장음표시 사용
51쪽
praedita. Eain cum Iacob diligeret, se Laban pro Rachel septem annos in famulatu fore promisit.
Accepta conditione cum septem annos serui munus S: ossicium executus esset Iacob, tanta animi
alacritate, ut pauci illi septem anni prae amoris magnitudine uiderentur,tamen promissis millime stetit. Nam cum Iacob petente ut Rachel sibi expacto uxorem daret, simulataque uoluntate ille conuiuio multos amicos adhibuisset: omnibus rite perfectis quar. nuptiarum iura& foedera postulant,
noctu pro Rachel Liam supposuit in lecto, quamcu mane Iacob vidisset, socerum grata iter obiurgat, quod sibi uerba,supposita Lia,dedi siet. Laban no est alia excusationc usus,cur hoc fecisset,nisi quod patrius mos ferret,ut maiores natu priore loco nuptui
traderent.Itaque si uellet, ei octav o die pbst Rachel quoq; uxorem licitum este d licere, dummodo aliis septem annis in silo famulatu esset. Placuit Iacob conditio, octauoque die pbst Rachel accepit uxore, cui pater Balam serua tradidit. Ipse Rachel, potitus Optatis nuptiis, Liς antetulit quod cum Deus uidiΩset, Liam contemptam,Rachel anteposita,foecundiatatem ei illa sterili permanente deditisia autem cum' conceptum parium edidisset, Ruben appellavit: ab terum etiam postea cum genuisset, Simeonem uocauit, tertium praeterea & quartum, Levi atque Iudam nuncupauit.Tum Rachel quae sterilem se animaduerteret, inuidit seroti suae, ut que denuntiauit,nisi sibi liberos daret, se breui esse morituram. Cum
52쪽
Iacob se Deum esse , qui eam liberis priuauisset, negaret, habere se illa Bala famula dixit,cum ea congrederetur,ut pareret,ex eaque liberos susciperet. Illa cum permissu dominae ducta esset uxor,ex Iacob c5- cepit,reperitque filium,quem Rachel Dan uocauit. Altem etiam cum Bala peperisset,Nephtatim domina illius nomen imposuit. Hinc Lia quae se concipere ac parere posse dissideret, ancillam Zelpham nomine uiro uxorem dedit: ex quo cum concepisset,silio Gad nomen dedit: Alterum cum peperisset Aser
nuncupauit. Quintum quoque Lia cum postea peperisset,Issachar nomen ei imposuit.Sextum cum peperisset,Zabulon uocauit,postrembetiam filiam Dinam nomine. Rachel etiam ipsi tandem aliquando Dei benignitate concepit filium,quem Ioseph nun cupauit . Cum undecim liberos filiamque unam Iacob ex uxoribus quatuor suscepisset, egit cum socero ut sibi per cum una cum uxoribus ac liberis redire in patria liceret. Laban autem,qui sciret quam auctae opes suae omnes essent,ex quo Iacob venisset, eurogare coepit,ut ab illo iniret gratiam, mercedentq;
praescriberet, quam ab ipse acciperet, atque id cum ei exposuisset,se expertum esse, sibi omnia Dei benignitate propter eum prospere atque ex animi sententia euenisse . Neque hoc Iacob dissimulauit, imbuerb prae se tulit,atque exposuit,eu probe scire quantulae suς res atque opes fuerint,in primo ipsius aduetu: tu autem ita easdem crevisse, ut qui pauca prius haberet,iam locuples esset.Itaque aequum esse, se de-
53쪽
inceps familiae suae c5sulere. Cum ille quaereret, quid sibi dari uellet,nihil se Iacob uelle dixitioreque confirmauit, ut iterum greges suos pasceret, dummodo faceret quod ipse postularet: postulare aute se,ut lustrasset ipse omnes greges liros, cunctasque oues uario colore sparseq; uellere praeditas, sibi quicquid
uarium esset,in mercedis loco concederet. De qua re
quo diligentius deliberaret, eum in posterum diem sententiet dicendae potestatem differre uoluit. Homo autem, qui e re sua fore conditionem illa existim ret,id sibi placere dixit in praesentia quod peteret.S
