장음표시 사용
181쪽
densiores; an flammae ignesque contracti et an solida quaedam terrenaque corpora, quaa Perigneos tractus labentia inde splendorem coIO- remque trahunt,non de suo clara: an coeli Empyrei particulae,quae per inferiorum orbium Canales de fenestras sparso lumine apparent. Si enim ignes sunt, mirum non discuti raptu, Iob Tum, quo pabulo alantur tam grandia corpora: mirum tanta aequalitate apponi alimenta, ut nec majora unquam, nec minora fiant. Si pa res coeli densiores, mirum , ex sola condens a-xione partium tantam vim lucis nasci. Si co
pora opaca , alienis ignibus illustrata: redit quaestio & admiratio de his ipsis ignibus. Si per
canales & senestras supremi coeli micant ignes, Planetis hoc convenire non potest prope terras positis, & in epicyclo suo currentibus. Multa sunt, quae esse non dissitemur , at qualia sint ignoramus. Est nobis animus, cujus imperio movemur & sapimus. & tamen huic non magis potest liquere de siderum natura, quam quid ipse sit, aut ubi sit. Inter haec aeterna naturae Ο- Pera Cometae surit, rarum mundi spectaculum. Explosa quippe jaindudum opinio, eos sub Luna generari, ignesque esse aliorum more evanidos & fluxos, Eorum qui in coelo locant, alii non esse ordinarium sidus, sed falsam sideris ex Planetarum concursu speciem, uni: alii plane- eam , qui in interiora se coeli interdum abdit , interdum versus superficiem concavam se conspiciendum praebet. quibusdam placet, ex ipsa substantiae cuelestis condensatione nasci, eius. Que rursum rarefactione disparere. His in medio relictis, de quorum veritate longior foret disquisitio, mecum mirari vos cupio , tot jam
retro seculis nihil explorati vel apud Chaldaeos,
182쪽
vel apud AEgvptios , vel apud Graecos , Vel posteriore aevo , ut tibi terrarum de Cometarum natura reperiri. ut exerceri in hoc argumento hominum mentes voluerit Sapientiae magiiter, neminem de inventa veritate gloriari. deInde, cum caeterorum siderum supra haec caduca ocmortalia meantium motus irrevocabiles lint, di sine intermissione assidui, nurum lolis C metis advocationem dari oc intermissionem, ut quorum motus paucis ad longissimum apparuit mensibus. Praeterea, cum errantes itellae in una tantum coeli parte ad spiciantur, nec dignI- feri orbem egrediantur, Cometae maiore Induta
gentia in ortu, Occasu, frequentissimhcirca
Septentrionem apparent. Aliarum itellarum U- .na forma est. Cometae modo barbati, modo al-spersa undique coma, modo fuso In caudae Ima-ninem lumine fulgent. Siderum par semper . magnItudo ,fulgor, & claritas. Cometarum, dispar, ut quos crescere & decrescere m compest. Stellarum quidam ob viciniam Solis adipici nequeunt. Cometas uunquam Sol vicinus obtexit. Et cum siderum aliorum proprium ut,c1rca suum axem recta serri; Cometae interdum a Septentrione motus mitium faciunt, de per occidentem in meridiem obliquo flexu eunt Interdum alio iter flectunt,&cum ex longis temporum intervallis recurrant, te Ibus certis te neri nolunt. Denique Cometae futura portendunt, & totum fatorum sequentium ordinem nunciant, cruenti, minaces, sanguine1 Caulas horum omnium exposcitis nescio. didic1muposteri plurima , quae Ignoravere Veteres. quae
agnoramus nos, supplebit aliquando posterorum diligentia. Vt coelum sciamus,taculis opus est & aetacibus. distaut tempora moribus, ve Ibis G a
183쪽
M veri cognitione. hujus studium cum nepotibus par est dividi,ne aut nos scivisse omnia, au cilli a majoribus nihil accepisse credantur.
Redeo ad sidera, quae calefacere omnes sentimus,at quomodo calefaciant, omnes ignoramus. Dubium, an calorem ex ipsis sideribus deferant radii,an attenuando distrahendo aeris partes, faciant. Aristotelem meum non capio, cum lucem rarefaciendo calorem gignere credulis persuadet. Etiam in hoc haereo: quomodo stellae, quae luce calefaciunt & exsiccant, alia virtute frigefaciant &humectent. Nec illud as. sequor: quomodo Planetarum alius sit horridus α frigidus, alius temperatus alius calidus,alius humidus & pluvius,alius fervidus,cum Omnes nil, praeterquam lux & flamma sint. Quaeritis, qua ratione lux hujus sideris instrumentum deministra calorem efiiciat,alterius frigus nescio. Cur Capricornus reges essiciat, Aquarius pisc tores, Mercurius trapezitas, Orion venatores nestio. cur Saturnus in Leone felicitatem polliceatur, Mercurius in Aquario vates gignat enestio. Quid sint maculae istae,suae Lunam d rurpant , & nueer ab oculatioribus in Sole o servatae sunt Dicet Xenophanes,in Luna habitare homines, eamque esse terram multarum urbium, montium,insularum. Portenta esse via
dentur. sed tamen neque ille , qui dixit, jurare
ausit, ita se rem habere , neque ego assentiri. Quaeritis , qua virtute ad metallorum gener tionem, ad maris reciprocos cursus,ad sympathice & antipathice mirabiles effectus concumrant f nescio. Vultis scire, quod nam illud sit magneticae virtutis robur, quod perpetuo spiramine & essiuvio ab oppositis coeli plagis, etiam extra magnetem,ent i nescio. Ad Influ-
184쪽
xus siderum dc occultas qualitates, aZylim tignorantiae nostrae, compellimur. de quibus si scire desideratis , quid sint, quo nomine appellande,reponam pudendum illud nescio. Accedat ultimo tot naturae prodigiis,luminis generatio dc diffusio. hic iterum haereo, an ambulet idem
Iumen & moveatur de loco in locum: an vero . novi luminis de priori lumine continua generatione propagetur. Quodcunq; dixeris,mira culo intricaris;quia temporis momento lumen per vastisilina coeli,&elementorum spatia quaquaversum,sine mora,sparsum esse,non spargi, observaInus. Hoc quoque in abstruse positum: An idem lumen terris ostendant sidera , deserantque secum, cum occidunt: an aliud atque
aliud fundant mortalibus. Dixi de Coelo & ea uae scio & quae nescio. Nec tamen veniame precabor, quod haec ignorare me fateor. Ignoravit hactenus omne 1eculum,& ignorant mecum, qui se scire praefidentius autumant. Non possunt non tarde & difficulter cognosci, quae tam alte ab humanis oculis remota sunt. Debet scientia omnis originem sensui. at quam multa in coelo propter distantiam non videmus, non audimus, non tangimus, quae si propius admitteremur, patescerent sensibus. Ausus fuit dicere Democritus, omnium Veterum subintilissimus, plures se illic mundos reperturum, alios coelos,alias terras, alia flumina, alios homines. Iain tanta locorum intercapedine sejuncti aut nescimus res , aut temerarie creduli erramus. Si de coelo pronuntiasset Socrates: Hoc unum se scire,quod nihil sciret,vera fuisset, aut minus saltem ironica oratio. Et forte non lateret Veritas, nisi langueret labor nosterct industria.Miramur non stare in apice philo-
185쪽
sophiam , qui indies er ficimus peccando. non iomnes veri modos sciri, qui novos ineptiarum inodos indies excogitamus. Quid non cultui corporis quotidie adjiciunt mortales t quam non novam insaniam insanimus, in pileis, barbis,calceis, palliis, & togis. Coelum ipsum stul- titia petimus, de parum abest, quin Creatorem
ipsum accuset lascivia humana male creati hominis. Raditur vertex juveni,& damnatis quae natura fecerat tegumentis, Vili corio tegitur cra sita nuditas. de singulis capillis in consi-I1um itur. nutritur coma in fronte , luduntque jubae per colla, per armos. Batavi sumus, &Gallum habitu mentimur. In Septentrione nati Arabiam capiti inspargimus. edimus cum
ambitione. & in mensis plus quam Sybaritae sumus , in aulis Vertumni, in foro Harpiae, in contractibus Cretenses. Quibus statura est longior , in semicirculum curvantur, ut breviores appareant. quibus contra brevior est, cothurnati incedunt & mendacio staturam adjuvant. Cum dementia nostra nondum absolverit pamtes suas , mirabimur adhuc discere sapie rem tQuamobrem animum a terrenis curis sti, ductum coelo donate. haec domus , haec patria est. hanc cogitate , quoties vacat hominibus esse. Multa restant discenda, quae in hunc usque diem ignoravimus. Latissimum est scientiae spacium , latius ignorantiae. Flatura sacra sua non recludit simul. disti ibuit per intervalla , quae stiri cupit. necdum dierum omnium Solis occiderent. docebunt sequentes, quod nesciVere priores. qui sperat inveniri posse ve-
Tum, Veritati proximus est. Tunc rerum natu-xae gratias agite sum iu hec sacra admissi eritis.
186쪽
haeremus in pundis. & felices videmur, cum agelli breve spacium vel jugera aliquo metimur, quae in coelum translata , ne hordei quidem granulum faciant. Germaniam Rheno &Danubio claudimus': Hispaniam Pyrenaeis &mediterraneo Sarmatiam Moeotide & glaciali Oceano. late imperare se gloriantur reges,dum imperii fines gemino mari definiunt. at haec ipsa E coelo spectantibus, nusquam apparent. Sursum Ingentia spatia sunt, est intervalla toto coelo divisa. haec oculis animisque peragrate. Terram mariaque omnia obimus non multis inensibus . in coelo seculis opus, ut ab ortu in
occasum perveniatur. Qui hic tuguriolo suo vivit pauper, illic sedes Africa majores possidebit: viritim distribue coeli partes, singuli latius Persarum rege imperabimus. & supererit adhuc locus novo possessori. Non illic de stillicidiis controversiam movebit vicinus. non tegula tegulam, non trabs trabem trudet. Si non
communis erit coeli possessio, divisi nulla erit querela. Nimis angustis hic domiciliis . habitat animus. Culla orbibuS,Sole, Luna, Iove rotari cupit & volvi, ut omnia lustret. magnum putant mortales, maria classibus imple visie, signa in Atlantide fixisse, dc ubi de lunt terrae in Oceano,terras in venisse. Illud potius magnum, Universum hoc novisse, dc eas sedes scrutari in antecessum , quas spe tenemus. Sed quod, inquies, operae pretium est haec investigasse, quae supra nos sunt Quo nullum majus est, nouenaturam & naturae auctorem Deum. praete
quam quod hominem stupore sui detineant, nec sordidae mercedis spe, sed miraculis erigant. Duo sunt in Coelo , quae detinent spe st
torem: majestas dc utilitar. hanc deme, sola suta
187쪽
sussiciet majestas ad admirationem. fingite hoc
humani generis domicilium non regi, non si veri ab altris.fingite ociosa vagari sidera,& V pari tantum. nihilominus venerabile erit oculis spectaculum Sol, venerabilis Luna, venera- lbiles reliquae faces. mirabimur, etiam si non cogitemus, prodesse. Nec volo vos in contemplatione coelestium acquiescere. Viam inire volo, qua ad coelestia
itur. Effugite animi vitia, & jam coelum tenetis. Compescite cupiditatum impetus, & evasiastis terram. Qui cum mundo divortium fecit, in alium admissus est. Quisquis peccator est, in luto haeret. qui desinit esse, emersit. quibus gradibus proficimus in pietate, imus ad Superos. Quem poenitet male actae Vitae, altior Pyreneis,& Apennino est. Qui novis motibus bonesti amorem imbibit, iter suum supra Lunam promovit. Qui iniquitatis impatiens sacramentum dixit religioni, inter Fixas stat. qui denuque virtutibus constantiam addiderit,intra coe- Ium receptus est. At, proh dolor, ea jam sunt tempora, quibus coelum quisque sibi in terra fabricat, suos ciuisque Deos hic invenit & veneratur. Avaro nomini coelum sunt loculi, idolum nummus. Ambitioso coelum sunt Imper
torum laquearia, divitum pavimenta dc atria . 'Deus, favor applaususque populi. Libidinoso coelum est prostibulum,Dea meretrix, ara sinus Thaidis sacrificia impurus sermo & putre oscu- lIum.Tyranno coelum est effrenis licentia, Deus 'arbitrium. Superstitioso coelum sunt sacri lapides, Deus vanitas, pietas simulatio habitus paIlium Cynici, professio, nocere proximo. Ita idololatriae se reum quisq; facit,& pro Deo h
bet, quicquid vehementer cupit, Solliciti sumus
188쪽
de servis, sine quibus vixit sapientissimus Diogenes , solliciti de veste , sine qua ambulavitias, solliciti de domo, quam habebimus gratis in coelo . solliciti de valetudine, quae nunquam deest bonae menti . solliciti de patrimoniis , quorum nos & spes de possessio vexat.
