장음표시 사용
221쪽
xionem scilicet,& solutionem. partium uero quae totum constituut, aliquae materiae rationem habent, aliquae uero formae . cum igitur Tragoediam prius, quantum ad materiam attinet, diuiserit, nunc ea
in species secat: quas quatuor esse dicit. idque probat: quonia fabu
la,quae una est ex partibus qualibus Tragoediae, quatuor modis co fici potest . qualitas uerb formam, non aute materia respicit. ab iis igitur partibus, quatuor Tragoediae species fient, quas enumerat. Vna
enim species perplexa dicitur : cuius id, quod totum ct praecipuum est,peripetia & agnitio est. exemplum supra positum est in Oedipode. Secunda species est, quae pathetica nuncupatur, ut Aiaces, ct
Ixiones: in quibus neces . aut cruciatus fiunt. Tertia, quae morata
est,esim mores bonos praeseseri, ut Phthiotides, ct Peleus. Quarta deficit in orationis serie, suppleri uero debet simplex: ut Phorcides, Prometeus,& quaecunque apud inferos : hoc est Tragoediae ex illispersonis confictae,quae apud inferos sunt.
ANNOTAT IONES.Contextu praesens dissicultates arduas.ac penὰ inextricabilex habet.Cu enim dixerit prius quatuor esse Tragoediarum species.rationem subiunxit quoniam inquit totidem esse etiam partes dictum est.Si per partes.fabulae partes intelligamus illae sunt superius numeratae tres tantum, peripetia scilicet. agnitio, &: llic uero quatuor Tragoediarum species ab iis partibus sumptas mu-merans, peripetiam & agnitionem unam speciem consti tuere facit.Quare si peripetia & agnitio una tantu specie costitu ut.quomodo dici potest quatuor esse Tragoediae species t quomodo partes superius enumeratae sunt quatuor. si latii tres enumeratae sunt.& illaru triu duae in una specie coeunt ergo duae tatu esse deberet Tragoediae species.enumerat deinde κρικω .cu tamen de tabulae partibuς loques.de moribus nihil .nec de eo.quod quarta speciem facit.meminerit.ex iis igitur no uidetur, et per partes intelligi possint fabulae partes. Si uero per par tes Tragoediae. partes quales intelligere uelimus.hae sex.non quatuor existunt. Item πωγ inter partes quales Tragoediae non recensetur: id tamen hic inter eas enumeratur. Cum praeterea de Tragoediae partibus qualibus ageret. nihil
prorsus de peripetia. & de agnitione dixit: quas deinde fabulae partet esse dicit.no igitur per partes eae sunt intellige,.quas esse Tragoediae diximus.quod ri xtiam Ari stotelis auctoritate infra coprobatur, cum ait: Praeterea uero species is easde habere necesse est Epopoeiam cu Tragoedia . uel enim simplicem uel per se plexam,uel moratam.uel patheticam esse oportet. & partes circa Inelodiam, & apparatum easdem. etenim peripetiis indiget. & agnitionibus. & passioni bus. praeterea sentcntiam, & dictionem recte habere oportet. Cum igitur Tragoediae& Epopoeiae species eaedem sint, praetcrea & eascem habeat partes Epopoeia.quas Tragoedi demptis melodia & apparatu : satis liquet. partes . ar qui bus species sumuntur,a Tragoediae partibus non esse diuersas: quonia in Epopoeia & quatuor illas species.& praeterea partes quales.exceptis melodia & apinparatu .inesse dixit. per haec igitur salix patet locum luinc este dissicillimum.
