Vincentii Madii Brixiani et Bartholomaei Lombardi Veronensis In Aristotelis librum de poetica communes explanationes Madii vero in eundem librum propriae annotationes. Eiusdem De ridiculis et In Horatii librum de arte poetica interpretatio. In fronte

발행: 1550년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

Agathonis Flos, etiam si ex fictis nominibus, ac rebus constet, nos delectat atque afficit uoluptate, ideo corollarium quoddam deducit. non debere nos esse sollicitos in conquirendis, ac usurpandis ueterum fabulis, circa quas Tragoediae sunt. hoc enim inquit stultum, atque ridiculum . quoniam quae in antiquis fabulis nota sunt , pau/cis admodum sunt manifesta: ea tamen audientes omnes pariter afficiunt uoluptate.

Aristoteles in Moralibus. Agathonis meminit. dum eius sententiam probat. Recte inquit Agathon dixit: lioc etiam ipse Deus. lol carere uidetur.infectu ut faciat quod factum est. Idem auctor cum alibi circa idem artem. dc fortuna uersari docet.ut prae lare inquit Agathon: Nanque ars sortunam. fortunaque diligit artem. De Agathone Athenaeus itidem.& Suidas meminerunt. Aristoteles in hoc cotextu quibusdam superius a se positis contradicere vidctur. hic enim Tragoedias actiones aliquas,quae iam aliquibus contigerunt.imitantes tam cos.qui illas nouerunt quam qui de huiusmodi actionibus nullam prorsus cognitione habuerunt.delectare docet. superius uerὀ rationem docen . cur omnes imita/tionibus gaudent id signu assertiquoniam quae nos moleste intuemur. sicuti cadauera. si per Picturam.uel Sculpturam recter sint expressa, nos delectant. eius autem rationem addit quoniam addiscere iucundum est: in huiusmodi auicni inspectione ratiocinamur hoc illud esse.atque ita discimus. hoc illud esse. alioqui si minime uero sormas inspexerimus nulla omnino praebcbit imitatio uoluptatem, praeter quam opificio. uel colore,uel aliqua alia eius generis ratione. His ita positis.ducamus argumentum in hunc modum . sicut imago rei magis eum desectat.qui rem prius nouidquim qui non nouit: quoniam qui rem nouit addiscitac ratiocinatu R ita quoque qui prius eam actioncm nouit, qua imitatur poeta.discet. & ratiocinabitur hanc actionis illius imitationem existere :quam sane ratiocinationem is nequit efficere, quem prorsus latet, cuius nam illa sit imitatio. si igitur is qui cuius imitatio sit nouit.& ratiocinatur. & discit :addiscere autem secundum est: is utique.qui actionem nouit.cuius fabula imitatio est,maiori uoluptate afficietur quam is.qui eam ignorat, quoniam de ea ratiocinari non potest. Poscin equidem dicere. nolle Aristotelem fabulam eos aeque delcctare.qui actionem .cuius fabula imitatio est.penitus ignorant, atque qui eam opti irae norut. sed latiim innuere Tragoediis homines.siue notae sint. sue sint ignotae.mirifice gaudere ni uox t lux T A.quae in Paccii uersione legitur, graece non legitur. Nihil igitur obstat. eos qui actiones pernoverint quas imitantur Tragoediae.quoniam raciocinantur hoc illud esse in illius Tragoediae recitatione. cuius actio eis nota est .magis his, qui eas ignorant.affici uoluptate. non enim hoc loco fabulas Aristoteles notas,ignotas ue cunctos iuxta delecta re,sed taltim delectare asseruit. nam illa uox IUXT A. fuit. ut diximus. a Paccio adiecta. Uerum haec responsio mihi no probatur. nam sabulae.quae magis dolectant i caeteris paribus: aliiς minus gratis sunt praeferendae Aristoteles tamen hoc loco poetas monet. ne de fabulis.quae notae sint.confingendix sint solliciti: quoniam.& illos qui eas non norunt itidem delectant quasi signiscan .omnes aeque affici uoluptate.siue sabulas norint.siue non notant. Hac ratione Paccius motus, ad sensum rospicies. t V XT A uocem adiecit. Quod si ita dicatur. perstat adhuc supradicta contradictio. An .ratio dispar est in imagine picta rem ueram reserente.& TragCedra actionem aliquam imitante. quoniam Pictura.nisi reserat

