장음표시 사용
541쪽
Erasmus Is annotationibus in τ. caput prioris adgCorinthios, quas edidit anno biennio se isseeo antequam haerosis Lutiueri erumperet,' scripsit, vio Ia.. eam coniugis fidem dirimere conjugium, dc mulieremia quae alter L viro sal fecit eopiam, desisse esse ux gem; quas propositiones Faenitas Parisiens s cum ad eam delatae filissent, hae sua tensum confixit annoe
νa diυἱαα ind7s ite et apologiaim edidit Erasmus, in qua 'urgare se tentavit ad Versus censu ram contendens, propositiones notatas intes ligendas, de separatione non quoad vinculum , ut Placet censoribus, sed quoad th Tum eum taxat 2 ,, Recte, inquit additum est in censu Ta , pratendet vIdetur L nam revera nihil minus cogita. ham, qaam quot interpretatur .... sentio eam desilia.
se uxorem, quae se prae piit indignam uxoris nomine. di eo niueii commodis, sicut filius abdicatus. negatur esse filius , quod amiserie ius filii a Br hominem, ellai sie di- cinias eum, qui Vehementes est inhumanus. . Lutherus ire et ibro de Captivitate Babi Ionica , quem ediderat anno xsa 3. , nihil audet flatuerae circa masentem quaestionem 3 sed post. annos tres do. Otot factus seripsit librum in eap. I. prioria ad Coaxinthios P ubi censet , vidiculum matrimonii solvi nodi solum propter adulterium, sed propter plures ' alias
eausas: : Lutheri errorem: secutus est. Bacerus in c. rsia Natth.. caqvinus lib. 4. instit. cap. et p. estimo, non adis mittit Elias: causas , quam adulterium , tyrannicamque 3 egem vocat, quae non permittit aliud coniugium et , qai ab, adultera coniuge divortium fecit .. Cardinalis Caietanus eommentario in cap. 19. S. Mat. thaei propendet in Calvini sententiam Quoniam. m. ηυῖt, non audeo pon e me contra torrentem doctorum. iudiciorum ecclesiasticorum,.ideo dixi, textum c Mat.
νba; nihil disponere de dimittente Drnicariam, et intelli. ipitur ex haci Domini Iesa Christi lege i itum esse, , istia o dimittere rixorem ob fornicationem. carnalem
psius uxoris, te posse inicere es iam umor , salva sempet Ecclesia definitione, quae hactcnua non ap2aret A Ubiit iuu
542쪽
m Mat ἱ-nis L s 1 inlax ante Concit. . Trident. , sed post: exortam Ese dore format rum factionem ., Catharinus, qui, interfuit Cone ilia Uidentino, in iopusculo de matrimonio quaest. unica concludit, ne di ex. Evangelio et nec ex Apostolo posse. Colligi , non ita cere in causa fornicationis, aliud inire matrimonium. .
quod tamen fieri non debet, nisi accedente iudicio, de auctoritate Ecclesia cum id variis canonibus sit proohibitum e non superinxit ad sessionem usque a ., im qua quaestio ab ipso agitata. definita est; his Eraemissis, ad propositam quaesti em . R. Catholicum est dogma, matrimonium non dirimi
per ad ut terium : ita definiit Conc. Trid. sessi. a .. can. . his verbis. et , , si quis dixerit, Ecclesiam errare , Cum docuit, se doceo, iuxta Evangelicam Moc Apostolicam doctrinam propter adulterium alterius coniugum nisis trimonium non pQsse dissolvi , de utrumque etiam in noeendem, qui causam adulterio. non dedit, non posse altero coniuge vivente aliud matximonium ronistrahere; moecharique eum , qui dimissa adultera a iam duxerit, N. eam , quae dimisi O. adulterio alii. Mupse. 1it, Mathem vi sit.
