장음표시 사용
91쪽
Duu iratione Er qui per Dithrambos,er i Mimos, ut jutuos, clopas Timotheus, er Philoxenus utiquetimitantur. Qua etiam dissemilam dine Tragoediam a Comoedia d ferre dicimus haec enim humiliores sella ve rὰ praeflantiores imitasvr quam qui modo sunt.
uana disserentiam penes res, quibus fit imitatio, supra posuit in illis Poelcos generibus , quae, quoniam in eorum imitatio
ne sermone tantum utuntur, epopoeias communi nomine uocari
dixit , eandem in dithyrambis etiam , ct legibus, cantilenisue , quae leges uocantur, inueniri posse nunc asseuerat. Timotheus enim, ac Philoxenus, qui dithyrambis , ac legibus ad res egregiaς de. cantandas usi, meliores imitari soliti sunt. i sdem ad uiliora humi, lioraque imitanda, ut Perias, ut Cyclopas , immanes sane homines, ac voraces,uti possent. Aristoteles postremo Comoediam RTragoediam eodem inter se discrimine distare hoc in contextu diiscit: Comoedia squidem uiles, moriones, seruos, ancillas , scurras: Tragoedia uero reges,ct heroas imitatur. Quod uero inquit: QFAMQ vi MODO S v NT, Comoediam humiliores, Tragoeὸ iam egre, gios magis, quam ferat communis hominum usus, effingere prorisius intelligit:& uoces hae mediam illam hominum conditionem reserunt, quam superius describens, 'ρο - , id est similes, ct ἔκαε ώρ h. hoc est ut nos, appellabat.
ANNOTATIONEI. Animaduertendium hoc loco est.Paccium interpretem errauisse. contextus enim graecus νομοvr, id est leges habet: is uero μίμοvr.id est i mimos legit. nam uerba Aristotelis graeca castigare uoluit. cum ea nullum habere sensum existi .maret. nos uero cuncta recte cohaerere demonstrauimus. Graeca itaque lectio restituenda est. Verbum praeterea. . ἡργας. nihil significat; iccirco mitte rictile genduin est . ut in multis manu exaratis codicibus reperitur. De Timotheo .ct Philoxeno Dionysi ut Halicarnasseus , cum dithyrambos conficiebant.maxima in rhythmis ipsis licentia eos usos affirmat. Suidas etiam Timotheu hymnos. encomia. & dithyrambos scripsisse testatur. Philoxenum item dithyramborum poetam extitisse. testatur Aristoteles in calce octaui libri Politicorum. Plutarchus in eo opusculo cui titulus est, non oportcre scenerari. Philoxenum poetam melicum fuisse scribit: qui quanquam fabulam Galatheam ediderit ut auctores Athenaeus. ac Suidas affirmantan qua Cyclopem amore Galatho flagrantem inducit, suis tamen dithyrambis. aut legibus.nec Persas. nec Cyclopa est imitatus. Persas autem voraces homines esse ex Demetrio Phalereo deprehendere licet: ubi de Hyperbole uerba facit . quam id. quod fieri nequit. praese ferre dicit: & propterea comici. ut ex eo . quod fieri nequit. ridiculum ducant, ea saepe ac saepius utuntur; ut in Persarum insatiabilitate per hyperbouem quis dixeritiora myα- λα, quod totos capos stercore inquinabant.
