장음표시 사용
151쪽
DE NATIVIT PRAECVRs oras id est, praeparauit corda holum ad sequendia uias Chri iti,uel ad sequendu xpira inoibusuqs suis. Et quemadmodum Christus, dux de caput, delegi fernoster P multas uias duxit nos in priam sua. s. petulam piatae &baptismi obseruatiaq; legis euangeli cae,pariter Ec P uiam persecutionis usui a d pallione ει mortem,ita Ioannes suit Christi pcursor Sc ni crus in omnibus his vijs, dirigens corda holum tu cNat. Lu.3 tPis,ut reciperet xpm sic ut liquet in euagelio mathiar. IO. I. thaei, Marci, Lucae, MI Oannis . Nam primoppar uit corda holum Sc direxit ad x pira per uiam prii , quia teneris sub annis desertum pet0t,in quo moratus eli usui ad vigesimu nonum uel trigesimu annuaetatis suae. Inde egressus uenit in regionc Iordanis, praedicans baptismum piatae. Et ita holes dirigebat ad xpira sequendii per uiam baptismi,ς licet no iobleret peccata,erat in dispositiuus ad xpi baptismu, qui uere peccata tollit. Rursus,prsparauit corda hominum ad legem xpi suscipiendam,qn in concione clamabat, dicens turbis . Qui hct duas tunicas det unam non hiati.Item qn militib' alebat. Neminem concutiatis,estote cotenti stipendes uestris. Proiis . de publicanis, nihil amplius inconstitutum sit u
Dan. mul- bis faciatis. Prsterea,parauit uiam diri ad Psecuti ripliciter nem Sc mortem suscipienda, qmPPueritate tuo se domi. dam ab Herode capite trucatus est. Sic et praeparam parauit uri uiam xpi ad limbum, annucians ipsus aduentu ad liberandos patres extates in eo. In Oibus igit proluit ante faciem diat parare tuas eius. queadmodum inb.3. per mala chlam .pphetam idem dias praedixerat dicens. Ecce ego mitto angelu meum,ς praeparabitulam ante sacrem meam. Addam mi sirent m Laistas plebi eius: in remissimem pereatorum eon: m. NO miremur
ii Zacharias minem filium alioutur fio dieiu,
152쪽
quia qui in utero mariae salutatione audiuit, ia natus uocem patris audire no est mi s. Agnouit.n. cosmili miraculo,ctPP illos instrue dos qui aderant, Zacharias sutura fit 3 munerari P angelum didicerat depromit,dicens:Tu puer Opheta altissimi uocaberis,aa praeibis ante faciem eius: no im ad paradum uias eius, uerum et ad dandam Sc conferenda scientiam plebi xpi,in remissonem peccat v . NaIoannes baptismu pniae praedicauit dicens. Pniam agite ,appropinquabit. n.regnu coeloiv. Veniebant . quom holas ad Ioanem confitentes peta sua, Sc haptizabantur ab eo. Et licet baptismus Sc pnia pariter Sc doctrina Ioanis no conferret p se salutem Sc
gratiam,dirigebat tiam sciam salutis euangelicam, dein noua sacra M per se salutem Sc grana coseruissimul Sc remissione peccato N. Ideo quaecunqr IOA-nes agebat ante in Christus baptizaretur ab eo, se habebant ad euagelicam lege,& ad ecclesiastica sacramenta tan puta interminia,Si uelut dispositio ad formam. Et ita corda hoium pparabant ad Pla- etissimam forma suscipienda. Venit igitur Ioannes Q ρ Ioan. ad dandam sciam salutis plehi eius. hoc est ad pdi- dedit Docandumppila iudsora notitiam ad uera felicitatem nauarum. Ptinentem,seu notitia xpi qui est salus nostra, adiactum. mysteriora de sacron Christi. Itacd non ari, ad dandam salutem,sed sciam salutis,ua loanes salutem no dedit sed pdicauit,iuxta illud Ioannis. No Io.vi. I. erat ille lux, sed ut testimonsum perhiberet de lumine. Hanc sciam carpit Ioanes dare, quam Chri itus vi apri postea plenius cotulerunt,de qua ad Philippenses Apis ait. Existimo oia detrimentum esse Pp Peminentem sciam dat nostri Iesu xpi. Dedit quoin hac sciam in remissionem peccato in eo , utile licet flebis suae,puta crςdentiumn dispotitaue ina ualuit
