장음표시 사용
71쪽
o credendum esse existimatis: eum tamen is plane assi et
sanctos animas etiam corporibus exolutas humanarum rerustatum curare:decet autem Psecto quantumq; est hoc honoris
ac prςmii eos adipisci qui res diuinas totis pcordiis adamavit: quil ad usq; supremum uite diem in hiis pstiterunt incoeptis: Iae olim ab initio pNoptarutinet passi sunt eam cui a sese adixerant stationem relinquere: hinc diuus Iussi nus nam de Plato differens an uero a sua re pub:propterea pepulit Homerum Plato:* in legatioe ad Achille dixerat: phoenix Dei uertuntur ec ipsi:hoc autem Homerus: no de ipso rege:& eo qui iuxta Platonem derit opifex est,cecinit: sed de non nullis, quos multos esse Gr i putarui: ut est nobis a Platone discere:ubi ait dei deorum uni autem primo deo,aurea illa cathena omnium Imperium:& potestatem Homerus attribuit a cuius diuinitate ceteri tantum distarent dii ut haberentur digni, qui inter homines computarentur,ab eodem Vlixes cotra Hectorem, ad Achille loques in hunc modum introducis:Ipse hominesq*deosl,Io ui confisus honore,Indignos retur tumida circussum ira:quo in loco mihi uidetur Homerum eu eademq; Plato in Ento didicisset,extra controuersiam hoc ipsum inuenisse, ut deo Q exi/s it fretus eos qui non existut plane negligerezipse mi poeta alibi ui alterius dictionis pronominis scilicet deu significatio pronomen participiosquivaleat: quo deu Plato existente dicit quo loco ait qd est semper existes generatim priuatu Inma enim temere mihi dictu uides a phoenice, nec si pollicitus deus ipse
auferre sene Et mihi florente circuladisse iuuenta: hoc enim pronome ipse existens, re uera deu significatiidem quos asse uerat oraculu: q, uobis de Chaldeis:& hebreis allatu est:nam pcunctancte nescio quo,qui nam sorte uiri deum pure coluisset:
ita res disse,illud asseveratisv p se genitu h brei coluer tonate Chaldeiq; simul, Sophia, diuinal norut:quo pacto igis Plato Homeroaulait,assirmati,coueni deos:siilde Homeru illud
72쪽
utilitatis gratis dixisse,manifestu est ex hiis quae ibi direntur:
eorum enim,proprium est,qui precibusr & sacrifitiis, dignum
putat Clementia consequi: ut dignitate in uertibile existimaγret:nequaq deligeret a criminibus quς comiscuerunt retrocedere:qn quidem expeniteria nihil se utilitatis pcepturos putraret quid fit ergo ut philosophus Plato c5demnetHomeru poetam asserente uertibiles re deos cu ipse deos opificem in facile confluersum introduxerit ut interdit quide morioles deos: interdum uero in mortales eosde affirmarit:nec de illis modo, sed de m
teria,ex qua ut inquio necessario producti sunt dei uatia lo/quunt :& aliquando ingenita,aliquando genita asseveret:Ignarus op in quibus Homerus incusat,in illa ipse mel copegisse eouincie:Cu dicat ta facile deos opisce conuerti: ta & si Homo rus de ipso et Deo cotraria cecinerit:uppe qui eu scribat, ita de se ipso dixisse:Nee reuocare datur, nec falli aut fine carere: Cucapite annuero fient madata Tonantis: Sed hec quidem inulatus ut putauerunt Plato formidans illos qui deos plutitatem
uenerant :aliena de aliis uidetur narrasse: quq uero a Mose:& a prophetis de uno deo mystice dicta suerant:ea edoctus essereda putat pium affectantibus cultum quid sentiat manifestans, namq; delectatus, quod Moses a Deo susceperat: ergo sum erutastens, breuem dictionem participio expressam: multa cura spoculanda recepit cognouiti deu cu suam Mosi pernitate signia ficare uoluisset,dixissiet:ego sum existes:quandoquidem hec sillaba idest existes,non unum dumtaxat,sed tria innuit te pora, prsteritum, prςsens,ati suturum:sic enim Plato id e existens ad suturum rettulit lepus: quippe qui dicat non dum existentem: hoc autem si dico non dum,& no in prirentum ut non nulli putant:sed in futurum tempus reserti debet: QP e promanorum monumensis plane costati Plato igitur quasi capiat uestietibus enarrare,quq mysticsati culte de sernitate dei
