장음표시 사용
201쪽
18o DE Bo N. MATER N. &e. scilicet posse accusare testamen tu, tanqua falsum etiam inuito patre suo, licet patri no pro iudicet in actione si quam habet . atque ita et iam Accursus tandem videtur sentire indi. cu
probat, qua primam. Cum. n. Accursius adfert plures solutiones, vel opiniones censetur semper approbare ultimam, ut in hoc ipso casu nostro probat Tyberius Decianus libri .ca. λ. tractatus criminalis. ubi etia testatur , hanc opinione esse comunem, sedi de inepte huic sentetiae obiicit i. sedes uxoris. F. aispraetor. D. de in-.m r. naea Lagit de priuato iniuriaru iudicio, de pecuniario, cu scilicet agitur ad aestimationem iniuriae, ex qua patri acquiritur , praesertim iure veteri. na lite contestata actio iniuriarum incipit numerari in bonis nostrisa. iniuriaru. D. dedetniar licenatis. D. ad L. Fal. Quod si ex publico iudicio, vel ex L. Corn. de iniuriis agatur ex trib. scilicet illis causis,q, se quis pulsatu aut verberatu, aut vi domu suam introitam esse dicar,
quia hic nihil acquiritur, tunc filiusf potest sine patris consensu agere, adeo ut nec teneatur
quide satisdare de rato. l. Cornelia. 9. 1llud quari tur. ta ,seqq. D.deimur. Deinde haec obiectio
Deciani nihil fere ad proposita quaestione facit, nos enim hic agimus node delicto aliquo priuato , ex quo actio aliqua filiosam. sit acquisita;puta furto,rapina iniuria.Sed de publicis criminalib', ex quib. actio publica est. i. cuiuis depopulo datur. In E. depubliciiudic. Non obitat etiam , quod filiusn. ex sua accusatione
202쪽
C A P v T XXVI. Igidamnetur,& puniatur de calumnia,etia in expensis, ut mos est, hoc modo patri praesudicetur.na id evicere non debet, ut filiusf. non posusitque acculare sine consensu patris. primum, quiall.nolunt eum posse, deinde, quia postulat id fauor reipub.,cuius interest delicta punirid. Vocatio. Gl. bona sides. D.depos. Denim quia hςc alienatio cum scilicet filiusf. condemnatur, est alienatio necessaria propter qua pmissum est,etia depeculio aduentitio minui,ut sentit Ac cursius in L etsi condenat'. D. de nox. act Quadire dixi accuratius lib.I de Coniurationibus.
filiusfam. positi dissonere de
rebus aduentitiis. ET certum est aliquare non posse. nisi consensu patris sui l. cum non μω.vit Isiliis autem. C. desoη.quatib. Quod si pater facta a filio donatione comprobet, de proprietare tan- tu intelligitur id fecisie, non usustuirili suo re- nunclauisse.ut tradit Ancharan' Cons CVLinc. dubitatur. In iis filius plenu ius alienandi habet
quae patri nec usu fructu acquiruntur, vel licet acquirantur ; tamen ea acquisitio est momentanea. veluti siquis testamento seruum legauerit filio Titii, ut eum statim manumitterer, nam filius potest statim eum manumittere sine consensiti patris. cum tamen manumissio sit species alienationis vis. C. de reb. al. non abenis
Sed hoc ideo quia usiusfructi s ille momenta-
203쪽
181 D E B O N. MATER N. &c. neus est.& nihil utilitatis adferre patri potest,
d. Ult. C.de bon. meis. Sicut viceversa libertasiaruo flata ad mometum nullius pretii est, nec valet, veluti data ei cum morietur, nisi forte ad honorcua aliquem de consolationem serui pertineat. De quo sunt epigramata lib. I I I. Aνθολογ. οἰή Δο ους. dc Martialis lib. i. de Demetrio,cui ipse morienti libertatem dodorat, inquit enim: π