162쪽

DE POETICA c ONMENTARII. a s reserat exacte rem. quam imitatur,minimer delectat; ncque recte possiimus ratiocinari hoc illud esse, si non idem repraesentet.Opus igitur et . ut Pictura ne la tum quidem unSucm a uero recedat. at imitatio poetica, quanquam occasi nem imitadi i rebus actis interdum arripiat. nihilominus uniuersale respicies. exprimit actionem eam.ut ueris militer fieri potuisset.quocirca ratio dispar est in Pictura.& imitatione tragica: quoniam haec uniuersale, illa uero singulare sectatur. Quod si recte poeta uniuersale respiciens.actionem illam expresserit. spectatores omnes probe ratiocinantur.huius imitationem illius esse generis ullae,quam imitantur expressionem. Forte etiam dici posset, actionem qui dem Tragoediae imitationem existere; ea tamen ratione, qua in scena agitur. perinde es .ac si res ipsa esici. nec ut imitatio a spectatoribus habetur: quod de Pictura minime dici potest . quocirca Picturae.& tragicae actionis ratio dispar erit, Adde. Tragoediam in populi. ac uniuersae tu mae gratiam fieri. eiusmodi autem multitudinem fabulas eas ignorare.Quanquam igitur unus,aut alter eas optime calleat, pocta tamen populum respiciens.de paucis illis. etia si mactis eos delectet. non erit sollicitus: cum praesertim & illi in noua fabula spectDa uoluptatem sint percepturi.

Ex his igitur patet poetam Iubularum magis, quam carminum, esepoeotam, i ut qui semper circa imitationem versetur: actiones vero mittarur. Si igitur er in ea quoqu e, quae uere prius foe,singendo incidat, non Propte

rea a poeta di cedet: qua quidem ex his quae gesta sunt, aliqua quidem eiusmodi esse nil prohibes, cum modi vel extitisse verisimilest, uel cera eripo. tuerint:secundum quae sine horum poeta ferit.

EXPLANATIO.

Quoniam dictum est, fabulam esse praecipuam Tragoediae parte, id quod ct in caeteris poematum generibus est affirmandum, iure in

fert hoc loco Philosophus, poetam fabularum magis, quam carmi/num esse poetam, hoc est artificem, atque essectorem . et quoniam uulgares, ut supra dictum est, poetas a pangendis carminibus appellant, iccirco nos admonet se de poeta loqui, qui imitatur. Quid autem imitetur poeta, subiungit, dices actiones eum, humanas scilicci, imitari. Admonet itidem nihilominus esse poetam, quanquam cotingat ipsum imitari,quae facta sunt. QVANDO Que i DLM inquit

EX HIS,m AE GESTA SUNT, ALI VA QUIDEM EIUSMODI ESSE NIL PROHIBET, CUIUS MODI UEL ENTITISSE VERISIMILE si T,U EL. TR Te FIERI POTUERINT: SEcVNDUM

163쪽

tina dicam, talis est sensus. poeta actionum est artisex,secundu quδd decenter seri possint: quarum aliquas uere extitisse nihil vetat :quas si imitetur, nihilominus erit poeta: siquidem appellatur poeta, quoniam sc exprimit actiones,ueluti esse deberent.

