Sententiae philosophicae fundamentales: quas olim in usum auditorii ...

71쪽

SycTIII:etis, EsπNT. DEI.-ATTR. 33 ma P Uam praestabilitum dari. DEus 6 nim omnia in mundo futura, auem secvi dum praecipuas adulti numinhem necesserias paries, ita praestabilivit, ut deinde nulla violentia, quae libφrtatis humanae usum toue mi, sed leni potius adhibito moclaramine, in aerem deducerentur. Sed plurima tamen, ad fines DEI praeciquos indifferentia . tantiam praevidit termisit: pin stre fieri uossentiae non possent, salvo manente isto iuc glorio. sis systemate. Quod equidem mccuratissime fieri potuit.& perfectissinae hoc est sineDLvinae gloriae uino lutertauchum e detri,

At systema Leiunitiana methodo praestabi

illum, inter multas dissicultates, hoc gri. vissimo piremitur incomodo, duo LMEnni omnes Laction es inevitabui sae,aiciat seselo, nec minus a. ex humanis rebus Hahecli hertatem tollat L sic peccati eJalpani in creatorem sene quam iuculenter rejiesat. Negae quidem Lesbnitius cum eo Volfius, hane eonsequentiam sed nulla potest esse eon ouentia evidentior. Nam ad reandi consi

liumquod attinet,id sine dubio fuit optimum Manitestare glori rem ruam, vimur dignius tam glorioso O, quam non 'itianismare.

72쪽

Noo potamus aliterrae eo c-itare. Si vero us non posset non sempen ta lacere, quod nobis optimum videtur, non potuisset a Creando abstinere, nec fuisset in creando liber: inutio in nullo suo opere forciliber ,siin hoc primo libertatem perdidit ubi nulla est li--rcis, ibi mera est neeessitas Ubi merae riscessitas, ubi necintellectus est, nec voluntas. En praeciuitem orerni descensum. Iam si DE-tichon es t ditae , qnomodo libertatem ulli creaturaepotuisset impertire. Sed AE ex syst male praesta Ilio sequitur, nihil hominem li-b re sacram Non potest enim homo cundum h- hypothesin aliud velle,quam quod vult, nisi statuamus aliquid sine caussa fieri, est est i ii ibile. Voluntax secundum Leiunitianam hypothesin, sumae inclinationis meo, adeoquρ necessario obtemperat ue ahennatio non potest non sequi perceptione, ut rationem suam lassicientem. Sic Lesbnsetius: sic olfius. Distingvuhi quidem inter recessitatem Methaphsscam, quam concinunt cum lib*rtate non posse stare,ac mor sim, qu mqv- libertati esse contrariam 4 d moralem m necessitatem vincialis adeo

s dis muri nitulo liberior sit.quam

75쪽

abet etiam alia Moprietz te is e systema,

licet in tali regno nec querelae de injuriis, nec judirium, nec praemium, nec poena, nec rupplicatio , nec pes locum habent. Tali Domino supplicari non minus videretur in Ilum, quam si artificem praecari vellem, ut orologium, ab eo ante multos annos O sectum, jam sinem'va reparatim horaνam ter ostendat, quam sit. Subditi, cognuot ii rerum fato, possunt quidem artinctum potentiam Regis sui admirari: ed nec am re illum onec ad eum, calamitatibus pressi, confugere, nec ei confidere possunt. Μ- obrem inter meculatione moribus&pietatino ias, hocsynem maineratur merito.

s. VII. Draestat omnes vias Divinae providentiae vel inerudite ves erudite ignorare, & sim pliciter generatim e credere, illam sapientissiniam , clememissimam,rustissimam, . tentissimam , ac insiper liberrimam ess fuam arcanae em proFun,ire in ido, in sententias tibi, aliis ii R ituras incide

Quod in hoc argumerito fit iacillime. Nevenim nos cumosis& bonis insensis minimaui inponimus, Pato quosperarrequiris.

