장음표시 사용
101쪽
ratio non sit mutatio suciscerivata
du,sub quo aquae formasiluari non poteri, minime repugnat; pro isto vero tunc in m reria, aquae tantὐmmodo forma, non autem unu habitat. Non ergo Olet consequentia rforma aqua pro tantogradu, ergo pro omes, repugnat calori. - s. pbi phi ausi
ritas, mutatiora conuenit locali, atque alterationi, quae inter contraria mediata baletur,
relati quod mutatur de albo in nerum, prius attii it fusicum. Mutation Ius Hro, quae huiusmodi medium non babent, resse tu principatis termini, nequaquam cong iit, sed potius restem alicuius adiunSti hoc sit, ratione dissostisnum, quae sunt pro ab iis forme introdu tione: Toto nams tempore, aiunt, manere marina seb forma aquae ob ad phimum infans. Ad argumentum ereo dicitur: illam authoritatem formaesub au-tiali per se non congruere,sed ratione typositionum tanthm. Ad q. dicitur non ofendi, forma, ibstantialem intendi, er remitti sed rnam esse altera perfectiorem, quam-vi, rniussin speciei. Ad s. Cr ad aha dico, abquam formam habere gradus secundum esseatiam, ae λ sse referri ad illa, de quibus essentialiter turicatur, Cr ita nutamgradum admittere: etenim mere quiddilatine, ac indivisibiliter illis compamatur. as ad ista referatur, quibus inert sic forma intensibilis,gradus habere dicitur. ovi aham d est, duplicem esse contrarietatem, met physicam, q adformarum essentias pertinet, graduum diuerstate opus non babet: aliam reris physcam, quaesubiecti m refficit, gradusέ rarios requirit. ex his patet fulcitio. quoniam autem nonnulla diZta sunt, quae actue clariori indigent lumine; hanc ob crusam huiusmodi ρ sionem inferere curaui, nempe, si generatio, er corruptio sit mutati uocesiua. Porro, nonnulli contrariam fonuere partem, id non me esseacia argumentorum: Si generatio, inquiunt, essessu cessuis: aut hoc contingeret ex parte materiae quae Abycitur, quae eilmst indui ita, , ex ista ergo nibit tale accidere potest: aut ex parte formae fedforma eriscut num rus: ergo iniusAU. Succesiis praeterea in motu, aut bore commentatore phra: caprde rumor vel ex res entia mobilis ad mororem, rei mese ad mobile pro ciscituri sedis generatione non datur primum; mobile enim eR ina materia. quae rnde re ac ex se non habet; forma nams, materiae summe CT rlinate dis stae restur: non ergo ex re retia mobilis ad motorem: neque elim ex res entia medj, quippe cim intam
informaegeneratione medium muematur; formasquidem immediate unitur materiae,er agens poti immed are come Bitur. Itemgenerationis termini, γt dicitur ii. met rfunt contra AEL, 'retpote esse, non esse.sed inter contradiZloria non datur medium
iugeneratione ergo no erit successo. Amplius,s ita res haberet; tunc formasub auriat usiciperet magis, T minus. X era, si talis formae generatis essessuccessiua, has rei vilestgradus, ac d uersimode participWri posiet. at,sub antia non suscipit magiser minus,nt dicitur in praedicamentis: ergo. Adbuc, tunc fantia haberet contra piastis; Fbi enim eli motus proprie d Elus, ibi est contraristis s. pis: com rio. Miuu fantia non in contrarietas: igitur non eri motus: Cro cosquenti non sir introdum Elio formaesuccesiua, denis intenso, atque remisia . Verum huiusmodi rationes siesiani possunt: ex prima quidem boc modo si cce io ex hiri urs ratione posset contingere, materia autem licet e sit hi diui ilis, ratione tamen quantitatis,diuision suseipit. a militer etiam forma est iudiuisbilis sicundum esse specificum, quatenus ab omni gradu ab rabit: gradus nihilominus habet indiuiduales essentiales. Ad aliam probatio nem dico, successonem ex parte utriuss contingere posie: materiam quoque habererim re redi, quatenus eLUib forma, ac contraria formae inducendae diffstione.Cum
autem dicitur, Iormam immediate materiae uniri, verum quidem vi, post primae ctr- ruptionem; prius enim ex natura rei, necesse es priorem corrumpi, quam fecunda introducatur de istud prius medium eli inter formam, Crformam, agens er passu M. Ad abam probationem dico, generationu terminos ese priuationem, ex halitum μου λ
102쪽
Lib. III. Com. VI Dial. r. Quaest. 3. cap. 6. 93 Formae
Ada. dico, illam aut ritarem in selliae de re de Ulisi erisco, nautem de esse indi-iud ili. ad 3. Go, Ilautiae aliquo modo aliquid eise contrarium. Caeretam, philoso- , phus s. pbscomm. io. est: Infustatuis nullium esti motum, cum nihilsiit subrioli eπl eontrarium. in a. degen. comm. 48. dixit aerem CT ignem terrae ei e concra Ia. σα ti