ANNOTATIONES. Sciendum ex hoc contextu. Aristotelem, etiam si primas tribuat imitationi. uelic tamen poetam esse carmini addictum. per hoc enim quod inquit, imi tationis potius quarin carminis poetam essectorem esse debere . innuit a poeta utrunque iacicndum; quanquam ab imitatione potissimi im poeta dic tur. Cum autem in contextu aicitur e mam. κοπά esui μιμηαν si. id est. QUA TENVS POETA Es T s EcvNDUM I M I τ A TI O N E M non enim recte uertit Paccius t v T i s E M pER cI RcA IMITATIONEM u ERIETVR innuit poetam etiam a carmine,& non ab imitatione tantum esse nucupandit. Animaduertendit itidem est. in huius contextus initio uoce PO E T A M. a Philosopho uarie sumi cu inquit: E X HIS IGITUR PATET POETAM FABULARUM MAGIS . Q U LM c ARMINUM ESSE POETAM:

siquidcin primo loco per poetam eum intelligit. qui carminibus imitatur. se cundo uero loco signincat essectorem. In post emis ite huius contextus uerbis habemusesse poetά munus rex eo modo scribere . quo decenter fieri possent: falsum item esse poetam non posse res ueras scriptitare. nam si quaepiam actio pro decore sit edita.nec in ea quicquam de*deretur,tam imitans poeta. literis mandabit nec errabit: quod si secus amret, erraret.poetae igitur scopus est. rex eo modo scribere quo decenter esie factae dcbcrent, quas si ita factas offenderit, id ei non erit incommodum.

Caeterumsimplicium sebularum, actionum ue, se odicae quidem derer, rimae. Epis dicam appello, in qua non uerisimiliter, neque necesari ἰ mu/tua episedia neclaratur runt autem hae tum ab ineptis uiatibus suo vitio Qua proba is quoque bi trionum grat M. Etenim in huius ossi certaminibus, dum mulus p&N aequo saepenumero producunt, lePtimum ordinem per

vertere coguntur. EXPLANATIO.

uoniam superius est dictum totam fabulam a poeta sic esse texedani, ut se uicissim partes,aut uerisimiliter, aut necessario cosequatur, nunc subiungit: SIMPLI cIvM FABvLARUM, ACTIO/NUM, E EPiso Dic AE QUIDEM DETERRIMAE. SIMPLI cIUM FABULARUM, ET A CT I oN v M, ponitur pro eodem . nam, ut ma

gis exprimatur quid per simplicem fabulam intelligat, addidit: Ε τ

164쪽

DE POETIc A COMMENTARII. Ο

A c T I o N V M. actiones enim simplices sunt, quae, ut supra dictu est, unae sunt. quid uero per simplices fabulas intelligat, in serius decla rabit. Os id autem sbi uelit uox E p i s o D I c AE,declarat, dicen S,epi sodicas fabulas dico, in quibus epis odia, hoc est egressiones, ct additamenta, quae poemati aci ampli hcandam fabulam inseruntur, serie, ct nexum inter se, nec necessarium, nec uerisimilem habent. fabulas autem huiusmodi, scilicet epis dicas, E poetis, ineptis quidem suo uitio, hoc est nulla ui coactis, sed peculiari inscitia; a pronatis uerb histrionum gratia fieri. Rationem autem assert, cur histriones cogat poetas in sui gratiam fabulas conscere, in quibus egressiones,atque ornamenta nexum peneS uerismile,uel necessarium non habent. ea autem est, quoniam laistriones inuicem certantes, ad clepsydram dicebant; nec tempus agendae actioni praestitutum semper decenti serie rerum seruata absumebant . ut itaque actio, temporis interuallo par euaderet, plus aequo fabulam producentes, saepc cogebantur id,

quod iure sequi deberet, peruertere, ct aliquod epi dium rei non

accommodatum, ut actio pro trala eretur, interserere.

ANNOTATIONE S. Sciendum. Aristotelem hic per simplicem sabulam .eam accipere, quae unam actionem exprimit solummodo: infra tamen alio modo simplicem fabulam accipiet.ut suo loco dicemus . Elicitur ex hoc contextu.non fabulae tantum partes inter se habere nexum oportere,aut secundum uerisimile.aut secundum necessarium; verum etiam episedia . quae partes fabulae non sunt. si plura sint.sic disponere opus est, ut alterum ex altero oriri, aut uerisimiliter, aut necessariduideatur. Aristoteles igitur hic episcidiorum multitudinem non damnat, sed fabulas eas damnat,quarum cpisodia nexum inter se non habent.

