장음표시 사용
91쪽
Idos. Morphiripia constituituis in Uli; Me autem modosubsicivia inrelligibilis, cu accidenti fora .mae les non possunt. Itemforma id ese dicitur -υ perscitur materia,tames ab isto, ese minime accipiat. hoc modosanitas dici potest forma, er piidci id em ad pod res
naturatiter mouetur. . mplius, forma sit gura, er quidquid fit permanum artificuin materiam. Praeterea, forma essZecies rer, Cr accipitur pro rviuersali, materia veris pro indiu duo sic enim loquitur philosophus t. coeli, rex. comm. 92. dicit, inquit, o lum, dicit formam tantum: qui pero hoc coelum,dacit materiam vi,indiuidosi coeli. 'uera, forma id esse ridetur, quod aliquid format,ais perscit. hac ratione Varro aritaZtus est, ni Deum formam appetauerit; non quod sit mundi pars Gnctitutiua ,sed ob id potius, quod sua mense, mundum formet, perficiat, disgubemet. - modo dicitur, quod νnu cum materia compostum conItituat in es : xnde forma ab informam do nuncupatur. Sic anima animalium, formae nuncupantur. Hoc pacto a Graecis dicitis xi feri ,s'ecies, aut idea, vel μορφα, latine forma, ab informando; si parat enim ins mando, atque di inguit 4'ecies autem, quia per thsam se habetur er cortio. Inter 'g' - appellatur logos, sue ratio, quia idus tantam perse Ut dis nitio. bi, igitur, atque forma depinstitur,ais: vocatur asprentiae cultoribus. Sed iam quia sieforma auHamus: Forma es compo tioni contingens, simpliciacimtariabibesientia conse res, id es, adueniens composito, id es, indiuiduo hub antiae ; aduenit enim fomma subsantialis composito inferi, accidentalis rero in se to esie: γniuersalu forma, Hro a si sim blimavit F, er animalitas, noniam sunt formae totius, Cr formam, er materiam complex &inua pleriuntur: non ita congruesub bacis itione comprehenduntur. Fibi mergosumanriabilis. fialis ruitur materiae in compostione totius: simplex, utpote quae ex aliis non componiatur, nec in alia refluitur, uec additasῖbiecto, maius red te invariabili sentia; habet
enim formasam latitudinem,cium terminos non transgreditur: Inuenitur in anima atteratio ivrtitis, Crgaudi', non autem aliqua altas esientiae rarietas, quippe cum illius plex esientia rarietati oeu commutabit talisvlleCta Caetera: m,aulbor Imus diffinitionis, ab ea sicludit animam rationalem,atque ammam muni; loquitur enim de anima a corpore separata: nam coniuncta non ipsased coni Elum mutatvr,1. de anima. L. comm. ς . Nihil, inquit, aliud est dicere animam gaudere, et tristari, quam animamrorma est texere. Porro si parata per diuinam potentiam, ratibnsubdittire mundI Pero an Guid divinVm esse opinatur, qui compostionem non ingressitur. Itas forma eri invariabilis,quia rumirum nun et UuIie tumsed terminus rariations. Albeiso enim clarassat obsera, Hres sunt termini transinutationis. amplius, forma es quoddam disintim, optimum, er appetibile: diuinum, inquam, quia es participata militudo sive imago Dei, dum composito se largitur: optimum, quodsi er appetit materia appetitu naturab.Item,
forma est, quae dat esse rei: esse quidem μὴ auriale , bima fuerit ubRari lassi, res
anima hominis: accidentale hero, fuerit aceidentalis, ut alsedo, albo. Adhuc, forma sicut legitur i. Has es principium generations persi, πprivatio per accidens,Com. 6 . 67. terminus enim generatio Jub ratione existenta effirma, quippe cum ipseM Nuu i . proprie rere fit. a. de amma, compositu, per eam ponatur extra caua suas: rati ne rerομUisentis,es compositum: nam ipsum propriesul it, cum nee alterius acciadens iec perse alicuiussi secundum autem rei veritatem,materia generatur: hvr prie autem forma, i compositum generari dicuntur; illud enim proprie generari diciny'.' 'νη tur , quod generationem recipit: ut paries dicitur albescere, non albedo. at materia r cipit formam. Ergo. Amphus, forma est a tio agentis, Cr es istud quod exsit in rec p/ente, a. de amma, cum.2 Anima, inquit, qua rivimus timus,Crintestinmus priis, ipsa profecto ratio quaedam erit,mforma sed non re materia atquesubiecitum flauera,
omne illud, quo primo insent nobis astiones, vi forma. sed anima si bui nodi: eHergo forma, Cr ex consequentiIorma es actio agenta. Item, forma est exemplar, quia
92쪽
Lib. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 3. ca. I. 83 Forma
Nam ri dicitur s. ph forma e It catis terminationis, Cr continentiae: comm. 67. Nam Forma est cauin tum intus, quemadmodum materra continetur,forma rero continet ;sqvid m au- Ω teiminatio-
