장음표시 사용
51쪽
RAECLARE enim Dixere Theologi,st, ex sacris:diuinisi uoluminibus ac nobis percunctap tibus:& edocetibus uti per ea:qus facta sunt inuisibilia Dei mete conspiceremus: is locus, quo
genituram hominis Moses errarat, sese obuiam
tulit:ubi homine legimus ad imaginem & similitudinem dei
factu, ut principatum gerat pisciu maris, ic uolucrum cesi re animalium dc uniuersς teres,duobus hominem principiis constitutu invenio corporeo altero,& suapte natura fluxuli , mox v interituro,diuino altero, spirituali, ait a cunctis prorsus in tentus uinculis absoluto, hunc sane hominem quem dei imaginem legimus reseretem:& si primo aspectu corporalem non ita tellegimus,non enim suspicamur deum corporeum,quem Io annes uerus diuinς mentis interpres esse spiritum cecinit, sed interior homo noster inuisibilis incorporalis,& incorruptus divins imagini similis factus e, in his enim talibus dei imago roctius intelligitur,alteri enim e specula contemplantes, utrum hominem corporeum,sed N incorporeum ad dei imaginem de
similitudinem factum,Mosen diuino spiritu futura priuiden/tem,non ab re intellexisse credimus :creauit nami hominem
deus ad imaginem, similitudinem filii sui,qui non diminuta ,sed uerissima patris imago,atq; ob id rapinam arbitratus se esse squalem deo:nouissimis diebus istis magnifice nostri mortis uincula subiturus, semet ipsum humilians carnem nostram sus pit:Christo igitur saluatori nostro,qui ad se ut uerum deaec hominem adorandum e longinqua regione Magos stella dare perduxit,quam simillimus homo factus est,hoc itam hominum genus quod sua iam nequitia uerbi dei in semetipso ima/ginem deturparit,in sui amorem,lc ueram similitudinem blade de his uocibus reuocantem ecclesia arrectis auribus audiat: surge illuminare Hyerusalem ea dum taxat sibi inuicem , sentanea similia,nec temere opinantur philosophicut eorum uer
52쪽
bis utamur quors quilitas una ,atq; conformis sena ni nostri theologi, qui soli aliis somniantibus uigilant .Christu in humanis ic diuina, ec humana gessisse negotia, dc eu qui perpetuo
suam cum patre comune estentia intuetur qtate,& sapientia re
teris uirtutibus profecisse: is igitur qui uiis hominu moderatori Christo,quonia, similis est, uerami eius imagine cupit inducere, tale ec aliis animς dotibus proficiat necesse est: si ita inextimabile erga deu obligationismagnitudine cotemplamur cotemplationii nostrae a sortitudine fundamentu subiicimus, uenite de uidete opera dominilquonia sortis,de potens in prilis Prostratos nos, captosin omnes occisione liberauit: Et eum sit. tillimi imperatoris prMantiam animo eloquentia,Sc liberalitate constare, sapientissimi qui asseruerint: uenite de uidete clultroneus nulla coactus necessitudine omnipotens Iesus in ab/iectissimi mancipii se a mutatus, non corporis tenebroso carcere includi,non inter brutissimas belluas in nuda humo destitui: non sordido dc spurco senis contactu nutriri exhorruit, sed in erumnosς uite disclimine prouectus omnia horrenda subiit, ec aduersia omnia superauit: qua inmenso salutis nostrς deside/rio flagrans, dum in contumeliis omnibusq; exanclatis doloribus occideretur: nec secius sermone' animo pollens Iesus qui rudestimpetitost animos discipulos ueri boni notitia incensos de terra in coetu erexit, quilin templo duodecimo ςtatis anno
doctissimos uiro' colamatissima ingenia proculcauiti qui per dira petulantissime meretricis corda perseegit: qui tot prauissi/marum mentiu tumultus repressit: dc infrenes animos cornu,
calcibusq; impetentis Pauli sedavit,indinauiti coelos,& caliginem sub pedibus esus detexit, abstrusa etenim prophetam uaticinia illustratis animis enodauit,qui a prophetaEliseo Ppterea equi domini appellantur, quia frenum diicipling esus accepe/runt,ic iugum serunt suavitatis sus,ic incomparabili esus hiberalitate pascunt uenite enim dc uidete,quid reliqui sibi fecerit
