장음표시 사용
61쪽
ad ipsum uerum Nunum deum non couertuntur: hoc enim facere debent: no autem quasi mente capti uenerabilem dei appellationem creaturis ascribere: nec in prosandis ita se ipsos te/nebris claudere: ut intus se deum inuenturos confidere uideantur: nec in simulachris&inani materia diuinas honorari uirtates putare, nec sanguine ac nidore quasi res gratas creatori offerre: a quibus omnibus liberatos oporteret: tanq ucros philoso/phos magna uoce predicareno h se uisibilia, sed inuisibilem
selum modo creatorem admirari de inuisibiles, atq; incorporeas eius uirtutes inuisibiliter colere, non incendendo ignem, neq; arietem, aut thaurum sacrificando: non sertis atq; simulachris:
sed pio animo, 6c recta dei sententia de uirtute, quq ut possibile homini est, ad dei nos adducit similitudine; Sed nullus inqua
barbaruS. nullus grecus, ante doctrina saluatoris nostri, hanc ueritatem cognouit, saluator noster solus omnes undiqi gentes euangelica prςdicatione ad uera religionem couocauit: Sapien/res autem huius Rculi omnia se scire iactantes, cum deu cognouissent: non ut deum glorificarunt: aut gratias egerunt, sicut Apostolus ait: sed obtenebratum est imprudens eorum cor, de dicentes se sapientes stulti inuenti creaturas, non creatorem colentes qui est benedictus in secula: post enim longam philos
phiam dc mysticani: immo uero impiam theologiam a Phisiologia sua deiecti multitudini conserutur, de multorum errores simulachris sacrificando adaugent: quare patet pudore uictos turpitudinem theolo ς sue phisiologiam celare uoluisse, cum fabulas comprobent : P mihi mirum nequaq esse uideturcum de ipsos deos uideo fabulas contemnere non posse: quippe in
opere pretium est Apollinem ipsum, de Esculapiu audire quid de se ipsis dieant: Sic ergo Apollo teste Porphirio in libro que de responsis scripst de se ipso edidit: Cu Latona graui partus oppressa dolore, commotis essent gemini intra uiscera,diui sta
62쪽
est terra, aer stabat, fixa insula robur: Recepit fluetus etiam mitescere ponti: Cepere: Arcitenens,uatest exivit Apollo: Esculapius quot de se ipso sic edidit:natus ego ex sacraTrica,cui tota medendi ars, cui sese omnis pariter sapientia de is que mater peperit cum pressa ab Apolline magnum illum Esculapiudiuum numeroq; receptum, Mercurius autem de se ipso cla/mat: sub Ioue Mercurius, Malal athlantide natus: sormas etiam suas ipsi describunt, ut ex hoc pan oraculo aperte moninstratur: Exoluo pani mortalis uota bicomi, delitiast deo pariter bipedi Capricorno: non ergo uniuersum ipsum pan est: sed demon quispiam talis uidelicet, quale se ipsum hoc oraeulo descripsit: non enim uniuersus mundus h e carmina edidit:Mercurius etiam qnomodo interpreta tua oratio dici potest, cum Maiς Atlantidos filium se suisse fateatur: dc Esculapius quomodo sol erit, qui se Tricensem suisse aflirmat,ic a mortali se muliere natum non inficiatur: quomodo autem eum sit solis si/lius, Sol ipse erit Solis autem 5c mortalis cuiusdam mulieris filium se appellans, quomodo non erit ridiculus c Apollo etias Sol est,quo pacto Delo iusula genitum se a Latona pWdicat ii obiicienda eis tunc maxime censeo, quando inprudenter Saluatoris nostri uirgineum partum deridere audent: priseratim eum non a poetis ista: sed ab ipsis diis dicta sint: Cum igitur 6c poetae fabulose theologiam tradiderint philosophi phisiologice fabulas intelligant, dii uero ipsi aperte,qui,ec unde suerint, suis oraculis declararunt:manifestum scilicet est, quia diis credendum est, uel quia dii sint: uel quia unusquisl melius, s riteri sua cognorit, Φ si sorte ita est philosophos phibolo et fals omnino inueniuntur: sin uero philosophi ueritatem alle
ruut ipsos deost de ipis testimonia falsa relinquenti Sed illud
orsan quispia obiiceret,quia responsum Apollinis philosophora sentetiae coueniens hoc modo inuenis: Nol dc Osiris: Ite Dionisius herinpollo rex N,ite retinet lucis,il e noctis habenas,q
63쪽
