장음표시 사용
121쪽
censam; quod conse aiiens est, ad odium tui ste Minime, inquit: sed tantum creae . ea entiun Ieris exariisti; summumq. dolorem ex coria, a re iustitim repeine obtinebis. Iustitia verotione illius accepisti; omniin a enatu ad ues ionmtututunia odium sceleris , de studium
buisti,ut omnemate impuritatem propelleres: caritatis exsistet. Intelligo . Fides igitur il-S sertasse anielis consilium secutus es o la, Ma es a plus iustiriam , amitate se-nimo concepta crimina .eribus benigi alis Egregame . Ntim, si fici, Ente&sti necesi, expiares ; & hac ratione aditum tibi ad iustitia rio iustitiam , ipsam vero iustitiam cari- aperitisti Non igitu o fide tibi umebm,-- γ ris conmistr--vlla modo potest ante param; sed dolore istinisὸ ni sti eritin - a rustitiam iuran me in nobis caritas hascientia, qui te, ut debuit, vehementer afflixit, bere , fides certe illa, quam effingis, di essicis , sedardenti castitatis , quam maevio ara b qm iusti mi uextro A satis ad sa-ssimis opibus,quaso uicte, iesion tu laterutilaeonteaeeis; - omni caritate seribus alendis, Sintrominum missicrorum in EregantitatiHacigitur iste enecessc est, siti, vatione consumptis. Quid igit nos decipis I bi consentanea erem'is, eam fidem,quam se Isithere ρ quid aciem mentivnostridiverbinnano tam vitaleta; atque sal tartim id arcis, csse canouitate perstringis di cur homini fetui quo rid te spoliarum: Sola igitur confidentia , quate tanto honore prosequunturis nudist cum, improbus, defiet rosus homo retrii iecu stari
nimia ymaspias damnares,sapientemqzmaeiazo idem, sibi gratiametribui.quamurioie nulli esticiam edictis conscindere ει omnia ope c matvnita dhibeati ad improbitatem coercen xan Mitilia modo,sed stifera esse contena dam graivxuin Deo. umquam igitur horta
laxesustaim. Ibiam fidem aplecterere hoc mo bene meretrice, τι repellat libidinem de Iiri plane videbaris, ut, tuos omni molestia li- stirin nefarium dereis uri, sed tantum croci at,1 tierando, gratiam ab uniuersis res. Graue etiamsi nullum ipsasbidium conse cadat enim pistisquo videtvresse desere gulamum mi puritatem; se esse gratam Deo ι numquainutalinedia orpus affligere patrimonii bonam iurem admoninis, ut refrenet cupiditatem;&, partem: inhenignitatis dium confime sa- qu per iniuriam auertit,dominis axiuibus ab otiosasq.vohaptates,quibus diu assueueris,om ditrici ea restituat: numquam denique facinoxia contentione misere. Qin1r minime mi- 3o rosum homin a facinore reuo his, sed, uti tum est; tam multos se satis dociles ad istam hanc solamnatam, Minanem fidem omna cari disciplinam praebuisse s qui ,3 non intelligen- ritatis studio spoliatam,amplexet Macenim tes, quemadmodum ea a te vicerentur, existi- ista, se fore Deo carissimi . Qinquid dici pininatant, sibi a te omnium eupiditatum licen- test absurdius Ego ne, quamdiis iume id doliam permisti. Cum enim tantum in fide pone- minatur, quod iram in me Diuinam concitat pres, it in ea solum satis esse praesidii diceres; id, quamdiu nim addictus libidini, cui semper est videbaris ostendere, paratam cise omitibus f i celeste numen insensum; quamdiu Hviget in Iutem sine doloressine res iamiliaris dispertilio, animo meo, quod sempitemum cumaequitate. sine eriminis admissi detestatione.Quin igitur Diuina bellu gerit; nec solium viget,sed me iminconcionem adscendi S,Luthure, inentemque o tum dominatu opprimit; possumne mihi gratum aperis λ quin errorem detrahis iis,qui te, tiam de benignitate Diuina polliceri dii movi caeleste nume intuenturh Doce,Luthere,do do enim a me pestemdeprecabor; fi pestem ip-ce. inquam, tuos, nullum titu nobiscum in hac iam non odiλ si me nullus ex illa dolor attingit quaestione esse certame. Nec enim re intelligeia si nullium omnino sensem inflicti vulneris ha-xe scelestum,quamdiu a stetere non discesserit, beo enim nondum improbitatem odi, sed iustum fieri posse credendo. esta igitur necesse, adhuc mecum flagitiis meis oblecto; aut-- ut priusipsium scelus exhorreat, & a pratillato probitatem acerbo quodam odio prosequor. si vitae ad pietatis studium conuertatur. Si vero nondum scelus odi, sed illisum libenter alliga- sentis, improbum, quamuis ab improbitate no tus quo modo tandem aut illud a me d areca- omnino refugiat, fide solatiistitiam indipisci, so bor, aut in Dei amicitia scelere vigente reci- quis te fuit, post homines natos, immanior piar si odi scelus, suium . in illo miseria e umentior poterit aliquis gratiam ab illa costituo; & ideo supplex ad ope Diuina coniu-4umma bonitate conseqiii, quamdiu improbi- gio hic certe motus animi no est alienus a caritatem non oderit quamdiu noniniquitatem , late . Non igitur sola fide moveor nec la fide sua perpetuum bellu cum aequitate Diuina su- venia impetro. Cu igitur dicis sola fide sussie scipit, a se repulerit tandem modo fieri re,non tu mihi via salutis ostendis, sed aditum potest, ut in Dei gratiam recipiar, quamdiu in omne ad salute penitus intereludis. Nuquam me cupiditas dominatum habuerit, quae Dei te enim improbiuri a scelere reuocabis; sed mis mctat, quae illius imperium nefarie detre- rnm hominem, inanilis aspe dehisum,instiminat , quae odium tu me Diuini numinis incen- 6O piterna staudem coniicies. quam enim via s dictNO p'test enim lex illa sempiterna, no per Iutis ei relinquirisii sensium etiam doloris extorsequi odio sempiterno, stellas, M improbitate . ques Agnoscat, inqtiit,scelus aditussum . Me quidem
122쪽
idem nihil Restias. angit enim mentem ma- rutri esse e firmueriri docens, atque, si opus Ieficii conscientia, assidi . flagitiorum recor ita fuerit,iureiurando etia confirmas, te istam datione selicitat. Nihil,inquit, amplius requia excellentis animi puritatem, non lamentis, Not; sed eredat tantum, se Christi meritis, gemitia, non benignitatis studio, non ullo rei fagratia repente sanandi . O singularem amem miliaris detrimento,sed uola ista fide fuisse contiam . Credam me furitatem recup aturum, secutum. Quid igitur num iam nequitiae intequamstu non sium ita dolore morbi ipsius stra- ritum attulisti num linguae maledicentiam conus R. perculius,ut medicina magnopere re- hibuisti num insanae mentis elationem,num tib quirendamputem quamstu ipsi macto faveo lentiam num amentiam,num praecipitis ani quadiu me ipsa neciuitia des t Quod si ita 1 o mi temeritatem compressisti num deniq. earmeum scelus agnosco, quem Oduin omnes nem tuam eum ipsius cupiditatibus omnino conoeentes, de facinorosi,quoru mens est oppres fixisti Qui sunt Christi, inquit Paulus, camem Gessa,et impedita scelerum conscientia, quos ipsa suam cruci affixerunt, cum eupiditatibus suis. fixus anima suscepta ita de mente deducit, ut Fae ilitur insignem crucem illam qua tibi conadidiciniam redigat, quamuisinterdum insce- stituisti,qua nefutas tuas cupiditates elideres. lare furenter exsultet nihil me iuuat ista cogni Propone nobis