Scipion. Gentilis iuriscos. De bonis maternis, et de secundis nuptiis, libri duo. Cum indice duplici, vno capitum, altero rerum & verborum

101쪽

8o DE BON. MATER N.&c. quod dicitur, illa verba , quaeque adquiri patri possunt. a Triboniano adiecta puta, propter nouas constitutiones ex quibus patri non adquiruntur bona aduentitia .iuxta eam sententia in

igitur dicendum,est: patrem sine dubio adqui-rcre polle seruitutem praedii aduentitii cum id multo minus sit, quam res ipsas & praedia adquirere, praesertim cum pater teneatur omne custodiam,& utilitatem rerum ad uentitiarum

praestare. Quod non ita locum habet in aliis fruistuariis,qui non postunt seruitutem fundo fructuario adquirere. l. ed siquid *.s l. D.de Ur. Quod fit consentienter d.lstipulatio. 9.alteri. D. de U. o. Altera quaestio est Mmagis huius loci propria , An pater possit

praediis filii in quibus usum frumim habet,seruitutem aliquam imponere ὶ & siquidem vulgaris v suffructus rationem sequitur, ita constitutum cst, non polle fructuarium seruitutem ullam constituere in praedio fructuario; quod quidem certi iuris est, si id sine consensa conetur domini, id est, proprietarii. non potest enim proprietatis causam deteriorem facere. Lsi cuius. 9 fructuariis. D. de Uruct.ne dum, ut minuere eam possit ; quod sane fit per seruitutis constitutionem. Istipulatio ista habere. 9.s quis forte. D. deverb.obl. Quamuis illud receptu sit vulgo , posse usufructuarium ita constituere seruitutem , ut ea tam dici

duret , quam diu durat ipsius ususfructus. quod quidem in seruitute personali , puta usufructu libenter admitto , ut satis supra

102쪽

tutes debentur rebus,non personis, dc natura

sunt perpetuae, neque ad tempus costitui pos sunt. D.deseruitutis. Caeterum si non ipsam seruitute, at saltem seruitutis realis usum pos. se a fructuario concedi puto, donec scilicetvsasfructus eius duret, quod idem in Vasallo.& Emphyleuta probatur cap. I .g. quide o.de in uestitura de reacten facta: & Regula l. lex υ citigalis. D.de pignoris. Dico usum seruitutis, qui consistit in facto,non in iure ut nimirum liceat huic cui ususfructuarius id concessit, ire, agere, &c. no iure seruitutis vllius sed iure obligationis personalis, qua se fructuari' ei obligauit. Idem igitur in patre admittendum est;imo etiam int patre amplius , nimirum ut seruitutem recte constituere possit, si ad utilitatem filii ea res pertineat, puta vendendo eam vel permutando,ut scribit Pinellus ad i. I par. 3. n.

7O.C.debon. matern . Sed an veram seruitutem

possit fructuarius consentiente domino imponere praedio fructuario , ardua quaestio est propter mirabilem textum in LI: doesiqui ij. 9 c. n. NLρq. D. de Uufructu. ubi id negiatur

pertissime,cuius rei idoneam rationerri nemo hactenus potuit adferre. nam Ludovicus Vitalis lib. 2. var. lech. cap. 8. est inter illos sciolos numerandus,quos Pinellus refellit add.l. I. p. a. n. ad . Mihi non displicet S Conant,&Pinelli sententia , qui textum illum varie exponunt & corrigunt. illud ego animaduerto in

103쪽

possit constituere vel imponere seruit tu em etiam consentiente domino sed sta pliciter eum non posse imponere, ex quo corruit sententia' Cui acti irrd. 6. retroseo; in verbo ; nisi consentiente. Inri. derre. disti Quare ille textus nihil obstat, quo minus fructuarius cum consensit domini seruitute imponat. imo hoc mihi diserte probat,ideoque incumstanter, de contra omnes dicendum est , id fructuario concedi cum consensu domini & per consequens partiqnoque fructuario & legitimo administratori . Quod autem viceversa proprietatis dominus non possit seruitutem imponere co- sentiente etiam us fructitario , ut est in sino id mirabilissimu est quoniam uniciiiq; licere debeat suo iuri renunciare , &vsus fructuarius possit totum usum fructum proprierario cedere,& donaret.fructuarius. D. eod tit. cur ergo non seruitute tantum possit dominus eius consensu constituere Pleriq; illam rationem asserunt, quia scilicet nemo seruitute potest constriuere nis qui plene & perfecte dominus siti. 2. D. co. praedioran qua tamen no est .

