장음표시 사용
101쪽
se illi valide collatum l. Quod si communis error sine tali titulo colorato, seu putativo intercedat, gesta ejus sint invalida. Unde sequitur , quod si P
rochus intrusus , seu qui errore communi existimatur Parochus , sine tali titulo accepto a suo Superiore assistat matrimonio , aut det alteri licentiam assistendi, tale matrimonium esset invalidum. Ratio autem, quare quando habetur titulus coloratus cum errore com-
.muni, gesta sint Valida in utroque soro, est . quia in tali cassi aequitas, di benignitas juris postulat, ut a Superiore suppleatur defectus ob bonum commune , di publinam utilitatem, conserendo ei quodammodo actualem jurisdictionem ad singulos actus; dummodo tanun materia sit subjecta potestati humanae : Quod constat ex Q. Barbarius Philippus f . de insteio Iratoris ; ubi ob publicam utilitatem approbantur gesta Barbarii promotia Populo Romano ad Prieturam invalide ob impedimentum occultum scrvitutis Et additur ibi ratio; quia scilicet Populus Romanus poterat e iam servo illam potestatem conferre: Et idem statuitur in jure Canonico cap. Lnfamis 3. quaest. 7. Aliter magna perturbatio sequeretur in Republica. Additque Sanch. , satis esse, quod probabiliter is habeat titulum coloratum, seu apparentem: Verbi gratia, satis est ad validitatem consessionis dari opunionem probabilem, quod Sacerdos habuerit facultatem absolvendi ; vel dari opinioncm probabilem ex auctoritate Doctorum, quod possit absolvere a reservatis. Ratio est, quia, cum licitum sit operari ex opinione probabili , si absolutiones datae a tali consessario essent irritae propter impedimentum occultum, eadem sequerentur incommoda in Republica. Si vero solum adsit error communis, quod aliquis, verbi gratia, sit Articulus IV. Parochus, vel Consessarius, Vel Iudex,& non adsit titulus coloratus, seu non adsit opinio, ne probabilis quidem, quod tale munus a legitimo Superiore ille acceperit, communius a Do.ctoribus rcputantur gesta hujus invaliis da nec oppositam tententiam exist mat probabilem Sancti. loc. cit. Ratio est, quia tam in leg. laud. Barbarius, quam in cap. Infamis expresse dici. tur . ideo gesta valere . quia praeter errorem communem intercessit titulus coloratus, seu auctoritas legitimi Superioris , qui conserre poterat jurisdictionem, quae propter impedimentum occultum deficiebat . His tamen non obstantibus, Dian.
que soro gesta Parochi, Iudicis , Confessarii, Tabellionis, &c. etiamsi solus
error communis sine titulo colorato intercedat; Unde docet, validum esse matrimonium, cui Parochus intrusus assiliit , etiamsi a contrahentibus sciatur, non esse revera Parochum, illum, qui communiter ab aliis Paro. chus existimatur. Ratio est, quia exilem inconvenientia sequerentur in Republica, si acta istorum essent in. valida, sive titulus coloratus annectatur errori communi, sive non a rimctatur : ergo eadem dispositio legis debet esse utrobique; atque adeo ex aequitate, & benignitate juris asseren
dum, utrobique suppleri desectum, qui a potestate humana suppleri potest.