Circa hancce Concilii definitionem duo imprimis sunt observanda r primum, Cardinalis Palla vicinus scribit in ,
sui historia Concilii Trident. lib. 23. eaP. Φ,. n. 27. , . paratum fuisse canonem cum anathemate in eum, qui diceret, matrimonia consummata ob adulterium dissolia..ui; sed oratores Venetos, Patribus exposuisse non mo dicam offensionem orientalis Ecclesiae, praesertim vero insalis Cretae, Cypro , Corcyrae , dc aliis locis Reipublieae. subditis, nyn solum cum publicae qaietis, sed
eum, Ecclesiae. Catholicae detrimento : , , Tametsi etiam ,
te dissentiret , non. ramen eo desperationis deyentem esis. se , ur.meliora sperari non possint, praesertim cum Graeci in subiectis re ubi iliae locis degentes, qnam vis ritu suo. Viverent, tam est Plaesis itius.a Romano Pontifice assumis piis obtemperarent r ea propter cum rerum Convinientia, tum oratorum manere se compelli, ne ipsi eos populos pereati sinerent eiusmodi anathemate, quoad tumuirum, Integramqtie a sede Apostolica secessionem provo ea
543쪽
lunt a Genti, canone temperato , & reformato .eo . quo iam extat, modo. Secundum: Launoyus Parisiensis Theologus in trais' ctri u . quem scripsit non ita psid .m de regia in matrimonium potestate , censer , quaestionem , in qua versamur, dc canonem Concilii Tridentini pertinere ad metam disciplinam . quam Ecclesia pro rempo um,
de re ram opportunitate immutare potest, inde coneluia
dit, Synodum Tridentinam absque praejudicio antiquae traditionis, & praxis, secundum quam cut salso exi. si mat matrimonium in causa fornieationis dirimi so- Iebat, potuisse condere canonem, de quo est sermo e sed quaera a Launoyo, in quo differat dogma fidei ab iis, quae sunt merae disciplinae annon in confessis cst apud omnes. fidei dogmata habere Christum aucto. Tem 3 quae vero sunt merae disciplinae, E&lesiam 3 illam iii verbo Deis ista institutione humana atqui quaeissio, an per fornicationcm solvatur matrimonii vinisculum, definitur a Concilio per Evangelicam , MApostolicam doctrinam: ergo ad fidem pertinet Probatur autem definitio ex iis scripturae locis, tibi Ch stas absolute pronunciat, ni alii monium esse
Muie-mque , inquit, & quacumque ex causa uxorem dimittit, & ea vivente aliam ducit, pronuntiatur adulis
544쪽
1 Dices . Loca issa exponi debent ex cap. f., & 3'. t Matthaei, ubi conceptis verbis Christus exeipit se in Cationem , propter quam lieet . viro uxorem dimitteisl re , de aliam ducere; quis enim Christianus testimonia Μ arci. Ae Luea, εe Apostoli opponat testimoniis platthaei , & ex trita:ra te itum silentio coneIudae fausum esse Matthaei lcstimonium, asseratque, Christit in Non excepisse fornicationem 3 eum igitur fide divina constet adhibitam fuisse a Christo fornicationis ex e Ptionem, rit resert blatthaeus , sequitur , Mareum, Lucam, ει Apostolum omnia Christi verba non retu. isse, ae proinde in eorum textibus intelligendam, adultorii exceptionem, qua iupposita liberum est cor . iugibus nova inite matrimonia 3 quemadmodum suprad 'eebamus, sideles hoc ipso intelngi solutos diebua dominie is a lege iei ii quadrages alis, quo lex e καeipit sectos illos dies .
Contrar fornicationis ex teptio, quae legitur in textis tibiis Μatthaei, non est eoniungenda cum sequentibus vel bis , sed cum antecedentibus hoc modo et uisietim M. Aἰmἰμνὶρ ωκον. - quod non ιἰσεν, ns ob Iarnicariassem I
Suadetur illa expositio a. quia Christus non adieci et exceptionem post i Ila verba, & aliam duxerie 3 non enim ait, is qωἐ dἰmisiam d.πεν ἰν, .s ob fornIeastionem, maνchaxura ut nimirum taedicaret, causam fornicationis farere licitam dirui idonem, minime veto nois vi conii igit celebrationem et λ. quia Matth. Cap. I p. Christus respondet pharisaeis ab ipso quaerentibus, num iceret homini uxorem dimittere qt acumque Ox cauissa. aitque non licere ex quacumquς cχusa etiam inisui . iat fictitabant , sed ea gravi dumtaxat , putei fornicationisi qua prudenti responsione Christ*s eluisi sit fraudulenta Pharisaeorum consilia; interrogabanti enim rentantes eum, inquit L Qer i xtus, mi in sciliisi aeet doctrina e us esset eontraria doctrinae Μnysis, dei ipse clare respondit legi eorum conformia . nem mi fornicatio notu ux'ruin poste dimittis obscuro au .