geri , est ire ad formam, quae termisti es , e mu. at diminui, ire ad materiam, quae est potesta re insuata. Amplius, forma es cause, quod omnis ressit una,firma es indi- ni bilis perse. s. phas comment. 66. σ a. de anima comm. 7. Vnde, inquit, non oportet Doeres reum t anima π corpus, sicut nes ceram,o figuram si s rnum. Nam cum rom, σ se multifariam dicatur, actus eri id, quod proprie rnum eIt, ars proprie est. Causa ergo, qua animatum,es ιstius forma. Ilade non es quaerendum cur ex a- gxima, corporemt rnum: in tertio de anima; anima enim es aE Ius,corpus rero po- rosma est si brentia, ars ita raras pars, causa eri composita: forma rero causa est praecipua, quia tectum uniuersi unum,er mi r principaliter. Forma igitur es causa, qua rnaquaest res fit rna. Amph- sui δMi. vi, forma es ubisClum uniuersalitatis, primo coeli, comment. 92. eIl enim fundamentum si litudinis, π eo evientiae, in quo praecipue consimi rniuersalitas. ELI etiam Forma est scosum mentum intelligitilitatu: unumquodp enim persiam formam intelligitur. Deni- pus natur Me maximest lat ad imm,quod sit apta nata praedicare de pluribus. Amphus, io. Jorma erisfecies,CT exemplar, ratio, π quod quid erat ese rei id es, sicundum μυ- Forma est cau avdom, firma est'pus π intentio naturae. unde s. mei. comment aa. firma eLIs- s ςqς mnib'nis mureniae, σ compositi ex materia e Iorma. Omphus,forma est cavsa itfus ese omnibus. x de anima, comm. 37. Omne enim ese, sit a firma : nam esse nihil aliud est, ris , .st avum exr lentiasrmae in materia; causa enim ipsus esie omnibus με tantia es, rive' qua res est. re aurem niuentibus es Vis, causea autem , principium horum es anima Amphus, forma est a qua res est id, quod es nou asublesto. a. phys u. alio rerὸ modo, inquit, firma pecies, quae est secundum rat/onem: nam ut ars dic tur ad id, quod per amrem es, σ arti sitissim; ita natura drcitur ad id, quod per naturam es naturale. Itaέ forma eri, cuius praesentia naturalia Iuni naturalia ', sicuti praesentia artis, artificialia
sint artificialia. Eteni cuis quidditas artων es in arte; ita quid litas naturati est in natura, id est, informa, quae es m. natura quam ipsa materia. v v q,Drm ,est rci philotim.
causa quanthm ad esse, materia vero quanti m adferar na cur afrma res habet xi
rentia rei est per formam, non per materiam. Ut igitur formas bes, Cr iuuariabilies curia Gmpstiori conringens, diurn m, σ appetibile bonum, Lus ese rei,generar m incipium, aZlio ageniti, terminationis causa, γltimum rei, mitatis ratio, subiectum re ei statis, scopus, crimentio naturae, exemplar. σ rei disinitio, cavsia esie omnibus, a qua quodlibet es, er unum est , CT ab aliis disinguitur, agendi, patiendi ueratis, ars principium. auoniam autem forma quaedam es naturalis Juesebs tralis, rosma est na quadam rem artificialis, seu accidentalis: substantia autem ordine, natura,CT tempore tura. praecedit accidens' rationi consentaneum eri,de ista primum loqui,quae caeteris es prcsaninior atque antiquior. Porro haec a philosepho a. physi comment. 12 Meatur natura: reare abo modo, inquit, natura erit forma, e Zecies eorum quae inseipsis motus principi m habent, quae nullatenus separabilis existit, . secundum rationem: ais natura
mav baec erit, quam marem. Commentator 7. mei. commen. Per 8. CT a. pis. com. q. Quare forma. it, Drmam secundum itam modum, fecundum quem es prior materia, eodem modo, est m ius en priorem se compsto. Simplicius, er Alexander putauerunt compostum ese magis P formam; quamuis ipsas ast magis en quam materia. Caeterum, aut ore philosopho in mei. umqvods est maxime tale, opter quod alti, ines νmuocatio.rnder O. mei. comment. 7. ait: in omni genere se unum principium,quod est metrum, mensi a Ommi in illa genere exsciuium. ingeneresubsantiae, es Deus benedi Elus, persectio diuia γο comm acat se,er xivere omnibus. i. coeli comm ioo. auoniam autem forma
93쪽
Hualitatem: Exisente, inquit philo ibus primo p fcommeret. 8 i. quodam distino , π optimo appetibili , C est haec persesio dirimi, cui omnia appetunt a imilara; boeMNH, .n, cavsamforma non fiam magu ens, piam materia, renumeriam cpuim intim tami qu meoni- situm dicitur. Sane,A forma es prior, id es, perse bur materia: non enim espriis sestum. tempore, cumsismul: nepie prior natura, mutuo squidem sibi causese ut. Σ ph comment. Io. Materia autem es principium composti: igitur forma es prior, id es . perfeCtior composito, Cr ex consequenti magis ens ; quidluid enim est prius priore, in
etiam prius posteriore. Ampi , perfflum,rt dicitur x ph f. comm. 7. In tantum est, in quantum potes operari: sic etiam A. meteo. comme. 7. σῖ. de anima, comment. q. IutesseClus agens praefantior es intelle tu risii bili, quia illam rincit operation. nobili Quare serma rate, modom operandi quemadmodum docet uerri commen. ιλ Iras,quoniam I in mδgi. qn . hiautibi erit, a rimae nobilitate princiscitur, cuius participarione operatur: omne a
rem quod est tale per participationem, eo inferius Qutatur, quod per se es ahquid ta-Dr igittir forma es nobilior subie L. forma lotur, perfeEtione materiam histor proi de est magis ens; quia persedliorem habet operationem,modum operandi; omne erum
Dod operatur, operatur Pt in actu, qualis es forma. DNnde,licet forma a materi. δε- pendeat, Cr meiflim materia a forma; non tamensimiliter: materia enim aformasm-- pliciter depen et, forma nero a materia, velut a causia siue qua non. Amplius, lices . eademsit formae π compositi veratio; non parum tamen inter virums interest:
Auidem forma per esientiam es olerandi principium compositum rero participatrone forma. Minus praeterea forma a compo to, quam compo tum a forma dependet. Ex his ergo, atque similibus patet, formam, materia, composio perfectiorem esse. id secundum Aristotelis, dis Commentator. doctrinam. CAP. II.
