장음표시 사용
341쪽
pr terea uel exercitus Imperater, uel lutus, ues mere onlacausa in eorum fines profectus cum eis diuersatus sit alui enim illos artute nimium deprehendere omnes loquendi strephas, dictis. breuissimus colloquentes reuinceret Hemi disputatores esse qua maximos,ques ab aduersariis ipplicentur argumeta solere ab illis eitra moram ullam quς dissicultatem facile tolui prouerbiis quot uti eos affrmant sapietia plenis,altissimi enigmatis no st Chrisippi labyrinthos, Aristotelisue coenolint quod ue illos genus hoc eruditionis uel Socrates,us Plato, uel Demostenes edocuerint neq; enim Rethorum sermonibus philosophorum intenti fuere,sed natura dumtaxat magistra usi sunt,ipsos autem Indos multou Persς sunt, sapientiorcs esse testantur: quin eriam cNomades ii qui sunt nobis sinitimi Cinomadas autem quum dico Hysmahelitas dico,eos uidelicet e insolitudinibus uitam degunt singulari quadam mentis solertia
pridis,ac prudentia esse narrantur,acutissimoq; ingenio pollere ad cognoscendam ueritatem,salsitatemqi refellendam maxime sectomam de Ae ptiis quidem nihil puto a me dici oportere,Cum primi philosophos ues illis potiores esse dicant Aegyptios, qui apud Grecos celeberrimi philosophi perhibetur: apud Romanos prosecto & poetς & oratores :& historici uigueriintruit illi aiunt qui in utra lingua uersati sunt, multo Hudentiora sunt romanorum q Gricorum auctorum inueta, multoq; breuiores sententi et hoc iccirco a me dictum existimati uel PGricorum Idioma deterendo attenuem, cuius Nipse aliquomodo sum particepsInectauo secus ac debeo altrici me pr mia nutritiois persoluam,sed quo tumentiores eorum buccas deprimam,super cilial deiciam qui nimio plus rasco Idiomate gloriantur,doceams no debere illos irridere linguam,ac persequi
qua traditione ueritatis eniteat,nev iis efferri sermonibus qui suco quidem artis exculti sunt,omni autem ueritate sunt cassi.
sed contra potius admirati ueritatis magistros indoctos illos q
342쪽
uises,alium uero auditus . alium otesatus, alium gustus, aliuporro dc tactus,&,quil sit usus homini,quae utilitas,e cunctis partibus corporis,tam conspicuus, palami extatibus,q introrsus etiam recedentibus,ut memoria suis in Thesauris plurima eademi diuersa excipiar,net tamen ea colandat, sed discretim sincera conseruet tum ec repetendo recenseat. quae olim multo ante conceperat,in quibus ae multς sint rerum cognitiones quet se inuicem minus conturbent,sed singule suis temporibus se se prodant.quandocunq; igitur hec animoc re cogitatione repetismus,quq ue sunt hisce rebus similia cum propheta uocem adὰ mirantes tollamus:mirabilis ficta est sententia tua ex me conasonata est,ic non potero ad eam,quq enim satis possit oratio explicare,uel apparetem nostri corporis harmoniam,vel ipsi inlams inditam sapientiam:cum itaq; plura de hisce rebus:S Hypocrates: M Galenus, Platol pterea, Xenopho, Aristoteles, T heophrastus,alii prope innumeri litteras monumentis manda. rint,multo plura sunt dictis rebus ea qus de divinς sapietis operibus omiserunt,humanς siquidem mentis solertia eosequi unitieris non potuit eiust rei gratia de propheta David in hiis qui
animo complexus est,deum laudauit,cum tamen assequi eun/cta nonne siet,quae nobis inscita esse contemplabatur: uictum se manicie conselsus est,satisq; eam esse consessi m existimauit,per quam Deo opt M ,haud ita prorsus indignas deo laudes persolueret.