92쪽
quod boves in maxillis serebant. Loquens item de gratia, quae ar comicis ex hyperbole paratur, Aristophanem citat, qui cum . Persarum insatiabilitatem ostendere uellet. inquit:οNω n ouu βους κλωανιτας α αλτων, quod in fumis to eo panum boues algabant . Cyclopas praeterea prauos homines tui sic. nono odisseae testatur Homerus qui de Cyclope ipso ait: , . A γων iam δεκασί tiam, Ouri cibumn Et Cyclops ipse de se ac re liqui x Cyclopibus loquens inquit:
οὐδἐ λύν fiati ν ε κ πλυ τερκὲοι Et μυ. Item Virgilius in tertio Aencidos ait:.. Infandi cyclopes. V Uerba illat μιμε-- αν,unico uerbo interpres transtulit. dicens, imitantur. rit m nec rectam Aristotclis mentem, nec uerborum illorum uim fideliter ex pressit: uertendum enim erat,imitari potuissent. nam cum Timotheum.atque Philoxenum dithyrambis. ac legibus Persas.& Cyclopas, id est voraces, ac nefandos homines imitari poturile dicit, eorum neutrum,nec Persas, nec Cyclopas . sed egregios, ac tempcratos uiros aemulatum innuit.Quord si uerba legantur. ut in Paccii tralatione latine leguntur. contrarius omnino partis huius sensus erit, Timotheum nimirum ac Philoxcnum Persas.& Cyclopas imitatos sui sie . cuius oppositum,si 'uis graeca uerba recter intueatur, Aristoteles dicit. nam cum particula αν,potestatem connotet. & quod fieri potest futurum resp ciat ut in libro de Interpretatione ex Aristotele aeprehenditur asserat auo tem Aristoteles auctores hosce Cyclopas . dc Persas imitari potui sic. ostendit
aperte Timotheum,& Philoxenum Cyclopas , dc Persas haud quaqua imit pos fuisse.
Tortia praetcrea in his differentia est, quo qui siue modo singula imitetur.
feri enim potes, ut eisdem eadem, diuersa tamen ratione imitemur: alii quam do quidem narrantes nos, idque modo alienam personam induti quod Home jacit modo ut iidem ipsi non mutati: aliquando vero quasi nego
Cum superius tres esse, quibus Poeses mutui, discrepant, disserentias statuerit, ct ex i)s duas explicauerit, tertiam nunc enarrandam aggreditur . ea uer , est penes modum imitandi. Tali autem utitur ratione. Poetae inquit instrumentis eisdem easdem res, diuersis ta. men modis imitari queunt. 2 modos explicans ait: interdum idissis loqui semper, nec alienam personam induere, ut in dithyram. bis, ac legibus: nonnunquam alios perpetuo loquentes induce. re , ut in Iragoedijs, atque Comoediis efficiunt: quandoque uerbpaucis admodum a se prolatis poetae uerbis,loquentem aliquem ino F i i i troducund
93쪽
troducunt, ut in Iliade, atque odissea, Achillem, Ulixem, Aga
m cunnonem,&alios. Dicimus ergo Poetes inter se differre penes modum , si alia, uerbi causa, narret, ut Homeri ct IVirgilii Ceor,gica excipio Poesis: alia autem agat, ut Tragoediae, Comoediaeque. Poeteos autem quae narrat, species duae sunt: Altera in qua poeta nunquam alterius personam induit, id est alios loquentes non inducit. Altera uerb est,cum alios poeta loquentes introducit; licet ipse uoque nonnunquam loquatur. amobrem in Poesi, quae narrat, isserentia penes modum erit: si uidelicet in altera loquentes personae non inducantur, sed poeta semper imitando loquatur; in ab tera uero alii introducantur. Poesim autem Him dico , quae narrando fit, semper intelligo, quod in ea narratione fiat imitatio : alio, qui Poesis proprie non esset. Aristoteles autem in contextu poesea
modum , qui per narrationem fit .primo ponit . qui cum duas habeat species, in nas confestim illum aluidit. modum quidem, qui per
narationem est ponit, cum ait ALIQUANDO OG IDEM NARRAN
τns Nos . huius uero membri diuisionem subiungit,dicens:i Dd. v EMODO ALIENAM PERSONAM INDUTI Q UOD HOMERUS FA/cITὶ Mo Do , UT M DEM IPSI NON MUTATr. id est cum poeta sub sua et non alia persona loquitur. Iis autem narratis, alium de/
inde modum, qui per actionem est, exponit, qui sane distinguitur
eo tra modu, qui per narratione efiicitur,inquies:A LIQUANDO UEγRS QS As i NEGOTIANTES OMNES , ET AGENTES INTRO
Duc EMTns. Poeteum igitur disserentia penes modum erit; quo niam narrando aliae , agendo aliae conficiuntur . ct quae narrando su0t, aut perpetuo narrantem poetam , aut magna ex parte alias personas inuicem loquentes a poeta inductas habent.