uentos,qui dat Imbres,qui tepora mutat,stellas summus rex in mortalis,oc ignis idem ergo dii dc poetas fabulas,ec philosophou sententias comprobantes pugnantia de se ipsis cosi aenam si mortalem sibi matrem ascribit Apollo: dc patriam unde oriundus suit sponte fatetur quomodo sol erit st, si sol est quomodo delos insula patria: lc mater latona hec enim uera esse ipse Apollo respondit:prserea si Apollo est, quomodo de se ipso h e cecinit utrum sol de Coelo in aliquem hominem descendit: ec hee de se ceciniusta non est possibile talem,tana substantia homini se subiicere,an intelligentia dc uirtus illa qus in ipso cista nee illam animam hominis unquam suscipere potuit,eade utemur ratione de Luna,quam uis potestatem quς in luna est Hecatem appellantes:& malignorum spirituum originem pu/tantes,cum ad amorum obscoena inuocent ministeria,concede
dum eis sortasse uideatunquomodo autem:& Pluto: dc serapis in Solem reseruntur,cum malignorum spiritum princeps esse Serapis pridicetur:ex quibus omnibus mustica philosophorutheologia falis 6 Cavillatoria uniuersa uidetur oraculorum autem omnium auctores demones ac malignos,qui non nuna fabulasmon nunci philosophos sententiam ratam faciunt: ut 6 illos derideant: dc hos maiore arrogantia perdanuquis no uiderit φ prisci philosephi multa ex Moscita Prophetis hausere: undePlato mystice quom rerum cognitionem prophetis acceptam rettulisset, nam in Thimeo cum de no nullis principiis dispu/taret,ita disseruiuignis Maliorum corporum principium sup posuimus:ita incedentes ut necessarium uisum est rationi comvenire:quq autem in iis principia sunt,& Deus,& quicuns iuctus est illi amicitia,sup e cognouerunt:sed quos nam alios Des amicos p ter Mosen:& reliqumrphetas existimat,in quorum prophetias cum incidissen& illorum de iuditio sententia perdidicisset,in ptimo de re. pula libro ita exclamauit dicens:
PQq autem eum processent quispiam ut prospiciat sibi morie
64쪽
dum esse: irruit in illum: dc timor: 5c cura rerum earum quas antea non timuerat: nami ob ea quq de inseris pr dicantur in quibus iniusti homines poenas luant, ueretur se illic aflictandu: ecqui tibi fabulosa olim: de ridicula uidebantur,tunc euert ut,iacutiuntq; animum ne uera illa sint expauescentem, hic ide uel
senectς debilitate: uel quia iis qus illic geruntur propior est illa ipsa magis perspicit,quo sit ut suspitione: dic pauore repleatur:
nec non secum ratiocinetur,atq; consideretinum iniuste quempiam afficetiis tum siqua ante acte crimina meti se ingesserint: ueluti pueri cum de somno subito expergefiunt sermident: de spe mala uitam ducantisi enim uero nil mali in se ipsis consipe xerint dulcis spes semper adheret, atq; senum nutrix hona ait PDdarus, comiter nam i Socrates ille inquitieu qui Iustus: ec sanctus est, dulccm uitam perducere:quo spes altrix senectutis dulce cor sublevet,quq uersatilem mortalium mentem ma xime gubernat: hec ille in primo suς rei pubdibrosin decimo uero clare manifestem posuit:qus a prophetis,qus ab indicio di/dicerat, sed ob gentium pauorem, non tanq ab eis edoctus eru ditus autem ab aliquo qui ut sibi fingere libuio surrexisset: doqus in inferno geruntur enarrasset, uerbis autem istis scriptum reliquit,adstitisse alicui qui a solio interrogaretur,ubi magnus ille Arideus eet, hic autem Atideus cuiusdam urbis PamplitigTyrannidem usurpaverat, patre sent:& fratre natu maiore trucidatis, alia quoq; multa scelera,ut ferebatur comisera respondit se uero illu , no uenisse, aut ventuae esse Atideum, sed iis uerbis adiecit metuenda spectacula contemplati sumus, cum pro pe hos in eo essemus: V reuerteremur,pateremurip plurima, tu illum repente uidimus Tyrannis plurimis permixtum: erat 5c priuati simus, qui facinora enormia commisissent, qui dum redire eonarentur os illud n5 patiebatur:sed mugiebat quoties eoru quispia, qui uenia indignus, se mel sagitiis refersistet regre
di moliretur privse debitas poenas dedisser,mihi quos adsute
65쪽