per participium illud dicta suerant:his maxime dictu,
73쪽
nibus utitur se ibens:deum etenim ,q, est antiquu dogma omnium principium,fincita media continet: quo in loco procul, dubio legem Mosis,antiquum dogma nuncupauit a Mosis,nomine abstino,o cuiqFormidine: ut pote qui nouerat ipsius uiri doctrinam grscis inuisam antiquitatis aut uerbo Mosen ex pressit cuius lege:& antiqua:& ptima,tum ex Diodoro: Tu ex reliquis histo iis,supra nobis demostratu est quod eu Theodorus legis latoru primu fugia comemorat, non repertis adhuc
GKcaru characteribus litteras qbus illi in historiis se ndis usi fuere: dc si eoue ineptias narrauerimus:alibi tamen Theodoritus prςclarus Theologus inquit Iume hoc sensibile: φ oculis usurp amas siue id superne ad nos deseras,sive his in terris humano artificio comparetur,intuentibus plane iudicat,quid sit auru quid argentu qd serru aliarumq; rerum materiam pari modo ostedit quin: &colorum,figuraruml,nec non plantaFati animalium differentias idem docet:Sed enim qui sunt acri oeulo' obtutu, soli res hanc discretionem percipiunt:ipsi na cecutiens, nihil prorsus ad solis radios assequunturiCum ne ipsam quidem luminis claritatem ,his persimiles esse noscune qintellectualis uetitatis lumen intueri nolentes amat in tenebris ignoratiς diuersari: ueluti aves illς quς noctu tantummodo uoIitantes,meritissima noctis nomectatura signantur: noctus si/quidem ae Nycticoraces,ut inimicam sibi lucem suffugiunt, amant uero tenebras,tanil maxime salutares atq; his quide,nemo sane mentis indignae atq; succeseat,natura enim ab initio genus hoc uitς illis addixitiqui uero ultro se se tenebris adluxerant, quid na qneso uente cosequant: prisertim cu diuine lux
veritatis omne continentem: ne alliam insulas suis radiis late coplerit:orbisq; totius sines: ac terminos occuparit: nam ct an te Vm exortu hoc erroris laqueo tenebans,aliqua ut cunq; :ac mediocrem saltem excusationem afferre poterant uidelicet sesIustitiet non dum ortus iussi me propterea quasi in noctura
74쪽
nis tenebris uitam traducerenti solist natur saeibus duceren/tur: Cum uero nune Sol iustitis non modo exhortus iam sit et Sed ut poetice dicam medium coscenderit axem: is iam quq se relictus excusationi locus , iis qui meridiano tempore allucinantur :quil ne luce iucundissima perfruantui, oculos ultro concluduntini mirum pessima opinionis affectio nebulam propellere, ac dissipare illos non sinit: putant enim se optime cunctorum mortalium intueri ueritatem, propterea 9, eloquentia uirorum disciplinis innutriti fuerint: neq; animaduertunt marinis piscibus quanq plurime salsedini innutritis: tamen ad codituram ne minus ec sale adhibito opus esse neq; ite intelligut:
ueritatis gnitione ab idoneo linguq concentu petendam non
esse: Quid enim Homerica poesi queat esse iucundius quid inqua eius dulciloquio sit suauius dc tamen hunc Homerum ille qui apud uos habetur optimus philosophorum c puto auteum nossς quae dic Aristonis uidelicet Plato, filius unguento prius perunctum , sicut hirundines a mulieribus solent: pr cui eiecit ab ea quam ipse constituit ciuitate, omnis licentiae aloe impietatis magistrum esse testatus: inquit enim poeta:hic blasphemare adolescentes docet illisi sagitiosas de inmortali/bus diis opiniones insinuat, tenerisq; adhuc animis inserit pernitiosas Sc corruptissimas disciplinas: aliis pWterea multis in rebus accusant eximium poetarum: aut ita omnis qui indulci eloquio sit exercitus, idoneus est habendus: qui ueritatem pdoceat:*si uros nobis philosopbos obiectatis, illud P cdperto scitote: hoc quom multis erroribus fisisse implicitos, neq; enim
omnes eadem militari uia incesserunt: ne pKcedentium ma
torum uestigia consectati sunt: Sed tum proprias sibi quis
uias secerunt: tum uero& innumeras excogitarunt multifissunt enim mendacii, falsitatisq; semiis: ipse etiam Tymo Phylasius suis sali , ae dictetiis uros philosophos tragice insectatus est: dc quorum magna copia ego sane pauca ququi coim