Magnam sane huic Aristotelis particulat Platonis uerba in tertio diaIogo de Rep .potant asserre lucem quamobrem ea in hunc locum transserenda iudica ui.quae ita se habent Et primum mihi dicito. nostin Iliados principia. in qui bus ait poeta Chrysein Agamemnonem supplicata, ut sibi filiam restitueret: ' Agamemnonem uero turbato animo denegasse.quod postquam non impetra uit, imploratum ait ipsum contra Achivos Deum. Equidem. Et illita cro do nosti. quo d huius ue ad hos uersus precatus est omnes Achivos. in primis V Atrei filios gentium duces: ipse poeta loquitur . neque tentat alio mente no/υ stram conuertere, tanquam adius qua in ipse loquatur. inceps uero ita loqui V tur, ac si Chryses ipse sit. conaturai non Homerum se nobis. sed sacerdotem V illu sene ostendere.In caeteri scp ita semper exponit tum rebus gestis apud Iliu. tum apud Ithacam in Odyssea cantatis. Sic est omnino. Nonne isitur nara V ratio est. & quando orationes continuas asseri ,& quando ea, quae inter ipsas intercedant Quidni Uerum cum orationem profert tanquam alius qui dam sit. nonne tunc dicemus.orationem tuam ei quam simillimam, quem lo
94쪽
D P por Tic A con ME N T Is f ri. ε , , quentem introduxeratZ Qii id ni dicamus3 An non alicri se similem redde, , re uel figura uel uocc. est cum imitari. cui facit se similem 3 Proculdubio. , , in hoc igitur . ut uid tur. & ipse,& reliqui poetae ser imitationem narrati,, Assentior. Ubi autem se non celat poeta, uniuersa illa Poess & narratio, , sine imitatione cst. Ne autem dicas te neque hoc idem intelligere, quomodo,, fiat.cgo dicam. Si enura Homerus cum dixisset Chrysem ueniste filiam redem plurum. & stipphcasse Achiuis . praecipuel regibus, deinceps non tanquam Choeses, sed Homeruς esset locutus, nosti protecto imitationem illam no su ν, isse suturam, sed simplicem narrationem.Sit uero se res habuisset;dicam enim ν, sine uersu .ctim non sim poeticus Profectus sacerdos praecabatur, ut Dii eis da. rent, qui incolumes ipsi Troiam caperent. si bit acceptis donis filiam resti-νν lucrent. Deum Apollinem uenerantes. Haec cum dixi fici. reliqui sacerdotist νε dicta probarunt. Agamemnon vero' nimium perturbatus. ipsum protinus εν abire iussit,ita ut ne rursus rediret. net enim ipsi. Dei uel coronam uel sceptrsi profutura, asseruitque prius quilin ipsi filiam redderet, sere ut illa secum in Argo consenesceret . quamobrem abiret, selut saluus abire posset , non irritaret. Quae cuni audi siet sene extimuit, tacitusqi discessit. Castra autem egressus supplex Apollinem,multa eius agnomina commemorans, orauit. Si
quid unquam aut in aedificandis templis. aut hostiis litandi . illi gratum se- cisset, ut puniret Achivos, east lachrymas sagittis ulcisceretur. Hunc inmo , dum d amice simplex narratio sine imitatione procedit. Intelligo iam. Et
illud praeterea scito.contrariam huic csie.cum remotis poetae uerbis, quae interv orationes intercedere solent. Orationes ipsae uicissim cotinuatae relinquuntur.