53쪽
dominus deus,quin nobis Hue contuleriCp tereo pulcherri/mam mussi huius communem nobis undecumi ciuitatem in usumi nostru omnia procreata omitto corporis sermam,
brorum copage:& agilitate prςstantem:ec oportune lingus eis caciam:nos etiam sibi non solum ingenio, animo similes Πηnuit: sed uera patris dilectione est amplexatus, sed eruditione magister,auxilio frater,protectioe amicus,obsequio etiam serauus ad infimam quoq; laudatorum pedum lauandorum famulationem prosequutus:no laborimon uigiliis, no incommodis non cruciatibus,non uitς pepercit,ut pernam delicti errori nostri punitionem deleret, sed proh uoluntatem domini inera plicabilem:post incliis resurrectionis uictricia signa,ubi ex illo Apocalipsis elodo: uicit Leo de tribu Iuda: ubi mansuetudine agnus lupum,fortitudine Leo,diabolum prostrauit:o admira bile diuin beneficentis studium eum letus in Coelum remigraret,no redicula ueterum illa Imperato' congiaria, uilia volu crum,scras,uariarumq; rerum missilia non periculosa auri,at genti metalla profudit,sed spiritus sancti coelestia munera ,εο infinitum diuinitatis lumen est elargitus,ut omnibus linguis gentium salus pridicaretur uti ex apostolorum 8c Euangelis
starum aflatu sacerrimi in omnem terram aquarum fontes emperenudo sanctissimi ubit ignes excitarenturi quorum nos ex piatione flagrantes . serpentes tollere, gros sanare, demonia tacere, nouisss uti linguis ualeremus: ut nos met ipsos scilicet imtueri,ac nosse,ut etiam aliis opitulati:& prauas cogitationes repellere ausi:& diuina mysteria extra seculum tractantes eande illam pernam beatitudinem consequeremutinam loge ampliora adepti sumus qua diaboli nobis inuidia eripuerat hoc ne si des amplius nostra diffunderet,aut spes fluctuaret: aut Chamos frigeret reuelata sunt mysteria anget omnia uota expletae salutis a nostrς prouectio stabilita est nee animς solum:sed caranis etiam ueritas:sed diuina simul: x humana gloria patefacta
54쪽
est atq; ideo conuescens deus ascendit,ut carne, spiritui subia/centem simulari ostenderet: si igitur resurrectio dum spes no stra,ascensio glorificatio est ut enim mors domini uita restituit,surrectio crexit:ita ascensio cosecrauit o ineffabilem ascensus
celebritatem o dignissimum Coelestis Imperii propagationemo priclaram inuictissimi Imperatoris uictoriam :ipse idem dc minus uirtutum,dominus:& rex gloriς Christus qui olim cor/pusculo uili opprobris,sagellisi exulceratus sedillimo Crucis
interitu extabuerat Coelum inclyetus triumphator incdit italut memorat Theoderitus ex priscorum sententiis usu uenit ut ea mirari corpora atq; efferre laudibus soleamus,quq sint membris integra non casta, non mutila qugis naturi benesitio con sonam pulchritudinem semel sortita,eam perpctuo saluam:absolutamq; tueantur: quibus autem corporibus uel deest ali/quid uel superfluit, ea uulgo monstra dicere consuevimus: pa ri quot modo: dc desectum principatus: 5c multitudinem,ut
rem maxime noxiam accusamus: monarchiam uero, hoc est
unius principis potestatem, ueluti rem optimam laudamus:eo fit ut Homcticam illam sententiam magnis laudibus effera/mus:qus huiusmodi legem nobis instituit:aut bona res mul/ti domini,rex unicus esto,& dominus:hςc autem uobis non incassum tanq inanes nugas effatio: sed qui ab humanis rebus diuina nobis demonstrare contendam, dignumq; censeam di vinis in rebus huiusmodi comparationes terminum a uobis
