장음표시 사용
141쪽
Formaru i; et Pymander Mercurij
Commentator primo pis . asserem inter materiam primam, CT primam formam,omnias. media esse materias ac formi compostas. Item, si materia, sicuniam commentatorema mei formas magis vruuersalis,deinde minὐs γ' niuersales,rsque ad indiuiduales, prinias recipit: plurimae ergo formae in una, eademque exi sunt materia composita. sancirer emet dicit desubdantia orbis, Cr nos quoque paulo ante recitavimus dimensiones interminatae, firmam AbLyantialem in materia praecedunt. at, nutam accidens, formam praecedit introducendam, ni se aliam in materia praeeURente sequatur: duae ergo omnino ponendae si ut in homine formaesub antiales. Quodsi faenaturales non sufficiant rationes Maddam etiam theologicas. Amptius,si in bomine nonfimi duae formaeJubIlant ales; tunc corpus Christi pars,ante,σ post obitum non fuit idem numero: cortus enim s.bstantia non manet idem numero, nisi eadem manente forma sub antiali. sed anima ista beatisi,ma, illo triduo, tu corpore non manset, alioqui non fuisiet mors Christi verar corpus igitur ciri si non fuit idem numero. at hoc aduersatvrsacrufriptoribus. Ambrosus de Gur .L: 2. Haec, Inqvat, caro mea es pro mundi rita. non aha pi ne , quam quae nata es de Isaria rirgine, Cr pasia in cruce, Crsurrexit deflvulibro readem ergo caro fuit CT ante, π pυΠ obitum. Hal. is. Caro mea requiescet inde. sed bisectio. caro non dicit flam materiam, sied etiam formam subliantialem: ergo. CN. Dicet alia quu, corpus Chri fuisse idemsuppostaliter, non autem essentialiter ιppostaliter, m- solutio. quam, quia . rerbo fuit assumptum in rnitatemsuppositi. Dico, materiam,anima rec dente , ne forma confistere non posse: quare, aut quae prius inerat, mansi: aur noua forma ad Christi corpus accessi, ripote forma cadaueris. se prior mansi, babetur intentum: si rero denuὸ accesti forma cadaueris,non manet eadem caro; materiasqvidu. cum forma cadaverti, e fuantitate, absique formas fantiau, non est eadem caro rnec etiam assumptio arerbo , praefat materiae esie corpus , e carnem. Nec ratet, sdixem, , quod mansi eadem caro partialiter, quantum ad materiam, alioqui in qu libet generato , eadem maneret natura corrupti m eadem materia. Ex his ergo apparet p. duas esse omnino formassuistantiales in homine. Deitams iuxta o b Osententiam, pauem istum, quem semimus hi mnferio, istum Nis intelligimus tanem, qui manus-ἱli duritus firmatus es in utero rirginis, er igne ponom decostus in ara crucis: iPtur si aliqus consecrasset tu itti triduo, non fui siet ibi rerum ci risi corpus ; anima enim aberat, nec riti aderat forma sub antiatu: nec igitur rerum corpus, Cr ex consi Athinisci. p entis φνm extitisset sacramentu, quod impium es dicere,ne dicam asserere. S ,-gatur nobis S;mbolum . AEthanao: Chrasus, inquit, es rerus humo ex anima rationali, cr htimana carue subsistens: partes huePexit e retiales, quarum neutra, includit aliam. non dixit ex materia, CT anima ,sed ex auima, Cr camer eam autem non es caro, Gennandius. nis per aliquam forma ιbstantialem manentem cum anima. Genuandius id sim Augustia
confirmat: Ex duabus, aitAb antiis confisu homo, cilicet anima, er carne. . PII. lib. retraEL primo cap. .retractat, quod dixerat in lib. de immortalitate animae Idud, inquit, temere didium eR, a summa esentia feciem corpori per animam tribui qua esin quantumcuus es: per animam ergo corpussul it,er eo iis est quo animatur s- ne Hirtierstiter,ut mundus, ne particulariter, Pt ruumquodo animal intra mundum hoc prorjus temere HStum es. Expresia ergo docet aliam ese formae .lsantialem ab anima, per quam corpus es in rerum natura. Adde pbilo hi iterum adit ritates , 4. Nopicorum, a. de anima septimo mei: corpus,reluti parte hominis,ab anima disie ventes is de animal;bus, dicri infesteFlum renire deforis. Commensator y de anima.
to thensitivam formam, quam attingit generans. ex quibuM Ommbus patet dias laesa homina formas subsantiales, rnam corruptibilem, alteram immortali
142쪽
Lib. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 6. cap. S.