exander, CT Themisιus, rese Averroe, arbitratisimi simplici subsannae elemen- iii ietiris, non quidem secundum Meflum ,sed secundum formam ,susIZantiam esse cox- trarium. trariam ' putarunt enim elementorum qualitates, esse iPorum subsantiales formas. νη- de in praedicamentis, Cr in s. pins de fibri intiis perfeAlis,quibus nihil est contrarium, in lib. de subItan iis elementariis locutus es. Alexander arbitratus es nihil ese com rium si Ilautiae fecundumsubiectum, quia filicet in materia conueniunt, vilat autem referre secundum formam, contrarium habere. Arguit Averroes: Tunc, inqu/t, sermo Auerirationes Aristoc non esset rniuersalu ; si olis congruere ussantiu compositis, atque ita in iasubsantias lici elementari esiet mutus, quia adi aliqui cund .m formam aduersa-
tur. Item inter elementa non esset Fera contrarietas per se, quippe quia scundum qualitates tantam. At contrarietas est oppositio inter aliqua per se, Cr non per accidens. Devis nou arbitratur qualitates elemeutorum esse istorum)ubflautias. Sed de hae qaoh- e Hssutauiis primo P mandri, ubi de elementis locutus sium. doad rero ad Arist. Qubd genera sementiam dico, iusius alitia non elia motum, quia non ιΠlsantia. quod s nansit tosire mutatio m nec etiam contrarietas proprie dil .Et haec quidem ad argumenta Caeterum, iWςςOMUM quemadmodum adduximus sententiam aliquorum, qui partem contrariam tutatisent; ita er a prmativam partem adducamus, non sine grauium rirorum authoritate, atque ratione: inprimi, hoc modo arguendo. Si generati ormae siubflantialis introducendae, non esie ureo tua ,tune plane accidetis naturaliter mesubie to in moretur; alteratioenis formam praecedens, aliquo certe indiget fundamenta, nempe forma siubstantiali r unam in aquae materia, non per medium formae aquae, tuaesibi contraria est. sed ignis uisit: non quid generandae quae nondum es e aeriaens praeterea, formasubstant ab , qua fundatur iuuδι edtu , porterius eR. Quare si calor praecedit firmam via; eruamaens naturaliter finesubiecto. Item,ingeneratione forma,priils in parte propinqVAE, Pam remota, dissositiones corrumpi, necesse est; forma enim sine di 'stionibus, eam cossem utibiasare non pote Z, nee materia sine firma. Prius ergo in parte propin-FRAsiam remi sequens forma es inducenda. Quare,sicut succes ue praecedens corarum tum a etiam succesiluesequens introducitur. Antecedens aute paterfatis, quippe m omne agens, prius in partem propinquam agat, quam in remotam Amplius, reris, in qua praecedens forma coseruatur, si aequalissit diffositionis,agens corrumpens, proximiorem prius, quam remotiorem partem corrumpit se vero non aequalim per rotum Hssositionem habeat; minus ergo adrnum γηStumram ad alium erit dise sita, a Ne ita agens prius ad nnum, quam ad alterum punEtum, formam corrumpere incipiet: Cr ex consequenti, prius ruum, quam alterum pun lumforma introducenda, uitare: succe*dua ergo erit eius introductio. Praeterea, si formasubRantialis non in- ducitur Acce iis , igitur dabitur minima in materia,in quam forma aeque primo indu citur , alioqui minorem partem occupabit, σ ita succesilua erit 'sus introductio. Sed consequens erisis me materiae name partes sine forma eoufferent, quod es impos Ale. Tenet consequentia: daretur enim minimus eris, cuius forma, minorem materiam in firmare posui, quam aliorum formae elementorum ais ita forma im,tales partes seorsi m informare non posset,aliter daretur minimus minimo: ab psorma ergo ita pa res remanebunt. Armae ergo subsantials iturοΔZtio, est mutatioquccessiva. Ampli , ns moturi non esst ruus, er continuis; tune plane nullo toto motu, pars aliqua esst pri-- , quod teli adtiersatur hi ς b disi utanti, rem motu medietatem esse prio rem. nrt conseruentia qruodeni t in instantio on habet prioritatu rationem. Deti .
103쪽
Sane, ante omnem motum es motiu, ut dicitur 6. phUDitvr omuu motus sil rnus,Crcontinuus. Generatio praererea, CT motus non penesIucce tuum, penes terminos di-
monix. , mutationcm a non albo, in albumsubgeneratione conrtituat; quae tamen mutatio, es alteratio, Cr abis dubiosuccesima. rnde omnis motus e generatio, quatenus illius temminisunt habitus, Cr priuatio, ut ex non albost album,eπ e conuerso. Et omnis gener tio es motus, quatenus ambo termini sunt e matim: rt ex nigrost album, e quasi ignis. Causa autem,quare insu stantiaspecialiter negatur motus, es proptersubieZ mgenerationisβbsantialis ; nempe materiam,suae mi squam in aliis mutationiabus ens esse dirascitur: νnde frequenter a philosopho materia vocatur non ens. II met. a. degen. Propterea magis iuuebstantia, quam in ilis generibus mutati eri dicitur a. non siisiecto in si die Ium. Denique, motus, qui inter aeuos terminos positivos coalescit, minus illi aptari potes.Itas,di tinguendo motum a generatione penes terminos,m v
santia es motus, Cr generatio illius esῖ mutatio Dccydua. Haec ine didia pro altera parte defendenda. CAP. VII.
