Illustrissimi archiepiscopi Cameracensis epistola, qua ad secundam illustrissimi S. Pontii episcopi epistolam respondet. Ex gallicâ linguâ in latinam conversa

41쪽

ac manifestis verbis. Addebar, Constitutionem , qua Iansentani rex ius haereticitas declarabatur , esse ordini canonico latam , atque eos, qui deinceps contradicerent, paenis in haraticos a jure deerisns . . . statim puniendos. Idem coetus Epistola sua encyesica ad omnes Galliae Archiepiscopos di Episcopos sic habet : Homines. qui se Cornelii Uenit Episcopi Ipressis amatores sectatoresque pro. stentur affirmare, imo θ persuadere aliis νο- Iunt res duas vanas omnino O ina es; alteram,

quinque illas propositiones non esse Jansientis alteram , damnatas erue eo in sensu, qui ad yaηθnium nihil pertineat . . . . . cui refellendo revincendoque mihil opus fit rationibus , nihil disquistione, etiam

mediocri aut Ieri,sED soLA PONTIFICi AE CONSTI Tu TIONIS , Q E PER SE IPSAM REM TOTAM APERTE

DIRIMIT, LEcTIONE . Praeterea eiusdem Epistolae verba sunt i Episcopis ex ipsa Constitutionis Iec-rione, atque insuper ex opere Iansentano, quod etiam, 'quantum ad quinque illas propositiones attinet, fludiose legerunt, expenderuntque QUAMQUAM SOL

'festum ac perspectum fuit ι illas quinque propositionessere esse PaUenii. O' damnatas esse in vero ac proprio verborum sensu, ct eo plane quo a Iansenta trη-: duntur st explicantur. rQuare s illis inaesulibus credimus . non jam ia agebatur, ut . vel legendus esset Jansenti textu vel oculorum judicium consulendum, vel de evi dentia rei disceptanduci ; neque opus erat ulla di

42쪽

usit e, etἰam mediocri aut leνι; instabat illud unum . ut suos quisque Oculos veluti praecluderet. se ipsum non audiret, audiret Ecclesiam, quae ordine eanonico pronunciaverat, intellectum in captivitatem redigeret , postquam Epistopi ad Apostolicae sedis oraculum confugissent, Ac Petrus confirmasset sarres suos ; quod qui non faceret, paenis in hareticos a iure decreris esset puniendus. Hanc scilicet supremam atque immunem ab erroris periculo, in eo quod factum dicitur dilu- dicando , potestatem jam tum Episcopi lo. ultro

2. coetus anni i6s s. item Praesulum o. iisdem vestigiis inhaetens ita scribebat ad summum Pontificemο- νὰ sect a discipuli ut a capitibus suis fui minis Apostolici amoliantur ictum ad facti quastionem , in qua Eccisam salii pose doccnt ,

controversiam deducere nituntur. Ver4m Breve Apostolicum. . . . decisionis auto ita te ad juris quouε-nem re uricta, doctrinam Iansenii, quam Opere sua ille explicuit , in propositionum confixarum materis. Pontifcia constitui ione damnatam esse declarat. Ergo iterum Praesulum o. coetus decernit, veram de Jansentani textos haereticitate quaestionem non esse

facti quastionem , in qud Ecclesia falli pust, sed juris

quastionem, in qua Catholicus nemo dubitat, quin Ecclesia sit immunis ab erroris periculo. Hi Praesules o. pugnant, non hic agi de syllabarum tricii , quod homines e secta persuadere conabantur , neque de facto ejusmodi, quod totum esset penes oculorum iudicium . verum de quaestione juris

43쪽

Erea eum textum , quo haereses quinque eontineis bantur. Si mihi textum aliquem liberet arbitratu meo scribere, possemnς optare ullum magis accommodatum ad illud quod defendo, aut Magis decretorium Anno 161 . Praesules qo. decernunt, non jam esse disquirendum , non disceptandum , sed puniendos quasi bareticos, qui vellent adhuc de evidentia inquirenda disputare ; quia scilicet adhaereticitatem illam decernendam , sola per se susscit Constitutio. Deinde anno i 616. Praesules item. ΑΟ.assirmare non dubitant, veram quapstionem , si rite intelligatur . esse iuris quastionem , non facti qua-ρiρηem , in qua Ecclesia falli possit. Futurum ne unquam sperasti, Praesul Illustrissime, ut XXIII.