Soluuntur Argumeram 333 De sermarum plura
V2mili, raetiones iam praeium,H -bi ridere rideor. t multum nerum. se; possumus tamense ad istas respondere: Cr ad primam quide duimus, animam esse a tum corporis phisici, organici, quia nimirum eR Cr corpus, organicum, Cr in potentia nitam habens, talis sane potentia nouexcludit ammam. Ad a. Dico non remanere eadcm accidentia, sed sim ha introduci clim fυrma cadauem, licet sensus aliter iudicet. Et chm duo, quod pronusto insanii, materia est sine forma corporeitatis, quae non poteR esse noviter Introdu-
Ela, quoniam nultas esseCtus ynus secundum specism, a quouis agente γπo, rei pluribus
indisserenter producitur . nec etiam indisserenter per quamlibet praei iam mutationem 'sἶd a determinato Ceute, atque per determinatam mutationem Aiqnt animal a diuer- . sis tum agentibus, tum etiam modis, poteri mortem recipere, cadauere ei dem rationi semper manenter nulla ergo de notio forma corporeuato producitur. Dico, quod cum tali, egenus ad formam cadaueris ordinetur, quae esυυrma ribysima, paru r fert, s a diuersi agentibus, diuersis quoque mutationibus producatur, maxime CD min hoc conueniunt, nempe in causanda alteratione,qua p. dem materia ad animae extrusionem, formae vero cadaueris recept/onem diffunitur. Ad s. νήφυndeo, quod in rno eodem instanti sent plures formaeIubsantiales, rartualiter quiὸem, non aut m realiter: in rebus enim inueniuntur firmarum gradus si oti genera Cr disserentis. In bomines- quidem esse arimatum, er esse rationale eri unum, ac idem esse realiter, diuersum reris
jecundum diuersostradus essendi eiusdem essentiae in eodem siubieEL. Das , ante ingressum animae intellioliuae, quae praecesserant in regetati rea, Cryeufuitia potentia, ad esse animae iure erit fesmabant, cuius quidem comertio, non corruptionem sed perhStio-1iem .ccipiunt, dum Ab rnius esse perfeCto continentur. Ad . . concedo hominem esse corpus ue corporeum, sim animatum per aliquam formam; istam tamen dico Oe animam intereSiluam, quae secuniam substantiam 'formae corporei tam, sensitivae, atque vegetatiue aequipollet. γnde per ipsam homo habet se corporeum, er eri corpus: nee ammam, haec largiorem, corpoream esse necesse At persi,aut per accidens bat enim erit esse persee partem quanti, id ery, hominis, qui propter materiam, quae eri in homineratio recipiendae quantitatis, quantus dicitur. secus autem sis, si anima intest Itiuas t forma separata a corpore , tune enim cum non essὸt pars quanti essentialis, istud xtis causere non posset. Ad confirmationem dico formam parto, CT tonu In eode com- ρομο possὸ consistere, quippe clim forma totius ex resoneforma partὐ cum mater arsultet, nec diuersis enuntiant sentias eiusdem compositi. sicus autem rein haberet, si plures formae totius, aut partium ad inuicem realiter essent dismdia in eodem composio. ad i. deformarum pluralitate in homine dico formam mixtionis, seu corporeiarais, non dicere formas Abstantiales distinctas, flagradus potius diuersos,qui ad nnius xerx, pers Hsiimae sormae, nempe intestemuae, esse babendum pergunt. μου a. patre
flutio ex ressu one ad quartum argumentum: er eodem etiam modosluitur tertium ataumentum. Osd q. respondebo, eum aliam quaesionem tradiavero: νtrumflicet ma-reri 'fit esse fine forma. Ad s. principale, quamvis anima intellitaua nonsu comporalis formaliter; cI tamen hirtualiter, quippe, quae rirtutesua contineat quidquid persccti. id fit in fuma corporali. Ad confirmationem respoiaeo, non esse rerum,ani mam. corpus esse duas p. tes ita condistinStas, ni corpus animam excludat ; misauda Cler Hirmo, corpus esse quoddam totum, ex materia, G anima inte&Ctiva,'
143쪽
amma, relatex dua partibus rempcmi, Parumnna non includatur in altera. iaci Hiam confirmitionem dico, ista dicere diuersuriem graduum perse bonis, non autem formarum; non enim maior es ratio, qua homo dicitur corpus, quam ea,qua dicrtur an mat, quippe cum haec omnia praedicata, ratione tauram, non autem essentia discrepenti Ad s. quamuis anima rationatu non sit agenerante , io tamen eius, e corpors ad
eam vi a generante; ideoέ homo generari dicitur. Ad confirmationem, ressundeo, b minem genera remismilem instrere, id a virtute animae rationalis: non quidem quod inast immediatum generationis principium, sed potius, quia omnia agunt, tauquam instrumenta ipsius animae intelli tiruae; haec tamen amo, ad animae intellectitiae creati nem pertingere nequit: neque ob id, homo est planta ignobilior; Qquidem nobi-hussi, ad animae intestestiuae receptionem, materiam di onere, quam formam planta inducere. Ad 7. licet embrio prius habeat animamsi Duam; ea tamen abiedia, per- festiorem suscipit, nempe siensitivam,m intellidi uam fmul. Natura quoque non persee, lene tamen per accidens adsui corruptionem dissonit. Ad confirmationem, formae nuncollocantur ingenere, rei inllecie,sed composta,rnde disserentia, quae eII fecuniam corruptibile, eπ incorruptibile, quae eri ex parte formarum, non facit hominem fecum dum genus a ceteris discretum esse animantibus. Quando ergo dicitur, corruptibile, πincorruptibile genere deterre, δε compositu, non autem de partibus eli intestigendum. Ad aut bbritatem commentatoris dico,quἡd si ille intellexerit diuersi perfeἱ tibi sa dus, concedo ,sn xero, diuersas forma Mulsantiales, nego. Ad s. dico, istas dimesones
interminatas, ingressu formae introducendae per accidens coris 1 cs easidem quidem specie, nou autem numero remanere. Ad aha quoque argumenta dicimus,sicut LCtum cII, nempe corpus humanum dici corpus mixtum, non quidem per formas miscibilium, quae formatiter,sed rirtualiter tantum maneant in mixto. hominem praeterea compostum esse ex anima, ex corpore,non quidem per aliam formam Ab antialem, quam per animam intelleCimam. Sed tempus est restondenda ad theologos. ad argumenta, ex rheologis assumptis,se restondere possumus, corpus Chrasi in isto triduo, fuisse idem simpliciter numero, quia nimirum idem suppostaliter, atque materialiter, quoad esse a tuat. exrsentiae, non autem idem firmaliter, idq: icere pro sanFlorum reritate satuenda.Eodem modo eucharigham isto triduo si aliquis consecrassiet,rerum fuste eo pus Irisi. Sed paulo ante bie responsio explosa sit. Tu gitur acute kZZor,satage, quempiam alium modum restondendi inuenire: ego nero tibi concedo hunc honorema acros theologos restondendi.Sed tempus eri addere rationes quibus grauisiimhais sita res riri innixi, acida Ier profesistat, plures sinus si santiales In rebu3-matis non inueniri.
