장음표시 사용
101쪽
vim habere, quod ipsem esse effecti H specim arbitrentur illa nos asscitas esse modo ad caussas, modo a Messem indicanda inutiles confirmamus atqui eis sic quispiam obisiciat: quid est, quod rubor sta in
mutationem non indicet,quando in eo quoque communitatem intueaminicin multis enimiisque disserentibus sipectati communitas enim nihil est aliud,quam res in multis eadem. quare si indicat, estque communis multorum, cur non ab ipsoaeterisque symptomatis huius generis , quae sunt euidentia, edab affectibus,ut ab adstrictione, & svicione minime euidentibus indicationes sumitis ξ si uero assectus in eo,quod affectus est, indicat, erit maxime ridiculum, si assectum esse senses expertem dixeris.quamobrem si fluxio & adstrictio sbiae communitates essent, probabilis seret eius oratio, qui ipjs in Jcare. Blas a firmaret. sed cum etia symptomata sint communia multorum, cur non item ab ipsis indicantur conferenum dicant,se ideo symptomata repudiare suod communitates proximae, necessi aeque medicinam facientibus non sint; nam cum ijdem sint assectus,disserantque plomata, eodem curandi utimur genere:& d entibus assectibus differentem curationem, ut docuimus, adhibemus: ideo nos. quoque resipondeblinus, idem in assectibus usu uenire, quod est a uobis in symptomatibus obssuatum eos nunc a nobis,ut inutiles repudiari ac probare,inc um comprehesonem esse inutilem, est mini me necessarium propterea quod ad curationem fatis est caussae comprehensio loci af otio, aeuirium modusuit ne adstrictio an stinuo, est seperuacaneu, ut intelligas. sed hoc posterius tractabimus, FGLquein usiam affectuum comprehensio amat, exponemus.
. methodicos autem illud afferendum est, non indicari ab assectibus quid agendum sit, sed morbos Itollendo aut discutiendos cilciquod etiamquispiam inoptariti id autem & uulgus nouit, de bruta non ignorano morbis sublationem seia laritate conseruationem indicari at artifices non hanc indicationein exigunt,sed scire cupiim' quibus remedijs morbos discutiant,& qua ratione bonam ualetudinem tueantur.quare eis opus est ijs, quae singillatim utilia indicant,& quibus bonam ualetudinem adia piscantur, eamque conscruciat: hac enim re periti ab imperitis disseriint: cum ea percipiant, quibus siue fingillatim utilia sunt, indicantur. nam si morbi sua remedia indicarent, ςerti morbis uexati, quin bus bona ualetudo comparatur,per scipsi nossciat. sed hoc ignorant, quid uero actia indicet, planesciuntquia milii sublationem indicant ideo ut expellantur, hominesaccetiere medicos Llent.
Marionem mina morbis,sed a causiiseo vi strari.
IAm uero ex his etiam remedijs,quae adhibueris,curationem non a morbis, sed a caussis indicari percipies:propterea quod remedia non estostis,sed cffcientibus aduersentur: quemadmodum euacuatio est plenitudini contraria,esfectui, ut inflammationi,aut febri, non item. ac plenitudine ab euacuatioGne sublata, etiam assectus a plenitudine exortus aboletur . non tamen propterea quod cum eisciente caussa morbus depellitur. idcirco remedium assectui aduersari dicemus ex comparatione quoq; *ptomatum,quae a pleniti adin inanitioneq; oriuntur,cui aduerietur reme tum, intelligere plane sicarplenitudo enim sui redundantia praegrauat: inanitio uero redundantiam imminuens grauitatem adti . init. praetora pleri tudo a distenditananitio in caussa est, ut concidant. itemque alia remedia caussis
in i. x resistere semper, morbis minime comperies.hinc etiam intelliges h neque ab adstrictione, que a stu, s. g. Mi ε . rione, auribum ullum,sedaecctus potius indicatur, contrariaque est adstrictio fluxioni; non etiam t tionem, sed fluxionem ab adstrictione indicari remque a fluxione adstrictionem. id igitur, quod assii inimus, non idem a morbo indicatur ca autem laedentes sui contrarium indicant, idque assiimimus quod ab eis indicat utiquam ob rem non inestasGe sinus, nobis utilia declarant . itaque symptoin ta non esse omni ex parte inutiliain non posse ab assectibus utilia injicari, eaque nobis a cauta ostem di, satis adhuc probauimus.
Vtrum ea, qua methodui in Glastalaunt, ad indicanium trahant, sint ea uia. Crp. 26.
Con uens cst,ut an communitates, tuas methodici statuunt,cui dentes sint, nec ne: & an ab eis indicationes sumantur, nec ne, considerandu esse uideatur. medicinam definitione ex licabimus Hex illorum sententia, ut eam esse euidentium communitatum cognitionem affirmemus. ips autem GL, dens uocant, non quod sensu comprehenditur, siquidem nulla assectio comprehenditur sensibus; sed euidens illis est, qu- per se comprehenditur,quamuis stib sensius non cadatulli enim fere euidens id appellant quod perspicuum,apertumque se . qui autem illorum refellere sententiam uolet, is ostendat,
eos ne graecorum quidem nominii usum tenere e uero ne uideamur illis uerba uitio uertere, eis permittentes,ut Ρ'dens ita intellisant,ut eorum uoluntas fertiostendamus communitates per se non posse compreliedi: ac principem eius sectae Thessilum sitim communitatum,utpote quae percipi per se risi possent,tradidisse demonstremus.in aegroto inquit citaractio cognostitur, quod corpus aegredimetur. qiuidam etiam fluxionis sisna subiungitista dicent senasse, a me Thessalum,non secta oppugnari. ita que Thessalum missi im faciamus idque,quod proposuimus, demonstremus. primum igitur in utraque aselion argumento communi quodam ostendam eas neque euidentescitiaeque comprehendi per se posse: deinde separatim unam earum quanque per se non comprehendi. fatentur autem iis, quoque
nec quamuis corporis densitatem, nec intentionem excretionis esse adstrictionem susticorum enim cocreta sunt corpora, non tamen adstrictimeque retentio earum rerum, quae accommodatae ad naturam
nostram sunt,adstrictio esticiun etiam muliebria purgatio propter partum suppressassit consuetio excretionis
102쪽
A tionis retentio, non adtactio.pryterea non omnis corporis raritas,& excretio est si io,quippe Ginueri, mulierculae,& uiri quidam,qui mollem ac delicatam uitam degunt, rariore sunt natura: & qua clam excrementorum expulsio, non fluxio in. sed nec qui per alvum,aut utinas, aut sudores, aut sanguinis emptionem iudicanmcissurione correptos dicentPropterea quod ita cohibenda esset exactio . quare cum neque onariis densita aut retentio sit aditi limo, neque omnis raritas, aut excretio sit fluxio, certe planum est adstrictionem,aut si ionem deprehendi ab eo no posse,qui nuda symptomata intueatur. ea autem fiunt ex alijs etiam aestimandanit enim alia symptomata, live secutidum naturam, siue praeter toturam sint,non ex se se,sed ex aliis ita adiu ictio dc fluxio in aliss percipiunturiquod ex ijs,qus subvisam, intelligeturis plomata,quae secundum natura sunt, Maiia habent cv ijs,quae sunt praeternaturam, similitudinem, in eadem sint alijs secundum natura i s praetenulato color, qui praeter naturam est laturali est similis. isque in nobis est piner naturam, in Indis secundum naturam. formae quo- ue,quae praeter naturam sunt, similes sunt naturalibus: quando nonnullos artubus in s extortis ubeamus.nares etiam