seruari:ita ut sani quidem uobis, ait integri appellentur, qui ueram sectantur 4 heologiam, quam uidelicet :& ab initio natura hominibus tradidit, & diuina subinde eloquia confirmarunt:manci uero ac debiles habeantur,non ii solum qui nullos elle deos opinantur,sed hii quoi qui in multa numina deum unum partiti sun quit rerum omnium conditori parem creaturam statuere, non itas soli Athei deum negantes habendi
55쪽
sum: Diagoras Milesius Cyreneus: Theodorus, Euemerusi
Thegeates:& quicunq; hos consectati sunt Plutarcho teste de uar esse penitus abnesantes sed Homerus prςtera: oc Hesiodus philosophorumi collegia, nam 5c hi multos deorum ordines
fabulantnnquosdam autem illorum ceu pessima quedam mancipia,humanarum perturbationum seruos esse testati sunt: ne
qa etiam defuerunt qui urpilsima flagitia qugi ueli ipsi accusantile a quibus suos abstinere adoloscentes magnopere abhorreant,deos nuncuparentaac tana diis cultum uenerationem lexiberent: atq; ut testis est Siculus Diodorus omnium mortalioum primi egyptii Solem Lunamq3 deorum nomine appellan tes: lem quos Osirin: Lunam uero Isin esse dixerunt: Phenices uero cum hec ab Egyptiis accepissent, illorum exemplo deo os sibi plurimos effecerunt: Plato etiam Cratylo,affirmat grae cos primo hoc errore: dc de his uidelicet qui falso dii nominetitur imbutos suisse:ita uero inquit,videntur mihi grecorum primi hos solos esse deos cestasse,quos hodie barbarorum permulti,Solem ipsum uidelicet, Lunam, Terram,stellas:& Coelum quae cum uiderent cursu quodam, quasi entia, ab hac ipsa currendi natura quasi currentes nominarunt: ipse quidem sapientissimus omnium rerum opifex,cum sit undecunq; ditissimus nec ullis quq uidenturiquHi uideri non possunt rebus indigeat Coelum tamen Terram Solem:& Lunam,c teraq; omnia quae sentiuntur,qupp conspicua sunt,ad usus hominum, commoditatems creauit:immo liberalitate ae magnificientia amplius hominis:q pronecessariis rebus contulit:peri huiusmodi creaturas pribet humano geneti facultatem bonis omnibus perfruendi iucundissime: l enim abortu sese tollens,diemi iniciens excitare homines uidetur,ad diuersa munia obeunda: Luna uero ubi iam luminare maius obscessit,noestumas ipse tenebras moderatur,atq; ita sit,ut neq; eos qui requiescere a labori
56쪽
bus uolunt,contristet nimis Iucis copia: n iIlis rursus qui aut facere iter cupiunt,aut quisci agere non oportunam facem Luna sumeiat: ubi uero iam Luna deficit idem pr stare ossimum stellς cernuntur:ipse igitur mundi opifex t dudum dixi
hominibus prouidentia tanta cosuluit homines autem qui muneribus his, q ue maxima consecuta erant quasi ducibus qui busdam suis ad dei contemplationem uti dcbebant, rerumq; illarum auditorem laudando eflerre ipsum quidem in honoratu in laudatum* reliquςrunt: coluerunt autem naturam uelut apostoli Pauli uerbis utar seruierunt craturi magis :s creatori manerami illorum tum magnitudo, tum pulchritudo occa sionem illis ad ingrati animi uitium prςbuit:datorem nam i ii Iorum munerum ignorarunt:ipsis autem muneribus honores
deo debitos persoluerunt,at qui hunc hominum errorem se Mentissimus deus multo ante persentiens non nullos desectus elementis subiunxit:ut illorum quidem speties ac magnitudo in tuentes homines ad opificem demirandum attolleret, ipset uicissim labes, ae patientiς homines cohiberent: quo minus ea tanq deos adoranda censerent,in promptu enim uidere est lucidissimum Solis ac Lune corpus exigue prςtentu nubis obduci caligines ac nubibus obtundi illorum radios:&hebescere,nonnunq uero accidit ut in meridiani temporis articulo,nec oblochis nubibus,nec ulla effusa caligine,Sol luce sua castus appa reat:idemqr infortunium tempore nocturno, assiciati quae sene ipsa, non absi sapientissimi Dei consilio euenire putanda sunt etenim cum moderatus ille tepor qui a Sole dissundi/tur aptus sit alendis corporibus plantariis p ae seminibus ual/de commodus , dum illis quidem auctum, nutritumi subministrat: fructus uero ipsos ad maturitatem oportunam perducit deus autem ab eodem sole uehementiores radii no nunu intem