Quoniam aurem imitatio non tantum perfectae actionis, uerum etiam 'abistum, terribilium Q Hl: haec autem marime talia erunt, i potisi,

mumit pollebunt, quotiesunque perse ipsa inuicem admiranda diu accident. minimum hoc pacto admirabile magis sis offert, quam si a cois, uel a For,tuna proficisci appareat siquidem in his etiam quae a Fortuna proveniunt, i Lia quidem maximam admirationem prae se ferunt, quae velutifopte impuLsuprovenire uideantur, ut in GO Mini statua, quae Aer Wpestu m

165쪽

tem collapsa , oborem M iis necisinterfecit: eiusmodi enim haec sint, ut non temere uecta esse opinemur: ideo, 3 pulcherrantiis talis Aulus evade. re necesse eri .

EXPLANATIO.

Postqua Philosophus declarauit oportere fabulae partes uerisimiliter, aut necessario cohaerere,ct fabulas epi dicas a anauit quoniain eis nexus non apparet, nunc repetes quaedam, quae in definitione Tragoediae sunt posita, misericordiam,& terrore, ostendit miserabi λlia,ci terrore plena maxime fieri, cum penes ne Xum,& cohaerentiam efficiuntur,& magis etiam, cum praeter opinionem eueniunt. Qua/re uerba illa. t ET M AGIS, cUM FIANT PRAETER OPINIONEMi sui c ΕΜ sc enim uerba graeca Aristotelis uertenda sunt in per parenthesim lependa sunt. Rationem autem assert, cur misera/bilia, terribiliaque, si nexum inuicem habeant, maxime talia sint;& inquit, quoniam sic erunt magis admirabilia. quam si casu, ct sortuna fiant. Id uerb probat, quoniam in iis,quae sortuitb contingunt, nil ita constitutuin reperitur, quod ordinatim, ac successive desinat in aliud: quaecunque tamen eam speciem prae se ferii si ut alteri alte, rum ita sit annexum, ut non casu, sed ex proposto factu existimetur, admirabiliora uidentur. Id autem ex plo confirmat. nam cum Mityi flatu a casu caderet, necis eiusdem auctorem eam intuetem intera fecit. sed quoniam statua, quasi de industria uisa est cadere, ideo maiorem affert admirationem. Si igitur in his, quae nonnullam conne/xionis inuicem, atque ordinis similitudinem praeseserunt, quanquam uere ordinata non sint,ob similitudinem tamen admirabilia uidenὸ tuta multo sane magis, quae uere nexum inuicem habent, ct alterum alteri ordinate cohaeret, si miserabilia. terribiliaque sint, erunt maxi-nie talia . qu bd si praeter opinionem etiam sint,id est, si eueniant, cunon sperabantur,longe itidem magis euadent eiusmodi. Quare co/cludit, pulcherrimas tunc fabulas essici,cum terribilia, miseribiliaq; contineant; quae non casu, sed rebus inuicem ordine nexis,ct prae.

ter expectationem, opinionemque uideantur euenire.

ANNOTATIONES. Aristoteles secundo de Rhetorica libro, quasnam res.quosve homines metuamus, quo* an imo assecti sint, qui metuunt.declarat.& metus i psius destri νε ptionem asseren .inquit.Metum esse tristitiam quandam. uel perturbationem ν ex imaginatione futuri mali; quod.aut interitum.aut dolorem afferre possit. Item in tertio de moribus ad Nicomachum ait:Metus eii expectatio mali. Ci ' cero quoque in quarta Tusculana inquit: Metus est opinio impendentis mali. quod intollerabile esse uideatur. Sciendum est die Τερον - δονον non idem penitus signi licare.ό-r enim interdum misericordiam excludit.interdum simul cur ili ta ea est.