assiduam illam mortis commenti Nam neque Orestes, neque Alcmaeon, neq. tationem, qua te ab impuritate. & flagitio, ad Lutherus quidem ipse, ullum ex furiis, quibus: Christi similitudine tradiixisti. Doce,inquam, agitati filerunt,ad 1astitit caninitatem fructum doce, quo mIdo animum tuum a corporis conferre potuerunt. Sin autem ea est cum improbi fio tagio seuocaris, & totum ad Christi imitatio- statis ipsius odio coniuncta, ita, ut statim illam nem contuleris. inibus studiis illius mansite- ad me repellere statuam,&ad eam comprimen tudinem. de humilitatem, illius benignitatem .dam cinem Dei supplister implorem; ea cogni de beneficentiam illius excellentem in omni getio mihi salutem pariet; de non sola fides,quam nere sanctitatem expresseris ; omnemq. vitamhraedicas. ει tamen in instituta impietiare pedi in eastissimis votis, in sanctissimis precibus,tastinis Ac tamen istam amentem, & sceleratam praeesWis actionibus, pro Eccleste coniuncti , sententiam eum tanta multorum pernicie tue- ne, Ee Christi gloria susceptis. consumpseris,' here de tamen, ne a sentenria delistas, tantas An par est, eum , qui lucem uniuersis porrigit, ubique ruinas edes. quasi turbulenta tempe- seq. tamquam Blem altera n ostentat, omni
stas, quaeumque impetum dederis,omnia per 3o busq.se ducem ad histitiam sapientissim proin vertes Quid enim,quaeso, habes,cur fides pec- fitetur,sibi tantum uni, iustitiae viam, quam re earum no iit gratiam enim Dei antegreditur. liquis omnibus aperie, intercludere Quod sini omne autem, quos est ante gratiam, siue id M hil horum umquam praestitisti; immo tra omnimo conceptum, siue manibus effectum fit, λ nia taetra facinora, cu se a petulantia, cumue quacum*ue alia ratione conclusum, in sce- insigni contumacia, eum temeritate , de imp
lere ponis. nihil enim putas ullo modo posse ab dentia sit scepisti; si nihil est in te, in quo posti.' hontine ante iustitiae gratia siscipi, quod capi- maxinriginem Christianε castitatis,ec integritale fatinus non sit. Ergo fides ista,qua niteris, talis a noscere ; tamen audebis istam tuam ii- est immane scelus,atque flagitium. 3ratiam γ dem ostentare,quae tibi,illius auctori atque panim anteit . mid igitur censes Dei maiestate V renti,nullum emolumentu m attulit Esto,tu tis
steteribus offensam, scelere posse placari ; aut bi istum inutilis filisti; &, cu aliis iustitiae viam ex scelere iustitia oriri Haec enim tibi porten- aperueris, tibi uni aditus ad illam penitus --ta, atqae flagitia, dicenda sunt, si tibi consen- clusisti. Doce igitur, qui sint illi. quos illiustanea dicere studes. Mod si haec non absurda fidei disciplina , in iustitiae possessione coli
tantum, veriun etiam impia, dc vehemeter evi caris. Ostende, inquam, quam multi sint, exsecranda simi; auctor certe tam sceleratae se iis , qui tibi operam dant, impotenti domina-tentiae ion modo mentis expers, verum etiam tu cupiditatis liberi , moribus, de vita egre- impurus,&sceleratus est existimandus.Sed de- gie constituti, humana negligentes, diuinamus id,quod nec fieri potest, ne in cuiusquam tantum suspicientes, εο ab omni contagio im-
sint hominis cmitationem cadit; nuda ista, de so puritatis iubassi de in eximiam quandam
inani rerum omniam coafidentia, atque adeo sinctitatis speciem , 8e in crucis ipsius st scelere,de impietate,posse aliquem iustitiae mu- dium tota mente conuersi. Quod si neque ex nus obtinere. Sit igitur ita sane. ut aliquis eo te , nec ex tuis, ullum verae iustitiae , atque lum, quod statuit se fore Deo aeceptum, sta, sanctitatis specimen capere ullo modo possi timiustitiae compos exsistat. Qualis tandem est mus ; non ne satis liquet, istam tuam fidem ista iustitia exhibe illius specimen, inere.sae. esse iatilem , de inanem ; ερ. qui illam tr ut clarum, de illustre iuuitiae istius exemplum die , esse omnium , qui vivunt, amentistia in te primum videamus: ve,cam invita tua ip- mum . Sed illud dicis , nullam in nobis vosius iustitiae lumen adspexerimus,intelligamus, xae, de solidae iustitiae rationem inesse ; cum si- quam salutaris ista fides sit,quantumq. ut in ea εο mus ea peccandi necestitate adstricti, ut nullo ponendum. Cum enim incredibilia dicas , quo modo possimus importunitatem peccativit
aula incidatam seceris,nis in te primum id ve re . Necessim ullis sacris, quantatas religis
123쪽
atque sanctitate procuratis , insuli scelus elim
Peccatum enim In salutari Inlacro non exstin
gui. sed vires adhuc immanes habere. Iccirco necessario euenire, ut omnia, quae sancti etiam homines inflammato in Deum studio moliuntur, sint ex se capitalia quaedam crimina , sit plicio sempiterno vindicanda . omnia enim ex insito naturae crimine profluere, quod nec sacris vilis expiari , neque viribus vllis opprimi, nec virtute vlla deleri umquam potuit. EG : se igitur omnia, quae homines fide etiam praestantes, aut agitant animo, aut operibus exsequuntur, imbuta flagitio, inquinata scelere, di necessario denique peccati inhaerentis contagio maculata penitus, re infecta. Quod hoc noumunmonstrum, Christe sancte , in terra adspicimus 3 quod portentum , atque prodi gium oculis intuemur λ Hic non illii dit Christi sanguini non sanctitatem illivs spernit iam sempiterniim illius numen parui pendit .Ho- , gno pius, atque religiosus, qui, cum praesese, rat mirum quoddam studium patrocinadi gratiae Diuinae, quam despectam, S abiectam esse Conqueritur , eandem gratiam ore sacrilego conuellit. Quid ais, Divinae gratiae patrone eum dicis, Christi gratia non exstirpari peccatum , num illius potestati, atque numini, an
potius clementiae, & benignitati diffidis λ sit Gnim Christus omnia peccata non delet in iis . aos in ii lem, S amicitiam recipit; id euenit, 3
aut quia non potest, aut quia non vult. si non posse dixeris, potestaterra itit,atque numen detrahis; si non velle contendas, non eum tantum ciementiae, sed fidei etiam laude spolias. Fidem enim violat, re qui promissa non facit;
di qui amicos, quos tueri potest, misci os esse patitur. Qiloquo igituT modo id tecum sta tuas, impurus, taeter, i pius, & sceleratus es existimandus . aut enim Dei h lium immensa potestate priuas; aut sempite ma fide, & beni- ignitate . Si non in tuis c dicis, numini illius, quod daemones etiam immani itimi e fleniatur, exsecrandum conuicium facis, atque imia purissime maredicis; si noluisse confirmas, im mensum, atque sempiternam illius benignitatem, atque fidem indignissima contumelia de formare eontendis. .acumque igitur rati ne sententiam istam tueare, filium Dei, ut Pauli verbis utar, conculcas, & sanguinem finde
ris, quotanus adspersi,&cxpiati,sordidum, di inquinatum itidicasMe ita iri rum sanctum, qui nos hoc coelesti iustitiae munere donauit, insignem contumelia intorques. Quo quid fie Ti, aut animo cogitari potest immanius Cnmienim tanta Dei caritas in hominum genus exastiterit , si, illius expiandi, & ornandi gratia, filium ad necem tradiderit potestas illius infumita non possit ullis difficultatibus impediri. 'quomnus ea,quae vult epente perficiat cum