343쪽
ICET Mortales Ipsi a Deo illo omnIu opisce
in luce educti suerint, ut de eos comuni ue hol minu uita cogitet,exquiretqr, uti sapietes uirosedecet:ac Deu ipsum omniu parente architecto vel 'rere,uenerari,adorare,ac omni pulchritudinis meteipsu excolere,illud cilde plurimu admirari haud posse,cest 3,ac existimandu duxi homines ipsos maiori ex parte,numeroq; ἰntantum torpore erroru* cscitarem delapsos esse
effluxosq,ae collapsos:ut qui ab his per maxime amplccti prosequi,ac curari debere id negligi uideat ud aut ipsum, st, cinnino effugiendu ,ac spernendu animis effluxis,atq; sicno expleto totis uotis appeti qs unq talibus ea tcpi state dabit a no in tam praua delecυ6e,opiniola ue uersis puersitate,ac pnitiς, luxuiput se se uel saltim incuruet,insanis uoluptati ,inperiis, honoribus,ac pepulari aura gloris p insecuds ct no sua liudat natu/ra uoluptate ue,uci inuita ad uitia,atqr illi p flagitiosam persuasione falsi no illudat:Depi improbos est,ac priscos ill ct sus si ueten fabulas admirans ueruia cultu ac fide inconcussam . Christiana comice obtrectarint asserentes nihil aliud ipsam amplcctetes,qua meta credulitate illis insinuare di sevitale, ac im. pietate:quos diuipis rebus imbuendos accipimus: ero priscos illos diuinosi xpi athletas istitia,atq; ingenii tate eos accusatini inscios in auosinu pates:2c ni careat oratiois
ornatu qui N p ridiculo habere se dixerint i honore ullo tam os strcnue a milites xpi honore prosequimur: Insignis enim stultilis genus esse si qui uiuetes homines ab his qui ia uita suncti sunt ullum sibi com si,dc alia adiecerutqu da huius generis maledictis ualde affinia & dcdecora turpiorag: & nephatiuscelus xpianum uiru tam pie religionis sectatorem: si connivies dissimul an i perpetiat simplicioris notς homines ab ilicsς falli
uersutias:neq; tum probis moribus,tu monumento eruditice
Per agat dignu,st illarum redarguationu, accusationa ue stul
344쪽
titiamne Acilitatem redarguat: siquidem naturam omnes si ut optimam sortiti sumus ita optime sequeremutiliaud esset sane quisl minus il beatissime atq; sanctissime uiueret: sed accusare merito nos illa iam pol ec conqueri: st miseri quos libero arbitrio genui:& cu sublimiore ae coeli fulgore erexi facti estis,mortiferas seda,uoluptatu maci pia:q Plapsi ta diu pmitis ima c ut inquit Theologus ille illustris:quid certis salsa sempiterna fragilia,optimis praua anteponitis:& n magis uirtute sectamini queram de egregiam laude nobis dabim tranquillitatem viis parietiq nulla incomoda,nulla in sesta:sed neq; ipsum mortis terrore formidabit:Hec ita cosideranti mihi sepe numero ac mecum tacito animo uolueri multa sane se osterunt: ex quibus impius Predat hic error N tanta omniu feruescat insania: sed pter catera unum illud potissimu in popularis opinio,ac omnis, semper moribus fauens multitudo et cit: ut sine ruis delictu pasti m snguli ruant in uitia,ducanti nihil passtantius atq; cminentius in homine esse:u φ .uides Amuli esse nihil in vi a iocundius nihil amabilius:nihil deniq; expetibilius ' Cumulari his uariis honoribus diuitiis, tetis serrimς bonis, talia saginati,his
summum bonum constare,summa gaudia,summas delitias:qhus qui careat,aut misese esse,aut miserabile: qui affluat fortunatissimo quq sane peruersitas, quoniam maxima est suis illerebri uesillud atq; eminens uirtutis decus mortales ascedere non sinit,incursanda est a nobis sepe di impeteda illis quibus per maxime erudiende concionis vi aledg multitudinis predentium, coelestibus pabulis munusest creditu: ex academicos
suam medendi rationem,tum corpori,tum de omne congruere
satis constat,quando de corpus de animam se uetibus morbisae perturbationibus laborare contingiticetes corpores quidem pestes inuitis admodum nobis adueniunt anim vero Iabes delectu uoluntatis picrppproficiscunturihuius itaq; rei apprime conscius Deus,ut pote qui sapientissimus est: quis auctor ani
345쪽