creuit ergo eo ipse die capras, oues,hircos & arietes uarios,a reliquis,qui uno colore insecti erant,tridui itinere. At Iacob hondibus populeis uiridibus,& amygdalinis,& platanorum ex parte corticem dctra xit ex quo factum est,ut parte altera candidae, altera uirides essent. Cumque greges aquatum uenissent, cas in canalibus collocauit,utcu potaret oculis subiectas haberet, easque intuentes conciperent varios foetus: quae eu minime fefellit opinio. Varios enim omnes conceperunt,qui primo diei tempore admittebantur. Extremo autem conceptu frondes non demittebat. Itaque unius coloris omnia Laba erant, quae eadem perpauca extiterunt. Sic praeter moduse
collocupletavit Iacob,aded ut multos greges,ancillas, seruos, camelos & asinos haberet. Hinc in odiuincurrit & Laban,& eius liberorum.Quod simul a que sensit, misit qui Racheles Lia uxores in agrumia se accerserent. Eis cum uenissentis ponit,se Laba
54쪽
in se animum a triduo immutatum animaduertere:
Deum patris sui sibi non defuisse: eas probe scire,omnem a se diligentiam adhibitam esse iis in rebus procurandis,quae ipsius fidei creditae fuissent: & tamen se a patre ipsarum circunuentum esse, quippe ut mercedem decies mutauisset cum interea Deus tum ipsi iniuriam facere minime passus esset. Si quando ille dixisset,uarios foetus ipsus esse,ium uarias oves omnes parere solitas fuisse:sin contra, albos foetus ipsius esse uoluisset,peperisse candidos: hoc ita fore, sibi per quietem a Dei angelo praedictum esse, atq; imperatum,ut iam in patriam se reciperet.Vxores non modo non improbarunt uiri orationem,uerum etiam ualde probarunt, atque id veru esse quod ipse de Laban patre narraret,per se expertas este dixeriit. Itaq; licere per se ipsi,quς Deus praecepisset, face re. Iacob qui uxorii animos a consilio suo alienos nouideret, statim uxoribus & liberis in camelos impositis,cum omnibus quae in Mesbpotamia quaesierat, abeundum sibi censet: idqtie se tum percommode facere pos te sperat. Laban enim se tum ad tondendas oues contulerat. Iam amne traiecto Gaiad monti appropinquabat,cum tertio die quam discestisset,Labanuntiatur Iacob fugere. Ille adhibitis fratribus eum persequi coepit,ac septimo demum die eum in monte assequitur. Eius autem animos represtit Deus, qui eum in somno monuit,ne quid asperius in Iacob diceret.Iacob iam in mole tabernaculum fixerat, cum
Laban eum assecutus est.Ibi Iacob obiurgat, quod se
55쪽
inscio, pene gladio filias suas quasi captiuas, ab inset, cur ipse illo suo consilio officium eu & illas cum laetitia,cum cantionibus,tympanis & citharis prosequendi impedivissetξcur sibi tempus in oscula filiarum ruedi non dedissetὶ Stultum & imperitu omnis humanitatis illum se praestitisse, quam quide iniuriam facile ulcisci posiet, nisi Deus quem pater eius
coleret, monuisiet, ne quid durius in ipsum diceret. Ut faceret, desiderio suorum illum teneri, tamen ne Deos suos illum furari oportuisse ZRachel aute Deos patris sui cum uiro abstulerat, non Iacob. Itaque ad haec ille respondet,se inscio illo,abiisse, quod uerer tur, ne ui filias suas retineret. Quod autem furti ipsum argueret, no recusare se, quo minus is apud quo
inuenirentur,in conspectu fratrum necetur.Scrut
retur sane,&si quid suum inuenire posset,auserret- Scrutari primum coepit ille tum Iacob, Liae &utria usque ancillae tabernacula: deinde Rachel tabern custam, quo simulatque ingressus est,Rachel Deos, id est simulacra Deorum patris sui, celeriter sub c
meli stramentis occultauit,atque in eis sedens, scrutantem patrem totum tabernaculum & nihil inu
niente rogauit,ne succenseret sibi, quod ei assurgere per morbum qui mulieribus incidere soleret,na ininime posset.Sic elusa cura & diligentia quaeretis est. At Iacob qui furti, ut dixi,& totius rei ignarus esset, datam sibi conquerendi facultatem ratus, quaerere ILaban coepit, quod ob meritum suum sic in ipsum exarsisset, ut omne suam supelleo item scrutareturὶ si
56쪽