Normos Nantiales in animatis ures et na non
Ormassubsantiales non plures rua hi animato inveniri, sic non sti se de refuduertiner auaelibet forma substantialis cum si a materiasuppos tum alicuisus'eciei consimit.sed homo no sit duo iudi uidua, aut duosium posta duarumdecierum: igitur non habet plures r formassubsanti les. Etenim firmaesunt scut numeri p. met: sed ad pAralitatem numero rem, sequitur diserstasJecierum: ita ergo eontingeret ad formario subsantialium pluralitatem.sed homo non err plurium 'ecierum: igitur, non habet plures formassu
sa ades. a bus, si homini inessent plures formae subsantiales tuncsubiectura
144쪽
Lib. III. Corn. VI. Dial. r. Quaest. 6. cap. 6. I33 De sorma
rationis, esset compostum ex maeteria, c forma, non autem mare prima, ressicit philosophus, primo degener: Osdde, quὸd tunegeneratis riuus non esset corruptio alte ralitate. rius adueniente nam pHrmas sanetiali, prior non recederet. Adbuc,νmus entis persequbi arenase, rara meit esse perse. Me patrestis, siquidem ruita rei abrnitate sui Use dependet sed forma subsantialis dat esse flantiale fifficit ergo euilibet rati rnatorum formas sanitatu. Sane, ex duobus a tabus non t ruum persee, sed ex potentia,eTaHu, q. met: σα dicit, π ex materiam forma. Iedduaeso Uubstantiati sint duo adlvi: igitur non possunt consituerernum perse, Adde, quia ossi id adu nitenti in aHu, ese accidens bulleCtum enim accidentu, mens inaccu. .re,sim hominesne duos mae sius antiales, anima intelliZtiua, repote poserior orma, essee accidens iu bomine. οὸ sit absurdissimum. Si ragatur huic sententia Arsoteles sphres coii sanisubi tum formoubstantialis esse res inpotentia, non in astu -- te ergo furmae substantialis aduentum,materia non eras ,1 aED. me forma ergo. Si dixeri, ese compositum ex Iorma mefmpleta, in idem recidet ;Hpuidem huiu οὐ compostum non minus erit ina tu mam compostum ex materia σforma lapidis. sed quidquid tali accidit composto, es accidens: similiter ergo π 1sti. Amphus, ista, quae maliciis uniam diuersa bimas attribuuntur, per accidens de isto praedicantur,scatia tim, o diace de la te. s ergo in eodem homine essent plures formae subsantiales, pria cata ab isti sumpta, per accidens er non perse praedicarentur. Atque ita haec effere per accidens: homo eR animal, quod eRfalyum. Sanes eiusdem hominu plures effut formae sub antiales, huiusmodiformaesub ica disserentia comprehendi non possent; diuersarum enim naturarum, diuersaesunt disserent/ae. Praeterea, pluralitas non est 3. fine nec sitate ponenda ,sufra enim ut per plura, quaeseri pol unt per pauciora.=d a Muthm si icit homini forma Absantiatu, nempe anima intelle tua; virtuali
ter enim,dis eminenter alias tantinet inferiores, scut Trigonum tetragonum,m tetra- ενα pentagonum cothietjosra ergo plures adderentur. Ilcm,rnu ais idem cor us
esse mortuum, Cr rhivm implicat contrari Hionem; disserunt enim genere. h.re,' in homine postes essent formae substantiales, formasiue anima intel ita amota , idem,
corpus numero, virtute alterius formae,maneret, ac viveret ter esse alterius simae. v vere curem in viventibus cumst esse: esset ergo, Cr non est. Adde, quod tunc caro mortua,σ riua essene riuuoce caro; recedenteHuidem anima in ellemus, eadem caro ter eret per aliam formam manentem. Atqui ruumquodque, rese philosopho me theorerin, propriam babet operationem, hi quam dum poteri, eR 1Pud; dum autem non potest, non eli istud, nisi aequivoce. Caro autem mortua, non poteR in opus carnis, hoc vi, hi conmes nem alimenti in earnem: equivoce ergo est caro appellanda. ., - psius, non minus eR perse ta animaistitiaeHi in suo genere, qua orma accidenta
It . per colorem eH aliquid in steries clavdma, nee eR aliqua forma acciden fati, quae mansisse sica in genere μο: igitur per eandem for m simplicem, homo euanimal, corpin, ub antia, denis homo. Iterum, in rea eademά materia, non eΠ nis ανnica potentia ad eandem σ mica 'eciem, rese commentatore ra. met: habilitates oum materiae,sicundamdecierum multiphcationem, mitiplicantur. A sin ahqua
tentia materiae non vi in materia, mediante aliae nec ergo maforma, mediante alia.
s plurei sent formae in eodem; γna proculdubio otii in materia, mediante alia Sene ergo ductum eR a commentatore in principio de substantia orbis, quod fi malenia haberet forma ubstaritialem; mllam aham reciperet.His ergo,atque his milibus,riri isti nituntur inendere in homine nnicam se formam Absuntiatem, ad quas qhirim rationes la re Memus.