166쪽

DE POETICA COMMENTARII. a sea est: ut apud Aristotelem uidere licet secundo de Rhetorica libro. ubi Amasi dis historiam recenset: hic aut uidetur licite φοβερα esse ελεειν . Misericordiam Aristotcles secundo de Rhetorica libro his uerbis descripsit: nepe eam esse que

dain dolorem .exortum ab apparenti malo corrumpente. aut dolorem insere, M te.eius qui illa fortuna indignus uidetur. Cicero autem in quarta quaestione Tusculanarum sic eam expressit. Misericordia est aegritudo ex miseria alteri u . V iniuria laborantis. Argis in memoriam ac comm cndationem uirtutum, Mi Wi praeclari u iri statu a crat erecta . contigit labentibus annis. ut dum huic δε- tuae Mityi intesector assisteret spectator.cadens statua illum perimeret. T in si γαπα uαλnx τοι in s uti μαMον,οπιν γεν α φρα et v μὲν δ α λα. seriem uerborum ita castigandam & legendam existimo. oportet enim duo illa uerba μαλια, uti μαΜον ad diuersa reserre . quo d si utraque in eandem rem caderent.absurda esset lectio.& etiam sensus non quadraret . ar quo Aristoteles plurimum abhorret. Latiner igitur ita legi debent. HAEc AvTEM pivNT M A XI ME' TALI A ET M AG I s. Qv OT I E N S c V N QV E p RAETER OPINIONEM FAcTA FUERINT cvM NEXUM INVICEM HABUER IN T.Cum aut Aristoteles ait in α'κλα,intelligit oppositu eius.quod est ar casu N a fortuna.quae enim sunt ar casu uel ar fortuna.no dicuntur esse AxMκλα.id est nexum atque ordine inuicem habentia. in his enim quae casu contingunticiusmodi non est nexus. ut alterum quidem praecedat . ait crum autem aut necessa

rio.aut in plurimis subsequatur: alioqui non a casu.sed ex proposito facta dic rentur ut si bro Physicorum secundo scribitur ab Aristotele . casus enim, & for

tuna effectrices causae sunt rerum earum, quas efficere non intendunt. Terror

igitur,es Misericordia maxime tunc fiut.cum ex ordinata rersi serie oritur actioca terroris.& misericordiae plena: & magis etiam cum insperantibus nobis ex illa rerum serie quaedam contingunt commiserationis.& terroris plena. exeminplo autem.quod assert de statua Mityi . misericordiam,& terrorem maxime tuegenerari cum ex rebus inter se nexum habentibus. non autem sortuitis & casu factis gignuntur confirmat. Est & illud animaduertendum, in hoc contextu lectionciri a contextus initio pendere. propter illam particulam QN O NIA M: N in fine tantum perfici,atque absolui cum inquit: Q U A RE NE c ESSE EST TALE S ESSE PULcΗRIORES FABULAS. ita enim ad uerbum sonant graeca uerba. Adiecit autem Aristoteles uocem civ quoniam longa erat peri

dias. nam graeci interpretes in secundo de Anima libro in illa Plillosophi uera ,, ba: Quoniam aute duabus disseretiis definiunt in primis animam: similiter no

Fabularum aliae Amplices, abae implexae: quemadmodum m actiones,

quarum imitariones sunt ipse Abulae, talem illico Decinu praes ferunt.

Simplic actionem uoco, in qua quidem cui definitum ori continua una, Asiue peripetia, agnitione ue agendo fit mutatio: implexum, quae uel agni

tione.

167쪽

tione, uelperpetra, vel etiam utraque. Haec uero in i o rerum contextu ita

astructi laseum, ut ex biu, pLe prius actas rint, necessari S sequi, aut certe verisimibter agi uideantur . t Multum enim d fert,flant haec per haec, an ex his .

EXPLANATIO.

