장음표시 사용
451쪽
De Iacobi epiriola, er his, quae contra eam proseruntur.
Idem sunt, qui rerum nouarum, quo flagrant, studio, Iacobi epistolam z m. catholicam a canone sanctarum scripturarum delent, aut dubiam, & an. cipitis auctoritatis cssiciunt, quod, ut illis uidetur, Apostolicam niale statem & grauitatem non sapiat, aut, quod, ut alius quidam inquit, eius epistolae salutatio, tam pura sit, ac ieiuna, ut nihil Dei, nihil Ic, V με-. Christi habeat, sed prophano more salutem. Accedit, quod Hieronymus lib. de Viris illustr. dum de Iacobo loquitur, suisse dubium ait, utrum eius esset haec epistola. Q iod Eusebius Caesariensis quoque refert, dum ea scripta commemorat, de quibus inter Ecclesiasticos uiros aliquando fuit dubium. Nam cum ea, de quibus nunquam fuit controuersia, numerasset, sequenti sinquit) loco iam sunt illa, de quibus G H. i a nonnullis dubitatum est, Reuelatio Ioannis, epistola Iacobi dec. Αου , , Y ntilissima sunt, & hominibus alioqui eruditis' de Catholicis loquor indignissima: cumque apud omnes uiros doctos, hae, & similes ratiunculae nihil obtineant , ingentem tamen aut leuitatem, aut rerum ueterum fastidium ostendunt. Ij mihi
prosecto uidentur, qui in Apostolica hac epistola maiestatem aut grauitatem desiderat, ut si de Matthaei quoque Euangelio olim iuisset, uel a tressi graeculo dubitatum , nihil
eo euangelio magis indignum Apostolica grauitate & maiestate peierarent. Immo uero nulla est . mea qu idem sententia, inter epistolas Catholicas, una illa Ioannis excepta, quae tanta sententiarum & sermonis maiestate resplendeat. An illud Apostolicam maiestate in non redolet λ Omne gaudium existimate fratres, cum in uarias tentationes in- cideritis, scientes quod probatio fidei uestrae patientiam operatur: patietia autem opus persectum habet &c. Ergo nec Apostolica auctoritate indignum est, quod sitnili sententia, immo simili uerborum pene specie, Paulus Apostolus ad Romanos scribit, Non D solum autem, sed & gloriamur in tribulationibus, scientes quod tribulatio patientiam operatur, patientia autem probationem, probatio autem spem, sipes autem non confundit &e. An indigna Apostolica maiestate illa sententia λ Omne datum optimum, i. e. ει omne donum persectum, desursum est, descendens a patre luminum dic. Sed stultu et potius, quam necessarium , propter paucos admodum non satis bene seriatos homines , qui nihil magis quam rimulas inuenire moliuntur, per quas, famnarum scripturarum , quibus sua placita comprimi uident, uiolentiam inugiant, singulas quasque huius Apostolicae epistolae periodos in examen uocare. Hoc isti antiquis illis dubitat
ribus sunt potiores, quod illi quidem, & si de epistolae huius di aliarum quarundaui auctoribus ambigerent, nunquam eis auctoritatem detraxerunt: contra gloriosi homines, non tantum ab eis Apostolicam auctoritatem excludunt, sed earum quoque sententias maiestate nudat, & maledictis incessunt. Puto apud hos magis Ciceronis epistolas Ap .stolicae grauitate confines, quam hanc Iacobi aut alias quascunque, quarum auctorita
- Rem dicam: non fuit iis in causa, hane epistolam Apostolo subtrahendi, quod graui- tatis aut maiestatis Apostolicae inops esset, sed tres aliae. Prima quidem, quod taedio san Tmctarum scripturarum, quibus neque explicandis, neque tractandis, ob desectum forsan φ, 'pietatis, nati fuerant, immedicabiliter affecti essent .:Vnde quam paucissimas esse desiderabant, quae cogendi inuitos & reluctantes, auctoritatem haberent. Hoc enim sem. per male habuit, homines mente liberos & uinculis fidei non satis astrictos. Secunda, quod quidam eorum inanis gloriolae hydropi si laborarent, unde cum se, propter sapientiae eminentiam, Omnium mortalium beatissimos ducerent, cum caeteris omnibus disi
sentiendum non putarunt, praesertim in his, quibus, quod alii aliquando dubitassent, T. ' neque haeretici a maioribus fuissent appellati, integrum sibi a communi sententia uid batur discedere. Accedebat huic secundae rationi, quod fuerint id saeculum nacti, in quo facile erat in literario certamine primas obtinere. Vt igitur uaria illa auctorum tum raecorum, tum Latinorum lectio , qua caeteri comunis disciplina cultores destitueba H h h G tur,
452쪽
tur in aliquod comodum sibi cedere ostenderent, prodendum erat, mitius auctOtibus tot iscia' is fuerat sepulto, di magna contentione defendendum . Alio- otii ouo pacto docti qui biisdam uiderentur, si non eas opiniones, quae , quod omnium sapientum iudiciosissent iam oli in sepultae, prorsus fundamento destituebantur apud homines recentioribus, sed doctioribus Ninionibus assietos, usque ad liberam pi obrorum iactesioneni defenderent λ Sie profecto se habent res humanae, ut nemo sapien- Ri uendicet.nisi qui causas prorsus destitutas, & communi sapientum
'Eri a iiiiii, esse erue π . Tertia causa, & qua una faex haereticorum no
ira memoria cuci hac epistola bellum gerit irreconciliabile, est inueteratum bonorum odierum odium, quo sua sterili fide contenti, flagrant. Nulla profecto portio sancta scri-Dturae tam apcrte noli rotum saeculorum uniuersas haereses, uno uerbo confundit, quam Iacobi epistola, dum caput omnium illarum, fidem nimirum solani iustificare, adeo πι-
tam uiui. dum ait, Fidem sine operibus mortuam esse : & sicut corpuS sine' ' et ii, it m sine bonis operibus prodesse, &c. ut cum nulla glossiala hunc locum inueinant in nosti is, qui sibi editis libris, Immo & publice permissis, & iam pene per torum Orbem Christianum quasi publico consensu approbatis, suppetias serant. Quid
tam deo iura 'qui rideat non modo apud quosdam antiquorum, dehi