Armam non esis composio perfectiorem.
Vt insior plures perfectiones, exterὐ praefat nobilitate naturae, ae modo operandi. sed butumiai vi compintum, ad formam; sis enim habet, retorum ad partes: plures autem toti inesse, quam parti perfectiones, constar satu; compostum igitur es perfeHius,ac magis ens quam forma Amphus, totum perfectum , idem es primo cori , tamment. 3. situr quod magis es totum, magis est perfectum. sed compostum magis est totum, quam forma eergo magis perfectum. Sane, cui in sent plures imperfectistus; plus exter. nonsimilia. Ius, imperfections habet. sed formae inest carentia materiae, Cr totalitata: mab ergo imperfectum ens dicitur, Cr es. ProfeHδ,totum inrenditur a natura per se, partes ν ro ter accidens igitur quod prius. Adhue, compositum eri persee, forma οὐ per a ei deus,ntpote pars composita: igitur compositum magis perbe ens. uera compostum, quidquid forma babet perfectionis, complectitur, addit materiae perfeHionem, qua . formae demit: ergo quod prius. Item, sinis es nobilior bis,quaesii ut adflnem. sed mat ria et smasent propter compositum; ista enim eri intentio agentis.Proinde Commem
tator 2. de anima, com. 3 7. ait: ammam,c corpus esie propter corpus animatum Et ra. mei. comm. Is profitetur,compositum maiorem forma atm materia nabilitatem babere.
Denis forma a composio perscitur,quippe cum praetersium effla,compositi esse recipiat e igitur compositum es forma perfeHius. Item,2. de anima com.y cit tammensator et Cum demulsi siet, inquit, nobis fantiarum numerum, incepit declarare nobὐ,qua
94쪽
Lib: III. Com: VI. Diat. a. Quaest. 2. cap. a.&3. 83 Deformae
propria: prae mazmedicit. sed prima subsantia compositum: igitur efit magi Iubstantias raperius praeterea totius adpores,eR Gedius com Tatorer smet: Gm: is. ad materiam r er ressimus partium ad totum, ela materiae ad Drmam; cerum partes dicuntur priores toto: π mcisim totum prius rupeHu startium t ergosiub antra composta, perse Zione formam, atoue materram praecedit Renera, rario Cr di imito primae subsantia, perfectius tora composito, quam partibus '
tia ad plura: forma rero est in sibilis, Cr plurium m m; capax: materia eroo erimagujus antia, quum firmo, atqtre prior; 'Meraus enim essentialiter, ne prim i eri non pM :beiae tamen e conuerse avare,siformaeΠprror materia,sine teria esse non posse Ita magu e converso, quod ese absurdum. Iterum,potentiam, actu praecedere, nonvi mei: resatur: eτο materia est yraorsrma. Tenet consequentia ' materia eum eri potentia, firma vero, tibus actus. Revera, forma, determ/nata materiae iositione indiget, quippe cum actus aBmorum i in patiente, bene di osito sidmateria non poteli dis ovi in instanti, sed in tempore: quia mim tim motus non si mimstanti: matem ergo formam tempore praecedit. Praeterea,genus, ordine naturae θec em praecessite prius mfoetus mur tritam plamae, puam animalis,m animam quam iratio L. Se enus se tura materia,θecies rero a forma: materia ereto formam
praecessit Praeterea, ad ρ feriam attinersius antiam. esse hoc aliqvid, atque sipara-hilem .ped compsitum et huiusmori, non autemforma: gitur,compositum eR mis diu 'σρersen in en ub antiale, quam ima forma. Sanἡ μ stantiae rationi conuenit ab I sere, quod protrium eli compositi, nonformae, praesertim materialis. Composito
D primum dico, formam eontinere omnem perfectionem composti, er ma- α teria etiam, se quam fortasiis habeat; eRerum totum contentivum, quia rero est pars eo stionu dependenrer; aliquo composito imperfectior repulatur, Ada. Forma vi totum contentivum, quod perstituenditur,com- M situm reia propter formam. Ad eo=firmationem resondeo : formam non tam nere trivationem, nis a malis tantum comitostionis, quae illius imperfectio dici non puteu sicuti irratio tuas Hrenda non eΠ naturae humanae defeHus,sue priuatis ,s eam humana natura non habeat. Ad 3. Quando dici, formam esse per accidens re
s RusubieHr, qui rei, G emerari vi perse ma ad esse: istud ergo quod persest,eil per θ, G quod per accidens, eR per accidens: forma autem, ne septimo pisse
habetur, eἹ ter accidenr. Qiudamse resondendum esse arbitrantur,nempe formam,
sti, cuius dicitur esse ter accidens lauti pars ressem totius. cim erra formae Se cd incitur fit, eR per occidens, sed forma eri talis: rerum quidem esse dicunt δε o positi. compoti, d quod per se generatio terminatis: negant autem de esse ormae. Verum,s res acute inte&gaetur, unum eR firmae, σ eo inti esse; omne enim esse in rebus creatu, auriare metio tu libe de um, Cr unitate e R a forma: esse quidem vi existentia formae in materi re ictum vi: a forma rara vi es,er γnum. .e igitur actu,quia s in materia