145쪽
Vbiam huiusmodi res non paruami intestiget uiae Olidinem babere ridetur; idcirco multorum exercuis Ingenia rirorum, peperit rias eorumdem diuer'. sententias, quarum riis, elementa formaliter in mixto, non quidem in esse libero, sita Mato, manere putavit: viae CT formas elemensorum sub antiales, ais formamdeciscam mixti, simul coalescere νοArt. Alia,ntpote Avicennae ratio, in rnoquoque Iub antiali composito, tot Aubsantiales formis, quot praedicata eius em sufflantiam esse dixit. Porro, Aescennae extitit altera quiser m vortitatὐ, per materia primae potentiam sub vires naturalis mutations termino, nempe generationis, atque corruptionis manere sensit, ae praeter istam, formam sfecis m. concauit. quarta istorum fuit, qua unicum tantum forma ussantialem rebius animatis tribuerunt, quorum rationes in arguendo positae sunt. Po remὸ nonnulli, ita arbitratisiunt, ut in quolibet dicerent riuente, plures esse formas partiales, rnam γοό
lem appellauere: π ν quidem ad praeposta argumen a ita rufondent. Ad primum,duunt quamlibetsubsanriale formamstetiscam cum materiaconsitueresuppositum, nou autem indissereuter quamlibet subsantialem formam hoc praesare posse; non enim est completa ars perfecta eius sub antia. Ad confirmationem dico, philosophum non qua furis sed tantu fecimas formas, inmers coparare, ue conferre, quae profeZio cum sint completae,ais persevc, γnaquis istarum fusi eElum complere, alpperjicere
poteri .ma. dicogenerationis elementorum,ac quo mcuris inanimatorum corporum, devis primae generationi, homini partials, quae terminatur ad compostum ex prima ma eria, ac prima bomiusforma,subieZIum esse primam materaam: riteriors re generatibus cuiuscunia animati, cimus terminus es ens animarumsisterium esse compositum ex prima materia, prima forma. Ad consermationem dico, illad Mestigi debere de totam ius reueneratione, per quam totum it 3 esse acquiritur ; tunc certe νmus d ut o corruptio alterius. In generatione autem partiali, haec necessaria non Atint,eii eorruptio utpote quando acquiritu e, cui necessariὸ praesupponitur esse corporeum ; tunc enim, alterius. nec generati ut comes er aliqua corruptio, nec e converso, corruptionem btii modi, partialem, aliqua concomitatur severatio. Ad I rnius emis perse, eR γnum esse perstpersolum, atque completum, ιδεο rnica tantums icit forma feci scis. Ad coms, mationem, rerum eri,quὸd ex pluribus exisentibus In astu completo, atque perfoH eouudum *eciem fecialisiimam, non positiseri unum perfer secus autem euex pluribus actibus eiusdem gene subsantiae, quorum alterperfeR in potentia, vel pars ex sentis in potentia ad alam Caetervm,s ista ratio indiderenterse baleret ad omnia; tunc multa sequerentur abserta. Inprimis,si rnitas formae, pluralitatem exes At formarum , ita plane νηitas disserentiae, disserentiarum pluralaatem. νηδε nihil
do aduenit cu mis conceptu, uni duo auuUulfantiales ; ita etiam duae is conceptu disserentiae, reum perse constituere non possent. Adde, quod materia poII siui ere tionem eΠ ens in actur igitur ex materia, er forma quae eli actu, no ei et aliquid mnum persi. In ratio ergo intestigenda est de esse persecto, atqueb ecificor er tunc nihilers contra nos. ad confirmationem quoque eadem sequerentur asserta forma enim aduenit materiae in actusus antidh: accidens eR ergo. D Ferentias liter adueniaeni, esset pliciter accidentals,sic nonfaceret per se rnum in conceptu. Dico ermo, formam inte ectavim tunc accidentalem fore computandam, quando adueniret mininiando alicui in actu.