Quoniam dictum est, terrorem, commiserationemve magis com parari, cum praeter opinionem res contingit, subiugii sabulas in duplici differentia consistere,alias quidem simplices, id est in quibus nihil praeter propositum contingitialias uero perpleXas, cum euentus. praeter opinionem sunt, ut in praecedente cotextu dictum est. huiusλ modi autem esse fabulas ostendit, quoniam itidem actiones, quarufabulae imitationes sunt, eodem modo fh laabent. Exponens uerbquid per simplicem actionem intelligat, ait: sl MPLIcEM AC Tlo

NEM voco, IN MI A MVIDEM UT DEFINITUM E S Tὶ c o M. TINUA UNA, ABSQNE PERIPETIA, AGNITIONE, E AGEN

DO FiT ΜvTA Tio. Quid autem sit id, quod definitum est,subiungit c ON TlNVA, ET UNA. fabulam enim actionem unam persectam, atque integram imitari dictum est. unde uerba illa,v T D E p tλNivvM E s T,duo illa uerba,c o N T I N v A ET V NA, non aute haec

τ i o, respiciunt. sensus igitur erit eiusmodi. Simplicem eam actione esse dico,cuius mutatio absque peripetia, ct agnitione est, facta uidelicet actione illa , sicuti dictum est, continua, ct una . Perplexa uero ea est, ex qua mutatio est cum agnitione, ct peripetia . Permutationem, intelligit id, quod supra dictum est, transitu ni inquam de bona in malam fortunam,uel uice uersa. Quid autem per agni/tionem,ct peripetiam intelligendum sit paulo post explicabitur. Admonet autem quo pacto agnitio, ct peripetia in fabula fieri debeant, ct inquit, ea debere ita oriri ex ipsa rerum serie, ut ex antedictis, aut necessarib, aut uerisimiliter peripetiar, atque agnitiones eiusmodi sequantur. Accipit autem hic necessarium Aristoteles eo sane mo, do, quo nos superius accipiendum docuimus. Quoniam uero dixit, peripetiam,& agnitionem, aut uerisimiliter, aut necessarib sequi de, bere, rationem assert. magni enim refert aliqua fieri per haec, hoc est nexum inuicem sic habere, ut praecedentia sint sequentiu causae; uel post haec. id est postponi, ita tamen, ut in eis nullus sit nec uerisimilis ordo, nec necessarius. multa enim sunt aliis posteriora, a quibus tamen non dependent. perinde ac si diceret, agnitio,& peri/petia non sortuito', sed ex ipsa rerum serie oriri debent.

168쪽

DE POETic A COMMENTARII. ANNOTATI H M E s. Quae de fabula ab Aristotele sunt dicta.cum ea unius tantum actionis imita, tionem esse oportere dcclarauit, tam simplici quam perplexae fabulae conuenire uidentur; ut ex his,quae in hoc contextu dicta sunt.patere potest. Sciendupraeterea est,eam fabulae partem.in qua de bona in malam fortunam , aut contra transitus fit.inferius alio nomine uocari fabulae solutionem. Cum imple xam fabulam describit. supplendum est id. quod in simplici dictum est. nimirucontinua existente & una haec enim particula conuenit utrique.differunt tame, quord in simplici,continua atque una actione nulla est peripetia,aut agnitio: in implexa ueror, uel utraque,uel altera saltem reperitur. Paccii uerba,quae ita habent: t M UL T v M ENIM DIFFERT FIANT HAEC PER HAE C,AN EX HI s quanquam clarius uerti possent,si tame particula E X HIS, tantu ualebit. ac si diceremus posthaec, sensus erit apertus. uox enim E X. ut apud Aristotcle libro primo Physicorum habemus interdum significat poli: ut cum dicimus. ex albo fit nigrum. uel ex die si nox. in quo sensu Paccius hic cam uocem accepit: non autem ut materiam significat.ut cum dicimus. ex lapidibus fit domum PARTICULA . LVIIII. cci si 'Erum εα MN, Ee v Οἰανῶν ex πα8 ομενων μεταβολῆ, καθά πρ sex m. n a, O me λεγομ- καπι F a ς ῆ δαγκαον. ωam ω ἡ Ο ὐδεπιδι , ἐλθῖνας - οἰ niuiu, H α πω cI- ῶπτος σά tui οι Φοβου, δελασας es vr iis, macrΠον Ναιψ . Mia di τῶ λυγκαομα άγόμυνγ,ως t α πιθαάμενοί o si Δαναο. ακολουθῶν, ede