actenus nonnulla adducto ut, ingemose quidem dicta, peracutes ris , quaesiue in generationesimplicium, atque mixtorum inanimarorum defendi possunt. Verum,quia propositi nostri es communiores quass adducere sententias, er etiam imitara , propterea communiorem de b c re sententiam in medium adduxi, eiusfi rationes palam proposivi, re nis quisque accipiat, quod sibi libuerit. Sit ergo haec prima communioris sementiae rario. . auemadmodum in omni generatione es dare primumgeneratum; ita plane π in omes alteratione primum alteratum: quod quidem fecundumst totum incipit alterani cleRe verr. 8. ph f. comm. 23. er 3. p f. comm. 6o. cissat ergo, quodsicut insubstantia
datur minimum generatum; ita in qualitate minimum alterarum. Datur ergo mirumus. ignis, qui flectividam se totum incipit alterari ab aqua. Nusta reginorm ibitintiata, per viam generationis producenta,quoad omnes partes quantitatinassubiecti successi ne producitur, aliori non daretur primumgeneratum: cuius, bet ergo formis. ω - 1. tialis producendae datur prima infans in quo eri. Amplius, in qualibetspecie rei naturalis , datur minimum, potens in ista seorsum exsere. r. pDfcomment. 38. Cumis, i
quit , determinata est quantitas in magnitudine, Cr paruitate. Et a. de anima comm qLOmnium natura costantium, terminus Cr ratio eis magnitudinis Cr augmenti. Arv eautemser. plas commeM. 36. contra Anaxagoram: Si contingit partem,quaestor, . . potest exsere , ouantumcunque esse in magnitudine, er paruitate; contingit CT totum
quantumcuns esse. Rario ergo philosophi non concluderet, s in quabbet decie non do
tur minimum naturale, ripae minimus ij in minima terra,Cr buiis modii uim o soluunturis, ma non inducitursuccessia. his autem, C imibbm banc eommunem sererentia istumtiones com ere posivmus,sicut paὼδ ante probavisus. d rationes contrarias,ex primm quidem uarix. ad primam se restondemus: accidens non esse esubiectosedmanere informa quae: renosia; formae enim remisae se inuicem compatiuntur. Ad a. Non prius corrumpum tur Jositiones in parte propinqua, quam remota,signato minimo in quod alm Neque agens natu rati, velocius Cit in tartem propis'm, quam remotam; agit enim in m mmam materiam: non ergo prius in mam, cuam in ariam partem: nes ex eo equenti νelocius. Praetere forma produci non potes per minusquam per minimum extensia, rel
104쪽
Lib. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 3. ca. r. 9S Formar
et in osue: nec age is paci agere una amme in maius, m tu minimum. Quare agens Oturale me esseHum. in propinquam, ac in remotam partem producit', infra enim minimam phaera seu actionis, aesue bene applicatur cuilibet parti in totas. 'brio. Dicu, agens naturale melius propinquae, Pam remotae parti applicari: ergo melitis Ut in propinqua partem, quam in remotam sessondeo, agens natiarale non melius applicari parti propinquae,quam remotae minimi ;im 'o quatiter ad istis potius applicatili ,rirtutis quidem, non corporis contaStu. Dicis, naturalis agentis aftio, de extremo propinquo minimi, ad extremum istus remotum transecus, ad medium prius venit: ergo primum in illud agit. Dico, rerum esse in transitu Iuccessuo, non autem in transitu sim solutio. bito, τbi simul tempore haec omnia contingunt. Dicis , 1 agens naturale in toti m mini- Obiectio. 1 m que primo ageret; in eodem ergo instanti aClio illius esset in principio, medio,σ Q utio. me, piod es absurda. το consequentiam non enim eII eadem adlior nam aEtio agentis primo causat aliam aEtionem in medio ; in alium in extremo, Cr haec tu instanti. Ad s. Dico materiam esie aequaliter diss0sitam, nec ingens agere magis in propinquam, 3 quam in remotam partem, qura aeque adrilas partersuis est applicatum. Ad . Non est necesse ripartessiae forma maneaur, quia refluuntur in cotinens: bum modi nam
que materia , cum materia coniungetur continentis, a cuius forma informatur. Ad s. s.
ω ssi maesubito talis aut οδι Stio at in iustanti non ob id tamensequitur,uulla rotoniam partem anquam non esse priorem, cum circa dist ostiones formae introducem dae prioritatis rario iure miri posit. Itas communis magi s philosthi rationi osyna ,αἰ- Communi, que cognata essentenria, quae serit si maestubsantialis intro lustioneniferi ιη ri sun- via tenenda. ri, non autem esse mutationem succesimam, nisi res effv d 'sitionum praecedentium. Caeterum, quod dicitur a philosepho s. ph . com. quod in omni motust tempus: ergo juccesso. hedgeneratio est motus communiter δεlus: ergo in generatione es temius, Cr ex conseqzentisiicce do. Igitur firma sub antialis ouccesiue acquiritur. A Gm- Omnis motus
mera tore s I. comm. 3. exponitur: Omnem,inquit, motum essem tempore, declara-λαν perse ad in lib. c. νbi philybitas dicit, omnem motum esse in tempore, tam mo- si in aduentutum proprie AE tum, quam mutationem hi subsantia: non quidem ratione insan aneae formae,acciabiti auditio Drmaejus antialis,sed praeuia alterationis :nleb dicet, quod omne quod οὐ 'genrratur, prius generabatur. Sed dicet aliquissueforma is instantistioῖccessitiἡ Metrodoratur; Hltam si re si in aduentu formae omnes disssuiones corrumpantur , an
remaneant etiam post formae aduentum. I remanent : ergo Lut esse is muteriae ;οm-- enim brma dat ese ei in quo recipitari sed non dant es imphciter; hoe enim fr-mae A. bsoriali est,uruit, cuius es dare ese pliciter; es enim enompliciter, dcc deus verὸ secundum quid. 7. mei. accidens praeterea praesupponit esse, unde fa es noxa : homo es albus, quia homo es. Igitur enssecundi m qui id es, accidens, quod iam Dispontioneso ur e Iecundi m quid, se simpticiter praesupponit. Quare materia, mox formam corrupunxur. sub antialem receptura, ab omiibus expolianda est accidentibus, visat actu impliciarer ter formae .lsantialis aduentum. In aduentu ergo formae, aliquas praesipponi di- ostiones quae nou corrumpantur, feri non posse, aiunt Peripathetici. Sanesi naturalis materiae appetistu es adformas habendas: conuenit ergo illi, ni prius firmis Ucipia V, a qua ute accipit,quam dis sitiones,e quibus esse secundi m quid illi communicatur.
