Universa moralis theologia ad usum confessariorum auctore P. Constantino Roncaglia Tomus 1

발행: 1833년

분량: 333페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

tra gratiam et charitatem, sed contra servorem charitatis: non contra finem . sed contra ea . quae sunt ad finem. Proinde nec meretur poenam aeternam. Ad dignoscendum vero quae sint gravia, quae levia peccata, primo recurrendum est ad sacram Scripturam: nam quae ibi dicuntur dugna morte . exCludere a regno ete. utique erunt peccata mortalia. Secundo recurrendum est ad traditionem. quae innotescere potest ex communi .DD. consensui et ita quae

communiter reputantur gravia, talia iudicari possunt ex communi Ecclesiae traditione. Tertio, quae ratio dictat graviter aversari charitati Dei, vel proximi, a que duino gravia sunt reputanda: et ita statim iudieamus gravia P cata haeresim . blasphemiam . odium Dei. periurium. homicidium, surtum etc. Eadem ratio multoties manifestat e se gravia . quae alias levia essent, si multum conducant ad finem intentum a legislatore. Ita respectu Superioris Religiosi non est leve permittere. ut aliqua regula passim trans grediatur: etenim paucas adinvenire est regulas, quae non multum eo durant ad finem intentum a legislatore: atque ita graviter peccat Superior, qui permittit invalescere transegressionem alicuius regulae . quando alias subditus non tenetur eam neque svh levi observare ii . Q. II. An id, quod est ex genere suo mortale. sieri possit veniale. R. I. Id. quod est ex genere suo mortale, ut periurium. blasphemia et c. potest esse veniale ex desectu plenae, et per lectae advertentiae, vel etiam ex desectu consensus ta . Pro

quo primum advertendum est. acius nostros, sive motus ain

petitus sensitivi tripliciter posse considerari. Primo ita ut objectum alias malum repraesentetur voluntati sub ratione utilis. vel delectabilis. nullo vero modo ut inhonestum et malum. In hac hypothesi, qui eumque sequatur subitus mintus, quem multoties non est in nostra potestale omnino co-

Inter varias ae multiplice Pereatorum species, perperam rem umetheologi peecatulit dictum PhilosUbicum, et hoe in eo pugilum est, quυd quis separare de facto intendat, et ab iuvieem seiungere rationes ostensae Dei, et repugnantiae cum recta ratione, ita ut lina sine altera consistere queat; quod est absurdum, et condem tum ab Melesia sub Alexandro xu. Quod si vero consideretur peccatum sub ratione theologica, et in ordine etiam phili sophico, nulliin1 tuest absurdum: et Loe est etiam traditum a 2. Thonia P. a. q. 7 . ar :6. ad 5. 2 Ac laudetix ex conseietatia erronea , quando nimirum quis Putat id esse leve, quod grave in is est.

62쪽

QUAESTIO I. CAPUT I. 63 hibere . iuxta illud Apostoli ad Rom. 7. Non quod νOIo bonum.

hoc facio: sed quod nolo malum, hoc ago, nullatenus est Pece tum: neque enim peccatum dari potest. nisi sit voluntarium. et voluntarium esse non potest, nisi praecognoscatur Objectum malum sub ratione inhonesti et peccaminost. Tales, et qui tunc dantur minus appetitus sensitivi. quia naturaliter excitantur . et Praeveniunt omnem cognitionem de bonitate, vel malitia olfiecti. dicuntur primo primi. Secundo, motus arpetitus taliter excitari possunt, ut antecedant quidem persectam cognitionem malitiae, adeoque et persectam deliberati

nem voluntatis circa objectum malum. non vero antecedant

imperfectam cognitionem malitiae, et semiplenam deliber tionem voluntatis. Ita evenire potest in semiebriis, et semi- dormientibus . vel etiam vigilantibus, qui tamen vel alienis cogitationibus, vel aliqua passione irae etc. habeant animum ita turbatum. ut nonnisi im perfecte advertant ad graxem malitiam actionis, vel ejus Peliaulum. In his actibus, qui di-