95쪽
m materia, craprecomposito hi uenituis, ab inafrma professiitur: mo ergo, eodemίuseforma Gylit, e compositum, sic t calor, er tignum calore calens. hoc tantὐm m-rerela, quod calor perse, lignum retia per caloris participationem calet. Quamobrem re tiὴs diceretur: Calor est caloriquam calore calet. Sic etiam, sma e entia, qua ubsistens. False ergo eri imaginario, quae putat compostum, alio esse disisPD afurma sub fere, quamuu non si eadem emitas, scrui uersa eLi entitas materiae ab ensitate formae, non tamen diuersum eri esse actuale. Ex his ergo patet, quid ad argumentum '. er eius eonfirmatione t dicendo. Perse Losquidem materiae, a forma ortum baset, quandoquidem perse iis insequatur aZtum, qui eIt forma, Cr quidditas, non autem arium entitati m. auidquid ergo perse tionis ci in materia a forma profuit, atque dessendit in materiam, vel rirmat ter, ac nobiliori modo continetur insomma. Dico,formam π materiam eo proptersi. I tutam compostam,tanquam propter nem, non quidem cuius gratia ,sed curi; amma enim Cr corpus simi propter corpus animatum, non quidem ne perficiatuinforma ab imo, sed potius, re a forma tem atur, CT ipsum compositum. . authoritarem commentatoris, dico imm loqui secundam modum loquendi commesorem, famosorem , qui composito esse tribuit. 7.met ' com: s. antiquorum refert sententiam, negantium formam eo sub anti/m: filisquidem materiae hoc substantiae nomen audem tribuerunt. d authoritatem de pari
dicamentis, resondeo, philosephum non coparao Uantiam compostam formae, sed substantijs fecundis, ideo non eIU D. Ad s. dico, Philophum de toto integrati ex
partibus eiusdem rationis, retulisiunt partes quantitatio, er non de toto essentiali, siue in e ali ex partibus diversi tim rationum integralibus resistante, fuisse locutum Criterum,usentia, o quidditas, cuibore philosopho 7. mei: com: qt. in conceptis cum mat
ria disitautitur. rude sub antia composita quoad essentiam, plus denotet quam forma: quia tamen perfeZtio, quidditatem primosequitur, quae proprie adforma E eZtati, hane ob causim, forma, tim materia, thm etiam composio est perseCtiori Aa s. ssico, Sasantiae perfectionem in hoc maxime confisere, quo cilicet non dependeat, non autem quo b et asse ,sub are nam e materiae eo uenit: per se rero exsere, atqueseparabilem eqst, Cr ab alse non dependere,formae eri propnietas. Ad confirmationem diaco, quod ubi e Pt ordo naturae, cum quadam causabiate,s serius He priori esse non posse ; benae tamens me causalitate extiterit. Quare, licet forma, materia prιον fit, quia ramen eius causa non eri, ideo sue illa esse poteri. quod myrmodum elarius declarab
ruri quando agemus, an materia positi e estne aliqua firma. iavi' quam 5 in Moeodem quoiuinterdum eri in potentia, interdum rero in aPD, potenti adium te re praecedat; s tamen forma, quatenus eri in causa agense confideretur,natura, ac tempore, id est generatione, materiam praecedit. 'uera,fJ eZlesformam in materia receptam ; ea quidem Hageneratiom,pserior, tura vero prior invenietur. .m Axi es in agente confideretum, tunc plane er tempore, Cr natura censebitur prior; aEtus en
naturaliter eH prior potentia, Cr simpliciter Lyrendo prior tempore ; 'vide potentia ad adium, non nisi per ens in astu movettirsea forma ill aEllas, materia curem eII t tentia: igitur ad a Ium, per ens in aZtu, id est, per formam deducitur, assitatormam, materiam praecedere, patet satis. Certe, propter Mumquods tale, Cr i ud magis. sed materia eii in .Ptu per formam: forma ergo eIt nobilior, perfeZtior, atque prior. 2 8. Duplex es naturae ordo,generationu alter, alter vero perfeἷtionis: itas,quam-- ordine generations genus prius censeatur; pserius tamen est persedlionis ordine, nis fortis sis N principium confideretur. Denis a materia non sumitur, alioqui des' cie praedicare non posset,sed a forma potius, quae alij comparata, materiae, atque detem minabilis modum habet. ad s. pater ex diritare ponsio. Sane, compositim esse habet a formaformaliter: Socrates enum sit ens in arta per animam. forma autem dicitur esse
96쪽
Lib. III Com. VI. Diat. a. Quaest. 3. cap. 4. 87Formae si-
situm G eZMἡ rtis, ars findamentaliter sicut in quo sub j it, non a ouo μμ : Me*ω ex quo habeat esse.Forma igitur eri prior meri. CAP. IIII.