Subesse uero mendum in contextu tum series uerborum. tum asteriscux in libris ab Aldo impressis.quanquam paruus sit.indicant aperter . in codice autem
excellentissimi Lamprili Cremonensis magnus erat asseriscus post uerbum
222쪽
DE POETic A co MMENTARII. xysm ρπν. ut igitur aliis ueritatis saltem inueniendae uiam aliqua ex parte mon stremus quila hoc loco sentiamus explicabimus. Philosophus superius multis modis fabulam praecipuarn esse I ragoediae partem.ac ueluti ciusdem anima ostendit. quatenus igitur fabula commode uariari potest. eatenus etiam I r,goediae species statuit. Et quoniam fabula, alia sint plex. alia perplexa: itide&Tragoema alia simplex.alia perplexa dicetur.Ite fabula,quaeda pathetica est. hoc est,in qua actio letifera est, ct cruciatus poetae imitantur: etiam Tragoediae sp
cies erit.quae pathctica dicctur. Fabula praeterea esse potest morata. hoc est initistans exprimensi bonos.& humanae societati conserentes mores:& Trascedi in qua huiusmodi continetur.morata dicitur.Hae sunt quatuor Tragacitae spe cleς, sumptae a quatuor fabulae partibus . fabula enim in quatuor disiccatur. aut in Simplicem,aut in Perplexam .aut in Patheticam.aut in Moratam.Quord fabula diuidatur in simplicem, uel perplexam. hoc superius Aristoteles his uerbis is exprcssit: Sunt fabularum aliae quidem simplices.aliae ueror perplexae. Quod itEM perplexa sit ide.quod haltans peripetiam.& agnitione eodem loco demonstrat. Perplexa inquit est,ex qua cum recognitione, uel peripetia. uel ambobus mutatio est. - Ο quoque ad fabulam spectare declaratur aperte .cum enim Aristotelet superius dixerit, quod circa misericordiam . & timorem duae partes fabulae uersantur. peripetia scilicet, ct agnitio addidit, T ER T i v M AvTEM P A' SOT .n or igitur & cum aliis uerbi gratia cum peripetia. & agnitione . id est cum perplexa,interdum cum simplici reperitur. infra enim dicet Iliadem esie simplicem.& patheticam. Sed quo loco mores ad fabulam spectare dixerit. minime constat. At nox eo loco de moribus egisse dicimus, ubi declarat quod hominum genus Tragoediae conueniat. ualet enim eo loco QOώθρωπιν. ide.quod moratum: hoc est.quod ad bonos mores inducendos conducit. Non igitur ali cui mirum uideri debet.s in ea parte in qua dicit Philosophus: Duae igitur fa- bulae partes circa haec sunt.peripetia.& agnitio. tertium aut m inlide: nultu de moribus uerbum facit.quoniam cum uoces illae duae .cI RcA HAEc, reserant
misericordiam & timorem,minime debuit Philosophus dicere mores uersari circa misericordiam & timorem : quod quidem de peripetia.& agnitione.per turbationet uere dicetur iam igitur Philosophus Tragoediae species quatuor esse dicat.quonia tot & partes esse dictu est. fabulae parita intelligereaia alia per
plexa.alia pathetica.alia morata alia simplex Iccirco ueror partes di tur, quo
nia in una fabula simul oes esse possut;excepta perplexa & simplici. quae simul
esse nequeui.& omnibus ex partibus una Tragoediae species coiici potest . quo nia enim ut diximuς fabula est anima Tragoediae.propterea ad eius uarietatem Tragoediae quoq; mutantur. Cu aute morata dico,no intelligo quo d exprimat mores. uerbi gratia iuuenum.uel mulieru . mos enim hoc modo est una ex sex partibus qualibus quae a fibula distinguuntur: nunc uero morem fabulae par tem esse dicimus Quamobrem hoc loco uerba castigarem. nam post uocem τι- ταρπι, ponerem ἀπ-is: innixus Aristotelix auctoritate. loco superius citato. cum inquit, Epopoeiam species easdem habere cum Tragoedia . quod probat. uel enim simplicem,uel perplexam.uel moratam.uci patheticam esse oportet. si igitur quatuor sunt Epopoeiae species.tot itidcin erunt de Trastadiae. quae si sunt in Epopoeia sicut sunt hae.simplex uidelicet.perplexa pathetica A morata: in Tragoedia quoque easdem esse oportet. Cum igitur in hoc contextu tres Onumeratae sint,perplex morata.& pathetica. quartam, simplicem inquam. ad dendam esse satis constat aperter . quam quarto loco collocauit, quoniam ulti ina caeteris est impersectior sicuti perplexa dignitate prima est, quae etiam pri ma recensetur. Quod si dicatur.exempla non quadrare.quoniam inquit His n ς κιδες, H Do θίς. Prometheus enim patheticum est, ut habetur ex sabulis.
