장음표시 사용
151쪽
mus de Deo, est uviso tu creaturae, er ex eo quenti conceptus entis. amor pare mi nor probatur: obieHtim enim creatum non e intinet esentialiter obieHum increatum :nec etiam Virtualiter, quWpἡ cum prius in porteritari, Hrtualiter non inclutatur,sed e conuerso potius. Adde, quod omnis inqui tio metaphysica, quae de Deo loquitur,fo malem habeat rationem, a creaturi, imperfeZmnem asserendo, Deo autem ommum perfectionem attribuendo. In ergo inquistio, pisiam facit, intelleStum habere eisdem conceptum vviuscum, quem accipit a creaturis. Amplius , rnumquias maxime fimaliorum dicitur,secundum quod aliis inest vivocatio. 2. mei. comm. causa entitatis ,σ νeritatis, maxima entia r ens ergo est uni cum apud philosophum Deo, alius creaturis; alioqui processus Aristutelis nullius esset momenti se enim arguit: Cosa miratis univoca, CT γeruatis, es maxime ens. Auicentia quoque primo mei. cap. 2. dicit, subsantiam er quantitatem non habere intentionem communem, vis entis, cuius θνα-dam sunt quasi 'ecies, er quaedam quasi accidentia propria. Et cap s. Omnes, i it, imaginantur certitudinem entis, dubitant autem otrumst agens, vel patiens. Sin retur his algad insua metaphsica traflatu primo : sividam,ait,homines putauerunt,ens non praedicare alium conceptum a suis inferioribus, o remes, quod esse accidentis nihil ab ud sit, quam ese subriantis. Praeterea, quod dicit aliquam νnam realitatem, heu primam intentionem ,sub aliqua logica intentione conceptum; rniuocum abrique dubiis, est appellandum, rni vocatione saltem logica sed res communitersumptum, est huiusmodi, ub uniuersalitatu enim intensione concipitur: ergo me. Sane, quod ab alii commvm Pnius rationis dicitur tale, es univocum. sid ens est hiuvi,modi; i istudem esse ridetur, quod ab esse unius proficiscitur. ProfeSto, aequivocum potes negari de aeqvIuoco; dicimus enim, quod canis non sit canis, utpote βὰus canis, non es piscis
nun tamen dicimus, ens non esse eus. Itevi, passones communes, alicui ruius rationis comum conueniant, necesse eli. sid quaedam ponones, ens,in quantum est rara, consilini se tu , ne tori parum dicemus, pasibnes autem communes, per unam communem causam conueniunt: ens ergo, νnam commianem causam gnificat, atque ita est risureum. Reuera,ens, cum magissit substantiale, atque miri secum, mags Hique erit praedicabile de multis utique praedicamentis, quam si accidens. sed accideus de omnibus accidentia ἷus , sub una ratione praedicatur, nempe posse adesse ex abese: igitur ens desus inferioribus sub γna ratione praedicatur, atyue ita em rvitio m. Sane, rnum, quatenus ν ium. diuersis commune es praedicamensis.sed ita acceptum, es unius rations, utpote
indivisibile; sic etiam, quaestios es, es rua, quod prine to nonferet ,s ens riam rationis non esiet: ens ergo es nniuocum. Iterum , f ens non diceret unam rationem communem; tunc quaestios est, π cinia es, nihil discrimin. interse haberent, quod ph losopho aduersatur a. pos. Certes res non mam, sed plures res enunciat;par erit quorerest homo es, σs homo es sub antia, hel accadens. sed hoc criwaerere, esto aestio, quia es, cum ibist tertium adiacens: ergo. 'vera ,s idem es dicere, O s homo esstibliantia, σ omni homo eri ens; tunc plane ita vere homo negaretur de alio , quia nun es res, ac,quia non es si sanna,quod est falsium: homo nams negatur de albed ne, quia albedo non estsubsanti Mno quia albedo non si res; albedo enim es res Haec quidem dicuntur ab his, qui ens yni cum esse, modis ommbus ostendere contendunt. Porro, quidam eorum, qui hanc AZbranam sectantur, haec intelligenda esie dicunt dryniuoco metaphosco, ac logico, non autem de pb eo sue naturali. Ut dotem resu cum metaphsicum, cui lane, praerer ea,de quilus uni uoce praedicatur, ahquod core spondet in re conceptibile, quod quidem vi rnum reatiter. IIIa ergo xvitas es primae intentibus, ab rabibilis ab intelleHu a pluribus ex natura rei, quacunquesecunda in tentione, vel logica sectus: quae quidem uni catio trai cendentibus competere pote rviiscutis autem logica, alicuius est realit i , seu prima intentionii ,sub xna intenti
152쪽
Lib: III. Coth. VI. Diat. a. Quaest. 7. cap.3. I 3 Ens est
M IUca concepω, nempUub inrenti egeneris,disserentiae alimus alterivi siem da riuenti as: Agrcinams es,fecundas intentiones, adiunHM primu 'eculari. Ex quo patet, aliquod transiendens, Miuocum dici posse, Pruvocatione quidem logicar quamvis enim:mu, Cr disserentia, Ita attribu/ non positur, quippe,quasent mira urituri nu huenm tamen rniuersiitatis, quae eR logica, ac secunda intentio, illis aptara - mmphysic rest. Porro, riuuocatio pissica es unitas naturae, ex natura rei, omni opere intelleStus circumsicriptor reluti buse nomii homo, ressundet humanitas, quae est quaedam natura praeter Socratem, Cr Platonem, de quibM homo rivuoce praedicatur, atque hoc vocatur H ocum pb im, quatentis naturae illi correstondet unitas. Susagatur huic opinioni philosephus 7. mei. Uerens in 'medeciali ima propriῆ comparationem feri, non
autem in genere, ecies enim riram dicit naturam,non autem genus,in quo aequivocationes latent; hac de causa, hoc νmuocationὐ modo, genus dicrtur aequivocum: non enim
xvi illi,sed plures restudent naturae. Itaque, haec rui uocatio iis Da invenitur sterie Deciat ima. Me modo si argumenta praecedentia inte2gautum, itine quide defendens, in isti, defende. , non mtilium laborabit, nempe ens esse νnruocum, Hiluocatione lo ν ca, ae metaph sica, non aurem physica, scut di Etum in Verum quia omnllus debuis resfumus, addam aborum rationes, at olutio/ses, ut quilibet proflui mense nubilιω- tre carpat fructus, suo palato Auaue CAP. III.
