장음표시 사용
171쪽
pns est frit 6a pymander Mercurii
exsui natur inscientia, cum es Abiectum,omnibus modis es in semonfrabises le quos iudicium est de partibusfaiecti ,ptiindosuerim perfnου. at inuerant eis G, atque habuerisit medium, quod ins demonstrare queat; per istud rtis demons riposium. rerum quia hoc raro contingit, denomisiatio autem fit ab eo, quod frequenter contingit; hae de ea se dixit Auerroes, partessu&eἷtium non demonstrari. Ἀπr
bamur haec a Commentatore, de amma, comment. 29. Artifex, inquit, non ponit, visi
istud, quod eli per se manifeRum ,π in dimittit, quae non siunt mari sa; donec per-Prines a sim scrutetur de eis. Porrὸ principiasi resti si fuerans occulta, ac adusscientiae medium uo-iem dono tius extiterit; per illud certe, demoatratioue gru emon rari pinunt.sic prima ma- si μι teria, π primm motor, quaesium principia coimoris mobiis, quod eLIsubiectum m pHI ophia naturali ;squidem transimulatiosi santialis, esie primae materrae,motus rerὸ localis, primi motor ubstantiam demonstrat. stiua in princi'a occulta, priora, aenotiora habuerint,reluti sunt principiasubalternat,sicienti res ι Clusiubalienistae , pedemonstratione propter quid poterunt demonfra i Si, inquit χω. a. ph fcom. . eauseae Abie ti artis, priores eo A babuerim ; tunc istarum demon 'ratio causarum, per demons rationem smpliciter in ista arte fet. erit etiam sterrinum in in arte: e Solinititurra, subiecti artis latuerint. Si νὴ haec ita intest erit; D. Metiones praeco ad rationes prius postas sic resondere valebit. Inpramis, maior primi argumenti ardentes. falsa, non enim omissicientiarn potest demonseratione . nam inhientis mathematicis, ' ise Commentatore r. ph U. comm. a. Cr 7. mei. comm. Io. a naturae CT nosti prioribus, notioribusό procedimus. Ad demonstrationem praetereasi , non fotam opus M, Miabeat ebe tum, per quem positi demonRrari; rerumetiam istud, quod demonytro ruri occultum fit, cT non perse notum , necesie est. Ad probationem iam AE tum est, quomodosii ii Elumnon posit demon rari, qui ubiedium est: principia rerὸ demon-srantur, quia principia siunt. Ad istud Avicennae rico ostendi e se ammae e tum pee sistogisimum h potheticum, qui non probat simpliciter, quo nil solemus in his, qua in itinue indigent: Multae res inquit Aueri primo priorum des Lugi 'o h portitico, sunt siuae perpe, sicut est inventio animae, cT aba sunt, quascimus ter hanemam q- se bita, σ imposibile , hist rna, er eadem via cum agatur ad adi siuperfiata persi, π Mnota per naturam. Et a. pMμomment. i Peri 'gisimos , inquit, is potheticos, ntistum ignotum declaratur omnino : sid Hamur ad co mandum istud, quod est manifestum perfer indiget tamen modicula inmutione, ficulntitur diuis er
x modo res destis praedicetuis inferioribus, sitne aequivocum, ' cio Grela logum denique quam ob casam,rationem fit primae phil ubi subieἱ tum haFlenua dilucidare curaua. at, modo obuiam methi remi, illa Furisima, pariter rtili ima quaertio, cibcet de primo cognito, quaohm veteribus istis, a s in rabus1apientiae cultoribus, mariam pemit Ont ucsam, conten iunem non parvam dicendi; nos ae quoque tempe,tatis homini-δus,simile altercandiscidium ingesiit; nec temere, cum Pndequaque percelebres ba-ἷe t propugnatur . ais defensi res Ego autem inter tot percelebres duces, et Deo ri
172쪽
LIb. II1. Com. VI. Diat. a. Quaest. 9. cap. I. I 63 Ens est pri
m. Principio iburiRisu quaesiismis, Plato est mihi praeponenda eae rei, sire retia, Ny m veluti antiquior, aisfamosor : deinde aliorem, temporibus ipsorum d fributi, , com- gnitum pendios. breuiterque prosequemur. Itaque , Plato in Phaedone , in quo de animae intelle- Plato quid di Ctiuae dignitate AE tisime dissutavit: no rumscire , esse quoddam reminim eorum de nostro
plane, quae nobis prius inerant, clarisii me docet: Antequam, inquit, inciperemus ridere, atit audire, alius uti sensibin; oportuit nos aequalis it scientiam ρον disie, ridelicet quid inii iocis modo aequalia haec, quaesensibussubiacent, ad num adeo relatvri stimus, re indicemus an niti quidem haec omnia talia, quale imum est evadere; verum ramen deteriora relinquere. Sciuimus ergo ante ortum, atquesatim nati, non λiam iniim aequale, maius π minus: rerumetiam eiusdem geneta omnia. Εrt ita , aes accepta scientiis, nonsemper obliuisceremur, oportet Cr cum lys nasii,semper etiam ter omnem vitam scire: nascire,eyt acceptam alicuius rei scientiam retinere,nec amisesse; scire. obliuio endm scientiae laesura es. Porrosite acceptam ante otiumscientiam; nati a fimus: drinde rere fretifensibus circa ipsa mentias, istas quas ante habueramus, recipimus. Nonne id uod distere appetiamus, est mentiam propriam recuperare, ais id
remi sientia re e nominatur 'seri enim potvi ut m quis aliquidsienserit, νelyn - .dendo, vel audiendo, rei alitersentiendo, aliud quiddam ex hoc agnoscat, cuius erat tibbrus, cui quidem boe quoddammodo propinquabat. Ita quod tam pridem dico, e duo-
