장음표시 사용
41쪽
tonatidesset qua psentit psia i ueru Iachrymς illi decore mare merui supem ines Oceanu, quo Iabes omniu eximi:macies pelli: quoruuis emendari uulnera, quς aut sacer effluit Ruguis, crescesi denegu agglomerat lacu:de quo ct cobiberit,anos a posita senecta florida inuenta renovabit,exanimata cadauera coeospera in sanctiore uita reuiuiscct: an ne poterant hF extera
in sacro Christi corpore uidimus examen in squilibro sistere none suos meriton summa omne iam fidem excessit: veru quq interna 6c insuper coelesti dominici pectoris templo, nobis ais dita momento circuessionis effulsere: uix capit humans coiectura mentis,diuina illa namq; natura in profundo cordis dei, dc in intimis animi eius uirtutita gestiente,quis beatissimas suas cogitationes pseques c quis flamatas pro nobis preces explicet quis crucis desideria,& assertionis nostri ardore crededo possit equare nimiru meriton acerui montes superant: dc sidera tan/gentes, ingenti in latis lima in eoetu uiam faciunt, nunc si uoltras adnertitis mentes una memoranda theologos significatione omnia clauda in circucisionis sacramento,metitos Christi magnitudo sufficiens suit pro totius humani generis redepti ne, de usi adeo prosuit, o si sorsan naturali egritudine postero die infans Iesus obiisset, potuisset enim tuc sic periisse,expetito dumtaxat, cxoptatoq; crucis aculeo nos liberi:ab inferis patres fuissent erepti: & coeli sores ut nunc patulς sunt omnibus patuissent: adeo etia no assecutis ardenter uoluisse abunde pulchruati gratissimu 5c facti loco receptum apud deu semper fuit, nades pKsens imago admonet oportere, cospicite igit hunc quunuper paruulia uidimus uagiente omniv mcbroia nexu deuin cium uerbum Nappellaui famam, in uastissima molem nunc crescenae,ac super hoc altars stante quantu,qualemq; coelicolquident omnipotente mel silentia tenente ad uniuersos morta les uoce quam tremiscit mundus pauca hqc audite loquentem
sitiui,arsis hominu salutem testantur in primis que octauo ab
42쪽
tu die uolens ipse tulit,spectatissima ut pala est admonitione
hominu:cum maius malu sit minima huius carnis iuncis dei rati,Iesio quam totius creaturq malum,indolui tame,cogemui clamaus,rimi, sanguinem dc prςputium reliqui,ut uos resectis criminibus a morte redducerem:uerum homines quasi no mea
mentes sed truci ac pessimo parente cacodemone ad crimina nati spreuere ingratissimi omnia:neq; perfidi cotempsere nam quis mortalium quis fletu ingemuit meo quis in plagis lumi/na flexit quis lacrimulam pistate uictus excussit quis dolen/tem deum suum comiseratus eae quem scelerum penituit aut abominand confusionis sus studuit heu ira incessis agor quado nunc in primium eorum,patri ipsi potius cotabescunt:otio Nob ingluuiem uiuentis ςlementa omnia importentosissimas gulas conduntihic primus amor: dc studia prpripua, amentes libissines:& mo feros cocubitus aHere :assiduel Clinopale
ludere: primus hominum honos est nocentissimu congessisse pomne nephas aurum,dc rapinas finis sit in nesarios usus amotissima profuso, bonos Testates,gemitus,ludibria: di mortes
quitatis:& iustitiς ueneratum nume,ne terras linquens in coelum reddiret captum:cauatumq; ridorosis mersere carceribus ut illuchm a primo quotidie sine reprehensione uendantiatq; reuedat sestos omnes dies meos:ati profestos triethericis taeeanalibus diurna ac pernoctu alea,tessera,talo facinorosissime prophanare:me etiam passim,quonia stigmate n queunt, conuitiis serenter lacinantiaudet* mediu unguem ostender ut laqueum mittere: uel crucibus desperanter minaces detorreri. nostris iccirco uocibus,ac monitis duras abstruxere aures, seu
serasq; lachrymas meas ut Iotiu abhorruere salutiferum sanguinem canibus alitibus lingendu: & exorbendum pribuere:
atl utinam ambabus:c teri a serarum potentis inquam tartarea tande uersi monstra holas, ere celicolas:& Deu:hiis manibus M armis abus orbe uere taci subegisse debuerat:o iste
43쪽