545쪽
s1 a De Matr Imanso . tem ad vitandas interrogantium calumnia , non lieeis
re dimittenti aliam ducere: sed ubi seorsim discipulos
edocuit, legem evangelieam plaaius exposuit: Et ἐα domo, inquit S. Marcus, itertim d UespuIἰ ejtis de e
Lucae, de Apostoli Penderet ex textu Μatthaei, deceωpti fuissent Romani, Corinthii, & alii, ad quos non pervenerat Μ atmaei volumen c quod eertum est nan pervenisse ad eos , quos Paulus, de Marcus primi ad fidem adduxerunt intellexissent enim ex Marci evan gelio , & ex epistolis Apostoli non 'licere ex qua. Cumque catasa , etiam fornicationis aliud inire matrimonium 3 quod ramen falsum esset, si, ut contendunt adversarii, Christus dixisset Matth. s. . di r s. id licitum effer . Si lex evangelica Matth. 3. de is . pro mulgata vinculum coniugale solveret in causa fornicationis, taenuam ape rirer adulteriis, quae morte non ut ei se itur, si eut Lex Mosaica 3 per ea quippe uxor 1iberaretur a viro molesto, Ac hie vicissim ab in xor odiosa , di mihis . nova ma trimonia contrahere possent,. quoties novis amoribu& implicarentur , sicque contra ct iis e lagalis omniam firmissimus rescinderetur prineonjunum. libidine . nullum esset eo niugii vine ulum, sed solutus concubinatus , his autem corruptelis, flesocietatis humanae perturbationibus Christum oeclusis se, nedum aperuisse ianuam quis negaverit 3 Probatur a. ex Trassitione Ecclesiae , ac Latinae. Tettullifinus, auctor II., Be IT P. saeculi lib. . contra
I sarcionem cap. 3 . obiseienti haeretico, Christum e se eontrarium Moysi. utpote qui repudium prohibueo sit, quod iste permisit, responder, Christum non a
solute sustulisse repudium, sed lex lpans tantum, dem loquitur, conditionaliter , hoe est ea conditione, ut dimittens, di dimissa innupti permanerent: Dἰea ,
Qui dimiserit. Inrtiit , uxorem, & aliam duκerit , adulterium commisit; & qui a merito dimissam dux eis
vir, aeque adulterat : ex eadem vir Ique ea a, qua non
546쪽
te Matrim nu. say Iad ἰm Issa diaeens adulter est r in mente igitur Tertulliani Chiistus in eausa fornicationis divorti uiri permisit, sicist Moyses , ciuo ad thorum sciti et, cohabitarionem astulit vero quoad vinculis coniugalis solutionenti. Concilium Eliberitanum anno Ios. sic habet ean. s.
ideo autem dieit Concjlium Adolescentes illos contatio adhortandos, non vero praecepto urgondos, quia rer leges civiles licebat eis alia inire coningia. s. Hiemny. epist ad Oceanetam aperit , ae fuerit
IV. saeculi sententia ρ ubi enim describit publicati, poenitentiam Fabiolae Nobili Matronae a Romano Pontifice impositam, eo quod, dimisso viro adultero , Uteri nupsisset legum civilium auctoritate ducta, quas
vel ex isto ere empto pater, n qn fuisse ab. Ecclasa a pinprobatas, sed toleratas, forte adi vitandum majus ma nita, sicut meretrices. quibusdam in locis tolerantur rnec dicat Laurioyus, proli4 bitum quiderii fuisse v xliri,
nullatenus marito, aliud contrahere matrimonium in causa fornicationis s nam S. Hieron. scribens in c. is Matthaei hoste habe με sIe prioρem dIχnitrare iube σα fixo . rem, ut De undam, pr Ima. -vente non habear tConcilium Μi levitanum an . is sic stat it, cari. Io. et Placui , at fecundum evangelieam , em apostolἰeam aἰ-Dἰριἰnam neqtie dimissus a vi eo se, neque dἰ musa a nya- ηἰto alter ἱ coni ηπgatur: decerni, insuper, postulandum.
a principe, ut legem sanciat, qua scilicet praeledentes revocet, & firmitatena praesenti decrero conciliet. Cuncilium. Foroiuliens anno 81. sic statuit C. o. r . Item praetiit L cli resoluto fornicat Ion Is eausa iuga ILurneulo. c nempe quoad thorum , non neear v r. , .
