Grammatica linguæ anglicanæ. Cui præfigitur de loquela, sive de sonorum omnium loquelarium formatione, tractatus grammaticophysicus. Anno 1653 primum edita

발행: 1674년

분량: 462페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

vociferor, an oti exclamatio, vociferatio; D crmo cano de galli cantu dictum &i metaphorice in glorior, insulto, ut solet gallus victor. 3 Item cres' fragilis, infirmus, ruptu laetiis, & metaphorice ὶ valetudinarius; Io erac sensu transitivo in cum strepitu confringere ut nucem nucifrangibulo ὶ loci ac sensu intransitivo dehilco, rimas ago ut ut sine strepitu, a reacit, a creue, a crevise, a cranny rima; a crag rupes praerupta ut ipsa rupes a rumpo rupi Gago locus seu regio pra: rupta, aspera, altis rupibus horrida ;cret crag vox Scotis praesertim usitata collum, cervix ob incisuram clua caput a rela quo corpore quasi disjunctum videtur ; ob quam forie causam idem Anglis nec dicitur, cui athnes sunt voces m 4neeta, nuch, Mia mia, viae, quae omnes Musmodi excavationes innuunt ; creta, cresse, cre et, crediet, vasa fictilia dc vitrea stricto collo cru og, σαρ, crum esu friabile: crus crusta, seu cortex panis friabilis; cium, crumimica panis, Io tocrobis micatim comminuo Io προ summa carpere, decerpere; a crop decerpta messis; a ciciri turba conferta, constipata, eo croia compruno , constipo, tociam farcto, an fercio, to crus opprimo, comprimo, es etiam silenter, propter obscuram vocalem,ὶ D crob, to cranch cum clariore vocali) cum stridore frango, dentibus praesertim; ὶ a cris , a oeg crepido, sinus, i ubi per iis Iuram terrae rivulus fluviusve in mare se aperit. 3 Quae omnia vel fractionis aliquid vel fragoris crepitusve quasi inde orti videntur insinuare. Alia a Cr inchoata, non tam absolutam fractionem, quam saltem curvaturam seu incusevationem insinuant, quasi ex Curvo desumptum esset Cr:ὶ Ut a Croia uncus, croiae curvus, acroia pedum pastoris ob curvedinem Ite dictum, to ci ducta subinisse se incurvare, tocringe serviliter incurvando venerari, to creest, Io crurul humi repere, a cri pis claudus, humi repens, remiale, to crumile, Io rumpse, comprimendo corrugare, crum sim reae, σορ -bacheae, qui est gibbis humeris, dorsoque incurvato; ιτα et puerorum lusus, quo curvatis baculis pilam feriunt, ob baculorum formam , quasi 1 ιν ω , acris et scamnulum humile squali x creep,ὶ a ore ei grillus, animalculum stridulum, nomen habet , sono quasi a rem Sed & a crab, a cratta praeseph a uiae cunae, curvudinem habent concavam aeruchet nota musica brevissimi temporis) nomen habet ab incurvata cauda, indeque metaphorice a cratchet phanta ima subtile parvique momenti. Alia, quasi ex cruce desumerent Cr, decussationem innuunt: Ut a Cras max, indeque acron cruciatus, adversitas, infortunium, to crus decus lare, quod sic dicitur pmpter sormam literae X decennarii numeri notam, cros adversus, perversus ; Io crose, to cruise, transversim huc illuc ferri, to creo adversari, Intercipere, alterius propolito transversum ire eoque impedire ne ellectum Obtineat; a crita claudicantas i ulcrum, scipio transversim capitatus, ob crucis formam, ab Italico croce, quod apud illos pronunciatur ut apud nos croche ; ὶ a creser pedum episcopale seu archi-episcopale, ob crucis formam in eo conspicuam; cras et rameae, proprie de ligno dicitur, cuius librae transversim positae faciunt ut i - . nus aptum lit sive ad findendum live ad dedolandum; sed di metaphorice ad mores transsifertur, non bene tractabiles: Hinc Item cra OA de militibus dicebatur ad bellum quod vocant lanctum conscriptis pro recuperanda terra sancta ) qui, tergo gestabant formam Crucis; & Richaiatis olim Rex Angliae dicebatur croti hac eae, non quod dorso fuerit incurvato, sed quod 1 tergo gestare gestiebat formam Cruca L Aliaque Crucis aut figuram aut significationem utcunque referentia. Nec multum abludit piscas nomen a reis cancer, propter incestum sive retrogradum sive transvertum: item a cras, pomi sylvestris nomen, ausi eri & ingrati saporis; indeque metaphorice crabbia austerus, moribus Ingratus, dissicilis, intractabilis, dccribista misere parcus. Quae quidem si in familias libet dispescere, alia rupturam praesertim sonoram, crepitum ve innuunt, quali ex crepo aut Graecis uia λὶ alia curvaturam saltem, iit ut fractio non sit quasi a curvo ; in alia traniversam uectis lationem quasi a cruce desiimpia : γm omnibus autem litem c sub iuncta canina litera r , asperum quid & ingratum subindicat, saltem in eis vosibus quae familias ducunt, unde reliquae manifesto derivantur. shr. Pariter in stir, quae fortiorem contractionem innuunt : UGOybrini contrahi, in spatium arctius reduci, IV ini aus, ras in fidim, retrahere se, retrocedendo declinare, puta periculum aut arduum quid, ) I ι- contracium, frani cmu grana marcida & corrugata, DRmescorrugare, corrugari, Arariis corrugatum, in rugas contractum ς restim scap las contrahere; a, imp squilla, pileis exiguus quasi in se contractus, ct metaphorice homunculus exiguus & imbellis; aDru, arbustum, frutex, ta nouam arbor contracta seu nustula ; I 1ά intense stridulus ; IOIbriae, uineis, tensiam eiulare ; to me ut sacer- . dotes contillatii confessionem auricularem exigere seu extorquere,fri I confestio aur,

laris, Drrisses parum solicitus, nil pensi habens, & pallio in de quo non est cur quis sit

admodum solicitus, aut quod coram sacerdote confiteri debeat; Dr oriae tempus carni

privii, quo ingruente quadragesima severiores confestiones inliitui solebant & injungi Enitentiae; utiem mulier iurgiosa, Ibreuia asperum S instratum; a Drou amiculum Iepulcrale. Sin absit ' mollius quid innuit, ut de D sit pra dictum est P. Item GA asperum quid, seu durum, onerosum atque omnino ingratum innuit; sive propter r ineram horridam, sive quod ex travi videatur desumptum: , Ut Dorare radere,