curatur secundo primi, nonnisi leviter peccamus, etsi adsit consensust cum etenim imperfecte advertatur ad malitiam gravem actionis, neque etiam Potest esse perfectus consensus voluntatis in ea, quatenus gravis est: ac proinde actus voluntatis reputatur tantummodo venialiter culpabilis. Quod si voluntas pleno consensu seratur in objectum graviter P caminosum. Postquam Praecessit Plena advertentia de eo, non solum ut utili et delectabili, sed etiam ut graviter inupabili i tunc nullatenus excusari potest a gravi culpa, et talis

motus dicitur secundo secundias. Explicat haec s. Hom. quaest. 7. de malo a. 6. et in a. Sent. dist. 25. ari. 3. Ut autem eognoscatur quando ex desectu consensus. quod esset mortale, fieri Possit veniale, sequentia sunt observanda.

Vel igitur intellectus, dum plene advertit malitiam alicujus objecti graviter culpabilis, vel motum appetitus sensitivi in obiectum mortaliter prohibitum. efficaciter dissentit, et curat

Positive resistere , et tunc nullum committit peccatum: si vero neque consentit, neque dissentit . aut negative se habendo non reprimit talem motum, tunc non Peccabit mortaliterinam inordinatio appetitus sensitivi semper cum non est voluntaria , intelligi non potest graviter peccaminosa; et volum taria non est semper. cum voluntas, licet non dissentiat. nihilominus non intelligatur consentire. D. Thom. I. a. qu. 74. a. c. Quia tamen semper est cum aliqua deordi atione. et imperfecto consensu non cohibere aliquo modo motus Diuitiaco by Corale

63쪽

appetitus sensitivi in olfiectum graviter culpabile, ideo semper

adest aliquod peccatum veniale . Quae tamen dicta sunt. v riscantur solum in casu, quo non adsit grave Periculum consensus: eo quod voluntas velit negative se habere, hoc est, neque consentire, neque dissentire. Hinc si aliquis se sat in se consurgere motus irascibilis. et sciat se exponere gravi periculo blasphemandi et c. tenetur, quantum Polem. illos cohibere . Si pariter consurgant magnae commotiones carnis aut libidinis, tenebitur unusquisque eas cohibere, et non solum negative se haberet rarus enim est ille homo . qui non se exponat periculo consensus, hujusmodi non cohibendo. Notum autem est quod eadem obligatione . qua tenemur vitare Peccatum . tenemur etiam vitare grave periculum illius.

Saneh. l. 1. Sum. cap. 2. a num. 13. et de Matrim. I. 9.d. ι . num. 26.

R. II. Peccatum ex genere suo moriale fieri potest veniale ex parvitate materiae, si haec parvitas in eo genere reperiatur. Ubi advertas aliqua esse, quae talem parvitalem non admi tunt . ut notant Theologi. dum in particulari de illis agunt. Non datur ex. gr. parvitas materiae in odio Dei: neque etenim concipi potest levis iniuria. quocumque modo illa infinita

Bonitas odio halbeatur: non datur in infidelitate . quia seri per cum non credatur infinitae Veracitati, levis Otansa esse non potest. Hac ratione non datur parvitas materiae in periurio assertorio; quomodo enim potest adstrui levis iniuria, dum summe Verax in testem salsitatis invocaturi Alia vero admittunt materiae parvitatem, ut ex. gr. in levi furtoi cum etenim pensetur gravitas ossensae. vel a quantitate materiae. vel a damno illato, et haec possint esse levia. 'sequitur quod id, quod alias ex genere suo esset mortale. possit ex Parvitate materiae fieri veniale. Ubi iterum advertas gravitatem. vel levitatem materiae non esse aliquando aestimandas. Considerando praecise ipsam materiam . sed praeripue finem imtentum a legislatore. Boss. p. 3. Morial. tit. I. num. 212 .Palaus tom. I tr. a. d. a. p. 7. Iudicaret fortasse aliquis

quid leve semel omittere sacrum die festo, nihilominus ita iudicando erraret, quia finis intentus a legislatore, nempe cultus Dei. non leviter violatur per omissionem unius sacri. Idem dicas. si levi materia grave damnum inseratur. Ex huc usque dictis constat peccatum veniale esse in triplici dinserentia . Aliud tale est genere suo, quia habet objectum ex genere suo leve, ut patet in mendacio iocoso, verbo otioso etc. Duiliaco by Coosli

