem rex
hinc quoque ac multo etiam facilius intelligi potest. Nam cum Esau Isaac patri, Iacob Rebeccae matri charus esset,uelletque pro more Isaac Esau ut maiori natu bene precari,mater diuino numine ut grauissimis auctoribus placet recte placet,afflatassa cob supposuit, eique pater senectute caecutiens pro Esau bene precatus est. In bene precandi formula, quae testamenti uim habuit, cum alia na ulta, tum haec
48쪽
haec continebantur: Populi servi tui sunto:te tribus
adoranio: fratrum tuorum dominus esto neque m
tris tuae siij supplices uenerantor. Atque haec quide Isaac consilis tum diuini ignarus,non solum Iacob bene precatus est , sed etiam lege testamentaria sata- civit. Itaque cum paulo post Esaia promissam & p ne debitam,ut ita dicam,benedictionem a patre peteret, multisque uerbis urgeret, ad extremum I
cob minorem natu filium, fratrem ipsius, se eius dominum constituisse dixit, fratresque illius seruituti eiusdem subdidisse: eundcmque aicturum ex caede & gladio,fratrique ipsius seruiturum: scd tem-Pas uenturum, cum iugum eius selueret. Haec at tem benedictionis occupatio, achris Esau Iacob infestum reddidit,ut post mortem patris eum interficere constituerit. od cum Rebeccae nuntiatum esset, accersitum Iacob, de odio fratris in ipsum, quod sola mors exaltare posset, docet,monaque ut ad Laban, quem illa fratrem habebat, confugeret,
apud quem habitaret,dum fratris furor & odium illud placaretur, quod intra paucos dies futurum pollicctur.Eademque ad Isaac uirum adiens, negat sibi uitale ac suavem hanc uitam fore, si Iacob uxorem in illa regione acciperetFis uxoris uerbis impulsu; Isaac, Iacob cum ei bene precatus esset,Optasistique, ut ei omnia euenirent, quae Abrahae Deus pollicitus esset, uetuit, ne uxore ex Chananaeorum generetsbi deligeret, imperauitque ut se in Mesopotam ii Syrtet ad Laban Bathuel filium, mavis ipsius fratrem p u .
49쪽
proficisceretur,uxoremque ex eius liberis acciperet. Paruit Iacob harentum praeceptis,prosectasque domo paterna,cum post: solis occasum ad locum que dam uenisset, ac rub dio quiescere uellet,lapide pro puluino usius, semnum cepit. Ibi per quietem scala ingentis magnitudinis uidit, cuius cacume cael umtangeret, ascendentesque & descendentes per eam Dei angelos, & scalae innixum eum qui ipsi Deum se Abrahae & Isaac esse diceret,terramque in qua dormiret,ei eiusque posteris daturum polliceretur, posteros eius pulueris numerum aequaturos, ipsum ad meridie, oriclena lem, & occidentem, septemque triones peruagaturum, in ipse eiusque semine gentes beatitudinem adepturas: se ipsius custode futurum quocunque proficisceretur, eumque in illam
terram in quatum esset,reducturum, nec ante con quieturum, quam omnia quae dixisset, praestitisset. Iacob postea experrectus, memoria ea omnia quae uidisset, repetere coepit, eisque ductus dicere, uere Deum in co loco esse, & tamen se eius rei ignarum
adhuc fuisse Perterritusque terribilem locum illum esse, nec aliud in eo, nisi domu Dei portasq; caeli esse dixit.Mane cum surre issct, lapidem erectum & excitatum, quo usum eum esse dixi pro puluino,oleo perfudit, &Bethel urbem quae prius Luza dicebatur, nominauit. Votum etiam nuncupauit, si Deus ipsi adesset,custodemque se ipsius in uia quam conficeret,praeberet, panemque & uestitum sippeditare ususque esset prospera fortuna in reditu, fore, ut Dominus
50쪽
Dominus pro Deo ipsit esset, & lapis quem erexisset
domus Dei uocaretur. Prosectus inde uenit in re gionem,quae ad orietem pertinebat.In uia puteum offendit,tresque ovium greges ad eum accubantes. Os putei ingenti saxo tum obturatum erat,Obtura
rique solebat semper,cum greges bibissent, nec ante
detrudi,quam oves omnes couenissent. Pastorea aute rogare coepit, unde essent: cum respondissent,Haran, quaesiuissetque num Laban nollent Nachor Qtium,se nosse eumque ualcre responderunt,atq; Rachel eius filiam cum grege suo uenire. Nondum finem colloquendi fecerat, cum Rachel cuin ovibus patris sui quas pascebat, interuenit . Iacob qui eam consobrinam suam esse sciret, lapidem primitin uoluit, ut gregi potum daret, deinde eam osculatus est cum lachrymis,tum se patris illius fratrem esse, Rebecc questium indicauit. Illa domum properauit patri nunciatu, uenisse Iacob Rebeccae filium: quόd cum Laban audiuisset, non expectauit, dum domum sororis suae filius uenisset, sed ei obuiam prodiit, cumque complexus & osculatus, domum sua duxit. Ac primum qui parentes ualerent, quidq; gererent rogauit,deinde quς euna res eb ad se adduxis set. Cognitis causis itineris, os suum illum esse, atq; carnem respondit. Tricesimo die cum eum sibi gratuito seruire passum se esse negasset, etiam si sororis esset filius, qham mercedem accipere uellet, rogat. Erant ei filiae duae,maior natu Lia lippis erat oculis: