장음표시 사용
191쪽
dixerit Aristoteles , Coelos ab Intelli rentiis moveri, de quo hic in terris dubitavi semper. Illic beatissimis, & illustrissimis Animabus in occursuin ibimus, & ad Pauli adsipectum, recordabimur facundiae,qua nulla fuit essicacior. ad Petri conspectum, sollicitudinis,qua Ecclesias rexit sidelissime. Illic inter sanctissimos
Patres, quorum nomina jam Veneramur,mixti errabimus. & prope admissi in Iustino Martyre veteris forte constantiae notam deprehendemus,in Irenaeo geli adversus haereticos,in Clemente Alexandrino presbyteri non ociosi , in Cypriano modestiae & humilitatis Christianae, in Hieronymo animosae eruditionis, in Augustino magis sedatae & mansuetae , in Athanasio fidei intrepidae, in Bernardo piae simplicitatis. Illic, date veniam Auditores, si cum de coelo Ioquor, memor sim praemissi pignoris) illic te
mea BARBARA, coniux dilectimina,osculabor osculo sancto,quale beatos non dedecet, & Curam tuam domesticam, amorem mei & liberorum aeterna prosequar gratiarum actione.Dαι
Habita fuit I I Febr. Anno I 636.
Glysimo Principi FREn Earco HENRIco Arausion. Principi dicta. I illustrem Belgio diem, Foed
ratis salutarem, hostibus terribilem , toti Europae stupendum unquam signavimus, hic dies est receptae Bredae. illustris rerum , quaa confecimus, magnitudiae.. salu-
192쪽
salutaris use, terribilis hostium jactura, stupendus opere & successu. Nulla supra praeteritorum bellorum memoriam obsidio mem rabilis magis praesentibus , nulla magis admirabilis post venturis. nihil hic mediocre , nuhil rem1ssum. Victae urbis robur maXimum, . vincendi modus atrocissimus acerrimusque , victoriae tempus Viris armisque concitatissimum , & ad miraculum, breVe. Velut compendio dc salutis publicae summam dc imperii
Iecuritatem, dc imperantium decus famamque complexi sumus. Multas urbes vicimus per intervalla. Hac victa reliquas invictas reddimus. Quotquot vicina sunt oppida, priorum temporum spolia sunt. Haec ad tot spoliorum tutelam postremum maximumque accessit. Praeliis superiores fuimus non semel. Nunc tot praeliorum solidum fructum capimus. quicquid tot triumphis partum congestumque positidemus, id omne asseruit dc in tuto locavit
praesum. Leo Batavus omnes nos sumus. His
rasignibus hac forma vicinis inserimur. Patuit semper hosti aditus in Leonis penetralia. Aperuerunt illi hactenus terrarum nostrarum proxima, Vel Salii, vel Bructeri, Vel Sicambri, vel Marsaci, vel Menapii. Hinc effusi in agros nostros exercitus, mota bella, Vexati fines. Nunc post superatas amissasque , veluti reciprocis aestibus, urbes,tandem imperii nostri corona de umbone exclusimus hostem. Nisi Batavi essemus , olim socii fratresque semper victoris p puli, oppugnatum satis videri posset, & propugnasse. parta modestae ambitioni suffceret. ει quidem omne belli Belgici tempus, quod cum potentissimo hoste tot annos gessimus, tribus
periodis distinguitur.Pruna labentis fuit ac op- Presae
193쪽
preta sub Albano rei publicie. Secunda Velut
resurgentis dc se moventis iterum. Tertia robust e & triumphantis. Prima miseros nos V dit, & extorres, ab ordine, disciplina, aerario imparatos. profugi Duces, Vietir urbes,distracti primi foederis socii. malorum vis tanta, ut diu nitus immissa putem, quo nova imperII sac1es
per adversa omnia dc acerba conlecraretur.
Secunda sub Guillelmo Armssionensii Principe Icetior illuxit, haerentibus adhuc fatis , quem nobis dominum imponerent.Incredibile dustu, pupillorum sorte imperabamus,qui jam in al1orum tutelam sussichnus. Qui vagientis Imperii infantiam conssiliis regeret,Opibus juvaret,q γ' rebatur foris. Et vix Inveniri potuit curator nascenti reip. cujus jam adultae nemo non volet esse imperator. Obaerari oportuit nos, qui jam potentissimos exercitus conscribimus , arma- mus, educimus. Oppignorari urbes , quarum aere oppugnamus alias. Quaesita foedera eorum,
qui nostris postmodum crevere. Spreti hostes, qui terrori fuerant, dc vietis desperatisque su sere unpatientiam.Tertia robusti fuit ac triumphantis populi, & non se solum tuentis,. sed dc foris quoque arma capessentis Belgii. traximus bellum in multos annos,pluribus oppidis regiq-nibusque excussiam hostem a cervicibus depulimus , depulsum terra marique fatigavimus, sub ipsis Hispaniae Flandriaeque littoribus exarmavimus: opes Orientis dc Occidentis magnis usibus attrivimus. quin liberi domestico metasiana in alium orbem intulimus: Bataviam c. sub Septentrione unam , alibi sub Aurora est ram incolimus; Nassoviorum nomina insulis, promontoriis, arcibus in remotissimis Barbarorum terris inscripsimus victricia arma qua
194쪽
quaversum circumduximus, barbaros legibus ad cultiorem vitae usum traductos in provincias redegimus, ut par terrarum orbi Foeder . torum virtus & fortuna esse coeperit. In hanc
periodum servati, qui cingi undique ab hoste& circuinsideri solebamus, jam hostiles terras lyeluti indagine cingimus. Trajecto ad Mosam in Tungros & Grudios imus : Sylva Ducis Ad vaticos Menapiosque adimus: Bergis ad Z :mam Scaldis ripam tenemus. Nunc Bredae a cessione, non interiora solum ab hostium i cursibus tuemur, verum Brabantiam omnem urbium nostrarum perpetua corona claudimus,
ut de captis hostibus , pene etiam captivis
triumphare videamur. ιDe hujus obsidione tacerem libenter, nisi haec quoque pro patria comparata esset dissem ratio. Cui deesse armis aliis turpe mihi orati ne, in publico hoc civium applausu, nefas. Non
genuit me bellatorem mater. loquar tamen debellis. Non irrubuit haec manus hostium sanguine , quem tamen lambam incruenta narratione. Nihil in acie, nihil in castris unquam laudabile egi, & tamen intra hosce illustris Scholae parietes triumphabo, Nullius latus
meus mucro petiit. nec minus trucidabo h stem periculorum securus. oppugnabo Bredam absens, invadam otiosus, expugnabo sine motu. Procul extra arenam Martis eam arenam si legi,in qua nec tympanorum strepitus,nec tu barum clangor,nec armorum horror dicentem
interpellabunt. Inter obsidentes & obsessos errabo medius. & dum sto ab Auriaci partibus, sabo extra teli iactum. Celsissimi Principis laudes xequar non rogatus, quia quaesita creditur laudatio, quam necessitas imperat. N hi & ta-
195쪽
cere est liberum & loqui, licet ad loquendum provocer illustribus factis,& silere vetet publica felicitas. Non eget praeconiis, qui victoriis orbem implet, & qui testem virtutis suae habet hostium conscientiam , suorum taciturnitatestui potius malit,quam offendi. Quod si inge tia facta dictis minus aequavero, sussiciet mihi, modicam dicendi vim in magno consumsisset
Erat hac tempestate suus labor tot circa nos. Πentibus. quarum aliae amissa repetebant, aliae lociis arma commodabant, aliis imperii fines diffundere cura erat; aliae acceptas a majoribus terras animose tuebantur. Vbique cum so
tuna virtus, cum audacia magnanimitas, cum
gloriae studio libertatis amor decertabat. Non deerat Gothis animus priscae fortitudinis memor, & quamvis extincto Gustavo Rege, in ivebat se usque bellicosissima gens, dc licet superior tot praeliis, nondum tamen bello, Sax nis ulciscebatur desectionem, & Caesaris domusque Austriacae felicitatem morabatur. S Xoni.tam graves erant Suecorum reliquiae, quam ille gravis fuit integris adhuc nec bello fractis. Imperator pro regni Bohemici jure, is Imperii majestate non uno exercitu in Septentrionem ibat, & haaentem in Germaniae viscearibus hostem advenam in Vandalorum littora
cogebat.Britannus,dum lenioribus mediis consulere studet pulsae cognationi,armorum terr
rem lenitati admiscebat. Gallus pro Lothari'-gia, Foederatis, Sabaudo, Sueco arina quavis xegni parte quatiebat,& Austriacos in Insubrubus,Nerviis, & Tribocis magnis copiis alter bat. Cardinalis Infans recens in Brabantiae devicinarum regionum imperium admissus, ejus
196쪽
incrementa ab animi magnitudine, sanguinisi sui claritate de ducum suorum fortitudine sp rabat ; & Gallo nobisque infestior militem tutandis finibus hic illic attinebat. Cimbrorum Rex,bello omni expeditus, regni sui commodis studebat, & de portoriis ad Albim cum Storinariis disteptabat. Vrbanus Pontifex, commissis inter se Europaeis Principibus pacis consilia suggerebat, & magnos partium duces in Vbiorum urbem invitabat. Quae dum alibi psruntur, Foederati ordines gloriam potentiamque suain illustri in Brabantiam expeditione explicuere. Nec defuit praebenti se fortunae Auriacus , sed oblatas occasiones in consilium
flectens, tot ante partis victoriis maxime necessariam addidit. Nec enim decens videbatur, occupatis circa nos regibus Principibusque,solum 1 pectatorem agere Nassovium. Indignum censebat, illam urbem ab Hispanis tenera, quae gentis suae propria dos & peculium suerat. Iulud in fatis esse creditum vulgo , non tantum animis dissidere Austriacos& Auriacos, sed &domicilio. ed usque inveteratis odiis pugnati.
