Philippide de Guillaume-le-Breton. Extraits concernant les guerres de Flandre. Texte latin et français. Avec une introduction et des notes par Octave Delepierre..

81쪽

Oruit Iu uno sime cui passer successivomen dian corps dans plusioursuutres Orps tundis que 'est Dieii, Crύateur dia ciet et de la terre, qui, par a Seule parole eri e ne me de On Oume. Exauoe-moi, usin quecie uisse marcher Sur es traces de oes graniis homines, et

82쪽

Agmina jam pugnoe componit et instruit stho.

Nec minus et Francos parat hortaturque Philippus, Totus et egrediens exercitus undique densis More locustarum Dyionibus occulit Pros.

Interea Comitissa senex quae Portigalensis Filia regis, ob hoc solum regina Oeatu St, Ferrandique erat ipsa quidem germana parentis Hesperidiim ritu Cupiens Ventura Oeeri, Sortilegos nobis ignota consulit arte. Nec tamen ipsa, reor, erat inscia praestigiorum Quae solet Hispanos praesaga holeta docere. Sortibus ergo datis, tali problemate sulli Digna fuit, vero equi Oea sui, voce Ialenti 780 4 Rex ah quo multa juvenum vi stratus, equorum Iundetur pedibus, ne eum Ontinget humarin altisonoque Comes, plausu post praelia Curru, 'octus, Parisiis a civibus excipietur. Hinc magis audacter errandus in arma urebat, Non intellecto gaudens aenigmate sortis Ambiguae, Vana cupidum spe sallere mentem,

o solus duplici allatur Apolline resus. Doliin Otho, Comites errandum, Boloniumque

Secreto alloquitur, et eis sua vota re elat, 790 Majoresque duces Veri, non pri ut eodem.

83쪽

Othon resare et quis son armct, et en me temps Philippe appello os Franonis et les Mite is a verre. Tout se dispoSe our ne grande ataille dans te champs de

Copendant a vieille omlesse, fille uino de Portugal, quo ron

84쪽

564 Si solus rex Franeorum non esset, ab Oste, Quolibet in mundo luti possemus haberi, , Et totum gladiis mundum Supponere OStriS, Quo solo contra nos impendente favorem, Et Cleri causam propriam quasi semper habent Nos ita praesumit anathemate apa serire, Atque fido nostros proceres SOlVOre nostra. Qui dum Sicanio se regi praestat amicum Audet in imperium vires extendere OStrum, 800 , Qui genus in nostrum semper russatur et ipsum,

Qui tam largus opes pluit et donaria nobis

Regem praesumit exhaeredare Joannem.

, uio igitur soli conatu insistere toto Expedit, hic solus primo occidatur Oportet, , Qui solus nostros proVectus impedit, et se opponit nobis, omnique fit hostis in hoste. Quo mox extincto reliquos vinoire potestis, Ad libitum, regnumque jug Supponere OStro Et sic partiri nobis quod tu Reginaldo Sis , Approprie tibi cum tota Viron anne Peronam, , Parisium Ferrande tibi concedimus, Hugo, Bolvacum, Droeas habeat Saleberi us heros, s Castrum Nantonis Gustinetumque irardus, , Cum lcassino Conradus habeto Medoniam, Et reliqui proceres habeant quod quilibet optat.

Nemo ex hoc numero nisi non donatus ubibit. . At Senones, o terra sera in flumineotumna

Usque locum quo Sequanio Lupa confluit amni Et quae Moretum Montemque interjacet Argi 820 aerveo Comiti volo dimittatur ahenda,

Quam praeconcessit jam noster avunoulus illi. Clerum autem et monachos quos sic exultat amatque

85쪽

Quant aux omnies du clers et u moines que Philippe estime

86쪽

Prologit et xigili defendit corde Philippus,

Aut occidamus, aut deportemus oportet, Sic lamen ut pauci maneant, quibus arcta facultas Sit salis, oblata tantummodo qui stipe vivant. Villa o decimas majores miles habeto, Et quibus est curae respublica, qui populos, fui, Pugnando faciunt in pace quiescere lorum.

850 Milo quippo die . quo me diademate primum Reddidit insignem Patrum Pater imperiali,

vino ne promulgavi Iegem, in seriplisque reductam Jussi per totum servari firmiter orbem, Ecclesiae decimas oblataque munera antlim Possideant, villas nobis et praedia linquant, Vivat ut hinc populus, habentque stipendia miles. Nunc quia lege milii Olerus non paret in ista, Nonne gravare manum numquid non debeo magnas

Cum villis ocimas illi auferre licenter pS40 Numquid non possum legem superaddere egi phouditae Caroli villas qui noluit illisn ollere, si decimas ipsis tulit illo, mihi nonis illas in decimis auferre licebit isdem p

Condero qui possum eges et jura novare,n Imperium solus lene qui totius Orbis, Nonne licet nobis a Clerum ego ligare, Rebus ut oblatis contenti, primitiisque, Iam dis an humiles magis esse, minusque Superbici, Quam satius, quam commodius me jura novante

850 , Impiger haec tum culta novalia miles habebit ph Et villas lol deliciis opibusque uentes,

Quam genus hoc pigrum, fruges Consumere natum, Otia quod ducit, tecto quo marcet, Et umbra

87쪽

plus que dii mino produit de offrandes. Que les hexulier et elix qui renuent soli des assaires publiques posshdent Ies campagnes et resolvent de arges dimes, car 'eston Ou que e euple et e clerg dolvent de possύdor en at ceu qu iis Ont Leci ou en esset si e bro des phres me deora our