acuta ' oculi concaui sunt signa mortifera in quibusdam,in alijs sunt insita nat trumores meterea,& motionis uacuitas si uoluntatis arbitrio fiant Gndum naturam: si praeter uoluntatem, etiam praeternaturam dicentur.quibus quidem fit rebus,ut quist tomata selum attendat, tav quae fixundum naturam,quaeque praeto cam sunt,cognoscere non posse: sed in quibusdam impellente caussam indagari oportere:utde motu,an uoluntat an pr ter uoluntatem QEeadem coloris est ratio: cum enim is L humoribus ducatur, de ex colore sanguis appareat, utrum sanguis siuam naturam fieri s ctandum siti id quod ex usi, perspicies:nam si ccteros usus non impeditos cinguis afferat, neque distendat, neque gravet, naturalem eius esse colorem ess abis. utrum uero naturalis sorma sit, ab usu membri, ut in distortis,deprehendes. qua clam etiam e loco,in quo oriuntur, an statium naturae sement, cognoscunturuic in densitate inaritate hue usu umit,ut quibusdam natiuae sint, quibusdam praeter naturam attribuantur:quandoquidon densitas in senibus naturalis est; in pueris, praeter naturam. in pueris naturalis est raritas,quae in senibus in praeter naturam.sunt etiam, quibus ob uit rationem densa fit cutis cuiusmodi nasticos videmus:quibusdam ob caeli statum: Sc tamen naturae sitae statum seruant. quam ob rem qui istam corporum demitatem, sturionemquePerspiciunt, deprehendere affectiones no ρος sunt .hati: autem ad aliud quid reserendastin ut utrum secundum naturam, an uitiata sint, aestimemus. ipli enim.inquiunt, modo atque excessu naturalia symptomata ab ijs, quae pr ter naturam sunt, distinguimus.cum enim corpus modum in delitate,raritat ue seruat animal integra ualetudine perfruitur cum alterutru auctim excedit modum, rota necesse est.in eos dicendum est, quod moderatum est, C quodque modum excedit, pro assectionibus uariari.si autem excestu assectus iudicentur, iam ipses per se comprehensibiles non esse fatebunt.deinde ad hunc modum:quod moderatum,quodque immod ratum est, euidens non est, sed ab euentis dignoscitures prosit,moderatumst noceat,unmoderatum censam.qui autem fiet,ut quod moderatum,quodque immoderatum est, non sit euidens,quaeq; illius opepercipiuntur,sint caede tia iam si moderata atque immodica ex uiribus istimentur,ne sic quidem ii modica erunt perspicuaeuires namque non sunt euidentes.itaque si immodica non sint evidentia, neq; etiam communitates cui dentes erunt, si quidem ipsae quoque immodica quaedam sunt. praeterea dicendum in eos cli nihil eorum,quae secundum naturam,aut praeter naturam sunt, euidens em ut secundum naturam,aut prato naturam esse appareat mam dolor,& quae sunt 3eneris eiusdem pretire naturam,euidentia sinuleo medici,non quae situ, sed ea esse praetoe naturam, eunt agnoscerernares enim acutae coculi concaui stat cunctis hominibus cuidentes: utrum uero secundum naturam,an praeter allecti sint,
lis est medicis perspicuaeli inita uulgo medicus interest, quod ex euidentibus deprehendere quid
quam medicum ad se uocarit, quod derisitate, aut raritate nimia uexaretur .s nemo unquam comm D nitates sensit consecutus est,quomodo consentaneum erit, ut eas esse euidentes Mirmemus λ cumque communitates non sint euid mira, quid causis est, cur ipsi artem esse euidentium communitatum c gnitionem arbitrenture
NUnc aratim aduersus utranqueaffectionem ineunda disputatio est: primumque de adstrita
ne disterendum. aiunt autem adstrictionem esse eorum, quae excretionis indisent, densitatem, ac retentione quae retinentur,aut utilia, aut noxia, aut neutra sint,necesse est si utilia sint, abserdum est eadem excemere si neutra,planum est, morbum nocte. restat emo, ut cum ea quae retinentur, nocent,
adstrictionem esse dicamus.quae laxi tu ausis sint ergo ex caustis ante cognitis adstrictio deprehenditurait enim adesse adstrictioncm sciamus,prius noscendum est,noxam a retentis asserct cum nocentia autem cognitione simul quoque ita tur notitia caussaeum immo uero nocentium cognitio est causi, rum comprehensio. erea ipsa nocentia, quae causa sunt, per se non deprehenduntur. quare tantum
abest,ut adstrictio sit euidens, uine illa quidem, ex quibus adstrictio cognoscitur int evidentia.
IIdem fiuxionem definiunt, tauraue immoderatam corporum rarefactionem, Sc eorum, quae manere
ibidem debeat, excretionem esse sumion posse autem immoderatam raretalionem per se deprehendis
103쪽
hendi, ostensim est nobis. de autem hi pocipiunt, debeant nec ne retines,quae excemuntur e neq; Eenim percipi ex se insis p unti ergo neq; ctiam per se essiuxionem percipi :etenim ut sturionem agit , scamus, prius quid familiare, propriumq;sit intelligendum est. Hautem ex usu discernitur: us a minuitis evitis, haec ex se ipsis percipiuntur. iluxio igitur non ex se comprehens, quomodo iuremidos dicatur ac treme, quod rationales ad comprehendendum esse difficillimum statuunt, id euidens esse methodici assim nti ceterum ea,quam isti fluxionem uocat,nulla reis, uerbo ea, quam pristi medici colliquationem uocant, disserie uidetur: existimabant. n. prisci illi tam dissicile est e colliquationsi ab excretione distinguere, ut Erasistratus hoc este dissicillimum iudicium plane fiteatur. haec aut E eius Noratio est: excretionem a colliqiutione distinguere est perarduum: Hippocrates autem in serendi is 'cilitatem,ac difficultatem iudi in rescit, cum est, si qualia purgari debent, purgentur: confert,& ipsi facile ferunt. cum igitur duo ueteres uiri de principatu contendentes idem ambo sentiant inccretione ab eliquatione distinaui dissiculter posse ; eorum; alter nullum excretionis signum exposuerit,sed stalam rei difficultatem indicarit: alter ad regulam, quam uix percipias, iudicium perduxerit, tamen methodici id este perspicuum arbitrantur. p terra in ijs corporibus, quae per occultam perspiratione duscutiuntiatiqua se ratione percipere fluxionem allirmabunt nam id a macie percipere non Assiunt, mea non solum ex fluxione cum corpora inaniuntur, sed etiam ex seppressis menstruis poetationibus eo F sequitur: siquidem tumefactio non modo ex adstrictione cohibitis ijs,quae excernenda sunt,sed ex fluxu quoqu fluentibus humoribus,& corpora distendentibus, efficitur. non idem autem ella maciem sensilemae fluxionem,uel ex hoc cognosces: si macies sensilis est Eiq; contraria est tumefactio, estq; una uni contrarium,fluxioni non iam tumefaetio,sed adstrictio erit contra uero adstrictione tumefactionemq; esse idem contendent, tunc cis afferenda est uarietas, quae in earum est definitionibusiadstrictionem enim aiunt esse corporum constipationem, & coarinationem: ergo coarctatio, & constipatio corporum est adstrictio: tumefactio est iusio corporum,dc distentio. corpora autem distenduntur aut copia,aut fusione. itaq; non idem esse adstrictionem,& tumefactionem phinum es ut maciem & fluxionem.& tumefactionem ab admictione disserre fatebuntur, certe communia moriarum non ex his de Wehendi concedent: & assectiones non ex se ipsis, sed ex aths deprehendi siquidem a macieuic tumeta ne,quae diuersa ab effectionibus sunt, deprehenduntur.