62쪽

Cap. I . De Et mologia. s

De I qua sit ex grate &-ὶ molere, molendino comminuere, & per metaphoram

graviter opprimere, otu moli Iura, seu quod molitur; item regrinis rotunda cote vers tili acuere, aratu orate cos alla versatilis sic togrape corripere, fortiter corripiendo comprimere, unde Misenus iliorum tormina, a grap manipulus, pinis avide tenax, greMy a vade

manu in tenebris palpare seu palpando quaerere, togrubo, moabbis palpando traetuare: Item is grisve gravare, gru Wω grave, tuolestum, Pi ance gravamen, ores dolor, Iogri ei sensu intransitivo) dolere, turo quasi extri e dc mone) gem re ut sub onere, γIOgrunt, togrisue altius Minere, grunnire, to rum te frequentativum ex pime, Pone, aut alimtὶ obmurmurare, Domi quasi ex grumbis de I Hὶ contracto supercilio submurmurare, regrin frendere: SIC Wis gravis, Verendus, gruffringo quasi expave de ringi morosus, gium aspestu tetricus, austerus; gram aspcitu crudelis, terribilis; tri aspectu horridus, si diri milar: Item Ioo e sculpo, a zate sepulcrum, agrasi tollae, a grip fossi illa, arra i surculus insititius as surculum insitiuum follulae prius in ramo amputato laetae interere; DPub stili odere situm initar, ΙοζM-up radicitus extirpare; ta&-e sulcare, a Pone t in opere architectonico sulcus in ligno laetus, regi oves humo prostrari, quasi rostro ibdicaturus ; gre fundus, quae videntur a γράφω, γ' s. doscendere, atque haec ex Hcbnaeo 2 P caris Item gri II sabulium asperuin; pra I glarea, durior & crallior arena. Addas forte great grandis, grus crassus, grout reuel jusculum, atroat grestiis, grandior nummus saltem ante tempora nostri Regis Elati artat sexti, quo regnante primitus cladi coeperunt apud nos nummi quos Iosias vocamus eorumque scmisses; agri e cartilago ; ci liqua tum similia. quasi silentem agitationem, seu molliorem motum lateralem, innuunt; Ut Dyinam, moret, propendeo; DI 'rego, guberno, moderor tos rara Thrasonace tumultuor DI reve declino; soceat ludor, DI eas sudo; tof eep scopis verro; DDiast sbrbillo ad ebrietatem suillo more ) ιυ - no; Ios tu pendulus agitor; Iccio celer; tu era dulcis, sita vis; IOIta virgula flexilis; to pinge virga ferire: in quibus consonae, fere omnes, silentiores sunt; & vocato, lenii illimi soni. Nec multum differunt , in μωu, et, laevis; tosmetis, Iosenni, subrideo ; Dsmite idem significat quod re Ire e ferio, sed mollior vox est minoris soni; Iima exiguus, parvus, ulmeae oleo, olfacio; mach osculum pretium; Dimothre suil o ; Imari acrem dolorem significat; a Imari Hore ictus acris, proprie significat clusimoda plagam quae motu primitus lilenti quod innuit ad aeutam asperitatem procedit quod innuit ο ὶ subitanee finitam quod innuit i;) seu, quae tacito motu acriter pungitta adhaerentiam quandam seu tenacitatem innuunt; Ut to cleave haereo, cla' argilla ster. Cl. ra tenax, to iami tenaciter adhaereo, to αδ- to clumber icando, to clam, v quali a gilla obstipo, esum viscidum, es O tibula, D in complector, is eo amplector, to tahclcomplico, a cibal pallium, a Gog onus seu impedimentum connexum, Ioc, saturare ad fastidium; a HVe, a HVG, locus clausus ; care contiguum, Io HUe comungere, a es, gleba mastilla terrae durior, ) a tau coagulatum quid, ut a clu V Muta grumus sanguinis sanguis coagulatus, Aout cream cremor laetis coagulatus, a iarauer tumultuaria congeries, a iam Hre continuata congeries, M. Forte , Claudo omni λθ dissipationem quandam seu expansionem innuit, praecipue celerem praesertim si a Sp.

ceda δε quasi esset ex Dargo Vel separo, Ut more expando, tot mr exsilio, a s et surculus, Io h cui progermino, Io 'mile dispergo, Io ρει sindo, a I ntre schidium, quod fili ira separatur, 3 D p reel fundo, to put exspuo, I Iup/Ine, sputum, to omin spuito, D prater aspergo, M. SI quasi lapsum silentem seu minus observabilem motum innuit, in Iosiae lente labor , M. raso subito labor, Ili prer glaber, lubricus, sime viscus tenue & glabrum, Ist inobservate Militiis, seges attulia, t B iindo, flavo tardus, saxi laxus, syges negligentius factum , astar funda, tosap tacite serio, M.

quiddam & taciturnius innuic Utrobique tamen motus celer & subitaneus innuitur: non autem exitu mi tantaneo, scd sensim expirans, propter continuatum sonum R. Sic in s nisi , ae , MN, est , tu, Ims, Παδ g, M tinnatus terminationis et ing, & acuties vocalis 3, innuunt tenuit limi quasi motus leu tremoris continuationem, tandem quidem evanescentis, non autem subito interrupti: At In tria, vitant,sul, Hint, chim , t L mk in consonam plane mutam desinentibus in innuitur etiam exitus seu terminus subitaneus.