quid suum inuenisset, in conspecium fratrum proferret, ut inter utrunque iudicarent. Itane uero uiginti annos apud eum serui locum obtinuisset, si quid a bestia captum fuisset de grege, damnum i se res arsistet,ac sibi deputasset,quicquid furto ablatu fuisset, ille a se exegisset, & interdiu noctuque aestu oppressiis fuisset,stigoreque obriguisset sine somno,
cu interea mercede ipsius decies immutasset,ut post tot damna quae accepisset,lot labores,pericula & mala quae pertulisset, furti ipsum argueret, atque nudupene dimitteret,nis Deus,qui illum pridie coarguisset,ipsi misero & calamitoso subuenissetὶ Laban hoc loco omnia quae Iacob cerneret,stias,earu l; filios,&greges eiusdem,sua esse cum diceret,ex eoque negaret filiis ac nepotibus quicquam se posse facere, eum rogauit,ut foedus inter se inirent. Inierunt foedus in monte, qui ex eo postea Galad, id est tumulus, siue
aceruus testis,sive testimonij,nominatus est. Foederis autem, quod iureiurado utriusque sancitum es , haec fuit sententia: Iacob filiis Laban nunquam mala daturum esie, eisque repudiatis, aut retentis,alias praeterea uxores no esie ducturum: neutrum eorum
unquam mali causa monte illum, quem testem esie uel sent, praeteriturum. Ac Iacob quidem foedere in haec uerba expresio & sancito, immolatis hostiis in monte omnibus coenam dedit: Laban autem noctu surgens cum liberis suis oscula tulisiet, ac bene precatus esiet,domum rediit. Tum Iacob iter quod sa-keperat coficere coepit.In uia angeli duo ei facti senu
57쪽
obii iam, quos cum uidisiet,castra Dei illa esse dixit, ex eόque locum illum Mahanaim, id est castra, lingua patria nominauit:praemisit autem de uia legatos in Seir, quae pars est Edom, ad Esau fratrem, cum his uerbis & mandatis: Se apud Laban peregrini more ac titu ad illum diem uixisie: sibi esse boues, asinos, oues, seruos & ancillas : hoc rogare, ut ab eo ineat gratiam. Legati clim obii sient munus legatio nis, redeuntes Iacob Esau fratrem cum quadringentis uiris uenire obuiam nuntiauerunt. Ille hoc nuntio perterritus, suos, oues,boues, camelos & asinos in duo agmina diuisit. Hoc enim cogitauit,si in unum agmen Esau impetum ficeret, saluum & colume fore alterum. Quae cum perfecisset, Deum rogare coepit,ut qui pollicitus esset, si in patria reuerteretur, fore, ut bonis ipsium assiceret, se ex manu &potestate Esau, quem uehemeter metueret, eriperet, ne aduentu suo matrem cum liberis interficeret.Sibi quidem satis compertum esse,indignum se esie omnibus illius in ipsum beneficiis, sed tamen ipse qui
tot tantIsque bonis eum assecturum se esse promisisse set,ut ipsius posteros arenae maris instar augeret, sibi misero rebus dubiis subueniret,praesertim cum duabus turmis auctus rediret. Cum his uerbis nocte illa innum cepit: prima luce seiunxit ea omnia, quae Esau muneri placandi eius animi causa mittenda ecfuit, capras ducentas, hircos uiginti,oues ducentas, arietes uiginti,camelos cum pullis suis triginta, uaccra quadraginta,tauros uiginti,asnas uiginti, & pul
58쪽
Ios earum decem.Haec omnia,per seruos ita misit, ut
singulos seorsum greges certis interuallis disiunc os duci iuberet:eisque imperauit qui greges sequebantur,ut si Esau cuius ipsi essent,aut quonam irent, uel cuius essent,quq sequerentur,rogaret, Iacob serui ipsus se esie, ut ei domino suo illa omnia munerimitteret,quique sequeretur, responderent: hoc enim illum cogitasse, animum ipsius muneribus quae mitteret,se placaturum esse, tumque illum uisurum: sic
enim illum fortasse ipsi propitium fore. Praemissis