& limitibus scripturae partibus, sed nunc apud eos, qui Catholici, immo ni ni in log 'δ' noeantur, este controuersias, di eorum libros in hac parte publice permitti, quo' qdam 'duorum pietas re religio qualis Herit, non satis est exploratum, antiquissimis illis sisti s dubitaste testantur magnis alioqui Theologis, doctissii S& sanctissimis quibusque patribus, quaque, ou ruditiore & sanctimonia priores haberentur, semper aliud quod ultimo loco adducebatur, de tituli sterilitate, dicamus. Nam ouod uel apud Hieronymum , uel apud Eusebium, quidam olim dubitarint, quo loco sit habendum : iam satis est dictum . Falluntur isti uehementer dum putant
stolicos uiros eodem praescripto scribendi tener mmo uero quod est ruriculum
milibuqe aequo eadem ingesturos . Q id, quaeso, si Paulus & Petrus , Inter omnes' eam in conscribendis epistolis, quam isti in Iacobi Eistola esstagitant. ω
tur an nerinde Quoque caeteri, eam amitari tenebantur λ ergo nisi titulis, qui ous utascripturarum censores suas cpistolas praenotabant , utamur, non erimus Christiani quia illi fuerint Christiani Z Ergo nisi eos titulos, quos olim Cyprianus , Augustinus, aut Ambrosius in pistolis praefixerunt ; caeteri uel illius uel huius saeculi Episcopi per omnia imitentur, futurae post Critati non erunt Episcopi Immo uero nec ipsi, C primus scilicet Ambrosius Se Episcopi erunt: quoniam in titulis praefigendis, a se inuicem disssent. Ergo si certissimis sciamus has aut illas i iteras, a quopiam ex Cardinalitio colle-cio scriptas, caeterae uniuersae, quae idem salutationis genus non seruant, non erunt Ca dinalium . Et tamen inter hos N Apostolicos uiros etiam in hac parte, magnum erat da-scrimen Ii enim suas habent iam dudum praestitutas scribendi rationes, cum illi li-rtate spiritus agerentur. Itaque sit huius rationis pondus sit aliquod, Ioannis Apostoli epistola prima iam non erit eiusdem, quoniam absolute sine Apostolatus mentione i ' cipiat, Quod fuit ab initio, quod audiuimus, quod vidimus oculis nostris speximus & manus nostrae contrectauerunt, de uerbo uitae &c. Vbi hic Is s . Christi meonu,ria 3 ubi Apostolatus mentio Z Ergo non est Apostoli. Nam & quicunque Shristscipulus, hunc titulum praenotare poterat, cum Christum uiderit, de aud tuerit, &m nus eius eundem contrectauerint. Immo hac ratione optimae consequintiae Indere amplius infertur . ergo non est Christiam, quia an titulo nihil habet ειε. Christi, ut de Iacobi epistola ista aiunt. Nam quod I xx V Christi mentio non arguat in auetore Ap stolatum, per hoc patet quod di discipulis Christi, & quibuscunque Christianis, tam st quens erat eo saeculo Christas uel in scriptis uel more, quam Apostolis, ut ex Igitatis,
obca . Polycarpi, & aliorum huius temporis Christianorum epistolis proditur. yr cun et inquit, i qui eum eo sunt presbyteri, Ecclesiae Dei, quae est Psilippis, nil sericordia uobis N pax a Deo omnipotente , N Isis Christo Saluatore nostro , abundet 2 Ignatura qui & Theophorus, Dilectae Deo patri di domino iM, Christo, Eceleste
453쪽
Trali is . electae, & Deo dignae, pacificatae in carne,& spiritu, I V Christi spei no-
stae, in pasisione per crucem & mortem,&c. Et rursus Ignatius, qui & Theoph rus, Benedictae Ecclesiae Dei patris in Christo I . ,. Saluatore nostro, in quo saluto Ecclesiam, quae est in Magnesia iuxta Maeandrum: de oro, in Deo patre N I. , , Christo domino nostro, dec. Et rursus Ignatius, qui & Theophorus, Salutem consecutae in Christo Ecclesiae , laude dignae, di memoria dignae, quae est in Tharso misericordia de pax a Deo patre & domino I , , V Christo. Et rursus Ignatius, qui de Theophorus, Ex imperio Dei patris , misericordiam consecutae, in fide & patientia S dilectione, Ecclesiae, quae est Philippis , misericordia N pax a Deo patre de a domino I., ου Christo, qui est Saluator omnium hominum maxime fidelium. Et rursus Ignatius, qui & Theophorus, Ecclesiae patris altissimi, & dilectissimi filii eius Io , Christi Sc. Et iterum Ignatius, qui & The phorus, Episcopus Antiochiae, qui est testis 1,s, Christi, Polycarpo Episcopo Smyrnensium . Et rursus Ignatius, qui εἰ Theophorus, Ecclesiae Antiochensi, dic. in Deo pa tre nostro & domino I . . . Christo salutem. Et alibi, Ignatius, qui ct Theophorus, Deo honorabili & desiderabili pudico Christiphero, dic. gratia & pax, ab omnipotente Deo& Christo I., ψ domino nostro. Et rursus Ignatius, qui & Theophorus, Benedictae magnitudinis repletae, Dei patris &praedestinatae ante saecula &c. Ecclesiae beatitudine dignae , quae est Ephesi in Asia, plurimam in Christo I., . di immaculato gaudio salutem. Et demum Ignatius, qui & Theophorus, Misericordiam consecutae, magnitudine Dei altissimi patris I. i. Christi, unigeniti eius filii, Ecclesiae sanctificatae & illuminatae, inuoluntate Dei, qui fecit omnia, quae sunt, secundum fidem de dilectionem I, , . Christi Saluatoris nostri,&c. saluto in nomine domini omnipotentis Et Io, Christi filii eius,&c. Ne dum igitur epistola prima, quae Ioannis nomine sertur, non est Ioannis Apostoli, sed nec discipuli, aut Christiani hominis, immo uero neque Ethnici Cicer ne sanctioris, qui omnibus suis epistolis salutem plurimam praenotat. Et multo profecto Apostolico stylo scribendi, propinquior his uideri debuit epistola Iacobi, quam Ioannis, quod Iacobus, salutem iis, quibus scribit, Ioannis autem epistola neque salutem desideret, sed absolute, Quod fuit ab initio, quod uidimus, de c. incipiat. Itaque sciantisti, titulos illos, in quibus pax a Deo patre Ae domino I . Christo praenotatur, non adeo esse δε postolico stylo iam iliares, ut sine ili is non potuerint scribi.
