장음표시 사용
291쪽
ως. M. A DII ET LOMB. IN ARIST. LIB.
scendi cupiditas quaedam inclusa est . quare quod admirationem gignit. sui cognoscendi delyderi uin excitat . quocirca primo diuinae Philosophiae: Admira. one inquit homines ad studia sapientiae excitantur.
Homerus uerti praecipue alios docvrt, quo pacto mendacium iυῖm dici oporteret: quod profecto paralogismis e i. Exiomant enim homines cum
hoc ipso exta lente , siue δε cto, hoc ipsum fiat, si posterius sit, etiam prius este, uel feri: piod quidem mendacium e l .sed ob id Iune mendacium pri muri eri, quod alio quopiam exiIriente, hoc i dem esse, uel feri necesse sit.
siquidem cum hoc esse verumstat, anima no Ira paralogismo colligit,etiam primum esse uerum.
Cuni superius Philosophus mirandum in Epopoeia confici oportere docuisset, mirandum uero excessum quendam naturae, menda ciumque praeseserre uideatur: nuc merito subiungit, Homerum po tissimum ostetidisse,quomodo poeta mendacia recte constituat: ni λmirum ratiocinationis interuentu, quae per fallaciam consequentis
uitium contrabit. Putant enim inquit quando hoc ipso existe te,aut facto hoc ipsum fit,s posterius est, etiam prius esse, uel fieri: quod quidem mendacium est . quocirca erit utique ct primum fallum . sed hoc existente necesse cile, aut fieri oportet addere. nam climappareat hoc uerum curim αλοδετα anima nostra , ct primu quoq; uerum ella putat. Horum uerborum talis est sensus. quando postis duobus,ad quorum primum necessario secundum sequatur,ct e coλuerso ut ponto tole super terram, necessario dies ponitur, uel f exo, ritur sol super terram,dies quoque necessario fit, si secundum ponatur esse,& primum esse omnino oportet: ut s ponatur diem esse, ct solem quoque super terram esse necessario ponitur. Per primum Aristoteles intelligit argumenti deductionem, a postione antecedetis ad postionem consequentis . per secundum uero intelligit aragumenti deductionem a positione consequentis ad positionem antecedetis. Cum igitur anima in his quae necessario mutuo se se sequiitur,videat, quod ad postionem consequentis sequitur quoque postio antecedentis,falid putat idem etiam esse in his, quorum unum post
292쪽
post aliud est . uel fit, sed non necessiario: uesi quod posterius est ponatur,& id ,quod prius est, quoque ponatur. quod falsum esse dicit:
quoniam oportet sequi necessarib, non autem contingenter, si recte ex consequenti antecedens inferre debeamus. Homerus igitur nos docuit, clim falsa fingimus, ea talia constituere, ut homines illa, perὰ inde ac uera existiment. Exempli gratia. rapta Helena atq; in Aegyptum dum, lecutum est excidium Troia . at non ex necessitate ex illo raptu, sed alia de causa, cum homines tamen Troiam humi prostratam uideant, id Idclenae causa contigisse credunt. Documentum igitur eiusmodi est, ut mendacium sit ex parte antecedentis rei: quo, niam illud pro uero admittimus, uidentes id, quod a poeta ponitur, perinde ac sequens uerum esse. quod sane praeceptum, quo utilius
est epico poetae, eo difficilioris est explicationis, ob contcxtus deὰ
ANNOTATIONES.In uulgatis codicibus quaedam huius contextus particula ita legitur: ν οτο retici ἔρογἐγDμωοu,πόiserim. At in doctissimi Lampridii codice calamo exa
rato aliter legitur: nimirum: οτωτου si ἔντο πιδε, γενομως γατα. quae scriptu ra si cum uulgata conseratur, explicatior quodammodo uid tu Rutraque tametolerari potest. Cum deinde in contextu legitur :- διῖ δἰ - Υπζωπι ψ Cistr for te scriptura rectior eil haec.δ ο ua GF et απν: ut in aliquibus calamo ex ratis legitur. Postmodum in uulgata lectione sic iacet: α arm omς,-γκη M,ηγνώθαι,κ 'Cορῆνια. aliqui tame codices ita habent: αμο ι ζ μου orro . in codice Lampridii non si, sed in . in codice uero doctissimi uiri Bernardi