tantam operam posuerit in Eominum mentse et peccati ivrannide liberandis; cum etiam .siam olim Mem adstrinxerit, sese, ut peccata per Christum deleret, dc hummam gerium exsecratione deuinctum omni scelere liber ret;tamen audebunt impuri immines assevera. re, peccatum inrellis , quos sun ma illa puritas: anwre sanctissimo sibi devinxit, non itindici euerti non penitus exscindi non radicitus ex
trahi λ non omnes ninis fibras exstirpari Pro prio filio sinquit Paulus) non pepercit Deus iased pro nobis omnibus tradidit illum.Quom , do non cum illo omnia nobis donauit s Luctenrus vera tradit, Pauli testimonium refiitarii, plane conspicimm Nullum enim in nos magnu
beneficium per Christum Deus ipse eontulit, sit
nos inseruitute peccati do seruit, si seruileiu .guna a ceruicibus nostris, ut fuerat olim pollicitus , mininis deiecit. nullum adhuc notas stuctum attulit Christi sanguis in Cruce profusus. adhuc enim in summa miseria versamur. non possumus non esse miseri, qua indiu peccatis, alligati detinemur. Nec enim tam est pinnae sceleris metuenda, quam scelus ipsum; nec in eruciatibus sempiternis tantum malum est, ut sit cum peccati ipsius maeo conserendim a Mi seri sunt igitur omnes Uci amici, qui hac luccis untur, quamuis, ut homines perditi dicti tant, nulla lit eis peceati poena subeunda go, si Christus in nobis , cum nos ad illius culatum toto pectore conferimus, peccati regno non exscindit; tantum abest, ut omnia nobis donarit, ut maxima ex parie miseros , inscii ces , & aerumnosos esse permiserit. Nondum igitur eos eripuit de potestate tenebrarum, &transtulit in regnum suum. Ergo nec Paulus vora praedicat, neque gratiae Diuinae fructus adnOS umquam peruenit .Quod si hoc in animum inducere est facinus impurum,S exsecrandum;
di illud certe, unde hoc sequitur, eXistimare, est detestabile scelus, & exsecrandum. Qui igitur in sanctis, quamdiu statum suum cum fidea tuentur, peccatum vigere dicit; primum ist- eum ipse pugnat: sancti enim esse non possunt. qtii peccatis alligati sunt: deinde eorum dignitatem violat, quos Dei illius secum amplissinas dignitatis communione , atque societate eoniungit: desinte Christi gratiam , quantum
potest, impie tabefactat: postremo Dei gloriam
impudenter obstarat . Quo enim opus a Deo perfectum est illustrius,& magnificcntius; e ,
qui illud editu ei se negat,est glori illius acrior, aduersarius iastiturias. Nullum Diuinum opus est in nobis iustitia magnificentius; nullum clarius, de illustrius; nullum denique, quod magis
homines ad amoremulius inflammet. Nec nim aliud est , ad quod attentius animo comtuendum,Spiritus sancti vocibus saepius incit mitr. Quantu distat,inquit David, ortus ab Pio iacidente , longe repulit a nobis iniquitates . nostras . Et, Adsperges me, Domine, hysim rivi. 14.m, & mundabor: lauabis me . super niueari dealbabor. Isaias item praedixit futurum, ut omnes,qui cum vera fide in Eccles avitassent,iaucti vocarentur,cu DominuL
124쪽
I nubali ardentistimae oritatis, omnes vitiorum maculas abstersisset. Apud eundem vero dicit D minus. Ego sum, tui deleo iniquitates tuas; &deleui,ut nubem,iniquitates tuas; &, quasi nebulam, peccata tua. Similiter Ieremias ait, In diebus illis,& in tepore illo ait Dominus: Quaeretur iniquitas IsraeI,& non erit, & peccatum Iuda , & non inuenietur. In E1echiele vero inquit, Effundam super vos aquam mundam,&mundabimini ab omnibus inquinamentis vestriRMicheas item, Proijciet in profundum maris omnia peccata nostra. Porro autem Zacharias perennem illum fontem celebrat, qui erat aperiendus ad omnium sordes eluendas. Illud vero Ioannis Baptistae testimonium, quam ρογciarum Ecce agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Infinita testimonia praetermitto, hac unam sententiam confirmantia, nempe, Christi numine crimen exstirpari, eupiditatem etiadi,libidinem coerceri, humanaq. menteS a pec :eato liberatas Diuinam formam induere. Quae
est initur haec intemperies Z quae impudentia quod te tantum scelus exagitat quod Deus puritati restituit, tu impuram appellabis Z quod omni scelere soluit,tu scelere alligabis quod iustum, atque anctum effecit, tu capite damnabis λ Certe inquit. David enim rei latur, neminem fore, quem non Diuinum iudicium sceleris conuincat; & ideo Deum precatur,ne se in iudicium vocet. Isaias autem omnem nostram iustitiam similem dicit pannis, menstruo fianguine pollutis. Ioannes item mendacem ami lat eum,qui se nullo scelere obligatum esse confirmat . Multa praeterea in eandem sententiam colligit, quibus effectum putat, omnes mori Ies,quantavis fide confirmatos,semper in peccato versari. Sed ad omnia na responsio est;
non ibi de iustitia vera, sed de humano midio disputari;quod, quamdiu nonae ad Deum applicatum,est semper impuritatis contagio pol lutum. Nemo enim potest absq. Diuina gratiae peccati vinculis emitti,& ad iustiti Uaritatem ad iram. Sic fit, vi omnes, quamdiu sunt a Diuina gratia segregati, semper fuit sceIeriabus affines. Cum igitur Dauid orat, ne in iudiactu vocetur id orat, ut illud deleatur, ad mlod vindicandum est iudicium constitutum. id au tem est peccatum.vigente enim peccato, iudicium vitari non potes Sic etiam Isaias iustiti humanis stud ijs absque Diuina gratia partam, 3 esse didit inanem, atque fallacem, in simulati
ne constitutam, multis'. scelerum maculis i quinatam. Sic Ioannes eorum amentiam coa
qui se iustitiae nomine ita tumidos insciarunt, quasi numquam ullum in se scelus admi- fident,*ita Christi sanguine non indigerent. Hos enim vanos appellat,atque mendaces; illis vero, qui conscij icelerum ad Christum supplices aecedunt , spem certam perlaetae puritatis ostendit fore enim dieit, si confessi fuerimus εpeccata nostra, ut sanguis Christi nos ab omni peccato e Med. omni criauno nos mundos fore praedicit,nullum profecto crimen , excipit, quod sempiternum in nobis domin
tum teneat. Non igitur horum testi in ta - theriim adiuuant, cum Diuina gratia puga an- , tent; sed tantum docent,non in nobis, sed in trula omnes vitae, salutis, atque dignitatis ratio- nes ponendas esse.Nam absque Dei gratia, veram iustitiam ni illo modo continuimur. Gratia enim illius in hoc maxime comitur, quod, optimus ille parens,& Dominus, homines imis puros, di sceleratos, ad illum vera fide confugientes,ita sanat, ut non modo purget a crimine, sed etiam eos insigni,& illustri stincte Diuinae pulchritudinis , di claritatis illustret. Haec
autem tanta dignitas, tam excellens in omni genere virtus,qua Deus suoru mentes instruit, dc exornat, nullo modo potest cum flagitio, Arimpuritate simul habitare. Nullum enim tene, bris es eum Diuina luce commercium: nulla, omnino eastitati cum libidinis impuritate si cietas: nulla iustitiae sanctitati cum iniustitiae scelere, & improbitate coniti ne i O. Nec enim