76쪽

Circumscribantur .mnes nostrae cogitati ne didi DEo providentia, circulo gloriae kiis mae nis 1 nunquam nos deceptura

iri, si rect alta utamur. Quicquid movet inglorimn vel parum gloriosum, id o non ine tribuendum sciamus. Quicquid edis , liberi si Divinae vel humanae compedes.jicit, id DEO existimemus inglorium. g. VIII. cum autem DE haud dubie gloriosiim

sit, si existimemus, providentiam ejustam accuratam, hoc est, tam sapientem, Jusam, misericordem potentem esse, ut nihil supra esse possit tape tamen contiogat, an tam accuratam DEI providentiam homi Mes, praesertita e vulgo, cum libertate humana conelliare non possint; quaeritu ,quid tum faciendumὶ Duae hic adsunt veritates, quarum meutra Divinae gloriae detrimento nega- istest. tiua; Divinam providentiam omni-- liberis actiombus metas suas praefigere: alte rae nihil tamen libertati nostrae decedere. Mas ergo si ver humana ratio in univerium, Nevmeavi tua alatio . interdum inter se eonem aiore non possit, num alteruti a ideo negandahaerohibet, ut dixi, gloriae Dininae respectust.. ur ire ut sacrosancta inviolabilis tenen-

79쪽

SEcT.ImTIA, DEEssENT DELVEL ATTR. 3νJam vero tam parum accurata esset Dricidiis universum phovideritia , quam Regis

mortalis circa regnum suum, Patrisfamia Iias circa domum , si quidquam nobis in hac vita laetum vel triste caeco casu, non potuus Divino arbitrio judicioque obtingeret.Hoc inculcat scriptura: hoc idem sana ratio nobis persuasum esse jubet. Neoue enim glori' perfectissimi entis potest nobis satillustris vis deri, si vel unus nominari posset casus, vel gaudio cujusquam vel lacrymis dignus, qui DE velut dormiente nobis obtingeret. Inrupremo Rege Iudice ac Parente, quam ac curatissimmam bonorum malorumque physi eorum dispensationem merito requirimus. Nullum alia esset lanitimentum patientiae α' solatii, vexantibus nos variis calamitatibus, nullum spei de fiduciae in DEo solo collocan d*, sicubi nos contingeret in uiriis versari periculis, Uni Meurae, omni hominum a

xilio destituto. Sed fissus carnis homini in hoc statu naturalis, ab invisibili im contem platione abhorrens, ad visibilia propensus, ua causis secundis cogitationes suas defigit,&rationemmate educatam in partessitas trahit. Ηm emtu , ne divinam erovidentiam , qu

lam s. sacra, qualem sanior ratio describit,

80쪽

eum sibertate hominisconcia rision e in

deatur. Qui tamen metus est vanus,prirnum quia dictanti scripturae simpliciter credere de- mus , sive eorum, quae dictata sunt, rationem a priori, de cum aliis veritatibus connexuonem teneamus , sive non deinde , quia

homines eruditi facile intelligui, , nullata DE dignam esse posse providenti misi DE-us, ceteris curiose gubernatis, voIuntatem hominis sine omni moderamine levitiati suae relinqu et Sed ieritioribys sat notum, hoc moderamine nullam libertat, nostrae

vim fieri. Sed ratio ad Naturalismum proclivis r

Ufanum sibi axioma obtendit : DEUM hus re sis medin addunt quidam: homo rem itide ac si dicerent, hodie nullam DEI pr videntiam esse ; nam ad hanc agnoseondam tib suffieir, ficonredant, generalem sust n- initi emeetumereata um viritimqueagendissediate tari, quod nemo sine suffa impie. tale tegar potest e debent etiam in speciali gubernariis lactionum Ubera vini priste inedia admittere: nempe non assionem modo per media, sed actionemqu .' /- . que