64쪽

QUAESTIO I. CAPUT I. 65 Aliud tale est ex itideliberatione, seu imperfectione actus et c'nsensus. Aliud denique ex parvitate materiae. Q. III. An peccatum ex genere suo veniale fieri possit

mortale.

R. Quamvis peccatum ex genere suo veniale per se fieri non possit mortale, tale fieri potest adventu alicujus extri secae circumstantiae, et id pluribus modis. Primo ratione conscientiae erroneae, ut si quis leviter mentiendo putaret mortaliter peccare, et nillilominus mentiretur. Secundo ratione finis adjuncti, ut si quis leviter mentiretur, ut gravis inimicitia inter aliquos orireturi et in hoc casu in consessi ne dicendum esset: habui intentionem inter aliquos gravem inimicitiam ponendi: nam mendacium de se non habet nisi malitiam venialem. Tertio peccatum veniale fieri potest modi tals ratione ultimi finis in eo positi; quando scilicet quis paratus esset illud veniale committere, etsi esset mortale. S. I hom. a. a. quaest. 15a. a. 3. Quarto ratione scandali, ut siquis committeret peccatum veniale, praevidendo ex eo aliquem casionem sumpturum spiritualis ruinae. Quinto peccatum veniale fieri potest mortale. si committatur ex formali contemptu legislatoris, ipsiusque legitimae potestatis. Sicut igitur. obedientia, quamvis sit generalis conditio, quae includitur in observantia cujuscumque praecepti, nihilominus sit specialis virtus, dum quis adimplet praecepium ex sormali intentione, et motivo obediendi. ita licet inobedientia in omni transgressione generaliter includatur, nihilominus committitur speciale peccatum inobedientiae dum trasgreditur praeceptum ex formali contemptu praecepti. seu auctoritatis Superioris.

S. Thom. a. a. q. Io5. a. 1. I .

Ut autem id melius intelligatur, observandum est possedari contemptum non praecepti ut tale est, sed materiae ipsius praecepti, quia videtur exigui momenti, et hic contemPtus, cum non respiciat potestatem legislativam, sed exiguitatem materiae, videtur non excedere peccatum veniale. Lem. I. a. ωρ. 46. b. 6. Sancti. I. I. Moral. c. S. num.

a I. id tamen non admittunt alii in praeceptis divinis; vi-

65쪽

detur enim gravis irreverentia erga Deum contemnere materiam praecepti divini, quia non reputatur gravis. Palaus P. a. ρ. 9. num. a. Item contemni Potest Sui erior non qua talis, sed quatenus est particularis homo. imprudens. indoctus etc. et pariter in hoc casu, nisi graviter offendatur, intervenire potest solum culpa venialis. quamviS Semper periculose Superior quocumque modo Contemnatur. Les. l. cit. . O. Denique potest quis peccare ex formali contemptu legis seu legislatoris. quatenus non tantum transgreditur

legem ex malitia vel infirmitate, sed praecipue quia non vult Superiori, seu legi subjicii et hic contemptus semper

est peccatum mortale. Ratio est quia talis contemptus directe tendit in legitimam potestatem. quae cum a Deo sit. etiamsi sit humana, non est sine contemptu etiam ipsius Dei. Idem dicas de formali contemptu consiliorum . quia redundaret in Deum ipsorum auctorem. NaVar. in Man. c. a3.nv. ca. et de formali contemptu legis. sive regulae Regul rium nonnisi ad poenam obligantis: S. Th. a. a. q. 186.