ι atitem res clarius pateat , it nobis exemplo, ignis in ligno generatus, in cuius generatione , materia sub forma ligni conssens per agens calidum, cum caliditatὐ siccitatis. re introdublione, ad formam uita recipiendam dissonitur. Cum autem caliditas, atque citis ita creuerint, ne cum eis forma ligni cohabitare nequeat ; illicὸ a materia
eximitur ,simulque caliditas, ais siccitas,quae pro forma ligni excludenda, fuerantistro ED, ρropulsantur; atque eo in instanti, quo ligni forma abycitur cum distositi- nisposititona Uus omnisus, im materia nuda, forma iens introducitur oliί materia accipit asse necessitas.
105쪽
Forma ge 96 Pymander Mercuri j
diu res corrumpenda alteratur, Cr materia ad formae iam praesint is expulsionem, a semis raro receptionem dissumtur. Denicas simam introducendam con miles non comitarentur, cytrales ante inuans formae introducendae fuerant causatae; proculdubio materia indisso sita remaneret. verum quia cum forma corrumpenda, riores abierunt; d fecit enim istarum subiectum, quod in aHu esse debet; γnde non remanet matem In se Clused per formam nouam introducendamst iu aE lusimpliciter novis etiam consimi, bus concomitantibus; remanet vir ulmienter, di ' ita ad formam recipiendam: talis autem vi corruptionisgeneratiunt que ordo naturalis, consimiles quos dis' stiones concomitamefformae in materia con eruandae deferviunt. Da ,diffinitiones praecede obiectio. res, noua adueniente forma, abeunt, recedunt. Sed dicet ahqtis hoc aduersari phi losepho 2. deven. comm.1s. disierenti ais dissutatiui inter elementa βmbolica,facili rem ese tra mutatione: Quia facilius eri, inquit,rnum quam multa transimulare. R solutio. moret eroo in illo aliqua praecedens instinitio. Dico, quod licet tot in Jmbolica quot iunonsmbolicaaeneratione corrumpantur; perinde tamen est,acs rnum tanthm com rumperetur mbolica enim quatitas me resiHentia, corrumpitur: in non sΘmbolicis autem, non ab is resti entia corrumpuntur: propterea ait phil ophus, quod acili iniernius cum resistentia, quam multorum cum res sentia transimulatio. et mmodo ergo Δ'
Siis maseria sit forma, vel aliqua pars form producendi.
E modo furmae introducendae, cr de disso tionibus quoque eitu, iam dixisquisiti congraere id rideo, quod a multis in dubium rucatum es, nempe , si forma producendasve aliqua illius pars,st in materia. Porro, nostra inquisitio non es de potentia mere disin a , hoc eri , ainu omnes formae, notu rabier receptibiles in materia aut a prae x stant in potentia mere pasma: quandoquidem in materia aptitudo existat,ais potentia sentialis adfirmas r cipiendas. nec quaesto sit, quin in materia dismosita, ratione dissolitionum, non autem secundum essentiam forma recipienda praeexistit. neque etiam quoio eZ quin ins Form m non mine, ex quo res Mumatagignitur, aliqua praeexirtat rirtus ad Ima, quae ad produZZmyrxe issime in animatae operetur. Sed quaesto eu, an in matem, in quam persius tanti tem - μ' a herationem formabubstantialis introducendast, sitie animarae,sue inanimata reii
Prima ratio. ipsa praemittatjorma aft ecundum esse imperfestum. ad quam quidem quaestione, fecundum communem sapientum stententiam dicimus, nes formam secun tam si tutam . nes fecundum partem, quae cooperetur agensi, in materia praeexistere. Reueras forma praeexi sat aziu sed imperfeStesicundum se totam: generatio ergo hominis accidenta lis potitis,quam substantialis erit dicenda : hoc enim modo, a philosophogeneratiis sim puciter, ageneratione fecundum stud, s. phra. commem 7. Hscemitur,ais distinguitur. Sane, generationis ubsantialis terminus a quo, es non ens in aἷtu, id a nes perfeCU .