XIII. Dubium est quarto; An testes, coram quibus celebratur matriamonium , debeant esse omni exceptione majores λRespondeo cum communi negative ; etenim Tridentinum nullas qua- Iitates in testibus requirit; aliter pocsent multa matrimonia revocari in
dubium, praesertim in Pagis; ubi ple
102쪽
De Consensa clande=no secundum quid . sorumque ignoratur, quinam sint testes sit; Consensus autem procedens ex
omni exceptione majores . Proinde errore circa qualitates sulficit ad v, possunt esse te stes ita casia nostro, et- lorem matrimonii. Sic qui contrahitiam Fceminae, Parentes, Infames , ex- cum Beria, quam credit ditissimam, communicati , Infideles, Inviti, ac cum sit pauperrima, valide contra- Repugnantes, dummodo habeant u- hit, quamvis non contraxisset, sinOsuin rationis, de percipiant quid agi- ta suis let talis paupertas. tur, ita ut possint illud postea teli, Quando tamen, nec infamia, nec ri. Suppleret enim defectum testium scandaluin. aut quid simile sequere- auctoritas Parochi. tur, si detegeretur utrique conjugi XIV Rogabis hic: Si revalidan- nullitas praeteriti matrimonii, utique dum sit matrimonium privatim sine detegenda esset , ut docent coinm Parocho, & testibus, propter impe- nius apud eundem Sancti. lib. dimentum occultum , quod probari disp. 36. non possit per duos testes omni exceptione majores, juxta dicta num. ARTICULUS V. 7. . quinam consensus requiritur Et num debeat utrique conjugi cognitum De Consensu clandestino se- esse impedimentum dirimens, S in- cundum quid . validitas matrimonii contracti, ut poΩst re validari Z I. Peccat graviter , qui sine Episcopi Respondeo, in tali casu curandum dispensatione , omissis denunciati
esse, ut uterque coniux ponat con- xtibus conιrahit matrimonsum. Sed
sensum absolutum, cum non suificiat hoe non est invalidum . conditionatum . Unde non siillicit, II. Uuas ob causas omitti posunt de- quod alter dicat. Si non nupsissem nunciationes ρ
tecum, ita te diligo, ut tecum nube- III. Impedimentum occallum revelam
rem; sed uterque dicere debet: V - dum es , quamvis probari non posto tecuin nubere, etiamsi hactenus non M. nupsissum , aut forte invalide nupsita IV. Gmrahentes , qui aliquo impedia sena . ut notat Sanch. lib. a. disp. 33. mento occulto laborant, vel tenen-Quando autem periculum est, quod iur desistere a matrimonιo. vel ιL conjux ignarus impedimenti, ac nul- lud, etiam cum proprια ι famia, litatis matrimonii nollet illud conu, redietare, F aher desistere nolit. lidare, ex quo scandalum oriretur. V. Si habens impedimentum occultum
praesertim si adesset proles, non est fine magno scandalo desistere non nece ite , ut illi impedimentum . & nul- post, quid fac μι plitas matrimonii detegatur. Neque n. Omistere benedimonem nutialem obstat , quod consensus, qui de no- ante eosummationem matrimonii , O pone rutur, procederet ex erro- nam sit mortale' aut fallem vere , di ignorantia illius nullitatis, & niale pquod noli ut ille contrahere iterum, si notitiam haberet talis nullitatis . I. Totavimus articulo seper. dici Nam hic error non esset circa H, I tonsensum secundum quid
stantiam Matrimonii, seu circa persim clandestinum, quando habetur contra nam , scd circa qualitatus, cum sit ctus matrimonialis absque praevitS pro- solum error juris, quatenus ille pu- clamationibus.
st matrimonio ligatum , cum non Quaeritur nunc primo; Αn sit im
103쪽
I oo siviastio m. validum matrimonium , si de nunciationes omittantur . seu si sit clandest, num secundum quid λRespondeo negative; Ex Tridenti. no enim Blus desectus Parochi j dc
testium reddunt matrimonium inves,dum; mare dum Concilium jubet,
Di Parochus assistat matrimonio, Praemisis proclamationibus, praecipit ea, uae in licite, non ad valide agemum requiruntur; Sicuti quando praecipitur, ut excommunicatio feratur
in striptis, & praemissa trina montistioner Haec enim spectant ad accidentalem, non ad substantialem so
oppones Regulam 64. juris in s. . ubi habetur, quod quae contra jusfiunt, debeant utique pro insectis ii
heri ; atqui matrimonium, non Prae missis proclamationibus, est contra
jus: ergo habendum pro infecto, &irrito.
Respondeo, regulam illam intelligi,
ut faetiam contra legem habeatur pro non facto, quando lex statuit Ermam sit bitantialem actus, non vero quando Ermam accidentariam ; & quando solum praescribit modum, ut recte fiat. Adde , esse speciale in favorem
matrimonii , quod ex simplici prohi-
bitione , absque clausula irritante, illud non. irritetur, ex decisione Rotae apud Perez disp. 63. sere a.