ηο solutime argumentorum bene commode, intelligenda,nonηulla de cis
qui uocorum rationesunt praemittendat ex quorum notitia fac Ilu eras,reliquorum cumitro. Inprimis at quod esse aequi uocum reale,curus conditiones,l quatuor es e dicuntur: quarum prima, eli conceptus unus, quoad ea, quaef.b im continentur, comparatur,at st de illas praedicatur; rei vocum enim, τε uata respicit, ac de rebussub se contentis principaliter praedicatur, quod prose tocontinget, quando participantibus, non taurum nomen,sed etiam natura est communis. Ex quo pater, quodsi ammat, rnum ricat couceptum, adsia isseriora non cullatam;οδ id tamen via cum nequaquam dicitur. similiter etiam,Cr risim ens flabria νει comparatione inte iratur. Sed dicet aliquis , quamis hoc ZZtum,generibus, ae deciebus conueniat; enti tamen minime congruit: Eus sene, inquit Commentator ro. mei. mme. 8. io. gnificat praedicamenta, m quae immediate diuiditur. Revera, ens dicere ridetur mim conceptum,antequam ad Aa contenta comparetur.pores nams privsetis intestigi, quam eius comparatro, adsubstantiam , e accidens, aut aliquid eiu muri conferatur. .adde, conceptum ab oburim praecedere, eonceptum relati m sidconceptus emi, inses abflatus, cum autem de inferioribus praedicatur,eR relativus: potest ergo haberi onus,me altero. Sane, prius mihi constat aliquod esse res, quam esse Iu santiam, sue accidens, ias per eonceptum entis: ergo. σc. Dico, considerationc emis SoIutio. m in prori esse afflatam, ideoque Miuocum . e analogum νοcari non posse ;squidem consideratio rui uoci,stu analogi es ressectiva; etenim inferiora perpenduntur,' qualus nomen accommodatur, ac superioris ratio comunis. Secrenda realis aeqvimori con- α ditiis est, ni ita asta participetur inferiori bin, quod eius ratio, er prias er posteas m- re maneat eadem. tu quo quidem ab aequivoco issentit,quὸdsi a secundum diuersas rationes, inferiora contuetur. Tertia, quod ista ratio, abis deleἴtu,sne ordine. omniasta se contenta, aequaliter repraesentet, c est,umn repraestentet ynum, re tale reficiat ast rum, sicut patet in animali, Cr in istiusθeciebus. Quarta conditis , ratior Ea, L qu. om- 4. rvbus conuenit Uerroribus, quatenus res Ane: hoe autem dixerim, quia haec ratio Γι-mnes opus i co isti ane an istius, er homiru cim met ex leoni,H re insi
153쪽
vinuocu - mr eripierer; habeat Oturam stafitiuam: redes in altera teri et, in alie
ra inueniretur, ideoque animal es adsvnmocum; alioqua, si di dest Sto, in altero Vniuoriam non inueniretur; anahgum potius, quam viuuocmm diceretur. Ita ,nni vocum reale, id iψgi Aeendum est, quod si iis comparatum rnauocam, quatenus res stat ,secundum eandem ratronem, aeque reumqu9ds eorum repraesentantem, abis ordine unius ad alterum, refra comparantur rniuoco,ab in participatur.Caeterum tres primae conditiones tantum, γntisco logico conveniunt :semotasquidem omni reali convenientia, ac servato eodem modo praedicandi; adhuc tamen νniuocatio logica perseuerat: logicus enim, ressub intentionibus fecundis consistentes contemplatur, earumque modos, non realitates praedicandi patet boe in disserentia, quae licet riuoce de duabus Jecista therentiis praedicatur; in nulli tamen reali conueniunt. similiter Cr qualitas, de prima, et tertia specie qualitatis riuuoce predicatur,er in nullo reali conueniunt: mahtates namcta irituales, σβψbiles in nullo commumcant reali. quarta ergo conditione nis indiget ruinocatiologica . I pcit autem et , si dixerit unum couceptum , aequaliterses contentis conuenia entem, non autem dcterentiis, quibus contenta ab inuicem separantur. De bis autem, ae mitibus Boetius in lib. praedicamentorum latius dissutat: ses, inquit, aut eodem πο- Vniuoca. mine, eademise ratione coniunguntur, ut homo, Cr animal, quia riraque animalia dici possunt,c rtras rea di nitione iunguntur: Coc rnruoca appetiantur Aba rerὸ nee Diti essivo ea. numine, nec rarrone iunguntur , ut lapis, Cr liguum ,sive, ignis, Cr haec diuersubca noratili subet minantur. Aba,iuess nominibus nun mpantur dis nitione tamen conveniunt,rt gladius, Cr enses, haec multi uoca appellantur. Aha, nomine quidem conueniunt, rat/υne Acim vocum vero disientiunt, Cy bcc aequivoca cuntur: π borum quidem alia sunt a ras,rt idem
a Casu, nomen, quod multis impo tum est hominibus. Alia a consilio, quae hominum rotuntate