Asalterum: aut enimcientes natifumus,siimus per omnem vitam omnes: aut quod
deinde dicimus disiere, duntaxat rem sicuntur, ais disi plina remin centia est. R mi sic tur ergo, qua ahquando didicerant. . Obitratus sit Plato, animas nostras, obessentiae , seu*Itantiae a Parum dgnitatem, ante corpora a sand lo lamandro conditassisse, quod etiam multi Graecorum angelis attribuerunt, ac insitas rerumdecies acce- θ se, quas propter corporis commeritum, quasi eneruatae, atque a propria virtutis diguitate deieCD, oblui cuntur: etenim sensium lenocinio deprauata, careo petulanto, ac biandisum tale insiliae , sacrorum, quae aliquando res' erant, obliuionem acceperunt. rnde posta in ambiguo ecundum authoritatem Plotini, n. q. b. 3. ca. IS. Hsitir-μ ratista rimur: cuia namque Iulicita, Cr quasi iam enervata, disiursu eget, ad ritae reritatis ufficietitiam, ex quodam mentὐ detrimento: quemadmodum er constillatio rationis tu artibus accidit, quando artifices ambigunt, tanqua a perse IO descientes: aerbi nihildifficul istis defePlu p opponitur Ulatim arssuperat, ais agit. Cunsint re σιὼρ prideturnofer Mercurius rn . Hepio: Multiformis,inquit,variaque humani generis species, a suo genere decidens, omnium aliarum specierum multas, & propE omnium per necessitatem, conmunetiones facit:
propter quod & proph Deos accedit, qui se mente, qua diis iunctiis est, diuina religione iunxerit: humani vero qui medietate sivi generis contenti sunt, & reliquae omnium species iis similes erunt, quorum se generis speciebus adiunxerunt. quasi diceret: multiformi discursu,anima rtitur, propter corporis comu tionem ,scietatemque: in quo quidem aberrat frequenter, Cr in
multa caluine versatur. Ansotelem etiam non longe ab hὴ positum eine, mihi videre Usu udor: nam etsi,de ammadidat mellentim strum se inhiar tabulae rasae,in qua nihil eri depimim n lib. tamen degeneri animalium, eum deforis accedere fatetur. GV ita resse habet, praemi Hac necesse est, antequam corpori miatur: aliter P modo revire, quia nubilest 'si ergo longe ante praePcit, quam ad corpus accederet, plen Ibi sapientiae, quam postea, propter nimium materiae xum, Obbrioni tradidit, rursumst LEbrina acsudio,amissam recuperauit. Ad id autem munus obeundum, .e- .omodo sit
rate tam prouecta, accedit, quando fluxus materiae resuxit. Favet tale proposito au- animasapiens
Horiso eiusdem 7. f. ao. Sedistis, inquit, pis Ombus,sublatas impedimenta nestis animas re, C apere: est Dum,scientiae primae Wi istis, non Ut generatio: mrex a certe
173쪽
d Ens est pri 16ι Pymander Mercutii.
gnitum tempore conquiratuissed quae in babitu erant,in aElionibus prodeum,ad eam certe non es motus: Ceu, inquit dormiens, aut ebrius expergefastus, quod priussi ueris , Auere. Cr obliuioni mandauerit, illius denuo memoratur. Osuermes s. de anima s: quamnu amraphilosophia aberret; quaedam tamen dicit huic mytituto accommodata, nempe in tellectum ese nnicum, er immortalem, omnium specierum plensimum,f ters adeptum esse ;sed quatenus eorpori coniun tus es, per γ iaphantasmara, rarie intesti m Tabula rasia m- χο ras operariam istius, res illius inliudui resseelu, ouomodo im actionem,seu operationem referenda es ; eli eniminte&Elus in pura potentia ad intel relligitur. Istendum in Me, rei in illo per phantasmata.se etiam adscientiae primae bunuacquisitionem, per quietem Cr constantiam intellectus, in tabellae ratio referenda est, Lem incom quam reministentiae nomine Platosin cauit. Sunt ergo in nobis quaedam incommuta nutabiles. biles formulae, siue leges, quas a principio nοItrae tanditionis accepimus; tametsi aut norirae ix pore, corpora non prccesserint, in quibus distenda, o quae Licimus, vir- Augusti rure quadam eontinentur. νnae . ografinus de vera religione cap. Ii. Tanto, inquit,m ' hora se iudico, quae Ocula cerno ; quanto riciniora profis natura sunt bo, qua animo inteluo. Et tib. a. de lib. arb. eap. 1o. Satis eri, quὸd istas tanquam regulas, Cr qu dam tmina xirtutum, Cr 1, era,eν incommutabiba,s fluesngrata, siue omnia communiter adesse ad contemplandum ev, qui boe ratent flua quisque ratione, ac mente consi i-cere. σ-Illac tende, de sim lumen ratio=m accenditur. Hae autem formulae, non