, Hinc sequitur, denuntiationes in u-zraque contrahentis Parochia omitti non posse sine peccato mortalia cum res ista sit gravis , ut communited docent contra Sot., qui putat per se loquendo esse tantum venitie. Potest tamen in hac lege aliquando, ut supra diximus, dispensare ordinarius, videlicet Episcopus, immo etiam Uic rius Generalis : Quamvis enim vellum
sit quod refert Rebelli., Papam dixisse. quoad hoc nomine ordinarii intelligi Epist pum, non idcirco excludendus
dem persona cum Episcopo habetur,& unum cum illo tribunal conflat Sicuti nec excluditur ille, qui, quamvis non sit Episcopus, jurisdictionem tamen habet Episcopalcin annexam suae dignitati. Neque dicas: Episcopus potest de negare Vicario potestatem dispensiandi in proclamationibus , ut fatetur Sanch. lib. 3. disp. 7. ergo non est concessa Vicario Generali talis potestas a Trident. , cum inserior nihil possit contra legem Superioris ; sicute neque pote ii Episcopus tollere a P rocho potuitatem assiliendi r atrim nio, aut dandi alteri Sacerdoti lice tiam assistendi; cum hanc potestatem habeat Parochus a Trident. Nam respondeo, quod sicut po est Episcopus totum ovicium Vicarii,
non vero Parochi revocare, ita potest partem hanc ollicii Vicarii reum Care, unde potest sibi uni potestatem
II. Rogabis: Quaenam sint causae. ob quas possit Episcopus in proclamationibus dispensare pRespondeo cum communi apua Con. , & Perea . eas esse; Primo se alias timeatur matrimonium malitiossi
impediendum ; Secundo si ex proci mationibus oriatur scandaluin ; Verbi gratia, si sponsit vivant In concubina- tu , di jam publice putantur esse com juges; Tertio, quando vir est in amticulo mortis. & vult ducere suam concubinam . vel ad legi trinandam Prolem, vel ad salutem animae sua: οῦ Quarto, quando nimio pudore suitur1-derentur Sponsi ex de nunciationibus; ut si ambo sint senes, vel si senex juvenculam , aut nobilis ignobilem, vel
dives pauperem ducat ; Talis enicii
verecundia, quae ex publicatione matrimonii oriretur , videtur iniciens causa , ut dispensetur Ita de nunc lati nibus, ut docet Sanch. lib. 3. disp. 9
sum ais i invitQ si initet tempuv
104쪽
De consensu clandestιno secundum quid. IGIQuadragesimae, aut Adventus, unde non possint omnes denunciationes praemitti; Sexto, si Μ agnates velint repente, & occulte contrahere; cessat enim in hoc casu finis denuncia tionuin ; cum enim Magnates sint valde noti , facile sciretur impedimentum , si quod esset . Ex quo infert Perea, quod universim possit in de- nunciationibus dispensari, quando abest timor alicujus impedimenti, ob
quamcumque notabilem commodita-.tem contrahentium sive spiritualem , sive temporalem.
Si tamen Episcopus , existente iussa, & urgente causa, nolit dispensare , sicut tenetur, poterunt tunc conjuges contrahere , non praemissis de- nunciationibus. Ratio eth, quia praeceptum Ecclesiasticum praemittendi denunciationes non obligat cum gravi incommodo , quale esset, si duo illi Sponsi deberent semper remanere coelibes, aut si deberent exponere se periculo fornicationis: Immo possent etiam contrahere , non praemi sis de nunciationibus, quando consuli non potest Ordinarius, & probabiliter judicatur, quod propter necessitatem urgentem non sit obligatio illas praemittendi. Ratio est, quia gravissimum onus imponeretur homini-hus , si nunquam liccret uti Epicheja ex judicio probabili, quando non Patet aditus ad Superiorem. Notandum tamen . quod quando ex legitima causa non praemittuntur Proclamationes , debent postea fieri ante consummationein matrimonii ex Trident. nisi tamen aperte constet,
nullum esse impedimenti periculum,