ehristianos superbia, ipsum coelum proscindere sunt adorti de
tunica mea, qua uiros nulla uis discindere ualeat frustatim secare estendunt lachrymabile heu nimiusuerat hactenus pro/ressisse humani ingenii probitate: at illi etia in uiscera mea, insposiam mea ,in dei ecclesia inq; dei ipsius cor,& essentia: proli. seelus infandum, insidias omnes, rabiem omne, impia arma, omnia cotempsere: o prodigia:o mors: o tempora Rua, uerum enim uero dabunt si uiuit deus, datat improbi uiuentes etiam per omnia tormenta ultrices rinas, utq; demia probos iuuet nefas uultu,scelus extinctu, omne crime perditu, seram hoc ego digito sundamenta quatia, totumq; ab radicibus imis orbem euulsum conteram, delinquentest omnes prosunda in tartara truda his dictis nostros reliquit ullus:meucro totu error squissimus occupat, ut omniu ignarus lassi superia auxilia tacitus im/plorem, cum subito coelestis tu , tertibile sonitu admonente audio,humiliamini sub potenti manu dei,& uos exaltet in tem re iracundiet sus:ecce ital nos tae cum dolore,cu gemitu,&hrymis,in cinere, ec cilitio,quasi amentes cora te omnes nodamur colla sene restringimus,deuincimus post terga manus corda pandim',animas essundimusicorpora lisc nostra in imutorq centru deicimus: atq; subnefandissimi Luciferi pedibus, ut exitialia scelera nostra demeruere substrauimus,deq; ta pro/fundissimo loco ad te homine innocente, 6c deum uiuente uociferantes clamitamus,uenia petimus, misericordia prςcamur, Pillam super omne cogitatu sanctissima dei essentia,ec personas trinitate tua humanitate M uirgine matre, perq; agelos omnes spiritus beatos, per te metipsum seruatore nostrum oramus atq; obtestamur efflagitam' ait obstringimus: miserere dolentium, succurre metibus, iacentes erige, submersos suscita,mortuos uiuifica, eraria patri tuo offer benignissime obsecramus pro nobis illud tuu penetratum caput, compunctum cerebria, laniatos crines, sanguinea tantem,languentes oculos,emissas
44쪽
lachrymas,percussas genas squallentem barbam, sedatos uultus, mutatam facie, reuinctum collum, enodata brachia, cava tas manus, traiectos pedes, apertum latus,effusum sanguinem resoluta aquam, numerata ossa, laceratissimu corpus, exagues uenas, diffractos neruos, voratas medullas, torta uiscera, liquefacta intestina,opressum Cor, dc mortuu , de quidquid pietate flectere possit demostra: θc nos animo repurgati, ac tetra illuvie emaculati, ait ab inferis redi uiui incipiamus tandem, nil conscite nobis nulla pallescere culpa, tu uero pius circa nos de cinia reseras in melius nutantemi mundum omni formidine sol/uas adsis quot Clemens, hinc sedate sponsς tue, ac in uincibile dextrς tuo potentiam ostende, uim limus hic durescit,& hcc ut cera liquescit uno eodemq; igne, sic uno eodem l tuo crucis si gno continuo densissima iaculeris fulmina, quibus infestas coelo acies, pcipites agas obduratosq; debelles , eiusdemi dextriuiettici ligno subiect solbus pareas, pellas a Christiano emi nus orbe pallentes omnes morbos, imperiosam arceas fame,llimines malas fraudes,dolosas eximas insidias,amentem discordiam, bellit figmeta profligas,eade signante ualida manu pa cis dulce decus reddas, coeleste iacies lucem lustres hominu pectora spargas leui gratig rore terricolax anima S, uoluptat , me tes, amoenes corda, resormas corpora, ut cum Iocudi deo ue grati logos impleuerimus annos. leti caelo imitamur aperto, ic rursus non esse inco ueniens, ut abrogata prisca lege, posteriori obtemperadum sit: nam ut inquit septimus somn. primum cu dure definitis dicendo: non licet esse uos: dc hoc sine ullo rctracto, humaniore perscribitis, vim profitemini: dc iniqua ex arce do/minationem, si ideo negatis licere,qa uultis no quia debuit nolicere:l si qua no debet, ideo no uultis licere, sine dubio id non debet licere. q, male sit, ec utiq; hoc ipso pdicatur licere,q, benest, si bonu inuenero esse φ lex tua .phibuit: no ne ex illo pr tu ditio prohibere me potitsi malu esset iure prohiberet, si lex tua