Ahωtem, perfectisnems, qua caeteri, praestat,nempe materis, armcomposito, praecedenti H tatione demonstraui: deinceps inquirere stat anformasub anti assis et a praestantior: hoc est, aufusiurat mastis, Crminus. Platonico m nonnuldmer brmas esse adeas, de quibus sis uomodo primi Gra 'm ndra, abunde is utavi MIy rerὸ fasii sim formau numeros esse, de iv K sint quibus ph losephus 8. mei: com .' io. H litando asserit, quo nam taHoformae, ni me m dici ροί o Palam,inquat, quom mssint quidem numerasub anrax, per quandam
certe similitudinem Ur non absolute numeri nuncupamur; d initio enim numerus quidam eli, quatenussi licet diusibilis eli ingenus, Cr digrentiam, Cr ad iudiuissiliar ducibilis se etiam numerus ad Pitatem. Deinde,quemadmodum a numero, ablato ali- vltima a. αγο, aut addito, ex quibus numerus vi, non adhuc numerus elised alter, quamὐis mi- renua est ra nimum a eratur, aut addatur 'linc nec definitio, nee quod quid erat esse, erit adhue, Mo io uiri ablato abquo, aut addito. Revera, quemadmodum quando alicui numero additur rutim,
rei adimitur, numeri naturam, flectem commutat; ita profeZto die initioni contiust. Dis .fatio disi initionis formatis, eli ruima eremia; atque esse nniuscuius m eri ν--m, intensonem,seu remsionem minim isti piens: Sex emel, inquit philosophus s. mei: com: i9. enis . non sit bis, tria,πeque ter duo. Ex quo patet syecies rerum, sicuti Species retia fecies omerorum in inlitis bilico fissere; quidem ab nnitate pares non desu-uns numeroruθecies ,sed gula alvusis propria,ac naturali veremia disinguuntur ita etiam. Jeries rerum, qua a primo ente manant, primo coeli eomet O. his
quidcm clarius, his rero obscurius. Quare,scut numerorum species , aequales rnitates nou continent; sic etiamsperies rerum, inaequalibus perfidi onumgradibus adoman- f. um tire uri Sane feri non poteII, xt duas'ecies aeque se itiat tersui pers Lia. In causa autem possunt aequὸ est, P genus indecies per contrarias diuiditur erentias io. mei: com a . Talo auia Perse is euritem contrarietatis oppositio , ad eam, quaesecuniam habitum, priuationem eIι προ- stionem, reducenda est, com: is. quam ob cauam eremia resusdeciei constitui
uis, ad oppositam, sicuti habitus ad priuationem comparatur. Esse ergo aequalis perfe-Ztibus bilius mod differentias feri nusto modo poteri. Nou temere regessentiae stus'
ries rerum, numeris comparantiari amplius, quemadmodum minor numerus, in maturi
ebtinetur; sc rtis masseries imperfeAL,iu maiori,perseditori rirtualiter cotinetur, se ne latiuum insen tiuo ,scut trigonum in tetragono a. de amma come si. Icas fomma uti antiassi non recipit magis, er minὐs: Homo enim, inquit commentator 8. mei: eom: io. non erZ maioris humanitatis, quam homo, Crsi fuerit, erilsecundum quod est firma in materia: hoc est, ob materiales quasdam, er accidentales instostiones. ani- Quare unus masiquidem, eius fi potentiae perse non recipiunt magὐ Cr minὐs,nis ob causam infru- expeditior menti quia huiusmodi potentiae organis riuntur corporeis, in quibus est complexio,tam- lxero. tofi ,π rnitas, quarum dispositionum causa firmae expeditiores Neritioress re diantur. in e situs quos orbore philosophos. de anima com: io. a rirtute dependee greativa, pia est Oganica, viso intelligendi munerseti disiit secuniam ergo cogitatiuae organi persectionem, nobilitatem i, nobilitas attenditur inlePigentis. Ex his
erra parete, formes sit sanciales in re sibiti eonfisere, magis, ae minus non esse μ-
97쪽
Formae si- ss Pymander Mercurii
ticipaturμbiehu; piae iis enim eIt huiusmodi, apta eH diuer οδε, at pete diuis-biliter per motum insubiem recipi, atque ipsum magis, minus aEtuare, denique Ptioue agentis educi de imperfecto ad perfectum, rnitate non solum decisca, verram Intensio & etiam nomerali itfvi formae perstuerante. Caeterum forma, mae non aciutritur per mo-m si i0 se tum Megidis is, aut dimer Ode participatur a subieeto, auferri, aut minui nonis vir' quemadmodum vi,nt diximus, Orma santialis. De caro autem intensitolin, s remisit Ons nonnussi sic loquuntur: infensio, inquiunt, si per gradus additionem ad adu, in se formae; non enim,viunt, calori addi calorem, cum in sere a calotag tomia. dus non dentur ; sed addi esse persedlius calidum, esse minus perfeH. calido. haec profecto esse diuersa,si lecto magis, minus p receptiuo a calores ahter dantur. Intensio, inquiunt, Cr remisso, avrfit fecundum gradus in Uynti ormae, aus in sese ermn quidem in essentia, quia formasmplici, er inuariabili essentia confisit, qui 'Ie, quae numero compa ratur, sit determinatae naturae indrisbilis ergo secuniam essentiam; id enim, a quo res habet certitudinem, autbore philosepho io: met: debet esse mini merita visebile, reluti inmensiura res'ectu me rari. Si praeter forma intensa, mmaior, Cr perfectior secundam gradus in essentia, quam quilias remissa: forma ergore inissa, Pirtute