De contingat , copulam ecte fornicariam . Circa tempuS,& locum proclamatio num. Consilium vult faciendas a Parocho tribus diebus continuis sellivis in Ecclesia inter Missarum solemnia. Verum Bonac. attendens ad finem Concilii putat, posse fieri extra Ecclesiam, ubi magna multitudo convenit, etiamsi die non sellivo, vel i ter contionandum ab ipso concionatore de licentia Parochi. III. Quaeritur secundo; An sit o ligatio revelandi impedimenta matrumonii occulta, quae probari non possunt pRespondeo cum communi contra Pont. lib. F. cap. 34. allirinative; dummodo ablque gravi incommodo, &absque aliorum scandalo revelari pos-mat ; praemissa tamen correctione fraterna , si ex ea fructus speretur. Ratio est, quia in hoc casu non agitur de peccato probando, aut de poena infligenda , sed de peccato vitandoc quod scilicet sequeretur, si invalide
cum impedimento dirimente Sponsi contraherent in Unde ad peccatum hoc vitandum, satis est testimonium unius . vel sola fama de impedimento Ex cap. super eo. De tutibus, ut diximus quaest. a. art. 7. de Sponsaliabus: ergo quilibet tenetur inanisest re impedimentum, etiamsi ex delicto occulto ortum, etiamsi illud sub secreto acceperit dummodo acceperit a personis fide dignis, in & etiamsi juraverit, se non nranisellaturum et Iuramentum enim non est vinculum iniquitatis; unde non potest obligare ad non obediendum praecepto Superioris, quod eli directuin ad vitandum peccatum proximi: Neque obligat lccretum , ut docet Perez disp. 43. Lct. 6., Con. num. I S., & alii a-rud Mendo in Epitome V. Secretum
t ratio est , quia praevalet secreto reverentia Sacramento debita, & bonum salutis contrahentium : Nuque
demum obligat fama, quia si praemicia correctione staterna, nolunt Spol si a matrimonio desiliere, sibi impi tent , quod in iis angustiis versentur, ut debeant infamari. Probabile tamenee, ut tacet Perea loc. cit , quod si
105쪽
io2 uvisio IV. contrahentes sint in bona fide , & in
pedimentum est occultum , ita ut pro bari nunquam possit, non sit obligatio
illud manifestandi, si id commode fieri non possit; tum quia in tali casenullum daretur peccatum, quod deberet vitari, nisi tantum materiale ;tum etiam, quia, si impedimentum esset allinitatis . non poteli probari
neri ipsos contrahentes , vel delitterea nuptiis, vel fateri impedimentum quantumcumque occultum , & cum propria infamia conjunctum, ut notat Con. , & Perez ex Sanc. lib. 3. disp. i . Ratio est, quia quainvis nemo, etiamsi interrogatus iub juramento, teneatur fateri crimen suum, quando
proceditur ad punitionem, nisi praecedat semiplena probatio I Cum nemo possit esse primus te illa contra seipium; Nihilominus, quando Judex procedit, non ad punitionem, sed ad
cognitionem impedimenti ad matrimonium , vel ad Ordines sescipiendos, quia solum procedit ad vitandum Peccatum , debent ipsi etiam Rei L etiam cum propria infamiae illud manifesta-xe, nisi velint infamiam vitare . cecsando a matrimonio, vel a suscepti ne ordinis . Cum hoc tamen limul verum est, ut docet Pont apud Pere et , quod si Sacerdos aliquis , verbi gratia ex divertis foeminis susceperit masculum, & inminam, qui bona fide velint contrahere matrimonium non teneatur cum propria infamiama sellare impedimentum consa guinitatis ; quia cum contrahant bona fide, ex occultatione impedimenti nullum sequeretur peccatum , nisi materiale : Secus accidit, si contrahant mala fide, & praemissa corre αἱ one nolint a nuptiis delittere .
Dicus: Si duo liponsi petant publice sitscipere Sacramentum matrimo
rocho,. qui privatim scit, illos in more
tali contraeturos et ergo neque pos undrepelli ob impedimentum occultum atque adeo impedimentum occultum non est mani sellandum . Antecedens
patet ; Nam Christus Dominus dedit Euchariltiam Iudae, quem sciebat indigne illam suscipcre , & maluit
pro)icere Margaritam ante porcum quam illius famam denigrare ergo universim. nota debet detegi crime αoccultum ad vitandam susceptionem indignam Sacramcnti.
Respondeo , concesso antecedentC,. negatur consequentia. Disparitas est ..
quia in pruno casii agitur de vitan do uno tantum peccato indignae s sceptionis Sacramenti: in secundo casu agitur de vitandis innumeris peccatis fornicationis, quae sequerentur , si cum illo impedimento occulto dirimente contraheretur matrimonium iaAdde, desudare Doctores apud Con
quaeit. 8o. de Sacram. art. 6. in indaganda veritate antecedentis ; communitcr tamen docent, id veruines C.