SVnt, qui dicant, se fluxionem in ijs deprehendere, quae perspiratione sensum essistente iaculium
tur, quod corpora mollia,sagilia seminataq; sint: ovibus ita occurritunsi dura,circuntentaque sint corpora, ij adesse fluxionem negabunt, quam tamen adeste sereri cogebuntur. quare si tales erum caryoti, quales nobis propositit Hippomtes,qui ob semmam indirentiam eo reddi sint, ut duram, circuntentamq; cutim habeant,cetcraq; accedant,cuiuis i in illis insunt,qui per halitum discutiuntur; utemur ne uictus ratione,quemadmodum in sis, tui per halitum discutiuntiar, faceremus id nimirum fateantur, necesse est. qui fit emo, ut e raritate fluxio deprehendatur, si nihilo minus enu do est, cum distentio, duritiaq; corpus oblideat
ce minita non redisne, liret sim perspici . cap. 3o.
DEincres autem poterit Psipiam ostendere, communiadicet euidentia sint, nihil tamen utile indicare i dicat, diuersium csse,ipsa communia in are, & quae indicare possint,ex Gmunibus deprehendi.methodici ipsa communia indicare censentinostra autem sententia est,communium comprehcsonem ad cognitionem eorum,quae in parte indicare possunt, acco inlatam. ac theoremata,quae comunia fere sentirerum singulanam cognitionem ostenduntinam in eo, litudines,quae sponte nobis tr is repunt, morborum sunt nuncialiquo modo unius lassitudo ad multorum lassitudines referatur, intelligi is Imus.verbum.αmoiborum,nunc est cum uerbo ultorum, commutandumquam conficitur,cogniti Inem eius,quod in uniuerse dictum sit, titiam nobis suppeditare eius, quod in parte dicatur, quodq; indicare utilia possit. V
Sta nemo existimet, nos in ea opinione uersari, aperte percipi a theorematis ea, quae utilia polim indicare: quandoquidem lim non declarat nobis, quae occulta sunt, quibus ad curationem, tanquaindicantibus inpus est sed quo occulta assecta ad euidentia sint, aperiuntitheorematum aut unam ac ratius percipiemus,s in hoc assitudines,quae sponte nobis impunt,sent morborii nuncia mostra uerabitae oratio.nam las studine,quae sua sponte irrepit,esse euidentem, uel rudes homines norunt: at ab ea copiam humorum significatquia id occultum est,imperiti nesciunt petiti sciuntiquippe qui ex theoremate,quae relatio inter las studine sponte irrepetem,& humoris copiam sit, didicerint. qui. . theoremaeqnscripsit,inductus ea resatione,quae inter lassitudine sh nte irret et in humorum copiam interceaditatemq: h κ intelligens,lassitudinem si 'me impentem esse essectum ab humoris copia prosectum, hascriptu reliqui tinam qiii duas esse maxime gnates causiarum disserentias norat, quarum aliae extra nos, aliae nostris in corportibus essent: ipse,cu aliqua externa caussa infestet,nos non atteri di posse misi intus in corpore caussa qdam sit,neceuariti esse existina auit. q; ea, quae insent in corpore,ipssimq; Π uantaedundantia materiae id faciat,qn moderata copia neq; aggrauetram; infestet, ideo auctor id una intonem redegit in q; theorema costituit lassitudines, i sponte irrepunt orbos nunciantisibus enim
104쪽
Aenim motus rationibus ille theorema tradendu putauit,iisde theorematis ustis indicandusessi hoc igii uniuersale theorema declarat,ubi lassitudo spote irrepat,ibi copia humoris otiio est tam theoremate in non copia humoris, sed quae inter copiam humoris,lc lassitudinem relatio sit in ex relatione copia peracepetit . quare fit, ut ex lassitudine copia humorum quodam modo cognorit: ut aut cosnosceret, id sit
ex theoremate consecutus .atque hac quidem ratione ceterorum theorematum usim inueniemus. itaque uniuersalem, ac sere communem comprehensionem ad hunc modum este utilem existimamus. Mam tmet mei bodis inmindicem, o em explossotentia. Cap. 32.
Ethodici autem utilia a communibus indicari putant: quod ad mictus affectus laxantia: suidus
comprimentia postulet,& alia etiam communitates diuersa evidenter indicet: quibus de rebus postea loquemurinos autem nihil a communibus indicari, probabimus ad hunc modum: quibus ad ptis aegri sanescunt, ea a remedijs tolluntur:quae a remedijs praecipue tolluntur,ea nobis indiciit utilia. remema autem tollunt praecipue caussas ad surgulospertinentesin morbos: ergo & caussa, & morbus, non communia,quia communia sint,utile indicant si uero communia sent indicantia, & ab admotis remedijs tolluntur quasndicata sint;cerie communia ab ijs remedijs,quae ad singulos pertinent, destri etaturuia blatis communibus, omnes qui sub cis tunc aegrotabunt consanescent,nulla penitus re in ipsis v adeptaequare si indicantia tolluntur,communiaque indicant, communia stibiatum iri planum est. in thodici ita respondent ad haec: nos liquiunt,unam & eandem esse communitatem dicimus, non quod sit unum corpus quod se se contingat, si quis id in pluribus spectet: sed in eo, quod eadem species sit rnam ut humanitas esse communitas quaedam dicitur, & non iam unum coniuntium corpus, si quis in omnes homines intueatur, sed quaedam in omnibus similitudo,ita esse de communitate existimandum contenduntait igitur,inquiunt,sublato homine,non tollitur hianianitas ea, quam in omnibus perspiciis mus,scis unius cuiustam humanitas ita sublata communitate,quae ad singulos pertineat, non comuniatas omnium,sitis illa sela tolletur. eis ita occurritiinsi communitates in eo,quod comunitates sunt, indicatu utilia,etiam humanitas in eo,quod communitas cst, utilia indicabitat humanitas nihil indicat: -go alia quidem communitas utilia indicabit.praeterea si commune est idem in pluribus, & communitates in eo, quod communitates sunt indicant; etiam anxietas & rubor, qui in plerisq; a stibus spectatur, utilia indicabunt; nihil autem indicant, ergo nequealiae communitates indicandi naturam habent hoc etiam quaerendum ab eis est,utrum communitates sint asscistus,nec neui affectus,qui fit,ut nemo unquam cos senseritZaiqui febrem nilammationem, grauitate, & distentionem homines sentiri, di carum caussa medicos ad se euocantiadstrictionem uero, & fluxionem nullus unquam percepit. noC que hercle quisquam medicum aduocauit,quod nimia adstrictioneaut raritate infestaretur. si affectus non sunt,quomodo ab actinibus indicari utilia contendunt, siquidem adstrictio & sturio non sunt aflectus iam illud quoque dicendum est,si communia uim indicancti habent, eam, quaein omnium communitatum lonae princeps ndicare adstrictionis autem di fluxionis in eo, quod unaque communitas
est, ii dam estsi militudo Lec autem nihil indicariergo ne ceteraequidem . uerum non modo binas esse communitates aiunt ta etiam plures, aliae ad inaus rationem,aliae ad manuum opera pertineant. inuictiis ratione adstrictiora fluxio, adi iusta magnitudo,quatuor tempora morborum, principium mmmentum, statis declinati acutum,diuturnum, accessio,intermissiorin opera manuum, quod a nat
in alienum est n loco, in tempore,& alijs plerisque.sed nunc nihil est, cur proposita chirurgicorum accuratius expendamusa is enim ad hoc institutum erit,si quaeilli in uictus ratione proposita statuerenti
explicabim . . crassumethodios adcmmmmirato pularis. cap.