547쪽
in ovangelu : Q icumque dimiserit uxorem suam ob Drnicationem, & aliam duxerit, moechatur: si ergamκονε dimusa , dissi alia da iure non potest, Drtius ροῖ a retenta .
Eugeni υ Iv. in Concilio Florentino sessi a s. sie
Atque haec pauca ex pluribus restimoniis, quae proferunt Bellis minus, di alii Theologi pro traditione Ecelesiae latinae . Quoad vero traditionem Ecelesiae praecae, Launo usin cit. tract. de regia in matrimonium potestate conis tendir, eam esse omnino diversam, unamque fuisse Patrum graecorum sententiam, solvi vinculum coni gale in causa sornicatio Hs: quod si ita est , e dum bus alterutrum fateatur Laaaoyus necesse est , nimi-Tum aut Graecos, qui sub Apostolo miltrarunt, dum viveret, doctrinam eius de in dissolubilitate matrimois nil non intellexisse, dein sensu ab eius mente aliena ad successores suos transmisisse; aut si mentem magusti sint assecuti, Ecclesiam Romanam, seu univerosam Ecclesiam Latinim ab initio errasse, atque etiam .rrim errare definiendo matrimonium propter adulteri xium non dirimi iuxta doctrinam evangelicam , di a. Postolicam 3 haec autem consectaria sunt longe absuris dissima, quae ut declinaret Areudius, oppositum tenuit extremum, conatusque est ostendere, nullum ex an λω
quis Patribus graecis favisse di lutioni matrimonii ex causa adulterii, di si qui Ascurius locuti sunt , eos
benigne interpretandos: sed vanus Arcu dii conatus videtur aliis Theologis 3 existimant enim quosdam e Patribus grecis, ut Theodoretum, Asterium, Amazerium manifeste nobis adversarie quosdam vero perplexe locutos, ut Sl. Basilium, & Epiphanium, adeo ut in. certam sit pro qua steterint sententia 3 nec propterea
548쪽
nutare in hae parte Traditionem Ecclesiae , quae nou ex privatorum dictis. sed ex communi fidelium, ac Episcoporum sensu debet colligi, ut patet vel ex con et oversia circa baptismum ab diaereticis collatum, debeatitudinem non protrahendam ad diem ultimi iudieii; licet enim in hisce capitibus viri eludit irae, dei sanctitate eo spicui erraverint, Ecclesia nihildminus ejusmodi controversias ex Traditione diremit: quidni ergo Ac praesentem similiter dirimere potueri cum
latinis concinunt plures e Patribus graecis, quorum luculenta testimonia hic subire imus. Hermas laudatus a s. Clemente Alexandrino. S. Irenaeo, Tertulliano, Origene, & aliis, quique isi Creditur, quem Apostolus R. m. 27. v. is. salutat, sic ceribit lib. a. de dimittenda adultera : DIm Itiae ἰflamvἰr, 9 vir per D maneat: quD β d;m Uarie mul erem Dam , ct aliam dia κεν ἰt, ct Ipse moeehatur e & infra: Non debet dἰ musa eoniuge sua vir alpam dueere.'s. Iustinus II. saeculo scribit apol. r. pro Christia. Mis, eum adulterium committere, qui repudiatam a viro adulteram duxerit. Athenagoras eodem saeculo in apologia ad imperaetores pro religione christiana sic habet: Ue nartis est
sunt 3 qui enim uxorem Itiam dim Uerῖt, ω duxer r Ιἰam , adulteraxtir , Inquἰr Domἰnux noster . S. Clemens Alexandrinus lib. a. stromatum si e Io.quitur in fine et L gem aperte eo ritu tr Non dimittes rixorem, praeterquam proprer fornicationem: ad υlter ἰum
praebens mulieri peccandἰ oeeaflonem ἀ s enim non Oseeis puset eam , rever ereis r ad virmis : ergo in mente S. - clementis vinculum coniugale non solvitur per aduI
549쪽
eas De Maer monἴo,. ro, nubere gaidem Ecclesia rectores per myserti ut, a genis res ean/ra ἰd, quod serippum est et Μutier alijgata eli . quanto tempore vir eius vivit , o confra uiud: Igi...tur vivente viro, mulier vocabitur adultera, si fuerit cum alio. viro et non o mutuo. tamen sne rat Ione; hae en Im contra legem inItio latam, o ser tam ad υἰtanda. pejorae alieno arbi trio morem gerentes aeos peτ misisse me. risim deaest: verba tam claram n obscurat, quod additori genes, nempe Christum permisisse dissolvi matri monium in causa fornicationis 3 loquitur enim dedis. solutio is quoad thorum, di cohabitationem, ut pater ex quaestione, quam ibidem versat, num scilicet iraeis ter fornicationem, quam Christus solam excipit, liceat.