dum propurti inem, re principium : es nam p principium In numero, ripore unita , CT in liueis punStus ridelicet. . a ab rno descendunt, relati medicinale pigmentum, aut Axxxibuu*Rς --, quae ρρUeZto aequiuiscatio, ab γna medicina descendit. Aba attributione ad nnum, Disana nam CT cibus dicitu sanus, Cr potio, σγrina,Cr animal Ved haec o-mma ad animal referuntur, quod est formaliter uenum. Vetam nonnulli, hunc aequiu Primi im dina, cati Quis mullum, analNum esse vixerunt, primamque anulosam appellarunt. Prima, logum. inquiunt, analogia eri, quando analogum plures dacit rationes,mvs psigniscatum p seci indum a- cipuum in primo reperatur analogato. ut num in aut mah. Secunda analogia es.quam
Malogum. do unam quidem dicit rationem; diuersem tamen sye,ais difforme habet in analogata ,scut corpus, quod de corruptibili, er incorruptibili praedicatur corpore: quorum ratio corporeitatis est νna: esse tamen illarum diuersum : propterea modus i se, contra-d Elionem non aufert, sed ponit: elementum enim se corpus, semper es rera proposito, coelum vero non esse corpus , siemper falsa; ratio enim eorporeitatis, viris conuenit. Testium anais Tertium analogum est, quod rationem dicit, in qua analogata aequalia non sunt; in μολψgum. quippe istorum ratio ista reperitur, ais illius se, quae ad alterum convexionem balet, sicuti accidens es ens, quatenus connexionem baraei adsub antiam, CT non e conuerso.
O creatura militer es ens, quia se participat a Deo, cui se primo, Cr perse competit. boc autem tertio analogiae modo, aiunt ens esse aualogum; ponit enim contradi-Σtionem, T est medium es o in f,sigi sino. Haec igitur,cum itast baseant,non es misrum,s de hac quUione, magna sit sapientum controuersa; qui enim, ens rQuocum
esse ratisiurit , ii profesto mi uocum metaphsicum,ac logicum Intellixerunt at,il,sui analogram prostentur, in modo collocarant, CT ii quidem non multum Hssentiunt a primis. Abi vero aequivocum appellarum, de quabus postea nobis erit dicentam. Sed Ad artu, tempus es, risiecViat, ad primorum argumenta respondeant: CT ad primum quidem. menta. Ens, ritum conceptum habet, abum a concepti Aurum contentorum . ergo es reis
154쪽
Lib. III. Com. VI. Dial. r. Quaest. 7. cap. 3. I 3 Ens est φ
α . Consipientia non es admittenda squidem 'iuoco reali, non totum necesaria sileonceptusnmtas; verumetiam in opus eli, ut illud commune conceptum habeat inferiora re picientem, a quibus fit quoque aequali participatus ais acceptus. at conceptus enis, accidenti non congruit, nisi in ordine ad substantiam, nes emi creato nis inordine ad increatum: non e*o es miuocum, sed analogum, tertio modo Galogiae. Ada. sit admodum ens non est multiplex, multiplicitate aequi uocationis,sed analogiae ; ita plane primum principium: analogum enim, quodsiis ciens eri, ad contrassinionem saluandam, cr ad medium olgogisticum, semper AEt distinguendum. Ad 3. Argumen- eum, hoc tantum concludit, nempe ens babere unum analograe conceptum: quod etiam mi it atemur. ου .aliamvis signum LRMutiuum non disribuat terminum quia vivo m; bene tamen analogum . ex quo pater ens non esse mere aequivocum , sed analogum potius: analogum enim distribui poteri gno γviuersali dirtristitiuo maxime reste Au praedicati, quod per eandem analogiam reducitur cum partibus di yributi. Ad s. 1. Ad restarem potentiae sue babitus suocis rmias analogiae obiePli: prae erit 1 inscientia fuerit communis, ars ipsum obieἷtum, rnum primum, simplicem, ac principa- item baseat conceptum,sicuti es in proposio. Ad 6. Eus,ut est commune creato, Crin- si creato, rnum dicit conceptum, aequaliter participatum, quo analogum terti' or is escosiluuium; hanc ob causim, unus eIt creati, CR Increati entis conceptus, ac in ratione com tua, quoniam esserius ducit in cognitionem cavs, ens creatum continet increatu. ad 7. Consequentia non admittitur quantum ad conceptum miuocum quandoquiadem sus iat conceptus analogus,rt res,de qua dicitur, nempesapientiast tertii modi aloga. ad 8. Analogum ab Aristotele appellatum est ibi ruiuocum oecundhm id, avod habet de rnitate: pro veritate namque istius maxime salvenda, nec e es, causam, estum non infla noce conuenire; dierumetiam In rationeso ab aliquo modo eadem: π ita o Itoteles non mititat contra nos, nec etiam Murcenna,CT .inga vehabetatem enim, non uni uocationem conceptus entis insinuant,aip sendunt. Ad 9. Di- meo, quod i cet logicam dicat intentionem; non tamen qualiter a substantia,CT accidente participatur. Ad primam eonfirmationem dico: quod licet ind es ut quo ens diciatur tale, rniussi in subffantia, Cr accidente analogicae rationis; non tamen cri diHumem rumocationis. ad aliam confirmationem, negatur maior: non enim eIU mpliciter