153쪽
D E NA ut VI TA T E pRAECVRIORI s. ad diluenda peccata,quia peream ad pniam, Chri stiui fidem explicitam p pys inducebatur. Solus autem Deus dimittit pcta authoritate propria secundum illud, Quis pol dimittere pcta nisi solus Dere Luca s. passio uero Christi meritorie iuxta illud A pocaly- Noe.1. psis. Christus dilexit nos,&lauit nos in sanguine suo. Fides aut formata hoc so aliter agit prout i A m. is, acis dicit. Fide purificans corda eo N. Opera uero bona pniae & misericordiae id satisfactoriae facili siteste saluatore. Date eleemosynam,& oia munda
Iliauit nos oriens ex alto. Quid est dicere p uiscera milaricordis dei nostri,nisi per intima,secretam, Ec amorosam misericordia Dei nostri, unigeniti. spnnos incarnati In quibus uisceribus misericordiae uisitauit nos.i per incarnatione ad nos descendit, δύ m stram sibi colunxit naturam. NOS quo aegrotos, uelut medicus pius nunc accessit. Itaque uiscera in Deo spualiter&metaphoricae appellant charitas ct misericordia eius , ubus induetus est succurrere nobis,sicut de xpo ait Apostolus. Qui dilexit me, GaD.t. Se tradidit semetipsum pro me.Rursus quoq; de pa be M tre. Propter nimiam, inquit charitatem qua dilexit nos pr,filium suum misit. Ita quia non DP merita nostra sed ob suam pietate, charitate,& miserico diam, Deus haec beneficia nobis largitus est, recte ait. Per uiscera misericordiae Dei nostri,in quib' u I lam. 4. sitauit nos.Legitur.n.in epta Ioanis. In hoc est ch ritas,non quasi nos dilexerimus Deum,sed qili ipse prior dilexit nos. Haec uiscera Dei olim quasi latoria. bant,iuxta illud Esaiae. Multitudo uiscerit tuom Sc
miserationum tua su sust me coimuerunt se. Itaq: uisitauit nos,oriens ex alto. Hoc est de summo coelo
ad teria descedens. De sinu patris,imo de corde pa
154쪽
ris in uterum uirginis uenies. Ab altitudine suae habitationis,qua inaccessibile luce inhabitat, ad peregrinos Ec exules se inclinas, queadmodu scriptum est. A summo coelo egressio eius. Christus quo UA Is . oriens nucupatur,u candor est lucis aeternae Ec gloriae splendor paternae: ex sup splendidissimo dei patris corde,aeternaliter oriens de emanans. Lumina rebis qui in tenebris, ιnumbra mortis sederit,ad dirigendos pedes nemros in uiam pacis. Hic uersiculus pollic primo interpretari. Christus uisitauit nos ories ex alto, nGpn alium essectu,nisi ad illuminandu eos qui in tenei s Se in umbra mortis sedent, quia ipse est lux uera quae illuminat ocm holem ueniente in hunc mun Ioa , Ddum. Velut Zacharias unediate dirigat uerba ad Clinctum uera lumen dicens. Illuminare. i.illucescellas qui in tenebris ignorantiae, & umbra mortis spiritualis sedent. Sed pro maiori notitia scire contingit discrimen inter morte Ec umbram mortis. Disse- Disserunt Ixuntari.ualde. qui mors est priuatio uitae, aut separatio animae a come uitam hiate, quae a mordendo umbranome accepit. Nam ipsa loquendo de aialibus rin morti ne utentibus in parte mordet,separando uitam acorpiare. In morsum uero totu,uedicare minime po
test.Vmbra aut mortis est somnus siue dormitio, a proprie dicitur mortis imago.Sic inspualibus reperimus mortem Sc umbra mortis. Mors spualis ais, Spirimatis est cum ipsa peccando separatur a Deo qui est o- mori, mnium uita,& haec est mors spualis prima. Mors umbra eruero secunda cum aeterns in in serno detruditur. Atilumbra huiuscemodi mortis,caretia est uerae cognitionis,caretraueritatis,& fidei, Sc lucis aeternae.Est tyinsuper uita impia umbra mortis separans metem a Deo,quemadmodum mors naturalis a come se
gregat inam, iuxta illud Est ita. Imatates uestri db Esaia 1G