Feliciani legitur: αΜαδH.ite AntDOῆνα .deleta uocea.ac in eius loco in margine scripta uoce a. Ex hac autem tam multiplici lectione . putarem hanc esse fidele hinc inde resarcitam lectionem. αλλα am re or 6 α, κη πν ἔπιέ ιδῶ πο- In aliquibuς praeterea codicibus.post illa uerba πιον scribitur: et Q γμα α πτο εκ - νεισκων : quae uerba in uulgatis codicibus non leguntur .ex iis auistem lectionu uarietatibus multa ex antiqua tralatione Uallae possunt agnosci. Quod si ultima illa uerba Aristotelis sint, eum existimarem, quod proposuerat aperire uoluisse Homeri exemplo cum Vlyssem agnitum incucit ab nutrice. dulauacra fiunt. uix enim animum inducere possum. ut credam Aristotelem dic tem Homerum optime docuisse.quomodo mendacia fieri dcbeant a poeta.exeplo Tragoediae usum suisse.quando id ex Homero commodius declarari potuerit. cum igitur in cotextu dicitur exemptu huius.εκ νίπτρων.non Tragadiae nomen uox ri amici mihi significare uidetur.sed parte illam Homeri .cum Ulys seni inducit, qui nutrice in lauacris agnosci tur: tacite innuens agnitionem illam ar poeta lictam esse. falsum* fuisse a nutrice balnei. & cicatricis interuentu fuisse agnitum. pulchram tamen eam agnitione fuisse. na quoniam uerum est conse aiiens.Ulysiem inquam agnitum esse. putamus & antecedens. q uod tame consequens illud necessario non insert. uerum itidem esse . sed quia multi codi ces ea parte carent, uidelicet. παραδειγμα a m ras in ri reαν fieri sorte potuit, ut glossema esset.quod uitio librarii in contextu irrepsit. utcunq; tame sit,mo dus.quo recte poeta mendacia conficiat, ab Homero desumptus. per fallaciam consequentis est. De huiusmodi aut e paralogismi modo. ac de caeteris decipi ndi generibus abude in libro Elechoru habetur. Quod aute ad parte hac spectat.
293쪽
res eode decipiendi Sencre utantur,sitque inter poetam. & rhetorem assinitas maxima.ml mirum ii poeta quoque hoc decipiendi modo utatur. Sciedum est,in hoc cotextu nihil esse difficilioris explicationis. quam uerbum illud το ιθῆνα: quod Paccius penitus omisit. minimer tamen omittendum erat, quoniatbta huius uerbi explicatio ex illo uerbo pendet,ut antea dictum est.neque nos latet in connexione necessaria uerum non esse arguendi modum a positione c5 sequentis ad positionem antecedentis. nam tametsi animal hominem necessae. rio sequatur recte tamen ratiocinari non licet si animal sit, hominem quoque esse. si tamen termini sint pares. & alterum ex altero sequatur necessarior, adpositionem consequentis iure antecedens quoque ponetur.' ita credimus Ariuotelis contextum explicandum esse. uerba isitur ultima contextus huius sieputamus esse legcnda: . αλλα at raro Orr αναγκη ειτ, ἔ-δει προαγῆναι. γψ m anxia πτο - ἐς δε, πικαλον α ηραν η διχη -- et πνως ον. Latine auteualent. SED SI Hoc EXIsTENTE, NE c ESSE ESSE, UEL Fi ERI OPORTET ADDERE. NAM Hoc cUM VERUM SlT,ANIMA Nos TRA FALso' RATIO cINATUR. ET PRIMUM QUOQJ E UERUM ESSE.Et haec circa hunc contextum pulchrum quidem & dissicillimum ad excitanda studiosorum industriam probabiliter dicta sint.
Item feri quae neutiquam possunt, modo veri ita sint, potius quL
dem eligenda esse, pium quin minime veris hae licefffcripossint. Sermo. nes quoque ipsos adeo non ex parte rationis expertium constitui debere, ut etiam nihil, quod non summa ratione praeditumst , contineant .si uero Acus fiat, extra i ou utrumnem Ialtem sit: excampli gratia: ignoratio Oedipodis, quo pacto Laius occubuerit: non autem in asstibus: sicut in Eliaba Ddithicorum nunciarior items in M s,ex Tegea mutus ut loquo
Dictum est Homerum quonam modo mendacia a poeta recte cosci possint ostendisse: nunc subiungit impossibilia, ct uulgata, cele/briadue potius a poeta,quam possi Dilia,ininimeque cressibilia elige da elle. Gaiae enim de Diis Gentilitas tradidit, impossibilia prorsus
294쪽
erant: uerum quoniam in hominum animis iam erant recepta, celo.