concedendum quod canis non fit canis,rel quod ens non si ens absis νδε prorsus dist,n-Etione. ad io. Dico, piod pasio, quae non eri realiter distinosa a sustem, non babee io. νη- rationem in subieFIO auocam; quandoquidem istis secere posit analogiae pnitas. Ad primam O mationem, negatur minor: accidens enim de noue praedicamem ris analogice dicitur. Ad aliam confirmationem: quamliis ruum, Cr γnum, iussu ratiosi; ista tamen isa ratio non aequaliter preticipatur: quam ob causam, non opus est, ni desii stantia, er accidente, de Deo, CT creaturis, uni uoce dicatur. Ad tr. QMe- milius eri, pliciter loquendo, quatenus es in hoc, vel in in particulari, es rna aes referatur ad es in communi tunc certe erit una,mique analogiae γnitate.Ad eo mmationem dico : νὸd quaesisse ery, CT quia est, licet fecundum modum interrogandi, nonnihil immis habere Fideantur; non oportet tamen differre, praesertim quando praedicatum non dissert Uuliedto,nissecundum rationem interrogandi: risi quspiam quaesierit an homo sit animal. Sed dicet allus ' omne,quia dis itur,non es aequiuocur obiectionem aequivocum erum dis iri non poteri.sed ens dis nitur: emo. Adde quὸd contradiHio, tire uocis conriit ramum. sed in ente inuenitur contradictio, πtpote ens, Cr non ens emgo. Iretam, omni praedicatio aut es PQuoca, aut aequivoca. non aequivoca: ergo reis ticis. Amphus,scutsi habet ordo causalitatis intersubstantiam, CT accidens; irasne im 3. ter cor in caelesti cr terrestre.sita res diu corpors caelestis,Cr terresta Lmr --ο- rario similiter ergo res se habebit incersubsantiam, er accidens. Posumὸ, quod est
155쪽
maxime νηοῦ egemm produceis militer maxime ritum sed primu infer res conis Solutiones. diras est esse, re dicitur in hbro de causis: ergo ens es maxime miti, Cr ex consequenti, . νmus ratIous. Dico ad primum, aequivocum a casῖ mn posse di putri: aequi uocum ren, a conflio, quod alia meant analogum, postant huiusmodisaltem describi. Simit ter aio, contradi Clionem non essem er acrimoca a casu, hed inter aequivocas u o. Praeterea, si b praedicatione aequivoca, analogam comprehendi abbrmo. Ad aliud dico, quodμbsantia, Cr accidens,connexionem habeant adimurcem ideo inter ipsa eii ara Naad c nex onem, inquam, quoad rationem Agni candi, quaa rnum principaliter, aliud minus vi principaliter significat. Ad 4. quamuti Dein sit maxime rnus; non ob id tamen opusin, νι rivi e iussa rnus in diuersis: ab γnο enim agente potes esti multitudo. CAP. IIII.
NS apud philosephum muti, modis dicitur: Sed ad nnum,inqvis q. met.
rex. 2. Cr ad rnam ahquam naturam, Cr non aequa uoce :sicut canis qui dicitur de latrabili, Cr marino: nec ru uoce ni auimal de homine: et equo ;y este mill tiplex signita
si festat potius ad nomina,quae rvi attribuuntur, qvae me lapim Inter
nomen ens de pluribus dicitur, ait, fecundum diffvitrenem; qVae tamen sint i num 1 cundum siuppositum, id est, subieEttim, inquit Gmmentator. Ens Crtur es multiplex quoad siguificata: Eorum, inquit, in praedicamentu , quaesecundum utillam cumplearonem dicuntur, Mutamsignificat, aut quantitatem, aut Abitant am, aut qualitatem, Cre. Et s mei. comment. 34 po quam itiiset ens in ossit uncim accidens, Cr hecundumst: Secundum, inquit, dicuntur esse, quaecunque significant Aura praedicat: Ohi
p/ ities enim dicitur, toties Huificat. In primo phin commen. ais' titans contra Pa me niden sc an ventem: Quicquid eIt praeter os,ert non ens: er ouidquid ensos nouest n/hil: igitur tantum unum eri ens. Dixit paratogizare per salticiam aequi uocationis. qu a uimιm impociter accepit, quod non es impliciter disium: Vtitur , linquietammentator, hoc nomine ens, sic quasi de rna intentioue dicatur, chm de pluribus, di Edum Nomen ergo eus est muli licitas intentionum, Npote pιod de decem praedica- Analogum. meutis dicitur. Cum igitur ens multiplex sit significatione, rniuocum dici non poteR, e mad ynam naturam reducatur, aequivocum appellandum non erit: est igitur m vniuocum. Lum, nempe analogum. Vhiuocumane ua segni caldecres mediante aliquo commum nam, aut naturam nnam, atra rnum conceptum realem, obiectivrvm, indisserentem