sunt a simulachim, ceu a totalibus esseΣtius, nee partialibus produHae 'itat enim ides Formulae nd diuinis richriores deόs nobiliores uticbru omnibus. Proindefgmenta dici non possunt lame .sent: Agmentis nams res verae minime cognoscuntur :Mbuiusmodιformulas, res veras perpendimus, er agnufimus: ergo. Itaόhuiusmodi leges, siue formulae, retur quaedam ' Hista a noRm animabus imprimuntur:se perscillam reritatis rera, rinitia issa,animus cognscit. Quod Vs plane probaturaui fino i .demn issc dissutam ti : Vbinamsitne istae regulae ' Mi quid sit iuRum, ab inis. His cognsitur ' νbi descripti sum, rus in libro illius lucis, quae reritas dicitur, ubi lex Omnis iusta describiture Critu cor hominis lari operatur iusitiam non migrando, sed tanquam Imprimendo tran Aug. non po fertur scut imago anuli ex anulo,iu ceram transi, ex anulum non remquit. Decimo de sui apecies in Trinit. eup. s. Nonnulla dicit, quae quodammodo speciem nutat rile atuere ridem ςlligibila , eorpora, inquit, sunt, quae mens foris persensius camis adamavit, eorumque diuturna quadam familiaritate, implicata es: necfcum potvi introrsum,tams in regione incorporeae nature ipsa corpora inferre: imagines eorum tam/οluit , Cr rapit farias in semetipsa, de semetipsa. P et ergo aliquis dicere :Jecies ergo intelligibiles si eundum AuguHinum, educuntur de potentia subieHi, hoe vi, de Decunditate prolis
intellectus. verum, quae ab eo subdunttar,contra riοῦ amunciant: Istas,inquit,animae protes, quae corporum similitudinibus informantur cum bestis nos habere communes, eo
A nimum ha- timus quibus conHut desimulachris phantasiae loqui,Cr no de feciebiti intelligibibbus v e semin Dumus igitur,a Deo sitientiarum sim a non minas quam ager segeta posidet: proinde 'βὴ φνι mihiΠὸν potivi, quam magister es appellandus. Non temere ergo Socrates, in ditiei sitsimn obstetricis filium appellauit in Theraeto Platonis, quὸ laticetinerudiendi, bο- mimbus non ivduceret scientiam, sed educeret: sicut istae conceptos iam fortus educunt. Orpheus. Orpbeus, Musas se dicit, laus, Cr memoriaestas, quia ridelicet incientiae in profunda
memoria lateant, nobis olim a Deo tributae: qui etiam haec de memoria tradidit. relisis mentem continens humanorum animorum familiaris, commemorans omnia, quorum no
174쪽
Lib. III. Com. VI. Dial. r. Quaest. p. cap. r. I BAnim arsi
lai scintillante Amm refugens iu animas ipsum alit. quas diceret: animae morali purgatione, ac reflauione cotvemptitiua, irrum si is coniunctae, diuina percipiunt. Zoroasres, Paterata mens,inquit, inservit Mimiam coniecturaliasigna. Et Orpbeus, Zo stres. Omnia, ait, Proteo prima natura indidit, id vi, animae rationali quae per Proteum in Orpheus. theologia Orphica intelligitur. Essentiae igitur animae nos , omnes huiusmodi gintiones deusu ideis impresiit, quae rice intelligi lium decierum, apud Platonicos j - untur. Vnde othagoras cecinit: Tu autem confide, quoniam enus eri bominibus, qui-usIacra natura proferendo in lucem omnia mon rae. Ex quo patet fecundum iso, umsententia nec uniuersale, nec minus miseryale, aut Mutare es e prius inteΩHui nostro cognitid chm haec enim a natura coaequaliter insint in ordine potius,reminissentiae,-- cognitio , iurerrogatio eri facienda. Phantasima vams, quod prius occaerrit, latentem excitat formulam animae impressam. Caeterim quamliv, ad mentem istorum, regulas trulas contueamur, ac sicundum istas de alijs iudicemus; proximae tamen eorum,quae nobis iudicanda erunt, regulae esse non possunt ;sunt enim nimis uniuersales,ae communes ro pectu rerum particularium, de mibus nobis eriferendum iudicium: rniuersales autem bui modi media esse non possunt inter animam, σ res, de mibus iudicamin. Aliae ergo formulae animae necessariasunt, suibus particularia rniuersalium idearum simula- necessariae. 'ebra metiamur, atque hoc modo metientes, tua congruunt formulis,atque non conor uno probam reprobamu32.
Animas humanas ante corpotv nonfuisse.
Der multos, ae rarios errores, qui olim exorti sunt de animae origine, ruus quidem extitit, cui plurim philosophandi arte assi tres adhaeserunt: de quo D. Hieran mus ad Marcellinum scribit: Primus error,inquit,sit, quod anima lapsast de caelo, νt Uthagoras, Platonici philosophantur. consutatur se error atque euincitur, er quidem do tisii me a Divo Hierom mo libr eontra errores Ioannis Ierosolimitani: Si fuit anima, inquit, antequam tam in 'raofformaretur, in quolibet diu, π ordine, Cr rixit, Cr egit aliquid neque enim possumus incorporalem, σ aeternam, in modumglirium immobilem rompentemst 'tire necesseert, vi aliqua causa praecesserit, cur quae prius sue corpore fui, psea circumdatast corpore. Eis animae naturale eR essesne corpore: ergo con-rra naturam Mese in corpore. Si Gutra naturam est esse in corpore: ergo resurrectis Am non corporum contra naturam erissed non siet resurrectio contra naturam: ergo iuxta sin- Ρrentiam re ram, corpus quod contra naturam sit rUrgens, animam non .abebis. ho P ' 'aritem ratissu iciat cartilico. st philosophus, quifortis is resurrectionem non admi
reret, hanc accipiat, nequaquam contemnendam: Si ante corpus condit aliquanto tempore constitisset anima: His ergo illius eum corpore, non parvum isti detrimentum a
tulisset, nempe sapientia obliuionem: arque ita ista nnis non esset naturalis, sed riolenti ;naturae enim ilium ad meliora, potior semper prouehit: Digni ergosint reprehensone, inquit Augusi: 7.si per Gen: cap. a . qui animas dicunt preesse corporibus Au sum.