75쪽
memorabo, mortales miseri,probrosi uentris ad Instanquq navos lites nugis pngnatibus urgenteo utres animi sensus quos implet inanis:uobis auteti explicui,no tana nugase homo,
uerbosiusq; fabulator: sed qui uobis ossederem fullse Orpheum
generatoe una bellis Troianis antiquiore, Linus porro, ac Musius circa Troiana tepora uigucrutiThamitis ite,ae Philemo, fuerunt illis contemporanei cum ergo ut Porphyrius, inquit, Moses hisce pretis sit mille annis antiquior,hii uero poetarum
sint antiquisti mi post eos enim:& Homerus,dc Hesiodus na/ti sunt,qui:& Thalete,&alios philosophos multis annoru spatiis prscesserunt eumq; sit Thales,auditore a Thaletis uetu/stior insequutis philosophis:cur n5 quese his omnibus relictis ad Mosen Oceanum Theologis transimus a quo ut poetice dia eam fluvii omnes, maria omnia deriuatucillic enim:& Anaxagoras:& Pythagoras, Platoq; post eos,parua qugdam ueritatis lumina,quedam quae initia desumpserunt, Socrates quoiuqui Archelao, Anaxagorei coniunxit,ab eis didicit qu cunide deo aliis ipse tradidit,Moses uero nequau secutus hominia rationes,sicut illi secerunt: sed clarissima dei uoce perdoctus
Theologiam nobis conscripsit Deus enim conditor rerum omnium initio legis quam Mosi dictaui unum coli deum precocepit:inquit enim ego sum dominus deus tuus,qui eduxi de terra Egypti: Cumq; Mosen receris benestii admouisset, hortatus e ut in dei seruitio permaneretinet debito deo cultu, queqpreterea impertiretur :sed uni Deo tribueretin5 enim erunt i
quit tibi alii dii,pr ter me tum ec manifeste Mosem docuit,nihil eorum quq uidentur esse Deopersimile,prorsus pinhibet ullam ab eo fieri imaginem uisibilem,rerum eamq; opinari simulachrum Dei esseaeum uideri Deus non possininquit enim non enim facies tibi Italum illiust rei similitudinem qu cunm iuCoelo sursum:qu 3 in terra deorsum:& quecunt in aquis sub Terra sunt,uobis no facietismet ea adorabitis,quonia ego dominus
76쪽
minus deus tuus:uocem inquit audistilsaelam autem non uidistenullam ital figuram effficies: cuius exemplum ignoras fin/α alibi falsos ae mendaces deos coarguens eliminansq, Egymptiorum errores, ita in deos alloquitur: audi Hisdrael domiγnus deus tuus, dominus unus est, hac pollent dc trina Moseos monumenta: talemq; theologiam & historiis , M legibus, de prophetiis inseruit:scriptisq; a se quinq; libris multcs quidem
qui:& haberentur:& uocarenturi. nec tamen esscnt dii,coli per hibuit:uni autem ac soli deo,rerum omnium conditori cultum
exhiberi pKcepit:Iesus item,qui potestatem ductandi populi,
imperiumla deo patre accepit, omnis deniq; prophetarum chorus, eadem haec & hortari, & precipere non destiterunt, hie etiam est ille Iesus ueri dei imago patris, & unus , cum omnium parente deus de quo David dixit dominus dcmino mco sede a dextris meis:& alibi eructav it cor meum uerbum bonata rursus:hic est filius meus dilectus: in quo mihi bene complaeui ipsum audite qui iter illud coeleste mortalibus ostendit,qui ad coelestes illas sedes ascendit in illo praeclaro, illustrii die. hic ille prognatus est dies cum Hieremias uidit leonem ascendentem de cubili suo,& predonem gentium se leuantem hunc
diem ueluti prestantem habebat ante oculos, Daniel cum cocinit: ecce in nubibus coeli filius hominis ueniebat: & usq; ad uetustum dierum peruenit: nonne stabit inquit Zachatias pedes eius super montem olivarum ad orientem, princeps ille prophetarum Dauid ita uaticinatur reduxit, electos suos in exultatione,& letitia,& Iubilatione M in uoce turi ascendit,abe antigitur,&suo periculo desipiant Impii Arriani, qui diuisnam ab humana in Christo naturam nephariis uerbis separantes ueluti stridentes procelis:& turbulentissim tempc states ausi sunt diuina omnia,& humana uiolare: nesciebatis insani modo Christum ut deum , modo ut hominem loqui consueuisse