57쪽
clarentur instituit, qui Ec hominum ipserum, εἰ cperarum animantium corporibus permolesti essent, istusissi corrumperent a seminibus arboribuso profectos nullamq; aliam ob rem instituit, nisi ne solem uitς causam esse,auctoremq; opinemur, sed ministrum esse atq; organu diuing uoluntatis credamus aerem porro ipsum tuenal nobis uiis quasi socium quendam adiutoὸ remi constituit: huius euim reciproca spiratione, non solum homines,sed brutet quot animantes uictitare cernuntur,eiuslin lapsu refrigerare,insitum calorem leuioremi essicere: nihilo tamen secius. 5c pestilentes morbi ab aere inuehunturi contra chal pestis intemperie corpora tabescuncine ec hunc deum esse opinemur, sed cum dc illum uideamus crebris assici qualitati/bus, immutaris posse, ab eius adoratione abhorreamus, pari . quos modo,oc terram datricem uitς diuitiarumq; omnium, parentem ivsuper ac nutricem, communeq; animantibus solum deus decreuit: Sed tamen ne earum rerum spectaculo decipi, mur ita, ut eam ueluti bonorum primam dat icem in deorum numerum reponamus: multas huic quos uariasi rerum infirmitates adiunxit ex nimio siquidem calore 6c frigore,iniuria vi
patitur,ac longe plusci sit opus,imbre diluta fatiscit ato dissoluitur, ita ut seminibus ac plantariis uitium asserat: rursum si nubes tempestiuam pluviam non effundant rarescit ea prorasus, & ad sterilitatem perducitur: sepe etiam accidit ut pluuia tempore non suo illapsa corruptionem,uitiumq; adducit unde pernitiosas hominibus animantes progigni necesse est: hane ital terrae infirmitatem cospicantes, qui sunt sane mentis: tacideum Colere illam recusant,peri illam potius peri enascen tia germina ad contemplandum terri, minumq; factorem, tanq per quedam media perducunturisapienter igitur quidam nostrorum,atri argute inquit e creaturarum magnitudine ac
58쪽
spetie,proportione quadam generationis auctorem spectati neq; enim qualia sunt operarealis continuo ipse est opifex : nee quanta hec sunt, tantus:& ille est,uideri:& hec possu ni,contrectari manibus ac sentiri,non nullo'; desectus, atq; infirmit tes adiunctas habent:ille autem nee tangi nec uideri potest, nec quid' pati,neq; corrumpi, ne* quod ab eo facta opera patiuntur ullam subit circumscriptionem, valde igitur apposi/te proportione quadam in superioribusuerbis illis additum est etenim cum Coeli convexa,terri latitudinem, marium tractus splendorem Solis, LunH; nitionem: ceteraq; huiusmodi con tuemur,quae oculis cerni possunt: nequaa his rebus factorem utiq; parem facimus: sed infinita quadam mole ae pulchris tudine potiorem illum suis operibus esse asserimus: ut morito sapiens ille uir dixerit: ex magnitudine: & spetie creata/rum rerum,generationis auctorem spectari:quam sane senten
tiam Paulus apostolus ita confirmat: inuisibilia enim ipsius a constitutione mundi ea quae facta sunt intellecta conspiciuntur sempiterna quo* ipsius potentia:& diuinitas per ea enim quae uidentur factorem inuisibilem cogitamus: hinc priclare
Caesariensis,uerum inquiens, quoniam mysticam:& arcanam Theologiam ad incorporeas reducit uirtutes,ne uideatur ad visibiles mundi partes diuinum cultum referre, consideremus ne omnia sibi rursus labantur,cum una diuina uirtus non muli coledς sint,nam quemadmodu quamuis multς partes: S mebra unius corporis sunt, non in tot animς, sed una in homine anima est: sic & in uniuerso putandum ,unum quidem ex una materia esse mundum plurimis partisus constantem: cuius non mulis, sed una est creatiua uirtus , ueri dei uirtus: M sapientia: illud autem ridiculum est etiam Egyptiorum nugas