bria dicentur. idem quoque de fabulis,de Muss, ct id genus aliis di
cendum est. sunt enim falsa, sed celebria, & perinde ac uera a uulgo recepta. Multa quoque uera sunt, quae nunc Philosophus possibilia uocat: quae tamen non creduntur: ueluti solem ex sui natura calidunon este,ct radios no moueri. multa id genus sunt, in quibus potius quod hominibus probabile uidetur,quam id, quod uerum est,poe.. ta sequi debet. Praecipit quoque, ut in uniuersa Poess constitutione nulla sit pars, quae aliquid absurdi,ac praeter rationem continere ui deatur, sed omnia summa cum ratione facta sint. hoc autem perinde est,ac si diceret omnia praeseserre uerisimile aut necessarium oportere . quod si interdum praestari non possit, id extra fabula, hoc est extra actionem, quae in scena fit, esse oportet. ut in Oedipode Tyrano, uerisimile non est Oedipodem ignorasse,quonam modo Laius per/emptus sit, cum ii. um ipse interfecerit,& Laius Thebanorum rex es.set . regum autem neces, ac necis modi plebeis etiam nedum uiris illustribus rumore interprete notae sint. Excusatur tame Sophocles,
quoniam ignorantia modi caedis Lati extra fabulam posita est . fingitur enim a Sophocle ut exTragoedia patet Oedipu ignorare mo/dum, quo Laius est interemptus. At in Electra eiusdem Sophoclis
Tragoedia ab sola una, ac rationi non consentiens continetur: squidein ea, quae gesta in Pythiorum ludis nunciatur, praeter rationem nunciari uidentur quoniam perinde ac noua multo post narratur; cum
tamen multo prius audita, atque perspecta suisse uerisimile sit. Ab surda itidem sunt, quae in f ναοῖς Sophoclis Tragoedia sunt. mutum enim ex Tegea in Mysiam peruenisse fingit: quod absonum,ac rationi non consentiens est . qui enim fieri potuit, ut tantu itineris mutus peragrarit, nec in itinere errarit, nemini uoce fgnificare uales quo/ua tenderct,ac ubi opus esset,de recto itinere admoneri non posset.
ANNOTATIONES. Scicndum est.in initio contextus huius uariam esse lectionem. aliqui enimi aces habent . . netera si in m ausae m. hanc autem scriptionem secutus est Paccius quae sane si recta est,cum superiore ita coniungenda uidetur , ut ad Ho ia meru reteratur in huc modii. I T E Mny E docuit Homerus, quord oportet praeis eligcre impossibilia,sed uulgata.celebriat potius,quam ea quae sunt,sed no creta duntur. Alia lectio non in sed ut habet mihi tamen non probatur; siquidem uerborum series cum hac lectione minime quadrat.Alia lectio habet. meniae 3 et δύα απιεικοπιζα , ἰδμα α άπρανα. si legatur hoc modo uidetur quod
hoc praeceptum una cum sequenti tam Epopoeiae. quam Tragoedue sit ar Philo sopho commune positum. prima.&postrema lectio admitti ac defendi potest. Ambiget sorte quispiam,cur poeta falsa potius,quae probabilia sint atque ab hominibus recepta quam uera, quae probabilia non uinx.sequi debeat. An quodi non Z ii ei propositus
295쪽
ei propositus finis est.bonos mores instituere quos siue ueris. siue falsis narra/tionibus in hominum animos inducat.uoti compos eiscitur . sed quoniam id poeta praestare non posset. nisi ei fides adhiberetur.iccirco uulgi opinionem se. quitur. τας 'o Πλαγ α πιθανων. uerbum o ιο λαγ in melius immutandum sic.. ΛάML Cum hoc loco Philosophus falsis,quae uerisimilia sunt.nos uti debe re dicat superius ueror mirandum ipsum Poeli praesertim epicae conuenire asse ruerit.sub mirandi autem uoce hyperbole contineatur sub falsis eam ueris milibu, hic contineri non exiitimamus: siquidem bis de eisde ageret. Murci Tragoediae nome ei licuius au ctor Sophocles eli quonia Athenaeus lib. iii I. ubi detrigono loquitur . sic ait. πικρογλ. A et Vrorem re u Σωτοκλις ia siti μveteir λωαPολίς si ceus τρίγων γ item libro. K IIII. ait: η ra n ς ωμαῖς, λλυς A
t Quapropter locutumfuse dicere, mula quide ridicula esset. Etenim a principio ei inmodi costituendae non sii Lars semel con tu ferret,et
ita sint receptae Ras admitti quamvis absurdas trotabilius erit. Quandoquidem illa etiam in Odyssea circa bras expostionem rationis experti unt. quae quidem nullo pacto toleranda apparerent i haec eadem non bonus alia quis poeta confinxisset . nunc uero diuersis bonis aburduin illustros duoei i poeta redit.