continetur in intense, velarisensitiuum in intestiniis, aut praemisen ii additur aliusgradui. sed primus modussare non potest; adus ms essentiales,. quorum ruus in alio continetur, specie disinguuntur scutiyra trium,er inte&Eliu u. .vd '' at forma iure1sa, ex remissa eiusdem timeries: itur raduum diuersitas in eas cased 'Ny g poteR. His istitem atque similitasse obuiare possumus: in omni transmutui ne, terminus yel eR a quo, vel ad quem. vina quo, ceu, aforma, ahoquis ieHumn feret magis per illam, sed minus. Ad istam ego, at s intermino inrofionis, iliam magῶ babet: perfectior ergo insubiectosarum; siquidem eHus nobilitasforma L, ex causae formalis nobititate procissitur. Quare,si gradus intensiouis dandi sitit, illi riis essentiae formae attribuemur. amplius, quemadmodum his litudine inuem-tur latitudo, quia nimirum hi fundamento, hoc esZ,in qualitare meritur; ita plane resse habet in intime rei proprietate, quae latitud nem in re con entem, consequitur; esse enim vi forma intima proprietas, ripote immedratus eius formassi essectus. quare,se' rni m gis, quam alteri invi ; ex maiori ut formae participatione, emanare dic re audemus. Sane, esse aforma naturabterfuit rigitur albe orma, talentis messe eius, cui iuvi. sed forma eH indiuisibilis, nollam habens latitudinem: unum ergo esse largitur, magis, ac minus nequaquam receptiuum: forma ergosub antiales perse Hae, tum in se, tum etiam insuis indiuidus non fusicipiunt magis, er minus, alioqui in eis Comment posset esse motus; quippe, cum secundum Commenta ore 3. HI: cοm: q. motus eRAuleeniis. Πηeratio partis poli partem, donee perficiatur,μέ in actu. uice a quoque in as Iussicientiae. cap. r. ait, in Ab antia non esse motum, quia non vi magis, neque minus. Itas,in forvi sub antialibusdeciat silms, aequa vi indiuiduorum, vel ab indiuiduis, Porphyrius. Prticipatio; omnes enim homines, participationes ciersunt νnus homo, vidit mr p risu. Et s. met: tam: ii. In indiuiduis, inquit, non vi hoc prius, er istud pserimae.
Itas formae sub antiales perfectae, non suscipiunt magis, . minus; sed formae perseeontrariae,nempe qualitates, aut relationes informis contro fundat rei formae quas perse contra ria consequunmr: ntpote formae elemensaric, aut habitus, vi hirtures, lumen, π quae sinsgeneris eiusdem. Ex his autem patet solutio ad ratidines; illa enim dis Utio conuenit formaesecundumst, CT msuo esse feci ta,non autem hi diuersimode tib-iectum amanti. S militer restondendum eH ad abis duas rationes. Ad aliam, nega- An fiat per tur usumptum, quippe cum reritatem non habeant, ius ex parte formaest udum se additionem sumantur. atsi ex parteformae, quatenus materiam, quam actuat, ressici falsium est.
98쪽
Lib: III. Com. VI. Dies. a. Quaest. 3. cap. 4. 89Formae si
si nim auremforma non huenditur, nisi hi reficitfAeRum ; ideo magis,er mimumu .iusserunt flecte. Caeteritim, firmam deciscam non suscipere magis er minus, pro
explorato babent ciam p&lsonbi propemodum omnes, tum etiam theologi: formam autem diuidualem, aliquam habere latitudinem consat satis: ridemus enim in niue,Crin pariete, secundum aliam, atque abam rationem, albedinem esse. Asidus autem istus latitudini, nou idem eII apud omnes: quidam enim asserunt, per graduum additionem fera, gradu inter se realiter, aesignate esse disiuZtos, atque ex illis ruam per se fummam coen itur: nonnulli vero, retensione σι dicrent, pergraduum iure ionem; hoc tamen modo, vinecundo adu ense, prior corrumpatur: alij, Iormam non intendi of Quod sine ad-Drunt, perparti frmae, velgra ad praemistentem firmam, ad intinem, Id additione grain mentem ibit ibi, commentatoris q. pb f com: sq. consare aiunt: Cabdum, in- irent fit magis calidum abis eo, quod aliquod1n eo calidum essiciatur, quod ante calidum nυn extiterate Materia, /nquri commentator, ex hac caliditate demonsrata, veniet ad mariorem caliditarem, nulli, partibus castris in actu aduenientibu ;βd ex insen- sone caliditatis, ad maiorem traisertur caliditatem. Similiter materia de minori quantitate, ad maiorem transfertur, nulla quantitate in actu aduemente. Intenditur ergo
forma, mucta re noua adueniente stubiecto, a praecedentiforma reatiter disinED. neque forma intenditur, quia magis rassicatur; alioqui persilior esset in essentia: maior=quidem raricati signum est maiori, rartutis in essema extentis. Intenditur ergo, re Quomodo misi dicunt, ruasithcet de myerfecto, ad perseestim educitur: calor enim intenditur, tenditur sor qui prius erat imperfeZtus assitus, adlione calli, fit persedlior, quia magis in a- ma. tu, magii subieClum cal dum reddit: aseus Omp 1ntend t,depotentra adlua Mnilitudinis a lum, quoad poteri, patiens reaucere. γnde ραLiqvam calidum in potentia, ad imperfecitam deduxit calorem; istius augendi satag t, non quidem calori, calorem
addendo, sed de imperfStu, ad perfeStum semper inducendo, de potentia ad aStum.