45쪽
errauit puto, ab homine cocepta eaenet enim de coelo ruit,miramini homine aut errare potuisse in lege codenda:aut respisse in reprobanda:no enim de ipsius Ligurgi leges a Lacedemoniis emedate,tantum auctori sui doloris incusserui ut in secessu media de semet ipso iudicarit:no me dc uos quotidis experimentis illuminantibus tenebras antiquitatis tota illam uetere:& squallentem siluam legu nouis principaliu rescriptos:& edictorum securibus obtrucatis:& oesis:n5 ne uanissimas papias leges quς ante liberos suscipi cogunt q lulis matrimoniu contrahi: post tancis auctoritatis senectute heri:seuerus constantissimus principu exclusit: sed dc iudicatos in partes secari a creditoribus loges erant: consensu in pub:credulitas postea erasa est:in pud ris nota,capitis pena couersa est bonos adhibitapscriptio,effudere t adhuc uos repugnande leges latent,quas neqa annoromnumerus ness conditos dignitas commendat:sed equitas solaec ideo cum init recognoscunt,merito damnansilicet danent quomodo iniquas dicimus:immo si non puniunt etiam stultas si uero facta,cur de solo nomine puniut facta, q de aliis de ad miss o, non de nomine probara defendunt ' incaestuosus sum, cur non requirunt infanticidia cur non extorquent in deos in Caesares aliquid committoecur non audior qui habeo quo purger nulla lex uetat dissuti Φprohibet admitti:quianem iudex iuste ulcitae,nisi cognoscat admissum ee: q, no licet neq; quis
fideliter legi obsequitur ignorans quale sit st, ulciscitur lex:nuIIa lex sibi soli conscientiam Iustitis sus debet,sed eis a quibus obsequium expectat, ceterum suspecta lex est,qus probari se
non uult improba autem si non probari domineturi de quales ergo leges iste quas aduersus nos soli exercet impii,iniusti, turpes,dementes, uani,quas Traianus ex parte frustratus est ue
tando inquiri Christianos,quas nullus Hadrianus qq curiositatum omniu explorator:nullus Vespasianus:quam' Iudeorudebellator,nullus Pius,nullus Seuerus impressit jacilius uti
46쪽
s pessimi ab optimis quibusl, ut ab emulis Q a suis sociis era/dicandς iudicarent: nu religiosissimi legum, S paternos institutoM plectores,dc cultores respondeant uelim de sua fide, & honore,& obsequio, erga malos consulta si a nullo desciuertit, si in nullo exorbita uertit: si no necessaria dc aptissima quςq; disci. plinae obliterauerunt:quonia ille leges obliterauere: quonia ille Ieges abierunt: sumptu di ambiticne ccmprimentes:qus centu a no amplius in cena subscribi iubebant: nec amplius a una inferri gallina Meam no saginata,quq patricium:9,dece pondo argenti habuisset pro magno titulo ambitionis senatus summouebat: quae theatra stuprandis maribus orientia statim destruebant: qus dignitate di honestos natalium insignia, no temere, nec impune usurpari sinebant, uideo enim N centenarias cenas a centenis iam sextertiis dicendas, dc in lauces paria est si senatoriu, εἱ no libertinoae, uel adhuc flagra rumpentium argentaria metalla pducta: uideo ut Theatra, nec singula satis est, nec nuda na urhieme uoluptas impudica frigeret primi Lacedemonii penula ludis excogitarunt, uideo Sc inter matronas at stibula nullu de habitu discrimen relictu , circa se inas quide etiailla maloia instituta ceciderunt, quς modest quq sobrietati patrocinabatur: Cum auru nulla norat prςter unico digito quem sponsis oppignerasset pronubo annulo: cu mulieres uis ad eouino abstinerent: ut matrona ob resignatos cellet uinarris Ioculos sui inedia necarint: sub Romulo uero, quς uinu attigerat impune a Mesemo marito trucidata est: iccirco Sc oscula propinquis offerre, di necessitas erat, ut spiritu iudicarentur, ubi est illa selicitas matrimonios de morita utiq; prosperata,que per annosserme sex centos ab urbe condita nulla repudiu dcinus scripsit: at nuc in *minis prς auro nullu leue est mebru: P vino nulluli ru est osculu ,repudiu iam uero & uotu est quasi matrim mi fructus etia circa ipsos deos uestros, quq Pspecte decreuerat