citer: ex non ente aute impbciter in sub antram, est generatio si stantiati . nec potes dici, aliquam formae partem p exsere forma enim es indirui iis, ais si ia tiora simplex. . mplius, s aliqua pars praemisat, ni cooperetur agenti,ad eius produ- tabnem, aut Hique ad produZtionem partis praemissentis, Cr tune set contradictis;
106쪽
Lib. III. Com. VI. Dis. a. Quaest. . cap. I. De serma
t exseret enim, Cr non praemiseret. aut alteritu, Cr tune ingeneratione, non tota
I rma producitur, quod es assurdum: siquidem nonpossed tota iis forma produci- Nς pr0 tur, alioquis exim festi is perfectum ducereturi stantiasu peret nisgi π - Qucenda.
mo. Dicu, Hi Dbum 7. mei. comm. 29. dicere, partem rei praemisere: iratur, aue Obiectio. rota, aut aliqua pa-sformae praeeURit in nisteria. Ressondeo, istud esie intingendum Soluti de aliqua rirtute astiua materiae seu sera, non autem de ipsa forma, aut aliqua eius parte. Si quidem animara mouemur in generantur ab agente intrinseco materiae, qria nimirum ristus formativa, quae es insemine, uet materiam ad formam bicuti Pirtu3 augmentaliua animae, ibi quanta intrinseca, ipsum ad maiorem mouet quantitatem. Et in aherationemaliqua virtus in corde , quae caeraras partes movet, totum animal adseritarem, quae quidem rirtualiter parasanitatὐ non autem formabter duci poteri. Se
m ergo ni Abi es de rebus animatis, in quibus dicit aliquam partem praeexi Here,a se inebre es, aliquam virtutem a liuam materiae intrinsecam , ni insemine, ad formam mo- p raustere Mentem, quae profecto Hrtualiterat quo modo illius paravi appellanda. Caetervm,se- iQrinam. men non esse principium generationis adtiuum, quod formalem generationis terminum, nempe ipsam Ormum attingere potest, conifamatis: quod enim non es, principiumsu santiae produZtiuum esse nequit, quippe cum es e, agere praecedat. at semen, non est in tu tanti senerationis; inus enim corruptio, es generatio alterius: nec refert, quan
diu es, esse principium; siquidem proxime es conuertibile,in icquod es generandum.
QMdsurdotem es huiusemodi, disitur, non autem activi ratione ubire, necesse sit rerra. Amplius, nussum imperfeStum, es principium per edtioru producendi: omne M principium uniuocum es, Ni qui uocum, aeque perfeEtum, rei perfectius termino produZIo, imperfeClivis autem minime sed femens imperfestius re producet
da siquidem auitore Abgusino tr. de Trinis. cap. i . Omne niuenses praestantius non niuenter res aurem generanda es nivens,non autem iesum semen: itfius ergo primcipium pers te productivum se nequit. Me habet quicquam Hrium,s quis dixerus en agere, non propria , sed decidentis Pirtute virtvte namst non entis, nihilpria cisur. sed decidens, τtpote pater, casu Mnsu in niuis, adiis fuerit, non adsit corpori, seminuenendor ideo relut non ens reputaruri Semen ergo non eRsus ciens principi-μm a uiuumgenerationis; siquidem riser- agentis rinus a tima, in pasio νmformi, E Uformem nequit preticere effectum.sed virtus Ieminis sit νniformis Cr materia quoque militer. Vnde ergo ansa in animalium organis dissormitasyrtis ab agente distationis. formi, nempe caelico caloresue in entia bule autem dissor siemen actioni, ne con- comitans causa deseruit, arm cooperatur. Ratio praetereueminam, eisdem rationibus ei, semen, sub aurialis A rmae esse nequit productiuum principium, neques Riens Unde et soris
inera Asris coeo in entia; rerumtamen xtras, etsi non ad formam subsantiale, ad maintro bain ipsim tamen praeuiam alterationem GaE M. f. Cum ergo haec ita se habeant inde em ς go forma in traducenda 8 non a femine, nes a decidente, nee etiam ab angelo; non enim tofert educere formam de potentia materiae; si quidem agit coeli motu me ante. sed coelum non poteIZ, nec ergo angelus, mediante illius motu: a virtvte ergo diuina animalium s x pro uris. Porrogenerati sinuemine, vi ignis ex igne, buis modi rationes 'tram congruunt. Haec quidem deformae in animatis nota tione dixere nonnulli, er qu, dem non temere, cum formarum prosi lio, e cum corporibus pereuntium,sue post corporum Hsolutione permanentium, ad flum pertinere videatum mylaem,ac mo- .