nesciebatis ta dei ,α hominis substantiam in eo una esse psona
77쪽
nesciebatis st, nem mortem solus deus sentire nec solus homo superare potuisset:q, dei filius factus est:& nostrς infirmitatis
particeps: non sue expers maiestatis:q, ne ploco se mouet qui Ioco non continetur neq; uenerat per Cancrum:nel reuersus est per Capricornum,quia ne,ac redire animos astrologi opinan/tuti sed quemadmodum se submiserat,eu formam serui indue/ret ita secum ea sublata ascendit: ac super euolauit ad Caelum quare super excelsa mundi ut Augustinus canit 9 Terrenum corpus hodie imponitur,lc ossa inter sepulchri angustias: pau/Ioante conclusa Atibus angelorum inferantur in gremium in/mortalitatis mortalis natura transsunditur o nullis antea secu/Iis au3itam humani generis dignitatem o admirabile diuim mysterium Clementie:quo erexit ex terra inopem: dc extercore eleuauit pauperem,quointerclusum ab adam nobis iter ad coeIum Christus aperuit, quo patrum nostrorum animos e tene bris in luce euocauit: quo suse,sugato humani generis hoste uictor: M triumphator in patriam reuersus est: quid enim per Deum maius nobis confiteri: conferrit potuit:q q, coeIestibus exequiti dignitate sumus:resurrectio nam* domini inmortalitatem:& post interitum uitam superesse nobis ostendinat ascosio in Coelum beatitudinem:quidquid ergo effecit Christus:antea pateretur c ut beatus Leo docet ad demonstrandam suscepti hominis pertimuit ueritatem post passionem uero ruptis
uinculis, mortis infirmitas in uirtutem ,mortalis in inmortalitatem:Contumelia transiuit in gloriam ne enim Christus ut Enoch translat mel ut Helias per aerem ab Angelis subu istas: sed sua uirtuteGregorio asserente,Coelum penetrauit:hac uirtute obsignatum a Mose Christus aperuit testamentum:hae inferorum portas perfregit: hac morte inita mortis necessit,tem uieit: hae denti in Coelum se substuliti atq; ςterni con/cors Imperii ad dextram patris conscendit: signabant illi thr,ces, uetustissimi: ut apud non nullos legimus: dicti tuo
78쪽
dicabant fortunatos eandidis Iapit Iis in urnam conditis, quos quidem fortasse per quasdam uits illecebras:& inhonestas u luptates transigebant,quanto nos Euangeli legis Christiant sectatores,dc uerius,& Iustius. felicitate non albis calculis c ut illi sed candida nostrorum pectorum simplicitate, solido gau/dio, spe firmissima,integerrimis officiis, perpetua obseruantia diuinis modulatioibus prosequemuritaterum si cupimus huius diu ins uirtutis fieri participes: dc eius uim intueri, α quonam modo Christi ascendentis exemplo cum corpore in Coela nos etiam ituri simus: menta corporis potissimum sugiamusta non ea parte animi,quq sensum,motum:& appetitum habet
Et quet Origent:& Cratippo: 5c Philoni uisum est ab actioe cor
poris non seiungitur: sed ea quae intelligentis ac rationis e particeps:& ab omni labe corporis separata,nos ipses supra Terra extollamus,qua quidem Moses,cum deo in monte Synai collocutus est:qua Helias, Heli sq:& cςteri prophetς, per conquisitas soli tudines, heremi omnes reliqui cultores deum inuestiga runt qua Ioanes apostolus super astra euectus est:quia Paulus
ad tertium Coelum euolauitiStephanus Coelos apertos: & filiustantem,ad dextram patris uidit:habet enim profecto ipsa animi cui ita loquar castitas atq; uirginitas quandam cum diui
nitate cognationem, ut cum carceris corporei tenebras mens ipsa discusserit,ad diuina facile penetret:ac sqpe etiam pHuideat sutura contemplemur itaq; purgatis animis, quantum huma no generi Christus contulerit,cui non modo anim , sed etiam corporis immortalitatem confirmauit:quid igitur ulterius quq
ram quid de animarum inmortalitate primus ille Pherecides Syrus, quid Zoroastes Orpheus, Pyttagoras: N Plato:& sex post Platonem Achademiae disseruerint: Iam mihi suγper hac re uatum , Sybillarumq; sordent carmina net iam illud sapientis Salomonis dictum admiror: donec reuertatur puluis in terram suam, unde etan de spiritus redeat ad eum