47쪽
patres uestrI, item uos obsequentissimi recidistis, liberum pDtrem cum misteriis,c5sules senatus auctoritate no modo urbe,
sed uniuersa Italia eliminauerui, Serapide, dc Isidem, Arpocratem cu suo Cynocephalo Cipitolio prohibitos inserti: idest cu/ria deos pulsos, Piso, dc Gabinius consules, no utiq; Christiani
euertis ia arisco'abdicauerunt turpiu dc ociosarum superstitionum uitia cohibetes, his uos restitutis summa maiestate cotulistis, ubi religio ubi ueneratio maiorita debita a uobis habitu, uictu,& instructu, sensu, ipso deniq; sermone proauis renuti,stis, laudatis semper antiquitate, di nous de die invitis: per Postendit , dum a bonis malos institutis deceditis, ea uos retinere:& custodire, qu no debuistis no custodistis, ad huc φ uidet bimini fidei illime tueri a patribus traditu in quoprincipaliterres transgressionis Christianos destinastis, studium dico deorucolendoae de quo maxime errauit antiquitas,licetSerapidi iamia romano aras restruxeritis :Baccho iam Italico serias uestras immolaretis suo loto ostendam, proinde despici, negligi, di de destrui a uobis a quersus malos auctoritate: nunc enim ad illa occultorum facinos e infamiam respondebo, ut iam mihi ad manifestiora purge:dicimur sceleratissimi de sacram cto infantici/dii, dc pabulo lude: dc post conuiuium incesto: quod euersuros luminum canes leones scilicet tenc braria, libidinu impiaru in uerccundia procurent dicimur in semper, nec uos st, tam diu dicimur eruere,curatis:ergo eruite si creditis,aut nolito credere,
qui no eruistis, de uestra nobis dissimulatione prsscribit' nonose: q, nec ipsi auditis eruere, longo aliud munus carnificii in christianos imperatis, no ut dicat quς faciut, sed ut negent Φsunt censu stius discipline, ut ia edidimus a Tyberio est, cuodio sui coepit ueritas limul at aperuit, inimica est tot hostes eius,qν extranei, ecquid e proprie ex emulatione Iudei ex conincussoe, milites,ex natura, ipsi et domesticis nris quotidie obsidemur,quotidierdimur in ipsis plurimu cohorti .dcc rega
48쪽
tionibus notas opprimimur: quis unct taliter uagienti insanti superueniae quis cruenta aut inuenerat aut Cyclopu ,α Sirenarum ora iudici reserauit quis uel in uxoribus aliqua inmunda uestigia depWhendit quis talia facinora cu inuenisset celauit caut uendidit ipsos homines trahens. si semper latemus, quado proditu est,quod admittimus,immo a quibus prodi potuit:ab ipsis enim reis no utim cu uel ex forma omnibus mysteriis sit tit sides adhibeat Samothracia dc Eleusinia reticentur, quanto magis talia quς prodita matri humanam animaduersionem puocabul dum diuina seruantur: si ergo non ipsi mitores sui se
quitur ut extranei:& unde extraneis notitia cum semper etiam
impie immutationes arceant profarios,& arbitris caueatur Inisi si impii nimis metuuntiunde Cesariensisi quid faciemus si altius h c repetierimus:gr os igitur popularis,ut ita dicam,ec ta bulosior theologia,NPhoenicu ac Aegiptios huiusmodi re osteditur ut auctoribus iam suis coprobatum est: quam no iniuria in principio pr parationis Euangelies col locamus,ut de nos inmemoriam redigamus: Nquq nesciui discere possint, qualis maiorum nostroy etat relligio:α quata nos ipsi ueritatis ignoratione quasi uiolentia obruti emersimus,per euangelicam pridica tionem:& apparentia saluatoris ueri dei Iesu xpi,qui non in parte una orbis terrarum; nec apud gentem unam, sed ubit quasi animarum proprios lucis radios immittens a caligine, ec tonebris errorum ad fulgentissimam ueritatis lucem omnes ho mines conuocauit, apertissime pr nominati eorum auctores mortuorum simulachra: & turpissimorum hominum imagis nes cultas: nullami mentionem Dei ueri factam illis fitisse. diuinam iustitiam contemnentibus, Ec in omnia scelera sponte irruentibus ostenderunt: nam cum mundum uita homi
num legibus: dc motibus instituta esset pecudum more ad nishil aliud multi quam ad implendum uentrem mentem elouabant,quos primum impietatis gradum tenuisse contendo