rnarum:&corporum, terarum*rerum omnium. suos ut minaturq gruentest curandi modos,ac propria fomenta distribuit,medicos 3 insuper utril rei prisecit qui & hane re illa medendi rationem perdocti essentitussirin eos quodam quasi Imperio ae dominatu moderari morbos illisi preesse :uetum loge diuersa egrotantium ratio esse cernitur:nam qui sunt corpore male affecto morbos egre serunta sanitatemqappetunt,ati id ciem medicis obedientes se pribent:non Iucunda solum ministratibus Pharmaca:uerum etiam si serro ignei utantur: si media imperentisi plenos amaroris calices porrigantiCumi hoc tam
tam genere curationis cupitam ualitudinem assequantur,mercedem illis rependunt a ciuibus se acerbe uexati suerant: Salutem quide consequi desiderant:modu tamen ac rationem qua sint eam cosecuturi non curan cotra autem qui impietatis labe in Militatist cotraxerunt no solum morbi grauitate miseri nopersentiuntlueue etia sic egrotates opinans optimo se in statu aeeoditione uersari:quod siquis modice facultatis peritus silubre remedium uelit afferre statim resiliuntinon secus at ii facere sueues qui frenetico morbo corripiunt ,oblata enim sibi curationem procul arcentes,quasi noua egretitudinem aduersanturae fugiunuc es iis qui artis medice professores censeti uolunt quantu uis morosi egrotantes scient,riuo animo si 'di sunt, patienteri tolleradi ,uel si couitiis eos aspergant: utis pugnis aut calce petulantes se Drausolent enim quandoq; hoe iniuris genus delirantes peccarcineq; in cu hqe sui animo perturbansa uere sunt medici:sed uincula potius colligandis intendui: caputq; unguento asperguiaquamq reluctantibus Ninuitis nulludenti no remedii genus excogitantiquo egritudinem procul sumoneant,pristinami partim qualitate corpori uniuerso restituat:quamuis aut non ira multi numero essent,et huius morbi
seruitio primerene essenis pinguissime cuida seci pe similes qiassimAinciri impedis quo minus perchesi seramina transigae
346쪽
xt ne sie quidem posthabendi essent,nem dissimulanter seren
dum eos ab eiusmodi peste corrumpi:sed omuis potius excogi/tanda ratio esset insidens cis nebula tolleres:splendorq; intellectualis luminis appareret:nel enim ct industrius sit gnauus Colonus multis Oem excindendis spinis occupa paucas uero intactas G pmittit: sed si una daalae incurrerit radicitus eminec euelit,ati ita segetem purgatissimam reddit multo uis magis hoc nobis faciendum est:haud enim spinas excindere, sed eas colendo immutare diuina lex iubetiagendum itaq; eeu spisnis quibusdam coloni rastrum admoueamus sulcosi aurium aincultiores effecti suntiaratro rationis altius instruemur: neqd sorte inter occurrat:l irrigationis fluxum remoretur ait illabi non sinanaspergamus ina infirmos salutariat illis ae paconia
pharmaca deferamus primum uero omniu curare studeamus
opinionis morbum:etenim nonnulli eos qui poetarum partiri pes atloratorum facti iam lanu Platoni odeo elegantiam degustarunt sacras i litteras monumenta contemnunt:ut quς calamistris eloquentiς compta non sint,indignost iccirco piscato res existimant a quibus ueritatem primam doceatuTquis enim tam leuis dicacitatis petulantia tulerit qui suis tenebris quiabus immergitur nihil contentus, uel aliis has ipsas ut ingerat
enitatur,qui de rerum conditore optime sentianti&eius uelint disciplinam de instituta obstrependo peruertere:qui a morte licimines reuocauit ad uitam:& errantibus inmortalitatis iter ostedit: Enimuero de rebus humanis tam bene mereri porcst, q stiferos errores substuletit, e qui pie docet innocentes uiuereta de si illud dicere ausim neminem uspiam inueniri qui diuinis sit litteris apprime eruditus:& uera dei xpo charitatem adeptus qui delirantibus eos dictis:aut sui similium uel nutet, uel penitus moueaturinon enim a xpi fide,ut ueterum quondam pridictionibus,ita in posterum re ipsa ec miraculis apertius consoniata, tam leuiter quiuis defecerit:quis enimc inquit Aposto=
347쪽