Se t deficiens a praemia mem patronum Dixit ad inferna, tiber itur m aquas. Eademq: fuit hi man has Plinii erga seruos, quelegere licet lib. i. Epist.:6. Caeterum an filiussa. testari de bonis aduehiniis possit, quaeri solet: Et ceri um cst non possed. vis. cum ilib. Quamuis in iis rebus aduentitiis quarum patrivsvsfruetus nan acquiritur, testari eum pone quidam docti viri contenderint , inter quo SDuperrime loannes V audius lib. i. Quaest. c. r. Igitur de hac tota re paullo pluribus disseramus. Lex XII. labb. ita concepta fuit: Paterfanu bas Wi super, tac. hinc sequitur solos patresfamilias testari post. non etiam filiosfamilias, nisi qui b. id lex vel constitutio principis dederit , ut sunt milites, qui de bonis sitis castron sibus etiam filii familias recte testantur,
ut & de bonis quasi castrensibus. dc quod plus
est, eorum testamenta non subiacent querelae in osticiosi, l. vlt. C. Qui test. Dc. l. est. C. derino . te m. at caeteri filiis amilias non poC. sunt
204쪽
C A p v T XXVII. Isssent testati. Et de profectitiis quidem bonis nulla est dubitatio cuin ea bona sint patris plenodure,& nemo de alienis bonis testati possit,l testandi. C de Testam.De aduentitiis iure veteri nulla dubitatio est, cum eodem quo prO-fectitia , iure sint; iure autem nouo sunt proprietate quidem illiinmilias , sed usufructu patris. An igitur testari hodie filiusfamilias de iis potest Z nequaquam , id enim diserte votitum est in L pen. o si 'ite sit fac. atque ita consentienter censent , teste Alexandro ad i. sicut certe C. de testam. mri t. maior
dubitatio est de iis bonis adsentitiis , quae neque ad usumfructum quidem priri adquirit curaud pleno iure sunt filiisam. Qui ideo testamentum facere non posse dicitur ab Vlpiano, quia nihil suu habeat, ut testari de eo possit. sit. XX. Et omnino dicendum videtur, posse eum testari. primum ratione , quia in solidum sunt ipsius bona.deinde exesso castiensiu. Tertio ι argumento Auth.mlic. mat.r i. pr.Quarto est rextus qui id probat omni u validissime in Letiit. s. His autem. C. debon. quae lib. Sed contrarium
verum est, non posse scilicet ullumni nilias etiam de his testari, ut recte Adcursus in L qui ista, potestate. o. D. sim test. Dc. idque probatur per d. L pen. in illis verbis : si me sine' voluntate patris boκa possideat Quibus verbis Imperator Iustinianus designat hereditates δc legata , quae filiusfamilias adquisiuit patre eius repugnante. in iis en ina rebus
filiusfamilias habet plenum dominium , id est , & proprietatem & usum fructum, pater
205쪽
it DE BON. MATER N. &c. nihil habet d. est. & tamen in his quoque bonis vetat Iustinianus testamentum ab eo fieri, d. l. pen. atque ita communiter DD. probant, teste Claro lib. 3. g. testamentum. quaest. I 8. Nunc quae in contrarium opponebantur, di luamus.&prima est illa ratio; Quod filiin. in his bonis plenum habeant dominium. Respo-deo; non tamen sequitur. Ergo pos iunt de iis testari, nam ut plenum dominium habeant,lege concessum est. Sed ut testari possint, lege concessum non est imo vetitum. Secundo n5'bstat exemplum bonorum castrensium , &quasi castresium, quia de his testari specialiter eis permissum est costitutionibus principum, L 2. γρή6sm. D. de testim. milit. l. vlt. qui test. De. Sed aliquis instabit hoc modo: Imo idem ius etiam in aduetitiis este debere, per rex L -- perator. D.ad SC. ebest. ubi filiusta. in bis bonis aduentit iis,quae patri non adquiruntur co- paratur militi. Respondeo,comparatur quod ad iudicia attinet, id est, ut agere dc conueniri iudicio de iis bonis possit, non autem comparat quod ad testandi facultatem ,ut recte Ba totus stribit: Et in militibus ratio est,ut testari possint,quae non est in paganis, nimirum utilitas publica rei militaris & rei forensis. Quare filiusfamilias in rebus castresibus habetur pro patrefamilias l. 2. D.ad SQ uacia. atque ideo iuxta l. XlI. labb. testari potest. Tertio non obstat di ista a futh. Ut matri ει auia. i bi , Εχ-
titur ibi quidem ut de huiusmodi bonis filii se.