Ex antea dictis corollarium infert, eos reprehendens,qui absurda ruandam defensionem asserebant in eoruni gratia,qui fabulis qua am praeter rationem inserebant . ea autem erat,qubd si eiusmodi res absurda ex illis fabulis demeretur,penitus destrueretur fabula. inquit Philosophus ridiculum esse id dicere,quoniam ab initio fabu/las ita texere oportet,ut nulla prorsus re praeter rationem eis opus
sit. Addit tamen Philosophus exceptionem quandam , quae huius/modi est .esim praeter rationem poeta ciuidpiam dicit, s uerbis suis id uerisimile essiciat,admittitur,etiam si si absurdu. multa enim ab/serda,ct praeter ratione existunt, quae tamen aliquis ita circustantiis exornabit,ut uerismilia magis, quam sua natura sint,appareat. quod cum fit,tunc in eiusmodi poemate absurdum admittitur . Id uero probat. quoniam absurda quae in Odyssea circa Ulyssis expositione sunt,minime tolerabilia essent,s malus haec eadem poeta confinge. ret: nunc autem Homerus ea tegit. ct modum subiungit,siis, in λquam,bonis suave faciens id, quod absurduin est. Quod aute Vlyssis expositio,dequa. N iii. Odysseae scribit Homerus, praeter ra.
296쪽
tionem sit,apparet, cum Uiyssem a Phaeacibus ad Ithacesium litto ra uectum, graui somno oppressum, e nauicum donariis ab illis ex positum affirmet: qui mox expergefactus se solum uidit in littore . Daec autem omnia praeter rationem existere quis non uidetpquonia Uysses uir omnium uisitantissimus fuit . eum tamen Homerus ue luti semimortuum,& sne sensu extra nauim ferri scribit.
LA E s s E T.ex qua uersione constat Pacciu uoluisse partem hanc ad id. quod de muto supra dictum est,referri .Uerum fidelis non est haec Aristotelix sententiae expressio. uerti itaque in hunc modum debent. QVA PROPTER DI c DRE. Quo D PERIMATUR FABULA .RIDI CULUM EST. Codices nono nulli loco uocis . ωκαεδεμ legunt ἰκμ ειλα. alii uero calamo exarati habet α'ita toriu. hae duae scripturae postremae cum idem ualeantirecter se habent: prima uero delenda. In calce quoque huius particulae loco uocis . εμ*αιι is . scribendum est,st istis,ut in multis codicibus calamo exaratis itidem legitur. PARTI ULA . XXXVI. TῆδοῦλεIa δῶ δεκανῶν ω το ς αγγωμε ε ἡ με, ηΘnccir, fori δυρ-κῶς. απικρου. 'a γαρ -υν ἡ λιαν λαμπηα λεέις τὰ ηει,4 - AHAM.
Caetreum in dictione,otiosis in parti S maxime elaborandum: secus au
tem in bis, quae moribus, quinque sintentia polleam . quandoquidem ipsa ualde luminose dicto, tum mores um sentetiam,quae quidem per se satis conspicua sunt, obumbrare solet.