m autem quid in rebus querentur,non haberent, hasce communitates introduxerunt : cummcx eorum sententia eis rediar,ut in omni fluxione usus cuiustis supprimetis remedij esset, in omni adstrictione,cuiusuis laxamisaaec reperire possent, id genera remediorum indicaret,ad praedictas Dcommunitates confiigerunt,ut ero eam disserentia, curatio quoque differens inueniretiar. quae res facit,ut remediorum genera ab ipsis indicari communitatibus actinneti propterea quod ex quarulida tysimamcongressu uaria ini nitur curatio.
NIhil autem eorum, quae dicta sunt, postse indicare remedia, probabimus. atque illud in primis a
magnitudine coitatum non indicari magnitudine remedioru hinc intelliges.in morborum cuintionibus non absistute magnitudines remediorii requirimus, siquidem otia remedia cum quadam sint magnitudine coniuncta sed hanc certa magnitudine. magnitudo aut coitatum non hac huius remedii magnitudinem sed magnitudinem abiblute indicati on la autem,ut dixi,remedioruin magnitudo ab
- - α δω-. I :--- capiamus, cum omnia
, nulli unque erit discri. quod si communitatum ma nitudo abiblute indicet remedij magnitudinem psique hanc quandam remedii magnitudinem accipiam, non iam sument id, quod propositum indicabit: uippe cum propositum magnitudinem abs blute indicet,ipsi uero hanc quandam in itudinem capiant. dicent fortas te, non id ab eis quod magnitudo sit, quae ad singulas res pertineat, i in eo, quod communitas est,adhibai. idem autem & commune cile, d ad singulos posterminore.
105쪽
nos ita eis respondebimus: si communitas indicat, & quod indicat, ad singulas res non pertinet, esset Eindifferens debet: quoniam magnitudo omni remedio comitatur . eandem autem rationem ad alias traduci communitates licet.
IAm uero neque etiam a temporibus morborum utilia indicari, demonstrabimus. scit antequa hune semionem Ugrediami itide temporum differentia pauca quaedam percurremus. duae temporii diri irentiae a medicis statuuntur,ut alia morborum, alia remediorum si atq; hinc perspicua incitur curatio. motus autem caussarum este tempora assesunt: motuum porro disses entiae sunt quatuo rincipissi, incremetitum latus,& declinatio: hamque sunt etiam nomina temporum. remediorum autem tep ra uocant ea, suae ad illa adhibenda sitiat accommodata: sunt autem accommodata, cum quae remedia
Postulant,adrunt. nihilque sit, quod prohibeat.
Morbo , mnia ι pis eadem esse tempora, ex methodio sintentia. cap. 36.
Empora autem remediorum, & morborum non re, sed cogitatione diuersa esse, pleriq; sunt arbiI trati: in eodem enim tempore & auxilia,& morbos consistere uolunt, quia cum quodam in tempore sit morbus, remediorum tempus inueniatur: tas usa uenit,inquiunt, ut idem cum alio, atque alio collatui uarie differenter nominetur: nam ut ascens in descensus,cum una, eademq; uia sit, habitis Fratione descendentium,atq; ascendentium, hoc nomen inuenit, ita est de temporibus iudicandum: imum enim,idemq; cst morbi, rem dijq; tempus. sed si caussae motionem attendas, tempus morbi: si occasionem remediorum admouendorem,remedij tempus dicetur. fit autem, inquiunt, ut utrunq; tempus simul consistat,nec morbi tempus sine tempore remediorum deprehendi possit.
IIs est occurrendum hoc modo: si eadem stat morborum, ac remediorum tempora,nec te ipsa disserunt, profesto in quovis tempore morborum esse etiam adhibendi remedij tempus deberet: cum Gnim morbi incipiunt, ut est ab Hippocrate conscireptum, si quid mouendum uidetur, moue: cum consistunt,praestat quiescere . ex quo conficitur, ut non eadem sint tempora morborum remediorum: si penumero enim remedia admovemus, ut purgationem,ut sanguinis missionem, cum tame nullus morDus adsit, cum autem esse futurum suspicemur: quemadmodum chirurgi,exepli gratia n ijs, in quibus ramicem exciderunt,cum eos humoris admodum plenos intuentur,sanguinem detrahunt. Hippocrates quoq: admonet,ut bonum habitum, qui ad si immum peruenerit, non tarde soluamus: Eluitur aut Eremedijs. si autem,cum morborum status adest, occasio remediorum nulla est; cumq; morbi nonassiant,remediorum est tempus,certe haec non selum cogitatione, sta etiam re ipsa dissime perspicuit est .Gpraeterea in uno morbi tempore multas remediorum occasiones cpiispiam arripiet: age elum in declinatione morbi adhibebitur clyster, inunctio,cataplasera, cibus: quorum sinsulorum sua est occasiona pluribus autem morbi temporibus idem quandoq; remedium deligimus, ut in statu ,& in incremento morbi uenis solio conuenit . quibus ex rebus planum est,temporum esse quandam,quae in re cemitur, disserentiam. piner ea autem,quae dicta sunt,sciendum illud est, quatuor esse tempora nivir ru, primcipium nerementum latum, ac declinationem:remediorum lux non esse tempora, cum neq; principium,neq; incrementum, neq; declinatio sint tempora remediorum.praeterea morborum tempora partim uniuersalia, partim ad singulas res pertinentia describuntur: remediorum quaedam uniuetralia iapossint illa quidem, ut uero ad singulas res pertineam non item: idq; hac de caussa: tempora morborum siue uniuersalia sint,siue ad singulas res pertineant, uno eodemq; iudicandi instrumento aestimam. tur; potestq; instrumentum ipsium describi: tempora autem remediorum neq; idem habent instrumentum,neq; singulorum temporum destitia iudicandi instrumenta possint. qui uero id fiat, nunc deci ro : tempora morborum ex tali quadam caussie motione iudicantur, nosq; tempora morborum, principium sacrementum, statum, declinationemq; vocamulicum sint certae cuiusdam motionis causian mina . si autem motio,quae prius nulla erat, in nobis inesse iticipiat, cum: constiterit,nos uexet, huium modi motionem, principium morbi appellamus: si motio longius progrediatur incrementum si incremendam constiterit, statum:si motiones minuantur,declinatio m. cum igitur eadem sint nomina temporum morbi uniuersalium,S singularum accessionum, eadem quoq; enuat instrumenta iudicandi: si quidem ex certa quadam causis motione proueniuntiquare utriaque tempus posse describi am comitat: quo sane modo singula describi, ut caussas, ut stiles assuetita limitia uicimus, cum propocta, ex quibus singula percipiuntur, describi positati porro morborum spatia non simi temporameque e sp tijs tempora deprehenduntur,neq; in morbis uniuersis, neq: in singulis inuasionibus , propterea a Minon in omnibus temporibus eadem esse spatia uideamus. ceterum eandem rem appellari temporariarum est uniueis autem morbita simularum accessionu dissene tempora, uel ex illac patet, quod uno uniuersi morbi tempore multa sinsularum accessionum tempora c tinentur: nam in i ubi inuademtis principio, aliqua accessio incipitii crescit, consistit, atque declinat . cumque uniuersus morbus cmsistit, aliqua accMo principium sumit . quare quomodo ambo tempora morborum desciita queant, est a nobis declaratum.