223쪽
iss M ADII ET LOMB. IN ARIST. LIB.
Huic respondetur hoc non obstire. nam in seriux Aristoteles iliadem esse sim plicem.& patheticam assirmat. quare sat eli.qudd hae fabulae simplices sint. sed nulla in Prometheo est perplexio nec agnitio: quoniam de bono in malum statum.uolentibus Diis in quibus nec agnitio nec peripetia quadrat. transitum secit. exempla igitur nostram sententiam non modo non infirmant. sed etia confirmant De Phorcide.cii in fabula non extet.non habemus quid asseramus. nec de Phthiotide. & Peleo Tragoediis aliud quid inuenitur. Qta AE cUN Q v EIN SUPER. AE APUD iNFEROS SUNT. id est mutationes,quae fi ut de iis qui illic esse dicuntur,simplices sunt. PATHETlcUM. UT AIACE S. Aiax enim cu in iudicio armoru Achillis Ulysse sibi praeserti uideret.se ipsum interemit.unu ut ait Seneca Aiace ira in fu rore furor in morte egit. cuius cum multi poetae Tragoedias scripserint, iccirco numero plurium Aristoteles Aiaces appellauit. Ixionis fabula scitur,sed Tragoedia no habetur. Item de Peleo legitur in fabulis.sed Tragoedia de*deratur. De Prometheo quoque fabula nota est.
Quare magnopere poetis conandum, ut horum omnium quam locupletes sint. quod si omnium minus queant, saltem principalium, atque quamplum
morum: eop etiam minus, quo ad taxandos poetu haec aetas in tantum prona eri, ut quos in omnibus bis partibus probandos nouerit, in singuluetiam mirum in modum excellere aequum censeat.
Cum dimini sit quatuor esse Tragoediarum genera,infert conan. dum esse omnia, uel saltem maxime, ct plura tenere: chm praesertim hoc tempore, inquit Aristoteles,poetas derideant, atq; contemnat. cum enim singillatim in unoquoque quatuor iam dictorum generuboni extent poetae, dignu putant id, in quo singuli seorsum excellusi poetam unum praestare.
Dubitaret aliquis. si tentare ut numerata omnia habere uideatur. id intelli gedum in una tantu Tragoedia. & in una Tragoedia.quatuor illa superius enu merata simul esse nequeunt.quoniain perplexum.& simplex opponuntur: igitur.uel quod hic ab Aristotele dicitur est falsum.uel particula superior perperaeit explicata Dicimus.hoc praeceptum omnibus poematum generibus non esse commune: ideo dixit quod si non omni altem maNs p cipua potiora*.ut peripetiam & agnitionem S pathos habeat. quord si accesserit etiam ut sit morata. adhuc magis persecta erit.in uno tamen poemate epico omnes hae species ratione tame partiu diuersarii conspici possunt. na in episodio amoris Dido nix apud Uirgilium actio simplex eit.& pathetica: in alia autem parte praecipua posset ei e peripetia & agnitio.Poeterea dicimux Aristotele admittere poetis.ut omnia haec poematii genera. & Tragoedias optimas in omni genere cooficere sciantcino tame quoid in una tata Tragoedia simul omnia claudi poseint.
224쪽
M nime vero 'classe conuenit eodem Tragoriam ,sive divor m apb pellarea uti: id quod earum ipse quidem connexio, atque Hum indi,
cauerit. Caetervm non pauci egrePe nectentes,in te fluunt. Oportet aut e
ab utraque parte plausum iugiter excitare: illudis cum nimis cauere, ne contextum Epopoem proprium n Trassordia confingamus . talem vero esse docimus qui complures contineat Gulas: exempli gratia :si quis totum illud Iliadis unica uelit complecti sibula. ibi etenim propter poemaris longitudi nem partes ipse congruentem Ju piunt magnitudinem. in actibus vero' mulisto praeter i quod susceptum negocium exposcit, longiores evaderent. Cuius
resflignum id esse poterit, quod hi qui totum Ili j excidium simul composuere, ac non potitusngulas sparatim partes, Ut cuti Euripides Medeam, ues Niobem quod Blus minime obseruauit uel prosis cadunt, vel certe in eliciter certant. siquidem propter id unum cecidit Dibon.
