장음표시 사용
711쪽
plura quam opus sit, ab ι paue ora habeam hominet. 9-ad enim i s si caret, miscessarium erae Permutationem facerae. . V. Ο3sERVA NDv M tamen est, dari quasdam res vitae humanae uti
Iissimas, quibus nullum pretium intelligitur impositum, vel quia dominio sunt& debent esse vacuae, ves quia a commerciis humanis limi sepositae, uel denique quia 2 commerciis nunquam aliter quain appendix alterius rei consideraniatur. Cum etiam lex multas altiones eastra commercium remouerit, eadem opera pretium iisdem detraxisse intelligitur. Sic Cum superiores partes aeris, aether, ac melestia corpora vastusque Oceanus a dominio humanosint exemta, nemo recte isdem pretium tribuerit, utut maxima inde in vitam humanam reviundet utilitas. Sio m ipso dum leges Romanae a commerciis excluserunt res sacras &religiosas ', pretium iisdem detraxerunt; utut alias multis e
rum ad pretium constituendum intriinsece nihil desiti Sic liberi capitis ideo nullum est pretium quia contradictionem implicat, esse liberum, & esse ita commercio, quamprimum enim aliquis venalis redditur, liber esse deliniti Indo& hoc intuitu libertas dicitur res inaestimabilis; uon ideo solum, quia η moda eius tanta sum, ut omnem aestimationem excedere videantur. Muo loco tamen notandum,quod tradit PHILO Iudaeus deSpecialibus legibus Dag. 74. Ed Paris J Brum, qui via filum Maa sua. partemue horum, sed σ hq s devovertim,
pretia consit ut a 'G. non iuxta sermam aut Procerisauri aut aliis simile, sed νω-uorum numero. ratioue Iamum sexus aetatisique habita. Praonit enim lex ob anno XL ad LX. viri pretium CC. argenseor solidos. mulieris vero CXX. a quinis aurem aetatis anno ad XL masculi Lox seinnae XL ab infantia . que quinquennium, massuum fleminae XIL Grum vera qui sexagesimum vitae annum excesserunt. suis LX. anus XL solidos. Cur autem pariter omneι eiuriam aetaιD. I omnes ei dem uexus aestimati sim, tres cause asseruntur valde idoneae. Vna, quia par N Amilis es istorum dignitar, μι magnates fluae humileν υ eant. Astera vero, quia bain aequum videbatur, vota facienses aestimari eisdem conditionibur, quibus mancipia venalia. In illis enim
specta ν plueritudo I bona babitudo corp/ris, vi cemitur, si ista de uerim. Tertia causa es praecipua, quia apud uos imparitas honoratur, apud Deum paritas. Multis quoque rebus ideo pretium censetur deesse, quatenus separatim teneri nequeunt, quae tamen eius rei, cui accedunt, pretium insigniter augent; sicut earundem desectus, aut eaedem prauis qualitatibus affectae idem non parum min
uni '. Sic aprico solis lumini, liquido & puro aeri, amoenae faciei terrae, luatenus oculos duntaxat pascit, vento, umbrae&similibus rebus in se Sistoriam non est pretium, cum mortales talibus sine usu terrae frui non possint. Asteadem quantum momenti habeant circa pretium regionum. landorum, ac praediorum, nemo non nouit. PLINIVS N. H. L. XIL E. I. de platanor iam ad tributarium etiam pertinen/ solum, in genter vectigri pro umbra pendant. Sic in
g. V. t Cui exclusioni pia Brum ansam de- m Me faeia ae . dam moretiram infera, δ en locudite videtur. Cong. THOΜ Ast Vs de bono. I-m. f. g. ct s. Inst de R. D. Titi Pand. de Rerum feeularisatorum natura g. 1. de seqq. ligiosi, di sumptiluit funerum. Quo nomine Sepulahra ueniebant, dicata g) Liberi rapitis quatenus in statu naturaliciis Diis Manstu . Locum a tem νεών - v-- sideratur. minus enim in statu civitatis uigregesidi
712쪽
Belgio ab iis, qui molas alatas exercent, annuum tributum exigitur ' pro vento publico, uti praetexitur. Vnde obiter patet, quomodo decidenda suerit illa controuersia, ab Demosthene olim iudicibus exposita, de umbra asini. Scilicet non poterat prohibere conductor asini, quo minus dominus asini eo se abiiceret, quo Vmbra bestiae cadebat. Sed conductor statim umbram poterat eripere, asino in alium locum aeto . Denique quas actiones leges csuinae aut humanae vel gratis exercere praecipiunt, vel omnino Mire vetant, adeoque extra commercium ponunt, iis nudam per homines pretium recte constutui posse, nee ob pretium eas inuicem exerceri debere adparet. Quo eX genere sunt actiones illae sacrae, queis effectus aliquis supernaturalis ex instituto diuino est assignatus; puta, remissio peccatorum per absolutionem sacerdotalem, adplicatio beneficiorum spiritualium per exhibitionem saeramentorum,& similia; quae si quis pro pretio alteri praestet, fimoniam committere dicit . Et numo talia metiri impium & irreuerens in diuinum Numen habetur. Vid. Actor. IIX sto. Quo pertinent & illi; qui ossiciis sacris indignos accepta pecunia praeficiunt: cum talia in dignissimos gratis conferri par taret. Aad. decretum GRATIANI caus. I. quaest. I. g. 3. Sic nec praemia ac testimonia vi