Si accedat l, ut in jmgle m D, tingie, tintieci in se, tuis is, innuitur quasi aetuum inljn s minutorum frequentia, seu, frequens iteratio: ut quae sunt Frequentativa duxta atque

I 2 Eademque

63쪽

Eademque minutorum actuum frequentia, sed minus subtilium s propter clariorcm vocalem a ,ὶ innuitur in Iangle , tangse , Dango , mavo , --gle , mi is , a a P. Item in mumbo, grumbo. Iumbis, tum , meso rumole, crum ,fum , &c. sed simul

obscurius quiddam ieu obtusius innuit si obscurum ct confusam quali glomcratronem annuunt consonarum congeries, mes: ut etiam in ramM, Aramvocambo cram , ambo, amb=,ctc. sed in his est acutius quid, propter clariorem vocalem . Nempe terminalisl ut & r praescrtim post consonam, irequentem iterationem, praesertim aetuum minuiatorum, solet innuere; ui pote linguae concultione prolatae consonantium mi, vel mol, confuse glomerata prolatio, confusionem annuit, seu tumultuationcm ; vocalis se, aut si syllabae sonus obscurus, obscurum quid & non clare sonorum innuit: adeoque tota tam senatio Embi, iterationem frequentem confusam & Oblcuram innuit . Ut in muta, bumbi; crachramHI: feelo H; ratam, grme, grum grumbis hm,tum moura, mumbi, run, rome, ruinMisidippumhi; thrn, tumbi; M. Eii utique bl ligo, μὰ vinculum 'omus ligatum, vin-ectum humia ex varias colligata sarcina, humes sarcina confuse colligata, & inordinate compolita : Sin demas I frequentativum,erit MN gibbus seu tumor inordinatus, nisi forte tu is & tauch rie. ) Sie cratia frango, cruse comprimo; crumes minutim & confuse frangere, adeoque in micas redigere; &, sublato I frequentativo, crumb seu cium, est mica. Sic

Diger dignus, fel palpo, manibus ieu digitis tracto, Io μὰ palpando invenio, in lumbis

niuic triato, utinus dextre, & parum expedite. Item gri e coleo, g me Scino, gruns grunnio, GrumbI obmurmuro, confuse atque obscure Mino seu grunnio. Et Iom Jungo, committo, Iumes consule committo commisceove. Delum Ib os, munta &-- manadere, mumbi confusc masticare, & metaphorice ) rudius traeiare; sed, omitto I frequenta livo, remti est labia quasi ad mallicantis modum colligere. Sic raram locus, spatium, leo me spatiari, torem removere, Io rumbse res inordinate & cum strepitu consulo, sed ob scuro, de loco in locum movere. Sic IO Ra' sto, sisto, fragrcstus, DLDp grestum prom Veo, Io stamis cespito, grestum inordinate & confuse promoveo; &, omisio Isrequentativo, sum cespcs. Item Imia tango, turn verio, tumbi confuse & inordinate converto, confuse atque inordinate cado, aut etiam depcio. Sic ρο- forte prop:er cinecum supere, lium contraho, frontem capcro, Di u sed absque I frequentativo in luperciliose corripio. Et praeter has, vix ulla occurrit vox in umbi ianita ; nisi humbl humilis, quam his non

annumcro, utpote quae manifeste est latinae originis. Terminatio ambo propter hieras mbi cum praecedente communes, parem innuit rens sam seu tumultuariam iterationem ; sed, propter clariorem vocalem a, magis alacrem minu Lque Obscuram. Sic, amri, equi tolutim incedentis pedum glomeratio. Sic brier rubus,

Hambi rubus amplior & promissior, in omnes partes latius porrectus. Item, room locus, spatium, Io rome exspatiam, sed io rambi liberius spatiari, per loca varia, ct longius dulita;& in septentrionali Anglia loco movere, sensu activo, ὶ turbare: at rumhl per u o,scurum in motionem innuit obscure sis noram. Sichauer dii lim, Icambi tumultuarie ct eon fusi: dillipo. Item Icrape rapio, corripio, corrado, Ioambi tumultuarie carpo seu corripio. Sic uoms uterus, ct apud septentrionales p scrum ὶ -- --, venter, ventriculus; uvames intcstina ventriculi commotio & nausea. Terminatio imbi, in voce nimbi agilis, acutius adhuc aliquid innuit & subtilius; optimeque suo lono imitatur, quam tignatiis agilitatem. Sic exim gyro, converto, fit Wimes terebra versatilis, atque ninc Gallicum gut-PI, & nostrum: D in Sed vix alibi oc dirit, nisi in voce Mimbl digitale , pollicare, annullis latior est, digito seu pollici aptatus, quo suentes acum protrudunt,ὶ cujus tamen alia videtur ratio; puta , Ihum, pollice, fit

in m se, vocalis acuties & rapiditas, contonantiumque volubilis glomeratio, celeritatem innuit; inspar se scintillo, is dissipationem innuit, in acutam cre pilationem, i subitam Interruptionem. I frequentem iterationem : & similiter in I in se nisi quod is subtilit tem dili ipatarum guttularum innuat. Ilach crallum, obtutum t tenue, acutum

eo dili erunt, quod vox illa consona Obtusa, haec acuta, termInetur.

aege, I ue, locis, aliisque innumeris, Musmodi sisnorum cum rebus significatis convenientiam obtervare licet. Et hoc quidem tam frequenter, ut vix ulla, quam scio, lingua hac in re huic nostrae aequiparanda vidcatur: Adco ut in una nonnunquam voce monosyllaba quales sunt nostrae fere omnes, si uectionem demas,) illud signanter exprimitur, quod in linguis alias nisi Compolitis, aut incompositas, aut longa nonnunquam verborum periphrasi, vix aut ne vix explicari potest. Et quidem ex vocibus nostris nativis quam plurimae hoc modo formantur; & qui modi longe plures olim sic non dubito, priusquam ingentis vocum Gallicarum farraginis in linguam nostram intrullo multas nativas voces exilio doderit di oblivioni.