Q. IV. Quando ex repetitis peccatis venialibus consurgat

Peccatum mortale.

R. Quantumvis multiplicentur peccata Venialia. non valent per se efficere unum peccatum mortale. D. Thom. I. a. q. m. artic. c. natio est quia: cum actus quantumvis multi-Plicentur, non mutent suam speciem. consequens est. quod cum Peccatum veniale ex sua specie non dicat oppositionem cum gratia et charitate . neque eamdem oppositionem importent multiplicata venialia Peccata. et ita non valent eta. cere peccatum mortale. Nihilominus ab extrinseco potest consurgere peccatum mortale ex repetitis peccatis veniolibus.

Primo id sequi potest ratione damni illati. si ipsorum maleria, vel essectus continuentur. Hac ratione, qui per modica surta pertingit ad materiam gravem. ultimo actu committit peccatum mortale, nam verificatur eo furto damnum grave inferre . Secundo . si materia ipsorum continuetur ratione

temporis. quo durat aliqua obligatio: ita qui parum quid pluries comedit in die jejunii extra prandium, et serotinam collationem. Peccat graviter, dum ultima comestione pertingit ad notabilem quantitatem: nam verificatur notabiliter violasse temperantiam, quod ea die vetitum erat. Hic tamen advertas non dici continuari, et constitui unum quid grave, ratione temporis . per plura peccata venialia eadem die commissa. si sint diversae rationis, ut si quis eadem die leviter peccet in Diuitigod by Coosli

66쪽

recitatione officii, in auditione sacri, et similibus aliis mindis: Palaus Tr. H. dis. a. ρ. 9. g. c. numer II. Ratio est, quia quamvis haec peccata venialia essent contra virtutem religionis, nihilominus diverso modo eam offendunt. unde adinvicem non coalescunt. Τertio ex repelitis peccatis venialibus consurgere potest mortale, si ipsorum materia continuetur. quia una obligatio non desinit cum tempore, sed cum

alia continuatur. Hinc si quis vovit singulis diebus dare obolum in eleemosynam. et tot diebus id non adimpleat, quot

satis est . ut faciant materiam gravem, Potest graviter peccare. Ad id autem dignoscendum. observare est an obligatio sit al. ligata diei. ita ut eo transacto terminet, vel Potius dies, seu tempus sit assignatum pro commodiori adimpletione obligationis . non vero ad eam finiendam. Et quidem Primo standum est intentioni illius, qui se obligavit. Si de ea non constet. observandum est an obligatio sit realis, vel personalis. Si realis . facilius supponi potest tempus non fuisse assignatum ad finiendam obligationem, sed ad tacilius eam adimplendam. et ne ultra disseratur: sicuti transacto tenu, re praefixo solutioni debiti, non ex linguitur obligatio. F

quidem cum hujusmodi obligationibus soleat quis habere in

intentione Occurrere necessitati proximi, quae adhuc durat. et suppleri potest transacto tempore, non est cur intelligatur voluisse apponere diem ad finiendam obligationem. Boss. ν.

3. Moral. sit. I. anum. aras. Sancti. c. c. n. s. c. Si vero

sit personalis, ut recitare sinulis diebus salutationem angelicam etc. tunc non debet praesumi voluisse obligationem prorogari in diem crastinum, cum mos sit, ut operationes Personales, quae praescribuntur persolvendae singulis diebus. non soleant in )iem sequentem prorogari. ut constat in omittente recitare officium. vel audire sacrum etc. Q. V. An propositum non abstinendi ab ullo peccato veniali sit solum peccatum veniale, vel mortale. n. Non est hic sermo de re venialiter mala, quae alicui esset occasio proxima peccandi mortaliter, ut si quis vellet Iudere. dum scit ludum illi esse occasionem proximam, seu Periculum proximum peccandi. Certum est in hoc casu Propositum non vitandi venialia esse semper peccatum

mortale: nam idem praeceptum . quod sub gravi obligat ad

vitandum mortale, obligat pariter ad vitandam ipsius oceasionem proximam, et periculum. Sanch. l. I. Sum. cv. 8.