Additur aliud praeceptu Epopoeiae, Tragoediaque comune: quod
ct antea dictum est,ut scilicet in partibus otiosis poeta circa elocutionem elaboret, hoc est studeat elegantiae . Quid autem intelligat per partes otiosas in Poesi declarat,dicens, ct in non moratis sermonibus,2 sententiarum expertibus. Id uero cur a se dictum sit, expla nat: quandoquide nimis elegans dictio mores, ct sentetias occultat. quoniam qui audit sermones elegantes, elegantiae nimirum atten, fius, neque mores,neque sententias animaduertit. nam qui plurimis uehementer intentus est,singula sensu percipere non potest . in ea igitur poematis parte, ubi uel sensus egregii, uel moros exprimuntur,elegans admodum elocutio uitancia est. maenam autem elegas elocutio sit,antea dictum est: nimirum cuius primas partes, translaγtionibus ad unguem factis, neque nimio plus frequentatis,ac repetitis tribuimus. in partibus autem, quae praedictis carent, scuti in de
scriptionibus,& quibusdam narrationibus, quae facile apprehendun
297쪽
tur,ct in prooemiis, elegantiae quoad eius fieri potest uacadum est.
Etsi Paccius fideliter uerba Aristotelis non reseratiidem tamen est sensus ici circo tantum admonebimus uerba illa, Mu μ λ xθικρὰ, - mκοῖς .ab Aristotele posita ueluti explanatia quid intelligat.cum dixit:ώ τοὶς α λγ ῆς filem. Scien dum est,id praeceptum.quod ad elocutionis elegantiam spectat. in omni scribe di genere perpetuo obseruari oportere: nam & ab oratore aliqua magis,aliquam mus ornate sunt dicenda. Desinit autem Philosophus in hoc praeceptu,quod dictionem respicit: quoniam de rebus primo .deinde de elocutione.leruato naturae ordine dicere oeortet. In hoc praeterea con textu id priecipuum est animaduertendum,Arii totelem meminisse solum duorum, in quibus inepta est nimis elegans dictio,ubi scilicet in oratione sint mores,aut sentetiae.quocirca uox illa δανο κρir,ut quid commune grauibus sensibus,atque animi perturbationibus ab Aristotele ponitur . nam ubi sint assectuum,& perturbationum expres siones.omato sermone non utemur.ea nimirum de causa.qua in contextu Phi- ., losophus explanat: cu praesertim in tertio de Rhetorica sic icribat: ψιταντα γ
Aristoteles praecipiat quando iudicum animos orator commouere conitituit. ne proferat enthymema, quoniam se mutuo commotiones exturbant. idem sane iudicium.& de perpolita elocutione asseredum erit,quod de enthymema te dictum est: quoniam cum perturbationes commovemus, si dictionis elefantia itidem accedat.illae commotiones duae se se mutuo expellent.ac exturba unt.iccirco nimia illa dictionis elegantia ab eo loco dimouenda est.
Caeterum dubitariones,acflutiones,ex quot uidelicet, qui bus ue generobus conrient tu considerantibus mani eneflent. Etenim cum imitasorpoe
ta sit, sicuti quoque puctor, vel alius imaginum designator, eorum s poeunum aliquod, quae tria numero junt, imitetur necesse es: qualia videlicet ferunt sue sent: uel qualia dicuntur, uident uer vel qualia esse oporte/
ret. haec autem dictione tum per linguas,tum per translusiones enuctantur.
Multae t enim dictionis ipsius affectiones sunt .s spoliis indulgemus.
Quoniam in operis huius prooemii calce proposuit Aristoteles additameta quaedam, atque appendices Poeticae pertractare, iccirco expeditis his, quae Poes intima sunt, annexa illa nuc aggreditur. Primima itaq; quod hac parte tractaturus est, quo proptius auditor seranione seu sequa tu r,proponens, inquit: De obiectionibus, ac solutionibus
298쪽
nibus ex quot, quibus ue formis sint, sic speculatibus manifestu fici. Vocat aute dubia ab obtrectatoribus aduersus poetas ablata: quorum & numeru,& sorma, quoque modo diluantur, scrutari proponit. Sed quoniam primum eius propositum est modos doce, Wre, quibus poetae a calumniatoribus defendi possint, quaedam iacit fundameta, unde prompte poetis opem asserre possimus. Ac primu accipit id quod in consesso est,poetam scilicet, perinde ac pictorem,
aut que uis alium statuarium, imitatorem esse. Cum igitur res, quas imitantur, tribus ad summum se se habeant modis, oportebit poeta omnino e tribus perpetuo imitari, nimirum uel qualia erat, aut sunt: uel qualia dictitur,& uidetur uel qualia esse oportet. HAEC A v TEM
DIcTIONE TUM PER LINGUAS, TUM PER TRA SLATICγ
NEs ENvNTiANTV R. hoc est uel sne fuco,uel ornate. Et quonia
aliae quoque praeter linguam,ct metaphoram in dictione exornatio, nes sunt, addit, quod dictionis ipsus multae sunt assectiones, extemsio nimirum, imminutio, permutatio . id uerb probat: huiusmodi enim inquid assectiones in dictione poetis concedimus.