Etenim, quemadmodum per actionem cabri, de non calido, esscitur eoLm , ita de --
perjeἱto, perfectius calidum, atque ita resque adsummum calidum, in quo prose Stoordine, praecedens calor se habet ad sequentem, veluti potentia ad aStum; Podlibet Gnim imperfeSlum, resseHu terseotioris, rice potentre fungitur. Παί formam inten- θῶ, est iram de potentia ad aTtum magis, magi s addui i, eamέ magis insub/ςH. r - ctionem stra d cari,ac asius eZto participari, cui de imperfecto ad perfePlum progrediendo, ma- duum. ius esse laritur: non per nouos gradus reanter distin tos, sed per nouos modos habendi i Ormam: nam per gradus realiter disinctosforma intendi non poteri. Si nim calor in aqua, per anitionem gradus caloris feret, realiter disinctos' duo igitur calores graduales inuenirentur in aqua, ex quibus plane formae intens eri non posset, pisassecte est ni distinZti: perseum ote milest mi quae autems'ecie dism-gi usuri similia dicenda nonsent. si ιθυ diseris, nonspecie , sed numero cosingui; tunc aliti equetur absi. dum, nempe duo accidentia eiusdem feci ei, per motum a Pira posse, ac necessari)Iubi edto A ingui: idem uams s lectum, atque eadem μό- ieesti pars fecundam calorem intent poteH. Eidem ergo inesse duos quidem μre i Aa rime eo distinCtos, est impossibile. Si quidem duo accidentia absoluta, de potentia mate--,bsiluta riae per motum educta, fio numero d erentia in eodems. LeSto esse non possunt, quia non int mnimirum termini motus se inuicem non compatiuntur: quod profeSD, nec sariὸ contin- torseret. haec quidem illi. si ιomodo ergo
istos, er minus, modios seu cipiendioecun CAP. V.
99쪽
Vbviam huiusmodi non parvae EI obscuritatὐ; ideo actitas pie tum ingenia ad siuae anxiubeculationu indaginem, inquisiuionem 7 grauem, minimes contemnenaam. Inter ergo alios, butus rei peculatores, quidam praeclaro, σ acuto ingenio de hoc quidem negotio, rahasensere, tali II ... ac docuere, vemeformam sis antialem,eradus habere intrinseco, esebere L Uva sentiatis, quorum causa,suscipit magu,π minus, intriny am d visionem; crbitra in xii λς0β -ctim generationem esse motum, er succesimam, quatenus ese generatio, nec e est,
quὸdipsast inflantanea,motus autem succesimefici motu distinoui; sed ex termino, potius, quam ex subieZto; siquidem generatio proprie sit ad jub tantiam, motus Hroad accidens. Subie tum praeter generationis, eR ens in potentia, motus reia ens in aHu. Dixerunt ergo, quod licet rei scaforma, intensionem, remisionem, non reci piat; indiuidua tamen forma intenditur, Cr remittitur, continet in trinsecusgradus plures indiuiduales, quibus diuersmode, aesuccesive potest in Ormare materia. Haue autem imbrumpententiam plurimis rationibus muniere: Calidum iustiunt,i utenditur in igne: igitur σforma ignis. Antecedens pater in i ne, qui ex dense vel rara conscitur materia. Consequentia autem manifesaeli; esseclus enim naturalis, causamsiequitur naturalem: omnis quippe cavsa naturalis agit quantum poteII. sed calor ignu, qui eri eHus naturalis formae ira, recipit mags, minus; maiυr certe eri uis in quercu, quam in palea: forma ergo ignis recipit magis minus. Amplius, in alteratione, quae aquae praecedit corruptionem,cator in ignem introducitur. erat ergo forma iras remissae.