106쪽
O modo autem utrunq; tempus remedior id ibi non possit nunc demonstrabianis retiridiorum admouendorum non ex caussae motione,essentiaci: deprehenduntur: siquide idem seu per remediu assumeretur,ut in omni morbi principio uenae sectio. qui is dixit, in principiis morborum liquid mouendum uidetur ouoein flatu,ptaestat quiescere , non rethcit remedia liabita ratior temporis:quippe qui sciebat,uires in principijs non est E debilitatas: itaq; non obstare, cpio minui
media adhibeantur:in statu autem,eas iam languidas commotionem remediolum ferre non posse. apparet ergo,Hippocratrem non habita latione temporis,sed uirium,interdicere usum remedioriim. q.
etiam ex interuallo,quod inter morbi tempora interiectum est emediorum occasio,ut quidam uolui, bis suppeditaturinam cum interualla multum inter se distent, quales res ab interuallo significari di canturil roserre non poterunt. tempora igitur uniuersalium remedior um deprehendutiar, cum adsen ea, quae remedia postulant: haec autem caullaesunt:& cum abest id, quod esse impediiiiento potest est adtem id uirium imbecillita singulorum uero remediorum tempora non ex his modo, sed ex alijs etia, qtar calamo exarari non possunt, cognoscuntur. quoniam autem in remissonibus potissimum remedi admouentur, propterea quod tunc adest quod ea exigat uires serunt, non ita est intermissolis sp - η tium in omnibus. sed statuamus esse remissionis spatium sex horarum, cpiam ex his horis esse templa
accQmmodatum,ut certum remedium adhibeatur,asseremus, cum omnes eodem modo non sint ais
pestillet autem alicuius status sanguinis detractionem, nec uires repugnent. erso habita huius rei ratione mittendus suiguis est, & illico post uenam sectam dandus est cibus, quod mediam ferre aeger non possit alteri inedia conducetuith dormire prius debent,quam sanguis eis mittatur:alij aliter tracta di sunt. quae perisibi omnia non ponunti in tanta igitur uarictate quam quis honae partem idoneu cuique remedio tempus flatuat aut quod pro situm describat, ex quo certi cuiusdam auxilii tempus capiatur,certe non ha bit: propterea quod alia alijs accidant. quocirca cum spatia remissionum,in quibus remedia adhibetitur, non lint in omnibus remissionibus aequalia,& conditiones sint dissimiles , cdiuersa symptomata,& pro ijs singulis tempora remediorum,quae ad singulos pertinent, uarientur,certe nullum propositum,ex quo haec capiantur, scribi posse, Perspicuum est. medicus autem,qui adfui inductus ias, quae praestiuia sint, quaeq; remedia postulent,& fretus absentia mi u,quae impedire queat,& persuavis ratione remediorum,quae postea sumi debent ingulorum remediorum tempora coniectura consequetur. proposita autem differunt ne re ipsa nam quia proposita,AEx quibus uniuersalia tempora romediorum deprehenduntur cribi queunt ex quibus singula non hemidcirco fit, ut iure censeat,
C uniuertatum remediorum tempora describantur,ungulorum uero,mandari literis non queant. cuinq; hoc iam pateat,etiam inter morborum aemediorumq; tepora quid intersit, planum est: nisi.n.redisse rent,pas i modo & mors nitide remediorum utrunq; tempus mandari scriptis possct at cum pronos ira, :κ quibus, terra sumuntur,disserant,est etiam consentaneum, teNota multum inter se disserre
ct im ut proposita eorum temporum, quae in morbis spectantur,re iustuunt ab ijs propositis, quae t remediis attendimus ita etiam ipsa tempora re disserta fuerit probabile. atq; haec sunt, quae de temps ribus praenosset a nobis oportebat.
π Ndicare autem tempora methodici hac ducti ratione putarunt, quod non omnia tempora esse ad cibi bos,ui edicinamq; offerendam accommodata intuebantur: scis quibusdam temporibus haec utiliter adininistrari, litibusdam cum noxaeid quod ex temporum dii remia oriri credebant: atq; inde etiam& cibi proposita & remediorum tempora duci oportere putauerunt. Theslatum qum: fefellit Hippocrate , cum ait cum morbus in statu est,tum uictu tenuissimo uti necesse est ii quidem arbitratus est, ipsum habita ratione temporis ad qualitatem cibi praetcribenda esse impulsum: quippe qui non intelligeret,qm scribendi senere ille itur uteret.neq;.imstatuit ips esse propositum, ideoq; ita alendu esse holem P scripsit,sed uires dunesus est habita ratione tris:& a modo uirium cibi qualitatem simpsit. idq; ipse ex eo declaravit,quod subiunxi Econsiderandum tranquit, est,an susticere aeger possit: qnquidem sispe fit, ut tempora prohibeant,re,quod uires postulant, assumaturamq; unquam, liud faciendu sit,ostendunt.
QVoniam autem id, quod postulat, propositu est eius, quod postulatur, certe quod nos iterat, ne
id, quod postulatur,acti musmon erit propositum quam ob rem morbi tempora, quae inlcrdum prohibent, ne, quod postillatur,assunaanaus,proposita non erunt: nam si quis esse proposita statuat,quae prohibent,omnia,idem quoq; uires esse euacuationis proposita, itemq; timiditatem mgrox i, e patrem,& lierum dicere cogeti siquidem iam, ubi expictum humoribus corpus est dieri etia-cu ne n pici unq; uetant:uires inquam,quae detractionem non ferunt,& aeger timidus, qui id fieri nsisnitin pater,qui prohibet:& item frater,etuit dominus. ut igitur ludic nemo sanus pri sita dixerit, ita neq; tempora uod nos remedijs uti,cibosq; Gerre pleruq; prohibeant,esse promuta asseremus. mala iniuriuiset si spes est ab Hii ccconscriptii in princiliijs morborii si quid inouendu uid et, mouein s satu ueropstat quiescere. at nos non male ab eo ita esse si Mutu defcndemus: propterea ql is princi-m no statici esse propositu idem: cessit,in principiis morborii esse adhibeta remedia: sita a principio imbecillitat eni
107쪽
imbecillitatem arguit: quod in flatu causse italentes sint,vires imbecilis: quam ob rem este quiescendu Acensem quanquam conumtaneum uidcturan statibus morborum, cum caussae plurimum ualent,eas este serenuas.sed si praeter omnem noxam adhiberi remedium posta, id utique fieret. sed non ita est, primum quia remedia omnia, utpote o e praeter naturam sint, uires necessario uerant: deinde , quia quae propria sunt, morbosis coniuncta Rint causis, in caussis auferendis non minus propria , quam aliena
diminuuntur. a sit edionem, turaliumn cap. 6I.