illud de pleno & perfecto dominio; & s

tamen hic fructu alii co sensus faceret plenum&perfectum dominium proprietarii, sicut socius potest socio consentire seruitiuem imponere in fando communi. l. tam.deferuuaelib. IO . Donellus lib. I o.comm . cap I I .illa rationem reddit quia consensus usti fructuariim hac re improbatur iure,propter illari ' regu

lam qui non potcst alienare , is nec potest alie

nanti

104쪽

fianti cossentiret . quis. D. de Reg.Dr. que in x ' 'Uringenio tamen O diluit superiore Sobieetiones;& illa regula potius utinet ad do nunOS qui b. ccitis de causis interdicta est reru alienatio, de quibUS in m. Inst. qui uafrenari. . dare ut in re perdissicili misi placet

illa Adcuriri solacio, qui ait, non poste propri-ct'rium imponere seruitutem etiam cuna co-sentu fructuarii , nimirum ita ut ea imposita perduret usu sfructus; hoc enim fructuarii colensiti vi unafructu amitti ,argumcto Lanudoeonem. Duaesiitum D de do mal exception. n i sit expresse fructuarius protestatus sit, saluo suovsustu istu . t debitor. f. in venditione. D. rauib. mod pign. vel spothec. soluat . eaque ratio cum allegatis uuatis probatur,tum l. etiam huic sublecta. 9.vst. In qua scriptum est, si deterior tructuarii conditio non fiat perimpositionem serti: tutis, tum dem una licere proprietario imponere eam, puta si imponat aedibus fructuariis hanc seruitutcm , he videlicet liceat altius cas tollere δί vicini luminibus officere. Sed hςc de proprietario.fruetirarius autem, ut dixi, non potes c ullo modo seruitutem imponere 'utpote qRi nec adquircre eam potest ut ind. ς. vis. sicriptum est, at quin proprietario consentiente tu adquirere eam&imponere postit, nulla lex nul laque ratio prohibet.

105쪽

C A P V T XVII. De Emphyleusi, se Locatione.

OVod ad Emphyleusin attinet, omninoe

dicendum est, non licere patri ullo modores ad uetitias in Emphyleusin dare, eum Emphyleusis sit sipecies alienationis d. vlt. C.de re. alten. &in Emphyleuticariu transeat utile dominium. l. i.& am si ager vectigalid em que cadem ratione probandum est de in nudatione, ut non possint in nudusta a patre dari res aduentitiae filiorum, cum sint alienae; & Vasallus sit quasi dominus;cap. unico sic etiam res.perquosfiat, inuestitura. De locaticine, duplex est quaestio, una de ea q ad modicu siue breue te-pus,alia de ea quae ad longu tempus fit. logum aut e tempus hic definiunt decennium , vel vl

de locatione ad modicum tempus Dd. ita tradunt , ut ea recte fiat a patro in bonis aduentitiis, quia nullam speciem alienationis contineat, tum quia tutoribus idem permillum est: in bonis pupillaribus, adeo quidem, ut nec pupil lus talem locationem reiicindere possit finita tutela, nedum finito locationis modico tempore i tutel. D. de ad-mserat.tutor.& notant Da in L lit amit. 9 svir in quinque. D. Sol.

106쪽

matrimon. Imo tenetur pupillus, vel filius locationi stare praecise. quod in locatione rerum dotalium a marito facta paulo secus se habet.

nam uxor , heresue eius non tenetur solutomatrimonio praecise stare ei locationi, sed ita, nisi marito cauere velit , se omne damnum marito praestaturum, quo casu contigerit maritum actione ex conducto damnari, colono aduersus eum agente , ut est receptior in te pretatio d. βψῖν , quam etiam Duar. ibi sequitur , qui Scrationem differentiae elegante reddit inter maritum,&tutore. Sed de patre,

quia fructuarius e st, opponi polle video exempla reliquorum fructuariorum, qui scilicet locauerint rem fructuariam. ea locatio non tenet heredes ipsius, i quis domum Locat. Resp. primum maiorem esse potestat cari patris, quam aliorum v sufructuariorum ;cum

pater etiam sit legitimus administrator. deinde nos hic agimus de filio , non tanquam de herede patris sui, sed ut de eo in cuius bonis aduentitiis pater usum fructum egibus constitutum habet,&qui ea bona post mortem patris recepturus est, quantumuis non sit heres Patris,quia patri de iis testari nullo modo licet.

I. I . S. Gpassim. C.de bonis mater. tal. cum opor ter. C. de bon. a tua lib. Rursus ita quis opponat, si filium non tanquam heredem & succello rem patris uniuersalem spectemus, ergo poterit a locatione per patrem facta resilire , quia singularis successor non tenetur stare ulli loca.tioni. puta emptor domus, a venditore factae, ι. emptore. C. de locat. Resp. filium hic nu-

107쪽

nito patris usu fruetii, Sc administratione. DC- inde patri id permissum est ut dixi, ration e legitima: administrationis, sic tu & marito eius videtur alienatio qu ardam. certe comparatur tem ad decem. vel plures annos non item; qui ahqc locatio nullo modo dici posset alienatio verecte idem Ad cursius scribit in l. codicillis. al. l. Titius f. Scaevola. D delet. a. cs ille g. satis probat. ut mirer hic sententiam Ad cursiti passim aDd. damnari, ut scribit Castrensis ad i. vlt. . reb. niten. non alienand sed si spectatur Ad cur si glossa; deprehedi eam falso allegari a Dd. certo eam nihil de longi temporis locatione loqui,imo diserte hoc au prohibitu alienari s is in cetum vel cim mille annos rem locet, non tamen

videri alienare arg d. f. Scaeuola vel, . instituto. II non olet. D. Locat. Sed hoc recte dicitur in iis casibus, quibus ipse dominus rei puta heres p-hibitus eth a testatore alienare, non autem Vbi xutor 'el administrat pr alienare prohibetur. Id