sciant non tam ad rem pertinere, quod Christus in tittaeo praenotetur, quam quod in recessii & Christi, & Christo dignae sententiae collocentur. Quales profecto, ut diccba mus , si qua in alia, sunt in hac epistola. Sciant Apostolicos uiros nullum habuisse scribendi praescriptum, sed alios, aliis modis usos fuisse; quemadmodum & nunc, non omnes Christiani, uel eosdem titulos praefigimus, neque eadem ratione scribimus. Multos ego uidi, qui nomen I v & Mariae, suis epistolis praenotabant, quorum mihi pietas non tam comperta erat, quam eorum, qui ab ea scribendi ratione multum abellent. Nullas ego , hisce sanctis nominibus, & Spiritus sancti praefationibus, ornatas epist las legi, quae intus nec pietatis, nec sensus tam esiciat plenae, quam illae, quorum auctores, nihil minus quam hos titulos curant. Non quod ij & similes tituli mali sint, immo non quod no sint Christianissimi, sed quod non necessario, uel uit Apostolicus uel Claristianus quisquam, minus sit Apostolicus aut Christianus, si iis non utatur, aut quod scribit. minus sit Apostolicum, aut Christianum futurum, si Christum uel pacem in fro te non gerat, dum gerat in recessu. Sed h'c notissima sunt, de usu quotidiano peruia. imusq;, uaria
etiam personarum, ad quas scribitur & temporum conditio, non eadem, sine stultitiae insigni nota ingeri permittat. Utitur Apostolus Paulus longis illis titulis, in quibus de sui Apostolatus, & electionis memoria refricetur, quoniam bellum illi erat cum pseudoapostolis, & competitoribus perenne, qui quod illum in negocio Euagelico solerti rem uiderent, eius praedicationis auctoritatem deterere moliebantur, illud praeserentes quod neque Christum uidisset, neque esset Apostolus. Immo aliquando Dei Ecclesiam fuisset persecutus. Non utitur ad Hebraeos scribens eodem titulo, quod sciret apud eos di nomen suum di auctoritatem inuisam. Vtitur Petrus eodem genere tituli, ut sui apostolatus & auctoritatis memoria, docti inani suam commendabilem faceret. Tamentiu
Ii L . o uero hoc ignorasse non dubito, cum tamen quidam eorum ad prodigii rhetores essent, quod uaria epistolarum ratio, uarios quoque titulos postulet
454쪽
amabile erat apud gentes Petri nomen, quod eum diuina uoce cunctis in' Christum eredentibus praelatum agnoscerent , quam Pauli apud Iudaeos erat inuisum . Itaque hie, ut sui apostolatus auctoritate, falsorum apostolorum pervicaciam retunderet, ille ut sui apostolatus mentione, doctrinam suam acceptabilem faceret, non modo spiritus i stinctu, sed N prudentissima ratione, hoc genere scribendi utebantur. Ioannes autem N Iacobus, quod eos istae rationes non cogerent, & quod alias apud hos, ad quos scri bebant, & amorem & auctoritatem nacti essent, ea titulorum maiestate aut terrendos. aut alliciendos non arbitrabantur, sed potius apostolatus auctoritate suppressa, ea, quam Christus potissime docuit,& quam crebro suis scriptis ingeminant, Christiani molestia di humilitate utebantur. Mirabile uero, quod apud hos scripturarum iudices, neque cum praetendendi principatus occasiones non cogunt, apostolicis uiris non luceat esse modestis. Scribebat Iacobus non his, apud quos competitorum studio aposto
Iicae auctoritatis iacturam secisset,.sed duodecim tribubus, quibus solo Iacobi nomines ut produnt Ecclesiasticae historiae non modo uenerandus, sed admirabilis erat. Immo M Amst, uero hoc solo Iacobi nomine Iudaeis ipsis Christi hostibus, quanto fuerit in honore, praeter ea, quae apud Eusebium, Clemens Alexandr. scribit, eiusdem Eusebij, & Heg '' sippi, non obscure uerbis ostenditur. Suscepit, inquit , Ecclesiam cum Apostolis Iaco- πι 'bus frater Domini, qui ab omnibus cognominatus est Iustus, ab ipsis Domini temporius: i. n. bus perdurans, usque ad nos. Et multi quidem Iacobi uocati sunt, sed hic ex utero matris sanctus fuit, uinum de siceram non bibit, sed neque animal manducauit, ferrum iticaput eius non ascendit, oleo non est perunctus, balneis non est usus ; huic soli licebat intrare in sancta sanctorum. Neque enim laneo utebatur indumento, sed tantum si done, solus ingrediebatur templum, & iacebat super genua orans pro populi indulgentia, ita ut orando callos faceret in genibus ad modum cameli, semper genua st diendo, nec unquam ab oratione cessando. Itaque pro incredibili hac continentia, de summa iustitia , appellatus est Iustus, & Oblias , quod interpretatum est, monimentum populi Si iustitiae: sicut prophetatum est de ipso. Hactenus Hegesippus. Vides ergo quantus apud eum populu , non Apostolatus auctoritate, quam Iudaei non eurabant, sed solo Iacobi nomine, fuerit hic Apostolus . Sed audi ampliora. Quaedam , inquit, de septem haeresibus, quae erant in populo, interro abant eu, quod esset ostium I v, at ille dicebat hunc esse Saluatorem , ex quibus aliquanti crediderui, quia I. iv, est Chrianus . illae autem haereses non crediderunt, neque surrexisse eum, neque uenturum ut re