in arensem. reri m aliqui arbitratisiunt,quod sicut in geueres,it d seremiae in babitu confuso , Cr esie hidi I ii ηἱto ; ita plane in materiasntformae contrαrisscliniam ess eonsula. eo Mum, x quidem formae' eonsederatae, transmutationis plascae principiasunt
107쪽
s Obtruere Is Mem primitionis modis,1 indicat in materiasma negationem eum tritiust pror titudine; sed formam pollisi cum negatione esse perfeEti. Sed diximus reicum esse, seducenda. mam basere, necflcipere magia, erminus, quod certesaluari non poteri si ab imper- Repreliendi- feSto, ad perfectum proficisteretur. Itas, quoniam ab imperfeἱ tu, perfeΣliorestauxur Nil πψ produci non potvir er omne quod vi in produno, aEtu seu virtute continetur m prω- ducente; ideo perse trus es preduHo , aut me perfeEtum. Adde, od omia catis , sit perscctior suo esseZIu, semen autem reste tu animalis, non potest esse illa imper
Elius: ergo. Etenim quanὰο duae usae, ni ea scilicet, σ quivoca, ad eundem esse Hum producendum e currunt; aequivoca esseCtusemper censetur nobilior: multo ergo
magis,si in γno esseCtu producendosia extiterit. Insuper, quia nulti forma perfeHno
alteri, quam sibi esse largiri potest. sed esse feminis es impersemus esse animaist emgo. Denique, quia in momento generationis, tese Averr. t. pis. commen. 62. semen non Quid sit με. autem quod his est, non eit causa alicuius, rest: has ob causas igitur, ais com ales,rationi hidetur esie constentaneum,formam in femine non praeexlere. Caeterum,
operuretium fuerisire quid sit semen, G an ira se habeant, quae distasent. Inprimis non ignorare oportet,semen in elui posse id, cui aderi rirtus alicuius essenus pressi Hiua ,siue ab agente particulari fuerit produἱ tum , siue aliquod aliud exetiterit, Feluti dissositis quablativa in ligno a suis, relignemducta, semen quodammodo dicitur una generant. Asmplius, quod es proportionale nero simim, semen vocatur; unde corpu-jculum illud in came naccina, apis generandae, emeu dici potetit, quod quidem afl. ,
caeterarum a stellarum in aere, Hl in aqua di Fufi caloret nitur, teste uerri ra mei. 3. comment. 8. Derique, semen proprie rocatur corpus ex ver o alimenti decisim is Superfluum Deo generationis, in quo sit hirtus produrima eius, quod e mile generanti. Si primo modo semen intelligatur es ratio seminalis,N infrumentum principalis agentis ad ignis, vel alicuius generationem: secundo vero ,σ tertio modo, es pars totius corporis pilara Tria in semio ruatior, atquesubtilior. Porro, insemine eli formasubintialis semim , qua semen conmne. sat, siubtilior quos simita parrier quaedam qualitas,quae es calor seminalis: hic autemer animalis,cπ caelisis calor a pestatis; arumalis a tis quatenus es ab Oimali decisius; caelesta nerὸ, quatenussessi at Vestarum es instrumentum: haec quidem in rere semiane viventiuntur, in aliis Grem non ita plene, atque complete, sed per quodam potius similitudinem. His ita elucidaia quaerimus, quid philosophus A bae materia senserit,quid denis istius Commentator, in tib. de animalibus is inerit flum intensium de fors a
cedere, caeteras vero animalium animas, ex simine ortum habere. Auere. 2. degener soluuntur ara tione ammatium cap. I. ait semen agere in Pirtutest uantis; retiuet enim motum,quem
Cumerita. a primo motore accepit, nee eget praesenti minantis mare, mi huiu odi misi rentiaeseClatores, ita adfrera posta argumenta re*οndere confrevere: σ ad primum quidem se. ab imperfiatiori potest produci per utius, quatenus instrumentum euprincipata agentis: etenim frim mi , hi particularis, C uersis ins timentum agentis, simul cum calore amma rirtatem babet perfeZtioris producendi. Ad ind d produAtο dicunt, in semine contineri virtualiter instrumentaliter, ais hocsusicer nec oportere, ipso animali, semen adlualiter esse persebilius. Ad aliud, rerum silc simaequivocam principalem, non autem inistrumentalem suo essectu persectiorem esse; si tu enim vis infrumentumsitsuperioris agentis. Ad aliud forma,nobilius largiri D-tm esie, quam ipsi habeat, non quidem exsuae nobilitate natu rae ,sed quia instrumen ita est nobilismi agentis. ad xlthnum iam respo=sum es,nempe semen non egere praese nominauris: sed sufferesemel a seminante motum accepi F. Dictint ergo formae gens inferi, semen esse, inesse rerὸ conservando, coelum, ac primum motorem, qualitatiuis, ae quantitatius dis' ositionibus mediantibus. In primo esto liliauri forma errantisto e Elme, coisertiatiue rero a coelo: nec est imposibile essinu messesne agente ,
108쪽
VI perlaneticium viamsi si putant, ammata ormas hisemine, siue hi marem tituare iunt,sc arguendo: Si nihil, inquiunt,in materia praefuit, quod in formam naturalem non e trii nutandum:formae viis naturatu productio, erratio potius, quam generatio set appetanda: eratio enim es de nihilo productio, forma injuper naturab corrupta, ianihilum asserar eodem nams νnde venit rem redire, ais resolui necesse es. Sed hoc eRfalsum: ergo σ antecedens, alioqui agens naturale annihilare posiet, ars creare,quod plane dici non potes. Iterum, si nibilformae generandae in materia praecisi: naturalis ergo firmae produElio, generatio naturalis dicenda non esset: a natura, inquit philosephus 7. metiunt, tu Pomm np materia, es albua pars formae, quoc mouet materiam ; sicia mouetur ab extrinseco. 