Id quoque intelligo: est enim huiusmodi Tragoedia, atque Comaaia. Re cte admodum accepisti .existimo* tibi iam nunc aperire,quod in superioribus percipere non ualedas. Poesim uidelicet, fabula mi figmenta. aut esse om/ nino per imitationcm, quemadmodum ipse dicebas in Tragoedia atq; comoe- dia; aut per enunciationem poetae proferri: quod maxime in dithyrambit in μυ spicitur; aut per utraque confici. ut in Heroicis, aliisque multis apparet, si modo intelligis. Intelligo iam.quod tuc inferre uolebas.Haec Plato. quo aliqua ex parte discrepat Aristoteles, postremum enim diuisionis membru absq; imitatione fieri testatur Plato Artilotelm autem nullam esse absque imitatione Poesim operis huius initio declarauit. Hac sane de causa Platonis uerba.
t auis admodum prolixa.de Poeseu in disserentia haud me referre piguitiunus deprehendi possit, quam doctὰ placitis Platonis sui praeceptoris Ari
tque in his sine tribus differentiis ut a principio diximus, imitatio es. quibus videlicet, stir, quomodo. Quo sinest it ab Homero Sophocles
aliquo pacto imitatione non discrepet, quod uterque praestantes imitetur ne item ab OGristophane, quod uterque negociantes Er agentes: unde δράμονα. id est aclas ipsos, nonnulli as agentium imitatione appellari dicunt.
Clim ad calcem declarationis trium disserentiarum, penes quaβ.
95쪽
ε MADII ET LOMB. IN ARIST. L I B.
mutuo Poeses disserunt, iam peruenisset, ct longo sermone in his explicandis usus suisset, eas nunc breuibus repetit, ut sequens ex eis corollarium eliciat. unde possumus dignoscere, non temere Phi/losophum tres has Poeseos disserentias enarrasse. his enim accura te perspectis, non tantum natura Poeseos, sed etiam quo pacto genera Poeseos conueniant, quoque modo inter se disserant,cogno/sci potest . Tres uero dictas ab initio disserentias tribus uerbis
p I B V S, inquam, Q v AE, ct Qv o M o D o, mira breuitate complecti γtur . per uerbum Ora B vs, Poeteum disserentiam intelligens penes instrumenta, quibus imitatio fit, sermonem uidelicet, rhythmum, ct harmonia. per uerbum vero' QUAE, disserentiam intelliges iuxta res , quas imitamur, uel meliores, uel deteriores. postremo per uerbum Quo no D o, differentiam significat penes diuersum imitandi modum, aut narratione, aut actione, seu negotiatione: qua de paulo' ante diximus. Ex tribus hisce Poescu disseretiis, It B vs, QV AB,
UO Μ Ο D o, conuenientiam quam habet cum Homero . ac etiam
cum Aristophane Sophocles, insert. Similes enim sunt Sophocles,
ct Homerus penes res, quas imitantur.. nam illustrium uirorum a. ctiones imitatur uterque. Cum Aristophane uero conuenit Sophocles penes imitandi modum. agentes enim imitatur uterque. cuin
ius rei signum affert, etymologiam uocis huius,
ANNOTATIONES. Forter quispiam dubitarit, cilin omnia Poeseos genera actiones hominum imitentur, cur non etiam Homero agentes imitari conueniat: quod Aristote Ies non concederet. Respondemus.poetas quidcni omnes,actiones imitari; uetam epicos narrando easdem imitari, trapicos autem ac comicos agentes ipsos introducendo imitari . Cum igitur aliud sit narrando, aliud ueror eos qui imitantur, perinde ac agentes & negotiantes introducendo, actiones imitari, iure Sophoclem hac ratione cum Aristophane, non autem cum Homero conue nire putandum est.