goniam superius dixit Aiaces, Ixiones numero plurium, diuerasas Tragoedias unius personae ratione factas intelligens, admonet quomodo possimus scire quae Tragoediae diuersae sint,ct quae eaede.& ait quod non est dicenda una Tragoedia eadem cum alia, quoniaambae tabulam eandem habeant, sed quod idem est connexionis ct solutionis modus. nam & si fabula diuersa sit, connexio uer , , ct solutio in utrisque eodem modo se habent, dicendae sun t eade Tra, goedia. at si contra se habent, ut fabula ciuidem eadem sit, diuersa tamen connexio.& solutio sint, procul du Dio diuersae Tragoediae cen.
sebuntur. quod exemplo Iphigeniae declarari potest,de qua supradi. ctum est . Quid autem connexio, di quid solutio sit, ct quot modis
stant. superius est dictum. Hoc uero praeceptum talem praebet usum, ut nos quoque fabulis ab aliis compositis, connexione tolutioneq; uariatis, uti non uereamur. Et subiungit,quod multi recte cotexunt, male autem soluunt. at in utrisque plausum a spectatoribus conse qui semper oportet . nec Tragoediae constitutio, rerumque nexus debet esse talis,qualis est Epopoeia. Quid autem sit epica constitutio R i i i declarat.
225쪽
declarat,dices,qubd est multarum fabularum id Iliadis exemplo do
clarans; quam H in unam Tragoediam uerteremas, utique peccare
mus. in Epopoeia enim, quoniam prolixior Poesis est, partes ita congruam magnitudinem admittunt,ut recte,facileque cerni pol sint,ctalia ab alia distincta sit . quod si tantam rerum molem adeo angusta
quantitate comprehendamus, partes erunt ita conculcatae,ut leor. 1um discerni nequeant. unde merito fit, ut poetis illis, qui tantam rerum seriem in unam Tragoediam compegerunt, praeter eorum existimationem res ceciderit. Signum autem asserens, omnes inquit qui uniuersam Troiae expugnationem, ct non eius partem compo
suere,ut Nioben uel Meclea Euripides quod Aeschylus minime obseruauit; qui quanquam Iliadis partem acceperit,prolixiorem tamein Niobe constitutionem secit, quam Tragoediae natura de*deret uel exibilari atque explodi, uel male certare: quoniam ab aliis poetis superantur,cum de laude, ac praestantia Tragoediarum conten/dunt quonia Agathon hac duntaxat de causa exibilatus explosusq; fuit . inai exibilabantur, ad calcem Tragoediae peruenire non poterant, sed re insecta recedebant: qui uero male certabant,ad fine usq; perueniebant,ab aliis tamen superati iudicabantur.
Sciendum est.Aristotelcm per partes intelligere principium,exitum, ac epio dia quae epis ia his extrcmis in Epopoeia clauiantur. Has omncs partes. Iliadis uerbi causa.in Tragoediam sine culpa redigi posse negat: quoniam tot sunt, ut si in unum breue opus quale Tragoedia est.redigantur.inculceturi, nec alia pars ab alia dii tincta ob poematis paruitatem apparebit. quocirca partes datam magnitudinem non habebunt . quod si partem Epopoeiae costitutionis accipiant, id commode fiet. Sed dubitatur.quoniam supra dictum est.Epopoeiam unicam tantum actionem exprimere. no autem ea quae unius hominis
sunt.superius item fabulam Odysseae sic Aristoteles exposuit ut perinde breuis appareat,atque Tragoediae argumentum quod de Iphigenia est. fabula igitur altera altera maior non est. Praeterea ab Aristotele dicitur, quod non possunt ex Epopcm,uerbi gratia ex Odyssea plures confici fabulae: quoniam ipsa. una duntaxat constat. Respondetur . sic quidem esse, quota una fabula debet esse, quam primum exprimit Epopoeia: sed cum epis i a sint multa. eam Irolixa. unum illorum . arsumentum Tragoediae praebere poterit : sabu an enim integram continebit. Quod si quis dicat. si aliquis tragicus episodia omnia praetergrediatur, illa fabula non erit nimis magna. Huic rein
spondetur.eam itidem uniuersam actionem,quoniam multorum dierum spatio consecta suerit.Tragoediae congruam non futura . nam actio tragica unius