insitae naturae cupiditas, animum interdum pulsan ratione tamen compressa, peccatum es in
salietis; sed materia Iaiulis, sed sempiternae gloriae seges, sed inditae virtutis ar umentum. latis enim perspicitur,virtutem Diuinam adesse, cum omnis cupiditatis violentia ratione comprimitur. Qi:ocirca illincile est, de eorum i , meritate, qui lanctos peccati insimulant, pe inde atque rei indignitas postulat,dicere. Non enim tam sunt in sanctos homines contumeli si,quam in totius sanctitatis auctorem,& principem. Vt enim qui aedificium damnat, non tamdificium, quam architectum vituperat; sic,q ui piorum hominum sanctitatem, quantauis gloria praecellentem, sceleri semper aflanem es.se dieit, non illis, sed ipsius sanctitatis esse elotari, contumeliam inurit.Quid,quod huius sceleratae sententiae princeps secum ipse pugnat; quod temere in principio posuit alia multo magis exsecranda te incritate dissoluit. Quid ais, homo vaesane λ quid attinet at tantis laudibus oreare solam istam fidem, si fides iniustitia non liberat ae nam est haec inconstantia, ut spe
libertatis dilandas, eam q. spem rursiis totam eripias ut iustitiae viam te monstraturaim esse confirmes, & repente omnem verae iustitiae rationem penitus desperandam csse contendas
Vbi est illa noua vita, in qua optimam paenitentiam collocabas sic fidem praestas, quam dedisti sie, quod tam large promisisti, dissoluis
Hiicetne illa tam magnifica promi 1sa reciderunt ; ut, cum magnam in principio tui exspectationem commouereS,repente,desperata iiDstitia,tuis libertatem, atque impunitam flagiatiorum licentiam,illius fidei obtentu,qua praedicas,largiare promissa enim videamus. Audiis
te, inquit,Rudite,ciues mei,non commenticias,
rutilesq. sententias,non hominem inani superstitione obligatum, di hominum mentes curis,
Sangoribus implicantem; sed ciuem, virum
125쪽
omnium m inie tautarem , minime ignarum visiqu4 sine vu0 ςrrore, aut molesti , ad iustia rami nluum peretniatu .Prinium igitur canς sermones emim, qui vobis multis incommodis molesti m ςxhibent, ad animorum vestrorum sensus illabantur. in maximum erro e quid c dite,rapiemini in aures illis ded ritis.-ςnim dicunt caritatis officia ad salu-τem pectiuria, vaticinantur, & insaniunt; qui ad tanta mysteria sepientiae penitus Indagam da. Nemo enim est, qui postit assequi rxtione, quo modo is, qui est oppressus peccati dominatu, iustus eo tempore sit, quo peccata oppres, ses est. Inuno,inquit, haec is fidei unica vis, vescelestus non deleto scelere, sed adhuc spirante, atque adeo vigente, virtute fidei iustus exsistat. Ncin quod legem diuinam rite colat, ne . . . , que quod animum ad illius regulae disciplina, precς cum lacrymis adbib das esse censent, in quam Deus nobis tradidit,exacte dirigat. hoc
plantisime delirant: qui vel ad ciborum statis enim fieri non potest. Sed illud affirmo, fidem
'poribus ossinςntiam, vel ad castitatis is,
diu naivel ad aliquςm cultum religionis in operibus positum exhortantur, mente capti sunt. antum cnim abestivi haec omnia aliquid mo, menti habeant, ad iram numinis auertendami ut em , qui ijs operibus incumbunt, grauiore scelere adstringant. 'Hos igitus longe a vestro in v I pmpuet Me igitur lvium intuemini,vestigiaque mς persequimini. stilus enim vobis in sti iustitiam. Hac igitur Dei acceptione, & apri certam,de direti m viam monstrabo, qtiamCstis iustitiam,& salutem adipisci .Quae nam tandem est ista viaiquam 'pietis iste dux, antς Virgultis int*rsutam, perpurgauit,& aperuitiso la,inquit, fideiqi liciet,ut iusti,& salui,ut mariti sti. i q* uia nullum omnino canatum ad
ipsiu* iustiti studium conseratis. Cum igitur statu qui nou in officio vestro, sed in Diuina
promistione, salutem esse collocandam; credetis , ros, quamuis sitis omnibus si sit ijs c nis iustitiae ornamentis, atque praesidijs mirifice redyndabitis. M gnum proinissum. 2 au cior grauis, sapiens; quare necesse est erigi yniiDOS qorilm,sui audiunt;& ad spein litin in sui iis am sς licitatis incredibiliter Oxcitari. Age, iam ipsi iis proiuisiti fidem , ideamui. Nς'nio, inquit rursui . iustus esse potest. insidet e , nim tibi se; regnati ii nobis imm uis, ditcra exstinguit,qui nullam in ea vim ponit, ad obtinendani iustitia; & omnia corii tis opera peccati contagio polluta esse contendit. Deinde, cum ineptes hominum ad iustitiae ex speetati nem excitaret, eandem repente iustitia viam obiectis molibus intersaepsit, atque penitus de-ψurandam tae pronuntiauit.Tum vulneribu S cupiditλὴ, cui oblisti non ',test. Inllat enim, o qtiae inflixit, loco medicinae venenum mortueri
presio, di in ivdito. O promissi fidem. O suis , larem orationis conii ni iam Hucci nς rcuis, rum adhibuiti cum perruadere voluit, feri alia qua ratione, ut, quamdiu sumus in regno peccati, illi sanctissimo Domino placeamus. mi capiet latiam, atque beniguitat ore impio criminatur; cum legem a um nobis impositam esse confirmat, quae stru ridon possiit. Postremo filio Dei indignam contumeliam instra; cuostendit, illius sauciitatem, atque praecςllento
nitatςm, impuros, discelerat . ipso sceleret
m*gsu cpotra, qua surum in V ς- so in eorum animis dominante, sibi basoriam omrae iusti tyI, i vix dignitati. ς xjς stationem concitat iret non modo vim iustitiae non aperias , sed animos hominum illula potiundae desperatione franῆ s id enim est iustitia despexatius, i nulla ratio estugiendi pecc ti a nubis iniri Hγtest i Deindς, quid est minus cinae xens, α ς'nsςntapeum i quid Magis repugnati
hoc praestare,ut a Deo proinde accipiamuriat que si iusti essemus. Itaque non euellere fidem ex animis impuritate; is efficere, ut in ipsemimpuritatem minime vindicetur . eam enim misericordiam tribui ijs,qui fide hac, qu prae dico, fulciuntur, ut insaerens crimen non inserirat exitium;ut eodem crimine penitus inhaere- te, Deci tamen grati,di accepti simus per Clui- probatione,qua illi per fidem commenda muro& in Christi corpus inserimur, iustitia nostra. continetur.Quid hoc loco dicam, prorsus igno, m. Nullis enim verbis potest explic ri tantum orationis flagitium.tantum scelus. impudzntia tanta denique serpentis illiuS antiquae calliditas. sic enim Lutherum ad perniciem instruxit,vi,quacumque Peruaderet, non modo pie istis horrendam stragem ederet, verum etiam. Q o omnem pistatis spem infringeret. Primuin na-
caros elle: ista fide confestim uiui- que Fidei nomine, omne studium benignitatis exstinxit . benignitatis enim studium prorsu nium communione deuinciret.Quid ais, th ret Utrumne tandem c dere i pientius est. Deum peccata ompido tollerς ος animis e tum quos statuit sibi moret coniungetret n potius manente peccat quod nos vi, di immanitate siva, a Dei coniunetione necessario dilutialit; eos, in quibus peccatum late dominatur.