rant uiti N truci,aspectu ignei, qui eosdem obseruato signo coprehensos ducebant, Arideu autem: dc qui simul erat capite pedibus manibusq; trucatos,decoriatosq;:ac super tribulis reuolutos iuxta uiam diuersos pertrahebant, ac spectantibus signifi/cabant .quoue id causa fieret: pq; in tartas proiciendi reptabanturiinter ora uero timores quos essent perpessi c quaq ii essent: fc magni:& plurimi:is inqua excellebat:qui de oris illius mugitum inserebat:Cum sursum diis poenas: dc sagella esse: atq; iis opposita prςmia narrabacquia in re mihi uidet Plato no iolude iuditio sententia a Pphetis didicis Ie, sed eam quot, quς de resurrectione est a gentibus minime credita,in eo enim q, assirmauit anima una cum corpore iudicati nil aliud insinuauit: lay sentcti de resurrectioe adstipulares:qui enim fieri potuit,ut Arideus:& ceteri qui corpus,cui caput:& manus:& pellis inest reliquerat super terra,tanta in inferno flagella substineret:nem enim manus,aut pedes,pelle ue habere anima cositebune, sed
eu in Egypto in propheta' libros incidisset:& dogmata, de re
surrectoe corpos admississet: docuit anima ipsam cu corpore iudicati,nec Plato modo,ues etia Homerus apud Egyptios, hec edoctus:Tytion pariter expendere poenas asseuerauit:ita enim in eius Nechyomatia Alcynoo Vlixes 'enarrat uidimus: dc Tityum celebrem telluris alumnu: Expansumq; nove corpus'per iugera cuius: utrini assidcs contundit uiscera uultur :quq non
certe ad anima sed ad eorpus reserti debene e modo: dc Syfυphum:& Tantalu in corpore poenas pati narrauitiquod aut in no diuersatus Homerus fuerit:& multa ex iis q ibi didice/rat,ad sua poesim ipse couerteret: satis edocet,Diodorns Historico' celebratissimus:q asserit illu in Egypt sectum didicissest cula illud cui Nepothes nome fecit,iri malorul omnium obliuionem afferes accepisset Helena a Polydana uxore Theonis:& in Sparta devexisset:eodem pharmaco prodit Homerus
usam Helenam Menelai factu sedasse cora Thelemacho susci
66쪽
tatum:Idem ex Egyptiorum historia Veneri cognomentsi indidit aures, nouerat enim in Egypto Veneris puerum nuncupa/tum:q, si quispiam nosse aueat cuius nam gratia Isth c nuc ad memoriam reuocauerimus, id propterea secisse nos discat, ut ostenderemus poetam ipsum,multa ex diuina patrum nostron
historia in suam poesim transtulisse: atq; inprimis, creati mundi principium a Mose celebratum, ita enim scripsit Moses: In principio creauit deus coetu re terram,deinde solem,& luna,&stellas,h c in Egypto didicit Homerus: & de iis quq de mundi
Genesi scripta erant admodu oblectatus, Vulcanii introduxit in Achillis scuto, ceu mundi quodda genestos imaginem delυ masse: ita enim scripsit: hic etenim ignipotens struxit, maria, hem, terras, ardentem solem plene quoq; lumina lunae: atq; coronatum signis fulgentibus orbem: Sed & quot paradisi terrestris imaginem in orto Alcinoi ueluti ad adseruatam effinxit: quem semper floiadum, re plenii fructibus similitudine quadaostendit . atq; in hunc modum scripsit: Hic nemora emittunt procera e stipite fores: punicei fructus, ta olentia mala, pirioeta dulces ficus,& blande germina olius: quis nes depetiit fruinctus,nec desinit unq: non ςstas hiemsq; nocent,uerum aura tanoni: perpetuu spirans: hos profert:deicit illosinti pirum ueteri , sic pomo poma senescunt: At p recens passis superaduenit uua racemis: Ficubus adduns ficus, & uinea diues: Frugiferuteneris germen radicibus efferti. Huic soboles Phoebi radiis coγtacta calescit: Hanc manibus carpunt ex illis musta tepescunti Illi deciduus flos:huic natura .ppinquat: tas oc patulis refluat vindemia labris: Cur no uerba isthec clara & manifesta eorum a primo propheta Mose de paradiso dicta erant imitationem ostendui: Si quis uero turris discatione cotemplati uolnerit, euius structura tepestatis illius aditu sibi in coetu parare posse putauerui:certior utis fiet,& hanc ipsam per hortu S Ephiabiem allegoria quada poeta imitatu, de illis enim ita cecinichii
67쪽