rempore. Num,aut rniri appetunt tunc, aut non. s primum, ipsa appetentia affigun-mr: er ita pana esset aure culpams non: ergo arum non natural ter corporibus νηλrentur, atque generatio hominis non esset naturalis, quod omnes propemodumsepientes execrantur. Dicendum est ergo, animam post debitam eorporis organietationem adeo ex rutilo crearet, er eo mori i und , babereέ naturalem inclinationem, ad corporis
175쪽
Augustinus dea nimarum origine. Hi ronymus
Virginius. Augustinus. AugustinuS. Formulae in
a . Si ad hoc fit a ma, inquit, re mittatur in eoetus; quaeri poteΠ, ntrum s noluerit,
compellarer ρ sed melius creditur hoc naturaliter relis, hoc eri, in ea natura creari, Hyelit. Sicut naturale nobu sis, riuere reste, mali autem niuere, iam non en naturae,sed peruerse rotistatu. Et de ecclesasticis dogmatibus, animae, ait, non et M initio inter caeteras creaturas, ne simul creatae, neque cum corporibus per coitum seminantur, sidde nihilo creantur, σcorpori orpanico infunduntur. Scribit Diuus Hieroumus lib. a.
contra Iovinianum, cap. 3 s. 'inararam dixisse,st in bello Troiano fuisse militem Eu-pborbum, Cr ibi occisum a Menetio. Platonem quoque, Uthagorae Aratastquutum fuisse, ae putauisse, animas bominum poR mortem reuolui inque ad corpora besiarum.
HuncMuutisunt Apuleiris, Plothius,Porpbγrius, Varro, Virgilius, Tertullianus, Orig: hi puras animas ab initio eonditas arbitrantur: er eas, q as omni contagione corporistiber Ut,caelum pos dere . appetitivas rero corporum, latenti desiderio,de caelo pro-s icere, er pondere terrenae contagionu, paulatim in inferiora dilabi, corporibus diue sis eoniungi: Cr ab his tandem res blatas, Cr purgatas, non ea, qua defenderant porta, ad superos reuerti; duas squidem in coelo portas pro sensu, ex defensu ammarum, Macrobrius sipeomnio Scipionis ad mentem Platonicorum explanat. Prima es porta hominum, Cr defensius, Cancer. . siera Capricornus, desiensis deorum; qua rursus Ucendentes animae,immortalitatem deorum constequuntur .galaxia autem per signiferum protensius circulus, locus eR beatorum. Caetera autem signa transeuntes, quas bria e vim amess, Obbui fiuntur eorum, quae habebant in eoelo. In sphaera Saturei, acquirunt intelligentiam: in Iouis vim agendi: m Martis, animositatis ardorem: in Solis sentiendi, opinandis naturam: in Veneris,motum voluptatum: In Mercuris interpretandi rigorem in Lunae, vim augurandi. Purgatas quoque euocari ad lethaeum uulum,nt inde bibente, obliuisiantur praeteritorum malorum, quae in corporibus passae sint: ex adsi peribraeos dant, π ab his rursus in inferiora reuerti cupiant. 'prehcnssitur haec Platonis sententia a Porph rio, auStire Augustas io. de ciliatate Dei cap. 3O. Dicit Porph
rius, ait, deum ad boc animam mundo dedisse, ut materiae corporalis cognoscens mala, ad patrem recurreret: nec aliquando iam tabum postula contagione teneretur undata postmodum, CT cum patre consitura ', nunquam iam mala huius mundi ultra passura
At. Qua siementia proferib absulit, quod esse Platonicum maxime perhibetur,ut mor tuos ex riusι; ita riuos ex mortuissemper seri, falsiims esse sensi, quod Platonice dixit Zιibus,in campos Et sos purgatas animas missas. si is nomine, tanquam per fabulam ridentur sigvificari gaudia beatorum, ad fluvium lethaeum euocari, hoc eri, ad
obbuionem praeteritorum silicet immemoresspera convexa reuisente rursus er incipiant in corpora reste reuerar. Merito di hcvit hoc Porphγrio, quouiam revera credo restiarum eIZ, ex in xita beatisima, des ferare an mas corporum corruptibilium labem, er inde ad sa remeare, tanquam hoc agat summa turgatio, ut inquinario re ratur. Itam anima non fuit ante corpus, ne natur corpori, ri carceri;sedra perfectio
μο perfectibib. Explosa igitur hac falsa opinione,videndum es an amma aseae creatio
mi exordio, formulas,seu teges scientiarum incommutabiles a deo accipiat, quibus -- buta, aetate accedente, atque pueantasmatibus occurrentibus, σsngularia, CT riuuer salia intestigat. Aug: lib. 8s. quaesiouum, quas :-Et ita, inquit, mens per formulam hominis, quae latebat in meruis arcanis, ideae quadrat humanae scut cera, quae asancito formata est, quam o diuenter antiis admovetur,suo congruit exemplari. auaquidem quadratio, vera,eπ di india in hominis antelligentia,qua homo res veras parere dicitur. Insinit ergosecundum olugustinum, animaeformulae itis nitam quas ipsi iud.cat: rede de vera reuione Ope I9. animam recordari posse primam pii ritud
nem, quam rabivit, coUalsam, quando de ipses sus ritise potest: bonitas namst dei . summo cique ad extremuin, nul pulchritud ni, qμα ab ipso esse posset, inuidit, G --
176쪽
Lib. III. Corn. VI. Diat. a. Quaest. 9. cap. 2. I67 Animam