sui amore copii urςt Illud enim est illius pol
126쪽
N3habiniat; inquit Dauia apud te malignus;
cinermaiiebunt iniusti ante ocuIos tuos. Et ossim omnes qui operantur iniquitatem:& per des omnes, qui loquuntur mendacium. Ex his
autem te onijs persipicitur,nullum esse posise improbis eum Diuin bonitate consortium. Cum enun Deus sis ipsa lex aequitatis, &iustitiae regia , ad quam sunt omnes actionesn . . c et i Maeduigenda , qui fieri potest,ut, qui sulam iam a se remouet,eamq. odio persequitur,ei. . . 3 Qem c rugatur i igitur asserit fieri posse,
ut Deus impios approbet, atque sibi coivngat, . t et aiserit fieri posse, ut Deus non sit Deus. Nihil enim est, quod inter Deum. &iustitiam illius ini sit; cum nihil insit in illa purissim, atque., . Matissima natura coniunctum,&copulatum ;mihil admixtum, aut aliqua ratione concre v.
si autem Deus s estos, vigente scelere, sibi c5 iungeret, idem certe iustitiae lex, atque norma non esset. di sic concludi posset, Deum noti esse Deum-Qια est igitur ista noua fides, non in do furenter omnia conturbam ; sed, quantum in se est, illisonpiterno Domino diuinis temetipiens Et tamen ex in re impuro,& impio Ficiei verbum excidet, quod fidem tot m is violauit & tamen pietatem iactabis, cum omnem pietatis rationem ex hominum 'ita sustularis & tamen tuis saedis saetis nomen religi nis obtendes, cum tam peruersam opinione demente Diuina conceperis Crede, inquit, tantum i satis enim est ad salutem,in stila fidet m menti. Cuinam credam tibi ne, qum scelere perditum,quem amentia praecipitem, quem furiarum poenis excruciatum intueor λ Minime, inquit; sed Deo. Optime. Proser igitur aliquod' ex lege Diuina, &e sanctissimis oraculis testimonim, quo intelligamus, Deum hominibus, sola ista tua fide commenticia subnixis, iustitiamatque salutem polliceri. Ostende,quo modo a vobis, antequam iustitiam coserat, neque iustum dolorem, neque pium studium , neque beneficentiam exigat. doce postremo, Deum,
vigente in nobis eo meso, quod odio sempiterno persequitur, nos tamen in delici js habere. numquam iacies. totis enim scriptis istam sic;-leratam senteistiam oracula Diuina conscizdunt. Primum enim Moses, cum rerum omnia vastitatem , & acerbum exsilium denuntiasset
ijs,qui a Deo desciuissent, ait tandem; Cum ibi. quaesieris Dominum Deum tuum, inuenies eu Ili tamen toto corde quaesieris, & tota anima. Vide, quibus Dei elementiam pollicetur . num
ijs,qui inani quadam confidentia statuuiit, sibi
bene esse , cum sint venenato, atque morti sero
teIo confixi h Minime profecto; sed ijs tantum,
qui Deum non studio religionis fallaciter a Grumpto, neque pietate ad tempus simulata, &composita, sed vere, S: ex animo in cultum Diuinae Iesis incumbunt; ut eum,quem in se rebellione violaram,obedientia placent;& it recibus adhibitis, sceleris admissi veniam imp trent. Quaerers ea Deum toto ei tae, est, no
ficte,sed vere,ad studium Diuinae legis applicari. Multi enim sent,qui non sponte, di voluntate sua,sed numinis metu perculsit, manus a m leficio aliquando cotinent: cum sint studio peccatis, quibus assueuerant, addicti. Cum is it animum ancipitem inter cupiditatem nefaria,& numinis offensi metum gerant, in cotrarias partes distracti sunt: cu neque Deum propter cupiditatis imperium sequi studeant, neque Io rursus cupiditati, propter irae Diuinae formidinem, parere audeant; nullo modo possunt toto corde in Deum conuerti. sunt enim maiore ex
parte cum libidine, & impurissima cupiditate
colligati. Cum enim multo plus valeat apud animos voluntas,amor badium, quam metu ν atque formido; efficitur, ut magis occupetur animus tapyrus a cupiditate,cui studet quam a Deo, quem metuit. Is igitur toto corde Deu ι
quaerit, qui, odio improbitatis, & studio piet ito ciS, in quod vocibus Diuinis incitatur Dei mentem inquirit, vise totum ad illain accomm det. Vnde Ieremias insectatur Iudaeam, quia Ierem. r. non fuerit toto corde in Deum conuersa, sed ' , falsi .Idem futurum assae rit alibi, ut multi mor- Ietem. x tales Christi gratia cotiuerterentur ad Deum toto corde. Illa autem conuersio fit,cum, abiecta cupiditate nefaria, animiis, appulsu videlicet Diuini spiritus incitatus,sese ad studiu pietatis totum applicat. Est enim vera conuertio, 3o nihil aliud, nisi abibluta quaedam mcntis, & rationis, & omnium studiorum, consiliorum,&inionum commutatio,& ad contrariam parte totius animi traductio. Animus enim, cum sit natura incitatus ad beatae vitae cupiditatem,
otium pati nequit; sed omnes neruos intendit, di immensum laborem suscipit, usque eo, dum id assequatur,quod sibi,ut summum honu, pr ponit. Mirum enim est, quanto studio,& sollertia, minuti,& angusti animi, qui toti sunt defi-
o xi,de intenti, vel in corporis voluptates, vel in terrenas opes, Se honores inanes, inquirant omnes vias eo perueniendi, in quo beatam vitam sitam esse statuunt; quantam industriam adhibeant,& diligentiam,vi res inanistimas consequantur; quam caeco impetu in eariim stlidiunt concitentur Omnes, inquit Ieremias, con- -- . uersi sunt ad cursum suum, quas equus concitatus ad proelium. Vnde colligitur,temper animum studio eniti, semper agitari, semper deni- Q que id agere,ut, quod sitienter appetit,aliquam do tandem obtineat. In hoc tam c errare,quod sit a veris bonis altersus, & in vanitatis studiutota me te conuersiis. Verterunt, inquit Deus,