quia ea lege instituit Christus Domianus Sacramenta, ut non debeant ab iis repelli peccatores occulti ; tum quia aliter sequeretur magna Pertum
batio, & multi injuste dit tamarentur ob imprudentiam , & scrupulum Mi
mltrorum,. tum etiam , quia si mania sestentur pcccatores occulti, ne i digne suscipiant Sacramentum , Vit
tur quidem indigna susccptio Sacramcnti, seu peccatum era num, sed. nota Vitatur peccatum internum e
rum ,. qui ctiam itatuerunL in corde suo, Sacramentum in. mortali suscipere : At in secundo casu vitantur innumera Peccata fornicationis, & perseveratura contrahentium in statu peccatI mortalIS; unde nihil mirum, si famae etiam propriae praevalere debeat bonum hoc spiritualα proximi. Ubi ctiam notandum, quod si. ix
velit, exempli gracia , Eucharistiam siu
106쪽
De Consensu suscipere, ut ea in maleficiis abutatur , non dc beat illi ministrari, si o culte tantum, sed non ex consessione Sacramentali peccatum hoc a ministro cognoscatur; quia in tali casu famae proximi praevalere debet externa re verentia Christo debita ; Unde non debet Sacerdos tali peccato cooperari ministrando illi Eucharistiam, ne occultum hunc peccatorcin infamet, juxta doctrinam communem Docto
V. Quaeritur tertio: Quid faciendum , si contrahentes agnostentes imis pedimentum , non possent sine magno scandalo a matrimonio desistere pRespondeo ex Pont. , & aliis apud Perez , poste Sponsos matrimonium contrahere sub conditione , si Papa dispenset; Probabile enim est , matrimonium sub conditione contractum non esse deinde repetendum, purifi cata conditione I & interim possunt in eadem domo habitare; Et quamvis exponant se periculo fornicationis,
excusantur tamen ex occurrentia ingentis scandali; unde postunt, & debent alia via periculo fornicationis occurrere , videlicet orationibus, &pce nitentiis. Verum praestat , quod vir faciat votum castitatis ad tempus, videlicet donec veniat disipcnsatio ab illo im-ζcdimento , & deinde publicet se haere votum castitatis prae scindendo , an illud fuerit ad tum pus , an ero perpetuum, ne petatur ab Episcopo dispensatio unde debeat a Pontifice dispensitionem expectare s& interim velle tantum, sicut potest, contrahere sub conditione, quod Papa dispenset; sic enim nec teneretur, nec posset cohabitare. VI Quaeritur ultimo ; Sitne mortale omittere benedictionem nupti, lem ante consummationem matrimo
Respondeo cum communi contra nonnullos apud Sanch. lib. 7. disp. 8a ., S lib. 3. disp. Ia., neque esse Peccatum mortale consummare matrimonium ante talem benedictionem, neque elle peccatum mortale illam simpliciter omittere, nisi ex contemptu, aut scandalo omittatur. Ratio est , quia non videtur esse res gravis, nec valde congruens progressui matrimonii ; Etenim benedictio nuptialis non est Sacramentum , sed quoddam fa-cramentale, nec tanti momenti, quanti Sacramentalia, quae Baptismo prie
mittuntur . Quamvis autem non vacet culpa veniali, illam simpliciter mittere sine ulla causia contra usunt,& consuetudinem Ecclesiae ; nihilominus probabile est , nullam este culpam ex justa causa , videlicet ratione temporis seriati in Adventu. aut Quadragesima, consummare matrimonium ante benedictionem Ecclesiae: Cum videatur , esse consilium, non Praeceptum, illam praemittere: Dicit
enim Trident. sess aq. Hortatur San Lia Synodus, ut conjuges, ante benedictionem sacerdotalem 1n templo fusciapiendam , in eadem domo non cohaiabilem quod verbum Hortatur . Videtur significare consilium , ut notat Sanch. Notandum p terea, secundas nuptias non esse iterum benedicendas, quia solemnes Ecclesiae benedictiones non debent bis iisdem rebus conserri ex cap. Vir 3. De secundis nuptiis, e iamli alter tantum conjugum secundo nubat Quamvis multis in locis ex consuetudine soleant benedici secundae nuptiae , quando alter primo nu-hat, & alter e 1t viduus, ut Sanch. lib. 7. disip. 8a.
De Consense conditionato . I. In quo disseram conditis, demonstra .