146쪽
Lib. III. Com. VI. Diat. a. Quaest. 6. ca. T. Π De serma
phil spho IulueCLVenerationu esse res in potentia. I eZte quidem dicis, nempe esse ens in potentia re edtu istim formae, ad quam est in potentia scilicet adsermari' et sicam. Nec insimile desubiecto motus; non enim eR in potentia ad aliquod illeJubsantiale, quodin impliciter, sed ad esse adluale talitum; hae de eausa non ens simpliaciter dici non poteII. Ad aliam confirmationem deforma lapidi , negat tirsimilitudo, ippe chm insiticisca, haec aute minime. Vnde licet isast aFItiabor, hoc eri, no-l thor , non tamen actuabor, flualitates ecifica. d q. Maior erissa genus enim Cr 6 s ecies, Cr disserentia, σ a toto accipiunt, π totum dicunt: quapropter licet in homi Quom dri mnesnt plures formaefbstantiales; abrnutamen non accipitur genus, Ex ab alia ste-sibstantia siteles. Vnde genus non dicit aliqvid issentialiter affecte disii Elιχn rtitin et enim cicit ordo. tollim ; non eodem tamen modo. vltima quoque disserentia totam rei subsan iam dicit, non fecundam omnem gradum,' rationem formalem, aliter in dissnitione superfueret genus. Dicis cum Arist: 7. mei: quod insubstantia non sit ordo. Restondeo,quod in subsumiast ordo , rnasiquidem,abas includit porro,in sitissantia nis disserentiae ponantur Ordinatae in istius initione, ritotes m D specialis prius ponerethr dissere ria, deinde m os commundi; tunc in die initione non set ordo sed deordinatio. Patet ergo, quod licet psires sint si mae in eodem, mhil ampedimenti a erre psssent, quominus rua praed caretur de altera. Es. Quamhis anima intelli Eliu0υima imperfe- 1 ZIonaster conti reat; non tamen formaliter: neque en:m formam corporeitatu contIne-υ potest, alioqui formaliter esset extensa: chm ergo ibis inormalis repugnant;a, nul pari , sei 1 poteri, ri formatiter alia contineat. Praeterea,si ita res se haberet, tunc eriam ritima doerentia fecsca, alia speriores eontineret, atque ita frusra in eodem 'r sierno poneretur disserentiarum pluralita . quod ery saltim. Ad s. dico, corpus informatum anima inteΩΞtiua,eT exi senone ista non erregenere scuti diceremus
eatulem materia cum anima, Cr sne anima. Ad confirmationem dico, quod niuereseese completum animati riuenti , quod quidem non manet, anima a corpore recedente. Ad aliam confirmationem, caro moritia, Cr riua err eadem caro. Cr ad philosethhmclico, quod caro, quatenus est caro, nongenerat, nutrit, aut aι mentum convertit: si dy tenus e l xiva. de approbo non sse rhiam,scut prius, sed qui uocetant ms xero habet aliquam propit m vexationem, rude caro ery Pavit l, 7 ius, CT Worius
comemt cam. d 7. salse nititur imaginationi, nempe plaralitatcmsimarum dari, mos gradus generis praedii amentalis. Nos autem dicimus, cmnes fini νμιῶ gracus in substantia composita, ab eadem accipi quidditate licet ncn ita plici,sciit ab eadem albedine in genere qualitatis, Pia certe necessaritim non eri, alioqui non daretur μό-
santia composita ter se ingenere : siquidem utilia forma partiatu per se ili in genere
sis antiae, sicut assera perse eri in genere qualitatis . quamobrem a toto composio, siue ex materia, Cr rea, vel pluratus formis confer, non autem ab aliqua simp& fomma, nec ab anim gradus praedicamen ales accipiuntur. Deinde, gene sub antiae, e accidenta non e ZOmnimodas litudo necessaria, propterea ratio ista non cogit. Ad 8. s. dico, non esse diuersas potentias, ad diuersa forma deciscas completa bene Hro ad incompletas, atque imherseCtas. Dic si, aliud eri pinsanari, Cr aegrotare. Verum qu dem est de potentia ostillima, auaritat m, CT ad aegritudinem: non autem de poten-riasi eZtiva, quippe chm eadem sit contrariorem. utiου contenderis intelligi debere potentiamsiubiectivam , tunc aut ritas non eii ad propolium . qanitas nams,c Ur syne diuerse, atque completae formae accidentales: duae rero fulsantiales in eodem animato,minime, ideo negatur ilitudo. Praeterea, in materia eri potentia ad primam
formam, sede secundum se, non err potentia ad animam, sita potius eri in composito ex te, eri forma: rede inhalilitates inhilfaciunt adpropositum Osdeo a si maci
147쪽
si aliorem, rerum pudem est, quὸd potentia Mnsiit in materia, medianteforma, reor forma, mediante aba; aboqui primas a esset totale receptiuum ieeundae ed torum compostum ex materia ersorma, eri inimi totale animae receptiuum. sedlutio nihil contra nos. AMboritas commensatorti intelligenda eR duo secisciι,π eompletis,quas simul in eadem materia consistere es imposibile. Sed de pluralitate forma rum baee dixisse si iciat.