ad omnes Hi Jecies dicit. νnde licet ista natura communis me conceptus infit, frenebis per disserrentias diuisiuas, ptibus adfa Jecies contrabitur diuerificetur; quὀ-mis. 'um Dam rationem, non permutatur, nec quoad suas differentias consitatas, ct in logum rationem complent secum autem se habent disserentiae diu suae, quae sunt extra conceptum diuisi. Ex quo patet, quὸd quamuis animal, quoa feci es, diuersitatem habeat; non tamen quoaVubHau tam animatam sensimam sc enim remanet indiuisumat analogum, tum rust, tum in suis analogatis, hoc sis, sua communitas in ita es magὴ, minus intens: ens nams, quυd Iubfantiae, accadentique es commune, non modo ex. naturis, in qu bus saluatur erre dicimus; rerumetiam ex communi ipsius ratione , qua in illis exirtit. Sane res prius ac troynus desiιbfamia.quam de accidente d itur rude patet iu ratione aliqua communi, immutabile nequaquam remauere. In causa autem, quia iiDd tertium commune, ab mivocatis di HinElum ,sue natura, siue reisqueuncerim excitent, in xmui co inuenitur, in analogo autem minime, gula scilicet aliam rationem
156쪽
LIb. III. Com. VI. Dial. 2. Quaest. 6. cap. 4. I Ens quia
vati mem non balet a q- eoinittratur, ersecundum quam dividatur. haec pridem io. met commen. 8 CT a. de amma, comm. 3 Das,ens non istocare decem praedicamem
sed cur magrier minus Sicut medicina,quae aestribuitur amur; ita quodsi idem erc. n etiam herba medicinalis, CT mHrumentum medicinale, quae attribuuntur med crvierm no es eadem intentio medicinae in herba,er in inRrtimento: Ita imbi ait Commen-rusor, nomen ens non significat decem praeicamenta modo 'Muoco, aut unimoco Item, s. met. 1 . Cr q. mei. comment. 2. Ens, inquat, icitur multipliciter, CT non aequivoce: sed attribuitur rei rei, π rna naturae scut omne anans attribuitursanitati. rnis iuuiis hoc nomen ens e siet aequivocum; non con deraret de eo rna ars r ens igitur dicitur multis modis, non aequivocescut canis de aequiuocatis, uri cui animal de homine; sed est de rebus, quaesiunt mediae mire aequivoca, CT rnitio a. Et a. de amma, comm O. Ens, dicit, se medium, riter aequiuscum, CT auocum. Certe se uni voca,e nomine,σ Vmye unitio dissuatione conueniunt, aequivoca autem, nomine gaudent tanti m dis itione vero δε- cum clicatur.
guuntur: ens cum de ubHantia, σ accidente dicatur, fera non potvi, ut dina suri sp dispitio, nec flo emis nominegaudeant: medium gitur inter utraque serua- D. Vnde ergo didium sit rniuscum, patere non quidem ab rnitate conceptus , sed potius ab Ma reiis itione nec aequiuocum a multiplicitate assius,aeterea δ reahias a re, reluti bonitas a bono proficisicitur,me derivatur ', quonam modo, aliquod nomen,reab-tatem non autem ipsam rem Ruscabit 'similiter, uomodo aliquod nomenformalita tem, non autem ipsam formam segnificare poterat , si firmabies a forma, sicut materi
bras a materia desiendit ' citeram, vi res elarius intestigatur, rationibu3 propalabo dens riti modo uocum se icendum: Nullam rmuoctim, Pt Simplicii verbis riar. 2. Ens nrin est. de anima, dicitur magis, vel prius, rei proprius in Mo,quam in altero: Peluti cοLr non univoc iam. dicitur magis in albo, quam in nigro, nec prius, nec proprius sed ens proprius,Cr pri- .s dicitur desisHautia, qtiam de accidente: igituis non eR a nivocum. Amplim, istud, M
crates empore praecedat Platonem, hoc accidentahter,non autem sentia uter dici debet. sed prima causa, perest in ente , omnia aha entia praecedit: ens ergo non erit Hrasi fuererm m. Item, per eundem in eodem, ιd, quod per sentiam aliquid capit, cum 3.
eo conuenire non poteR, quod per participatione istud recipit sed Deus capit ens per effutiam, caetera xero perparticipationem; omnia enim citra Deum,per participati Oxem sunt euria: in ente igitur mitioce convenire non poseunt. Praeterea, nutam minoctim, in
o saluatur sim citer, erm alio sicundum quid. sed ens in Deo saluatur pliciter,
in ahu rero secundum quid siquidem omne ens, citra primum, eR ens secundum quisens igitur,non eR γ ocum: haec ratio cum alia coincidit praecedenti. Adde nihilpo se F. altera rumorari, per ahquid, quod non eRin isto. ρd accidens eR ens, entitate riique, quae es insubsantia: non ergo erit xmiuocumAbstantiae in entitate. Adhuc, nuλοῦ prae- LAcatum seruscum de modo essendi praedicatur, a quo eius unitas sumitur: animal e-1um non praedicatur de imosentire; a quo mutas conceptus animali sumitur. sed ens praedicatur de modo essendi, a quo erus hassumitur, utpote de eformaliter: ensititur non eri ruisιο mure etiam aequivocum,sed analogum. Sed ad haec dicunt pra- solutio.