107쪽
contractui matrimoniali saepe adiunguntur λ Et quotuplex seleat esse
conditio λII. Nec demonstrario, nec causa adj Ita contrai tui suspendunt, aut vitiant contractum , sed I plus error , aut circa eius substantiam , aut circa qualitates substantiales. III. Modus adjectus contractui, proba biliter illum non vitiat ' quamvis sis rei impossibilis . aut turpis . Dies vero, non secus, ac condιIio illum suspendis non tamen condi-rio nece ria . IV. Contractus sub eonditione continge ti, illa puriscata, non requirit no vum consenseum. V. Non vitiat matrimonialem contrinctum conditio impossibilis, aut tum
p . nis si contra tria illa bona. Prolis , Fidei , ct Sacraments
VI. Conditio istis . Si Papa dispenset, dicitur impossibilis solum in casu, quo nunquam Papa dispensare se-leat. Et conditio. s alter voveat castitatem . aut Religionem ingrediatur, non dicitur Use confra sub
VII. Isa conditio, Si Pater consenserit, quomodo imelligenda δVILI. Conditio indiferens , ac impertianens, contractum suspendit. IX. Conditiones turpes contra substa
tiam matrimonii irritant etiam confraZtum Sponsalium. X. Extenditur etiam ad contractum
Sponsalium lex, quod condisionesatia turpes, ct impossibiles habeam
stur pro non adjectis non tamen lex raritans maIrimonium cland sinum
rat Conditio a Demonstratione , Causa , Die, & Modo adjectis contractui, sive matrimoniali, si- Articulus VI
ve sponsalitio pRespondeo. in hoc disterre, quod
contractus dicatur fieri cum Demonstratione , quando denotatur , seu demonstratur aliqua qualitas personae. cum qua ontrahitur; ut si dicatur :Duco te, quae es virgo. Fit vero con tractus cum Causa, quando explic tur inotivum , propter quod fit; ut si dicatur: Duco te, quia es virgo . Fit cum Die, quando denotatur tempus , quo incipit obligare contractus; ut si dicatur : Accipio te in meam post tres dies . Fit sub Modo, quando contractui adjicitur aliquod onus ;verbi gratia. Duco te, ut mihi imservias . Demum fit contractus sub Conditione, quando apponitur aliqua conditio ad suspendendum contractunt; ut Duco te, si Papa dispen
Porro conditiones, aliae sunt honestae, aliae turpes, aliae necessariae, aliae contingentes , aliae impossibiles , aliae impertinentcs. aliae de praeterito, aliae de praesenti, aliae de Iuturo. Demum conditiones turpes ; aliae sunt contra substantiam matrimonii, quae scilicet repugnant tribus bonis matrimonii ,
idest prolis, fidei , seu fidelitatiS. Zet Sacramenti, seu indissolubilitatis , uxsi dicatur: Duco te, si venenum sterilitatis sumpseris ; Vel si promiseris copiam tui corporis alteri ; Vel d
co te usque ad obitum tui patris Λ-liae vero conditiones turpes non sunt contra substantiam matrimonii, ut duco te, si Petrum occideris. II. Quaeritur secundo; Quaenam conditiones , aut demonstratio , causia . dies, vel modus adiecta contractuis spendunt, aut vitiant illum Respondeo, & dico primo, nec demonstratio . nec causa adjecta contractui suspendunt, aut vitiant illum, etiamsi sint falsa; Quare si dicatur : Duco te, quae CS virgo, aut quia cS virgo . validus est contractus , ctiainsi
108쪽
non sit virgo. Ratio est, quia ea verba non determinant Objectum contractus, nec designant. consensium in illum ferri sub conditione, sed tantum exprimunt opinionem contrahentis cir ca tale objectum , ct causam contrahendi . Quamvis autem verum iit . quod ille non contraheret, si ea non esset virgo, non per hoc non datur consensus absolutus conititutivus contractus : Etenim solus error , qui sit circa subitantiam , seu circa peis nam, aut circa conditionem Personae spectantem ad subitantiam contractus, eit ille, qui impedit consensum abi, lutum : Unde si dicatur : Duco te , quia es Berta , vel quia libera , vel quia primogenita, matrimonium non est validum, si illa non esset Beria , aut non libera , aut non primogenuta, ut notat PereZ disp. I 6. sect. f., quia in his casibus error eis, aut circa substantiam contractus , aut circa conditiones substantiales, ut diccinus
quaeli. se 'li., arti a. quaesit. a.