Poripetia erit eorum, quae aguntum que admodum dictum e D in con trarium mutaem. id autem sicuti docuimus aut uerisimiliter, a ut necessu riost: ut in Oedipode . accessit enim ille delectaturus Oedipodem , eum demis parentis incessandae timore liberasurus: quis autem esset, ubi orikndit, contrarium Mecit. In Gnceo quos ductus isse quidem eri, veluti nox t immolandus: Danaus contra subsecutus, ut immolaret: sed accidit ex his quae parrara sunt, ut hic necem, illis ut sit assecvtus. .

Cum supra de peripetia,ct de agnitione meminerit, iccirco nunc, quid utraque sit,aeclarare proponit. ct inquit, peripetiam csse rem; quae fiunt in contrarium mutationem,scuti dictum est, id est muta tionem ex ipsa rerum constitutione factam . hanc autem fieri dici, trius secundum uerisimile, uel necessarium : quod saepe repetit, ut nos admoneat in omnibus Tragoediar partibus omnino rerum se riem,ac nexum esse debere. Duobus autem exemplis Oedipodis , ct Danai peripetiae naturam ostendit. In Oedipode quidem Sopho. cleo qui Tyrannus est inscriptus, nuntius inducitur, qui tantum ab est,ut id essiciat, quod uolebat,ut etiam contrarium faciat. quod se

ne ipsus peripetiae est proprium. Adiit enitri ille nuntius ad Oedipodem ei significans regem illum a Corinthiis post Polybi morte esse

169쪽

designatum. Oedipus uero se Corinthum, metu incestadae matris, quod ab oraculo futuru acceperat, redire uelle recusat : nuntius au γtem ut suspicionem hac remoueat. Cuiusnam filius extiterit.& quo pacto si educatus, enarrat. ibus explicatis, oppostum eius, quod proposuerat,effecit. illum enim cum matre Iocasti iam cocubuisse,

ac patrem Laium interemisse, quae illi fuerant ignota, patefacit. hoc aute est, quod Aristoteles peripetiam appellat. Aliud itidem exe, plum ponit, in quo peripetia spectatur. est uero in Lynceo Tragidia sic inscripta : quae tamen ad nos temporis iniuria non peruenit. Est igitur & in Lynceo peripetia, quonia res aliter,ac eXpectabatur, est consecuta. Nam cum quinquaginta Danai filiae totidem fratres Aegisthi filios ct suos maritos dormientes essent interfecturae, una omnium Hypermestra insigni pietate clam uirum incolumem dimi st: quem Lynceum a nonnullis,ab aliis Linum uocatum legimus. id cum Danaus intellexisset, Linum est insecutus, ut eum interimeret. uerum ipse a Lino est interfectus;atque ita contigit. ut in contrariust facta mutatio. Ut autem Aristoteles peripetiam interdum in una persona , nonnunquam in duabus fieri declararet, ea de causa duo etiam addidit exempla; in quorum primo,Oedipodis inquam, una tantum est peripetia, in Lynceo uero duae: quoniam duarum etiam

personarum sunt euentus in contrarium.

ANNOTATIONES. Vocem uertit Paccius immolandus. qua uero ratione duinistita uerterit.haud facile intelligo. nisi soric obuocem antecedentem ἀγόμεν .sed multi duci possunt ut interficiantur.alia ratione, qua m ut immolctur.quo circa loco uocis immolandus. dicerem interficiendus: & quo loco dicit immolaret,scriberem interficeret. PARTI cVLA . LX. Abar γναοισς δ'ra, Manρ - τουπεια ἀνού- ω γναπι μεμολα ' ἔ tir e λιαι ἰ εχ ρ Puteoli Cmιχαν, ἰ λ χου ίεισμένων. υν ni a μναειας , οπιν ἔρα

gnitio eri ut etiam ex nomine liquet ex ignoratione in notitiam ad amicitiam, uel inimicitiam illorum mutatio,qvisu 'hces eu in elices determinantu pulcherrima autemst i cum perpetias erit: ut in Oed pode.