n. S. Hinc qui se exponit proximo periculo peccandi, debet

67쪽

68 TRACT. II. DE PECCATIS

quia coniresiit ipsius malitiam, cum eodem Praecepto. et eodem molivo prohibeatur e. g. PecCare cum foemilia, ac se

exponere periculo peccandi cum illa. Quaesito ergo procedit

de prolu sit O ut sic nullum vitandi veniale, et abstinendi ab omni peccato mortali. In hac autem quaestione contra multos Theologos. in praxi credo tale Propositum semper esse cum gravi periculo peccandi mortaliter, adeoque non Iuisse excusari a peccato mortali. Ratio mihi est . quia periculum grave peccandi mortaliter oritur, tum ex imminutione servoris charitatis, tum ex eo, quod timor Dei sensim recedat. tum ex eo, quod denegentur a Deo gratiae uberiores. ac tandem gratia efficax, sine qua nunquam Perseverabimus. Constat autem quod prava illa voluntas a nullo veniali alsestinendi extinguit servorem charitalis . assuescit quam plurimum animum ad inobservantiam divinae legis. et exinde etiam movetur Deus ad retrahenda gratiae auxilia . iuxta illud

Apoc. a. Quia te idus es, inc*tiam to eνOmere ex ore meo.

Addatur experientia. qua cognoscimus illos. qui a nullo veniali curant abstinere, etiamsi sani ex malitia. et Persecta advertentia, cito prolabi in peccata mortalia. unde et ex hoc constat de supradicto gravi periculo. Sancti. I. I. Sum.

nego tamen difficile esse adinvenire aliquem, qui ex proposito non vitandi venialia advertat consurgere posse grave periculum committendi mortalia: et ex desectu talis advertentiae excusari tu, terit a gravi culpa. quamvis habuerit

tale Propositum. Regulae in prami observandae. I. Ubi clarum non est aliquod esse I eccatum mortale. non praeceps sit consessarius in judicando aliquam transgressionem gravem esse. et talis Peccati reum suum poenitentem pronunciare. Hoc valde, ipso Angelico Doctore aiiestanie. Quodlib. 9 art. 35 periculosum est, et hac ratione. gravi animarum dispendio inducuntur aliquando quamplurima peccata mortalia: ac proinde hujusmodi imprudentes zelatores non diminuunt, sed augent essensas. II. Cum peccatum ex genere suo mortale fieri possit veniale desectu plenae advertςntiae, et indeliberationis. Prudens consessarius debet scire qua ratione possit detegere statum sui poenitentis. Si igitur iste se accuset e. g. de aliqua prava cogitatione. eamque aliquo tempore ipsius menti insedisse, primo interroget; an cognoverit illam esse pec-

68쪽

callim . et si tunc respondeat statim detestatam fuisse. aecognovit turpem esse . potest judicare in ea nullatenus peccasse . Si vero respondeat habuisse per aliquod tempus aliquam confusam cognitionem malitiae. eique adhaesisse. sed non plene advertendo ad ipsius gravitatem, tunc facile nonnisi peccatum veniale intercessit. Quod si nesciat se expedire ab his interrogationibus, cum revera non facile sit cognoscere quomodo se gesserit voluntas, dum variis tentationibus animus perturbatur, tunc si poenitens sit timoratae conscientiae potest praesumere Vel defuisse plenam advertentiam, vel consensum, maxime si adsint aliqua ex iis signis, quae adnotari agendo de conscientia scrupulosa, Regula quinta . III. Multoties poenitens se accusat de transgressione alicuius legis vel civilis, vel ecclesiasticae, et putat ita satisfecisse suae conscientiae. Si consessarius ergo ex qualitate poenitentis judicet necessarium. interroget an transgreSsio orta