155쪽
inserunt inter uos & Deum uestiti. Uel umbra mortis est seculum pias, quod cum sit uallis lacrymara, peregrinatio Ec exilium, gerit umbra mortis respe- . . . ctu aeternae uitae. Considerandu est praeterea in multipliciter sedebant holes in tenebris Sc umbra mortis : multi si modis Christus illuminauit, Sceis praebuit lumen, direxit pedes nostros in uiam pacis. Primo,oes fideles uet. test. sedebant in Lym-ho inferni qui est umbra mortis Sc tenebrant lacri Christus aut descendens ad inferos, Lymbum exepoliauit, et eduxit eos de loco tenebrant ad ueram lucem Sc Iumen aeternu, Ed de umbra mortis ad ui-Zacli. 9. tam coelestem,sicut scriptu est.Tu quo n sanguine testamenti tui eduxisti uinetos de lacu in quo noerat aqua. Secundo, sedebat in tenebris idoloru Scumbra mortis,infidelitatis Ac ignorantiae totus populus gentilis, qui P fidem Christi Sc pdicationem'. apostolora lumen accepit,iuxta illud Esaiae. Populus gentium s ambulabat in tenebris, uidit lucem magnam, habitantibus in regione umbrae mortis, Iuxorta est eis. Et ille ide loquens in psona pris,de. Σpo ait. Dedi te in lucem gentium, ut sit salus mea q=' usui ad extremum terrae. De illuminatione et patria . . e istentium in Lymboloquit Salomon dicens: Pe ' netrabo oes inferiores partes terrae, de inspicia ora dormientes Scilluminabo oes sperantes in dia .d ertio, totus ppi's istaei sedebat i tenebris caerem γ
. An larum i c umbra mortis legis. Christus aut soliustitiae eduxit fideles de huiuscemodi umbra mor tis,& de tenebris ad euangelicii lumen clamans. - Ego sum lux mundi,qui sequiε me,non ambulat in tenebris : sed habebit lumen uitae. Quam qui secuti sunt,tenebras euaseiunt tam ex iudos ci; ex popu 3 lis nationum .Hinc et Hierosolymis dicebatur. Sura
156쪽
C A P. V. 6 ope illuminare Hierusalem,quia uenit Iumen tuum. Utice. Et infra. Ambulabunt gentes in lumine tuo. Dein de direxit pedes nostros in uiam pacis. i.m euangelieam legem,ci ueterem illuminat. Quae uia uitae Mina pacis,merito dicitur,sa Deo nos reconciliat et ipacificat cuius finis est pax,& requies aeterna. Dicit ergo. Ad dirigendos pedes nostros.i. asseetias. Duo .n .sunt pedes alae,us delicet intellectius tendens Dμοpriles in veru,& aste Bis tendens in bonia, desbus psalmista. Perfice gressus meos in semitis tuis: ut non si mouean Euestigia mea . In viam pacis. s. sectitat AtlsEc transilitatis: de qua psalm. In pace ini dipm,dormiam de reuescam. Et alibi: Pax multa diligentih' ωι μlegem tuam. Esaias quom: Sedebit pplis meus in Lis. pulchritudine pacis. Via aut ad hanc pacem est iu 2 stitia, quia in aduentu Christi,misericordia Se ueritas obuiauertit litis,iustitia et pax osculais sunt. etc.
riter autem cirescebar confortabatur1j iritu,σ erat in desertis
uque ad diem asceno nis suae ad istaei. Terminatis aut his quae euangelista narrauit de praecursoris ortu, Zachariae miraculo cantico: hic consequenter paucis uerbis notatur ipsius puerissectus triplex. Pri- plexrinus comis: quia crescebat. Secudus aiae ua consor feci' Ιαι. tabatur in s ertius conuersationiS &uitae, la erat in desertis. Dicit ergo: Puer aut. . Ioannes crescebat corpe Ed mente,sed plus mente profic:endo ineffa-iliter omni charismate grarum ab eo tPe quo ro-ve uti continue coepit. Et consortabatur spu. i. a spus iusto. Et erat in desertis,ut ibi Deo p con templatronῆ& feruidam dile fisone liberius frequentata Miu caret. Vs ad diem onsionis suae ad Israel .i.us - UI. λ quo Deo iubente uenit, ct manifestauit se populo melitico, praedicans &baptizans circa Iordane.