tribuat unicuique secundum opera sua. qui uero crediderunt, per Iacobum credideret. In quibus, cum multi etiam ex principibus credidissent, perturbatio erat Scribarum, &Pharisaeorum dicetium , nihil iam superest, quin omnis populus credat in I, , V quod ipse sit Christus. Conuenientes igitur ad Iacobum, dicebant ei, Oramus te, ut reuoces populum, quia ecce errat in Is, v u, putans quod ipse sit Christus. Deprecamur e go te, ut suadeas omnibus conuenientibus in die Paschae de I, , V. Tibi enim omnes obtemperamus ,& de te tam nos quam populus testimonium serimus, quia iustus es,& personam nullius accipis. Tu ergo suade populo de I 1, V, quia omnes tibi obedimus. Et subinde, Statuerunt igitur supradicti Scribae & Pharisaei, Iacobum supra pinnacula templi, de uoce magna clamantes dicunt, Virorum iustissime, cui omnes obtemperare debemus, quoniam populus errat post I VM, qui crucifixus est, enuntia nobis, Sc. Quibus cum apostolico pectore Christum praedicasset e pinnaculo, cumque sua resp6sione, &testimonio multis satisfactum esset, & libenter audissent, quae Iacobus coni status est: coeperunt glorificare Deum & dicere, Osanna filio David. Pharisaei autem poenitudine ducti, quod totam rem in sancti uiri iudicium refudissent, pinnaculum lea si ascendentes, & eundem inde delicientes, etiam post hoc testimonium, contra se latum, non in contumelias, sed in haec uerba irruperunt, O, o, & iustus errauit. Vides it
auditam N prorsus stupendain hominis alioqui Christiani, in pestilenti illo populo, qui
flagellis,& multis contumeliis, immo uero & mortibus alios apostolicos uiros, post Christum affecerat, reuerentiam Z Vides quo honore nomen Iacobi, etiam apud pessimos Christiani nominis hostes suerit exceptum Sed audi historiae colophonem. Ita, inquit, mirus erat ,&apud omnes homines opinatissimus , in obseruatione totius iustitiae Iacobus habebatur, ut Iudaeorum prudentes quique crederent, hanc este causam,
455쪽
- statim consecutae oppugnationis Hierosolymorum , quod in illum sceleratas iniecerint manu ς. Et Iosephus ita sibi uideri euidenter indicat. Nam cum eius ciuitatis inauditatum exitium narrasset, continuo subdit, Miae omnia acciderunt Iudaeis, pro uindicta Iacobi iusti, qui erat frater I . v, qui dicitur Christus: quem iustissimum, & piissimum, omnium consessione uirum, Iudaei interfecerunt. Hactenus historia. Quaeso te per Deum , lector, qui nomine Iacobi omnibus Iudaeis, non modo fidelibus, sed infidelibus, non modo iustis, sed peccatoribus, tam notus erat, tam uenerandus erat, tam admirabilis erat: quid necesse habebat, maiestate plenos titulos, in quibus Ap stolicae auctoritatis memoria fieret , epistolae , quae ad eandem gentem scribebatur, praetendere pSed ad alia.. vis Christianus tam impudentem calumniam aequo animo serat λ tam pura esl, aiunt, salutatio ut nihil Dei, nihil Iri . Christi habeat: sed prophano more salutem . At recitetur titulus. Iacobus, inquit, Dei & dominini nostri l. , V Christi ser--..uus, duodecim tribus , quae sunt in dispersione salutem . An hic titulus tam purus est ut nihil Dei, nihil habeat I . , V Christi e Ergo oportuit hos tam tetricos scripturarum Aristarchos nec titulos earum legisse. Sed haec tam praeceps scripturas calumniandi libido, alia ratione quam calamo aut uerbis forsan fuisset coercenda. Dentu, si fuerunt aliqui, qui de hac epistola dubitarint, cum illos, qui fuerint, nesciamus. neque ueterum rerum scriptores, eoruni nomina posteritati naandarint, quis nisi rerum nouarum molitor, eosdem, sanctissimis & doctissimis uiris, tum Graecis, tum Latinis, qui ex eadem epistola testimonia citant; aut in eam scripserunt commentaria, postponat Neque uero ingens esset periculum suspicari tales ac tantos eos fuisse, quales quantosque eos, quos quoque, ut dubitarent, nostrum taculum tulit: & talibus tanti iaque rationibus in dubitationem impulsos, quales quantasque nunc exsufllamus. I'rosecto si uel illi uel illa, memoria dignae fuissent. satis scio non tacuisset Hieronymus; notacuisset Eusebius. Immo aut illis darent uictas manus, aut easdem diluerent, ut in minoribus controuersiis agere solent. Modo quales auctores aut rationes putamus, quoruuel quarum, in Ecclesiasticis scriptis, uel ab his, qui de his scripturae partibus fuisse olim dubium scripserunt, non est habita ratio Eusebius enimuero sic de hac epistola scribit.
Hactenus de Iacobo, cuius illa habetur epistola, quae prima scribitur inter eas, quae catholicae appellantur. Sciendum tamen est, quod a nonnullis non recipiatur, nec facile quis Lib.,.EM apti quorum meminerit eius. Sed neque illius quidem, quae dicitur Iudae, quae & ipsa est μι ι una de septem . Nos tamen scimus, etiam istas cum caeteris, ab omnibus pene Ecclesiis recipi. Hactenus Eusebius. Et tamen nostri scripturarum iudices omnibus his
Ecclesiis , immo tota, quae nunc per orbem disperia est, Ecclesia sapientiores apparere uolunt.
Illud ultimo loco monendum , neque Hieronymum, ut isti falso illi imponunt, neque quenquam eorum, quos probatae fidei tulit antiquitas, de hac epistola dubitasse, sed tantum aliquorum dubitationem, cui tamen ipsi non subscriberent, retulis te. Quod ut uerum apparcat, Hieronymi uerba huc inserere libet, Iacobus, inquit, qui appellatur fra- Uriter Domini, cognomento Iustus, ut nonulli existimant Ioseph ex alia uxore, aut ut mihi uidetur, Mariae sororis matris Domini, post passionem domini statim ab Apostolis Hierosolymorum Episcopus ordinatus, unam tantum scripsit epistolam, quae de septem catholicis est, quae & ipsa ab alio quodam sub nontine eius edita asteritur, licet paulatim
tempore procedente obtinuerit auctoritatem. Hactenus Hieronymus. Ex quibus pro--o uerbis nemo Hieronymum de eius epistolae auctore dubitare, sed tantum aliorum sententiam referre, cum ratione dicet, praeter hoc, quod & iam suo tempore canonicam auctoritatem obtinuis te manifesto pronunciat.