uxorem dimittere propter causas graviOIes, puta ve
nesicium, infanticidium , & rei familiatis dilapidationem .s durum quippσ videtur . Origeni Ietinere inuis Ilerem veneficam, .dc dilapidatricem et Tanta anἱm, inquit , patἰ, ιο lara r. flagitἰa, qua adulterIo, dc δεον.
nemo est quin ἔmpἰtim consiste, tur: ex qnibus verbis liquet , quaestionem .solum esse de separatione quoad habitationem, , per quam maritus liberaretur ab uxore tam noxia , gemanente nihilominus nuptiali vinculo,
quod secundum origenem solvi non potest.. s. Chrysostomus I v. saeculo sic scribit homi I. 1ν. in Matth. de eo, qui propter adulterium dimisit uxo.
Tem e Ille enῖm etsi alteram non duxerIt, hae Uso se constἱpuIe .erἰm Inis rotim, quod adulteram Deir ex conduisse ceum illa alteri nupserit , hie mero excipienda alἰenam adulter timaas est 3 neqvia quam enἰ- ,m rhῶ ν eis feras, quὶa illam . alter eieeit 3 nam exputaa quoquetixor 6D ejur, qui eam expulἰt, perseverat α at inquies, S.Chrysost. Ieribit ho m. vs. in c. . ep.I. ad Corinthis, nec adulterum .esse .maritum , nec adulteram ese
uxorem: verum est, sed eo sensu id dicit, quo di. cimus, filium erga patrem ingratum, & protervum non esse filium: Iam non sum dignus vocari si Irus saeus, inquiebat prodigus ille Luc. Is .s sicut enim filius nequam privatur iure haereditatis; ita adulter , au'
550쪽
, porro ex testimoniis allatas liquet , unam olim fuisse sententiam utriusque Ecclesiae , or lenta Iis scilicet, & occidentalis, modernosque graecos recessisse ab antiqua Patrum suarum doctrina: quo autem ternis
' pote haec mutatio facta sit, non constat.
Dices r. Lactantius lib. s. c. a s. divinarum institutionum scribit, adulterum non esse, qui in causa adulterii dimissam duxerit in uxorem. R., Lactantium attendere ad leges civiles, quae sie dimissam ab alio duci permittebant, sed contra legam Clisisti, ut Lactantius ibidem agnoscit 3 sic enim per. .git γ Sed diu Ina lex ita duos ἔπ' matrimonitim, quod est in eorpus unum, pari iure covinngἰt, Mi adialter bais beatur dyωIotiis eo agem corporis in diversa disraxerἰe. . . Instas . Idem Lactantius in epitome c. s. r , uu quam
inquit, eoniugatis foederis vineulum, nis quod perfidἰoruper It, resolvatiar
R. Lactantium loqui de dissolutione quoad .thorum, di eo habitationem , nam divina I ex inquiebat supra , ita duos , conjungit , ut adulter habeatur . qiuisquis compagem corporis in diversa distraxerit . . Quod autem separatio quoad thorum, & habitationem nonnumquam Vocetur a scriptoribus ece Iesiasticisi dissolutio vinculi , Coniugalis, patet ex Concilio Forois ivliensi supra laudato , inquiunt , Patres C. Io.
α ita exponit Avitum Viennensem Conti . Nemis um . . . f Dices a. s. Ambrosus in cap. 7. I. ad Corinthiosset ibit, licere viro in causa fornicationis aliam duis
. Ita Ambrosium . non esse auctorem huiuste eommentarii, sed vel Pelagium, vel Nilarium diacoianum Ecclesae Romanae, qui adhaesit Luei ferianis ex s. Hieronymo dialogo adversus . Lucise ianos . R. a. , commentatorem illum loqui iuκta Iegem civilem , mn vero iuxta ecclesiasticam , quae 'ediista Imperatosum semper improbavit, ut agnoscit ipse s. Ambrosus lib. de Abraham c. ., &I., -&in Luc. x ε. Dices 3. Ioannes VIII., qui segit , saeculo IX. haeaxabet, O . .' cum ρrtatem I gἰtInis sibἰ