. 'nno quintodecimo Tybeiij Caesaris. Ecc. i
157쪽
Debbro Euangelicis legis Iesu Chri .
Ibergenerationis Iesu Cla isti 'Si David Abruta, Triplicem legimus libria in scripturis laniis. Librum uidelicet legis Cluisti: librum diu 'ainitatis Christi: librum quoin humanitatis eiusde. lPrimum librii legimus in Apocaly psi, de quo Ioan nes. Et uidian dexteram sedetis suo thronii librum clausum,scriptum intus re foris,signatum sigiliis septem. Et nemo poterat aperire libria, nec aliquas inuentus est in coelo,nec in terra ec sub terra, s pos sit soluere septem signacula eius, nili solus agnus uo ccisus est, Sc leo de tribu iuda, cui data e potestas aperiendi librum,ac soluendi septem signacula ei'.
Ad cuius aperitionem ceciderunt uigintiquatuor se Lia 3. mores coram agno, hiates singula citharas &phia las aureas plenas odoramentoni, quae sunt Orones sanctoN.Et cantabant canticu nouit dicentes. Dignus es diae accipere libi um, Sc soluere septe signa cula eius.&c. Sed pro maiori notitia scire oportet: in liber ille merito nuncupatur euagelium Dei. l. bo num nucium quod nuciatum sust a Christo,ab an- ὸ gelis, ab apl)s a sapientibus Sc sancitis. De quo dias ad Esaiam. Sumae tibi librum grandem. &c.Secundo,liberille erat clausus uidelicet in uet. test. tan thesaurus absconditus in agro, & uelut lux in tene-
bris, δί figuratum in sua figura: eo in nullii myst rium scriptu aut factum fuerit in uet. test. gratia sui, sed omnia saeta sunt in figura noui test. Quod qd castirmat apostolus dicens. Nolo uos ignorare sta' I. CM . Io tres, Scc. Et infra. Omnia in figura contingebant illis.Et subditur. Quaecum scripta sunt ad nostra do-
strinam scripta sunt: ut fidem de Christo Se spem habeamus. Hoc idem Eusebius de euangelica Pra
158쪽
DE EVANG. LIB. CAp. v l. 6 Iparatione probat, legem uetere non esse nis pparationem ad euangeliu . August. quo P contra Fau Quid u num, totum uetus testm,lnqtur,nihil aliud erat,msi iuste re imago' sc noui test figura.Item,cireg.in moraliti': spectun Sicut sol piruttit luciferum &alias stellas ad prae- uia Dunctandum diem,ita Yps prsnaisitora patriarchas G .pphetas ad .Pnunciandu aduentu suum.Et que-
admodum sex hydriae aquae cut inquit August. sun Ioannem insipiae erant & inutiles nisi o Christum
iri uinum conuerterentur. ita scriptura sacra ueteris
testamenti per illas sex hydrias intelleeta inspida erat & mutilis, nisi conuersa suisset in euangelicum Uinum. Idem quocu Aug. cotra Fata stum: Nihil scriptum e sit in ueteri testo, nisi ea quae figurabat xpira Ec euangelium promunciabant. Quaobrem multa Tot; ueti
generunt reges Israel &iuda unon sunt scripta in test. B libris Regum, sed ea sola scripta sunt Q figurabant na 1wuia aliquod mysterium futuin de Christo ecclesia. Quare de quolibet rege dicit. Omnia alia quς fecit
talis rex onne scripta sunt in libris Regum suda,et istae impud. s. populares. Quae in in icripturis sanetistio liser. Ita Christus, unum iota non plerabita lege,donec omnia fiant. Qua Pp ipsum euangeliu Malib. s. I tebat & cotinebatur uirtualiter in antiqua lege, licui conclusio in tuis pr mill is. Non est ideo rivist, si liber ills erat clausus.Vnde dicit Aug. Vetus test. nihil aliud est ui occultatio noui. Et nouum inlima Hinsectatio ueteris. Et idem sup Ioan . Euangeliu est cisiil M. ueritas quae latebat in lege.Ite,Origenes sust Mat- tus,quid thaeum. Vetus testamentum sinquit ille nihil aliud nosi iem suit u sepulcrum in quo clausum Sc sepultum erat euangelium. Iccirco quod da velum reperiebat sub quo euangelium uesahatur. In passione aut Christi i
id velum teph scissum est, sepulcrum quodlibet s
159쪽