59쪽
ad Incorporeas transtulit uirtutes oblitus Chreremona illum ab eo productum qui prster haec uisibilia nullum alium ab
Myptiis cultum suisse deum testabatur: lc omnia in res natu/rales, nihil in rem incorpoream illos traduxisse: Cur igitur cum ipsi Egyptii incorporeas 5c uiuas substantias nullo se momdo colere clament: friuolas has intentiones excogitastis dc uniuersabiliter quidem omnia sic resutantur: particulariter aut non dissicilis redargutio est: nam ut Egyptiacas nugas priae ream quis mentis compos non deridebit has Graecorum phi siologias si enim Iupiter secundum eos non ignea uirtus illa atq; aetherea: ut teste Plutarcho prisci putabant, sed supremus ipse intellectus rerum omnium creator, dc uita est: quomodo Saturnus pater eius erit c per quem tempus significari uoluit Ops autem quo pacto mater, quam interpres iste lapidosam, α montanam uirtutem esse alteruit Iunonem agra esse dicens: nescio quomodo sororem, dc uxorem Creatoris, intellectus uiuifice esse affirmat: Latona rursus, si quasi quaedam obliuio sit, quae animas ad inseriora haec lapsas consequatur: quomodo haee obliuio Solis 6c Lunae mater erit: Apollinem quippe atq; Dianam Latonς liberos ad Solem dc Lunam traduxiti rautem Opem 6c Cererem, idest secundum ipsum lapidose at montans telluris , dc plane ac aequalis symbola colendas esse putat Cur Dionisium praeterea, ec Athym, dc Adonim gene ratiuam scilicet plantarum uirtutem, aut inmature defluentium florum, aut persecti fructus symbola, tanq dii colendi
sunt: Cum humanum genus ad usum cuius omnia haec a cro
aiore producuntur, atq; multo illis honorabilibus sit hoe modo: ec reliqua facile redargues: dc si diluentius considerabis miranda impudentiam eoruiduces qui Solem modo Apolline: modo Herculem .deinde Dionisiurac Esculapiu dicere no uere
60쪽
tur: quomodo enim idem pater 8c filius simul: Id est Eseulapius erit, ait Apollo: quomodo autem Sol Hercules est cum Alchmenae mortalis foeminae filius Hercules perhibeatur aut quomodo furore Sol exagitabatur l sc liberos incitatus intere mit op Herculem secis te omnes fatentur Sed duodecim inquit certamina: duodecim coclestia signa sunt: Quis igitur Euristeus excogitabituri qui soli hunc certandi laborem inuito imponat quomodo autem ad Solem quinquaginta sestiades, di captiuarum reliqua multitudo, quibus omnibus Herculem conuenisse fabulantur reduci poterunt: prqsertim cum morta/les liberos ab illis Herculem suscepisse confirment: a quibus Herculeum genus tractum per longa tempora successione du/rauit: quem porro esse Centaurum dicent: cuius sanguine craenotam uestem soli Deianira obtulit: unde succensus furore dicitur suisisse: uerum non Herculem, sed Dionisium esse Solem ponamus: quae igitur eum genuit: it sine semelae quoam,sive Persephone quomodo autem Dionisius iste,& Sol simul erit, ec germinandi miranda uirtus ' quam autem dicemus multitudinem mulierum suisse , quae cum Dionisio militauit: quae uero solis erit Ariadnae: quare autem non omnium, quae a terra
nascuntur, sed uini solummodo largitor Dioninius: qui si Esculapius & Sol est , quomodo a Ioue turpissimi causa qu stus sulmine percutitur iuxta Pyndarum: sic de ipso dicente: Aurum illi nimiu , pretiosam munera cursHorrendu inde pater diuos citus ira: torsit fulme animal e corpore uulsit: Asesepiaduuero genus P multis se culis inGricia floruit: unde ua hortu este terris: sic sane ueris ac certis rationibus in ,& luna, & reliquas pies mudi fabulς transferuns: ergo rursus creatore relicto falso creaturas coluerul: q, no si pies mudi sed inuisibiles creatoris nirtutes,' oia replet:oita adestiola gubernat,& eotinet
coler se diceCquar no Piectis fabulis sicut iplislati turpissimis