Ex iis duo summa capita. unde solutiones aduersus poeticas obiectiones sumi possunt.ex rebus inquam &uerbis, accipere debemus : quae sane capita in suas deinde partes diuidentur. sciendu est.Aristotelem hoc loco non eode modo problema accipere.quo libro Topicorum cepit. hic enim idem ualet.quod obiectio. id ueror ex altera huic opposita uoce defensione scilicet, de qua in contextu meminit,cognosci potest. obiectio enim. & defensio opponutur.s igitur hac in parte de problematibus, & defensionibus agit:uel ide est ac si diceret de obiectionibus aduersus poetas factis,& defensionibus agendu esse uel expone
rius Aristoteles ita se ipsum declarat.hoc est de obiectionibus in quaestiones.
Quanquam poeta cum pictore,atque imaginum designatore, quoniam ambo imitentur.conueniat: poeta tamen non homines,sed hominum actiones. mo res,atque animi perturbationes imitatur: quod Aristotelis testimonio hoc in libello comprobatur illi vero' cum homines imitantur,eorum formas imitan tur: pictores quidem lineis.& coloribus: sculptores uero lineamentis tantum modo ex quibus sorma resultat. Mα -α πιιθη et MI εω m. ni μω t γαρ τοι τεῖρπeix-ς Haec Paccius sic uertit. M vLTAE ENIM DIcTIONIS IPSI vs AFFEcTIONES SUNT. QVAS POETIS INDULGEMUS. Quae uersio
ex illius particulae γαν. quae signi ficat enim transpositione. Philosophi sensum
peruertit.nam per haec uerba, Metretλοι- ηὐλεέε .alicuius antea dicti ratio, nem non assert: sed quoniam de linguis.& metaphorix.quae sunt ornatus in dictione, proxime meminit, ideo subiungit.& ornatus alii sunt in ipsa.ut antea dictum est. - mmae ταθη MI G δ .idem est ac si diceret.& plura sunt ornameta in dictione . quod statim proba curiri inquit: V AS POETIS INDULGEM v s. hoc est concedendum est poetis in dictione multas facere mutationes ora natus gratia. Uerba autem latina ita legenda sunt. ET M ULTAE dictionis i p. 3 sius assectiones sunt huiusmodi enim poetis cONc EDIMUS. Plos
299쪽
ad haec non eadem eri rectitudo Civilis scultatis, quae Poericae. Ῥd
nec alterius vlhus artis , praeter quam Doeticae. huius verό peccatum omni.no duplex eri, alteram pers, alterum per accidens. t Itaque, quod adisse tundum non imitabile sibi propc eruter se huius peccatum erit: propone re vero non recte, per accidens. Quemadmodum utrunque dextram latus equum promouentemaut secundum unamquoque artem peccatum verbi gratiuscundum medicinam, aliam ue quamlibet artem: aut etiam, si, quin feri
nequeunt, confinguntur. Quatacunque igitur haec scrint, minime quidem per si huius peccata dicimus.