456쪽
Quae in secundum Tetri epiriolam a quibusdam pro sinuntur.
Am de Petri Apostoli secunda epistola, quae inter septem catholicas numeratur, dicamus. Et hanc enim horum eximia sapientia, iisdem petacausis de rationibus pertentauit. Nam de Eusebius , de Hieronymus quosdam reserunt, in ea recipienda fuisse animi dubios . Accedit quod cum alia epistola, de qua nunquam fuit dubium, in dictione ac phrasi non satis conueniat. Verum quanti momenti habeat ueteres quosdam, de his scripturae partibus, quas iam post tot saecula, in sacrum canonem accivit Ecclesia, satis in praecedentibus est declaratum. N. Me t M ea ratio exagitanda est, quae ex phrasi & dictione, eam epistolam & similes scripturae partes, uel praecedenti saeculo, uel nostra memoria uocauit in dubium . Quae prosecto nunquam non est mihi uisa leuissima,& homine prudenti & erudito ina ignissima. Mais, quaeso, mortaliu eisdem animae & ingenii uiribus, semper est usus PQ is non aliquando aut sese minor est, aut maior uis non uidet, quantum nonnunquam in ratione dicendi apud Latinos se superet Cicero, & apud Graecos Demo-shenes λ Pendet enim uero lingua, pendet & calamus, pendet & ratio dicendi ab animi interiori uirtute, quae cum in hac uita mortali corpus, & corporis conditiones sequatur, & eae cum loco & tempore, de nutrimentis mutentur, necessario quoque uariationem recipiunt. Multos sancti auctores ediderunt tractatus, sed non omnes pari elegantia, sed non omnes pari concinnitate sermonis. Quo minus est tolerabile, quod quidam homines mente praecipites, nostra memoria fecerunt: dum sanctos omnes pene
auctores, suis laboribus, quos si non propria industria, saltem antiquitate, praescripserant, impudenter nudarunt, illud frigidissime iactantes, Haec epistola non sapit stylum Hieronymi, hic liber longὰ abest ab August. dictione, ille multum a phrasi Cypriani discedit, Zoc. Cum tamen hi iidem sint, qui ut Arnobii c5mentarios in plalmos, quos suo labore purgatos ediderant, barbaros quidem, de nihil minus quam Arnobici candoris 3c leporis habentes, nobis intrudant, ingenti uerborum apparatu , duplicem dictionem suisse sanctis patribus familiarem, unam humilem , exactam alteram, mulus
ex iisdem sanctis patribus adductis exemplis, dimisissime doceant. χuod si ita est, ut est quidem qui ergo fieri potuit, ut iidem ipsi tot molestissimis censuris, tot libros, tot epistolas, tot commentarios, Augustino, Hieronymo, Cypriano, Hilario, Et caeteris sanctis auctoribus uiolentissime abstulerint An non potuerunt sancti stylo humili in hoc libro, in illo exactiori uti λ An uero semper ingenij debebat esse neruus extensus λ Ergo nihil est leuius, & nullum apertius uanitatis indicium, quam ex stylo de dictione , quam nonnunquam etiam pro rerum opportunitate, data opera dissimularunt auctores, pronunciare iudicium et praesertim uero in his scriptis, quae longus saeculorum ordo, di maiorum consensus huic aut illi dicauit. Quod si ita res habet, quo pacto non leues erunt, qui hanc epistolam, quam non modo longa annorum series, non modo uniuersalis eorum patrum consensus, quorum in Ecclesiastico regno semper est habita ratio, sed Ecclesiae quoque in diuertis conciliis, ubi res ad uitium exiguntur, sacrosanctum iudicium Petro auctori consecrauit, frigidis ratiunculis, sanctarum striapturarum numero summouere conantur Z Et in aliis quidem scriptis hac ratione lasciuire, forsan sacrilegum, in hac uero parte, ubi iam uictis opiniunculis Ecclesiasticum iudicium intercessit, exitialis blasphemia. Admirabile uero, quod ex una epistola & ea breuissima, censores isti, Petri apostoliphrasim do dictionem metiantur. idem puto fecissent si uel unam tantum periodumicripsisset. Quid si Petrus non totam suam dictionem illa breuissima epistola exhausit an uero si centum epistolas scripsisset, eas uniuersas, ex illius prioris dictione ac phrasi
metiri debuissent λ O prodigium. Sed ad rem. Nescio quo pacto, in sui temporis phra-sarios illos, qui istis nostris ansam praebuisse uidentur, Hieronymus alioqui ueteris E clesiasticae
457쪽
clesiasticae sententiae 1 elosissimus cultor, non prorsus exarserit, cum ouum non sit similius ovo,quam liaec secunda epistola priori illi, quam omnes, & nunc, de olim Petro Apostolo dicant. Profecto ausim dicere, nec epistolam ad Corinthios secundam, aut ad Thessalonicenses secundam, de quibus minus, quam de caeteris quibuscunque dubitari potest, fore apostoli, si haec non est Petri. Nam si in eis priorum epistolarum fit mentio ,& eundem se prodat auctor, qui priores scripserit, hic id ipsum euidelius ab λ.T 11. auctore prastatur. Hanc inquit ecce uobis carissimi secundam scribo episto-Iam, &c. In illis uero, quaenam maior cum praecedentibus epistolis potest esse conso mitas, quam ea, quae inter istas duas uel a caecis aduertitur Vbique idem titulus, idem salutandi modus, eadem uerborum sententia, idem hyperbatismos, adem periodorum ratio, idem scribentis nomen, eaedem gentes, quibus scribit, adeo ut si eius epistolae Petrus non suerit auctor, necesse sit nebulonem aliquem , qui nomen Petri sacrilege usurpaverit, auctorem fuisse. Nam a Christi aut Apostolorum discipulis, immo a quibuscunque Christianis, nihil est alienius, quam mendacium : praesertim dum falsae scripturae pro ueris obtruduntur, quod non alij quam haeretici faciunt. Equidem epistolam ad Hebraeos aut Iacobi, siquis uel Paulo, uel Iacobo extorqueat, quod illa nullum titulum habeat, haec tantum nomen Iacobi, quo nomine multos fuisse legimus, non protinus statim easdem epistolas damnare