EXPLANATIO.

Declarata peripetia,agnitionis declarationem aggreditur; quam, ut ex ui uocis deprehendi potest, mutationem ex ignorantia in no otitiam fgnificare dicit. ea enim agnoscere dicimur,quae nobis erant ignota prius. Et subiungit qualem intelligat mutationem, dices: A D

170쪽

AMI cITIAM, VEL IMinici TIAM: hoc est,ex huiusmodi agni, tione statim pateat amicitia, uel inimicitia,mutatio inquam ad amicitiam,vel inimicitiam eorum,qui ad selicitate, uel ad infelicitatem determinati sunt. Summa rei haec est,agnitioneni esse mutationem ex ignorantia, qua uel amicitia uel inimicitia patet,per quam selices, uel infelices evadunt. Pulcherrima autem tunc agnitio cst, chiraeuetus in contrarium est; ut in Oedipode factum est. fieri enim potest, ut etiam agnitio sinc peripetia sit. in Oedipode uero agnitio est: matrem enim agnoscit Oedipus, quam prius ignorabat. in qua quidem

euentus in contrarium existit: quoniam cum nuntius eum ab ince/standae matris timore liberare uellet,ex nuntii uerbis Oedipus scelus iam se patrauisse deprehendit, seque tali intersectorem agnoscit.

Η' εἰς Dλι-ἰεx eis. Clarius me quidem iudice legeretur.s primum Larticulus csset,atquc ita scriberetur. a. . nam cum apud graecos articulorii uis ollandendi ac determinandi sit,& ab Aristotele dictum sit,agnitionem esse mutationein ex ignorantia in notitiam, cuius gcneris mutationem intelligat cxplanat. quare cum ea quae sequutur,sic ponantur uti modum mutationis determinent, usitatior loquendi modus erit si illi parti, quae praecedentem determinat,articulus praeponatur. Hac ratione soria motus Paccius, primum illud. ἔ. praetermisit, cum praesertim hoc loco Philosophus non de quavis agnitione lo- quatur.sed de ea tantum quae pertinet ad Poesim. Cum igitur ea uox M UT A TI O.fusa nimis existeret, G propositum nolirum exccderet, meritor erat coar ctanda. quod si huic particulae ad eorum amicitiam,vel inimicitiam.qui ad selicitatem infelicitatem ut determinatur.adiungatur agnitionis huius descriptio. poeticae tunc optime quadrabit. Eos autem Aristoteles ad felicitatem, uel infe licitatem esse determinatos intelligit.qui maximis negotiis sunt impliciti;quibus eos esse felices aut infelices oportet. Quare, ut in omnibus Tragoediis apparet. fiunt semper agnitiones cum in maximis negotiis. & discriminibus homines reperiuntur: ex quibus necesse est eos esse felices.lsi prospera sit agnitio ;uel infelices.si secus.ac uellent contingat. Ideo autem eas Tragoedias Philos phus,quae peripetiam agnitioni iunciam habent. pulcherrimas appellat, quo niam & summopere deIctant.& animum ar perturbationibus magna cum uoluptate repurgant: siquidem spectantium animi plurimum commouentur,ac ratiocinantur: quod iucundum esse superius est ostensum.

Sum p ro'. io aliae agnitiones . nam tum inanisatorum, tum quorum

cunque, ut accidit,sunt: is quando cui dictim e D euenit, ut si quid pi

trinit quis, vel non patrant, agnoscamus: illa tamen, stie potissimum a fis

SEARCH

MENU NAVIGATION