Antecedens satis latet. cosequentiasic probatur: nusta proprium accideres,abisset trapi ij formasubieZIi confisit, ipsam quide consequitur.sed calor vi proprium accidens ignis: ergo. Caeterum,impsibile es duas formisspeciscas repugnantes, secundum esse
intensium, in eodem simul muliere.fedforma stis, Cr forma equae, vi ex istarum contrarise dissositionibus patet in inuicem contrariae: in alteratione ergo praecedente cum introducatur forma ignis, aquae forma in materia misente; retrii amet esse remissam, Pelsaltem, formam ens remisiam esse, necesse erit omninὸ. Igitur fuscipit magis π --nus. Praeterea, Omne quod mutatur, partim quidem eII in termino a quo, partim rem
in termino ad quem scat sextus recitat pue corum liberi a re, aut illadiutellaemdum eri, pro formae, sicundum quam motus fit, diu bilitate; aut certe prosubi editi, quod movetur. non quidem pro diui litaresulte ti, eontingit enim aliquod totum mmul alterari: pro Iormae ergo est inre tendum diui ilitate, atque ita sis mafiIstam italis erit diui bilis. Adhuc, omnis perfectio, quae in pluribus numerari potest, mai rem ntis in pluribus, quam in rno, perfectionem ostenditi sed forma ignis, in pluribus indiuidus, ut patet, numerari potest. Ster Oduo simul Mes iungantur,sat' in ἡduobus, quoniam duo perfectasimvli Ela, aliquid perfectius efficiunt, quam xnum
tantum, ceteris paribus: iste ergo ignὴ forma intensore, reliquis duobus, erat potentior, atque ita babetur propositum. Item, omnis forma, quae non resficis materiam indiui Fbiliter, habet partem extra partem, quda scilicet extenditur ad extensonem materiae. sed quaedam si masubstantialse, ripote auima bruti, est huiusmodi ; diuiditur erum ad Hiiasonem corporis. Pater hoc in animalibus anulosis, quae divise in partes, ex movemtur, er senti unt. Illonum ergo anima eri per partes diuisitos rex quo patetformis. sau iussitenerationem succesimeseri: cum enim baleat gradus,σst exiens; in insanti tu luci non poteri. Praetere , in omni motu requiritur tempus: ergo in omni - romam i δ' rati ine, cr ex con siqventi omnis mutatio erit succeidua. Porrὸ, formam haberenariuri g se itiales, fes tuere conancor: D plex inquiunt, est quidditas, quaedamscilicet Orci cis, indiuidua altera: proinde in hac albedine indiuidua, re veniunt con seranda, s. Phyrt
100쪽
Ub. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 3. cap. s. m Formae
rod inprimu na turas'ecima, deindet adus indiuiduata essentuti; alicuius enim ui formae pαrtes, autP ad sessum, aut quantitatiuae: Padualis quidem,pvibiu in e dem homia. si biezii parte, maior, rei minor forma dicitur: ex prainritativis rem, hecundum diverinsas partessubiecti tempe adsidieEti extensonem: graduatu autem forma eri, quaei sedam eo ruri postremo, disserentia indiuidualis, quam γοωne haecceitatem, qua indiuidui albedo, eri haec albedor o adus praeterea aliquam denotant quantitatem, avem se, aut perfeStilans, quae rei insequitur esse. Ex his aurem apparet moia, quibusdam firmisi adus inesse omus enim forma, quae a d uersissubieἱlis,diversimode participatur, pluralitate radusi contineat, necesse est. seditisse habet albedo in dimersis indiuiduis : ergo. Revera, cumgradus illi non sint partes integ' ales, nec subie lima ; σμηe s. t turpartes essentiales, atque ita forma inessentialiter vi sit sceptiua augmenti, erdecrementi. . plius,qui vi e secundum mab, Cr minus alijs com nicat', rnse proculdubio, rarios habet gradus di tinctos alioqui eodem modo ab istis participaretur: atque nussa interita esset gradus, naturae dismHιο. sed aliqua forma diuersimode diuersisse communicat: habet errasita in essentia. gradus diuerses ais disinElos. OG-bur, alicui firmae ratio contrarietatis convenit; aliqua enim forma habet contrarium: igitur babet gradus suos, quorum rartute, ac d uerstate, contra gradus contraris formae pugnat ed contrarietata ratio, adessentia 'ectar: eadem ergo ratione, gradus
adessentiam stillabunt. M.formuradualis perfam essentiam,altera firma aduem salutaraduakfed aduersatur per partesgraduales: igitur pari graduales sunt in esse etia, quae se habet ut totum, gradus ne , ut ipsius partes. Caeterum, graisus vocane portiones eiusdem formaeJeciscae, proinde graduum iuuersitas δ' eciem diuersam non icit , forma enumdecifica eR indiui ita,ids quantum adgradum Oeciscum; quoad rem adgradum per Utionalem, diuisbit.: borum igitur pluralitas graduum,infra qui sint m conceptum positis in eriscum postiue non continetur,sed totius incta positivum in- dus specifici. diuiduorum conceptum. Huiusmodi ergo gradus in indiuiduo ex formU ecifica, Crproprietate indiuiduali composito, continentur. Itas istinc gradus non esse paret D mae essentialis 'perfeΣtionales, quia nimirum non formae, ne forma, sed potiris, requidam perfeStio. si γυ ita resse habeat; time plane tradus eatissitatis, non esset
e.hditas formantem, aὰ essentiam enim caliditatis nowegarent. Cul adtio praeterea, Verior opi . ad Ohditarem formaliter minime terminaretur, sed ad gradum, sia non esse calidira formaliteri quae Omnia pro asserta babentur. Dicendum ergo eragradus esse pamtes essentiales, unius rationis, a quibus essentia consituitur secundam unam rationem, ideo partes t eiusdem rationis, quael bet nams illarum est forma: nam omnisgradus caueditaris,eR Obditas. Gradus ergo μα partes essentiales eiusdem rationis, si similares, persectionales, aεJuales, quae itast habent ad formam insensibilem ,scuti pamus quantitatio, ad qsem Porum. His rissoluuntur argumenta. .
D primum. Negant eosquentiam,U ad probationem restondens: caloris Mi intensonem, ex materiae solidae proprietate defuere, quae igni fomentumi pus si atque rigorem. Ex quo patet, quod issimilitudo calons in diuem siti indiuidus , intensorem, a tir remissore mae essentiam non indicet.' Osd a. Negatur prima consequentia, er ad probationem resondetur: non
pro quoliἷς grata, sed pro tanto, Iub quo are pote ma ignis, esse propristius a
ridens. Παί, cal r in alteratione prediatus,pra st generatione,*' corruptione aquae,