siquidem bellum decernut impetu magno cogicolis,ossam sta/tuunt pNponere: Olympo:& foliis tremulum componere Pelio cis Terrestiis celsum, ut reseraret semita citium: similiter de humani generis hoste de coelis plecto,que diuine scripturς diabolum nuncupant:id enim nomenclae a prima hominis catu. nia sortitus est siquis exacte cosiderauerit,inuenire a pocla metionem facta,no P enim Pprio diaboli signarit nomine sed ex pessima illius operatoe cognome indiderit,quippe illu damnuappellauitridi de Coelo ab ipsos a deo detrulum asseruerit:& taci exacte memor uerbos q de illo ptulit Esaias propheta in sua poesi scriptu reliquit: acturu c5ptis damnii e pisse capillis: dicitur iratus stabile iuratus auernu: nuna stelligeros redituru rursus i axes, sic fatus celso damnii detrusit Olympo: sed ut ad heodoritus meminit: si forte existimatis eos sine sensu nuc else, nec
ita potius decessisse, ut beati fructus percipiat, Pyndarus hac a
uobis ronem,opinione ue extrudat, quo loco hqc ait animς pioru caelos coletes cantu beatu: 5c magnu in hymnis canu t: si er/so Coelu sedes illos est,qui pie uita duxerunt hue Psecto sine sui cursus:& martyres consecuti iam sunt his enim magis piuesse,nil mi, Empedocles quoq; agrigentinus,ita quorunda se/licitate comendat, hymnidiri artis: peritiq; mortales cuctos primi post terga relinquut: sunt ubi dii superi magnis in honori/bus aucti: s, si uatibas ae medicis tantu ille honoris repensum prodidit:quid de illis dicendum sit qui pro religione ac pietate tanta Fortitudinis ediderut excpla,qbusm resacts in uita ,non solum Fortitudinis: sed Iustiti , Tepetantis,ac Prudelie fidem cociliant:qd enim illis Teperatius pollit q noluer ut ab incoeptis illis dogmatibus discere qolim bona crediderut qd uero illis
sit et Iustius, qdiuina munera, sibi execto iugulo coparariit suaq; ipsi corpora P eo tormetis Oibus obiectar ut qui cruci corpus suu .p nobis tradidit quid porro prudelius quid sapietius dici queat iis qui hoc costii captauerut,ut quFul sunt in hoc
68쪽
Terrasu orbe cotemneret,uelut ea quς nihil hiat stabile ae man/surulilla aut toto pectore adamarent'us sermone ullo exprimino possctunt: qd denis sortius eis sit,qui multa uariaq; certami
na subeuntes,animi costantia eos uicerui: a qbus acerrime roraquebant:hii sunt igis uere hominu duces,principes, ppugna tores,custodes p quos a nobis infortunia avertunt pcul arquς a demonita inseruns mala: HeracIit' Psectoritaeos qin bello occisi essent, nullo no dignos honore extimauit: inquiens quos enim Gradivus occiditi ec honor dii lc homines Psequunturirursus alibi: Hi maioresImaiore sorte linil hac uero illi' oratione haud equidetpe admitto: Qua plurimi enim q coeleste uita rigerui: uiolenta morte ppessi sunt:Si ergo omnes qui in bel, Io cesi occubuerut honorari coueniat cotinuo ueI Oedippi filiise Emeli ae Polyrnici,lioe a nobis premii pseluct)q patre p contemptu post habitoJ yramnide assectates,mutua in se rabie couersi alter alterius sanguine dextras cruentaru Chonorib9 ite de Pisistradide,honestandi erutob Armodio,& Aristogitone iure optimo trucidatiluem multo aliter secisse Athenieses inueniue mussoribus enim statuas greas posuerut eos postcris imunita te tributos cocessa:no sunt itaq; omni ferro pemptis:ut Heraeleis ait, honores dandi: sed iis secto q p sua in deu pietate nece alacres exceperunt:hii naq ut iplus uerbis utar soli nimiruaucti maiore a sunt, ideoq; maiori sorte merito pfruunt H nucta a euctis late mortalita honores amplissimos serui: dc sternis insigniri coronis expectati veru illud Heracleti dictu ualde admiror inquies manere morientes homines ea q neq; speratines expectatii aut sanctoue animi; beati finis iucudissimos fructus pcipiant: Plato quo in Phedrone ostendit,lc ait,q aut uideae viis sanctitate pre teris egregii fuisse:hii sunt Q terrenis malis ueluti quoda careei liberat :ad superna uero pura illa habitatione pueniuCpaulo uero mox, dc hoc addidit ad habitacula uero
multo his quos pulchriora puentutiq nelfacile ostedi possunt
69쪽