diei spatio.aut paulor longiori perlici debet. A seMω αει κροτῆri . post haec
226쪽
DE POETIc A COMMENTARII. essPTUM NEGOCIUM E X pos c IT. LO N G IO R E S EvADERENT . sed mea quidem sententia mentem Aristotelis non exprestit. uerti enim illa debet hunc in modum. I N TRAGOEDIIS UERS MULTUM PRAETER OPINIONEM EUENIT. -αρ Εορι-ης Nio εἰή,η Μήδεια oti με απι ρ Αι γλος.Circa hanc particulam sciendum est codiccs aliquos manu scriptos carere duabus illis uocibus . ζ Μάδραν. tralatio quoque uetus ita habet . cui scripturae magis adhaereo. opinor enim illud a Mxysis glossema extitisse: quod deinde in conte xtum irrepsit. Aeschylus enim Niobem secit. sed quord Medeam feceritillacte
t Tametsi tum in peri tijs,tum in simplicibus actionibus hi quidem suum
mirabiliter propostum asstpiantur. Etenim tragicum, atque humanum e P, cum sapiens, idem si pravius insuti rebus coepti fuerit e fortis, idccpiniurius superatus . verisimile enim es, ut G Dibon asserat. Fandoquidem multa praeter ipsum verisimile accidere, a ver mili non di crepas.
Dixit eos, qui epicam constitutionem in Tragoediam redigunt aut explodi,aut saltem infeliciter certare: nunc subiungit qui poetae uoti compotes fiant, scopumcaueattingant: qui nimirum peripe. tiis sinplicibusque fabulis, hoc est non duplicibus, quales sunt, qu i opoeiae constitutionem habent,sed unius duntaxat personae foratu nam ex insperato.mutatam exprimunt. Et causam assert. quo/niam sinquit tragicum, ct morale est: quoniam exitum lugubrem habent,st bonos inducunt mores tales Tragoediae . idque in quibuslier sonis fiat subiungit. cum sapiens, ac sagax uir inquirit, sed do. is scates decipitur,ut Sisyphus: uel bellicosus,sed iniustus uincitur. Et quoniam supra dictum est poetam, necessarium, aut uerisimile sequi oportere, uidens obiectionem, quae posset asserri, uerisimile non esse sapientem decipi, nec strenuum superari, respondet Aga. thonis auctoritate haec esse uerisimilia: quoniam uerisimile est multa fieri extra uerisimile.
ANNOTATIONES. Paccius hune contextu ita uertit ut de poetis qui totam Iliadem in Tragor diam
227쪽
MADII ET LO MB. I N A R I S T. O st. diam reduxerunt, ut Agathon. necessarior intelligi debeat. & sensus esset: illi poeta: .qui in huiusmodi fabulae conili tutione peccant. alioqui periti sunt; nam cum aliud fabulae gemit aggrediuntur, mirabiliter propositurn suum assequuntur. Quae autem sint haec Tragoediae genera, quoniam interpres ita transfert; TUM i N PER I P E T li s . TUM IN SIMPLI cIBUS A c T I O N I B v s : uisedetur innuere. per peripetiam genus perplexum. per si melicem actionem sim.plex genus: ita ut in his duobus illi poetae excellant. at si ad sequentia in spe. xerimus.uidebuntur illa duo simul esse ponenda.ut sit fabula simplex cum peripetia quod uerba graeca demostrant; quae ita se habent: τραγυιὸν γαρ τοῦτο . isti Φλα θρωπιν hoc est etenim Tragicum atque humanu est Quid ueror illud sit.&quod genus Tragoediae docet inquies: εΠ si τῆ π,οτανόαφος ad μετά et: vispa εἱαπιταθῆ. id est H Ο c AUTEM EST. cUM SAPIENS, IDEM UE PRA V V S.U E L v T I SISYPHUS DECEPT Us F UER I TQuibus uerbis apparet in eadem fabula.& peripetiam.& simplicem actione contineri : nam actio sim plex opponitur duplici .non autem perplexae, ut supra dictum est. eadem enimi implex. perplexa' esse potest fabula. ut in exemplo Sisyphi dictum et . it cinoeeipodis tyranni fabula perplexa eil.& simplex. Uerba igitur Ariistotelis rectius uertenda sunt in hunc modum. t IN PERIPETIIS AUTEM. ET SIM PLIcillus Ac TIONIBUs MIRABILITER PROPOSITUM A s s E, V UNTUR: ETENIM TRAGIcUM HOC AT E H V M A N U M E ST. καὶ ω τela απλοῖς RomM. Paccius uertit, tanquam uox παγHcel.