'vera, cuilibet generationi naturati, principium mest naturale his insecum activum, Pippe, cum naturast principium motus π qui m eis A in quo vi, a. phos. ac naturatra ab artificialibus Lytinguuntur. Porro, illud primum non eRforma inducenda, quaa nondum est,nec materia; ad ipsam enim non attinet agere: ahqvid ergo vi, quod in formam erit transimulandum. Sane, 6. met. n turale ientiam, ab arte, Cr silentia practica hoc modo dixit esse discretam, quia naturalium principium in nobu, non est, sed hi rebus scitis: artificialium verro,atque patriticularium in nubu, vel insciente. haec profeEtὸ nihil virium haberet sin rebus naturat bus,siis transinutationis a tiuum non esiet principium: propterea ibide ubiui primemplum naturalium esse inmoto quod plane de principio actius eR intelligendum. Amphus, si in materia non esiet principium atauum formae generandae: gitur omis generatio e et riuenta: riolentum namque es, testi philosopho 3. eth. cuius principium enab extra no cohserente rimpus. Si ergo passum nullam vim habet infirma producenda : Omns ergo generatio es violenta, quod est absurdum. Ex opposito igitur naturati principium est activum, atque intrinsecum rei producendae. Sane, 7. met. abqua dixis esse a natura, Cr asiqua ab arre: non ulla resi a natura , . arte, quadam rem a cas. Porro, quae a natura runt, in se asseruit, quorum materia principium in se motivum has te igitur in miteria rei generandae eR principium intrinsecum mortuum, ars aHi um rei, quae erit producenda. Amplisis, formc uiuentium ab agentibus intentantur, ars procurantur naturalibus abrici casu, praeter illorum intentione erent: igitur abi generantur, aliter seu a procuraretur, quod illorum potesatem est geret. Reu ra. secundum Peripatheticos uermae animalium, rationali tantummodo exclusa, tum inesse, tum etiam in conseruatione a causis dependent naturalibus: istorum ergogeneratio ab eisdem pariter dependeat, necesse eH. Sane ,s huiusmodi anima, potentia m prima continentur materia, scut dicit Commentatoriactu vero in primo moture, fi a Deo producamin: ex materia ergo Deum istas extrahere diceremus, quod vispum, er a
Iurdum. Dassinam, aut absiadfirma in materia praefuisse, consenum vi rationi. CAP. III.
D primum dico, creationem, radisionem V infer ens, σ nihilsimpliaciso generationem Hro inter ens, G priuationem, quae eis vibit Jommul se aptitudinem nubilo et iis, ars inclinationem insubiecto praesupponit naturalem auum ob calam forma traducenda, propter brui nori in Na clinati
109쪽
Producti furit subie Ii, in ο est recipienda, qua profecto is oratio erret,
ORO generationem habet hiaturalem. manegatur consequentia: modiu enim naturali ge- neratisus, ex parte pod adformam naturaliter tendentis, non autem ex parte pri ..cμpj a liui in mobiu exi Ilent. , es obseruandus. Da , authoritas philosophi intelligerula es de potentiaformae virtuali, non autem Iormati sicuti flemus dicere, calorem e parte anitatis. hoc etiam modo ratio simi talis, pars dicitur formae generandae. V dotem adducitur, omnem generationem naturalem, habere principium aEliu time minime placet: er cum additur, quod natura sit principium motus eius, in quo sit, dico , passuum, non autem a Flmum esse principium, ais ita naturalia ab artificialibus se Naturalia. discreta; naturalibus enim principium pasiiuum, determinatum tribuit inclinationem ad formam babendam: artifciabbus autem minime; imὸ industi ormae cum istorum naturali inclinatione pugnat: scgrauia insiublimi loco interdum artis inuenti me Ω--GUM e turdi vel materia, ad formas artiferales, in neutra est potentia. Artificialia ergo,agriis babent liberum, CT potentiam neutram, naturalia Pero, a ens naturate, Cr nat rae potentiam determι natam. . vi confirmationem dico, non haberi, in s. me . principium naturalium a livum esse in moto, sid adtantum, quodsciens naturalia s e latiue, sicut must ph ficus,noust a butim ipserum principium scutis iens abina particulae ria,ipsorum quodammodo, propter suae artis peritiam principium lci potes adtiuii. ias. 3. philosephi autboratas ita est intelligenda,nempe istud, quod patitur inn, non eonferre potentiam naturalem, nec inci nationem quidem habere, ad illud, quia γmstium imboρροβο modis fle babere. Ex quo patet, non posse inferri ex philosephi authoritate, passum habere oportere potentiam a Luamformae producendae, vi naturati, Cr non ri lenta dici possitgeneratio. Ad authoritatem, mei. dico id tantam haberi, quod norarat tersi, principium esse naturale passuum, quod ad aClum, abis arte cooperansereducitur, atque reuocatur: non autem quod nec est, se principium intrinsecum a L Ctturum formae generandae. Ad q. dico, formam intendi, procurarique ab agentibus naturatibus,di 'ositive tantὐm,non autem esseCtime; nee ideo casio labore fatigari; abο- qua bomo, qui hominemgenerare intendit, ebdem modo frustra laloraret , ad animae enim produHionem nequit attingere. Au musmationem respondeo, formas esse in m reria in potentia passua, in primo autem motore in αἱ tu, quia aStu ins producere potest, non quidem extrahendo, sed infundendo, mediantibus materiae dissositionibus,a stiurtiuari nibum ad formam nouam recipiendam. που mate, ergosuesubieZti trisu rationem naturalem,non es necessarium principium aCtiuum rei motaesue transitiutas ustatimnei te oe Vulpat principium passuum naturale, ad talem transinutationem, motum, sue Piu passivum terminum inclinativum. ridetur etiam hoc philosophi dirinae conuenire; se enim 8. ' pis loquitur: Aha, inquit, mouentur ab extrinseco, puta violenter: aha vero ab intrinseco naturaliter, quia sic μα nata moveri; νnumquods enim tunc naturabier agi- ruri ars mouetur, cum ita, Cut natum est as,agitur atra movetur. Denique addit ali qua moueri naturaliter; quae habent principium pariendi tantum, non autem agent.