Ia premii re sol dii diud sim imp. rivi, e promulgat uno ο et je

sond kQui retire se grandes dimes et se domuines Ne uisu e pas Moule uti nouvelle loi, hisnecio prύούdonto Si Charies Murtet, qui ne Oulait pus enlexe au Ierg se domaines, Ieu ot cependant les dimes, ne me seruit-i pus permis de eur ter e terres aussi hien que os dimes, moi qui uis satre des Iois, changer ess rotis, moi qui seu posshde 'empire dii mondo eniter Ne mon sera-t-ilias permis d en huinerrae clerg par ne Io telle qu i sacho se contenter des choses qui tui scroti ossertos et des prύmices des, champs, et ii ii apprenne ensin li deveni plus humbi et motus superbe pn Combion it sera plus utile et plus axantagelix, orsque j'aurai insis sitabit a justice, que e chevulier, rempli 'activitύ, posshde ces

88쪽

60 Qui frustra vivunt, quorum Iahor omnis in hoc est Ut Baccho, Venerique vacent, quibus inflat obesis

Crapula colla thoris, oneratque abdomine Ventres.

Unde ego quamprimum praedicta in ego rebellis, Papa sui nobis Montemssasconis aquamque Pendentem , mitrat, Radico nis ardua sancti S60 , Quiriaci castrum, Bisturbica moenia, Biecum,

Vicosque innumeros, castellaque plurima, dives Roma quibus circumvallatur, protinus ipsi, Fortior eripui, multoque potentior armis, Quamvis imperium illi supplantare Iaboret Praesumens nostrum promittere jus redorico. Sed mora consilii non est modo libera nobis. Ecce Bovinarum pontem post terga reliquit Francigenum ductor, hodie sua astru sub urbes ornuco figet, Scaldi proph fluminis undas. 870 u Et licet illorum numerus qui baiulat arma, Militiae vix esse queat pars tertia nostrae, Ecce ad nos veniunt ut nobis Congrediantur, Ecce Deo expectant ut nos vadamus ad illos;

u antum habet ille animi, tanta est praesumptio Franci Militis, ut nullum dubitet tentare periclum. Quod dicunt quod agunt exploratoris ab Ore

Veridici totum mox nostrae infunditur uri, Ignorant ut credo quot agmina nostra Sequantur Signiferi, nostrae quam Ortia corpora gentis,

880 , Qui Comites qui totve duces, qui I heutonicorum, Sit suror in bello, quo turbine torqueat ensem, Corpora quam rigido serrata biperciat ictu.

Sed veniant, ut eos deo omnia re doleamus, Parisio ne sit pudor a Saxone doceri n

89쪽

qui vivent inutiles, doni runtque occupatio est de Padonne lin Bacchus et έnus , doni a crapule ait onster es membres, incessammentisngruissύs, et Charge te ventre Furi sinorme embonpoin pu ussi et hs quo e Pape se siclara rebelle enVers moi, quandulae publies la o doni j viens de parier, ut enlevat-je sur-le chami Monlefiascone, Aquapendente Bitillia, Rudicosani, te hastaus de an uirino, te rempuris do iterbe Cicita ecchia, d'innombrabies village et eaucout d a uires chateuux, qui enVironnent de totales paris a richo ille de Rome de me montra plus ori quo tui, et beaucoli plus uissant par me armes, quoiqu i prsitende men uvir 'empire, et se prometire Frύdύrio e qui 'appartient

n CroiS, Combion de portes-batinii res vivent nos armέes, quelle est an ore de batullion do Dotro Dation, Ombie de comtes et de duos marchen aveo Ous, quelle est tu sureur de Teuton dans os com- bais aveo quelle violetice iis soni tournoye leur glaives dans 'uir, combie soni rudes es colaps qui partent de leur corps reVsitus de se i ii iis iennent dono, sin quo nous eur apprenions Outes oes hoses par te ait, et uerae Parisieti ne rougisse pas 'dire, instruit par de Saxon.

90쪽

62 Dixerat, at proceres uno concorditer re Sic foro promittunt, jurantque fideliter omnes Observaturos se quidquid dixerat Ollio. Utque cinere magis queat unusquisque periclum Ut certo socium signo discernat ab hoste, 890 Confestim per terga cruce et peeiora ponit, Qtiisquo sibi peditesque manus amulique minores Funiculis aqueis onerantur Sive capistris, Quo noti injiciant victis jam vincula Francis, Quos in egressu primo incire putabant. Certificavit enim Regem super omnibus istis Haud dubiae fidei vir quidam religiosus, ta nocte, diem quae belli praeveniebat In castra occult LOVannorum a Duce missus, Qui licet Othonis socer esset, homo fidelis, 900 Nuper erat tamen uxor ei data filia regis, Et quam condensis via sit perplexa salictis, Quam limosa palus, quam Carie juncus acuta Impodiat medios Moritana in rura meatus Edocuit, quam vix equus aut rota transeat illac. Consilium Rex ergo OVat, paucisque OVatum Dolegit, Otho iterum ne e Scire omnia jactet, I uno ait ista nimis perniciosa quadrigis Esse potest et equis, sed eis sine quis velit ire, Aut pugnare pedes, a nobis sit procul istud, 9l0 oulonici pugnant pedites, tu, Gallice, pugna Semper eques; retro Vertamus signa, Bovinas Praetereamus, item Camerae plana petamus, Hostes unde gradu facili possimus adire. sit enim ut videam natalia rura priusquam Me duce Francus ovans Othonis dicta resellat,