Voces

64쪽

Voces a Latinis mutuatas multas habemus i& quidem sere omnes quae nec Niar monosyllabae sunt, nec a monosyllabis formantur: in earum vero partem maximam Galli potius Italive a Latinis acceperunt, di nos ab illis. Nomina tam Substantiva quam Adjectiva in ex Latinis fiunt Anglica, a t*mucta plerumque casuum obliquorum terminatione; vel in ejus locum si1bstituto e sceminino, quod post transiit in e mutum, atque jam fere evanuit:) interveniente non raro levicula aliqua Permutatione, quae Gallis utplurimum

nobiscum communis est. Ut Natura, gratia, clementia, synodus, ingeniosus, ingenuus, ornamentum, vitium, in. fans, prudens, quies, unio, ne lar, honor, imago, multitudo, infestas, virtus, poema, poetis, phoenix, audax, liberalis, specificus, pollibilis, implacabilis, status, facies ; M dant rumture, grace, Hemen , synia, ingemisus, Vmuom, ornament, vis, Mant, rudent, creet, unum, nectin, Muint , mrage, multima, maris', verme, poeme, mese, pharmae, a Micius,

si es, Deci at, pessisse, impiacabo, flare e late )face. Atque ad has tormas infinita alia

de olim formabantur, & formantur indies. Ubi notabilior aliqua mutatio occurrit, eam ut plurimum a Gallis accepimus: ut a Latinis, Bonitas, leo, et mosyna, eleemosynarius, tempus, noVub extraneus, fons, mons, acris: fiunt Gallica Ebure, Em, a Uue, abnosner, temps, mem ess arae, fontarie, mutaeue, arx νά:unde Anglica AdiunIr, min, almes, ab non , a ner, amner, ita & amsem hoc est alus , rense, se Drange, λωιHain, m niam, eago. In nostris chambo, renare, emar, a Latinas camera, Ienero, cinere, Se. Interpositionem luerarum & d, habemus a Gallis, qui scribunt chia re, te re, ceu te, M. pro chara, re, teure, ceu re, dae, ubi inter pronunciandum pruno fortasse non observantibus

se insinuarunt illae litem post syncopen factam, & deinde etiam in scriptiiram'; ut etiam in E emble, resembo, upemur. humbis, tremble M. . A, milis, s H, H bs, re

mutas, aluique multis: in Quale quid in Gnaxoruna a λες, ιδεμ uria, με cerua, M. & in Latinorum sumptus, emptus, comptus, dic. videtur.

Verba quae 1 Latinis mutuamus, serinantur partim a Praesenti Tempore, partim a Stipinis, abjecta utrobique terminatione: cum levi insuper aliquando mutatione.

A P esenti formantur, Ita extendo ; speia, exspe expendo I men , amena emendo; Muce conduco; isse se despicio ; a r e approbo; concerae concipio; retarus, reli quo ; Humuist distinguo ; α -- diminuo ; replenis repleo: Onqui vinco; Rabb ,esauph stabilio ; corrumn correspondeo; contam contaneo; admini ter administro; gorem guberno ; comem concerno; certio certifico; re replico; multi Est multiplico ; Iuppi

iuppico; Aliaque Innumerae

A Supinis formantur, Supplicate supplico, demanserate demonstro, Hosse disponoi ex-

pariate inspacior, suppress supprimo, exemi ex imo, GEM colligo, consecrate consecro, imprecare imprecor, conIra I contraho, rase misceo, concoct concoquo, revect rejicio, exactexigo, esse I amigo, mi s omitto, amitto: Atque alla quamplurima Ab utrisque etiam non raro formantur apud nos verba, significatione tamen plerumque aliquantum diversa, eorumque unum ut plurimum a Latinis immediate deducimus, alterum mediantibus Gallis. Sic com unae, compose, compono; exmuia, ex se expono; refer, luce refero ; cmfer, coitate confero ; com Menae, com Is comprehendo : defer, delate defero ; imam implicate implico ; Dee expedite expedio I confinnae, confuse coiisundo : Aliaque ejusmodi non pauca

Sunt autem S alia aliquot tam nomina quam verba Gallica, quae in nin mia, Gostram linguam transtulimus. ει

Qualia censeri solent Garden hortus, garier periscelis, buc ter umbo, to a Pan e Promovere, re υ clamare, toph a causiam agere, aliaque Gallicis inariuJariter, baucher, avocer, ci ci , plusitare, M. Nasi & horum aliquot dixeris Teutonicae originis; ut gredere &orter agi cingo atque hoc a oro . ) alia Latinae; ut mancer ab Gant, hoc est ab ante: cum revera non adeo multae sint in ipsa linsua Gallicana voces pure Gallicae; illius enim linguae pars magna est vel Teutonicae vel Latinae originis.

Multas autem voces quae nobis cum Germanis fere sunt communes, dubium m- est an prisci olim Teutones 1 Latinis, an hi ab illis, aut denique utrique ab e dem coinui uni sonte, acceperint.