Ius a charitate Dei nos separabit afflictio an angustia, an periecutio: an fames, an nuditas, an periculum, an gladius c quantis olim plerit adicti supplitiissct miseris modis excruciatis inside stabiles persistercita Tatianus quem Hieronymus summe extollit: M Torquatus:Tertullianus uiri illustres: dc apud Grseos diuum martyrem Iustinum: ec Cyrenensium prilut Theoderitus:si quidem magna priscos homines causas solertissimos indagatores obductos teterrimς Caligine e citatis in ueritate divini numinis uestigada laborasse diu uideo, quibusdam nephadissim impietatis assectoribus deos omnino pertinaciter ee negantibus:ut Diagoras de Protagoras: no nullis essent nee ne inconstanter dubitantibus :ut Pythagoras Samius: aliquibus deos quidem esse fatentibus res in humanas:& terrena negocia norespicere: ut Epicurus:aliis Nesse quidem :de mortalium curam gerere existimantibus,sicuti diuinus Plato:tantus autem inter hos ipsos error in questione ueri ,tanta cerimoniay rituum, mi lstitios uarietas fuit, ut nulla hominu omnino pas fuerit, quae in diuinas res sentetia no multu inter se ipsa dissederit :Aegyptiis Osytim: Isim:atq; animalia quaedam abiectissima adorantibus:Atheniensibus Cererem magno studio pr cipue colentibus Romanis Martem,Vestam, Quirinum, ac quosdam priuatos deos uenerantibus alcphec quidem multiplex consusto p mul itum teporis in toto serme terra orbe perseuerauit, usi ad Saluatoris aduentum:Tum uero cecitati mortalium in lumen saluberrimς pietatis ab illa perniciosissimq impietatis nocte traductoae lux oboriri coepit tum errantibus semita ueritatis ostendi distus .deinde uariis mundi regionibus apostolici pr*ones
euangelica pridicatione omnes gentes,omnes nationes illustiarunt,ut eoia uere fuerit uaticinatus propheta: in omnem terram
sonum exisse:& uerba in fines orbis terr Viri tum doctissimi, ueremphilosophi Dei Opi Max, qui sola sapientia est, amatores tan4 sedera corruscatia passim emicuere: hinc apud latinos
348쪽
lacteo eloquentis sente manans Lactantius talius, mu lingua 'rum optimus interpres .uitpp sanctimonia probatissimus Hieronimus:hinc Sacer Aurelius Augustinus, inmortalis Ambrosiusmigilantissimus Gregotius, elegantissimis religionem nostram floquiis illustraret: gentilitatis demonum insidiosorum astu diutius elus splendidissimo lumine ueritatis tenebras retexerunt:& male de ueritate ipsa sentientes freno seuers castigationis copescuerunt:apud gricos uero Athanasius:Basilius Giggorius, Namnetenus: Ioanes Chrysostomus, Eusebius Paphili aliis permulti indefessi Christianorum dogmatum assertores summopere claruere: sed cum infirmiores sint in ecclesia quida quos Paulus suscipiendos esse commonefacit: non ab re fuerit . deliri hominis ineptias refutamne sorte qui recens ad ueram illam 5c diuinam se contulit disciplinam, stiue uerborum lenocinio quodam illectus, siue pristina sua dc praua ad memoriam
reuocata consuetudine,ad uomitum relabatur: Non enim temere Paulus idem: ut nihil ignarus non mediocrem in esse philosophis uim suadendi quippe qui pro ueris possint falsa plerunt astruere uidete inquit nequis uos per philosophiam decipiae
ipse uero meliori conditione futurum existimauerim qui deliratium,obtrectatiumq; dictis per inde, uana: Nanilia ita cotepseritiui nihil omnino ducat his respondendum:quid enim potest aduersum nos illis afferre, q, non ineptum, inualidum: dc falsum esse coarguatur:pr sertim cui deliramenta quaedam inducant,nec ratione subnixa,nec prudenti saltem homine dignarquae utiq; sumus iuuante Deo, tam facile nos euersuti, quam leuiter illi obiiciant:quamuis priscorum nephandus cultus quid pensi sanctit haberet, eum omnia scelera nephandat amplexi fuere: Nam cum insidenti, tetroq; malo vexarentur homines , consentaneum fuisse uideri poterat: ut ea sacro orum*collitia adhiberentur , quibus uniuersae egritudinis
349쪽
euelleretur febre: ex quo sane intelligi potest i quania eIusmodi