79쪽
qui dedit illum,iam x illa suo fesso commeto exa tetur: Aucemis qui uoluit unu esse omnibus intellectrum: Iogum esset omnes recensere xpin huiusmodi sacrameto no modo hanc ipsam animarum inmortalitatem nos docuit:.quq omni morte derelior esse rit,si cruciatibus apud inferos torqueatur semis:quod
ne philosophi quide quamuis alia quadam ratione negauere, iis accidere,qui se in hac uita libidinibus penitus dedidissent: uerum etiam ad eam nos aduocat Fernitatem quae beatitudini coniuncta sempiterno quo fruatur:ad illam quq cu poena est uitium perdueit ad hanc uero uirtus ipse comitatur: quemadmodum igie uidere discipulis licuit,ut in ea spe confirmarentur xpm in Coelum subleuati:sic nobis quoq; fide nobis interposi/ta ad illa sterna gaudia peruenire sperandu est: Sed fide opus est omnino,sine qua nutant omnia: & serutur in priceps: hae Paulus apostolus,hanc Leo pontifex:hanc Gregorius ille Na/zazenus implorat : Salve humani generis dux: & Imperatrix fides:Salue uera religio, pietatis alumna, magistra scientiam te duce igitur tales evadamus ut ad Temptu illud sternitatis ascendentem saluatorem nostrum sequi aliquando mereamur sed flagitia sunt calcanda sub pedibus,&malis uitae rationis bus finis imponendus,ut gradum illuc faciamus:& expeditiores evolemus:& si nos illius extremi Iuditii:s, proicauerunt Angeli,nullus horror mouet :si nullus mortis ςterns pavor ex citat ,saltem mouere nos debeati& allicere sensus nostros,uitae illius sempitems cupido: Timantes ut traditur pictor artifi/ciosissimus eumEphygenis immolationem depingeret,iristem depinxit Calcantem, tristiorem Vlixem,Menelaum tristissismum:sumptis assectis non haberet quem uultum Agamem noni patri daret, caput eius obuoluit: & suo cuit animo dodit extimandum: Eodem mihi consilio in re tum Ietissima utendum est: ut non cum possit mes in mortalitatis infirmistas: quanta sit illius ad quam semper , ac quotidie imita
80쪽
mur ciuitatis gremς perpetua beatitudo:& solida sine sine selicitas,aliquo deuotionis genere seqvi exactissimis cogitatio nibus noliris extimanda maiori ex parte relinqua: huc tamepr gestit animus res desiderio diuinarum inter illas uersari:&quadam mentis alacritate altius feroxq ingenii mei uis in γcilla patiatur: Iam ante oculos obuersantur lice omnia diuinamus feria:deum factum homine, natum ex uirginea morte su si tum, humanam secum carnem in Gesum extollereta n strat et 'pra sidera collocare naturam insuper nubem illam c didam qua xps uictor a patre suscipitunaugelorum exercitus circumstrepentes: demonum turbas fugientes: tum ipsum uescerellistra mira ri:agmina plaudere: Tubas inflari: aevi ibium lestis regni Senatum estandi:regiam dulcibus hym is resol ut 'archana Gelorum reserari:ornatum regem gloris Au ris rubore perfusum ascendere letillimos cςlites spetiosum uul neribus Vm:spoliade castris Tyramnicis reportatem: diuinis carminibus extollcre:Saluatori igitur nostro quibus possumus uerbis gratias agamus inmortales:Et quem neq; laudibus dicedo neqi intelligendo mente consequi possumus, supplices pre/cibus adoremus:ac pro salute comparata nobis ipsi gratulemur squidem ut supra edocuimus resurrectionem mortuorum nonnulli ex priscis posueremam dc Plato ita edocuit,ut Eusebius memorat progressus,deinde aliquariat utri mortuos reuicturos dieit q, nescio unde iam aliunde e a Iudaica scriptura intellexeritiserebatur inquit a priscis eos qui in ultima circulatione moriuntur uicinos futuro tempori,in prima rursus resurgere:ae ab huiusmobi multa nobis nuntiata esse,quq nunc vulgo, non recte falsa putantur consequens enim est hos senes ad pueroria rursus naturam conuerti: dc mortuos qui iacent in Terra tui ses,tunc esse reuicturos generationcm sequentes,quq in contraria reuoluitur nisi quos Deus in aliam conditionem traduxerit