Quamobrem Tragoediam, atque Comoediam Dori refossi uendicant, mox iram quidem Megaerensis, tam hi qui hae sint, ut eo tempore inven/
96쪽
tam, quo populari admi struitione eorum resublica regebatur,quam qui ex Sicilia: Aquidem ab hispoeta Epicharmus prodi=t, multo sane prior Gonnida, atque Magnete. t Tragoediam vero quidam in Peloponnyo. elusive rei indicium illi uocabula esse volunt; cum tisi quidem vicos appellari dicant, emensis vero δήμ e,quas comoedos, non es a comesando ed tanquam errantes per comas, id est uicos, in urbe deue octin habitos, Hi Ios existimant. rursus hi quidem facere δρε ν, Athenienses vero molun dicunt. c de imitationis hactenus differentiis, quot uidiacet,
Ex iis . quae intulit in antecedentis particulae postremo loco, aliud hic inserendi captat occasonem, ac paulum gigreditur, ostendens
Dorienses quorundam uocabulorum etymologiis innixos, tam Tragoediam, quam Comoediam, tanquam earundem inuentoribus, sibi
pendicare. sed prius seorsum quomodo ex Doriensibus Megarenses tam ii qui hic, id est in Attica regione, quam qui in Sicilia sunt, Comoediam sibi uendi carunt, exponit. Megarenses enim Attici ibiam tunc inuentam affirmabant,cum administratione populari res eoru publica regebatur: quod tempus suppleas tu prius fiuit quam Atheniensium respubl. tuon igitur Athenienses,sed Dorienses, qui Megaram Atticae regionis habitabant Comoediam inuenere . Ex Doriensibus uero qui Siciliam incolcbant, a poetarum uetustate Comoediam sibi iure uendicari contendebant. siquidem Epicharmus Doriensis Chonnida, ct Magnete uetustissimis Comicis Atheniensibus aetate prior extitit. Ex Doriensibus praeterea quidam Peloponnesum incolentes: indicio ab etymologia fiampto,& Tragoediam,&Comoediam sibi uendicabant. Nam per hoc quod dicit i ET TR
G OE D I A Μ ita enim uerba graeca leguntur in non autem TRAGOEDiAM vERes ut Paccius transtulit innuit Comoediam etiam,co
iunctionis illius,tτ, ratione . Hi igitur innixi nominibus utranque sibi uendicabant. Primo autem Aristoteles seorsum, quomodo ex uocabuli etymologia Comoedias sibi Peloponnesii Dorienses ascriberent, ostendit. nam Dorienses Peloponnesi κω iis uicos appellant; a quo uerbo Comoedias, non autem a uerbo Atheniensi κωμαζον dbctas uolunt: Athenienses uero uicos appellant. Haec de Cimoedia seorsum. Promiscue deinde de Tragoedia Comoediaque,ex uocabulos indicium aliud affert. cum enim Tragoedia atque Comoedia α dicantur, quoniam, ut supra dictum est, agentes imitantur: Agere uero lais Dorici dicant, Attici seMar: -autem,
97쪽
quod Tragoediae Comoediaeque commune est, Doriensium uox sit
δ non Atheniensium: utique lignum erit, Dores δραματων inuentores fuisse. Et cum ad calce differentiarum iam peruenerit,eaSque quot, ct quae sint ostenderit, hanc partem claudens ait: Ac DE IMITA/TIONIS HACTENUS DIFFERENTIIS, QS T VIDELICET, ET Q. V ALES, HAEC DICTA si NT. id est laaec susticiarit . ANNOTATI ONE S. Hi ne manifeste con spici potest . cur supra duabus illis uocibus, etfάξ' ω.& δραντ- , idem prorsus sign iti cantibuς Aristoteles sit usus. quoniam scilicet tam Atheniensu. quam Doriensium locutione uti uolebat: ce qua in hac particula sermo habendus erat. De Epicharmo chionide, non chonnida sic enunscribit Suiduis Magnete, si quis plura cupit. quam quae hic ab Aristotele r seruntur.Suidam adeat . non enim id meum consiliu est ut fungar librarii munere. in his praesertim, quae ad uerborum Aristotelis intelligentiam nihil con
Caeterum a duabus causis er quidem naturalibus videtur Poetica hobusse originem. Nam' insitum esὶ a nataera hominibus a pueris imitari disserunt a caeteris animantibus, tum quod aptissimi ad imitationem stat, tum quod primas disciplinas imitando acquirunt. G in sui ue iuxta imiatationibus gaudet.: EXPLANATIO.