mo αδ it a veritare dei'ciatur, qui non excipiatur ab aliqui erile reritatis, quod ἷὐ ο culti rideri non test,nec ita quibus phantaserata cogitautur, ter eosdem Ocritos ani mae imparia, mcat oculos amniae, intelDClum agentem, atqtie myns ιtem. sed lita, qui- Oculi animae. bus ipsis Hor maribita disitur: Non esis ros, quod ego quaero; nes istudesta, rude
ego vos ordino: CT quod mihi inter hos faedum occurrerit,improbo , quodpulchrum,ap- proti ; cum pulchrivisit istud, rnde improbo, er approbo. ouare hoc rnum magὴ V-Hυλ er nonslum tu,sed ita omnibus corporibus, ruderos hausit, antepono. δευ uti ergo rexitatis, an mae nosrae , tantuam cerae, ab ipso anulo deo ampressa, umnia intestigimus, omnibus' anteponenda ela phantasimatibus. Et lib. a. de bb. arb: ra. cas': Austiistinui radicamus fecundum ins interiores regulas veritatis, quas communiter cernimus. Et M 'isTranscende animum artificis, Pt numerum sempiterna m rideas.lam tili satientia
de im interior sedesistebit, Er de ipso siecretario γeritatis. quae si adhuc sanguidioremasseettim tutim reuerberat; refer oculum mentis In idam riam, ris ostendebat hilari- Re uilis . futer. Eis de trin: cat: 7. Ipsa, inquit, formula inconcussae ac sabilis re itais, mentὐ talpsiti am- mseae Ze itim imperturbabiti aeternitate profundit. Dio. de trivit. t. . Stant ipsae m Duestigibiles, et non sensibiles rationes, ad quas ments acie peruenire paucorum e LM 9. de trinis rii. Habet, quat, animus nouuun 'eciei no similitiainem. Sunt er-ν in anima ipse incommutabiles reritatis reguti, quibus rera intestigimus oxnde Psat Pta: a di in lumine tuo, ridebimus lumemi deIl, per formulam reritat s a te noues imp essem, . deum, G dei opera cognsimus. Revera,fl sine fle, Cr aer, ne aere haberi non Rationeti potest; plenus enim lumine oculu , cemit lumen, er plena aere auris, aurit aerem ;sic ridetis, ne deo non cognsitur. Plenus ergo animus,reritars formarum ac despergratia in ratus superna, capaxst veritatis, Cr compos naturae rerum. Omphus Octit Mnustus Vr Pantamcumst cultus,seu tum clerre poterit, estis beneficio, de pot=ria ada tum motum attrahentis ,sire, nec avimus noster, rusapientiae ud,seolendis, at quid erit profecturus, me reritatis firmul. intus impre , ac diuino lumine, istas excitante atque fouente. .m ob causam dixit Plato in convivio, animum diuinae pvL Plato. ebriiud si amatorem, quando divinas rationes attingit ; tunc non amphusimulachrax erum attingere , sed res reris parere infimo, parta nutrire, familiaremέ deo fieri,
ac prae caeteris immortalem. Vnde Euangella ait: De plenitudine eius omnes nos acce- Ioan. εtimus, nempe deplevitudine diuina gratiae, ac rationis. Sane, qui adhaeret deo, te e. OID: ussistiritus meo. Et Plato in Epiuomide ait: o Imria contemplatoris Cor. i. purgarum, pinea rere deo, CV penes divinam rvitatem, rmim prorsus euadere. Ex Pl---
divina ergo γmon a ormularum excitatione, rerum Peritates metimur. Nec marari
s quam Abels i huiu modi si mutas non animadvertate nam quemadmodit,ocutuste feriem colors informarus, colorem quidem ridet, deciem rem, per quam videt, nou cernit; ita plane intestectus, per ideam formatus lapidis,WDn certe intelligit; ideam tamen ipsam non persticue in ruetur ed cum pergit contemplando, ipsam quoque Formulae nos licit Han. , et ostiis: sedi bi eam susticiat, nondum discernit. Si etiam pueri, ς0g 0si dum i frum ui 3 iv qua intuemur eas in aquae fundo non insupersci si ridereari ' Ρ'hi Liraretur. Actus ergo intesi gendi ab ampla dei mente, er formuls nobῶ connatis, d pendet. Irare ergo victam sit a David, Psal: A. Signatum est super nos lumen nullusivi domine. Et Paulus ad Romi aia opus legis dicit essescriptum in cordibus Melium. Pauli tas Tarentinus ait: Deum rerum omnium ideas homi et infudi se, per quas miste Axu VIM 'a aleat, notiones rerum non aliter procreare, quam ore per linguam, rerum nomina si
gere. Recte ergo di Bum es a Poeta nobib imo: ab Ioue principium musae ovis omnia ea . In nota ergo esse huiusmodi formulas, patet.
177쪽
in hoc quidem heculationi genere nequaquam contemnenda : de qua quis dem pauca dissutando herstrinximus. iam tempus es,rt ad philo Ubi do Hrinam, aliorums in hoc dissutandigenere praeclarisiimorum Hrorum transeamus, atque quid ipsi de hae rejenserint in medium asseramus. In ter multa aurem praeclara de animae hum/nae dignitate dogmata, quae a philosephor res in locὐ traduntur, νnum est, quod ab is s. de anima,com: q. profertur; quo profectm Uendere nititur, intelleClum non esse corpus, neque virtutem in corpore: Necesse ita eti, inquit, quoniam omnia intellerius intelligit, impermixtum esse, sicut dicit . naxagoras. Nam si alicui rei est permixtus, aptitudinem no haberet ad omnia intelli
genda ', intus enim apparens, extraneum probiberet. Ita eum omnia intestgat,eli necessario immixtus, atque ide ortisses en aliquod divinum, i. de anima, tex. com. .