ad me terga, de non faciem . Si igitur Diuino 3 Mquodam motu pulsi senserint se in exitium rapi,& mentis adipectum ad vera bona,quae post terga reliquerant, contemplanda retulerint; illam certe industriam, quam in huius vitae ludibrijs consumebant, in rerum diuinarum stu- ω dio conferent; de semina contentione elaborabunt, ut illas adipiscantur. Cum igitur Deus talare admonet nocentes homines,ut se ad illum
127쪽
conuertant,si clipium iram illius esstigere; hoc profecto dicit , ut non modo numen illius, a
quo erant aversi irespiciant; verum etiam, ut
omne illud studium,eso industriam, quod sine ullo fi uctu in nequitia consumebatit, ad iustitiae cultum, cum immortali gloriae tructu, coni rant. Hoc igitur Deus a nodis fidei munus exugit,hoc requirit,hoc efflagitat, ut omnem mentem, Omneinque totius animi curam, de seliciaso,quae quide ex fide nascitur, tunc erit meta
stit, cli Dei verbum a scelere reuocans ante edit) vix sine graui sensia fit. I unc et in tene. bris emersi, dedecus admissum acutius intue muri tunc mentis nostrae labe inspicimus.tunc optimi Domini nunien esse nostris stet Fabiis ostensium,aegerrime patimur; lautiquissimoris veniam eum fletu, atque suspisi i litoramur. In quo imitamur rege illu san tulimu . . lectiora γω. tudinem, a rebus inanissimis auocemus;&ad i. seu,ut ipse ait lacrymis diluere, cintegra3 diuinas ardenti studio,*cupiditate contue das omnino transieramus. ijs autem, qui ita fiterint conuersi,cle metiam suam benigne poIlicetur; non ijs, qui praecipiti confidentia d cuntur. Conuertimini, inquit, qui eratis in profundu demersi . dc, Convertimini ad me, deluui eritis. N. Conuertimini, filijgeuerientes; di tanabo desectiones vestras. S, Reuertatur unusquisque a via sua mala. & , Si reuerteris, ctes in luctu consiimenti. sequimur exemplum beatissanis mulieris, quae pedes Domini magna lacrymaru copia lauirata Petri vestigia incurrimus,qui insignε sceleris macula, imo concerptam,acerbi Isimo fletu deleuito o accepi ma sacra conficimus: est enim,ut inquit David, animus fractus, iiquς propter criminis admissi conscientia iusto niaerore deiectus; ZetisciuDeo gratissimu.Est igitur in hoc pio dol iiD
Istaei ; ad me conuertere . de , inretis me, A cundus maeror, dulcis fletus, suave sis inum , inuenietis; cum me quaesieritis toto corde v
stro. Tum illud, quod est apud Dechielem,
Cum auerterit se impius ab iniquitate , qdam operatus est, δι secerit iudicium, & iuuitiam, ipse animam suam in vitam restituet. S,Nun quid voluntatis meae est mors impii, dicit D minus Deus:& non, ut conuertatur a I ijs tuis, di vivat:& paullo inserius, Convertimini, re agite paenitet iam. alibi item, Noli, mortem impii, maestitia salutaris. iram enim Dei agettit: illatique vulneris medicinam ex illo consequitur.
ideo saepe in sanctis litteris, ipsius Dei vocibus
ad sietu muteamur . Couertimini inquit a me in ieiunio,& fletu,& planctu. Ergo,si Deo credidero; si me illi dicto audientem Hsbuex lacrymis, & Ismentis me dedam, cum pruuum ana maduertero fuisse nume illius a me insignisc lere vividitum. Ex quo sequitur,liuauimodist sed,ut conuertatur impius a vita sua, dc Vivat. tum esse fidei munus,& olfici in quia enu' Deo
lius eruclitus, in scelere pono, quo Dominum spro quo mori debuissem,grauiter ostendi: vim lacrymarum profundo. Haec est illa maestitia, quae,ut Paulus inquit, salutem stabilem, atque sempiternam ei icit. Hanc igitur qui tollit,itrenua batanae operam nauat.Quem agitur cile aica hunc nouum Stoicu;qui, cum suis fuerit exeplum nequitiae, fautor inertiae, & languoris edemi natitani: hic,ubi minime coueniebat,uoluit forti,,& collas existimari. At ide, ut inuidia aliqua ex part*deuiter,ait, se non Iacrym quas Diuinus amor elicit, seu quas Dei metus excutit, iniectari. namque graue scelus existimat,
ruinam lamentari,atque poenam metuere. Quid ais, laithere e sentio, me graui, de mortifero vulnere sauciatum; cogito,unde ueciderim, inquam miserit mcurrerim, in quos me daemonis inlesii aqueos induerim, quomoConuertimini,conuertimini a vijs vestris pessimis. Os eas vero, Convertere,inquit, Israel, ad Dominum Deum tuum,quandoquidem iniquitate tua corruisti. Zacharias item, EO' uertimini, inquit, ad me, ait Dominus exercituum di conuertar ad vos.Sed,quid Prophetarum testimonia colIigo,cum sint propemodum infinista hoc enim cuncti testantur, hoc praedicanti hoc aperte denuntiant;nullam omnino spe lalutis ostendi,nisi illis tantummodo, qui a 'ita linpura, di flagitiosa ad sanctitatis studiu fuerint tota mente conuersi.Nec Proplietae ibiti, led ii se Prophetarum omnium maximus, qui viam Christo mn niuit,his voc1bus animos hominum ad Christi gratiam praeparabat. Nam arrogantiam,& elationem comprirnebat; & iniquos ab iniuria deterrebat ; di animos abiectos magnis
clamor bus excitabat;omne'. tande ad couersionem exhortabatur: docens, nullam prorsus aliam rationem et se,uel exitii depellenua,vel sa clo a vara desciverim,& me cum morte coniun.