Episcoporum autoritas cum utriusque hujus coetus putoritate componi atque etiam eam vincere posset33. Qui vel ba tam decretoria legerit, is profecto non mirabitur, eumdem coetum anni. I ε 3 6. his verbis usum esse in expositione d therationum Cleri Galliei: ' Quod Deam ad errorem. ML---φpera pretium est subjungere. . . . . . . hunc Ioeum non

habere in contrονσsis facti necessari, conjuncti cum fidei dogmatibus . . . . Hanc tradiιionem . qua in facto consistit, decurantis Ecclesia eadem est infallibilis , qua is fide jadicantis autoritas. Illud velim advertas, Praesul Illustrissime, dici aliquo sensu posse, traditiοηιm non nisi in facta σοnsi lire , hoc est, in eo tantam esse positam, an Ecclesia semper hoc vel illud dogma docuerit. an iis textibuS, ex quibus ejus traditio coalescit, haec vel illa doctrinassi incetur. Ejusmodi facta , si tamen Diunx' β lat. δει iasib dic. Aq.

44쪽

appellanda, sejungi prorsus a jure non possunt. Hinc igitur. patet, hos 4o. Praesules sic statuisle . non polse factum a iure seiungi. Quod dun it

tuunt, non modo nihil exaggerant, sed di minus quidpiam dicere videntur, quam quod scripta ad summum Pontificem epistol pro nuraciaVet an L. Nam in epistola quidem assirmant , quae itione hane de lansentani textus haereticita te juris esse

quastionφm, non facti r sed in expositione 'erba etiam adhibent ab aliis desumpta, atque illud quod factum dicitur , pronunciant fallem esse factum ejusmodi, ut a jure sejungi non possit. qiria traditio, quae tota posita est in eo factor uic genere ,

pendet a textibus. quibus aut servatur aut cni rumpitur. Quid est igitur, Praesul Illustrissitne , quod

solum Dominum de Marca facis autorem Alius sententiae , quam suam tum fuisse omnes Episeopi. publicis. instrumentis ultro profitentur Z

coetus universus, ut omnes, tum Episcopi, tum ex

secundo ordine delegati, huic expisitioni in actis perscriptis nomen siιum apponerent. Cum ii, qui ad Iem totam cognoscendam fuerant delecti , metulissent quid sibi videretur. de eo ipsorum chiasilio deliberatum est per provincias. atque illud dnirersis fuit acceptum. Extant & haec verba : Placuit expositionem, qua probata esti ab universo eae Iu, in acta referri. Coetus praeterea scriptis ad Reginam atque ad Card. Maguinum litteris exposirionem hanc misit tamquam suam: jussit ut ea suo nomine mitteretur ad Episcopos omnes qui in provinciis degerent: misia est ad eos expositio , prout suerat

45쪽

approbari atque illustriori quodam modo agnosci p . Denique cum in eo tu anni I 67s. quidam conis questi essent, hujus expositionis, quae sectam tantopere premeret, exemplaria omnia vel distracta esse νιι sublata, sic ut nullum jam reperiri posset, coetui visum est, procurandam esse editionem alteram .... atque hac cura demandata Illustri Domino De Haria' Archiepiscopo Parilleo , qui huic coetui praerat. Expositio igitur eadem illo procurante typis iterum est edita.

I xe sunt, ni sal Ior ἰ vel praeeipua quae ad

hujus controversiae historiam pertinent verba tantum refero ex instrumentis solemnibus deis Promyra , neque temporum seriem perturbo, siquidem suam cuique adjungo temporis notam. At berine potuit, Praesul Illustrissimου, ut ea sic gesta ess, nescires , quae tua aetate gesta sunt 3 An vero, quae sciebas, prudens ac volens tacenda duxisti Quid est, quod Illustr. Dominum de Marca solum autorem facis ejus sententiae, quam instrumenta publica fidem faciunt ipsi fuisse cum duobus his frequentissimis coetibus communem y Si addideris comitia anni i67s. comperies Episcopos centum M amplius huic sententiae subscripsisse, quam tu veluti novam & insolentem atque absurdam contemnis. Sed alia quaedam sunt etiam graviora. inspiciamus quinam in his coetibus scribendo e fuerint. Nimirum adnerunt anno I614. Illustr.