xnde quoddammodo potentia est in elligibilia, sed aSta nihil, antequam intelligat, 3. de anima com. 1 .sed est tanquam tauta rase n qua nihil est depi Clum: quod paulo ante a nobis explicatum est. Porro, qui intestedium peculativum dicunt esse aeternum, rei ti Auer: Alaziel, Avicenna, e miles; ν profeCn coguntur a iserere, intelli munihil esse prius notum. Nam eum Omnia, ad mentem lsrum, in inteste lusint aeterea: is aeternu aurem ni bit tempore tri abrique dubio, intelleStui prius, aut posterius at quid notum esse non posset. Itas ordo intelligendi apud ipses, non ex parte quidem inteianis, Iam in- kStiuae apyrebens onustsed eopulationu potius eius in vobis. Etenim cum bifariam n tellectus nο- bis intellidius tapuletur ; aut, ni trincipium essendi, relintelligendi: copulatio rero est bucopul-xur 1 φsit naturali , H quamprimum Dianaea, hoc est, rationam, cogitatiua eo Pi ne nobis adst - reliquum est, Pt ista, quae eri principium intestigendi, per phant m Min nobis fat. Pro ratione ergo phantasmatis occurrentis, erit ratio intelligendi, quum
autem in si anceps, Cr incerta ; nihil ergo certi de prioritate intelligendi, ex his haberi potest. Hac igitur opinione, cum verae pbilosphiae, tum etiam sacrae contraria tbeologia ordo qui explos, ad rei veritatem accedamus. Inprimi non ignorare oportet, aliquam in hoc ' ' --: I praesepponendam esse naturam, intestigentem videlicet, aut sentientem, cui hu- iusinodi cognostendi Ordo asseribi posit. De intelleCtiua igitur Ni de nobili ima, prii inobis erit di*utandum. Porro, bifariam illam diuidi, nempe tu inte&Clum age
rem, er psibilem ad plenum philosepbus in lib: de anima docet: de quo plane genere dissutaudi, ex profeso di serere nune non intendo; alterius enim, atque longioris eri
Deculationis. Ille autem intellectus potentia, interdum alia per simplicem luteiligit apprehensionem, nonnunquam xero risiurrendo. Simplex autem apprehens,nunc distim Ela. aliquando G1fus appetatur. Di sinSta autem est, quando rem ita cognoscit, ri adigus esentiam pertingat: σ haec quidem duplex, aZMaia ridelicet, er potentiam; rQ- versete enim, quod ab interebitu percipitur, aut eIi totum di ibile, quod rei af&.hratem indieat, aut totum resuersale, o od potesatem ostendit. Cum ergo ad rei d in rionem, seu sentiam accedo, Minotam ac a Hualem me habere profiteor rei cogniti nem. assu' toto muersali comprehendo, potentialem potius, seu virtualem: prim contusa a. n m p SLm m rei pervenit secundare ro, obie tum attingens, Odri, malitereditiast,. rn iis includitur, appreb it. Eodem modo, prima confusa cognitiis achialis eri, cum totum bile cognoscitur, in partes dis initiuis non resLendo,Cr haec quidem πω
tur confuse aE I tu fecunda coisus kirtualis, quando totum riuuersale, as i est ad parte bie liuas compstione, intestigo, repote noui quidst animal; non tamen i 2 πς'M' βοθeciebus. Caeterum,cognitione edinfusis a Audii,si Uantia insti se cognostitur; at tamen lilius essentix penetratione, siquidem ne cogniti'subsantiam rein in alti
Distincta. Confusa, Actualis. Pottiuialis. Umialis.
178쪽
Lib. III. Coni. VI. Diat. a. Quaest. p. cap. 3. I69 Intellecty
Pt Uic homo, animal, eorpiu emisitis. Consis vero rirtuali, cetiscitur sub an-bi H 'Π' LG Τμαμάbunumodisine eompositione adis Ora. GMutionis omnia MPea tirati,substantia animal, corpus Creo quiddilative eonio Sumur: Δ- QS' Itinua autem Hrtuis, substantia cum sis inferioribus,totum vniversale pamribus perci'tur. QMniam autem, ria Oristinis, confusa actualis eIt prior caeteris; dubia um est a si logos, an via origiis, re pectu confuse cognitionis, prius cognitum sitens, re pecies pectab M. Primum autem cognitum dici potvi, quod maxime rir- Prinium eo rurem p ciae cognoscenta, Crboc proculdubio ad primum ens pertinere dicimus, xxi prud rni sale in causando, a quamplurimis nominatur, nobὐ fi dissicile eo nitu. Ete- ξmmo snofra eo nitio cum ortum habeat asensiu; profecto, quae maxime asens separaritur, maxime quoque a nos eognitione removentur: sed hummodi sunt t alia in caudio, olbore pbi Lyopbo a. mec: tex: come r. ad quaesie nos habemus, Vnme Me in scut oculus metuae ad lumen setis; id ob nostram paruitatem, rese commentatore: -- - ' non tamen omnimodam indicat imposilbilitatem, sed dissicultatem fecundum comere
ratorem. Nam 8. mei: m: vltimo loquens de phcium cognitionesub antiarum, ait, ratium ignorantiam, non ess caecitati similem, s. de anima com :ῖς. Mouetur quaesis, x animae conuenit, nitaesarum praestentis posit demi . Vtrum, inquit, contingit aliquod paratorum intellisere, nosyrum intellectum non exserire varatum. Sed bane ibiacem quaestionem nosiluit. Latinis quam plurimis hce commentatoris starentia non pra-Ita riuuersalia in causando propter nostram imbecillitatem, nobis fiunt euestu ' ima in enim cum semper i in a tu, actus autem eli ratio cognoscend ,siune scita eo tin At riuuersata in eosndo,qualiasunt prima principia,simi pros D,
scut locus ianuae in domo, quem nullus ignorat. a. met: r. Quamobrem demon rationes, quae ex ictis consant,sese habent trifcr elementorum, ad composita. Primum prae- Primum ad terra dicitur, sicundum quandam adaequationem, quod plane non excedit, neque exce- aequatum.