tr primis autem naturam remediorum, & usum, quem asserunt,ignorare non oportet. remedia enim. e possunt: sed eis id ad agendum adminiculo naturae opus est ac fere
Iam occasi mem initiumque naturae sit priditant,natura cetera per se ipsa conficit. quae, si ualida sit, re- SV mediorum militiam perten:&rerum ei accommodatarum detractionem facile saltinet,&quaeipsia uexant, potest extrudereari stacta, quod ei in statibus potissimum usu uenit, adhibitis remedijs magis opprimitur,& detractis i)s,quae ei sunt accommodata, imbecillior redditur, caussisque magis succumbit.& quae morbum gignunt discutem nullo modo potest cum autem natura conatur uexantia extrudet nee potest,ex ipse conatu mirum in modum ditatuit adeo Hippocrates in principissat quid mouedum uideatur, moueri;in statibus esse quiescendum monuiti s
Is rebus indu tias quispiam existimabit sortasse utilia nobis a uiridias indicariat nullum ab eis r medium indicari,inde intelliges.si uires constantes remedium indicat,etiam in bene ualentibus , uia constat, aliquod remedium indicabunt at in bene ualentibus nihil indicant: ergo ne in aegris quiuem modum seruantes uires utilia indicabunt. quocirca si, ubi indicare uires deberent, quia, quo 1 r medium postulat, non adest,remedium non assumimus,planum est,nihil utile a uiribus indicari. praesentia enim a propositis indicari debentiuires prohibere quidem possunt, ne i quo opus est, adhibeatur, ut ante dixi, remediorum uero proposita non sunt.
Uod uires in remedi, adhibendis ualent, idem in cibis omendis tempora inciunt: quodque in remedijs cauil, postulam idem in cibis uirespraestant ac uires,nsi morbi tempus exiguam alimoniam postulare, crementum declaraticum ib, qui ex morbo conualescimi, parum cibi d mus,quem uires postulant.quod si incrementum exiguam cibi copiam indicataeis permittendum esset, ut se se expleren nam cum propositus suod exiguum alimentum non indicat , a sit, ridiculus estis, . sui id,quod non requiritur,assumitiat principium, inquiunt, subtrahendum esse indicat. ergo iam com G stat in principio esse in omnibus subtrahendum:idque etiam in uitiliginen alpho ad inmmentumus. que. si uero in logum tempus principium producatur, certe qui tali uictu utetur, contabescet. dicent fortas cur uos in pulmonis inflammationibus,ceterisque acutis morbis huius generis in principio cibum non datis 3c tamen robustae uires sunt uia,inquam,appetentibus uiribus, tempus prohibet. non indicat igitur esse subtrahendum, sed uetant assumi, quod uires postulant, non potest contrarij indica iure appellaruimili quoque modo alia tempora pisibent, aut nos adhortantur ad usiam eorum, quaTrequirunturitat magis,aut minus immutatae sint uires: i nihil unquam utile indicanti nam cum aiunt, statum postulare,ut exiguum alimentum detur lecti rationem,ut magis uariu ab eis quaerendum est, quomon proposita seruabunt, si duo aegroti sint, quorum alter inflammatione pulmonis laboret, in Melinationeque sit,alter lippitudine, quae adhuc sit in statu. num priori&plura, & magis uatia alimen. ta dare audebunt,quam ci, quem lippitudo male habeat ξ non audebunt, opinor agis uaria offerre. id si sit non iam uarium, exiguumque alimentum ex temporibus, sed ex uirum modo deprehenditur.
QVan at sortasse quispiam hoc loco,quo nam modo a tempore morbi tum quantitatem, tum qualitatem alimenti indicari putent prout nimirum methodici existimant, morbi tempora mota remediorum indicare uarietate, modo ciborum disserentiam expetoe: etenim cum aiunt, morbi incrementum exigere,ut alimentum exiguum detur,principium uero,ut copiosius remissio, ut magis uarium:tum quale,quantumque alimentum conueniat, a morbi temporibus indicari significant. cum uero dicimi, principium indicat,impediri nos ne cibum augeamus; incrementu re curiose compri--ς & laxemussatus, ut mitius aeamus declinatio,ut morbi solutionem adiuvemus a teporibus morborum postulari uarietatem remediorum fatenturaruid igitur caussae est cur non absurdum sit, si dicas. idem,quod nullam asstimat differentiam,diuersa indicare halic ad quaestionem illud fortasse respondebunt, etiam apud medicos rationales ide indicare diuersa: quippe cum bilis in corpore redundans, in dicat ea partὲ ses,quae noce cile detrahenda. ijs sic occurremus: bile Qtu indicare detractione seiuniatos aute esse detractionis modos: siquide aut detrahimus,aut coteperamus. pinora bilis alia ronein dicat diuertasia in eo,quod praegrauat,detractionean e quod mordet, coteperatione esse facienda Ggnificat tepora aule,cii nulla hi i dissimentia nacta sint, quo modo diuersa exigat, dici quide no pota
A Limenti autem qualitatem aut quantitatem a tempore non indicari hinc sciri intest, quia quod senus indicat, id qualitatem quoque indicet, necesse estnam sine di alia quieqia indicat,
108쪽
A id genus eliis, quod postularii Gindicati adiuncti uero dissereti indicabit id, quod ipse genere disserticum igitur uires alimenti genus indicentiquantum etiam qualeq; alimentum dandum sit,commonstraiant:quippe quae sine disserentia genus indicent alimenti: si differentiam assiliarant, etia in genere disserentiam significabunt. uidetur autem & ipse Hippocrates uires sibi proposuisse, in quas intueretur, ut quantum cibi offerendum sit decernereti cum ait,qui crescunt,plurimum habent natiui caloris: itan que plurimo alimento eis opus est alioqui comus contabescit. constat quoq; eum qualitatem ex uiriuu disserentia stimere: est enim quodam in loco,cibus iuuenibus,qui summum artatis florem agunt,imm ratus : senibus accurate permutatus:ex quibus rebus persipicuum est, uires sine disserentia imenti genus macteroecum disserentia, qualitatem. tempus nec qirantitatem, nec qualitatem cibi indicat. praeterea si morborum tempora quantitatem, qualitatemq; ciborum indicant,id faciunt, uel ut conseruem tur,uel ut perdantur ropterea quod quicquid indicat, aut silutem, aut perniciem indicat sui. si igitur tempora qualitatem,& quantitatem cibi ii dicant, ut ipsarma antron ne erit ridiculum i dicas, talamitantumq; cibum oster ut tempora morborum conseruentur quod si tempora indicant, quo ipsa tot tur,opo mut quantitas, qualitasq; alimenti quandam cum temporibus morborum habere ropugnantiam uideatur: quia contraria ab ijs silum, quae corum contraria sunt,tollunturetemporibus au B tern nec qualitas,nec quantitas cibimeq; etiam principio, mi incremento, nec statui laec declinationi contraria est siquidem eadem caussa non aduersatur pluribus, cum id sit natura comparatum, ut unum Blum uni repta elata quoq; probatur, remediorum disserentiam a temporibus non indicari: si enim
tempora non indicant, ut conlauentur,nec ut tollantur,suia pluribus unum non aduersaturinullumq;
aliud estinclicandi genusa rete nihil utilis a temporibus indicari planum est . iam uero i quis naturam
contrariorum intueatur,ne contrarium quidem a temporibus indicari per iciet: contraria enim sunt, quae in eodem genere plurimum disserunticibi autem Merendi qualitatis, quantitatisve tempus non eodem genere continetur. itaq; nec quantitatem, nec qualitatem, nec dis mina remediorum deprehendi a temporibus posse,satis est a nobis ostensum.