compellitur: quoniam licet ad auctoritatem apostolicam aspirare non queant, fuerunt alii Christi S apostolorum discipuli, quorum auctor itas, di tunc, & nunc a Christianis susipicitur. Vnde qui apud Hier nymum illam ad Hebraeos epistolam Paulo apostolo extorquent, eandem non uiris contemnendis, sed plane Apostolicis Barnabae, Luca, Clementi ac similibus tribuunt. Huρου δε At si hanc Petro extorqueas, cui tam uecordi Christiano, qui nomen Petri, de Aposto ς t 'Iatus auctoritatem fuerit mentitus, intorquebis p An uero Clemens, Barnabas, Lucas, immo uero Christianus qui iam e vulgo, tam sacrilego mendacio, scripto committeret , ut se & Petrum, & Apostolum , in ipso epistolae iactaret exordio immo non Petrum tantum, quem tamen hoc nomine, solum in illa prima Ecclesia appellatum, sat scimus, atque aded ut Apostolum intelligeremus, suffecistet, sed Petrum apostolum ne forsan alibi alius esse Petrus, qui non esici apostolus. immo non tantum Petrum apostolum, sed ne sorte Christus alios Petros instituisset apostolos, Simonem Petrum apostolum, in exordio se uocat. Simonem, inquam, illum filium Ioannis, quem omnes Ecclesiastico gregi persectum sciebant. Et demum ne sorte alij estent alicubi terrarum Simones Petri apostoli I. . . Christi, eum tandem se dicit, qui in Domini transfiguratione praesens fuerit. Accipiens, inquit de Christo, a Deo patre gloriam, & hon rem, uoce delapsa ad eum huiuscemodi, a magnifica gloria , Hic est filius meus dilectus, in quo bene mihi complacui, ipsum audite. Et nos hanc uocem audiuimus de coelo allatam. Miando, quaeso, te huius epistolae auctor, quisquis es, hanc uocem audisti Cum essemus inquit in monte sancto cum ipso. Ergo tu es ille Petrus apost larum princeps, que simul cum Iacobo & Ioanne Zebedaei filiis, in montem excelsum Mank ig. seorsum Christus assumpsit. Quis, quaeso, Ecclesiastici reli uel tantillum habens, non fremat in hos rerum nouatores, qui tam atrocem iniuriam sanctae Ecclesiae inserant put dicant eam tot saeculis hunc nebulonem, qui falso se dicat Simonem Petrum seruum di Apostolum I. , . Christi, testein transfigurationis λ Sed quid nebulo iste hoe mendacio moliretur, dic obsecro nam tanti mendacii oportuit cise finem aliquem aut sc pum, quo tenderet. Nunquid fideles a uera religione N Apostolicae maiestatis auctoritate pei trahere. Nunquid ut sub ovili pelle in dominicos greges uiolentus irrumperet At huic sacrilego studio peream doctrinam, quam ibi tradebat, quae nunquam saeculorum, non est apud Catholicos, etiam apud illos dubitatores, iudicata sanctissima, non patebat accessus, sed potius ad ueram doctrinam ,& eam religionem, quam post Christum docebant Apostoli, lectores prouocabat. Fit ergo, ut si non Petrus hac epistolam ediderit, neque a Christiano, neque ab haeretico, sed a morione quopiam rerinde processerit. Christianus nanque falsas scripturas , pro uerre tam sacrilega ap olici nominis usurpatione non obtrusisset. contra haereticus nunquam apostolici nominis furtum patrallet, nisi ut falci doctrina mactaret de perderet, ut de Actibus Petri, I-io. Thomae, Matthiae, Andreae, Ioannis di aliorum Apostolorum prodit Eusebius. Nam
458쪽
postquam salsorum Christianorum , qui Apostolico nomine falso honestati fuerant, re censuisset scripta, protinus subdit, In quibus & ipse stylus multum ab Ecclesiastica cost
β. tib. . suetudine deprehenditur esse diuersus, sensus quoque ipse & omnia, quae in eis inserunia, i. tur , longe ab Apostolica dissonant fide: ex quo figmenta esse prauitatis haereticae comprobantur. Hactenus Eusebius. Fiet ici xv κ necessario, ut quia haec epistola ab homine haeretico, quod sanam &apostolicam doctrinam contineat, non fuerit scripta, neque ab ullo uero Christiano. qui tanti apostoli nomen usurpare, de salsas pro ueris scripturas obtrudere , sacrilegium duceret, non prodierit , ab ipso Petro apostolorum principe , cuius nomine insignitur, quasi a legitimo auctore sine dubio proces terit. Quam rationem tantam suturam fuisse apud ueteres illos & nouos nostros istos dubitatores, sat scio, si eam intimis praecordiis aduertere uoluissent ut fumosae illae ratiunculae, quae huius epistolae auctoritatem tentabant, modo impotens novandarum rerum obfuisset studium, protinus euanuissent,& in uentum abiissent. Sso rem pressius urgeamus. Aiunt uel illi, uel isti, phrasim praecedentis epistolae absimilem esse huius epistolae phrasi . hoc quam uerum sit, ex periodorum collatione iudicabitur. Conseramus titulos . sic habet prima, Petrus apollolus I, , . Christi electis aduenis, dispersionis Ponti, c alatiae, Cappadociae, Asiae, & Bithyniae secudum praescientiam Dei patris, in sanctificationem spiritus, in obedientiam, in asipersionem sanguinis I. . . Christi. Secunda sic, Simon Petrus seruus & Apostolus I . Christi, iis, qui coaequalem nobiscum sortiti sunt fidem , in iustitiam Dei nostri & Saluatoris I ... Christi. An 'non in his duabus periodis tanta est dictionis affinitas, quanta esse potest λQuid ergo, eademne uerba utrobique debuerunt scribi p. An non est idem hyperbaton de lintentiae interclusio utrobiq; Ostendant mihi, obsecro, hi quibus duabus epistolis suerit sibi Paulus uicinior quam in hac parte Petrus, ostendant ubi magis sese aemule tur Apostolus, demonstrent ubi Ioannes Apostolus in illa priori epistola, de qua nemo dubitare ausus est aliquando, dictioni illi tuae euangelicae sit similior. Sed harum epiastolarum exordia scrutemur. Sic prior, Benedictus Deus de pater Domini nostri I . Christi, qui secundum misericordiam suam