65쪽

Ut Wine vinum atra ι .in ventus; menae, etcent venio, veni, indeque ei utare vagari, et ar via ; way vallum; uvat o volvo; -es vellus; mst, Otii volo, vellem; cirem vermis; υ ria virtus; u. p vespa; aea' dici; aeram traho; tame domo Amis.; Fus jugum; earib terra is i Maer, per super'; am sum Deah frango oον- ι AF volo ;δBisito: aliaque ejusmodi innumera. Languam enim Teutonicam, ipsa Latina antiquam rem elle, non est dubitandum: Neque nragis dubitandum est, linguam Latinam, quae non modo a Graeca, praetenim . lica, sedec ab aliis vicinis linguis puta Osca aliisve, quae Iam olim desueverunt, adeo ut vix eorum vestigia si aper sint j magnam verborum farraginem consarcinavit, etiam 1 Teutonica seu Germanica non pauca accepist e. Certum cli linguam Anglicanam, Germanicam, aliasque linguas a Teutonica seu Gothica oriundas, non pauca retinere a Gnaecis deducta quae Latina lan ua vix aut ne vix agnoscit; ut metor, pus, Dae, semita ax, acis, ascia, securis; με ni, mit, citra, cum inret, convenire ; meet, conveniens; mare, socius la, ford, Horae, vadum Θ, hi Maedi, sum tum, magnum; ρογας, fg, bet, magnus, dominus; γρα- ί ius, rideo; γέγλακα, gigae, rideo; MUMQmile, re , subrideo, y iii I, ut 'o --, Ulylles, de contra μ εα , meditor; in Z: praemissoJ, ut in Mese more, μαραγδου via μες , quadra, Durre, parco I re, carus falce, tingo flatu; - - mingle, nul O γρος, Iear, aridus μπη, An et, luna utile, totus; ἰλος, et Ole, hiae, fisus ; Mλiω, Io heat, tego; unde hau sanus, ct heatra sanitas ; χαμ, chear,

gando, goose ; απω ς, - riis, a Ipsi sotti Men. cum autem horum plurima immediate a Graecis accepiste vidcpntur, absque interventu linguae Latinae; quidni dc alia etiam indefluxisse putanda sint, quamvis apud Latinos pariter reperiantur λMirum autem est, quam seduli suerim Majores nostri secus quam nunc dierum fit v ces aliunde duellas, quantumvis longas, in monosyllabas quas maxime alseetat haec lingua γcompinsere: atque in eam finem non modo ex cauda resecare terminationes 1 brmativas,

quod tolenne est, in sed capim truncare, praesertim in vocibus 1 vccati oriis; vocales item ex medio rejicere, nulla sere ratione earum habita; sed dc debilioris soni consorias, retentis tantum sortioribus, quae Olitum instar videantur; ipsas rue etiam pro arbitrio cum aliis ejusdem organi commutare, quo sonus mollior evadat; sea dc earundem ordinem frequenti meiathesi permutare, quo racilius exemptis vocalibus intermediis in simum commodum eo, spirare pollini. Verbi Gratia; In Expendo Deia, expeditio spes; exemplum ample, excipio cate, stis, excuso fuge, extraneus strange, extractum 'ecbγ,sraight, pro recto dictum, sed urietumsti eight proareto, excrucio DI, excutio Iini. Aurere, haere DIMOlobaut, stat, exi corio οῦοAstur, excorio Iob ree, excortico D A IM , aluique ab ea: inchoatis, item emendo tomen in Episcopus P ν, Danis AD, in Epistola Piso Apostolus 'VII, cucullus a cotes, libellus a HE, hos p. te pulle, Hispania Spam, historias X, dcc. rescillio caudae capitisque

in satis obvia.

tamen, ne illius nulla ratio haberetur, ex pol illinimo restitii itur in medio, ut in Aster, Mari, sed pro veterum bar seu bare, iam dicimus bovi, tui, pro Gg, Aing ; pro bais, boam, pro sane, ne, dae. Aprugna Hauu transeunte ρ in b, dc transposito a ut in aper; dia in te, ut in pignus paetum line lato, plaga Aheto,dcc Aλώπηξ fax, focis, rescissa capite, ut i a Samae' pro in andre, Scantioon pro is au GD ; dc 1 γαλ γάλα oe lucet, α ρ instranseunte, ut in pellisses; pullus Oal; polluo fui, defui, quod Jam scribimus ae P, de siles; eo, implis, ur, sua , piscissi D , paterfauer, pavorsevi , pauci eis; dc transumpto ori

medium

66쪽

Cap. I . De Dymologia.

medium quod fuerat de capite abjectum. Apex, a picae, per piles, ZophorusIrrete vox Archa tectonica in ordine Dorico; ὶ Mustum L in oenopolis notum ;) Defensio seu e , Dispensa tor peucer , Ausculto Gavi. est mer. Iccim; Ex scalpo Drape restituto in ' quae fuerant permutata in χά a , atque hinc Drapocra se si a ; sculpoboo; Absterritus, ex-icrritus asa te, lic olim, pro quo jam dicimus sari, Ex tonitus attonitus sonu 'E; Stomachus Saxon. maga) ma Ullcndo Ubiit pomp; Audere dare ; Cavere mare ; unde

V consona sonabat olim ut nostrum IV, & hodiernus sonus contonae υ erat olim literae F,

hoc est is lici Digamma, sonum habentis a a diversum, & hodiernus sonus literae I erat Graecorum φ seuph:ὶ Queremonia mone ; Pcdiculus Sax. lus ὶ Luse ; Vagus Mall. gheres ;Arbor, arboretum, arbor , My ; Austeriissern,pra , ; Hydrops Ao Ulcus, ulcere, tisco, Iore, i atque hinc IM V, I rom, Iora fuli, Ingenium etame gm, nisi malis a Machina, machine, chiis, gin; quod alia pollo dixerunt Erigine, putantes ab Ingemo defluxisse; Alembicus fimbech; Malcnus Panira, nisi malis a inti, deducere, unde ιm λα;ὶ Infundibulum timea ; Incensorium c Uer; Gagates brat , Profficio, prosectum, to seu fyra prominere, j a ty proquetura, prominentia, Deire d' eaux, aquae proiectura Ueti ater ; Cucullus a cotis, Libellus a bisi; Conticio, conjeci, Ioguess t quippe cum coniecta stanari coepit conges, non inde dilficile est ii eriges, tuos; Atque his iiivilia.

