장음표시 사용
321쪽
& infinitis tune fere calamitatibus ita obnoxIi sum: sumus, ut non quis uel breui mora in hac miseranda uita consistat, quin
miseriis N afflictionibus plurimis uarii i undiq; periculis Ninopinatis semper subiaceat casibus unde unusquilicum naseitur, ec hospitio huius mundi excipitur initium sumit ala/ehrymis, anxietates enim de procellas sinstuantis uitae, quas homo ingreditur in exordio statim suo ploratunc gemitu rudis
adhuc anima testetur,huius autem nostrae naturae conditor qui hominem rectum creauit, cum sit utit deus uerus, & iustus,
namq; profecto in has miserias nos ipsos deiecisset nisi nimis grande peccatu in homine primo, de cuius stirpe omne genus hominum fuerat educendum pricessisset: prper hN autem mala huius uit qus bonis,malis* communia esse uidentur, quae miseris mortalibus ob infelicistimam prothoparentis nostri cultim indiscrete eueniunt: habent etiam iusti proprios quosdam res, cruciatu i non nullos maiori,& mirabiliori gratia saluatis eis immissos: immittit aliquando deus atrocillima sa/gella impiis, & sceleratis hominibus, post longam scelerum eorum impunitatem: ut in Antiocho, ec Herode, dc aliis q pluri/bus patuit: ec hoc uel ad initium pene ostendendum,quatenus hie uideatur 2, in inferno sequetur iuxta illudiduplici contritione contere eos,uel ad iudicandum suς institis serenitatem, qua multi quasi de impunitate securi, uel nullam esse crediderunt,
uel omnino contempserunt: si nullum ergo peccatum nune manifeste puniret deus, q q multa ultimo iudicio punienda reser
uentur nulla esse diuina prouidentia crederetur, in hoe autem
genere flagelli pr sciti tantummodo, N adeo reprobati flagel δsantur quorum uindicta hic incipiet,& usq; ad extremam ciam nationem durabit scriptura approbante,quae dicit ignis succensus est in furore meo, ec ardebit usq; ad inferni nouissima: plotum p tamen de ipsi boni cum malis etiam rigestantur,quauis
322쪽
ιnpernum mistae puniantur: εἰ hoc ideo ut Inquli Augusti. nus doctor gregius: quia boni damnabilibus impiorum hominum uitiis q s pissime parcunt: dum ab eis admonendis, o,
Margandis,dc corripiendis mali dissimulant: flagelIantur enim simul cum malis,non quia simul agant malam uitam,sed quias mul amant temporalem uitam: non quidem qualiter, sed tamen simul, quam ipsi contemnere deberent mali ab eis cor repti, atq; correcti consequerentur pernam: Sie Heli summus sacerdos,qui cui seribitur in se bonus erat ceruicibus effractis occubuit,quia filios peccantes inicaciter non corripuit: habent boni deinde id iusti alias musas quare temporalibus affigam tur malis: quare etiam cscus a natiuitate fuit, id flagelli pratempore habuit, ad manifestandam filii dei in eo liberando uirtutem, nec id iniuste quidem: quia omnes nos in manu dei, si cut lutum in manu siguli: nemo prperea tam bonus est qui nihil meretnimmo ut Hieronymus ad Oceanum inquit,res pene contra naturam est,ut sine peccato aliquis sit: unde di Augustinus auoq; ait: quis ita se uiuere pr sumat, ut dicere deo,dimitte nobis debita nostra necesse non habeat, septies etiam in die cadit iustus: ubi Hieronymus uocabulum iusti non amittit. qui semper penitentiam resurgit: Flagellat ita deus bonos de iustos, quos etiam leuibus culpis pro fragilitate humana uidet esse implicitos, eo a caducis ac mortalibus bonis corrumpi, aedeprauari non sinit,periculosa namq res est homini ad peccandum prono de facili cons ludo de iucunditas humanae uitae , quo sit ut nisi quis ad conditoris sui cognitionem plagis interadum de uerberibus excitetur humanis illecebris, de suauitatiis mortiseris ' facile capiatur,mala uero quae hic premunt,terae nis fragilibust contemptis ad Deum nos ire compelIunt: nisi enim Paulum stimulus carnis assiixisset sertassis magnitudine
323쪽