Exuite hos compedes, & virtutum impedime ta. nullo labore ad coelos ambulat rerum ii manarum securus animηs. At auri studium amabile est. Amici, aurea cathena ligamini,ne adscendatis altius. At suavis est voluptas. Amiaci,jam sordida cathena vincimini. nihil erectius honoris studio. Amici,jam splendido I queo strangulamini,ut gloriose pereatis. Resipiscite mecum , & corrigite, quicquid in vita
Curvi, asperi, horridi fuit. Argumenta,ut Viri tem suadeam,coelum dabit. Tota coelestis machina in opere est , & motu, licet velocitatem specie quietis abscondat. nostrum est,animo rerum maximarum capacissimo extra humanae
imbecillitatis angustias spaciari nec quiescere, nisi in ipso Sapientiae motu. Eadem moles dum sibi constat,stabilis, perpetua, sibi similis,exemplo est, aeterna,immenti, optima quaerenda es.se. Cum lucidam spectatis,totque ignibus illustrem, errorum & ignorantiae calig1nem discutite, nec alia re magis illustrari mentem credi te, quam Euangelicae lucis scientia. A magnit dine discite, latissimos esse virtutum & honesti
campos, nec deesse usquam locum tempusve, faciendi id,quod laudabile est. Saturnum, tardigradum istum observate. mouet nos,tardis consiliis res magnas confici, quas praeceps cons-liuin perdidit. Iupiter, si adulter est, si illicitarum voluptatum autor, opponite, quantumvis Iovi, fortiorem rationem. Martem nec damno,
189쪽
nec pro . quae enim rerum nostrarum est s Cies , paratos in utrunque Batavos esse oportet,
ct salutem vel bello vel pace experiri. Si Sol se Iicissima omnia spondet, si scientiam, pruden- tiamque promittir, eius quisque sibi author sit, se impetrare studeat, cujus obtinendi spein faciunt fallacia sidera. Vos, qui Mercuriales estis, a Mercurio omnium siderum minimo, at disertorum maximo, fraudis & mendaciorum minimum , facundiae plurimum discite. Venus multum praesagit mali, di licet currum trahant, innocuae 3c conjugalis copulae observantes co-
Iumbae,dissidere sibi cupit amantes , cum incestuosa sit 3c perfida. Nec Lunam vobis dominari optem omnium horarum seminam, Endy- mionis conjugem, inertem, instabilem, inopem re insanam. nihil pejus, quam Lunaticos nos esse,& laborare ea parte, qua sinciput est. Adscendam altius. Draconem vidate,non longe ab Vrsa,vigilantiae, acuminis, solertiae symbolum. In Persei dextro latere tres insigni fulgore radiant faces, Principum duces. prima Pietatis . est, altera Iustitiae,tertia Fortitudinis. Hercules vero iste, qui prope Booten stat, monstrorum vos domitores este vult, intemperantiae, soco diae, superbiae, iracundiae. Perseus ipse, Andromedar liberator,Regibus insusurrat,non debere
in populi gratia mactari innocentes, & ad pla- caudam belluam vinculis ligari bene de Rep.
merit L. Cancer,cum retrogradum Solem a loabigit,a virtute retrogradientibus minatur. Leo generosae magnanimitatis exemplar est. Ari , pugnax animal, quaesiti citra necessitatem belli Taurus,laboris &stulerantiae. Gemini, concordiae.Virgo castitatis: Libram coelestem studiosius respicite vos libripendea, ne fallatis terre-
190쪽
stri. Scorpium intueamini, quotquot occulte aliis nocere studetis. Sagittarium,vos stiniviri, qui fronte simulatis Curios, caetera bestiae. Capricornum quem Deorum portam vocant Platonici , sibi concilient infelices & quarta Luna nati. Ganymedem sive Aquarium, suotquot Iovi suo placere amant. Pisces frigidi ad illos pertinent,qui frigide & frustra amant. Sic Coelum omne, & pars ejus qua libet Ethicam facit. . si quid deest sapientum praeceptis, id omne supplebit explicatus aether. Non premam Vos ulterius rationibus & monitis. Facitis ultro , quod ut faciatis semper, obsecro. Desinam in voto. Omnes Vos, quotquot adestis, & de coelo me philosophantem patienter audivistis, in coelo coram videre, salutare ainplecti gestio,non habitu & veste prosessoria , quali me jam dicentem adspicitis, sed quali incedent beati stola candida induti. non ut veri inveniendi & a falso discernendi rationes anxie inquiram, quia sine fuco & elencho verum omne docebimur. non ut de naturae arcanis disseram , quam sub pedibus mecum calcabitis. non ut de Virtutibus traham horarias lectiones, sed ut vobiscuin virtutis proemio fruar. Potius Deum illic intuebimur de facie ad faciem, conditorem Vnive si, coelorum architectum, opere suo non minorem, non parem, sed majorem . qui coelos Omnes in se continet, nec ab iis continetur, ita in suo opere praesens ubique, ut tamen sit extra, ita centrum omnium, ut tamen sit circulus, cujus , ut Trismegistus ait, centrum est ubique , circumferentia uultibi. Illic Angelicos choros, re coelestem Hierarchiam contemplabimur, quae cum corpore careat, tota mens est,& ratio de intellectus. Illic videre desidero, an verum dixe-