Cum Doriensium, atque Atheniensium de Tragoediae, Comoe/diaeque inuentione litem iam absoluerit, sumpta a uerbo δρύμονα occasione, nunc de Poetices in uniuersum origine, cuius duas esse naturales causas astirmat, orationem instituit naturales autem causas eas appellat , quoniam absciue consilio , ct electione sunt in qua/rum quidem altera imitatio est, quam naturalem esse demonstrat, tum qubd pueri ea aetate natura ad imitandum ducuntur, tum ue/rb quod omnes eis alii aliis magis )proni sunt ad imitandum. An. tea uero quam alteram causam subnectat, quasi per parenthesim subiungit, hominem animalia caetera antecellere, nimirum in imita tione a disciplinas item primas, ut legere, scribere, ambulare, ac etiam loqui imitando parari dicit. Altera autem causa est, qubdomnes imitationibus gaudent. hoc autem imitationem csse natu oralem aperte demonstrat. Sicut enim, quae praeter naturam sunt, tristitiam. Disiligod by Coo
98쪽
tristitiam inferunt, ita quae omnibus pariter iucunda sunt, natura lia sint oportet.
ANNOTATIONES. Animaduertendum .contextum hunc obscuriuscutu ea ratione uideri quo dcit in Philosophus duas dixerit esse Poeseox naturales causas, eas tamen no in pressit. iccirco nos Ne pretium fecerimus, si easdem suppleamus, quo sen-ὶς sit apertior.Duae sunt naturales causae, a quibuς genita est Poesis. carmen inquam. & imitatio. De carmine.quord naturale sit. infra dicetur . nunc autem quod imitatio naturalis sit. ostenditur: tum quod homines.quo tempore natura ducuntur. in pueritia uidelicet,imitantur: tum ucro quod omnes imit,tionibus gaudent.quod utique non evcniret. si non esset imitatio naturalis. - Aristoteles trigesima particula Problematum proble. quinto ait: Cur hominiis pollux, qua m cuiquam ex caeteris animantibus credcndum est Utrum, ut Pla-- to Neocli responati. quia homo solus omnium animantium nouit numera is re . An quia solus Deos ueneratur, & colit, An.quia omni u maxime uim obtinet imitandi. Ex hac Aristotelis sententia deprehendi potest.quo d non legere. aut scribere solum. uertam etiam alia multa imitatione discuntur. iccirco exempla perinde, ac rerum earum imitationes quaedam, quam exempla sunt. docent. & iis qui discunt laetantur.siquidem decima octaua Problematum par ticula probi.tertio ait: Cur homines in orando cxemplis. & fabulis potius gau,, dent, qua in commentis An gaudent quia & discunt. & celeriter discunt . at- ,, qui per exempla. & fabulas facilius discitur.sunt enim quae explorata habean tur. & particularia sint. Ratio autem commentandi demonstratio ex uniuersam, libus est, quae mmus quam partes nouimus.Ad haec. iis credere magis solemus, quae plurium icistimonio confirmantur . exempla autem, & fabellae testimo. niorum speciem gerunt. Fides autem perfacilis est,quam testimonium secerit.,, Additur, quod uerisimile quisque libentiu ς discit.exemplum autem.& fabellaeis rem non nisi similem docent. In de Rhetorica quo* libro primo inquit exem/pla magis rem explicant, atque ob oculos ponunt. Ex hoc etiam contextu patet Poeticam significare Poelim. ars enim Poetica naturales causas non habet. sed est hominu opuς. Uerba illa graeca fiat i retr toti .disciplinas facit.disciplinas addiscit,significant. Graecis enim ide est μαξή- παῶ - AEt fu - μανθα aν