sacra omniu gentium sacris prestare uideantur: nam ut Bai M. rorum omnium dira sacra omittam: quid in GrFotum aut Romanorum sacris reperiri poterat, thominum qgrotationi me dercetur qus enim medicamenta hii afferre poterant dii, qui uitiosarum rerum patrociniu susceperant: quid est tam ab omni sanatione abhorrens, ' pertunda, aut sub iugu inducere deos e Iam ut Capitolinus ascendatur clivus, ct, nam sacrificiorum in Iouis delubro poterat inueniri genus Q, hqrentia hominum car/cinomata sanaret 'quis Iouem in uoluptatam luto uersatum
fuisse dubitat, eum in de Capitolina di pellitas di paralitos,lcepulones Iouis affuille intelligan omittim' hoc loco e tera phatia latibula libidinu intimarum: ne uelut ex latrina cgno obria tos eruamus deosnut Gigantomachia moliti uideamurrat uero
Theologiam in Myticent Polyticen.& Physicen dispartiti sunt
quam una comentitia, altera ciuilis, terita naturalis diceretur:
quid erat causs eur natura diuina ad hominu uitia traducerent nam si comentitia nominabant,eur poetarii licentia in theatris deoae uitia carminibus reuelati sinebant ec cantibus ι si ciuilis dicebat cur in manis nepharios deos generi sacra decerneba/tur 1 si aut naturalis putabas cur philiologis enodatione aliqd religionis certu non constituebas genus: in uuo illud etia a M. Varrone deos nomenclatore scisscitori si Edulica dea numerat, cur Palaticam etiam non inducat: ne enim ego uideo si Cumina est ab eo recepta dea cur sit sedentaria explosa quq sedibus senum pr esse debere uidebatur: eu no nominis opis presidii militent: qui ab occasu a qui ab ortu propius absunt: nec item intelligo cur Agonoreadea putanda bissi ociaria no puteturicuotiu multo sit interdit negotio prestantius: aut quomodo possit Abeona dea dici Ramea no dici: qu eo angustior uideri debet quo redditio q abitio iucudior esse soletri, ide sine in tota deos
natura fingere licereticu quotidie eiusnodi fingendi licentia ta
350쪽
fastis in areiti possent dii,& nihilo notiores inducit quibus thura & sacra decernerentur:at uero contra quid sacroy nostrorum
ab solutioe eertius quid descripsione diuinius nam cu triplex sit generis humani Hritudo: quarum una appetitionia prauitas altera ςgrotationis casila caligo: tertia saccescensi inbecillitas dicatur totidem sunt adhibita presidia, quibus di addiceretur roburIdc uetus animi tumor depelleretur & gentilitii mali infesta clueretur labes: sic uetus etiam illa inscitia tanta enim sutumat cupidine seducta/ut cui ueti uates deerant IstaeIitico populo diuinitus condonata prisciendi suturo' scientia ei diuino etiam
munere concessa: ueros enim Prophetas,aut contemnentes,ut
pote a Iege illa diuina aberrantes, aut post habentes in mille insanias deuolutis 6c in preeipitia delapsi fuere, ut diui Cecilius: Aurelius: Seuerinus: Celiusl& alii illustres edixere: de M. Varronis, M Ciceronis,Valerit,aliorum illustrium sententia, Septiae Sortellius,& pr clare ambo Pitii, ut i doctrina & n
biIitate illustres memorauer: nam apud Asbrios Arioloru eonsulta, &traiectiones, matust stellarum obseruatos multisaria inuenimus prςnoscendi cupidine eisdem astros pr cognitionibus Caldei & Egyptii pariter incubueres cuius uanitatis inuentum e Caria legimus,Cilices,Pamphilii, pisti di eantu M u lata auium res suturas ut Cicero prodit: certissime declarari autumabant, quam superstitione manasse proditum est: Arabesa cygnisi caeterisq auibus uti ex oraculis diuinationem colligobant: putabanim brutos e callere sensa: si cor aut epar draconii comedissent: persuasum aliis cor talm ad presagium ualere,nee
uulgo modo, sed N philosophis hominibus: siquidem Proclus Platonicus id & eredidit,& scripsti ille inquam a consectaneis
celebratus cuius magicam quoniam hactenus', nouerimi confutata non est: cuiust olim decem re octo aduersus nostram religione arsumentationis I gramaticus cognometo Philopon'
docte dilIoluit: sie n. nationes sere oespasum indubiis resposa