DE EVANGELI IO LIRIGLapertum et t. s. uetus te sim I unc suit reserata, dc ueruas euangelica surrexit, quae ibi latens no appare- Libste cur bat.Ter Uo,liber ille scriptus erat intus Se soris, sajoriptus in euangelium duplicem in se continet sensum,literatus f., lem uidelicet de spualem. Ideo liber scriptus erat inns. tus secundum ueram spualem, Ec a deo reuelatam intelligentiam . Quia sicut se habet naturale lumen intellectus agentis ad intelligibilia naturaliarita su- P naturale lumen ad innaturalia intelligeda intelligibilia aut naturalia agnosci minime possunt, nisi naturali illustrentur lumine,& fiant assitu intelligibilla M ante erant inpotentia.Ita necessario praerequimur lumen desuperinspiratu, ad sacras scripturas
intelligendas noui Sc uet. test. Quod quidem lume O. petebat David dicens: Da mih intellediu&scrutabor legem tuam Et alibi: Declaratio sermonii tuo . Tum illuminat. Dicitur insuper l, I: ber ille scriptus erat foris, Π solam intelligentiam lueralem, M nonsuliscit ad ueram cognitionem euangeli cum dicat Apostolus: Litera occrdit, spuS aut uiuificat. Qua
to,liber signatus erat sigillis septem, M sunt septem mysteria Sc secreta ipsius evagelij latentis in ueterit est. de quibus breuiter dicendu est. Primum sigillum est de essentia Sc Psona. Nam cum Deus fit
trinus Sc unus,quaeda sunt opera essentialia,qdam a Dei, uero Psonalia. Essentialia sunt illa ad 0 concurrunteentialia tres Planae diurnae, ut ad creandu,regendia, miserant1 malia. dum, Sc ad alia id genus: cum opera innitatis ad extra sint in diuisa .Personalia uero sunt illa opera u.' i uni Psonae congruunt Scno alteri: abus et una per 'sona serungitur ab altera. Quc ad modii gnare soli patri conuenit Generari uero,filio. Spirari aut spiritus sancto. Ideo in scripturis sacris tu maxime i eua
gelio ualde considerandu est, P hoc nomen Deus
160쪽
quando lavinitur essentialiter pro tribus Psonis si- Reetula δciuiseu pro essentia Psonatu. qn in personaliter pro essentia et plana pris. uel Pq,seu spulla neci. Vnde datur regu - persena . Ia gnati S. Cum . n.nominatur Deus in scripturis absolute sine aliam personatu nole, seu Popera ad eXrra:seo Phoc nome Deus essentialiter sumitur. Vitibi: In principio creauit Deus coetu Ac terra. Et ali-hi Ego sum Deus Abraham Deus Isaac, Sc De' Ia Gene. Leoti . In quibus ossius Deus stat essentialiter prout Exod. 3. conuenit toti trinitati inquantum Deus. Cum aut Psal a. Iegitur in psal. Dominus dixit ad me, filius meus es . Hoc nomen dias personali pro persona patris accipiendum est. Item,cu dicitur, sedes tua De' inseculum seculi: capit Deus pro Psona fit , per illud quod sequit. Propterea unxit te Deus Deus tuus. i. Deus pr. Similiter, Christus clamat in cruce di cens. Deus Deus meus quare me dereliasti Et ita dicendum est in pluribus alios locis. Quare sequitalia regula gnatis.s Ciurn hoc nomen Deus sumitur i. Reinduin scripturis per opera ad intra: seu cu una plana loquitur ad altera nominando Deum, sem P capitur Deus psonaliter, uidelicet pro plana patris tris, uel
Rij uel spiritus sanci. Et haec de primo sigillo. Secundum sigillum huius euangelici libri est de Christo secundum Hrma Dei Sc hois. Nam cu Christus sit
uerus Deus Echo per natura diuina βc humana necesse est idiomata re nota significantia huiuscemodi naturam diuina & humanam simul uerificari de o in cocreto. Ideo uere dr. Christus est Deus, oipotens, infinitus, aeternus, inuisibiIis, impassibilis, creator, sec. Propter naturam diuina sibi coitincta. Dupleae Pariter dr uere,Christus est h5 nat' de uirgine pap x a nat sbilis,mortalis,&c.ob natur1 humana qua assum- ra, diuina pse. Iccirco limGildiomatum uerificatio re nolum zrbilatu