seruis cum muneribus, ipse nocte illa in castris remansit. Mane vadum Iaboch cum uxoribus duabus totidemq; ancillis & undecim liberis traiecit. Trasportatis suis omnibus,ipse seius maserat, cum uir cuco ad primam usque lucem luctatus est. Is cum Iacob vincere se non posse animaduerteret, femoris eius neruum tetigit,quo ictu statim emarcuit, ita ut claudicaret. Itaque statim cum eo egit,ut se omitteret,qubd iam lucesceret. Cum omitturum eum se negaret,nisi ante sibi benediceret,ei benedixit,imperauitq; ne deinceps Iacob,sed Israel, dicerctur. Si enim in Deum uirum fortemque se praestitisset, quanto magis hominibus sit perior esset futurus 3 Clim ex ea lucta se collegisset Iacob, & Deum a se uisum dixit,& ex eo animum suum seruatum esse dixit. Cum ex eo loco aciem oculorum intendisset,Esau uenientem animaduertit cum quadringentis uiris. Hinc sibi suos in tria agmina diuidedos ita censuit, ut Utraque ancillam cum earum liberis in principiis, Lian
59쪽
eiusque liberos secudo loco, Rachel ac Ioseph extremos collocaret. Ipse prςgressus, septies se humi deiecit,& ueneratus est, quoad Esau appropinquaret. Quod cum ab illo feri Esseu animaduertisset, fratri cucurrit obuiam, eum complexus est primum, deinde collum eius astringens, & in oscula rues,seuit. Idem erectis oculis cum agmina mulierum eamq; liberos uidis sex ogauit quid sibi illi uellent,& num illius essent, ac cuius essent turmae, quae ipsiίactae fuissent obviam. Paruulos esse respondit,quos ipsi illius seruo Deus dedisset:turmas aute illas ci se muneri misisse, ut cum ipso in gratiam rediret. Se Esau pluribus abundare dixerat, dc ipsum sibi sua retinere iusserat,clim cum Iacob uehementer,etiam atq; etiarogare & obtestari coepit, ut si quid apud eum gratia
ualeret,munusculum a se acciperet.Se enim non ali ter os eius,atque os Dei intueri. Itaque orare se,ut sibi propiti us esset,& munera,quae a Deo accepta at tulisset, acciperet. Esau cum uix tandem aliquando a fratre coactus dona accepisset,rogabat, ut una irer
facerent,sed Iacob id sibi non licere dixit per puerosta greges,a quibus abessesne summo periculo non posset. Proinde ab eo petiuit, ut antecederet, seque eum pedetentim secuturum cum pueris pollicitus cst ,dum ad illum in Seir perueniret: nec orantem, ut nonnullis ex suis secum esse pateretur, audi uit, cum id minime opus esse dixisset,idque unum rogasset, ut ab ipse gratiam iniret uni antecessistet Esau, ipse in locum qui postea Sochoi,id est tabernacula, ab
60쪽
eo dii bis est, ex eo quod ibi tabernacula fixisset: u nitiatque non procul ab oppido Sichimorum quod tum Salem, sest Hieroselyma η pellatum est, nabb
tauit. Ibi cum emisses centum agnis partem agri, in quo eum fixisse tabernacula , pauid ante docui, ab Emor Sichem patris filiis,aedihcata ara,Deum Israelis coluit.Deus, Iacob nec iis multo sest pr cepit, Bethel proficisceretur bique habitare aramque poneret Deo,qui ei cum fiatris cospectum fugeret, apparuisseti iaconuocata omni tamilia sua,omnibus imperauit,ut abiectis repudiat que Diis alienis, e piati uestibus mutatis Bethel uenirent: aramq; Deo aedificarent, qui ipsiim ex periculis malaque omnibus eripuisset.Cum illi Deos sitos, atque inaures quς
in ipserum auribus estat, dedissent, ipse eas stib terebintho, quae haud procul ab urbe aberat, desedit.
Cum profecti essent,omnes locorum incolae terrore
diuino perculsi,eos abeuntes non sent aus persequi. Luram cum uenissent,Iacob imperata sibi a Deo s Cit. Vere cum Ephratha,quae urbs post Bethleem dicta est, uenistre, Rachel alterum Uium maximo cudolore peperit, quem e 3 eo Benoni, Iacob Beni min,id est filium dextrae, nuncupauitilbi in uia quet
in eam urbem fert, Rachel cum mortua esset, ut.ta est,eique uir sepulchrum excitadum curauit. Uenit etiam Iacob Mabram Arbeae ciuitatem ad Isaae patrem,cuius aduentus & aspectus,eiusque uxorum&liberorum,non est dubium quin maxima illum laetitia assectat. Res post accidit elusinodi, quae pim