fuerit ex contemptu sui Principis, vel Episcopi, si sit lex Synodalis, vel superioris Regularis, si poenitens sit Religiosus . Certum est non deesse casus. ex quibus subditi ex parvipendentia sui legislatoris, flocci faciant ipsius leges. et tunc si contemptus transeat in Superiorem, ut legislator est, consurget grave speciale Peccatum inobedientiae, ut patet ex supra dictis . IV. Cum . experientia teste . poenitens, qui non curat de vitandis peccatis venialibus, etsi non habeat propositum omnia committendi, cito prolabatur in peccata mortalia . non plene satisfaciunt suo muneri illi Consessarii. qui nihil curant de removendis iis peccatis. maxime si plena advertentia committantur. Instruant igitur suos poenitentes. quod si

non caveant a peccatis venialibus, maxime commissis ex

malitia, ei plena advertentia, quam Primum gravibus cul-Pis suam animam inquinabunt, ac deinde . dum hujusmodi

peccatis venialibus, maxime frequenter commissis, ad con- tessionem accedunt, non desinant eos objurgare, et certificari de stabili proposito ab eis abstinendi.

- CAPUT II.

De distinctione specisca , et numerica peccatorum .

Q. I. IJnde desii uenda sit moralis specifica distinctio peccatorum iij.

Admodum obseure se Priit a uetor in explieandis reguli volmodis, ex qilibus desumitur Peccator it m smellica distinctio; en igitur bre-

69쪽

o TR C T. II. DE PECCATIS R. I. In peccatis omissionis. ipsorum moralis si ecifica distinctio dignoscitur ex actibus: quibus privant. Ratio est . quia tota bonitas et malitia omissionis pendet ab actu . qui omittitur: unde si omittitur aetus malus, omissio bona est, mala autem, si omittatur actus bonus . Pari ergo ratione, si omittantur actus boni. qui sint in specie moraliter diversa. etiam omissiones specifice distinguentur. Ita erunt omissiones specie diversae. Omittere Sacrum die festo, et omittere

jejunium. quia auditio sacri, et jejunium sunt in diversa

vior et clarior doctrina, ex qua inferri potest, unde ait snmenda moralis speeis ea .listinctio peceatorum. Cum igitur duplex ait Peccatorum genus , omimonia se ilieet et commissionis , non eadem regula, qtute assignatur eratis commissionis, ut Fpecie distinguantur , valet etiam pro illis , quae omissionis dicuntur. itaque distinetio moralis speeitica peccatorum omissi vis desumitiar ex oppositione omissionum aetibus ab iure praeeeptis inter se diversis, et discrepantibus. Ita v. g. inissae , et ossieti divini praetermissio , cum lex iubet, discrepant specie.

Pereata vero commi sionis discrepant specie q. ex pravorum actuum orpositione aiseersis, diuinctisque Mututibus : ita in Melitio , des eratio , Ο-ditim , blusPhemia sunt Mecata specie distincta , quia eorum unumquodque peeuliari virtuti opponitur; insidelitas namque fidei opponitur, δε-weralio spei , odium caritati, et religioni MasPhemia . 2 desumitur ex Pravarum actio cium oppositione eidem virtuti , sed in diversis bonis . Sie disserunt specie homicidium, contumelia, detraetio, frium; quia licet eidem virtuti justitiae nimirum sitit opposita , nihilominus bona , quibus homines per haec peccata privantur sunt diversa inter ω : nam homi- milium laedit iustitiam in bonis Mitae; eonmmesia eamdem laedit in fionis