ut per vices commeent Vietae urbes, non alterius domini, praeterquam haereditarii, patientes. Ignominiosum, sepulchra Nassoviorum sub eo Rege custodiri, cui cum nepotibus &cognatis bellum. Fecerat quoque illustrem hujus urbis memoriam sinum fortissimique Ducis Ambrosii Spinotae plena laboris &molestiarum obsidio. Et intererat quam maxime salutis publicae, illam urbem nobis reddi, per ruam nec Hollandiae, nec Zelandiae, nec Gel-riae sua constabat securitas. Noverat sapie tissimus Imperator, non esse ducis, quaviS Occasione quaerere triumphum, aut arma in eosia movero,
197쪽
movere, qui victi in spolia patent. verum vim omnem a capite & vita suorum propuliandam, dc illic expedienda arma, ubi laboramus maxime.Totam obsidionis seriem & momenta tantarum rerum dum attentius contemplar , nihilli victore Principe omissum eorum , quae circa obsidiones h peritissimis Graecorum & Romanorum ducibus adhibita fuere. Conferam singula cum antiquis, ut constet, ea omnia pro reipublicae salute disposuisse Auriacum, quae olim observavere magnorum imperiorum conditores. Pericles Atheniensium prudentissinus, copias ex praeparato, bella magis sustinere, quam violentas invasiones, ajebat. Auriacus bellum hoc paravit prius , quam exercuit. αde quibus educto milite serum fuisset incommodumque cogitare, animo ante praecepit. In promptu habet pecunias, per quas incacia sunt
arma : annonam, sine qua vivere non est, nedum vincere: arma , sine quibus belli consilia invalida sunt. Thrasybulin Milesiorum Duae, ut Sicyoni
rum portum occuparet, alio loco lacessivit ho- lstain.& Domitianus Germanos Oppressurus e peditioni suae censum Galliarum obtexuit. F
cit hoc apud Carthaginem Africanus, ad fimmen Mulucham Marius , apud Arpos Cunctator Fabius, in Sardinia Consul Cornelius, qui ut fallerent hostein, dum alibi ex pectantur,alibi appulerunt. A gesilaus quisque Lacaedemonius cum inserret bellum Tisaphemi, Cariam se potere sitnulavit. Auriacus, omnem belli vim in
Brabantiam conversurus, naves plurimas Vano armorum,tympanorum, tubarum, strepiεu te
ribiles , Flandriae littoribus obiecit, di falsa imagine verum metum fecit, ut detentia ibu
198쪽
dem hostiuin copiis, destitutuin defensoribus
agrum Bredanum invaderet. Nee illud alienum a prisco militiae more, pabula subducere obsessis , ut quam armorum vis nequit, fames acceleret deditionem. Factum re hoc ab Auriaco , qui inopino equite cinctos oppidanos,iis omnibus carere coepit,quae ex Myris in urbem Ocyus transferri pone sperabant. rariverat ollin Alexander magnus Leucadiam
oppugnaturus, Fabius in expugnandis Campaniae urbibus , Dionysius cum Rheginis bellum
gerens. ut maximorum Ducum vestigiis insistens Imperator noster, famam veteris saeculi principibus aequaverit. Horum exemplo castra muniit arcendo hosti, ut invadere volenti non exercitus aut sparsis cohortes, sed civitas alia oppugnanda Occurreret. Eadem, castrensi r gula, eo loco posuit, ubi dc commeatus,. & armorum ex vicinis locis, & si necesse foret, a xiliorum suppeterent copiae. Ne vero colles t mulique altiores ab adversariis occupati castris officerent, indnimentis praeoccupaVit. Eam c ronam urbi circumdedit, quae nec arcta nimis fuit, nec laXa recipiendo militi. non nimis via cinam urbi, ut exercitus securitati aliqua con suleret ; nec remotam nimis,ne pluribus ad de- sensionem opus esset. Ea circumvallationis forma, ut aptissima fuerit invadendae urbi, & depellendo hosti. Interclusi aditus objectis gleb rum molibus. Duplicatae sosae, ne inopinatus aliquis belli casus maxima coepta eluderet. Pl cuit istud agendi consuetudo Peloponnesiis in Plataeensium obsidione, qui, ne subito auxilicrum adventu possent supersundi, duplici muro