Iutis ccunparandae. n ipse Dominus,ut Iegimus in Euaselio, hoc unum agit, hoc insculpuanimis eoru , quos instituit, ut eos valde paen. leat impuritatis, & fie omnia studia vitae ad sanctitatem conferant. aliterent certissimueritium denuntiat. His igitur Dei vociburin his per Prophetas sitos, atque tandem purii
sium, seam voluntatem in Omnibus rebus tu culenter explicantis, assentiar ; non lauhem. xcrim eo tu interim me vetabis, ne lugeam ne calamitatem meam deploretnrne stragem m
ris meae lamenter Lx o mihi prius omne se sum; atque, ut rectius dicam, vitem ipsam, quae secat, ut naec mea mari sentirem tum demufacile tu,quod coeatendis,efficies. hic enim d iuris siens iis, qui me pungit,ex fide prouenit, αcii cum fide coniunctus. qua igitur illum tollit, fidein damnat, atque ita spem salutis inovit . hanc disciplinam sequar, non hominis surentis- P modo autem, si me vuIneris dolor non stmentia .in hac igitur conuersionuictite ponλ attingit, open implorabo quo modo medis non in Lutheri temulentia. Haesi auto conu-- cinam expctam ὶ quo modo me sapientissimo medico
128쪽
inemo eor linam istam igitur, indolentia, quam non exStoicorum disciplina, sed Satanae Hacitis hausisti. tibi,ato tuis reseruato. Non mini stapor immanis , in morbi gratulate, sed sensim Methus inficta vulnera Gat. Hunc ain. tem sensum mirum innocentiatin pietatis stu-.dium eonsequetutam enim dolet, omni contentione re limus ι de Mnmoquodam studio arcemus; & res contrarias libenter ad cistis laribus Christi numen Oisensam ; qu etiam culacrymis, veni poscunt; qui denique omnet. Ovium ad Diuina legem conserunt ό totamq- vitam,postqua sunt a fiagitio reuocati, in o odientia, quam debent menti Diuinae, cun*munt. Hi enim sunt, hi sunt, qui rite fidem et seruantis hos igitur tantum Christiis sangui suo emundat,& in caelestis patrimonij heredit te constituit. Dincit, inquit Paulus de Chris mus. Ergo, si vere nos pamitet impuritatis,conira loquens, ex his, quae passus es ,obedientiam αsequens est, ut omni mentis impetu, in tu rei
castitatis, in studium diuinae lisis inci mur
&,cum scelus,& impietatem omuibus malis potus oderimus, ad eximia cuiusdam sanctitati a gloriam inflammatis animis rapiamuri His a tem operibus, quae e sensu pii moris ,Δ studio caritatis oriuntur; cet ipse Domin us,cui foetii fidem habeo, ad iustitue claritatem perueniariaudi enim qui sint illi,quos iustitiae luce ciem
eonsummatus factus est omnibus obtem fi libus sibi, caussa salutis aeternae. Distiplina igintur illius institutus, Mos esse pracii cinno qui, sensibus omnia metietes, terrena cosi pise , sed qui, caelestia contuentes, ad eorum inpiditatem exardestunt; eam. viam teMnt, Pu
in caelum perducit . Brati edim imi cui es t via, qui ambulant in lage Domini. Lucam igitur viam ingredi conabor. &, quia milii ii emitata cumfundat. Frange, inquit, esurienti panem io cillitatis .escius si ad illum preces assidua
tuum, egentes, de peregrinos hospitio recipe, hominestibi coniunctos ne despexeris: tunc erimpet, quasi aurora, lumen tuum; & sanita Miae,s. itta protinuS orietur. In Euangelio autem docet,expiari persecte mentem caritatis ossicijs. Hos autem paenitentiae fructus appellat tunc enim copiosiux sepenumero proferuntur, cum nobis in mentem venit illorum stagitiorum, in quibus olim versabamur. Ad haec nos opera lex
instituit, Prophetae vocant, Christus inflammat; his iustitiam parari, his tamquams adibus in caelum adsicenai, his aeterna praemia constitisi, perpetua oratione confirmat. Hanc una nobis in caelo viam muniuit, quae praeclaris operibus constrata est. Hanc qui non ingreditur, ait esse cruciatibus immensis sempiterno te Lucili.32. pore torquendum Diti ino porro iudicio,opera cuiuinite examinanda praenuntiat: ita, Vt, qui
sempiterna gloria adhibebo, vi me numine suo corroboret, ut ita possim totum vitae spatium, sine gxaui aliqua
prolapsione conscere. Is enim est, quid plasio λrtitudinem; de eos, qui nullas viresiabent , multiplicato robore confirmat. Dicam igitur, Deduc me, Domine, in viam iudiciorum tuom rum: quia ipsem volui. Et, Vias tuas cimonstra mihi ae semitas tuas edoce me,& confirma gressus meos in semitis tuis,ut non moueantur 3o vestigia mea. Vt autem omnia breui complectar,qui fide corroboratus est irrimum quidem Deum credit esse mundi conditorem, Dominum,omnia sempiterno imperio moderantem deinde,illam omnia prouidere,& intueri, inti mo'. etiam animi recessas insipicere ; deinde, praemiis platatem munerari, supplici js scelus ulcisci; tum generi humano ope,& gratia consulere;de eos, qui illi confidunt,ab interitu in vitam,& sempiternam dignitatem vindicare; de
natis a se is dei ieri ligne iam M inde,esse vitae nostrae ducem,viana,quae serat in via est:
pestem rapiar. si autem Deo credam, stam a Mapud me salutem meam,omnium studioru conuersione in Deum, summo dolore ex sagitiorum, quae suscepi, recordatione, atque singular pietatis, castitatis, & earitatis studio conti--tur,Sicut ceruus ardentissime sitit sentes aquineri.Ergo, cum hanc fidem coluero, ficile tum ru, sic anima mea te, Deus. Et toto corde meo caelum, aperientem 1, postremo, illum esse summum omnium bonorum, & extremum omniurerum expetendarum, cuius adspectu, atque fructu beatae vitae summa continetur.Illum ii tur, ut parentem colit, ut Dominum veretur., ut testam relamidat, ut iudicem extimescit, ut liberatorem amat,ut ducem sequitur, ut via
timum bonorum omnium, & sitienter appetit,&incredibili ardore mentis inquirit. Dicit igibulenti hominis furorem, & amentiam continnam Video enim,qui sint ij quibus Deus se propitium fore confirmet,quibus splendorem eximiae iustitiae largiatur, quibus tandem caelum,& opes sempiternas ostendat.Non quidem ullo
modo hominibus impudenti mendacio subnixis,non tarentis hominis semeso delusis non fiatili,& inani confidentia inselenter inflatis. quibus igitur is, quivere sunt a prauitate in pietatem conuersi; qui ad Christum supplices a Cedunt; qui dolent,de anguntur,ine eorum exquisiui te. Nec fieri secus potest, quamdiu a fidei luce minime segregamur. si enim voluptates exquirimus ; sentit prosecto fides, nihil esse spiritu diuino laeuntius: si opes ea Petimus, in illo simi opes immense,quibus amicos suos magnificentissime locupletat; si honores de imp ria concupiscimus; ille cunctos, qui illi ad rent, in regni sempiterni societatem couocaesso si iternitatis cupiditate fiagramus,& omnibus simmis bonis expleri, aeum. sempiternoeiaestui cupiuris; ille diuinitatem iis, qui eum cum
129쪽
pietate Venerantur, se extremo tempore daturum pollicetur. Cum igitur natura simus,& bonorum omnium, & aeternitatis appetentes; & fides aperte doceat, omnia vera, at