49쪽
Hm:non nulli naturali quodam instinctu paulisper eo in
deum:deii uirtute salutare esse,mundo putaruntiac eum quFrentis ad Ccelestium animos erexeruntioc coelestiu pulchrit dine corpora admirati deos ipsa arbitrati sunt:alii depressi omnino in terris pristantiores aut corporis robore,aut prudentia, aut facultatibus,dgates quosda uel tyranos uel magos,ac maleficos uiros,qui auxilio alicuius edis quos a diuiniore statu decessisse credimus,minuda qu iam facere uidebans uel eos qui humanquiis aliquo modo Pserutam uiuos,tum maxime pol mortem deos honoribus colueruCquare deos e etiam templa sepulchra eos suisse multi tinant :ut Clemens in exhortatioe ncinullos,grscosyr auctores scripsisse comemoraci si placet rursus audiamas cum enim inquit inanis superstitio initium coeperit quasi malorum omniu sons multitudinem deos eonstituit:quibus hostias immolare solemnia Beere simulacra statuere:& te pia condere persuasitiquς tandem deos sepulcra prius laetutata magnificentius condita remptos appellatione uocati sunt: nam apud Larisso ciuitatem Achristi sepulchra est: ir, modo sacrari loco ueneranturrita in alce Atheniensi,ut Anthiccus in nono historias conscripsit C ropos sepulchrum fuit:. in replo uom palladis,quam ciuile appellant, Erichtonius iacet, Hiis, rus autem Eumolpi: ait Datis filius in Eleusing una cu Coelei filiabus sepultus:quid multa:non enim latet a Vtilibus sepul/chra hominum adorari, nempe P colimus di nos deus unus ciqui totam molem ista,eum omni instrumentoclementos cor
poste spirituu ,uerbo quo iussit,iane,qua disposuiuuirtute qua potuit de nihilo exprinitin ornamentum maiestatis suet: unde ec Gisci nomen mundo oesmon accomodauerunt: inuisibi/lis eiure si uideatur incomprehensibilis: & si per gratiam re
representetur inextimabilis: fc si humanis sensibus extimeo tur. Ideo uerus est: dc tantus: rerum uideri communi
teru, comprehendi: a, extimari potest, minus est: dc oculis:
50쪽
quibus occupaturi& manibus quibus c5taminatur di sensibus inueniti in uero inmensum est loli sibi notu est: hoe st, est diim extimari facit, dia extimari no c pituta enim uis magnitudinista notu hominibus obiecit, di ignotu: & hse est summa delicti
nolentiu recognoscere: que ignorare no possunt: uultis ex operibus ipsius tot ac talibus, qbus cotinemur: quibus substinemnrubus oblectamur: etia 'bus exterremur: uultis ex anime ipsius testimonio coprobemus: quς licet carcere corporis pressa , licet
institutioni duis circu scripta, Iicet cupiditati &c5cupiscetiis euigorata licet falsis diis exancillata,cum tfi resipissicit,ut ex crapula,ut ex somno,ut ex aliqua ualetudine: & sanitate suam titur, deu nominat hoc solo,quia .pprie uerus hic unus deus nus re magnR & st, deus dederit omniu uox est,iudex quoq; cotestas,illu deus uidet,di deo comendo: 5c deus mihi reddet:
otestimonia animς naturaliter christians, deniqi pronuntiansh Ino ad rapitoliuised ad coetu respicit nouit enim sede dei uiui ab illo,& inde ascedit,descedit:Sed quo plenius,& impressi
us in ipsum,q dispositiones eius,& uoluntates adiremus:instrumentu adiecit litteraturi si quid uelit de deo inquirere:&inquisite inuenire: N inuento crederet: & credito seruire: uiros Penim iusticis,innocentia dignos deu nosse, & ostendere a primordio in secutu emisit spiritu diuino mundatos, quo presicarent deuunicu esse:qui uniuersa codiderina homine de humo instrux rit: hic enim est uerus Prometheus, qui seculia certis temporudissipositionibus N exitionibus ordinauit: exindeq; signa maiostatis sus indicantis ediderit per imbres, per ignes, quas demetendo sibi disciplinas determinauerit:qus ignoratis & deseritis: sed obseruanti his prςmia destinaritidi qui producto pro isto
iudicaturus sit suos cultores in viis pernς retributione prophanos in igne mus perpete suscitatis omnibus ab initio deiunctista resormatis,& recensius, ad utriusq; meriti dispunctione.