tirperdidisset: G uexamur ergo,ae premimur quid simus quid natura, & ingenio proprio ualeamus facile dignoscimus
propterea Demochritus ille rerum humanarum contemptor dicere solebat: nullus mihi uidetur infelicior eo cui nihil una euenit aduersi,non licuit se experiri: recte inquam deus eum bonis agit, quos pro liberis habet, cum eis in hac fallaci uita commorantibus fiasella s pius inmittit,ec iniquorum potestati eos aliruando tradit, uel ad execrandam uirtutem, MI ad tollendami quam habent corruptelam: Israeliticus nam populus omnipotenti deo peculiaris ae delectus: Iecirco ab Astymis,sc Babyloniis uexati ae dilacerari permissus est, ut uexatus dilacer, tus p factorem deum suu agnosceret, agnoscendo uero dc amando, ab eius mandatis non discederet: unde fc spiritus sanctus in Deutronomio populum suum per Mosen sie alloquitur: Dominus deus tuus uexabit te, & famem iniiciet tibi, di cognoscetur in corde tuo si bene custodieris precepta eius,sive non: Sed
quid amictam, aut flagellatam aliquando Hsbreotiam gente memoro c nunquid nescimus Christianum populum prstioso filii dei sanguine redemptum, toties flagellis N persecutio
nibus grauissimis a deo fuisse exanimatum totiens malorum potestati. dc imperio diuina permissione traditum, toties percussum di obtritum: omitto nunc singulas huiusce nostrae religionis persecutiones, nam ab eaq Iudei, posteaq Christus
ascendit in coetnm immaniter exercuerunt, ubi Stephanus lapidatus prothomartyr, ubi Iacobus inter Ioannis gladio trucidatus .ubi apostolus Petrus ut occideretur inclusiis est M petangelu liberat' ubi fugatilat dispersi deHierosolymis fiatres quis ta facundus ita tanta rem uerbosi copia instruci' existet ut decem illas Caesarum persecutiones nefarias quidem de execrabiles suffcienter enarreti ut tyranos N infestissimos christia
324쪽
ni nominis hostes commemoret ut barbarorum omnium qui Christianam deuastarunt cclesiam impetum & surorem expliceitide ne recentiora omittamus, ut inmundissimi Maumethista sacrilegi hostis truculentam in nos rabiem deploret nam si ueteres scrutemur historias quis una Tyrannorum suit Qq crudelis,dc immanis qui nobis tantum iacturi feceritiqui Garistianς rei putatantum dispendii atq; ruins intulerit, quantum per sidus & horrendus Maumethes hac nostra tempestate iacit:hic regno Asiς non contentus inobilissimas Eurota prouincias inuasit: urbes maguo impetu atq; surore coepit,regna,ec Imperia occupauit:iam capere eius surorem insuls, portus, littora prouin cas, regna non possunt,ubiq; Christianorum strages sunt, ma -ctantur quasi pecudes innocui,qui nee prscio,nec libidini Turcaria sunt aptitinmundine seri immo pfidissim blassemis sustrophea ubiq; ponit hostis teterrimus, templa redeptori nostro dicata polluit aras euertit:nomen illud θ eit super omne nomes quo aliud sub Coelo non est datum hominibus in quo saluos fieri credentes oporteat,uidelicet nomen Iesu Christi abominadus homo tota die contemnit, atq; blasphemat: dc ne deinceps sit qui hoc sanctu nomen uel colat,uel obseruet,pueros ex christianis parentibus natos ritu maumetano educandos in miseradam apud suos redigit seruitutem:quid tum postea libet exordiri demonu cultus tam in pius .ut Origenes, Celius, Marsilius ec Picus priclare scripsere:& ut nos multis in uoluminibus exarauimus,qbus sub simulachris,fictisq; imaginibus obscena sacra fiebant: dc humano etiam sanguine litabatur,annos quattuor milia aut circiter durauerat:nel enim ad uiuum resecanda nunc res est opus enim longiore subsellio,quoniam de supputatione tempon inter celebratos auctores non conuenir, lata iracpinuaserat nationes uesiinia sollicitate demone 6 se deu fingente ut multa ab eis fierent aliqn, religiosas putarens quet non solii
325쪽