corrupta sit. legi Q debeat δρα i, id est actionibus: quod sane milii proba.tur . nam adeor facilis est lapsus ob uocum similitudinem.ut mirum poti ut sit errorem huiusmodi non contigisse. quam quota acciderit. sensus deinde longe planior. infra praetcrea uidebimus lina item errorem coluisse. t ἰς AH G οτιυο-ορμυ. Paccius tria prima uerba praeterlabitur. quae nulla ratione praetera mittenda erant. Latine autem ita sonant: E ST AUTEM Hoc . quae quomodo cohaereant cum superioribus uerbi .iam diximus. Occurrit dubitatio nullo modo dissimulanda.superius enim Philosoplius cum personam Tragoediae maxime congruam inuestigare uellet, inquit eam esse,quae inter bonum.& m, tum inediast.cui contingat ob ignorantiam scelus patrare. uenim hoc loco cum Sisyphum nominet.non medium inter bonum de malum. sed prauum s cit. Huic ita occurrcrem . diximus Aristotelem eam personam quae prae caeteris Tragoediae conueniat superius statuisse: hic aulcm actionem hanc Sisyphi tragicam dicit no quoid nulla Tragoediae magis apta reperiatur, sed quod actio Sisyphi tragica cil.quoniam exitum habct lugubrem. item morata eii: quae cum in unum iungantur.ὰ spectatoribus approbantur. Datur tamen alia quaedam constitutio.quae longe magis tragica et t.cum uti diximusTales fabulae si ut qualis ea cla,quae Oedipus tyrannus inscribitur. Sciendum praeterea est. aliud esse
fabulae genus quod perplexum. & aliud id.quod duplex est. perplexum maxime ab Aristotele laudatur quod aut duplex est ut supra ab Aristotele dictu est)secudu obtinet loco. unde simplex interdu duplici. interdu uero perplexae costitutioni opponitur. quo fit ut simplex.li capiatur. ut opponitur duplici. poterit cum perplexo belle congruere.id autem summopere animaduertendinatio/quin in multas.& inextricabiles difficultates incidemus. Sapientem in hoc co- textu Philosophus uocat.non qui uerer sapiat: is enim nece starid uir bonus. ac probus et 1 curna enim mala.uitia* nullam ueri boni speciem pmseserant, si rocte saperet. prauuς nullo modo ei se posset: sed eum intelligiti quem uulgus sapientem uocat.uersutum nimirum. & callidum hominem .ac rerum human, rum peritum. Sisyphus Aeoli filius fuit.in Isthmo Achaiae habitans qui praetereuntes omnes aut saxo obrucbat aut in mare praecipitabat. luc autem De
228쪽
rum arcana.quorum particeps factias fuerat.mortalibus prodidit: quocirca ad inferos detrusus, perenni poena ami tur. Ex hac fabula quomodo callidus simul & improbus esset.dignosci facile potest. Alicui uideri posset, cum Aristoteles dicit in pcri petiis. & simplicibus tabulis mirabiliter assequi quod uolunt. id iure intelligendum de Agathone.& id genus poetis: tum quoniam proxime dixit eum excidisse.duntaxat ob fabulae constitutionem: quod indicio est AFathoni in caeteris. cum id genu ς fabulae non conficiebat.rem feliciter cedere solitam: tum cita. quia in huius particulae calce de Agathone iterum meminit. signum igitur ei .intermedia quoque de eodem esse ab Aristotele dicta.milii tamen uidetur Artitat clem postqvim epicam constitutionein damnaui cum in tragicam conuertitur, subi ungere in uniuersu in eos.qui in simplicibus actionibus,& peripetiis uersantur non exibilari. sed uoti compotes fieri, hoc et probari, ac laudari. Nec me mouet. uod secudo loco de Agathone itidem me, minit . eius enim auctoritate usus eli ad tollendam quandam contradictionε. quae exoriri posse uidebatur.ut ante diximus.quoniam asserit Philosophus esse uerisimile astutum decipi. & sortem superari : quod Agathonis testimonio co firmauit, qui uerisimile esse dixit multa praeter ueris mile fieri. Sciendum est. Aristotelem de hoc uerisimilis genere.sun finem libri secundi Rhetorices age re : quo etiam loco Agathonem citat.diciti huiusmodi uerisimile non sinplicitcr,sed quiddam uocari: nam multa mortalibus usu uenire non uerisimilia. praeterm rationem omnem in dies ipso sensu comprobatur. id* rationi consonum cit. nam cum uerisimilia necellaria non sint. aliter quoque fieri possunt: igitur ueris mile est praeter uerisimile nonnulla fieri.