Aliud praedictis addit fundamentum defensionibus rerum poetis
obiectaru deseruiens. id aute tale est,no eande esse Politicae, neq; ab terius artis, ct Poeticae rectitudinem. Poeticae enim scopus est reruideas ut antea ab Aristotele dictum est exprimere. ueluti s regem exprimit, regis ideam referre, quantumq; in rege de syderari posset, id omne illi tribuere. Politica uero, nec aliqua alia ars hanc habet rectitudinem. Politicae enim rectitudo est bona consultatio, qua rectius, quam fieri potest ciuitatem instituit,eaque respicit, quae utilia iunt. iclem etiam de artibus aliquibus est dicendum,s modo de aliis quoque artibus Philosophus meminit. Forte autem hic Philosophus in Platonem inuehitur, qui imaginariam illam rempublicam praeter omnem usum instituit. rectitudo enim Poeticae est,quae fieri possunt sectari in quacunque re,qua de agit. qu bd si ab eo quod fieri potest recedat, a propria sua rectitudine recedet. Politica uero non quod imaginarium, sed quod in re uere constat,respicit. Posita itaque hac ueluti per se nota propostione, non eandem esse Poeti cae ct Politicae rectitudinem, subiungit,qubd Poeticae duplex con tingit peccatum,idque probat. nam alterum est per se,alterum uero per accidens. cuius rei rationem affert. Nam s id,quod fieri nequit, poeta sbi imitandum proponat, hoc est cum ea uerbis proponat Ghi exprimere,quae prorsus fieri nequeunt, per te peccat. sunt autem huiusmodi quae nec suerunt, nec sunt,nec uidentur, nec ita esse ab
300쪽
hominibus dicuntur nec qualia esse oportet. ct ob id Philosophus dixit αδ αμιυ,hoc est liceat mihi rudioribus interdum uocibus uti
docendi gratiaὶ impossibilitatem : qui loquendi modum apertam rei naturam ostendit. si quis igitur poeta huiusmodi sibi imitanda, hoc est uerbis exprimenda proponit,per se peccat in Poetica. Si uerb quae fieri possunt, imitanda sbi proponat, sed in exprimendis his erret, ea scilicet alio quam snt modo describens , huiusmodi
peccatum per accidens dicetur. Exempli causa, equum ambulare, res quaedam est, quae fieri potest: s in ea exprimenda erret, ut si dicat equum pedes ambos dextros smul ante porrigentem, id poetae peccatum per accides dicetur. si item in his, quae alterius artis sunt; erret, non secundum Poeticam peccare dicetur. Contingit igitur in
Poesi bifariam peccare. per se quidem: quoniam suum habet scopu, a quo cum declinat,per se peccare dicitur. ct quoniam ex artibus hinc inde scribendi materia sbi subministrat, si in artibus huiusmo, di peccet propter illaru ignoratione, per accidens peccare dicitur.
ANNOTATIONE s. Aristoteles sexto libro Moralium inquit.si igiturprudentis est bene consul V taressiona consultatio rectitudo ea esse uidetur.quae lecundum utilitate ad que/V dam finem spectat: cuius prudentia uera existimatio est. t ουμα r mxrat αποui κῆς. Paccius haec sic uertit: SED NE c ALTERIUS ULLIUS ARTIS. p R AE T E R QI A M P o E TIc AE. Hic autem Aristotelis uerborum sensus non est. puia igitur illa uerba sic uerti debent. NE QS E ALTERIUS ARTIS, ET PO E TI c AE: supple tu,eadem est rectitudo.In quibusdam tamen codicibus calamo exaratis uerba ista non leguntur. Item in tralatione Paccii expungenda est uox I T A QS E. & scribendum E NI M:quoniam graece legitur γυ. Reddit autem in hac parte rationem Aristoteles.cur in Poetica peccatum alterum per se, alterum per accidens esse dixerit. νιμοῦ γαρ πούλετο. & quae sequuntur. In codice Lampridii rectius ita leguntur.έ μ 3 α προειλε Ulaiux mora V τώ x et c.4 A nidi s μόλως, α,κ μ ιπιπι ec m δε ιά προβεβλακοποι, οῦ
imitari. ipsius est peccatum si ueror recte proposuerit.sed equum dextrum latus V utrunque promouentem, aut secundum unamquanque artem peccatum, si im-V possibilia secerit non erit E RR A TvM PERSE. Dubitaret aliquis: Moniam V dictu est in Poes bifaria peccatu contingere per se.& per accidens per se quide, cum poeta tesquod fieri nequit.imitandum sibi proponit: per accidens uero . cum non recte imitatur sicuti cu equum dextrum utrunque latus promouem tem effingitraut secundum unamquanque artem peccatum committit, uerbi gratia circa medicina. aliam ue quamlibet artem aut etia.si quae seri nequcut confinguntur: quare cum in hie ultimi uerbis impossibilia, quae peccata per se Poetices esse dixit.inter peccata per accidens recenseat, non uidetur Aristoteles sibi constare. Ad hanc dubitationem dicimus quord in aliquibus codicibus illa uox tripos SIBILIA. cum sequentibus quinque non legitur. nos tamen particulam hanc recte seruari posse iudicamus.in hoc enim contextu duabus uocibus usus est. nam cu de Poetices peccato per se uerba facit dicit αδ-