disponant, quo modo volunt. Sed hoc verbum
206쪽
C A p v T XXVII. iis Disponere non esse ibi intelligendum de testamentis sed de contractibus inter vitios, Ad- cursius bene ad d. l.6. notat. Idque Alexander probat duplici argumento. I. quia lex noua generaliter loquens restringitur Sc temperatur secundum veteres leges specialius loquentes,csed &posteriorGID. de Legib. At veteres leges imo & nouae tu stiniani, ut & l. pen. specialiter
vetat filium fam. testari. deinde notandum est in dicta e guth. verbum illud perfecta etatis. Quo verbo significatur aetas 2 s . annoru. LM. C.de his qui ven. atat. l . Et docet Culacius ad tit. D.de minor. in pr. Sed aetas legitima & idonea ad testandu est I . annor. l. aqua. D. de
Test. Ergo dieri Nou. non potest de testamento loqui, sed de contractibus in quibus minor a s .annis ii l sus fuerit in integrum restitui potest .i.2spasmi.de minor. Postiemo non ob I. D. .filiis autem. C debon. quae lib. licet ille tex. dissicit imus habeatur.nam illic ita scriptum est: In iis duntaxat rebus quarum ususfructus patri adquiritur testamentu facere. Ergo in qui b. reb. vlusfructus patri non adquiritur no prohibetur testari. Respodeo, no hoc selu in ea lege dicitur;whibemus eu testari, sed phibemus eualienare &pignori dare& testari, unde sic recte colligas ex contrario sensu. Ergo in iis quorum usustr. patri non adquiritur haec tria quae modo dixi non prohibentur, omnia simul & coniunctim, quod& verum est, nam alienare &oppignorare talia bona filiussa. non vetatur, sed testari de iis vetatur,hoc enim Ne teste tur, specialiter Lex prohibuit,d Ilen. atque haec ita . '
207쪽
is G DE BON. MATER N. dcc. sunt. Sed quaeritur, quid si pater filio consentiat ante stari posse λ Et dicendum est, ne sic quidem polle qui inpotestite. D. eod. tit quia tactio testamenti datur iure puplico non consensu priuatorum . s.D eod2neolius milias. eod. Hic opponitur exemplum mortis causia donationis, filius enim familias donare mortis caussa potest cum consensu patris. l. diu amri. stari. D.de riuat.L mmu F. I. D.de mori.caussdonat: Cur igitur & non testari cum consensu patris , praesertim cum donationes. mortis caulla comparentur legatis. l. illud. D. eod. Atqui legare potest, idem & testari, 3. Et qui non potest testari. is nec donare mortis causia potos . . i., i. D. e tute tarat distra. Respondeo deo nec consensu patris testari filium polle, quia ut dixi. testamenti factio iuris lpublici est. Sed instabit aliquis hoc modo: Filiusfamilias non sequitur ius patriae potestatis in iis rebus quae sunt iuris publici, L nam quod.D.ad SC. Trebest. Ergo si testamenti factio est iuris publici, non prohibetur filiusfam. test mentum facere , etiam sine consensu patris. Huic obiectioni, quam S Vaud US, I. cap. I. valde urget, facile respondetur . nam in d. l. naquod. G ta in L stiam milias. D. de his quisunt. . ta Lin priuatis.cumG L seqD.de iudic. ius publicum appellatur, id est de re publica constitutum quales sunt magistratus & magistratibus cohaerens iurisdictio ; in his filiusfamilias non subiacet patri. Hoc modo testamentum non
est publici iuris; sed ea significatione qua alibi exposui,nimirum quia testamenti factio & iu
208쪽
C A p v ae XXVII. is republico &certis legib. concessa est, laesads. Qui test . . quas leges inutare patris co sensu no potest. Dimcili' est i, de mortis causta donatione adfer c bas. qua utili cultate opinor motus subtili stimus interpres R .phael Cumanus noua, dc ab omni b.improbata lententia defendit. negauit enim filium fami lias mortis cauila posse donarc etiam consensa patris. cuiuS ra tiones refert ac refellit Iason, quamuis ipse publica disputatione hanc sententiam defende rit. Est enim certi & indubitati iuris, licere fi liosamilias mortis caussa cum patris conscia si1 donare, sed non testari ratio differentiae est, quia testari vclitum est lege X Il. labb donare nulla lege prohibitu cit dimetito, quia res fa torum voluntates non debent in suspens b esse. vel ex arbitrio alieno pendere. At contractus possu t ex ali e n o pede re a rbi trio I. D. ibulos