ori I9mmam penes unum duntaxat ex biotombiu esse oportet, totiusep partem esse: uti auroen concertationibus, non sicut apud Euripidem, filicut apud Sophoclem. reliquis uero concessa potius ea sint, quar ad lis tum pertinent Fbulam, quum quae ad aliam Tragoediam: quapropter interculare concinunt. P iv odi sane rei initium primum gathone sinuptum. Atqui quidnam differt inter canere interculare, locutionem ue dolum,quae aliud ex alio nectit,integrum di se odium s
Posteaquam Philosophus poetas totis neruis contendere oporte re dixit, ut recte fabulas ct soluant, ct connectant, item cauere,ne costitutionem epicam in dramatibus emciant munc circa choru, Quid eis agendum si,docet.& cum chorus interdum loquatur, interdum uero canat,chorum uicem unius histrionis subire iubet. idq; magis
229쪽
co NCERTATIO Ninus hoc est socium cum aliis histrionibus fieri in eademque re laborare : hoc est nihil dicere, uel canere, quod ad
fabulam spectans no st. N ON sic vT AP vD E VRI P IDEM, SE DsicvT APUD S o PH oc LE Μ , Euripides enim chorum, non mul
ta, Sophocles uero multa loquentem introducit. Ratio autem est, quoniam cum semper chorus ab ingressu ad fine usque permaneat iis scena, turpe admodum uidetur, tot histriones ociolos tamdiu manere. cum enim perlonis opus sit, quibus mutui sermones fiant, cur si in scena chorum habemus,eo potius non utimur, quam noua per sonam fingamus p Cum igitur chorus histrionis unius subeat uices, perpetuoque in scena maneat, ipsum ita saepe loquetem introduce, re debemus, ut actiones illius pars fiat: unde hac ratione Sophocles Euripidi praeferendus est. Chorus enim apud Euripidem magna ex parte non loquitur, ita ut non uideatur elle pers ona, ex qua actio illa constixuatur, nec esse totius pars: cum uero caniticatus ad rem spe. ctare non uidetur . Subiungit deinde,quod cantus chori resi quorupoetarum non sunt magis fabulae,quam alterius Tragoediar: quocirca recentiores canunt , hoc est quoddam cantilenae genus ad re non faciens. atq; huius rei Agathon primus auctor extitit: que quide reprehedit, cum inquit: ATQUI QUIDNAM DlFFERT IN
D rv M3 Sentias est,si licet in fabula chorum introducere, qui res non magis ad fabulam, quae agitur, quam ad aliam Tragoediam spectantes canat, quid prohibet, quin alterius fabulae partem accipiamus,
eamque in nostram inseramus; immo totum alterius fabulae epis λdium, in eam quam agimus , transseramus p Quod cum absurdum sit debent enim partes ita esse propriae, ut alteri conuenire non possint) non conuenit choros canere intercalare ; quoniam fabulae non
Posset alicui sorte uideri.Aristotelε sermonem chori sophocli ς.ei, qui fit ab Euripide praetulisse quoniam Euripides non semper unam,eandemq; persona
3 RELI Q S,ucror concessa pomis ea sint . quae ad sulcepta in pertinent fabula. qua ira suae ad aliam Tragoegiam . quapropter intercalare concinunt. Huius modi sane rei initium primum ab Agathone sumptum . Atqui quid nam din seri inter canere intercalare, locutionemve illam, quae aliud ex alio nectit in te grumi EPISODIvM Z Pars haec dissicillima est. Primum quidem. sue inter petremur
230쪽