neq; mssii ad hee explicada nue tepus dac:nem sis uero eu Medici: audiret desiderio illius diuinquit succesus squu sanctus existimaret,uioletas sibi manus inseredose se ipsum de hae uita abstruder,necessatio addidit: nephas e se se ipm queu de hoe
soluere habitaculo: sugat hinc arripererati ut paucis dica ma/la ee materia arbitrati:ait uero posse anima cu seorsum ad se ip/sam receperit uera c5sequi sapientia:maioress humana uirtute ac facultate:vcunq; uidelicet amor,hinc ea subvolare secerit pphilosophica uita ad terminu sus spei Psecta ubi alterius uitae sempiternu pricipiu capiat:rursusq,in eode dialago inquit optima quide cu spe bonas hine animas psicitarat a mali sunt homines,pessima inat eu spe uiuucide Plato philosophia mortis meditatione ee dixi dices:q recte philosoph am attingui in eo sunt discrimine,ne uidelicet holas alios lateat: qnquide nil ali/ , Dd eurat studeis nisi ut morianturrimortui ue ia sint: hec italoia in Phedrone inato esse ipsit:in decimo at rei puta libro sieinili: Ex iis aut qui in expeditioibus petierat:quicul laudatus
interiit,none aurei genetis re primu dicemus: paulo mox:quid aut inquit:an no in postes perinde:ac demones illi fuerint,e tu colere sepulchra: atq; adorare debemus:ide uero nobis faciendu existimabimus:quotiens uel senio cosectus:uel alio mortis pne obierit:q du uiueret egregie bonitatis homo,habitus sit. se det Cratilo sentetia hae Plato latius explicuit: laudat enim He sodu pocetast alios,qui dicut bonu hominem uita planctum eximis sortis gradu:maximo'; honores apud in mortales deos accipere: ierit demone hoc est sesente a prudentia uidelicet on eo cognomine: hoc eode in loco:& ipse scietis hominem colloco: Hesiodus uero de aurei generis hominibus ita cecinit:at postqgenus hoc terra mors obruit alta demones ii sinisti terrestres uiis uocans custodos hominu nis hec quibus ola curs: P si preta Hesiodus auxiliaresaeustodest mortaliu eos uocat q olim facte
neq; uixeruueas pocis huius sentetia philosophos optimus
70쪽
adeo eonfirmauit ut eorum hominum sepuIchra ectenda esset atq; adoranda censueriae: quid ita qu se boni uiri, quae ipsa facimus accusatis c nos enim pari modo eos qui ilIustri pietate uiguerunt, pros ea iugulati ac si sunt: & auxiliares &mediacm nominamus:at non demonas tamen:absit a nobis hie serotet ted amicos dei fideles seruos esse dicimus, dicendi libertate maxime usus: dum certissimum bonorum prouentum nobis
prenuntiarenti: id P etiam uobis philosophorum princeps in tua Epinomide ita silnificat inquiens haud sine dixerim pota
homines beatos,ae felices euadere, paucis exceptis: donec uiuimus,lta decerno: bona aut est spes morienti omnia cosequi hee
aut per q similia sunt ii qui in sacris monumetis legum me beatum quenil feceris,ante obitus sui dici & rursus: usq; quam lu/meeli iustis:& iustos animς in manu dei sunt': de quς sunt his
milia,'olere aut mundi deu rectore iustos homincs du sunt multa,iniuriis, uitiis,uerberibusq; subiicere:Ide Plato i reputatua testatur, Iustus enim ita preparatus,ceditur, torquebitur colligabit ,oculis erues, cucta deniq; perpessus, postremo etia ut pendetur: sunt iras miserrimi, qui csteros mortales talibus damnis affieiunt: selicissimi uero,qui ea perpetiune: posse aut ranctos animas, uidelicet deiunctos, uel cu extra corpus hoc tuerim hominu curare negotia: PIato etiam in undecimo leo alibro hisice uerbis affirmati oportune itaq; admodum ea que superius tractata sunt locuti videmur animas uidelicet de noctorum: uel posti e uita excesserunt, quae inter homines fiant curare polle: Sermones ergo qui de hisce rebus habentur,ueri ac beati sunt: Credendum uero est, & aliis quoin narrationi/hus quae eadem nobis tradunt: ita ille quidem, Nantiquae 'mulis sum: credendum praeterea ta hiis qui Ieges tulerunt: ita lige se habere: eu itas philosophus credendu esse rumoritacenteat: uos tsi non solum nobis fidei nil habetis, elamanteminuentos uoce audire non uultis:sed ne uestro quidem philoso