D. de corr.e t. Cotractib.aur similior est mortis caussa donatio, o ultimis voluntatib8. 3. q.Lyenat- .F. l. D.de mori. cau . don. qua uis esse et usquide mortis cauila do nationis post morte de-mu testatoris locu habeat. Ite: cu donatio mortis caussa, ut alia qu quis per alium perfici potest,
non item per testamen viam nemo in qua testari potest per altu, id enim repugnat definitioni,q est voluntatis nostrae iusta sententia i I. D.detrita. Atq; haec ira sunt. Caeterii illud intellige-du est, plurimis hodie in prouinciis ita receptu esse, & alibi in hoc libro in onui) de usu obseruari, ut filii r. qui nuptias cotraxerui, licet noplane exeant de patris potestate, libere tam e dc
sine cosensu patris testari pessint ; dc quod plus
209쪽
183 DE BON. MATER N.&c. est liberis suis pupillariter substituere. ut scri- bit Carol. Molinaeus ad Phil. Decium in epito- me consit. CCXV. incip. In caussa. Haec detestamento. Sed an saltem ab intestato haeredem habere filiussam . in his bonis possit, quaeritur' Quae maior adhuc controuersia inter nostros interpretes est de dote, utrum in ea filiase l. habeat heredem ab intestato co casu, quo dos
in filiam consolidatur , puta si pater pactus sit
vel stipulatus dotem filiae soluto matrimonio reddipnam & vivo patre sola agere filia de dote potestis uia ipsius sit praecipua, ut Barxol. dc commvn.DD. . t. g. I. ta in i pose dotem D sol. mair. tradunt. nec impedimento sit. quod pater filiosam. donare non postit: quia dos excipitur, in qua consistit donatio. l. Pomponim Philadelphin. D. Eam. erci . Et r ecepta est fere sententia Bartol qui heredem habere ab intestato filiamiam. iure veteri adfirmauit, tam in profectilia,quam in aduentitia dote: licet Paulus de Castro & alii quida dillenserint,quoruomnium argumenta legi velim apud Baldum Nouellum tragitu de dote, pari. VIII. priuileg. X. Neq; dubium apud me est, quin Barioli opinio sit falsa vel eo solo argumento, quod in bonis castrensibus, quae tamen filiisa. pleno
iure obtinent.& de iis testandi etiam facultate habent l. vlt. C. qui testimfaclosscum . innε heredem ab intestato non habent, sed ea pater iure peculii occupat .l. 1. D.depec. str. quanto minus id in filiata.& dote eius prohandum est, cum neque tantum ius habeat vivo patre, nec tantus sit dotis, quantus militiae fauor' Nec le-
210쪽
C A P v T XXVII. I 8'ges a Bariolo allegatae quicquam tale probant,
quale ille putat ut d llo F dotemIsnterso erasm. S.cu snter. D delact.dotat Laum. Deod. Hodie vero post nouas constitutiones in aduentitiis
non male dicitur,filiumsa. habere hercdem silium suurn posse, vel fratrem saluo semper euec
Auth. de hered. qua ab intest. 9 I. Idemq; dicendiam de bonis aliis omnibus filiosa. vel filiaria. pleno i ure quaesitis, ut ad liberos eius iure haris redicatis, non ad patrem iure peculii transmittatur d Aut M. i. Sed oc Ioco explicadus nobis est 3 pen.l. 3. D.de minor. ubi sic vipianus
scribit. Pomponim adiicit ex his causis, ex quib- in re peculiari famil. refluuntur, posse parre uasi heredem,nomine dii pons obitum eius m Petrare cognitronem. quid est, quod patrem
heredem filii vocat 3 Ata de castrensi peculio loquitur in quo pater licet proprie heres filio
vel heredi similisdici potest; cum & mortuo succedat & in omne ius eius. De profectitia enim vix intelligi potest, cum heredem is habere non postit,qui nulla bona reliquit Lirae 6 r-πeba. D. de vulg. γριφ. -υ. eodemque iure fuit olim aductitium peculium. Sed bene Ant. Faber lib. . coniect. s. si improprie patrem quasi heredem filii dici volumus in castrensibus , poterit etiam pater dici quasi heres silii, qui profectitium aut aduentilium duntaxat non castrense peculium vivens habui .