a.' L. plius, quod alicui se habet per accidens, eidem per se conuenire non potes, abori inter acciden π subsantiam, nullum set drsirimen Id principium adtiuum intrin secum, per accidens congruitsubi esto adformam producendam, aurbore philosopbo adiphys Per accidens, inquit, medicus sanasi sum; accidit enim ita anari, quod is βhabuit principium aE tiuum sanitatis e non ergo eidem perse conueni subie to. Igitur, in semis siue in materia non est aliquodprincipium αἱ trium, magens extri Oeco agensi, ad generationem naturalem propagandum, aboqui omnis a Clio, in passe ab extrissico immim,riolenta, aut artifciatis diceretur, quod consar Gessum: in nationamque aeris a corpore luminis, es naturalis ; ab extri reo tamen. Haec quidem disi Oseundam meliorem modum intes endi.
110쪽
Lib. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 4. cap. 4.
Tormam non eri ex aliquo existenti in materia Wabi a miseria di iacto.
Mab extrinseco acciaere, σcreationem ess ere pose ; hac de ea snon larbitratisi ut, creationem effigere cupientes: abquod postiuum reale, materiae esse concrearum, G ab ipsa materia essentialiterctum, ex quo forma producituis: Si in materia,inquiunt,non es aliquιd stente. ipse materia dis Stum, ex quo torma est producenda; tunc plane materia esset tu crura potentia receptiua adformam scuti cortiu ad animam rationalem, σ anima ad gratiam. sed hae per creationem habentur Drmae igitur productio fla creatione acquireretur. Ampluti, Odsit per se primὸ, O non de aliquosui, creari omnino, necesi ..jecl. sed forma perseest, er non per accidens sicut assum: ergo. Item, forma primo fit, quia priusquam compostum' causa enim praecedit essectum. s ergo non si de aliquosui: ahquid certe non conuertitur in ipsam: atque itastquitur, ni ris forma erre- rur. . vide, quod generans rese commentatore f. met: persedtionem, non autem multitia em largitur. V re,si forma,vel aliquid illius non praecessi in materiaGOncrans His multitudinem Iargiretur, nempeformam, quae prius non habebatur: ergo quod prius. . mplius, aliqua a e se feri aserit philoso: 7. met: cum per agens extra ikc mahquidst, quod eu, pars formae in materia. In materia ergo aliqvid aliud p cedit, abi adi m tum, de quo forma sit, aut in ipsam conuertitur. Vertim huiuς - Reprehendi disintentia, chm veritati, tum etiam rectae philo phiae minime confina esse ridetur. tur. Eienum, si pars formae proxi=t tu materia: aut eadem pars ad omnes propemodum formas res'icit, ais ita idem numero in Omibushmis quantumlibet contrarijs,eπ λ- composibilibus clauderetur, quod eri aUrtam: aut,c libetformae conressondere a Mpropria pos, as alia numero distis Sta.sed tune aliud sequeretur absiurdum, nempeii ita aClu in materia extra intellectum inmul Galistere, quod e patet : quemadmodum diues, formis decie, diuerse etiam partes Jecie resondent; ita plane dis sis numero, diuersae etiam numero. At materia cum si in potentia adi uitas formas numero, sus qualibet etiam firmasserifca: in ita ergo actu ulerunt in materia. amplius, aut illaepartes diuersarum rationum ut omnes uisunt in ma- 'reris, aut non. Si autem ul: contrariis ergo atque incomposii bilibus, 'aratu denisti laribus eiusdem rationis materia informalitis; quaelibet enim illarum partium es al qua forma: a quahbet erra materia informabituri s Esds dixeris, non omnes mate--λ, icris inesse et istae ergo quae non insint,separatae cae per ρU Ufentes, modestue sum, a generant anό attineti non possent. Dicis eri posse pluresformassecundum esse
completum, Cr partiale, eidem materiae inesse. At hoc eR imposibile; repugnat enim istarum rationi formali, quae ita in parte, ae in toto, eandem potesatem oDtinetJorma
praetere sub antialis, quia 'ecifica vi, secundum steriemi ciabsimam, necessariis
x num naturale confituere debet uppositum cureris tales formae, aut illarum partes, eidemsimia inessent materiae; ora profecto eadem marem, in yluribuomulf ppο- solui turis, fra naturaliters siseret, alterius, er eiusdem rationis, quod e alpum. rationes tiones prime autem sic respondere valemus. Ad primamdicimus, materiam non esse puram potenti- am receptis m adfirmam naturale d esse in potentia rea nutalli ad inam, quippe eum ter erasmutationem materiae haberi non positi. Ad a. Licet formast priorON L. Hne naturae', per mu tationem tamen acquiritur: non ergo creatur; dissere enim muto Creati nis dem a creamur, H diximus in a. bb: P mandri, creatio quidem non praesuppotu μ