9 renus audiuimus formae modos, de dissultiones, nobilitatem,a memtum, corrupcionem, generationem : Audiuimus, inquam, a quo fina producatur, quomodo ex ipsa, Cr materia sat rnum compositum,d iste quisntfirmae partiales, π totales eorpore itatis, siue mixti, interecti-ua, postremὀ,s multae mi in rno composio formae sub antiales. His igitur auditis, ad Ormae eucumia,fim dignitates inuestigandas, enucleandass accedendum biforeputavi: quarum primam, hunc ratus sum esse, nempe, firmam esse aflunt. N era,st forma est aliquod diuiuum ;mbilprofecto tam clare niam praesesert inlitudinem, ae a Plus natura: γnde Cr deus actus dicitur purus, de qua quidem materia in primu P mandri dissutaui: nune autem istis suprem. aftibus, ae semis o sis, ad Plitiosephus. η tura es, corruptibiles transeamus. bilsopbus 9 mei: com i7. sidoniam, inquit,
substantia seu forma a Ius quidam eH, palam sit, quod a tus subsantia, prior potemtiast. Save, formae lutereri siparare ruum ab altero inluiduum, ae troprium hi consituere: er astus quo ue similiter separat 7. mei: com: q9. Arma era prior nobilita emateria,atque composio , sic etiam a Ius eri bonorab Ior potentia f. met: com: 19. Fosema eIt ratio intelligendi materiam, Cr compostum; materiasquidem intestigitur per analogiam ad formam: Cr a Ctus eIt ratio intelligendi, 9. mei: com: ao. Adfirmamens, iatuens reddere: σ aE tus, quod priὐs erat inpo- , tentia, facit volu existere, per aliquod ens in ad tu, '. mei: come ii. Adfirmam attinet, compositum aEtuare,er in motu constituere: Cr aflus quoque eri tu motu, '. mei. cυm similes rationes non temere, firma,a tus nominatur. Caeterim, aZiositio. Cr potentia fiunt disserentiae ratis oppostae, quippe, quae Omnibus insint praedicamentis a. de anima, eom: 6. Vtrum,inquit philosephus, fit ens in potenti aut eri durior, risealiqua endete hia quoniam haec duo no parum disse ut Subiungit commentator: Potentia enim π aEHus t d erentiae,quae contingunt omnibus praedicamentu,emni ralde oppositae. hoc idem prositetur ita mei: eom. s. ens duobus mota transimularu exeo,suod est res in potentia, ad istud, quod eli ens in a Ptu, er as. Principia, inquit, omnium MuneaStus er potentia, Cr haec reducuntur ad formam,CT materiam. π 8. mei: com: is. Grahquid ruum, quod primo est in potentiis, em posteatransfertur de potentia mactum e translatio en m eius, non largitur ei multituinem, sed persePtionem in esse. Et in toto, hoc est ruum in a tu. I sique commentator, ae Hilos bus, a tum formae attribuunt. Potentia flea- σ s. mei: com: I . aesdam,tnquit, entia sunt in potentia,er quaedam in adlu. rudesu ctus in omni dit commentator: Similiter inuenitur aZIus, Cr potentia inpub antia, CT in forma: Hpr dicamς λ' is lapide eri forma Mercurν, π in potentia. σ in aZtu. Simile quiddam habetur s. Σφμ ' μ' plo cum, s. Ex quo patet, potentiam, CT a tum tu omni praedicamento iuveturi; rerenim cuiusiuns praedicamenti, quandos sit in aED, quandos reia in totentia. AZttas vero, e potentia, relative opponuntur, O. mei: com: ii. ybi aZIus dignitionem ps ir
148쪽
Lib. III. Corn. VI. Diat. a. Quaest. r. cap. r. 139 Forma est
per alierum di initur. Porro ea, quaesiunt m aE tu, non omnias Itersebabent; si Meundum quanda proportione,nempe hoc in hoc, hoe, id es, primus dolus,forma ilicet in materiare ecundus aHus, hoeent, operatio,sim vir formae, mitsforma; abus enim eH aEAM primus abus fecundus, 2. de anima x Actus autem primus,ab Alexandro roratur has tus seu potestas, aElus rem secundus, astus a potesate profeElin. .
ratione circumscripta; secundus rem firma operans. Caeterem, aZIus primus eriforma, quae ex si a natura, eR alicuius operationis principium, quae quid forma potest esse istantia, . accidens; omnis enim habitus siue corporalis, sue intesteLitialis, siue morassi, eri principium operandi, qualitates quoque naturales sunt praxima principia operandi in corporibus simplicibus formae reis naturales,remota. Ita firmaestib --,iales,qualitates naturales, habitus praedi ti,er potentis animae, a tus primi rocantur. s citriduuSecundus aute aZlus est ipsa operatro,quae ex primo egreditur αἱ tu: rnde philosophus actus. q. rex. ostendit primum aE tum, perficientiam, quatenus eRconfiderationis principium, secun m Hro, per considerare. forma autem est adlus primus, a quo operatio prosiaciscitur. qu Orma remota cessat operatio forma ergo est aditus,Cr aZlus quidem primus. Potentia autem Cr adius interdum a philosophogenera rocantur, a. de anima coni: 3o. Genera inquit, in dissinitionibus accepta, ausunt secundum ruitiocationem,rt ani, Genς .mal in uitione hominis, avidi Eta multipliciter, re ens Cr potentia, CT a tus. Alia quandυ dicuntur accidentia a. ph D eom: Ita Diuisio, inquit. per modos cassarum, sit Aecident'. dutii per accidentia, numerat inter istos, potentiam