Gonarin, Archiepiscopus Senonensis , illustr. dosholiqui.Convenarum, deinde Tornatans s

46쪽

eopus: Illustr. De Lavat , Leonen fis ' deInde . Rupellensis. Illustr. Faure, Ambianensis, illustre de Guton Tullensis Episcopus, deinde Convenarum. Hi quinque sunt inter XXIII. Episcopos

Jam vero in coetu anni I 636. comperiemus eumdem Archiepiscopum Senonensem , eosdem Episcopos Ambianensem ac Tullensem : accedunt. Illustr. Godeau. .Episcopus Vinciensis, quem se suum esse Tantopere praedicavit , Illustr. Vialari.

Episcopus Catalaunensis , Illustr. De Peroche , Episcopus Bononiensis , Illustr. De Pericari, Eis piscopus Engolisinensis , Illustr. de Levy, Epincopus Mira piscensis, Illustr. de Marmiesse, Epi copus Consoranus. Hos sex si ad quinque superiores adjungas, comperies inter illos XXIII lesseo omnino undecim , qui scripto testati sint, se alia omnia sentire, quam quae tu eos sensisse fingis Praeterea Illustr. Pavillon Episcopus Aletensis diu sic existimavit, jusjurandum jurari nude ac simpliciter debere, nulla exceptione adhibita . atquctadeo credi debere illud quod factum dicitur , suis blato omni metu ne ea in re nos Ecclesia in errorem inducat. Neque praetereundum est, Illustr. Choare de Busenuat Episcopum Bellovacensem subscripsisse Epistolae scriptae a coetu anni I 8 . Quare ex quatuor Episcopis duo sunt qui plane senserant, contra quam eos postea sensisse commemoras. Praeterea ex Episcopis XIX. numeramus Episcopos

undecim, qui sua subscriptione testati erant, sibi Ecclesiam videri in ejusmodi judiciis non obnoxiam errori. Ad haec qui attenderit, nae is Parum

47쪽

tribuet autoritatis Epistolae illi a XIX. Episeopis

conscriptae. Et illud observandum venit . annia 'ς deliberationi plane decretorix subscripsisse . plurimos ex iis, qui tum erant ordinis secundi, ac

paulo post ad primum ordinem seu Episcopalem assumpti sunt. Inter eos sunt D. de Boneti, postea Cardinalis atque Archiepiscopus Narbonensis , D. Poncet , postea Bituricensis Archiepiscopus , D. de villars, Archiepiscopus viennensis, D. de ε Carbon , Arch. Sononensis , alter D. de Carbon, Archiepiscopus Tolosanus; Archiepiscopi nimirum quinque, quos inter unus Cardinalis etiam fuit. Adde D. de Nesmond,Episcopum Baiocensem , D. de Quemadev Episcopum San . Mactoviensem , D. de Gordes, Episcopum Lingonensem , D. de Bertier, Episcopum Ravenensem ,& D. de Ligny, Episcopum Meldensem. Vides, quanta se nobis

turba Praesulum offerat. Neque illud omittendum , hunc Meldensem Episcopum unum esse ex novemdecim. Quare ex illis novemdecim quorum Epistolam totam esse in infallibilitate impugnanda con- . tendis, sunt omnino duodecim, qui infallibilita. tem eamdem sua subscriptione firmaverant. Etiamne, Praesul illustrissime , solus ego post D. de Marca ejus sententiae autor esse dicar, quam pro pugnatam esse comperies a frequentissimis Archiepiscoporum & Episcoporum coetibus, imo & aduodecim Episcopis inter illos XIX. quos tu testes atque autores appellas VIII.

ε Eo Veniamus, Praesul Illustrissime, ad auro.