us rei, quod in opcribus accidit, argumentum sit. Etenim quar ipsi cum moles Ita aspicimus, eorum imagines ast refcctas gaudentes intue/
mirr, ut Kerarum formias truculenturum, cadauerum M .Huius vero ratio
fit, quod non folium philosephis , sed etiam caeteris mortalibus adiscere imcundissimum e ἶ: quanquam modice in hoc hi communicent: ideos huiusmodi imagines inspicientes gaudent, quoniam ex illarum contemplatione acci
99쪽
dit, ut di fant unumquodque, Er in eis, quod hoc ipsum sit illud, proberario entur. αloquisiveras formas neutiquam inspexistent, nullam omni λno uoluptarem praeberet mitatio, Praeter Pam vel Opificio , vel colore , vel tali ahqua ratione.
Signum assert eius, quod in praecedentis particulae fine dixerat, longὸ manifestissimum, omnes scilicet imitationibus aeque delectari. nam animalia fera, puta viperae, atque hominum cadauera, tuae
molestia inspicimus, tamen exquisite depicta nos plurimum dole/etant. Huius uero rei rationem subiicit, quod ad uiscere omnibus hominibus est iucundissimum: quanquam philosophis prae caeteris
iucundius sit, quoniam exactius aliis discunt. nam non ut lucre
tur, sed ut sciant, discunt. Cum igitur intuendo picturas, quod haec illius pictura est, addiscimus, iure gaudemus . Quord autem homines in imaginum inspectione, iccirco gaudeant, quoniam ct addit cunt, ct imitationem agnoscui, uel inde patet, quod etiam si
imaginem conspiciant, cuius uero si ignorent, imitationis ratione nullam uoluptatem percipient: quoniam cuius imitatio sit, non ad/discunt: quamuis asa ratione ex imaginis aspectu uoluptatem capere possint. ceu si opificium pulcherrimum , ct exquisitissime factum, ex colore uenusto, atque eleganti depictum st: aut si propter aliam rationem oblectet; ut si fuerit imago rei, quae sit intuenti gratissina , scut equus militi, ct studioso liber.
Quod illa.quae horrida sunt.si bene per imitatione exprimantur.asserui delectationem. icitis est Aristotclex primo de Rhctorica libro . Plutarchus item in eo opusculo, Quatenus. & quo fructu iuuenes audire debent poemata. addiscere iucundu in esse testatur. Philosophux quoque duodecimo Metaphysic rum . in decima octaua suoque Problematu particula probi.tertio.& primo libro de Partibus animal tu cap.quinto ide testatur. Plato praeterea in dialogo de δε Rep. nono inquit: Philosophum quoque ponamuς caeterax uoluptates floc-- ci pendentem. dum cas ad continuum disciplinarum gaudium. quo ipse stulis tur in uestiganda ueritate comparat.; uocantemo alias necessaria .quia illax seo. . cuturus non sit. ni si cogat necessitas.Ite in secuncio de Legibus dialogo in disceia do gratia inest.quae uoluptas nominatur.In Protagora uero Gaudio assicitur ille. qui di sicendo. dc contemplando ipsa intelligentia contemplatur. Uerum iis omnibus aduersatur,tum Aristotelis sententia in octauo Politicorum libro. per quam affirmat disciplinam esse cum tristitia, tum uero sensus. nam di secrenon sine labore est ubi autem labor.ibi etiam trillitia est. His quae apparent cotradicere, respondemus: addi scere sua quidem natura iucundum esse, sed cum interdum labor disciplinam comitetur. ideo nonnunquam fit. ut tristitia quo Jue consequatur. Huius rei signum sit. quo d quae summo labore didicimus.eaidicisse iucundum etiam est. Porro cum iucunditatis, quae imitatione tam picturae.