sententiae fati res θ profiteri ens se istuοcum, non quidem rui uocatione ρει sica, sed Agina, Cr metaphagica, atit N abi dicunt analogia terti fecisi; proii reti ista argumenta contra eos qua iram militare. Caetetam, nonnuta risim eR, ens pliciter, Enς solam si, Detim, aesumantiam Plificare rata vero secundum quid, e in obliquo. rude auint, gnificare sub
157쪽
Plato. Hoc fori se disere noluerulit Parmenades, π Platomon m rerisiimile diceremi sie, omitia esse Naeum, Cr immobile formaliter ; sed ens ese γnum per se, ni Deum pii perie es, σβhu eli Plato, γnum analogum esti putauit, dicis principaliter de
Deo, de alm aurem secundum quid, er per quandam attributionem ad Deum : ens verbesse muocum, quia om-ce Acitur L ca atu; ruum Hiridem ante ens posivit, quia scibcet Deus eitcnte omne ens causuum, unde esse tribuit causatu duntaxat, ritatem vero eat se primae, ceteris aurem attributive ad causam nidelicet primam Scribit Pla- 'D tulchrum librum de rate, in quo multascitu digna tegratibus proponit, de quibus uosis modo non eR animus diserendi. Plotinus enn 6. lib. s. ea i . Cum rnum ens dicimus, inquit, non ens PIdem, deinde ratim nunciamus: nam in eo quod ens es, exi fieer unum, deoque multa: mcrydm rem in eo quod Mum m Uimiliter ens exi Itit, nisi forte ipsiusgenitura annuens sic essecerat ipsium. Et lib. s. eiusdem enn cap. 6. Ens, cui nihil adiungitur, rocat ens primo , e primum, reliqua rero fecundum partic patio- nem, utpote emia nisi biba, quae ab ipso ente rero, ac primo esse habent. Et enm s. l. b t. eap. I. Peripatheticorum sententiam approbat: Principio igitur, inquit, eorum tentia, fui res omnes partiti sunt in decem, nabis accipienda ridetur, inve gatvrti nun- qui j decem genera esse relint, commune nomen eniti habentia ,siae praedicamenta de- eem: nam Cr ipsi fatentvr ens inum non se in cunPlis ruitiocum, ex recte fatenturife cap. s. lib. a. eiusdem enn ex proposito Platonis de uno, Cr ente loquitur: Ex rno, Inquit, dependent omnia entia, quod quidem extra nascent genera causa exisse , non tamen in eo quod quid es, de abis praelcatur: desuper enim extat, nec cum geucribus numeratur. Vnum ergo,fecundum Plotinum, eLt ante ens, Cr reum, Deo proprae, aliis attributive concessitur. Sed de reo pinea nobis loquendum; Me satis erit, audivisie , Uecundum omnes propemodum Peripathetica L DinaeseStatores, ruocu non es .
Misare aequitio, de suis inferioribus.
ci Voniam hactenus dissutando audiuimus, ens nQuocum disi non pse,p e rere lubet init aequivocum uec ne. Et inprimis quaedam occurrunt rationes,' quae hoe imum fateri ridentur. Sane,s res, iuxta philsophi, Cr Commentatoris dbEtrinam, A. met. comment. x multipbciter dicatur,relati sanum,. desius ricitur; aequivocum resque es appellandum: sanum enum hoc modo, aequivocἡHcitur. Amplius, solasub antia es ens formatiter: quemadmodum ait philus 'hus,
Commentator suoque 7. mei. comment. ις extera vero ent aiunt scut solet dici, non
scibile, esse stibile, er rassatore; ens certe istis rmuocesie conti re non potest. . de, quod F ens praessicaretur Misoce;tunc set genus ρὸ ens non enigenus: igitur noupraericatur mutioce. Adbuc, ctemo, Cr temporab nomen tantummodo est commune
sed siluestantiae θirituales sum aeternae; accidentia reia, temporalia: nomen igitur tan-rῶmde ιstu praedicas tur, ratione Δuersa exiRente. seuera, quando absurdpracscatur de aliquo sicundum nomen, non autem secundum rationem; ιδιd utique aequivoce praedicabituri sed sapientia praeicatur de Deo er creatur sic tam nomen, non autem scundam rationem, quippe, cum sapientia in Deo sit subsantra, in creaturu rem quo hias: qui uoce ergo de rimque prae cubitur. ProfectosMIZantia,G accidens solo nominesmulgaudent, ravone rerὸ omnino Ventiunt: nam ahquo modo rat/one, aue ahquo nuo simili conuenirent mus ad alterumfacita esst e risitus, a que ita substantia in acciditu, G atacidens in subsanti tra/smearet,iPiacon uomnibus modis
158쪽
Lib. III. Comi VI. Diat. a. Quaest. r. cap. s. i 9 Ens quid '
medium.sedens non dicatur ramoce: igitur dicitur a iuvesi. Revera, de infinitis pii , qui nihil tim praedicaturi sita entia Iunt inmata igitur de ipses nihil mutio, sed aestumoc. cum. praedicatur. Verum, si ita res se haberet; tunc planἡ multa sequerentur absurda. Inprimis, fecundum auremis testimυ-m 2. com e q. mei: quod de enti sim non esset Mν silentia, quae metu, sica a 'pestatur; riis erum silentia ab ruitate Aubieta dependet . aequivocum enim non eII rnum,sed multiplex; nam rnitas numinis fla, non est rorio perte tu, at psi iciens si reZtisicientiae constituendi' de abud assertam,quod runc omne ens, onum dic n n m sit, quemadmodum nec vicimus, quod omnti canti latret ; de aequivoco erum, sicundam log/ si n/bitrnaversabier praedicatur: nec in pro .scamenti, aliquando fasin eR AE/stoteles, ens esse aequitio m. Adhuc, quando Mum
de pluribus a tuoce praedicatur, quon am rerum Ggmtio, ex nom num ratione, non autem ex rucibus dependet; ruum certe ad alterius cUmtionem nequaquam adducit. sed ex accidentibus, ad Iubstantiae cognitionem, notitiam phabendam pergimus .a cidentia emm. magnam conferunt partem, tr mo de anima com . it. ad coonscendum
quod quid est igitur,ens uusto modo potest esse merum aequivocum tussperis Iuuesantiae 4.