er adium. com ῖ . Itas diuiso per prius, ferius, persee, per accidens, per rniuersale, Cr particulare, ter po-eentiam, CT aEestim, accidentalis rotatur, quia filicet causa per tales moris divis, a ei dentish tantummodo disserentia, diversa redditur: Asens,inquit commentator 8.metrem: i, cui di Etam eImperii A extrahens aliquid de totentia ad ad tum, non largi- .rur multitudinem, sed perseolionem. Plato siquidem in aE tu, Cr in potentia, accidentali eanthm aberate distinguitur. Ex quo perspicuum esse potest, quξυι potentia π aE lus 'considerentur,rt diuersitatem aliquam annuant, sciunt modi, eT accidentia: Aherbranquam ea, per quae ens diuidatur,sic rocantur Hoerentiae: at si, ut conceptus com- Disi rentiae. er transi dentes,sic genera nominantur, secundum prius, posterius, multiatociter ZZZa. Inproaemio 7. mei: a commentatore tres entis ivisiones ponuntur: entis, Ens diuidit ite inquam, extra animam exsentu, Mod quidem divisit persubsantiam CT accidens, perpotentiam per potentiam er aClum, per νntim, CT multa. Diuisio itas entis per potentiam er is G - uiu Elum, sit prima huer diuisiones entis, quae per relative opposita dantur, atque diuisito e lentὐ realis, non modo, quae per potentram, cX aflumsed etiam, quae per ahos modos conceditu siqvidem omne ens extra animam, aut eRμbstantia, aut accidens, atit potentia, aue aClus, ut unum, aut multa: quoniam inquit philosophus in principis di metr itar ens, hoc quidem quod quid, aut quantitas, aut qualitas: aliud secundum potemtiam CraZtum. Porse, potentia, eX aflus sunt analogae entis disserentis snt enim dia Anesonae. versae in diuersis praedicamentis, ra. met: eom: as. σ prim: p f com: sO.. potentia sevm CT aStus, quae t rincipia praedicamenti sub antissent sebstantiae, quae quantitatis, quantitates: Crsic desingulis. Vnde apparet praecticamentorum omnium princia Respia, eadem quidem analogia, non autem simpliciter, ac modis omnibus esse. Ex hoc est nno sunt mam anis aduertimus, res aetemus non esse, cur sub praedicamenso contineri,' quippe cum p ditan cim
Eramm esse, a posse non ventiat. at quae sunt in praedicamento; nunc in potentia, modo Hia inpotentia esse rideantur: sic uitrer s. p stam: Is. Cr nono metapb sicae com 17. Caeterum, olentia, quae eH emis disrenetia ta es potentia logica, aqua ahquid denominatur po , Ale, exterminora baitudine; sederi potentia ex natura rei, ae dicit ordi- Potentia me Gada Lim: debui nodi pyui se pissicum, a potentiam refertur acImam,quae en natura re S a principi-
149쪽
tiam,maἱtum essentialuer, ipsim ens dividitur: ouemadmodum loquitur commentator nu S dite principio s. met: er .eius mei. Genus auth πd Ferentia bifariam apud Peripatbeti serentia biis' hune p. idem rumoce, interdum secundum prius, π' pinerim,sςμ 'nol e. rmuoce quidem, aut fecundAm Pnam naturam communem, secundam idorum sententiam, pii tot formi posuerunt, quot quiditativa praedicara,cutsecvntam unum conceptum realem, obiebium commune, a sisarum Jecierum conceptibus disinHum, Vesuocunia ac de ita νmusce dictum. butu modi autem praῶs intelligitur, per oppostas esspe disserentias diuisium, quam fis infestigatur1'ecidus messesecus autem res si balet ingenere Analogum. analogo, quod dicitur sicundum prius Cr pserius: secundum cuius quidem naturam, eisne messio, tu siubsantiam, T accidens dividitur. unde commentator ro mei com. 7. essentias, o Padditates praericamentorum esse diversis ait, nec in eo ita aliquid esὸ commune, vir me enoni tanquam genus; alioqui tim non immediate in sca-
δmmedia ἡdisserentiae, Quomodo
sint v ppe hi mirum potentia eri extra aettim, Cr a ius vicistim extra potentiam. Non autem 'huis opposito ociter , oppostio enim maxima, est contradictio is qua non es medium. ud ergost a tus, Cr potentia, Cr quomodosia eniti iusserentiaegenera, accidentra, mituper 3ualiter omnibus issint praedicamentu,snt disserentiae valde οπ sitae, quid dempsit astus primus, er secundus, er quomodo formast adlus primus, e ce breuiter dixi. Addam Plotinuententiam enini: a. Bb: s. cap. 2. Si igitur, inquit, quod in pote, uia dicitur, est subieἱ tum, quod autem in actu, est conjunZltim, reluisatua; Becies quot ex aere,quomodo nuncupabitur 'forte non ahenum est, a Bum cognom nare, secundum quem tu astu estsubrestum. Vides etiam a Pluti formam, dolum In entibus suin vocari. Addit cap. s. in entibus superioribus non esse hoe Modo potentiam sed esse puros Perioribus no astus. Ita p, inquit, omnia prima aPlus exiseunt; habent enim qtiicquid oportet habere. PQ mu quidem a s Us, o semper. nempe reste HHum eH, intelligibilem naturam esse peruigilem Cr nitam, optimamst vitam: optimi proculdubio sunt aSius. Ideos σiη aE tu, Cr actus ibi cunSta confisunt, er ratae sunt omnis, locusί ille locus eR rit principium e ora crimae Pera atque menti.