100쪽
n t po sic A co MMENTARIL τι Pictium. quana Poctices habemuς. causam Philosophus explicarit; eam uidelicet quόd addiscere omnibus cst iucundum: ut S nos hac iucunditate truamur.
Opcram nauabimus.ut discamus. itidentcs qua ratione addiscere iucundum sit.
Adeundus igitur est Aristotelis liber primus de Rhetorica . eo loco. quo quidis uoluptas siit 3eclarat Ait enim. uoluptate mellis motum animi quendana.& aD sectionem tota simul.& sensibiliter in naturam proficiscetem. qua quidem uoluptatis definitionem.quanquam in de Moribus libro. uitiosam esti: doceat. id tamen cum negotio nostro nihil obesse uideatur, ea utemur. pnesertim quod ei in undecimo de Rep.Plato etiam si non ad unguem assentire uidetur.inquit enim quando in animo uoluptas est. aut dolor. ambo motus quidam insunt. quibus locis id, quod libro eodem supra citato.& paulo posterius scribitur,est addendum.nempe quo d addiscere sit iucudum.quoniam in naturam deducit. Ad quomodo in naturam ducit 3 quoniam anima nostra uis est,quae cognoscit: cognosccre autem ei naturale cst. Aristoteles enim primo Metaphys corum libro scriptum reliquit Umnes homines natura cognitione ipsam dcsyderare. cuius inquit signum est sensuum dilectio quia uidelicet ad scnsibilia cognosceda iis utimur.Si igitur anima nostra ad cognoscendu facta est.tuc potissimu in sua naturali dispositione est.cu fruitur cognitione. Operatio ueror naturali .res est iucud.i cuius indicium. Q cu in praeter naturam assecti sumus.tristitia afflicta muraddiscere igitur iucundum est quonia anima nostra sponte ad cognitionε Propensa est. At quo pacto anima rei,qua praeuiderit, ut Aristoteles inquit, si mulachriim intuens.quod hoc est illud ratiocinatur atque addiscit 3 Scienduest in omni ratiocinatione syllogismo ue coficiendo.tribus terminis opus esse. Ut in primo Priorum resolutoriorum libro declarat Aristoteles ex quibus unsimcdii locum obtinet.quo reliqui duo termini in conclusione iunguntur. Tres igitur hoc loco termini sunt inueniendi, atque horum quis medius.' qui naextremi esse debeant constituendum. sed mea quidem sententia tres termini sunt, cadauer, quod priuς erat cognitum , cadaueris illius pictura. ' species. idoluiiuue in illius imaginatrice facultate, qui ratiocinatur. Quoniam igitur tam cadaucta qua in pictura in imaginatione ratiocinantis idem idolum habet.
atque ita in tertio conueniunt. ca inter se conuenire necesse est. quae enim cum uno tertio eadem sunt. mutuo quoque eadem erunt . Idolum igitur huiusmodi syllogismi medius terminus est. cadauer erit. quam appellant maiorem ex tremitatem. puctura uero minor extremitas erit. Difficultates autem, quae huc
riserri possent,consultor praetereo, ne Poetices interpretis limites transgrediar.
Cum uoro nobis natura inlita sint imiatio, barmonia, numerus smetra
enim numeri parres esse satis apparet 9 ab initio ad haec maximes ἰ ea pautismi promouentes ex ipsis quidem ext porum Doeticum genuerunt.
Duas esse naturales causas , quae Poeticam genuerunt, asscuera
bat . priorem , imitationem inquam , superius explicauit: hac eaderepetita ob orationis excursum , quo declaratum est imitationem L natura nobis inesse, posteriorem causam subiungit, illam esse me.