Moreiprisu is non indicare Mid,quod avrei morbum areret, humethodicis placet. cap. Q.
NUnc uero a morbi principio non indicari iij quod augeri morbum prohibeat, a quo id ipsum indicari methodici uolunt,oliendamus: etenim cum multi morbi statum una cum principio sumant, ut morbus attonitu de qui acuti sunt,quis est is, qui in eiusnodi morbis a principio indicationem proficisci fatearur neq; enim indicabit id,quod incremetum prohibiturum est: siquidem morbus & principium & incrementum simul stimere dicitur. ergo aut principium in hisce momis nihil indicare dic C t aut quid aliud,& non id, quod augeri uetati ata proposito cognito nihil indicari i dicas, erit portidiculum . si uero quicquam aliud in non id,quod illi putant Micabit, inepte dixerint, cum a principio expeti i quod incrementum prohibet,aismarint.
N hunc illi errorem alia falsa opinione dum inciderunt: cum enim existimarent morbum quemvis quatuor tempora attingere,idq; pro uero statuerent,ex eo consequi putauertit, a morborum inithsi rementi prohibition postulari oportere: & non omnes morbos inciperegrescere, consistere, declinareq;ditas latuitisi quid acuti,ut morbus attonitus imul atq; inuasint, etiam consistunt: quiq; iudicantur,uno tempore ioc est declinatione, priuantur: propterea quod iudicationes morbos circa stat δε adhuc citam augescentes discutiuntdicet quoq; morbos in principio remedijs expellere, a me ita reliqua morbi tempora praecidere.
SI i itur in principio remedijs euacuare,discutereq; morbum licet, quid causae est, cura principio indicari potius incrementi prohibitionem,quam Aminutionem,aut liablationem,ueli αλὰ uero affirmabunt, at minutionem,& sit blationem morborum non a principio, sed ab assectione indicarecur in D quam non quod assectio ita quod principium commonstrat,accipitis nam propter id, quod cxpetit affectio illud efficituri da hincipio indicatunqui enim morbum minuit, aut tollit, is ne auscatur, prohibetulicent sertasse,cum principi j communitas sit propinquior, nos cos, ut quod ipsa indicat,si
mamus tquidem ipsa proxim quia agendum sit, bis coituri stranassectionem autem indicare quidem tolli morbos oportere, sed quibus id fieri debeat,non sis care. nos uero quibus remedhs patriculatim prohibendum incrementum sit, a principio non aperiresed solum esse proni bendum.quibus id fiat rem ijs, aliunde petendum. hac etiam ratione affectio selum indicat, morbos esse discutiendos rquibus uero remedijs id consequamur mundam esse, ut par est, aliam uiam. quocirca praestat assectionem,quam principium sibi in curatione proponere. illud quoq; cis Gijciendum est, nobis uideri, prinopium omne esse nexum quendam: quod duae communitates, principium de affectio in idem conii nianti& utraq; communitas nescio quid diuersiim indicet propinquiorem autem, magis necessuiu e se principiunt uoniam in illud intuemini,vos existimatis .exlus igitur perspiduum cst, omnes affectus
me quosdam communitatum nexus:propterea quod incinio omnis in aliquo tempore exoritur . ergo non modo tempus,sed etiam in octit communitas. quare cum unum affectuum nexum aibitramini, non omnes atactus esse nexus statuitis, uestia est reiicienda scntentia.
109쪽
Mala mibi a me bossim, adIritigentia inprimitio bm oportere . cap. Esud quoq; absurdum est,quod aiunt, semper in principijs morborum utendum esse constringenistibus. haec sententia inde manavit,quod multae inflammationes usu adstringentium,in repellentium in principio resederunt. Omnis autem inflammatio, ut ipsis placet, adstrictio est. idcirco adstrictos a si is condensantium usu discuti, eis absurdum uidebatur. cumq; nos dicamus, repulsione noxiorum remoueri quae apparent,id ipsi cernere non pollunt δε in principio admoueri adstringentia omnino de bere affirmant: idq; non ut caussae reprimantur, sed ut corpora minus ad patiendum apta reddantur reorporum enim,inquiunt,compressimatq; constrictio, cum corpora minus apta ad patiendum reddat, ne a morbis tententur, uetat. neci enim, inquiunt, incremeritum morbi prohibebis, si ipsum modo minuas sed etiam,si corpus firmius cilicias contra eos dicendum est, corpora non posse reddi, ut te Ptiantur, cum laedentes catis simul augeantur: cum alioqui corpora, ante quam in morbum cadansiunt reddenda firmioraui quidem ne morbis corripiamur, firmitate opus est . at corporibus male affectis allicientia tollenda sunt. uerum quia adstricta affectio est densitas, dissicilis corporis exhalati comstringentia uero cutis extremitatem condensant, atq; ut difficulter discutiatur, efficiunt, plani est, constringentia potius densatis corporibus esse nocitura, quam ullam utilitatem allatura: & ad quam magnituuinem morbus per sua tempora perueniret,ad cam statim in ipse initio adhibitis remediis esse Fperuenturum. praeterea uidentur conmria eorum,quae principium postula ado, uere: nam principiuindicat,ut ne increscere morbum sinamus: at qualitas eorum, quae adhibentur, incremento adii mento uidetur. quam ob rem duorum alterutrum emitur,aut principium,tanquam perperam indicas, non cite attendendum: aut remediorum qualitate non este ad morbum discutienta accommodatam.
Constringentia autem in principijs inflammationum utiliter adhiberi nemo est,qui negaturus esse uideanir . sed parest, iit ab eis liuiusce rei causiam indagemus nam si dicant,corpus minus idonea ad patiendum a constringentibus reddi,erit,uti docuimus,perridiculum. discam autem a nobis, eme, dia stringentia morbos minuere, ac propulsare, dum laedentia repercutiunt, eaq; ad alias partes, aft' ctus expertes,mandant. addendum etiam illud est, ut a principio non indicari remedia, qtiae augeri morbum uerent, quae ipsi uolebant est e stringentia, intelligamus. principia moriarum aut qualitate aliquam aut nulliun habent. llatuere principia morborum qualitate uacare, ridiculum est: siquidem sub senium non caderent,nisi qualitate pridita essent. aut igitur qualitas principiorum est a singulis as-fectibus disserensiaut cuiusq; principi j qualitas ab ea, cuius est, affectione non differe . itaq; si qualitas incipiorum diuersa ei haec alia communitas ab affectu diuersa,quam illi praetermiserunt, exorietur. Gii utraq; eadem qualitas est dc principij,& assectionis, quq ab ipse existit,cur non in principio morboruad constrictionem uictu laxante; ad fluxionem stringente utimur λ neq; enim rationi conuenit,ut primcipio aliter occurramus, perinde ac ipsiuis atq; etiam affectionis, cuius principium est, eadem qualibras non sit. corporataeq; det sindo, rugostri uendo reddi mura. cap. I.