aitur a Firtute inussierem ter hoc muniuersale in praedicando, quod a Graecis γοcatur H ersale in multis, ,eu primarum intentionum: γeluti eri ens, er reliqua transiendenta Vniuersale intia, Cr cliu, Cr potentia; quae de omniibus praedicantursimpliciter, rei sit Elim, aeeunitione confusa nobis facilia cognitu. Saηί, a maxime nniuersalibus innata est ηοδὼria procedent: de de r quos ferimus sententia, quὸd tens, um rei multa, sib- Musi: rei accidens, in potentia Hi astu, simplex rei compositum. Via autem huiusmodi Uacilioribus eri, atque notioribus, alioqui inutilis, quippe cum ex ignoro, aliud ignotum non percipimus. Sunt ergo huiusmodi nobis nota ; quemadmodum docet aris r. pose: com Suni, inquit, ais primum mamsesa, CT certa confusa magis: νnde Conissa -- ex riuersabbus, adsingularia oportet procedere. Gad rero ad cognitionem disiu- Ε RQ cram, quomam babent rationem totius, plurasubse continentis explicite, sunt de cisi
ma cognitu. Sane, maxime rei versalia distincte cognosci non possint, tus omnes ' a dus ensium atque naturarum, quaesub ipsis eontinentur, disincte σ lucide cognostam
tunsidbue es actu die cile, quoniam inter purum astum, σ puram potentiam, -- fcile eHgradus medios distinese misere. ad quod se quis ascenderit, felix , iuxta
., ceu sententiam lib: 9. suae met: sit appestandus. hanc ob causam philosephus in Maxime unia prolum met: de huiu*οῶ nniuersaldus loquens, dixit, maxime uniuersalia, deiicisti- uer a misma 6 d cognsendum. Itas in 1. ybdis de eonfusa, in prologo vero metr de disin. nui n*x Ela cortione, Aquutumstiisse philosopbum, arbitrantur. Tertio modo primum dic Tertium pri tu secundum riam originis, quod prolecto tunc seri dicimus, quando ab intelleH - mum via eundum diuersas apprehendi potest ratione , er tune quaerimus, νtra illarum prius ab riς ni . Dellectu percipiatur. Cis plane cogniti Ullud conuenit νη iuersiae,quod a grata νο- eatur niuersalemR multa, latini verὸ Pocant genus, G deciem. Titulus gitur Prisiosset , anxia originis ab intellectu, propria rirtus sue rura, acc
179쪽
Intellecty i o pymander Mercurh
singvl ri Jondet Them: a. piner: p. 37. In precessu naturali, intellenui singularia prius. ΝΠ 0 3- ιwrrer e,singulares ,rel ita vitas propositiones: Puer,inquit, a rerumfmgutirium P ΠΦ Wili motu, tutelligere incipis i ne quippe nullum yniuersis intestgit f μηδ'' μ' σ brutum, rei puer tune tempori, eII couferendus. rede ista authoritas 3. 1 b η 'Puςri Omn s sumpta, reste vi inrettienda: quod pueri, omnes homines Pocant patres, Cr formi-i qm ' ψ matres; alioqui pari facilitate, bruta quodve Huuersalia in selligerent: nam cape P- ' quamlibet evram. xt matrem sequitur: deinde sensivum rigore accedente, matrem ab alijs disternit, atque distinguit. Voluit ergo philosophus illosiuο exemplo, hoc nobi debere esse perstasum,nempe imperfeCtinis prius cognosci, quam perse tum ne discrerum: quam ob causam, Pt in processu demonstratiuo ofenderet rniuersalia esse imperii feEliora, naturae procedentusue negotiantis exempto rtitur, in quo quidem singulare veluti imperfeStum est prius cognitum. Sane, si rniuersale eII conceptus communis; ex pluribus rite ingularibus, risat, necesse est. Ille autem res singulares non sunt Um-su,sed ab inteBE A apprehensae, ia. mei: coni: q. Vniuersalia sent collecta ex particul ribus in intelDCtu, qui accipit inter easmilitudine, facit ea mam intentionem Inuuti ius ergo,ir non sensus circa haec negotiatur Patet hoc per Auer: r. ph : cors. Licet, inquit, individuum nonsit priucipium inscientia demonstrativa; eli tamen principium aequistionis γniuersalis, quod est principitim LStrinae demonsrativae. Item, opus eni t '' tutentiones, quae in rirtute sunt imaginativa, consederare psi
chhus I,' '' sensit ensibilia. sed baee taliasint singularia: intelleChis ergo intelligit singularia.
Ide uera, intelleEta in actu, como s. eiusdem libri,nnum babens subiectum per quod sunt vera,scilicet formae, quae γerae imuinationes sunt. Ita haesunt singulares: ergo quod prius. Amphus,pba uomatas habent ad intelle tum, risinsbilia adsensim 3. de
mma come Io. Et Auer: com. II. ait intellectum comprehendere melantibus formis
imaginum sed baecfiunt fingularia: ergo. Adde aut boritatem philosophi comi ia. Us rentem, infe&Rum, 'ecies intelligere in phan amaribus sicuti νisium, ressibi praesentes: Et eom: l9. Cum intelligens, inquit, de latuissensibilia, necesse ei mu'aut a ahquod Zeculari: imagines nampsunt Deo sensibitam nos, o inte&Hui, inquit commentator ibidem; sint enim seUbiha non materialia. Ex bis ergo philosophi, atye commentatoris aut boritatibus, intelle Iumsugularia intelligere discimus. CAP. II H.