Sunt & Amputationes aliquanto duriores; Tempus, tenge, time ; Nomen uom, Name ἐDomina Eame ut Gallorum homine, femine, nom, ab homine, ficinina, nomine ;ὶ Pagina ge; πονραν 'I od cup ; Cantharus cau Tentorium tent; Airamentum , Encaustum Ital. inciliatro, Gall. eucre,ὶ in a Pula crap, cia ἰ Terminus rei m; Calamus quili;

milia.

icitur item vocalis de medio, quo minuatur numerus syllabarum ; Ut Amita a I,

Flagellum sint, Securusjurn Rcgula riari, Tegula tile; Sigillum hal. Integer entire , Stabulum satiotasti Crudelis cruel; Fatigo, fatigatus, Luscens turn professo;ὶ vanidus, vane stans, humi, de colore parum firmo; ὶ Alligo, alligatio, MF, nsauce, aάν; Subtilis, subtile, Iubile, Itius a Nomen man; incanus Ham, Hospes, hospite I; Hospitale fesso Pules oui puto count,

Duriores videantur Contractiones, ubi plura horum coeunt lymptomata: Ut Demias

Scopa re tome p; Phic tomus deam Dam, mltrumentum quo in equis, bobus, aliisque animalibus grandioribus exercent phlebotomiam; in chorus iam, rurae; Coriungo

politorium ubi eleemosynis destinata reponuntur asine ut ab arma, armcir armamenla

67쪽

a capite & calce, e & o, reliquum xamm, quod Anglo-Saxones quibus x non erat in usu sesi-berent ejamm, seu Euphonice Damm, contrahitur in Dan, ut a domino aedis, nomine mis, abomino ban ; & quidem Apum examen, deflectunt Itali in mam' pro quo nos D rem dicimus; inscrtor murmuris indicio; vel ut ad inue I exercitum fieret allusio, quem satis

aemulantiar examen Apum; Thesaurus suum, Raur, LIMe ; Adeo sit, iis to Ira, sede ea sedela, sella stule, siali, sedile sties, sed & sis, i intellige de clericorum sede in choro, unde Latino- barbarasa um, in Eo ; nam Iiast, de bobus dictum, est a 'MA ; Suave

Dirigere, addirigere, i Itas Arretare, Gall. Aresser, a re erit to aeres, a 1 6s, 1 eaereis; Pr curator, - , in Procuro, toroz, probe, proui, hujusque diminutivum Io g : E copo, stra brabbis, straui, i nisi hoc sit potius a scalpo, ut scribo, scribillo, undeIcribis; Colligo, collatum taut, clutch; Colligo colli tumultus, tumultuatio,) recolligo D re rctu cedere ;j a collycabie funis nauticus in spiram collectus, Severus h. Severo, allevero, Diuor StridulusI IE; Turba, turbo, troiale . Pungere s putatuare Dpumh, to mum; accipitris ungues rimos: Pollum, potero, polle, i Gall. Dissis in 'in ; Pauper i Gall. ρο- Prehensu ris, comprehensum compris ; Pretiari to se, to ade ; Impetere re impeata; inisi sit empecto a pectae peccatum in Culcita a Petit, a corach; Lumbus Am ; Periculum i quasi perisculum i Ital. rasio, Gad I GPe, risita, periculum facere, urun rhe

Quorum aliqua, utut duriora videantur eorumque forsan nonnulla nimis coacta: ὶ ne tamen plane rejici debeant eorum plurima, id saltem sacit, quod non minus coaeta lint ex Propriis nominibus non pauca ; aliaque quorum Elymologiae apud Omnes sunt in contes :

68쪽

Cap. I. . De Dymologia. o

Propriis Nominibus tanta Vocum deflexio , non mirum est si in altis item vocibus id usu vo

Verum in aliis item vocibus id est conspicuum, de quarum tamen originibus non est dubitandum. Ut 2 Dorice δῶ αι δῶ- δῶ ζωοῦνος, κωρο, κῶνος Et longa serie γ ἐκ, ἐξ,

laea pinsum ; Laetura leuice ; Brassica capitata callage ; I actuca capitata cauete leuice ; donium e inre; Cydoniatum qui en ; pomum persicum μαε; Eruca erati quod vulgus detorquet in ear-etius, quasi ab Aure nomen sumpserit;) corymbium seu coma astititia, per 'ne, porree, Jam me dici GPpit; Paralysis Mer ; Hemicranium megrim ; Macer mai gre, meager; Acris aQre, eQσῆ Vinum acre vinetre, vinet' ; Annulus gemellus ex dum hiis pluribusve tenuibus contortis factus)ag mmcir , seu imbes g; unde etiam ad alia se intertexta transfertur vox gimbri S. sumbal: ὶ Alius gustus, Gall. 8atii totis,

tas, coinI, comisg, couneis, curis. De quorum originibus aliisque eiusmodi multisd utcumque fuerint detorta, cum res sit In confesso; non mirum cuiquam videri debeat, si & vet, res se plurima deformaverint; praesertim cum Monasyllaba tantopere aflectaverint; quae ut mollius sonarent, hane sibi licentiam truncandi, eximendi, immutandi, molliendi, & 'transponendi, permiserunt: & 'uidem, cum ab ia ἐξ tandem deveniatur indubiis vestigiis 3 ad mango ; & ab in , ad ambio; a , ad nutet; ab Habeo habere, Gallorum oen, Iam ira, je e ; a Pollum ine pura, pomo, miser ; aliaque similia de quibus non dubitetur: non est cur refugiamus derivationes alias, etiam durausculas; modo faveat significatus,& suppetant vestagia procellus, aliorum exemplis comprobata. Si cui displiceant; liberum est ipla negligere. Et quidem ego, tantum abes: ut culpem, ut laudem potius ingenuitatem illorum, qui voces longetores in tam arctum compegerint, tantillum imminutas; ut in presbyter Prus, Praedico rach, Thesaurus scire, sedilesti , syllabo Dest, ominoseo, abomino han, expedio I eae, cresco crevi more, auxi max, vanui mane, excorio bourge, excortico scorus, M. quae moderni proserunt Presbur,pra Icare, IreasUredetne, Malare, examine, ab νnare, ex aere, in east, aurem, augmens, vanis, excariau, excorticare, M. Dum autem haec a Grecis aut Latinis dedueimus; non illud velim, quasi non a lingua Gothica, Saxonica, Danaca, Belgica, Teutonaca, harumve dialectis, immediate ad nos per-