199쪽
& duplici fossa ipsos vallos cinxit. Grande
profecto dc admirabile opus nostrum, in quo pertinax labor naturam pene vicit. Nata jurasi ses castella , non facta: terris protrusa sponte, non imposita: coelo delapsa,non industria mortalium exstructa. Quae celsa erant, plana seci- mus, planis in altum ascendentibus. ubi opus, exsiccatae paludes, dc sicca aquis oppleta. Militum quisque , ut Flori verbis utar, veluti cote ferrum virtutis suae acuebat. Advocati agricolae 8c rustica plebs,accelerandis fossis.V1cit aeris injuriam patientia, imbrium sedulitas, aestum fiducia , hostium adventantium metum celeritas. Ipse Cardinalis citius se aditu ad urbem exclulum vidit, quam hostem , exclusum non aggeribus, sed moenibus, non fossis solum, sed &late natantibus agri et, fluviisque. Obsessi videre se vix crediderunt hostem,quem Venire
non senserant. Oberrante circa castromin vallos cum p tentisilino exercitu Regis fratre , contemnere
hostem satius judicavit, quam pugnandis suis lcopiam facere. Improvidum putabat, per incertos certaminum eVentus obsidionis 1ecuriatatem praecipitare. Legerat sapientissima pol,licorum oracula dc voces: stolidum esse, jact ra gravi, compendio tenui periclitari victo riam: praeliorum delicta emendationem non capere: glebis tutius arceri hostem dc aggeribus, quam acie vinci: nullo loco nisi cum cogit necessitas , committendam sortunae summam rei. Insederat Ducis animo prudens Paul i Iriinilii monitum: Raro imperatorem collatis signis decertare, dc Augusti,bellum dissuademtis, nisi cum major emolumenti species, quam metus damni ostenderetur.
200쪽
Est & illud inter castrenses artes, flumina derivare , aquas urbibus subducere dc castris circumducere. P. Servilius Isauram oppidum flumine averso ad deditionem compulit. C. Caesar Cadaucorum civitatem amne cinctam , aquarum inopia pressit. Fecit in Hispania L. Metel- Ius, apud Babylonem Alexander, & ante hunc
magnanima Semiramis,aquarum omnes oportunitate usi , ut vincerent. Secutus bellatoris
populi exemplum Auriacus , amnes proximos in castrorum fossas admisit, alibi apertis aggeribus in plana immisit. Familiare hoc nostrae genti est, dc terris ad arbitrium dominari de actuis , modo claustris coercere Oceanum fu--iosque,modo laxatis habenis immittere agris maria; dc mutatis sedibus modo aequora tellu-ri,modo hanc aequori in tutelam oblectare. Parum interest Batavorum,jacturam facere minimi , ut salva sit Respublica. aberrent flumina, dummodo error hic imper o salutaris sit. malest parti,ut consulatur toti. Pereat aquarum msus hosti,dummodo militet nobis.non halluctinatur natura, cum meliori causae obsequitur,
re tunc maxime ossicium facit, cum libertatis nostrae assertoribus morem gerit. Quibus cura aliqua bonae militiae, suadent, terrendos esse oblesios. Philippus Macedo, cum Trimassum
castellurn capere vi non posset, ut terrorem obsessis incuteret, terras in altitudinem mur
rum aggessit, cuniculosque agi simulavit. Cyrus Persarum Rex Sardes erectis ad altitudi- hem malis dc Pelopidas Thebanus accensae sylvae terribili facie ad deditionem territos hostes compulere. Auriacus , quae terrendo hosti facere poterant, in promptu habuit, sive cum