9utiones, quibus o enditor inteissectu singularia intes dere
'lurimis etiam rationibus statui poteR quarum una esse poteR talis: Per Dutellectum si um circasen bilesn are errantem, ammaduertisus pedatis esse quantitatis senseus arbitratur, sed ab intellectu, per ratiota discursum ista percipiente,corrigitur. In ergo sol gularis ab intellectu cognoscitur. Amphus,pmdentia es circa silvularia,s. et k cap. Cr 8.ex altorasngulari, Cr altera niuersali ingularem conclusone concludentibus. fedsensu, seniam ruiuersale non cognoscit, par non M,νt huiusinodist propostibus deductori Melicet aserere singularem quideas se, iuersalem ab intellecti eri: nam cum araso ex rtrist simul dependeat,ex altera illarum inferri non potere Adde, quod ortus di singuens inter aliqua, quodlibet lyorum necesserib covoscit, a. de anam cor i ε Vnde milus iudicat colorem, qui eΠ proprius lectum ei; quatemses risius criudicat disse
180쪽
Lib: III. Com: VI. Diat. a. Quaest. o. cap. . Intellect9
yropriis, Paesunt in insubrecto, assumsit hcet inmedia. Sed interi- , hoc albedinem in hoc pariete existentem hirtutibus sensitivo, per quam istam unges risi
sensimM, CT ab inte&Cta, per quem antes' in, disingvit, atque discera ri: necata quaeuis virtus adhoc agendum aptitutium labeti as aha eerte rirtute, ipse intellabitus minime deprehenditur. ab intellectu iratur, hi Θοῶ d eremia eun itur, σ discerimur. Suffragatur huic proposto, Commentator s. de anima comt 9. Qiud, inquit, Comi comprehendis atietatem inter duo, necesse eR,Nst amum νηο modo,σ multa aho mo G. Crisa vid se ostio hueLLIM,in comprehendendo aberatem,quae sit inferformam mmdiuisitim: comprehendit enim formam perse, erindiuiduum mediante ρὐῖ. R - , cognoscit uersale per propriam naturam, singulare Pero per accidens, nempe
e tendose ab is sali, ad phantasima, Cr ab ipso ad singulare fresatum. Derum,
prosem non esse practicis, Cr confinium in resieetus; ille enim circa singularia versatur: rebus praetereasingularissus a eo noscentem a imponuntur . er o. Intestinus quoque per se intelligit ens, maximum ergo ens, maxime uiaestet si inguiariasunt maxime entia: nempe nniversalibus perfeIlio emaxime ergo intelliguntur. Profecto,una eadems Hrtute ambo correlativa intellig-m fedrniuersile, i, larestat correlativae ab eade ergo virtute comprehetamur, qui eHisellictus, non aure Mus. His ita excusiu,st una ad ropositam quaesionem spectes si clarassi responsio Primum cognitu cognitione aHuali confuse,es Jerieu'eciab imis cuius etsi pris mutire primὁ icacius mouersiensium. Sane, causa naturalis,ab omni prosus imped mento litera, fecundam nitimumsuae potentiae operans: essectum producit perfecti δε- .mum , sed agraria, ad actum infesterius primum, sunt causae naturales liberae ab Omes , impedimento: nod cunt ergo essectum perfect imu,nempe conceptum actualem eon-
D si, Di is cistis Malioquisitalis conceptus esset ahcuius comunioru , nunquam prefectό as illis ventibus decisisseeiab imae eonceptus produci posset: potenti quia dem,in essectum esus perlecti simo e fectu, persectiorem,ηο agi sed est Russ eciei
Deciabsiimae, M perfectior conceptu comuniori icut roth ua parte: inus πηο actu confusessecieitciab ima mouet mrellictum, quam genus. . vide, quo is actualior. 1Πtu ortius mouet: quando missant alsiqua duo agentia naturalia, passo dobite dii osito aeque traxima, quod vi aHuali, citius, ae fortius agit in passum. Item, remini metapbdificales, rei mauersal imi, via doctrinae, alitiore Avicenna t. metre p. s. sunt ritimo actualiter noti; arbitratur erum γia doctrinae, metap scam, eo vltimam ordo, inquit, huiusficientia vi, ut disiatur poR scientias naturales, σdisi plina sed termini illisimi muersabsiimi: -uersaliora ego nouunt prius actualitermia. San ordo scientiarum,ordis sequitu ocissilium, idὸ quantum ad nos pertinet. mare, si metaplusica eR νltimastientiarum ordine doctrinae: istius ergo termini crbaa nos bunt xltimὸ viti. Amplius, si ante 'eciei conceptum, νniuersaliora necesseste D ncipere; tuncsuppostosensu is astu, er intestemfLto, magnum intercideret temporis interuatam, ni quam intellictus,s'eciei cognitionem attingeret: inter supremu ma,er D imum,plurima media praedicata deficentant. Adde,ia prius cognosta,quod
m in peries: ergo G e. Irid praeterea rivuedale prius eum citur ab intellectu,a cuius visnguiar fortiuisensis mouetur: eterum nostra cognitis hi semis, ortum babet a fensi. sed ita res' eciei flectabsit me, fortius eae etassensium movet: nam cumsisses x Mamrasngulari: quo ergo metuom maiusfuerissinguiare ; ia magusensum movebit, per Ham regudam, prim. topicorum, cui plex ad plex e .sed maximum singula re, Miseriei speciali A νtpote determinatae, σnaeturae, e sngularitatasi