69쪽

venerint eorum plurima: quippe multa eorum quae a Latinis olim accepimus, sed & quae serius mediantibus sive Gallis, sive Italis, sive etiam Hispanis, non pauca, sunt nobis Ierecum illis alteris communia, saltem leviter mutata pro cujusque dialectus idiomate, indeque

ad nos directe pervenerunt, utut Latin e aut Graecae Originis. Notandum interim eandem vocem, pro vario significatu, variam non raro originem sortiri. Ut D Eda, de Onere dietum & n 'u Latum, Are Feretrum, P den Onus, Drra gailem, Dought allatus, dcc Adro ; sed, re de liberis dictum unde Ruth partus, hornnatus, barn, bearn, filius, M. est a Paris ; & ndis Ursa AS re, ora, saltem si sit La tinae originis 1 Iria. Item Hure tuli a fio O; Hure peperi a Paris; sed stare nudus, a Pareo, a pareo, utpote quod, cum non tectiam sit, appareat, unde Earreu sterilis quasi haren nudatus; in proprie de sterili terra dicitur, gramine & herbis nuda; ct, per metaph

ram, de foemina sterili : & Hii, Bare, quoddam Adar dicimus AS Bir, ab Aper : at Arrepagulum, vestis, Gal. Rurre, Ita l. Parra, , Vitruviano Vin a ; nisi forte in Vediis ligni hcatione quod ipsum est a Velio in sita Lear fero: Eder Cervilia I potus Hordeaceus) ab AS quod Jam riuri' dicimus Hordeum : & Rinn AS Bern) Horreum, ab eodem Edre, quali Hordearium. Sichunae sonus olim sena re ὶ a sum; Se innae sanus, a Iam; & to Irun

explorare :xploratum mitto, de bolide praesertim dicitur ad fundum demista,qua aquae prosi inditatem explonant nautae, ah mitto, Anglo-Sax. I en mittere, da nuncius,in quod forte

a praes isto truncato capite, in niti ci hoc , μο sit ; &Dunae seu rectius l--, ab antiquo Sira n Anglo-Sax Meten, in somnium, unde &dictum videtur. Hint pro fello, a Fatigo, fatigans, fatigatus, fatiscenς. Sed, pro colore parum firmo, a Vanescens, vanidus. Sic Percopiscis est , Preca, scd ich mensura est ri pertica, item perta pro pertica cui avis insidet. To1 a syllabare vocem in syllabas res bivere est ris Iuba transpositis consbnas, & b in predeunte, quae fuerat in sed pia pro incantamento, quo creditur limites sic agris figi posse, ut nemo eos invito domino transilire possit ab expello; & pia pro nuncio, ab 'sola dictum videtur, pro quo, superiori secul optule dc si dixerunt, ut pro Apostolo, Psis demse, unde Gu si, quali Goia pedi, bonum nuncium, seu God ea divinum nuncium, divina epistola. Sic Herse sculeea gelasco, est a figesio ; sed Herae vox architectonica a Dp us, idem signante; durese pro panni specie nescio an a Arisa dicatur, ut Pannus fricus, an forte & hoc sit a frigesco, ut quasi prae aliis trigori pellendo aptior. Sic Hese de aura seu aere subfrigido, est a Pirasco, unde restres refrigero, ε Ires et refriserium, sed de plantarum virore dictum, est potius a vir rho, ut & ubi per

metaphoram significat alacrem, vel etiam recentem. Item re I et verare, vexari iracundia,

est a Dremuo; sed re fret de vestibus plicatura & frictione ruptis, est a frico frictum ; ira,fre mori, pro opere vermiculato est a Rete. Sic Io Hest caedo, sterno, cadere ficto ut &ipsum Iair doὶ est , Lalti seu potius σφά,-; ibriaste defess crudelis, s evus, ct se , inde ortum ducunt, ut qui homines caedat, aut etiam occidat; sed est pellis, a pelle dictum est, ct indefesἶvionger pellio. Si pit de sputo dictum, inde dicitur; sed spis verutum, nescio an ii Cuspide, vel forte, quali 1 catum &. Diu quantum scilicet spatha seu ligo una

vice ellodit, est , Ipatia, unde & ipsum spatae ligo, spatha. Item 1 Ile sputum est a PQ, sed spisse Xenodochium est ab Hospitali sta. pedale. 3 Sic de lima, re me limare, dici videtur a 'lim ; sed fige pro filatura, seu serie rerum quasi transverso illo inscrtarum, a Id offereti, asile o papers, asile inlutares, est , sia; ct sis seu des quae olim fuse S .