F Alsam porro sciatentiam esse eorum, qui adstringenti uictus ratione eorpora ad patiendum difficilitia redat arbitrantur ter quam corpora densantur,& adstringuntur,etit ex hoc perspicuum: si densatio, contractio , duritiaq; corporum causiam actisret,cur firmiora eiscerentur, cene qui instamati ne ei tali ἐ laborant,di quorum ob summam egestatem obduruit,pra tentaq; cutis est, firmiores quam bene ualentes essent: siquidem bene ualentium corpora & molliora,& rariora sunt, atq; etiam eo magis,quo melius integra ualetudine perfruuntur. praeterea si firmitatem duritia aestimaris, senes, quorii sunt 'tam puerorum,corpora duriora, este firmiores existimabis: cum enim eam firmitatem, quam a te comparari methodici uolunt, ipsi suapte natura habeant, cur non erit consentaneum, ut etiam ad iescentibus firmiores habeantur e
omodo autem coq)oris firmitas aestimanda iit ethodicos latet: quod in caussa est, ut eam etiacomparare non possint: neq; enim hominum ficinitas duritia, & mollitia, ut in lapide, ferro , acligito, ac similibus aestimanda est, sed co, quod corpora sine ullo impedimento obire sita munera queant. quam ob rem cui reddere firma corpora erit in animo, is non quomodo ea obdurescant, sed
quomodo facultates partium augeantur . suaq; munia expedite obcant, intueatur.
110쪽
42GA LENI LIBELLUS, IN VUO PROBAT
UxMAn Monu M athletae c5plures ardent inaedibili desiderio,ut in gymnicis tu corona donenin, nullum tamen hoc ad consequendum ludiu adhibent, ita multis euenire Medicis perspicimus; ut Hippocratem summis illi quidem ornent laudibus, eumq; omnium longe principemducant, omnia tamen potius, uam ut illius similes sint, incere uidrantur: nam cum ille astronomia& , quae nanc ipsam necessario antecedit, geometria non mediocri esse ad in dicinam comparandam adiumento ceristat, tantum abest, ut ij alterutram earum esse capessistam putent, ut etiam in eos,qui in id studium incumbunt,
inuehantur. praeterea uero ipse admonet, corporis naturam accurate debere cognosci,ex qua, uelut e sente quodam, omnes orationes,quae de medicina habeantur,manare consi
Odiat ij in hisce rebus ita se exercent, ut non modo cuiusq; particuis sitatantia nexum oririatione, noenitudinem, & communionem, qua cum uicinis iuneta est, sed etiam positum ignorent . iam uero nescire Medicos, quae proposita in curation us adhibendis intueantur, quod morbos in genera, sp diesq; partiri non norinta4ippocrates, cum nos, ut arti disserendi Operam demus, adhortaretur, plane docuit: huius uero temporis Medici cum ipsi in hac arte nihil se exercent: nim eos, qui in eam incumbunt, quasi rem inutilem tractent, reprehendunt. idem quoq; iubet magnam adhiberi diligentiam, ut qui morbi rarum iam oppresserint, modo obsideant,qui'; imiastari sint edicus pramos t. ii uero ta- tum studi j indiscariis parte ponunt,ut uel eum,qui sanguinis proiluuium, aut sudorem suturum pra cat,magum uocent, eumq; contraria Omnium sententi js loqui exclament. ijdem quempiam alia prindicentem non serent: ijdem uictus rationem adlaturum morbi statum usq; non instituent; & tame ita
C fieri oportere Hippocrates scriptum reliquit. quid igitur restat, in quo ipsium aemulentur ξ an in dicem di grauitate, in qua ipse laudatur ξ immo uero nihil minus. quin plerosq; istorum uel bis uno in uerbo peccantes uidea quod ne facile quidem suspicabere . quod cum ita sitani ligadam mihi esse caussam
propos quam ob rem huiusin i homines , quamuis illum admirentur, eius tamen libros non atti gant : neq; etiam si in manus famant, quaeis eo conscripta sunt,consequantur: neque, si hoc ipsum eis usu ueniatiexercitationem ad intelligentiam adiungant, ut ea firmior sit, habitusq; inde comparetur: pCesertim cum sciant,omnia,quae cum laude geruntur,ab hominum uoluntate,sacultum: proflaiscinat in quo alterutra harum non insit, finis sibi propositus eum frustretur, necessem. ac, ne longe abe thletas ipsos,uel quod minus Ma corporis indole sint,uel quod sese non exerceant,ideo quod uolunt, non consequi peripicimus. at si corporis natura sit ad uictoriam comparata, sitq; omni uacans reprehensione exercitatio, quid iam erit, quod extorquere eis de manibus coronam possit num igitur limius temporis Medici utroq; adiumento carent,ut neq; satis uoluntati' neq; satis facultatis in exerce da arte ponant an cum altera suppetit, alteram non habent e ac mihi quidem, in lucem edi neminem, qui ad artem tam humana amicam naturae pessendam aptus sit, minime consentaneum uidetiar: cum& mundus idem sit qui olim suit,& anni tempora eundem seria ent ordinem, & Sol eundem cursum co- D ficiat,& nulla stella, seu fixa, seu uaga sit, situm unquam statum commutarit. consentaneum autem est, cum homines hodie male educentur,diuitiam: uirtuti anteponant, talem in arte fingendi, qualis Phidias ; & in pictura, qualis Apelles :& in medicina, qualis Hippocrates suit, hac aetate esse neminem.& tamen nos qui rest ueteres illos in hanc lucem uenimus, artes'; ab illis inuentas, & ad summu Π
dum evectas accepimus,non parum adiuti simus. erat igitur nobis facillimum, ea,quibus inueniendis IHypocrates permultum temporis tribuit,breui temPore edoctos, quod reliquum uitae est, in ijs comperiendis,quae in arte desiderantur, consumere . atqui diuitias uirtutibus potiores putant, hancq; arte, non ut de hominibus bene mereant ui , sed nivi ius caussa nerdiscunt ui fine eius expetere non possunt: prius enim ceteri diuitias comparabunt, quam nos finena naisti simus: quando pecunias coaceruare, di in tam eiu stantem artem incumbere uno, codemq; tempore non liceat: sed qui uehementius ad aluterius cupiditatem trahitur, is alteram necessario contemnet. quotus qui'; nunc est, qui tantum haherea ecinuarum cupiat, quantum ad necessirium uitae usim satiasse λ an reperias quempiam, qui non situ uerbis eringat, sed re ipsa doceat, diuiti s esse a natura statutu terminum, ut nihil longius progrediatur, tuam ut neq; fames,neq; sitis,ne'; algor corpus assiciat ac si quis talis exoriei s& Anax m& Perdicam flocci faciet, neq; unquam in huius conspectum prodibit: illi ita aegrotanti, ut Hippo Mus artem exigat, medicina quide faciet, ut tamen cii co perpetuo uiuat, dignum no putabit: pauperes