108쪽

C A P v T XV LII. 8 cmina ideo non possunt in longum tepus,aut ve ego sentio in 3 O. annos locare, quia testice res

restitui debet dominis tuis, id est, filio, vel pupillo, vel uxori. De usucapione dicam infra c5rnodiu t oc de exercitione ainonu in reb.aduencitiis,in quibus etiam alienationis species contineri videtur, ut supra monui. De alienatione per testamentum , id est, heredi institutione, legato supra monui prohibita alienatione contineri; cum per ea maxime dominius ransferatur in li eredem, vel legatarium LAquisita. .eadem LD . de U. O. De permutatione ideplane quod dr venditione dicendum, multo q; magis de donatione nisi forte ad antidora, de qua Cui ac. ad Nou. 7. & nos infla in cap. seq. nonnihil dicemus.

C A P U T XVIII. De Vi interdictionis

A I terum quod de interdicta alienationua quaeri diximus. est vis ec effectus huius interdictionis. cuius summa haec est, alienationet contra leges a patre facta, eam & pater & filius reuocare acrescindere possunt, re, inqua, alienatam vindicare pater filii nomine, filius no

109쪽

ss D g BON MATER N.&c nulla vindicanti filio obstet exceptio temporis nisi prascriptio temporis 3 o. annorum. th. nistricenvale. quae subiecta est d. l. r. sumpta ex Nou. 22. de nuptiis. 9 .sed quo anci-runta, vescap. 24. PIimum igitur videndum est , an venditio aliaue a patre facta alienatio ipso iure nullius momenti sit, atque non solum filio nihil noceat; sed neque patri, neque fideiussoribus eius' Sc videtur dicendum, ipsis

iure non valere utpote cum facta sit contra interdicta legum iuxta Regulam l. non , dubium. C.de LL.. atque ita in specie nostra vel proposito sancit d. Nov. de nuptiis. ubi scriptum est.

si quid tale a patre factum sit in bonis aduentitiis pro no facto, proq; non scripto habenduesse. Sed contrariu verius est, valere eam ipso iure, sicut valet rei alienae venditio l. rem ali nam. D.de contrah.e t. Nec obstat d. regula l. dubium, quia d. l. I. C. bonis matern . aliaeque similes, non simpliciter, sed respeetiue& secundum quid prohibent patrem alienare, ita ut si

alienet, concedant filio vindicationem, ideoq; siadent emptori vel alii. qui eas res a patre accipit,vt fideiussorem simul a patre accipiat. Ualet igitur alienatio etiam quodammodo , qu ad filios licet eam reuocare possint, deinde Aquidem firmiter aduersus patrem.& fideiussio-Tem,ut ii teneantur emptori,sicut rerum dotalium vel donationis propter nuptias; quamuis ipso iure nulla sit harum rerum alienatio quoad mulierem eoque differt a rebus aduentitiis. u. GI. tamen valet firmiter, quo ad obligationem mariti alienantis, & qui cum eo cotra-

110쪽

Capuae XVIII. 8sHid. AIou. NLsirem alienam.*.pen. lsi pignore f. praetor. D.depignor. action. l. ab eo. D. depignoro. Neque obstat d. Nov. de Nuptiis cap. 24, nam fine inspecto etiam, id est , res vindicatio- Me, quae filio datur , perinde est. ac si nihil gestum esset quod ad filium attinet ecus est: quoad patrem,& fideiussores: in eorum enim praein iudicium sane valet;ut etiam glossa stribit ad LI. I. Cde bon.matern.allegata tosiis. C.depraed. minor. Nun de patre cognoscamuS, quem rC Uocare alienationem a te factam polle, supra dixi. Cui nulla obstant. ac primum, quod nemo contra suum factum venire, vel audiri debeat. Lpo i mortem. D. de adoption. l. cum profitearis. C. de reuocand. donation. itam quod, eum, quQactio euictionis tenet, agentem repellat excC-ceptio. l. vindicantem. D. de euiction. patrem autem emptori vel alii de euictioni teneri, certum est. Sed haec non obstant, neque habent

locum , ubi lex ipsa prohibet alienationem,idem ubi is qui vendidit, vel alienavit non dominus. sed administrator tantum fuit; qualis est pater in aduentitiis,praelatus in Ecclesiasticis,maritus in uxoris bonis. His etiam omnibus , & similibus datur potestas reuocandi a se alienata, durante scilicet patria potestate, vel ossicio praelaturae vel matrimonio. l. quemadmodum. in e. C. de agris. es censi cap. si quis

presbyterorsi. extra de rebuι Eccles non alienand. praesertim, cum reuocent alienationem non

suo, sed filiorum,uel Ecclesiae, vel uxoris no- hi mine, atque ita ut nomine procuratorio, δί