IlI. Dico secundo neque Modus adjectus contractui vitiat, aut suspendit illum, quando modus est rei possibilis, & honestae . seu quando contractui adjicitur onus aliquod possibile, & honestum ut si dicatur e Di
co te , ut mihi inservias : Si tamen Modus sit rei impossibilis, aut turpis, probabilius etiam exillimo cum Huri . ἐκ Purea contra Sanch. lib. 3. disput. 19. , quod neque Vlti et, seu annullet contractum; ut si dicatur: Duco te, ut nulli des montem aureum, vel ut fureris, vel ut obligeris ad adulterandum . Ratio eth . quia conienses in contractum non habetur dependentera modo, cum niodus non sit conditio; ergo contractus cum tali modo non vitiatur, sed est validus, & su, si itit. Dico tertio cum Con. , Hurt., Pe re E contra Sancti. loc. cit., Dies, seu tempus appositum contractui suspe Para VII. conditionato. Iosdit contractum , non secus ac conditio ; unde si dicatur : Accipio te in meam post tres dies , matrimonium non cit ratum nunc , sed post tres dies; Sicuti cum dicitur: Contraho, si cras pluet , vel si Papa dispensaverit, matrimonium non est ratum. n,
si post pluviam Gallinam , vel post
dispensationem Pontificiam . Ratio est, quia in utroque casu contrahens non intendit ponere contractum perfectum
nisi post tertium illum diem ; sicuti
etiam nonnisi post conditioncm purificatam . Neque dicas , dii paritatem Lile Inter tempus , & hanc conditi nem , quod conditio is a sit contingens, S tempus illud sit necessario tuturum. Nam ex hoc tantum sequitur , quod contractus sub conditione contingenti , contingenter sit futurus persectus, purificata conditione : Contra vcro contractuS , cui apponitur dies . necessario post illum diem sit futurus persectus non autem sequitur, quod contractus sub conditione
contingenti sit futurus perfectus post conditionem, & contractus sub die sit statim perfectus ante lapsum illius diei cum Obligatione ligata, seu impedita;
Dico quarto; Conditio, si sit contingens, suspendit contractum , secus vero si sit necessaria r Verbi gratia , si dicatur: Contraho tecum , si cras pluet, matrimonium non est ratum , nisi poli pluviam crastinam et Contra
vero si dicatur: Contraho tecum, licras sol orietur, matrimonium eli ratum nunc ante eventum conditionis , tam in foro externo, quam in intervo; nili ex prcsse velint contrahentes suspendi consensum usque ad purificationem conditionis . Ratio cli . quia conditio necessaria habetur pro Impicta, & ideo ante eventum conditionis necessariae possunt consummare matrimonium non tamen ante evcntum condationis contingentis : Sicuti
109쪽
ros Ouasio IV. Deque ante lapseni temporis praefixi .
quando contracti ii apponitur die S. IV. Dubium est primo ,' An contractus sub conditione contingenti celebratus, purificata conditione, sit v, lidus independenter a novo consen
Αliqui negant apud Con. Sed communiter allii mant , quia sicuti caeteri alii contractus conditionales non requirunt novum consensium post eventum conditionis , ita nec contractus matrimonialis ; quamvis ut contractus
sit absolutus, & perfectus, requiratur purificatio conditionis . Hinc sequbtur, quod ante conditionis eventum possit talis contractus mutuo consensu re Vocari; ita ut uterque possit cum alio nubere, neuter tamen possit ante conditionis eventum , altero invito, resilire ; cum ea sit natura contractus conditionalis , ut obliget ad expectandum eventum conditioni S.
Dubium est secundo: Utrum dictus
contractus sit validus statim posita comditione; an vero quando habetur notitia conditionis purificatae δRespondeo cum Sancti. lib. I. disp. 7. , & Huri. contra Con. , & Perezessc persectum statim posita conditione. & tunc gratiam propriam hujus Sacramenti conserri r Ad eum modum. quo contractus per Procuratorem celebratus est validus statim posito consensiu procuratoris, antequam ejus notitia ad principalem perveniat; Unde si quis ita contrahat: Duco te, si tuus Pater est mortuus, contractus est vulidus, si revcra Pater mortuus est . S solum requiritur talis notitia cerista , ut licite possint consummare matrimonium, ne se exponant periculo fornicationis . Quod si quis contrahat matrimonium sub conditione cum dii, bus, illud matrimonium est validum, cujus conditio primo adimpletur, non vero, quae primo scitur; Si tamen utraque simul adimpleatur, neutrum est Articulus '. validum propter incertitudinem , ut notant Bonac., Sancti. , Con. Hinc sequitur, quod non debeat e se notus Parocho , & testibus eventus conditionis , ut docet idem Sancti contra Con. , S alios communius apud Bonac. Ratio est, quia satis est, ut contractus fiat coram Parocho, &testibus . ut praecipit Tridentinum . Quare sicut non requiritur , ut quando matrimonium celebratur inter conia sanguineos , ostendatur ' Parocho , &testibus dispensatio obtenta ἰ ita nec requiritur, ut impletio conditionis fiat coram illis. Et ratio radicalis est, quia