DE POETICA COMMENTARII. sorpetremur vocem. R E L i a V I s. id est histrionibus, siue poetis, uerbum quod sequitur,videlicet coNcESs A minime conuenire uidetur.Deinde illud. cum dicituri A pROPTER INTER ALA RE c o N cIN V N T: qua in recte ex supradictis inseraturinon plane uideo. cum enim huiusmodi sit sensus concessa reliquis.siue poetis. siue histrionibus debet potius esse fabulae. quam alterius Tragoediae: c. APROPTER INTER ALARE CON cIMVNT id est qua propter canunt rem . quae non fabulae magis quina alteri Tragoediae conueniat. haec quantum inter se perperam cohaereant. Omnes uidere arbitror. Mendum igitur in uerbis omnino esse censeo.ac primum est in uoce η Fictic: quae in locum uocis Gha et irrepsit. nam uerbum. σδειν. quod paulo poli ponitur,aper te indicat locum.ut nos fecimus.castigadum. Id autem audacius fecimus. quoniam Uenetiis in quibusdam calligationibus loco uocis gi u rit, scriptam uo/cem γε γνομεα uidimus: quae lectio longe melior est,quini ea. quae in excusis libris legitur. Praeterea particulam negandi ante uocem . - μα ν, addendam existimo quoniam hac ratione optimc inseretur, QS APROPTER INTEM c ALARE c o N c I N v N T. si enim hunc in modum legamus:A' R E L I QS I SA v T E M. scilicet poetis: Q U AE cANUNTVM scilicet in choris: NON P Ο -TIUS FAB ULAE, Q VA'M ALTERIUS TRAGOEDIAE SUNT: ideii non sunt cantus fabulae quam apunt, accommodati : cu A PROPTER INTER A
LARE co M cINUNT. id est cantilenam astititiam . cuius rei primus auctor fuit Agathon: quod factu in redarguit ac reprehendit. cuius signum eli parti cula illa. Reiaret . qua utimur cum aduersari uolumus eiusdem Aristotelis testi monio primo Physicorum libro sub fine, cum ait: ortae D. πινος θ εου, xia ἀγαθῆ,
λων τά innat.αῖλκτῆτ ν v M. Aduersatur igitur facto Agathonis. deducendo ad incommodum nam si licet choro canere εμα λιμα, hoc est cantilenae genur. quod cum fabula non cohaeret. cur etiam no licebit ex alia Tragoedia in aliam. portionem transferre, atque etiam integrum episedium ρ quoδ manifeste absurdum.& incommodum est. Quid autem esset εμβόλιμα. de quo Aristotcles in contextu loquitur an nomen proprium cu iusdam cantilenae, an quodcunque extra rem,quod canitur,certo sciri non potest. Sciendum est. q uord Agathon Sophocle minor natu suit,siculo tame Platonis.auctore sui da. igitur si primus ipse auctor fuit.ut hi MMuc in Tragoediis caneretur, per εμβολμα, chori cantu. ad actionem.& fabulam spectantem intelligere nequimus . quonia Sophoclis chorus.ut in Oedipode uideri potes .spectat ad actionem, qui Sophocles Aga thone natu maior extitit hic uero dicit Agathonem primum extitisse. tui 1μCLλimc cecinit.Ucrbum aute λciet eir. hoc est reliquis,ad poetas potius,quam ad histriones est referendum . nusquam enim eam chori personam . quae loquitur, non etiam cum aliis canere me legisse memini. nec rationi consonum uidetur. quid enim obest.quin simul cum allit canere possit 3 Neminem ueror mirari uelim.me dixisse choros esse poetarum cantus, quasi cantus poetis tribuerim. cum histrionex sint.qui canunt.& chorum confici unt: Agathon autem Tragi cus lacrit poeta.non autem histrio : de quo tamen in contextu dicitur, primuipsum rei huius auctorem extitisse: quoniam Plato ouoque in septimo dialogo de Legum lationibus. de tragicis poetis loquens. dicit. cantus ucitros. nihil igitur noui nos in huiusmodi re finximus.