honoris; detraetio in bonis famae ; furtum in bonis fortunae; quaeque

bona diversa sunt vel Physice, vel moraliter , hoe est, secundum homino ni indiei iam, diversa. 3 ex oppositione praxarum actionum eidem vir rati , ii denique bonis , at in diverso modo . Sic exemp. gr. morosa de etatio de re turpi, et de eadem re desiderium , ilisseriant specie , lice in utroque peccato eadem ait virtua laesa, nimirum castitas , idemqi e pariter sit bonum , sed diversus est modus . 4 desumitur speeifica distin clio ex pravarum aetionum Oppo iti De eidem virtuti, sed vel per exces-stim vel per defectum : ita prodigalitas specie differt ab asearilia , quia prima opponitur liberalitati Per excessum, per desectum altera. 5. desuma tiar ex pravarum actionum oppositione eidem virtuti, sed una Per cominmissionem illam virtutem laedit, altera per omissionem r sie speeie disserunt fidem uesito actu interiori , quod est peccatum commissicinis contra si iei praeseptum negatiμum , ae aerum interm ei omittere , quando urget praeceptum de eo non omittendo , quodaest peceatum omissionis contra praeceptum fidei assirmatiMum . 6 deni ille desumitur ex pravarum hominum aetionum oppositione Νωibus praesertis formaliter disereris rita , qui eodem die ad missam audiendam obstringitur ex Ecclesiae prae. cepto , ex voto , et ex bacramentali satissaeuone, tria Meeata committit, et quidem specie divel sa , eo quia violat praeceptum Ecclesiae , frangi via iam , et Dori oliedit praecepto Consessarii missae audi ionein jubetitis ex

70쪽

QUAEST. I. CAPUT H.

specie. E contra si omittatur sacrum vel die dominico, vel die festo. non sunt omissiones diversae speciei. quia auditio missae. vel die dominico . vel die festo est ejusdem rationis .

R. II. Peccatum commissionis primo distinguitur specie per oppositionem ad diversam virtutem: ita specie disserunt odium Dei. et infidelitas i quia odium opponitur charitati. et infidelitas fidei. Ratio autem est quia . cum ex dictis

triaci. I. 3. c. I. actus Constituantur in esse morali, prout dicunt convenientiam vel disconvenientiam cum natura rationali . sequitur. quod ubi est diversa disconvenientia, seu oppositio cum natura rationali, sit etiam moralitas specie diversa. Haec autem diversa disconvenientia necessario intercedit . ubi actus sunt oppositi. diversis virtutibus; nam alio modo disconvenit rectae rationi e. g. odio habere infinitam Dei bonitatem. alio modo non credere Primae veritati. D. Th. I. a. q. 72. G. I.

R. III. Peccata commissionis etiam disserunt specie, si opponantur eidem virtuti, sed sub diversa ratione, et diversa repugnantia cum natura rationali. Gnstat id ex dictis: nam si opponantur sub diversa ratione. et diversa repugnantia, statimoritur diversa disconvenientia. et moralitas in actu. Hinc quamvis avaritia et prodigalitas eidem opponantur virtuti, nempe liberalitati. sunt peccata specie diversa, quia illi diversa ratione opponunturi prodigalitas nempe, quatenus liberalitas dictat pecunias non esse sine necessitate prodigendas, avaritia vero, quatenus liberalitas dictat exponendas esse, quando oportet. Eidem pariter virtuti, nempe castitati. OPponuntur fornicatio et mollities; et tamen sunt peccata specie diversa, quia diversa ratione eidem contrariantur: dictat nempe castitas non esse fornicandum propter damnum prolis, vitandam vero esse mollitiem, ne alio usu. quam ad generationem a natura intentam. semen disperdatur. Inserendum ex his, quod si praecepta sint solum materialiter diversa. quando nempe non habent diversum motivum aliquid praecipiendi, vel prohibendi. non inducunt diversitatem specificam in Peccatis, quia tunc. quantumvis multiplicentur praecepta, laeditur eadem virtus. et eodem modo. D. Th. I. a. q. 72. a. s. Exemplum sit in furto.

quod lege divina et humana prohibetur . et tamen sur unum committit peccatum . quia illae leges habent unum et idem

molivum intrinsecum, nempe conservare bonum proximi.

et vitare damnum illiust et ita illas non observans, eam-

SEARCH

MENU NAVIGATION