obscoena atq; nefaria humans naturς Intra suos Iimhes eonfistenti semper fuere,uerum & brutis quo animantibus sagitiosa dc abominanda . miscebantur matris Persς incςstis nuptiis obiiciebantur a Baetiis senest canibus ad hoc ipsum nutritis: apud Scytas mortuorum sepulchro insediebantur uiui ab illis amati suissent: Massegetum ac Derbicum mos erat propinquos ec amnes suos qui iam consenuerant immolare, ait eorundem carnes epulari: Carthaginenses re alii non pauci proprios etiafilios iugulare:& demonibus quos Deos autumabant, sacrificare consueuerant:non impie autem, neq; sceleste, sed pie, sed legittime, sed religiose facere existimabant, di diis ipsis placereqni hse oc nulla alia id genus impia,flagitiosaq; iugiter expetebant,& terrarum orbem prster Hstreos, quorum etiam parso uados exorbitabat, ad ipsos Deos deficies, uariis huiuscemodi imanitatibus expleverunt: dc coli se omni genere scelerum procurarunt: obricatis adeo in uniuersum nationibus ut iacentem in aperto stipulam non aduerterent, oraculis autem potissimum N responsis demones alliciebant, ae impis superstitioni οἱ pestilentissm fraudi suturorum pridum nes fere semper ambiguas,ste salses,quasi honestamentum,diuinitatist indicium prstendebant,in hunc cultum,uel frustra,vel exiguis certe uiribus pugnauerunt ueri Dei cultores Abram filii atq; ne potes, Moses item, Iosue David,aliis Israelitici populi duces:
ec reges quem tamen oppugnatum acerrime dc expugnatu constat, simul ac xps destrina sua teram orbem collustrauit: nee so Ium id nostri affirmant,uti etiam ille magnus Antonius oracuIa,inquiens,aduentu domini nostri Iesu Christi indictio, silentio obmutuisse,suo a captiuos Nidisse:hine Cesariesis antistes his Oibus inquies hac Iuce clarius patet: dii,no boni demore sed logi ab omni bonitate remoti hostes ueri des pnivosi hostes
impii gentilium esse deos a quibus, moprser dominum
326쪽
nostrum Iesum seruatorem humanum genus inpuli qui Euangelio suo uniuersis Barbaris, simul de GrFis,huie morbo medetun& a durissima antiquissimal seruitute li herat,ae ad ueram
conuocat libertatem, ad quam curriculo tendere magna uoce omnibus proicat clamans:spiritus domini super me, propteri, misit me Euagelizare pauperibus, misit sanare contritos core,pr dieare captiuis remissionem: dc estis uisum:& rursus educere ligatos e uinclis,N e domo carceris sedentes in tenebris:hse enim ab antiquissimis temporibus uera H breorum oracula redemptionem nostram ec egri mentis illuminationem proicentia confirmabant suturam,unde nos Saluatoris nostris gratia:
N patrocinio confirmati a flagitiis ad modestiam:& ad prudentiam:ex amentia libiti iam a demonum seruitute, nec sacrisca
bimus una, nec seruiemus diis gentilium a quibus c proh dolor pressi tenebamurinu ne quia liberati Euangelica dcarina
ad Saluatorem nostrum dominum de bene direm,creatorem& regem uniuersi adducti sumus, quem pie adoramus,non ut demonibus uidetur, sed ut ab Euangelica doctrina didicimus, qua nutriti prauos demones ait pernitiosos, facile landemus nam castitate:& bonis moribus nixi,eami uiri munditiam adhibentes, quam nobis Saluator tradidit, nequa' illos timebi mus qui mundum agredi animum quoniam dissimiles sunt nequeunt, ut philosophus concedebat: Sed neq; indiuinationis indigebimusmem auruspices interrogabimus:nec quicq penitus demoniaeum persecutabimur: quorum enim gratia licepetuntur, canos contemnere Christus docuit:Illat solummo
do desiderare iussit,de quibus nemo aruspex nullius hostis exta significare aliqui poterunt, quae solus Saluator noster uerabum Dei ny simper cum deo patre est omnibus significauit, qui animum, ait mentem suam domicilium illi constitue
runt. de quibus ipse dicit, habitabo in ipsis: dic ero sibi Deusta ipsi erunt mihi populus: Nempe cui inquit Ciciro mi.