48쪽

xitatem tuam hoc est ad auroritatem coetus anni 366o, cui tu delegatus interfuisti. Illius verba sunt: suia nonnulli variis nominibus 9 causis has sub scriptiones agebatur de formula in impedire contendunt , frequφns coetηι pronuηciat , quinque propo riones . . . damnatas Use est sessu, ab autora tradita sunt, ita u , qui contradicentes ac rσbellσι fuerint, habendi sint baretici, tu paenis fasti. gandi, quη iis em constitutionibus decernuntur. Ad debas cum eodem universo coe Gyansenti doctris nam μηο totius Ecclesia consenseu h areseos damnari. Quare tibi sic erat persuasum, Ecclesiam tum de iure , tum etiam de facto pronunciasse. Sed quinam sunt illi, quos tu eontradicentes ct reballes appellabas λ illi sane, qui variis nominibus o causis formulae subscriptiones impedire contendebant. Agebat ut de ipsis sectae Capitibus atque architegis , qui adduci non poterant ut subscriberent, quia integram quidem, quantum ad jus pertineret, fidem ultro pollicebantur; verum negabant se juraturos unquam in ea verba , quibus facti fides significaretur, & se intra silentium obsequiosum continebant. Anno i 66o. jubebas homines ejusmodi, qui se S. Augustini discipulos dicebant, aberi hareticos, atque ut tales castigari. Non dicebas id rantem, eos fore suspectos haereseos, non tantum eos castigandos iisdem poenis, quibus solent haeretici castigati;sed illud addebas prae terea , illos habenilos isse herrticol, hoc .est, i

dicandos atque existimandos.

bi ponitur id quod poni decet , vestrum ist*in

49쪽

anni t 66o. coetum iisdem institisse vestigiis, quihus institerat caetus anni I 6s6. vester articulus tertius accurate atque ad amussim verus est. Coeo.

tus anni Iss6. decernit, quaestionem de Iansentani textus haereticitate non esse fac i quastionem . in.

πη saui post Ecclesia , sed quastionem juris. Hanc

quaestionem decidentis Ecclesia eadem est, inquit, Uallibilis, qua de Ide judicantis autoritas. Atqui dubitari non potest, quin ille sit haereticus, qui

Dbstinate negat , Ecclesiam esse immunem ab erroris periculo in es, re dijudicanda . quae promisesonibus continetur. Haereticus est, qui non vult Ecclesiae credere de juris quastione judicanti. Ergo accurate atque ad amussim verum est, ex iis quae a coetu anni I616. constituta sunt . eos qui nole-hant id quod factum dicitur credere , habendos Dis hereticos. Praeerat isti vestro coetui Illusti de Marea, & decreti vestri verba pronunciabar. Quare mirum non est ipsum noluisse ullo pacto labefactare aut minuere illud , quod ante annos quatuor cum Praesulibus 4o. decreverat, imo illud ipsum sedulo confirmasse. Et vero tu ipse

confessus es, Praesul Illustrissime , tertium hujus coetus articulum , qui est de obsignanda formula. his verbis esse perscriptum, qua illius Archiepiscopi doctrina faveant ὶ Gravem sane & memoratu digis nam confessionem l Confiteris igitui te huic de infallibilitate doctrinae subscribendo favisse. Sed parum est favisse. hanc ipse doctrinam approba dc fecisti tuam. vellesne , obsecro , eos Theologos babere bareticos, qui nullius haereseos essent

50쪽

hA3 Vellesne eos haereticis idcirco annumerarεἰ 'quia merum factum , quod esset plane sejunctum. .

a iure, neque ad fidem ullatenus pertineret, nolinient credere , aut quia non auderent imperare sic ibi jusjurandum , freti ea sola autoritate , quae incerta foret & fallax λ Accusares certe eorum confidentiam aut pervicaciam : sed qui nulla vetaliae te si essent infecti, non haberes haereticos. Ima neque castigares quasi contumaces, si modo bona fide niterentur facti fidem assequi, atque haec foret eorum oratio : Jurare nos non possumus , ni si certo credamus, neque certo credere , nisi

eam certam fidem faciat vel ipsa perfecta objecti evidentia , vel autoritas nescia fallere. Verum haec duo cdm desint , nihil quidquam possumus polliceri praeter silentium maxime obsequiosum,

quo continetur reverentia , fiducia , obsequium intimum , caetera denique omnia praeter fidem certam , quam nobis ipsi tribuere non possumus. Si fidem certam Ecclesia postulat, faciat ut certo eredere possimus, atque id ut assequatur , pr nunciet se in decernendo falli & fallere nesciam esse. id ubi pronunciaverit , credemus eam esse immunem ab erroris periculo. Hos, quaeso', tu privabis Ecclesiastidia communione hos habe .is bareticos r Atqui habuisses haereticos anno I 66 ex tertio vestro articulo: sed non habuisses lia teticos ex epistola a vobis subscripta anno 1667 Erat anno i6so. vero haereticus, dignusque qui haeretieus haberetur. quisquis Ecclesiam negabat

esse in textibga dijudicandis imaeunem ab errq