magnam regenerauit nos in spem uiuam, per resurrectionem Ia . . Christi ex mortuis, in haereditatem incorruptibilem, & incontaminatam & immarcescibilem, conseruatam in coelis, in uobis, qui in uirtute Dei custodimini, per fidem in salutem paratam reuelari, in tempore nouissimo, in quo exultabitis modicum, nunc si oportet contristari, &c. Secunda sic, Quomodo omnia nobis diuinae uirtutis suae, quae ad uitam & pietatem donata sunt, per cognitionem eius, qui uocauit nos propria gloria & uirtute, per quam maxima & pretiosa nobis promissa donauit, ut per nac efficiamini diuinae consortes naturae, fugientes eius, quae in mundo& concupiscentiae corruptionem, &c. Eos alloquor, qui dictionis dignoscendae sine odio, &nouitatis studio sunt sagaces . An non utrobique eadem figura dicendi. An hon eadem sententiae suffocatio de immersio ζ Eademque omnia in caeteris utriusque epistolae periodis, siue Graece, siue Latine conferantur, est dictionis N phraseos affinitas λω d. vis. Sao xi s, Hieronymus quoque insinuare uidetur, inter duas epistolas esse dictionis dia
stantiana. Respondeo, Non hoc dixit Hieronimus ex propria sententia, & quod ita sibi uideretur, sed quod tale suisset aliorum iudicium. Quod profecto nunquam talefitisset, nisi prius, uel quod illi, qui primitus originalem epistolam acceperunt, ante mortem Petri non prodidissent, ut fieri solet aut alia ratione, de eius epistolae auctore dubitari coeptum suisset. unde coeptae subinde quoque sunt a curiosulis exquiri rationes, quibus eandem epistolam Apostolica auctoritate nudatam, e numero sanctarum scripturarum expungerent, ita ut non dictionis iudicium, dubitationem, sed dubitatio, dictionis iudicium multo ante praecederet, quod in aliarum scripturarum censura quotidie contingit. prius enim doctrina accusatur, deinde, si res indigna tali auctore uideatur, diuersitas styli, & dictionis exquiritur, quae cum nunquam auctores etiam in eissis libris sibi respondeant, iacile inuenitur. T, O, sunt itaque grauissima illa rationum momenta, quibus a Catholicae & uniue salis Ecclesiae ueteri iudicio deturbatus quidam, pr unciauit, Secunda epistola, quae dicitur Petri, non est certe Petri.
459쪽
De I e epi Iola, Cr quae in eam a quibusdam proferantur.
Udae epistolam unicam, quae inter septem quoque, Catholica dicitur, his
rationibus noui,& ueteres dubitatores incessunt. Primo quidem quod Mauri ex apocrypho libro Enoch testimonium adducat, Deinde quod contenta ic I -- tionem Michaelis cum diabolo, de Mosis corpore occultando, ex libio Vsis caetiam apocrypho alleget. Tertio quod nostris istis non est parui mo- trian.
menti quod di apud Hieronymum ,& Eusebium, quidam de eius i- solae auctoritate sint dubij. arto, quod se non Apostolum, sed seruum se IO, Christi appellet. Quinto, quisu huius epistolae auctor, ipse se post apostolos uixis e
Prodat, cum inquit, Vos autem dilecti memores estis uerborum , quae ante hae dictaiunt ab apostolo domini nostri I, , , Christi: quod dixerunt uobis,&c. Sexto, quod quaedam de uerbo ex posteriori Petri epistola sumat. Septimo, quod ludam , non in Graeciam, sed in Persiam uenisse memoriae proditum sit, ubi Persice potius quam Graece scripsisset. Quarum tamen rationum uigori quantu sit tribuendum, uel ex iis, quae diximus co stare potest. Nam quantum uel apud Eusebium , uel apud Hieronymum , quorundam dubitatio aut in titulo apostolicae dignitatis omissio, auctoritatis illi detrahat, ex iis, quae diximus perspicuum esse arbitror. Ergo ad alias rationes N argumenta diluenda conuertamus sermonem . Et prius quidem illud totius huius disputationis sundamentu qπι iactatur, non ideo librum hunc aut illum apocryphum dici, quod uniuersa, quae in illo r--
continentur, sint apocrypha, sed ideo, quod quadam occultae aut suspectae ueritatis in tuta a
seipso contineat. *is enim occultum de obscurum dicitur, cuius scilicet ueritas i nondum enituit. Vocabant uero ita ueteres Ecclesiastici patres, obscura & nondum apertae ueritaris uolumina, quod tot persecutionibus acti, qui ueri aut qui falsi essent libri non uocaret inspicere: unde ea appellatiDiae faciebant, ut a falsae doctrinae ueneno, quod eo libro uehementi suspicione latere credebatur, interim, dum res Ecclesas lico non clareret iudicio, se fideles auerterent. - F, Ψ, quoque liber non ideo uocatur, qu6d omnia, quaecunque eo clauduntur, mare furint falsa, sed quod quaedam eius operis capita praecipua, clare S apeire a ueritate disia μέ - ι sideant. alioqui si omnia, ut liber falsus dicatur, quae eo continentur, necessario Q. tura sunt falsa, quia in ipsis quoque fabularum libris quaedam sunt uera, nullus liber merito falsus uocabitur. Hinc iam fit multos libros apud ueterem illam Ecclesiam suisse, qui eum in initio inter fideles, nondum perspecta ueritate, haberentur apocryphi, postea re iam examinata, nec apocryphorum quidem appellationem merentur, sed plane sunt falsi. Tales sunt hi, quos postquam Ecclesiastici ocij indulgentia, sanctarum scripturarum culturae coeptum est uacari, sanctorum patium censura proscripsit, scilicet euangelium Petri, Thomae, Matthiae,&c: Hi eniin, licet statim post Apostolica is,cula, quibus rem examinandi nondum erat fidelibus hominibus indulta facultas. ap crypta essent, tempore tamen Eusebij quo loco haberentur, eius uerbis ostenditur. Nam cum eos enarrasset, in his, inquit, stylus, multum ab ecclesiastica consuetudine deprehenditur esse diuersus: sensus quoque ipse & omnia, quae in his inseruntur, longe ab Apostolica dissonant fide, ex quo figmenta cile prauitatis haereticae comprobantur. Vnde non inter illa quidem , de quibus dubitari diximus, collocanda sunt. intelligit uero has partes scripturae, quas modo propugnamus sed ut aliena penitus a pietatis regula discrepantia propellenda sunt. Hactenus Eusebius. Vides ergo iam Eusebii tempore , ea scripta non apocrypha, sed falsissima haberi, quod styli, an eum Ecclesiastica consuetudine conueniret, de sensus, an cum Apostolica fide cohaereret, examinandi fuisset tempus indultum Tunc enim primum Pontificum concilia coepta sunt cogi, de Ecclesiastica sapientia coepit increscere. Demadmodum ergo libri illi, quorum fal- 'sitates prioribus illis saeculis nondum erant perspectae, postea sanctorum Episcoporum di conciliorum iudicio, sunt salii, & ab Apostolica doctrina alieni pronunciati, ita lia