Duis scribebantur, unde de Eu, pollutio,ὶ est a Polluo. Sic DI et sede colloco, sedere facio, est a Ieddo; sed DIta planio, est potius a sero, suum. Sic Vice vitium, inde nomen habet: sed vice, seu my Gath visὶ pro cochlea, est a vire, quam spirali flexu imitatur;& in compositione) Hice pro vicario seu locum tenente est a Vice, lic Vacocancellarius, Procancellarius, MIce. bancellis ; Vice-comes Viscount, Vtcount; Pror ex Hice ro , dcc. Porter pro ianitore, est a porta a sed, pro baJulo, a porto. To Cusi, optima seligere, a Gal. curiare, Lat. cungere : sed to cis seu cin, collum ampleeti, est a Cum. Harae, pro diis-cili, ab Arduo; pro duro, ab Arido, ut, a ratu in exsicco, durus,) atque inde Harsi quasi harae asper, subaridus; vel ab Aresco. Mein, pro Austero, hine dici videtur; sed pro Puppi navis Extrema, ab Extremo. Sic Date dactylus, & Dare datum. A rara clallis navium, a Raurem vel Frutra ut & ra H I; ὶ Faret velox de equo pintissimum dictum volutu, nisi sorte , visice, sed illud malim :ὶ ria ei minus profundus de loco vadoso detum & flat eodem sensu notius a πλανἰς latus. Insidet, aut si I, so, dem mutare, commigrare, ex His, vel stulto, vel si dicitur &de equis aliisve animalibus, ad stipitem ligatis, ita ut ne extra funis longitudincm depascant, de loco In locum translato stipite promovendis: ὶ To fera mill cremorem laetis de summo demere, vel a sim propter fluitantem cremorem adimendum, aut fluitantem qua demis Cymbulam, vel a Laeus propter lac residuum formiu, aut fames uiagis tenue di fluidum factum : sed prius malim, & fleeu, seu sist, adlective sum pium , participium elle vobi D sdes Cube capsa, captusa , hinc nomen habet; sed Cale casus, a casu. Masin s opportunitas, o casio,) ab occasione dicitur, quippe ut a Ratione sit Italis Graime, Gallis risu, & nobisi resis; sic ab occasione, truncato capite, fit Italis cetiove & Gallis, mollito c in f,sar ομι unde

70쪽

o Et mologia.

unde nostrum stason; quod olim, & credo rectius, scribebant ceam; ὶ at u Dasio, salire, condire, DBione dici videtur, unde Gallis Iaston, D m, aut quid horum simile, & IU

ner; indeque nostrum D stafin, salmone condire; unde, per Metaphoram, de Ligno dicimus tim r Gelistasenis materia bene condita, adeoque probe exsiccata :) Aliaque illiusmodi. Sunt denique apud nos vocabula non pauca, etiam monosyllaba, a duobus pluribusve sive Composita, sive arctius conflata ; saltem compositorum vices gerunt plurium significauis una voce complectentia, quod & supra insinuatum est.) Ut, exscrip scriptum, & rosi rotula, fit Ieriar scripta rotula. Ex proud superbus, & doce salto, conflatur ance superb: entis equis alie ites incestias indicans. Exs verbi B seu sanae fla) ct sint extra, conflatur sistfortis, pertinax, cedere nescius. Ex eodem sint & harae' audax, fit Ruris rigide pertinax

sertim de aqua per tubulum violenter prorumpente. Ex eodem sp cum terminatione exilim, fit pin, quod est lanam aliudve in tenue filum deducere, & addito em, n out, tum rem in longum protractam innuit, tum spectatim aquam aliumque liquorem tenuem non amplo orificio, sed ) exiguo ibramine seu rimula exilientem: atque priori illi ita opponitur, ut D Uout, sit, pleno gurgite; Io spm odit, exiguo quasi filo, exilire. Ex eodem vero Ist cum it, fius t exspuo : quod ut eo saltem disteri, quod sit exilius quiddam, & sine ii pitu, cumque minori impetu ut sputum ore ) qicere; Motit vero contrarium : dissertautem a Din, quod illud fiat uno actu statim terminato exeunte voce spis in conlbna muta, protractionis incapace: sed Din s semivocali terminatum, protractionis capaci admodum, actum continuatum. Sed Duuer cit propter vocalem u obscuram medium quid quantum ad violentiam inter spis & 1 ut, sed propter additum r) frequentativum, iterationem innuens & strepitum, sed obscure consulum : Sed Ualtra propter acutiorem & clariorem vocalem a ὶ crepitationem clariorem simul innuit, quo potissimum a putur dillert. Ex eodem p ct terniinatione alia, fit pari, scintillam cum crepitu sed unico exilientem significans, nempe D exilitionem, Q crepitum acutiorem, & muta consonans repentine terminatum innuit; ὶ sed addito I fit frequentativum partis scintillare, scintillas crepitantes inatim emittere seu fhargere. Idem is subjuncto ' hoc est θr, vividiorem impetum innuit exeundi seu ampliandi se, cui addita terminatione tet, his N exilue, cujus vigorem innuit se , acutiem terminatio tum sed quae, post m acutum tremulumque delinit inc consona muta, motum repentine terna matum innuente,) de exilitione singulari, non multiplici, prima significatione dicitur : hinc elaterem dicimus a Pring, propter exilientem vim elasticam: itemque aquae scaturiginum sed metaphorice propter salientem aquam , indeque alia translatione 3 sontem seu originem rei: sed & per aliam metaphoramὶ res ing est pullulare, germinare; trempusque vernum, quo plantae potissimum germinant, Me prim discitur ; propter exilientem & erumpentem sit una nutritium. Ex eodem verbi praet & ovi, conflatur Prout progerminare, iii gemmas Eemimave prorumpere: & cum terminatione e in Dra surculus; quorum haec sere est disserentia, prout soni crastioris) germen tinguius cratia vive annuit, Drag tenuioris soni exiliorem surculum. Similiter. ex Iuverbi time vel streul contendo, 'uod ipsum est ab extraho extractum,) & ouo fit Brout protendo, tumesco, &ybus Quod est fastuose incedere, puta pectore protenso & tumescente: ab eode D & terminals uuis, conflatur strutale luctari, sinuando contendere seque in omnes partes torquendo, quod innuit gi : sed ii ne magno strepitu, propter vocalis u sonum obsidiu-rum. Secisti agi, est 1 Ibyextra vago. similiter ex throin pro licio, dcria2 rotulo, volvo, conflatur Iris projiciendo volvere, volutim pro licere, de globulis lusorias speciatim dicitur : atque eodem fere sensu Irimaee ex throis seu rarus, projicio, protrudo, di mutabrotundulum. Sicine seu Prough morosus, conflatum ex grame ct rough, ut qui sit quasi

C A P.

SEARCH

MENU NAVIGATION