ad accidens esset tantummodo aequinoca praedicatio tunc plane inter virump ntinferidisset legitima argumentat ut numinis plane aequi uocatio, penitus destruit processum, o Gem argumentauri sed stasiim a philosophu ostenditur contrarium,atque defen- soluuntur a ditur. Ex hs ergo, atque similibus patet, ens non esse rere miliocum, nee pure aequi-- gumem cum . sed medio modo se habere His ita intestestis, ad primum dico, hoc halera ex toxtu philo urbi, atque commentatoris, quod ens principaliter de sub antia quam de a ridente predicetur: quod nus ad tertiam Malogiae flectem retutimus: nin autem quodens aequivoce mcdicetur. .m a bor idem sestoteles fatetur μι metaphora illis 1μ- num enim principaliter, animali congruit, alijs vero per attriιtitionem, scut dio tum: nonsequatur ergo, ens praedicare aequinoce, sid analogiee potius, rei resusce, rni vocatione conceptus scut aly dicunt. Ad confrmationem respondebimus pinea, quando propria quaestio rentilabitur: rtrum ens fit genus nec M. Us. d eo ita habere logicam quandam communitatem, siue eonuenientiam, Cr huc si ocere confirmatioriem, in Gestas, etsi rumorationem generis a erat; non tamen ibit tertiam analogia Deciem .m 2. Verum est de ita, fur in materaa corruptibib conveniunt; admunem enim habent facilem transitum. at illa, quae inruogenere logico conuenmnt, nouersi tu ita citu baec meoudi ma. de argumentum non concludit, Pud intendit. Ad A. duco accidentia Crsubstantiam non hahere propriam,ac neram similiturinem sed communem tantum;quatenus m ahqva commum ratione conveniunt. Ad primam consti ma-mnem, quamuis duae species substanetiae, nempe canis latrabilis, er piscis marinus mai rem inter sie conuementiam habere rideantur, quam substantia π accidens; quia tamen in aliquo conueniunt analogo, quod ita commune esse non potes/; hac de causa non servitur quὀd ens de istis praericeturae more. Ad Portio ry autem dico aut horitatem, ens praericare aelum ice, re pective quidem, non autem absolute; rei' eHu viis tradicationi HDuo pro rix, ac serae: σμ rutin isse, qui ens aequivoce praedicare dix diunt. Ad patet iam ex dictis Uutio: vam inter rumocum, er xiPruocum, datur an cntibus est um commune analogum. CAP.
159쪽
Ens Hrere unum conceptum, non tamen unam realitatem
Electat mens sudiosam, haec diu er perquirere, ex piorvm ωρο- tione, minarum pendet notitia rerum: hac de causa, piliquam risum est, eiu aequisocἡ non dici desῖis inferioribM, ad antimum regredimur cem tamen, Wροte magis ac tum, quo peregrina delectara solent ingema: ae inpri,nis hie disserendo, arguimus: aerae in aliquo conueniunt, π demine intres; aliquis p ecto iust istis conceptus commuta, necesse eH omnino: alistia enim comenire, er disterre in eodem, i post bile reputatur. θ ubsanna,CT accidens commutuus in rete, Cr disserint interser igitur aliqvis ιneR ita conceptus commuta. Ampbus, ubi eli νnus modus essendi communὐ; inibi plane erit unus commulta conceptus: ab riso enim modo, una ratio dependet. sied subsantiae CT accidenti inest humsimoda m
dus; haberesquidem esse si male congruit νtris neque ricisim istud sibi praesare possunt, quia nimirum, vi dicitur primo pineriorum, praedicamentorum essentra sunt impermixtae. Aue rationale esse en .sedens in hocsub antiae non potest icium subi e; cum emmst genvis, de disseremia praedicare nequit: ens autem de Asserenis praediscatur; onis nams ratione ubterfugere poteIt nihil. nes accidens dici poterit, ali qui haec erit falsa: Rationale est ens: erit evo ratio enta, a pulsantiae, atque accidemta ratione di sireta. Amplius,sens non haberet conceptum, communiorem, anti rem substa itiae conceptu; tunc proculdubio, non esset primum intestectus ollectam quod eH confra communem sapientum sintentiam ; prius enim cadit m intellectus apprehensonem,quam fulsantia: nam primus gradus perfectioni alicuius formae, es esse
tu illo ergo priori ens, Cr non substantiam concipimus: uitur entis conceptum,sub mriae conceptum praecedere necesse sit. 'vera,spasio entis, de subsanti reluti de propriosubiecto diceretur, falsum eontingeret, non secus, ac s quὴ, habere tres, istaeli, Cr non triangulo, primo tribuere vellet: in causa autem eii, quia subiecti im, ac partes subieHiuae viuersis proprases rationibus obsinguuntur Cr ex consequemi diversis comceptibus : ergo quοὸ prius. Adhuc, ens praedicatur de sue aut a, Cr accidente: aut umrtis communi eodem aut proprio conceptu.Si primus praedicand modus ei attribueretur; tunc plane esset praedicatio eiusdem de se ipse, quod eri absurdum sicuntam aliaum ergo modum praedicatur, qui profecto unus, ac proprius sit emis. Sane, sic ceptus ensis est idem omnino cum conceptu substantiae, atque accidenta; tunc, aut Alidem a teri istoram, aut hiris.s idem alteri; de altero praedicare non