327쪽
mus sine fide stabilis amicis esse non potest: nam landametum
Iustitis es fides dictorum conuenrorum a constantia ta ueti/tas: nee inquam promissa saluanda ea quae sunt quibus promi sit, in utilia: nee fi plus ea noceant illi cui promiseris ' pro/sint: nec enim ulla res uehementius continet ' fides, quae nulla es se potest,nisi erit necessaria solutio, sed illis promissis standum quis non uidet quae coacta,quis metu,aut deceptus dolo promiserit,nihil stabile op est infidum: hine conspicimus in uita Tyrannorum,ubi nulla est fides, unde Deiotarus rerum uetat expectare sortunam , dum pristatur fides:nee illa fides conspitienda est de qua Satyricus loqvstur: quantum qui a sua
nummorum seruat in archa, tantum habet ec fidei: & Horatius multa promissa leuant: hine Tibullus: tu mihi iurabas nullo tibi diuitis auri, pondere non gemmis uendere uelle fidem: dc Propertius: Multum in amore fides, multum constantia prodest non est certa fides quam non iniuria uersat: hine Stoicus Fides, sanctissimum humani peccatotis bonum est, nulla necessitate autem sallendum cogitur, nullo corrumpitur primio: uiς inquit ride occide non pridam: Sed quo magis secreta quaerechec illa altius condet, nam fidem nemo unil perdidit, nisi qui non habet: hinc Tratacus: non intrat unci regnum limen fides prFio pyrata, pricio uincitur, pr cio sdes teneris in annis: haud satis clara est fides, nam rara fides, ubi iam melior sortuna ruit: N alibi: sed te per omne Caelitum lumen, pricor per hunc timorem, quicquid archani, apparo penitus rerum, das oc fide tacita premas, pristare fateor posse, me tacitam fidem, si scelere careat, interim scelus est fides: unde Syllius Italicus: stat nulla diu mortalibus usu fortuna titubante fides, uox occulta subit pals m diffusa per aures, foedera mortales nee s quo rumpite ferro: Nd castam seruate fidem fugietibus ostro,nee potior regnis: & Lucretius nisi prima fundata ualebit, haud erit occultis de rebus
328쪽
quo reserentes confirmare animos quocp ratione queamus: αNaso: Tarda uenit dictis,dissicilis fides:uix equidem eredar, sed cum sit prpnia falsi, Nulla ratam debet testis habet fidem: ec alibi: Prona venit cupidis in sua uota fides:quos credis fidos
effuge tutus eris Cognatum fratremi cave, fidumi sodalem. Prebebit ueros huc tibi turba metus:expertus inquit historicus
Crispus,parum fidei mulieris esse: & Curtius, fides stabile: α ternum facit impetiu:& Comici,sae fidelis sis caue fidem fluγxam geras nulla in re,est quiri hominum fides hine illud Ma,
ronis,nusq tuta fides:& Lucanus: nulla fides regni 'sociis, om/nisi potestas, impatiens consortis erit: & alibi: Cum fato comversa fides ardua quippe fides,unil miseros elegit amicos: Nulla fides,pietasq; uiris,qui Castra sequuntur: uenaleis manus tibi fas ibi maxima merces:& Horosius in magna maloru multitudine dissicillima dictis fides:& Lucianus,non est male uterem uirum propriis re fidem in alienis & rursus Naso Promittentes uosum sit te promittere salse Iurabis, scit te sellere posse Deos:& alibi: Non bove mactato coelestia munera gaudent:
Sed quae praestanda est di sine teste fides: hine diuus Au λrelius: ubi sana fides non est, non potest esse Iustitia, quia Iustus ex fide niuit nes schismatici aliquid sibi ex ista mercede promittant: quia similiter ubi charitas non est, non motest esse iustitia, dilectio enim reximi malum non opera otur a si heretici haberent, non dilaniarent corpus Christi,*ςcclesiam catholicam,& idem, mentis humans acies inualida, in tam excellenti luce non figitur, nisi per iustitiam fidei emendetur: rursus: nulls maiores diuitiς, nulli Thesauri. nulli honores, nulla huius mundi maior est substantia, qest fides Chatolica quae peccatores homines saluati cos illuminat infirmos curat, thecuminos baptizat, fideles iustificat,
Penitentes reparat,iustos augumentat, martyres comnatiuirgines:α uiduas x coiugatas catapudore conseruauclericos ordi