Ens esse Umuocum sub antiae. V accidenti
viam patulὸ arite, ad mentem Peripatheticorum di Hum eΠ,ens Atindi in potentiam, em aE tum, reum, er multa, sufflantiam, CT accidor, breuiterque tactum est,quomodo de bis praedicetur: ne hoc negotium mol neat infectum, praesertim eum grauissimos habeat aut bores, non idem
omnino sientientes; hae de causa rberius, latius de eo loqui confitia: in primis p itadposui, quod a multi saetissime agitatum eR praeclarissimi, doctrinae philosophicae, ac theologicae obseruatonitus, nempe ens esse uni uocum Fb antiae,atque a ridenti. Sane, omnis intelleCtus de aliquo conceptu certus, de diversis vero incertus, σdubius, in quibus iste includitur quid lative, habet certe conceptum alium, CT rnis cum Istis: eundem erum conceptum, eidem intesteHui, eertum, ex duli vim fmul esse. eII imposi/bile. Quare, releri alius,erse habetur propositum: reserit nutas, C e de aliquo quopiam conceptu nulla erit certitudo, quod eIt assertam: est ergo alius : esm ita quiddita e includasur, non modo sit alius, remmetiam uni cis. Sed interi-
150쪽
Lib: III. Com: VI. Diat. a. Quaest. I. cap. a. IEns esse
Mus tamen anfusius antra, vel accideM: conceptus ergo entis certim,est alius a conceptibus eiusdem dubius, Cryniuocus ilia, ais in reres istorum includitur. Eroo ens estari eum. Sed dicet aliqus, si haec ratio esset rera omnino; tunc planἡ non tarthm hv- Obiectiones. re transito sedata etiam deseruire pinet, utpote rebus aequivocis in quidem po sim Me e certus, canem currere, incertus vero, utrumne dimst piscὼ, aut canis terrenus. iliter certus sum, sanitatem alicui mese: cui rero insit, rrinae, an animab, incertus Irem, multipbilosophorum certi fuerunt,Deum se: virum reromitum, vel ius tum , , incerti similiter Deum se primam causam,fluitam rero, hel infinitam, incerti. Porrbaeterivias invito G infruto, non es mi voca. ide multos theologorum frmiter asi rere, animam habere potentias,dubitare rerό,utrum illaesistantissint necne illi, tamen potentia non es commune rniuocum. Dico, non sesimile: nam de aequiu co, νt- solutio
pote de cane,IMutate, certitudo, ad Pocem tantum attIner, non autem ad conceptum conceptus autem iste commum idem es apud omnes, vox autem minimὸ Iste erρο conceptus, qui eri certus,sic est certus almexi sentibus dubiis ;nt imposibilesipsime e dubium,ata certis exin sentibus, π non . conuerso. Ex quo patet quid si dicendum, nempe bd sese habet nec e esie ad itum , vel in nitum ;ροres enim de in into haberi certitudo, er de nec e se, velρ ιἷιle, si tari scut patet de cαἱ rs hier de aeterm Cr dubitari de infruto. - aliud dico. quodHpotentia habet comevrum principii produsti ut, quod potes esse abstras tum, a conceptu absiluti, ex
edi vir constat ergo quod cum certitudo rems conceptus erus baserit it,non autε iam, ens basere νnum conceptum de quo ibuePectus es certus. . mplius, prima
dignitas ,seu primum principium non en multiplex, nec ergo ens: Di tir resuο m; ' primum enim principium cum sit noti simum, atqueArmsi lim, non eR LRuotiendum , sed istud eo=sitiatur ex ente. quare,s primum principium non es muli lex, nec ergo ens. Iterum ,s ens non est ymuocum ad Abstantiam, CT accidens: quiddita- 3. rivit m ergo defus antia conceptum, noHer inreflectus minim. habereposset; sub an-m erum cum non intestigatur rusam iIibus ritae, nisi per deciem acciderit ensibilis, ad Uiuretictionem, immediatἡ immutare non valet. .at, nutas quiddita tuus sub sanciae conceptus, per sensibit. 1m lationem accidentis haberi poterit, ni se a conceptu .cciden, ab nabi po D: i tur ens es ad utramque univorum; si quidem iste conceptus sic αδ actus, necesiario eR rniuocus,alioqui nequaquam abstrabili is esset: ta-
L aurem conceptus est entis, aliter quidditatium non esse: ergo. Erc. Adhuc ,signum ributivum prasi ignificata, terminum aequivocum diribuere nequit, non enim habet νnum conceptum, in pluresdiuisibilem.sed unum distributiuum additum euri, prasia inferioribus disribuit sequitur enim omne ens: ergosis antia: er o accidensens ereto non es ciuiuocum. Praeterea, ius potentiae,est unum primu obiehum. sidens Res ubi edium rui in potentiae intelleἱtus: igitur es rnum, e Tmuocum. San potentia
mouetur ab obtesto secuniam fumam obie Ii vis ergo νnam formam habuerit, minime mouebit; profeZIό intesterius, qui non intiasse γnum, rubi linte iure. Minor patet: nam indes imum obiectum inlesteritus, Aut cuius ratisne omnia intestguntur ,sicut patet de obieeto risus. sed βla ratio emὐ in omnibus reperistir intestigibi obus: ens em: est primum mini intendtus OsieHum. Item , si res non est univocum: igitur Deus simu es a nolis naturabier cognoscibilis aliquo conceptus hes, quod est salsium. Cum storia paret . nutas enim conceptus in nosro intellestu es producibilis, quin in obie-cro reluce re in phantasmate non eontineatur, id essentialiter, aut rirtualiter saltim rse si cou eptus non fuerit γmuocus,sb ita contineri non poterit, nempe Deo, Cr obi Et, relucente in phantasmate: nullus ergo conceptus es producibita in inte&9unfra, H ueris D , ata creaturae commum, ais ita, omnis conceptussimplex,qu- ω