que sempiterna bona esse in I e 1 bonitate si a idi ea quae sent ab illius voluntate seiuncta,non bona esse,sed mala pestiferar sequimr,vi,qui fidem stabilem,& incorruptam conseruat, am te Ditiini numinis inflammetur. Vnde conci
ditur, fidei vim in studio legis Diuinae eonsistere.me est illa salutaris fides quae Deum vocantem audit, consilientem respieit, praeeuntem sequitur,munera liberalissime largientem amat, cunnem denique vitae, salutis, dignitatis rati nem illi committit. Haec deterret a viiijs, incitat ad virtutem aetrahit a turpitudine,ince dit ad honestatem, erigit animum a rebus te renis,& ad caelestia contuenda mentes exsusciatat. haee est illa fides, quae Deo placet,quae iustitiae compotes efficit,quae praemia diuina consequitur;non illa,quam homo vaesanus,atque turbulentus inculcat; m ait, solam fidem ad salutem sufficere. t enim nobiscum sentiens,obedientia fide definiat:& tunc nec lacrymas pias damnet,neque opera pia contemnat,neque studium religionis improbet; quando haee omnia a Deo praescripta sunt, atque ad fidei summam reseruntur. aut, si, his studijsseclusis, fide QIa parari iustitiam putat ; numquam eam persuasionem Christi fidem appellata; sed praecipite
temeritatem, insolentem confidentiam, impudentem audaciam,immanem furorem,sacinus exsecrandum. Sed, ut, omissa stirentis hominis impudentia, ad veram fidei rationem reuertamur ; nominis vis huius est memoria repetenda . Itaque Fides est firma, di constans mentis assensio, auctoritate dicentis excitata et Auct ritas autem, ut Platoni placet, tribus rebus e Dficitur,sapientia beneuolentia,libertate. Tunc enim fidem adhibemus, cum existimamus, eu,
qui aliquid assevcrat, neque labi propter stultitiam;neque, quid utile nobis sit, occultare propter odium neque propter ullam timiditatem, quo minus verum nobis aperiat, impediri. Cui situr pro certo habemus, aliquem esse singulari bonorum intelligentia praedrium, eiq. n stram salutem caram esse lentimus, neque de illius constantia dubitamusaum demum ei remis me vitam nostram committi arbitramur, illiu R. sententijs constanti animo parendum ducimus,a quo abest omnis vel erroris, S: ii aperitiae, et fi audis,& iniuriae,vel inconstantiae,&im eillitatis suspicio. Quod si ita est,cuius c5stium capiemus cuius sententiam sequemur cui tandem credemus p cstne aliquid in vita, quod non sit infinitis erroribus implicatum, &-a quadam caligine circumfiisum3poterit ne quidquam,simplex,& apertum, atque fideli beneuolentia munitum, in moribus hominum reperiri Iam, de hominum inconstantia quid attinet dicere λ alium enim ostentionis metus, alitum ignominiae timor impedit, alium postromo mortis,aut doloris formido debilitat. Cum igitur ostines res humanae sintaediori pleni me; cum stater etiam statri pestem, Me peraniciem machinetur; cum nihil sit hominum natura stagilius: quid ament iis. & calamitosus. quam hominibus fidem adhibere, eoriamque consilio,& semetitia gubernari y Reliqui uni . rur est,ut soli Deo credamus;illumque insam malo studio sequamuripraeceptisque illius o io temperemus. lus enim & sapiens est, di im mensa benignitate, & potem tu infinita praedi tus ; ita , ut nullo modo possit in illum cadere .ves temeritas, aut dementia, vel salutis nostrae negligentia,vel timiditas, di inconstantia. Nec potentia illius ad id tantum valet, ut creda. mus fieri non posse, ut is propter alicuius me, tum, vel gratiam verum celet; sed ut certi si
mi im habeamus, illum suos Diuinis armisque sempiterno praesidio munire, quae mini, o misit magnificentissime, largiri facillime posse. x Fides igitur laudabilis, atque praedicanda, ea
tantum est, quae Dei verbo nititur, atque confidit.Ad illud igitur accipiendum. est semper intenta, illud solum libenter audit; illud mente i complactitur; illud memoria recondit ; illo vi
tam gubernat; illius fiducia res arduas, atque difficiles fidenter aggreditur. Verbum autem
Domini,non modo mentem illustrat, verum etiam voluntatem inflammat. mens enim veri 3o talem concipit ; voluntas autem verum bonumenti penitus explicatum statim arripit. Cum enim, ut in principio diximus, iudicium semper voluntatem antecedat,eaque necesario iadicium consequatum fieri necesse est . quoties menS non nutat,neque vacillat, neque quasi in bivio constituta haeret,& dubitat, quam potissimum viam ingrediatum, sed certum, & exploratum habet,quid sit expetendum, quid rursus
voluntatis, stim mi Philosbphi sapientiam constituunt. sit quidem tum demum lumen illius elucere censent, cum volimias rectam rationem
so sequitur; neque ab illius praescriptione rece
dit. Cum vero voluntas cum mente non con
sentitubi furore,& amentia statum animi dissis pari diripi,& inflammari, omniaq. turbulentis erroribus perturbari, atque commisceri, praedicant. Eorum igitur sententia sitimma sapientia rectae rationis imperio continetur; summa vero insipientia in temerario cupiditatis dominatu consistit . Cum vero recta ratio constare
non possit, nisi lumine diuinae mentis illustre- εο tur; illiu R. praesidio contra cupiditatis impetum muniatum,illudq. caeleste lumen ,atque prssidium, nemo sibi milit absque fide compara-
130쪽
r relinquitur, eos tantum pientes esse no- . dii nando qui cum fide vimina qui vero ab illa . deseriintur,esse mentes,& furiosos,tenebri'. densissimis obsicuratos. Ergo, csi ρο--fides totu anima regit, & in veri,i Diuini stadiu ra Apiat, consequens necessario est, ut non cernatur solum in credendo, si etiam inobediendo. siquidem obedientia ,- ex firm mentis asesensione nexa, & apta est, & cum illa magno quodam naturae vinculo copulata. Utrumque autem,a nobis Dei verbum, quod fides semper intuetur,effagitat. Tunc igitur .---st per fideles habendi sium us,cum Dei verbo audientes semus . verbum autem Domini est lex illius sempiterna, quae praescribit honesta, & a sagitiis auocat, omnem que vitam salutaribus monitis temperat,atqae moderatur. Ad huius nos cultum pactione adstrinximus, fidemq. s framento confirmauimus; scidereq. cinctissi- :
mo ipsi Diuin e lagi non omne sique vitae nostrae . ratis nes, addiximus. Cum igitur Dei Iegem transigredimur, fidem datam frangimus, & simul a Deo deficimus; atque salutem nostram 'odimus ; ta,vd merito Infideles hae ratione appellari debeamus. Qui igitur Dei legem sequitur; illiusq. se ratione , & voluntate conformat, is recte fidei munere fungitur. Ne autem melius videamus, omne fidei studium in Diui ' na lege versari, opera: pretium erit animadue tere, quo modo non modo sinctiones illae sempiternae, quae ad verae iustitiae cultum referu
tur, verum etiam ritus, atque caerimoniae,quae
erant adventu Christi delendae, ad fidem sanciendam institutae fuerint. Non igitur erit alienum , aliquot arcana legis , lacris inuoluta mysteriis, explicare, & paullo di Iigentius en dam contemplari. quod sequenta libro iaciemus.