460쪽
8, I 2 De re fidi in Deum fige
bri quidam, quorum eo tempore ueritas, & auctoritas nondum erat aperta, postea per idem iudicium Ecclesiasticum , omni suspicione uacarunt: ita ut neque illi amplius apocryphi aut dubi j, sed prorsus iat si, di isti non amplius ancipitis, sed clarae de perspectae
ueritatis uocentur. Ij sunt Ioannis duae illae epistola, canonica Iacobi, Petri secuda, dic. Nec tamen illa, qua nuis non satis illis prioribus saeculis apertam auctoritatem obtinuitasent, appellata sunt apocrypha, quod scilicet non tantis rationibus eorum concuteretur auctoritas, ut eandem Obscurare ualerent. Deinde dubitatio erat non de doctrinae ueritate, sed de auctore, cum contra in illis, quae apocrypha dicebantur, auctoritas cum uiolenta doctrinae suspicione nutaret. nil..nt... N. Me seu rationes illas, quae tamen magnos istos uiros adeo torserunt, ut propter ratio' od eas, neque hanc epistolam Iudam apostolum auctorem habuisse, neque solidae auctori- U erediderint, diluamus oportet. Fatemur Iudam apostolum , ex duobus illis libris apocryphis, loca citasse: negamus tamen loca illa apocrypha esse . quoniam, ut dictum est , non est necesse, ut omnia, quae apocrypho aut falso libro continentur, sint perinde
apocrypha aut falsae. Multa in falsis historiis scribuntur, quae sunt prorsus uerissima:
quae profecto sanctos auctores colligere, de suis scriptis inserere, non magis repugnat, quam margaritas c maris oceano collectas auro inserere. Immo si ita sit, ut libri, qui apocryphorum librorum uolumina citant, sint stati in apocr rhi, pene omnes libri ueteris testamenti, qui librorum , quos in canone sanctarum scripturarum, nec apud Iudaeos , nec apud Christianos continentur , testimonio utuntur, apocryphi crunt. Erit
itaque apocryphus quartus libri Regnorum ,& Hieremiae prophetia, quod utrobiquese m liber constitutionum Ionadab filii Recab allegetur. Erit apocryphus uterque liber P . .'i' l . ralipomenon, quod in altero Nathanis, de Gadis, in altero, eiusdem Nathanis, Achiae, Salonitis, Iehu filij Anani, Oaai, Oziae, Arariae fili j Obed , Anani Iariciis filii, Zachariae mereris filii, Doda de Obed, historiae aut prophetiae allegentur. Tertius quoque Ira . . o. Regum apocryphus erit, quod libri Michaeae filij Iembla, meminerit. Apocryphus erit 33 apud istos uterque Machabaeorum liber , quod prior libri dierum iacerdotii Ioannis Hyrcani, alter libri Hieremiae, in quo legem dedit transmigratis, testimonio a. Par. i.. sit usus. Immo uero sit apocrypha Apostoli Pauli epistola ad Titum sit, etiam apo- F. cryphi Apostolici actim, quos Lucas descripsit: quoniam in illa Epimenides adducitur,
αειν. 13. in his uero ad Pauli praedicationem confirmandam Aratus poeta, & Αω illius Ath 3. R I. a. niensis inscriptio. In quibus tamen libris, praeter hoc, quod non erant a Dei ueri cul-: 'toribus , sed ab idololatris editi , multa superstitiosa , prophana multa , falsa pene
Lie, et itaque sanctis auctoribus, non tantum ex libris apocryphis, sed de falsis, dummodo quae adducunt, non sint salsa aut apocrypha, sine auctoritatis detrimento,& iactura tei limonium adducere: quemadmodum nobis sine ueritatis praeiudicio e Tito Liuio, aut Herodoto ,Thucydide, Sallustio, dic. in quibus tamen multa mendacia continentur , suisse Iulium Caesarem, Alexandrum in Asiaticas gentes expeditionem secisse, semiramidem Asiam occupasse, aut Graecas urbes bellis saeuissimis conflagrasse, etiam eum de rebus diuinissimis agimus, petito testimonio comprobare solemus. QSanuis grandis esset horum id illorum librorum disparitas; illis enim de rebus longe sacratissumis, quanuis quae nondum diuino testimonio constaret, agebatur, ab auctoribus deindem se non prophanis, sed Dei, qui perdit omnes, qui loquuntur mendacium, cultoribus, quiaque non hominum de lucrorum affectibus inseruirent, sunt editi: contra istis de huius saeculi rebus, a prophanis auctoribus, qui neque Dei, neque uirtutis magnam habebant rationem, historia contexitur. Non est itaque de ratione canonicae scripturae ex libri ς apocryphis non citare testimonia, si modo materiae, de qua agitur, necessitas postulet, sed quod ea, quae citantur ex apocrypho libro, non sint apocrypha. Ea uero, quae Iudas allegat, esse apocrypha, cum alterum sit fidei articulus, alterum uero sanctae historiae conforme, nunquam probabitur. Enimuero in hac R istola quod ex Enoch ali gatur, omnibus Christ ianis fidei catholicae consessione praescribitur. Ecce, inquit, ii I. FIy. niet dominus eum sanctis millibus suis facere iudicium contra omnes, de arguere omnes impios de omnibus operibus impietatis eorum, quibus impie egerunt, de de omnibus duris, quae locuti sunt contra Deum peccatores imp ij. An non hoc fides credere co-