329쪽
nat,sacerdotes cosecrat in hereditate sterna, cum sanctis angelis collocat:quanto igi- p clarius uerna'; diuins christiangreligionis di veritatis professores,il prisci illi poet , ac philosophi cutientes: N a recta uia delirantes scriptum reliquere:Sed quae lex rogo uel proximare huic potest,aut eam de longinquo aspicere: Minois bone,aut Zeleuchi,aut Lygurgi: Qq α ab antro Iouis illi Misti a Pallade, di ex Pythio oraculo ut fabulans gentes suas leges traxerint,quae eis ipsis quibus reseris sunt ob semitatibus,demones auctores uel inuit fatenturi facessat Charondas, Apis demonas, Papondes, Archias, Eudoxus, Philolaus, Pythacus, Nestor,facessat Dractata Solon:& Clystenes, secessant quicunt celebrati gentium legis Iatores, qui nec eam
quam natura promittit recte uiuedi regulam,aut inuenire, aut inuentam tenere potueruntane dum ad eam quae supra natura
est,quae homanos hebetat cogitatus pertingere optimum enim hoe uiuendi genus nemo priter deum potuit homines docuisse Cum enim ab eo non modo philosophorum natum ipsius interpretum decreta: sed Nea quae diuinitus tradita est lex Mosi superetur perficiaturi sateri oportet,non ab indigniore,id est aubore fluxisse,ab eodem siquidem prouenit,quae uitiatς naturqmorbis opem tulit,ac nubila sub obscura,Moseos dogmata Sole sui iustius serenavit lucem ipsam a deo diffundens, ut orbis
uniuersus ne du unius uel pauci,aut sola obstinatorum Iudeorum natio intenebris N umbra mortis ledens collustraretur :rarissimi namq; philosophorum adortametis,uel ad uirtutis imaginem trahebantur,rarissimit aut poenis,aut primiis, legis Iator,uel capescebant uirtutes, uel compescebantur a uitiis, sed
nee aliis populis,ut eisdem uiuerent legibus persuadere potueruntiinclyti illi &famigerati legum positore et enim Minos qui Chretesibus leges tulit easde Siculis,aut Carthaginensitat aut Gr cis imposuiCCarondas Italos oc Ciculos primus legum sieno compescuit: Tyrrhenos aut Celta, beros, iniberos
330쪽
de comere ac uariare sermones suos eloquentiq uenustate puraueritatis pulchritudinem ostendentes, minimel indigos, qui extrinsecus petitis, asciuilist floribus excolantur, ital amici homines uentosis philosophorum nugis simplicem piscatorum doctrinam quaeso conferte, quantal inter utrosi differentia sit
inspicite, tum ueromultis enumeratis librorum uestrorum milibus, tandem qu*so perdiscite,qus sit in iis rationum argumEtorum inbecillitas,quandoquidem nutus una paulo prudentior homo fuit,qui uel poetarum sabulas uel philosophorum sequi opiniones animum suum induxerit sacrarum itata litteras de admiramini copendium:& uim ipsam quae inmensa est, laudate, ueritarcmi tandem dogmatum quae in illis continentur perdiscite corporis uidelicet plasmationem, naturam animς inmortalem ,ui mi illam quae ratione prs dita est perturbationeati essectumat effectuum dominam esse nec necessarios quidem effectus esse, humanoq; generi peri utiles,concupis tendi siquidem uis plurimu nobis consere,quq p huic ab aduerso I eo opponitur irascendi facultas per illam siquidem excitamur ad diuinas res appetendas,contempti a rebus omnibus quas oculis intuemur ea quae solo intellectu percipi possunt cogitatione animoq; uersamus,ex quo fit ut quam' pedibus adhue
terram premetes coeleste uidere dominum cupiamus,ab eadem quoi facultate uirtutis desiderium nobis aduenit hae ipsa uitatuem ur, hac excitante cibum nobis,potum* desumimus, hee
demum est quae liberorum procreatione genus protendit at ipsa irascendi uis data est,socia rationi,quae inmoderata uidelicet cupiditatem,libidinem*coherceatiquandoquidem enim illa
ultra positos sines transire contendit coiuoam sibi creator deus iracundiam uinxit quasi serocientem pullum,qui eam remoretur,ac retrahatisi quando ultra q opus est,esterre pedem eonaeae ueluti calida frigidis maxime sunt contraria, si tamen eadem admixta inuicem temperentur, optimam commixtionem per