finis Concilii s qui est, ut non possint
ad secundas nuptias contrahentes trandi sire habetur in casu noltro susticienter. Non negaverim tamen, hujusmodi matrimonia conditionata non esse facile permittenda, ut notat Con.; &adimpleta conditione, consultius esse coram Parocho , dc testibus novum consensum absolutum significare , ut notat Croix num. 762. vel Iterum coram Parocho , & testibus matrimonium contrahere; aut saltem illos ceriatiores reddere de conditione jam p rificata , ut scri communior opinio , ut possint de ea testari. V. Qimitur tertio; validum ne sit matrimonium celebratum sub condiatione aliqua turpi ; verbi gratia , si fureris , aut si moechaberis p Et quid si celebretur sub conditione aliqua Impossibili , verbi gratia , si volaveris , vel si dederis myriadem aureorum Pau per i , quod huic contrahenti sit ima possibile Respondeo, conditiones turpes e se duplicis generis ; Aliae sunt , quae
adversantur substantiae matrimonii, seu, ut supra notavimus , siunt contra tria illa bona eslentialia matrimonii, ad uae se debet contrahens obligare, Vi- elicet contra bona prolis. fidei. dc
Sacramenti , seu indissolubilitatis; ut si quis dicat: Duco te, si sumas plia
110쪽
maeum sterilitatis vel si obligeris ad
adulterandum ; vel donec inveniam aliam pulchriorem. aut ditiorem: Aliae vero conditione S turpeS sunt, quae non adversantur substantiae matrimonii. seu tribus illis bonis estentialibus, ut Duco te . si fureris. His positis ; Dico . Conditiones turpes , quae ad ersantur subitantiae matrimonii , illud vitiare . ac reddere irritum . Ratio est , quia conditio contra substantiam contractus deliruit contractum: Contra vero conditiones turpes, quae non sint contra subitantiam matrimonii puta,
si fureris, si blasphemes ; sicut etiam conditiones impossibiles sputa, si digito coelum tangas non vitiant, seu non irritant contractum , sed habentur in c tractu matrimoniali istae conditiones pro non appositis . tam in foro Interno , quam in externo; dummodo adsit consensus abiblinus , seu dummodo contrahens non velit e presse suspendere contractum. non Purificata conditione . Ita habetur in cap. a ti de conditionibus appositas . Hoc tamen non est verum in aliis
contractibus, in quibus per conditi nes impossibiles explicari solet dissensuS Potius, quam consensius; & idcirco contractus, quibus conditiones imis possibiles apponuntur, sunt invalidi a Sicut etiam ii iis apponantur conditiones turpes , quae ad peccatum alli,ciant . Quare solum in favorem matriamonii itatuit Gregor. IX. in cap. laud. , quod conditiones impossibiles, & tu Pes, quae non adversantur subitantiae matrimonii , ii adiiciantur contractat matrimoniali, habeantur pro non adiectis, nec irritent illum : Praesumit enim Eccletia tunc haberi absolutum consensum; Quia tamen veritas cedit praesumptioni, si contrahens vere nollet contrahere , non purificata conditione impossibili , Vel turpi, procul dubio pariter contractus matrimoni
lis ellet invalidus , etiam in toro e terno , si in tali soro constaret de
consensu taliter conditi nato.
Hinc sequitur primo, quod si quis
dubitet, num conditiones turpes, quae non sint contra siubstantiam matrimo
nil , joco apyosuerit, an animo suspendendi consensum ρ praesumendum . quod solo loco adjecerit, idque, tum
in favorem matrimonii, nam ex cap.
. de sententia . ct re iudicata in dubio semper pro ejus valore judicandum; tum etiam , quia nemo praesumitur velle peccare; peccaret autem, qui conditionem turpem serio appinneret contractui matrimoniali , reddendo illum irrituin .
Sequitur secundo , idem dicendum in dubio ; An conditiones impossibiles joco, an serio appoἱitae sint Sequitur tertio, quod si quis ita contrahat et Duco te, si generationem prolis evites. vel si pro quaestu ad adulterandum te tradas . vel donec inveniam aliam gratiorem, matrimonium
sit nullum; quia conditiones iliae turpes assicctae contractui sunt advertiis lubstantiam matrimonii, hoc ell, comtra tria illa bona matrimonii citauia lia, prolis, fidei, & Sacramenti Se cus vero si quis ita contrahat - Duco te, si pejeres, vel si des mihi montem aureuin . matrimonitam est validum ; quia condiciones iliae ex speciali lege Gregor. IX. habentur pro non acilectiS, dummodo nolit contra hens expresse in matrimonium consentire, non purificata conditione. Sequitur quarto , quod alii contractus, puta, donationi S, vcnditioniS. Sc , invalidi sint, si iis apponatur conditio lin possibilis. Ratio eit, quia talis condatio. vel cognoicitur este impossibilis, & lic non habetur Uerus consensus; vel non cognoscarur esse impossibilis, & lic detiet cxpectari ejus.eventuS. ut contrinuS a solute obliget; & quIa eventuS co dicionis ImpossibilaS nunquam erit,