poterit. s yeia raris: isti ergo erunt idem intersi. Atius ergo est conceptus entis, a iuvantiae conceptu, ars a Odentis. Adde, quod conceptus entis eris ociter plex, Cr ex consequenti irreflubilis ad superiora: nosse autem conceptus sus antiae, aut cuiusus inferioris idem eroo esse non possunt, Iterum, quando reum, sue alte suum esse oblisere valet ;d uetariique conceptum ab alterius conceptu habebit: ratio eium a suo dissestosparari mistotcl. sed ens in esse existentias si apparet inforamento altaris, Ques stantia, Vertiatur, π babetur: districtum ergo conceptum habet a conceptusub antiae. Sane, haec est perae res diuiditur in io. praedicamenta. Cr baec militer ωulsantia non diu d tur in io. praedicamentae igitur proprijs conceptibus Afinguuiuum, alioqui dura com radiHoria de eodem essent rera Sim/bter, ens de deorrescatur, quises aliquo pro dicamentorum non continetur: Zistinctum ergo ab ita habet conceptum. Praeterea, mis
160쪽
Lib. III. Com. VI. Dial. 2. Quaest. r. cap. 6. Isi Ens quid
rammtD, Cr s. met sed ens ordine ratuinae, substantiam praecedit: priorem e reo Metconceptum. I stura, /nter conceptus Pidditati vos, nestat processus in infinitam, datur primus conceptus. sed rile eRconceptus en is, in quem omnis creaturarum conceptus estre lubita: ergo Pod prius. Ita entis conceptus ridetur esse morus ad omnia, quae sub imo continentur e r ex consequenti, ens non eIt anatium, aut aequinocum adsi ru-hmi inciterum ad haec, atque hius milia ua res ondeneralemus, asserentes non RMmn Mi P msormalitatu rationem, aut entis quidditatem, a ratione dei, cir creaturarem 'R
pliciter primo, nihil ese prius. Ita deus ese bum mori: ergo Cre. Revera,s bonum, mens convertuntur . sider conceptus, ahquam ento quidditatem Ueprccitam praesi/poneret ; eadem facὲbrare aliquod sibi bonum praesupponeret, atque ita non set pliciter bonum, ex consequent/ perfectum pliciter ', sed ahqua illi perfeHιo e litantepoma, quia extosum. Nec valet dicere, ens disse istum concept , alioqui e
nou ebet bomm nec Pr 1 im conuerterentur. aut ιζum conceptum non esse deo priorem
aut pinenor sed ab Hrostpraescindere: nam se ens habeat conceptum ab aliis om nibusjeclusum; msiua γtis communitate, deo prius reputatitur siquidem dem ent ens non tamen omne ens. sed bre Omma siunissa. Cr a rera philosophia ahen sima. cim ergo bxc ita se habeant,facili erat praeposti, restondire aettimentii. Et isd phim,m PF
quidem' dici potest. Substantiam,Cr accidens in ente convenire; quatenuinc;hcet Hete Inmens, de quolibet r&rum communiter praedicatur. proprays neyὸ conceptibusdsero , quatenus proprius terminus de propriosibi recto, Cr nou communiter prae- creatur. da. substantia, ET accidens ba ut ruum modum essendi anahgum commu- Mnem, communi te rΠque ρ portionῆ , quatenus accidens a substantia, eis non ormotiter, amen esse ime dependet: hoc enim modo sitibstant, praedicamentorusiunt impe mixtae, alitera iis non esset eausa lassonis. IDe rgitur commumtas troportionis, mi unit protri; alterascuudario Non meli autem ita communitis abfractionii quisside modus acti stannis abstractus, atque accidente in communi, sit emi quiddilatinus, G proprius ad confirmationem, ens in ιι pro uno accipitur conceptu dor Horsonisi cat enim uvantiam, res accidens: sensis ergo ein rationale est ens, id est, siubstantia, res accidens Nun opus est ergo nnum conceptum praecisim ponere fed rnum potius tunesum, quod profecto sub antiae, atque accidenti congruit, fecundum proportionem, quam basem adinvicem. μου s. situmam ens Agnificat decem conceptu , vel con- 3 ceptum di iunctum sub antia autem, unum conceptum tantum, Cr abstraBιue; hac de causa ias primum intellectus obiectum. Ad confrmationem, si os tu tot sua cum- mtate accipiatur , tunc gurdem verissime dicimiis r Plato eri ens, tar non: Plato eris santia. - si quatem imo praedicamenta Ut diuisium, hoc certe modo, non euprius, prioritate naturae: Plato eH ens, quam Plato eripuistantia. Ad aham confirmationem, re passo de proprio demonstrem ubiecto, non eR necessaria rationis gημ taediuersitis, sed diuerses modus concipiendi; concipimus enim entis conceptum, nun is substantiam, rerumetiam, ex consequenti, accidens significantem non sc autem, subsantiae conceptum; quippe, qui nuum taurum absolute inficat. Ad q. Ens praedi- catinsecundi m eonceptum communem, per modum concipiendi distinctum, non autemper communitatem rei conceptae. Ad confirmationem, in conceptus eR idem ntris,ssecundum πο-nis identitatem intestigantur: rnde ista regula huic proposito non congrauit, sedita tantum, quaesiumsimpliciter eadem eidem tertio. Ad aliam confirmatii nem, conceptus entis disiunHine impliciter plex dis nHus rero et i lex istius enim conceptus per terminum commu-j nim, istus rerὸ per terminum minus