tutis ac eruditionis immerentibus pro pecunia tritaenda; non solum quia ista hoc modo euilescunt, sed ia quia saepe ambitiosum ob titulum tales muneribus publicis admouentur, magno cum reipublicae detrimento. Et sane erubesce dum est ordini literario, sicubi talem sta licentiam hela sumere nonnullas, qualem ioco exprimebat Fabius Beneu lientes ICtus, apud Ianum Nicium ERYTHRAEUM Pinacotheca II. C. 29. qui cum iret, ut non-neminem Doetorem faceret, sorte in via in asinum incidit, qui diducto rictu speciem quandam ridentis inciebat. In quem inruens; quid rides, inquit inepte ' Te suoque p.f
mm Serum habet ingenium. eum libet Accipe duit. O vini v s de Arte Γ Α- manli L. H. Eleg. Io. vers et . & seqq. J Aliter Chinenses, de quorum examinibus & promotionibus, vid. NEvHop. in generali Descripsi Sinine. 3. Huc facit illud PLINII N. H. L. XVI. c. 4. Coronae cisteas militum vim tuti, insigne clari semum: D ridem vero σ elemeruiae Imperatorum, postquam civ Bum bellarum profano meritum coepit videri ciuem non occidere. O mores aeternos, qui tanta Frea honore solo donaverinst. σ eum reliquas coronas aino commendarenι, βω- tem eluium in pretio esse miserim. elara professione, seruari quidem hominem nefas esse
Λuri eausa. Sic Iudex, quam gratis administrare debet iustitiam, pretio non recte potest vendere. O v I DI vs Amorum L. I. U. io. Ners 37. & seqq. 1
Non bene emam veniant pari inia reses: Non bona selecti iudieir area patria Turpe ress empta miseros defendere lingua.
rnendi lihedimi haamnem sit In eommereio , nihil vetat. v. G R T I V s L. I. de L B. 6 P. I. II. ct in no . Cons infra L. VII. e. s. s miam da etiam quae profieiscitntur a libero homine, ad aequum modum aestimari posse, silpra ostendimus L. v. h. q. E. H. .
713쪽
Turo tori reritu eosius aetere Paternos,
Et faciem lucro prosiluisse suam. LvTARcuus Romulo pag. 2s. A. B. J vhi de ossielo patronorum ad
ribui turpa habitum, sordidum. Εκ quo sonte post lex Cincia profluxit. SE-υκcA Hercule iurente, fures I a. His elamos rabiosi fori Iurgia venaeus improbus, iras B verba loeat. COM. INTILIANvs Inst. orati L. XII. c. s. Sic in legibus Romanis indignum iudicatur numario pretio aestimare Philoso-nhiam, & ciuilem sapientiam. Vid. L i. g. 4. s. D. de Extraordis. cognit. &G oetius in Flori spars ad h. I. Add. DUINTILIANvs Inst. Or. L. XII. c. r. ubi disputat, an eloquentiae debeat este pretium. Pleraque hae ipse, interata dicit, γαμοι videri tralia, quod pretium habent. Sic non recte operam suam
tio locat tollendo homini sicarius aut veneficus; stylum & eruditionem in , qui mendacia in aliorum fraudem disseminat; fidem suam, qui periuriis aliorum inlustra causas subleuatum, aut iustas subuersum it,& huius farinae alii.
g. VL C A v s A E autem, cur unius 8t eiusdem rei pretium intendatur, vel remittatur, adeoque Una res alteri praeseratur, licet haec aequalem aut maiorem usum in vita humana videatur obtinere, sunt variae. Haec enim inque adeo necessitas rei, aut nobilitas usus primas semper non tenent, ut potius ea vilissima esse cernamus, quibus vita humana minime carere potest; ideo, quod non sine singulari Dei prouidentia uberem eorum prouentum natura es fundat. VI TR v v I vs de Architect. L. VIII. praelat: Diuina mem, quaa
proprie nec/ssaria essent gentibus, non constituit di cuia σ eara, ini sunt margarisae. aurum, argentum, cara rasu . quae nec cor ur, uec natura desiderat: sed fine quibus mortalium vita non potes esse tuta, effudis ad ma m parata per omnem mund m.
Ergo ad intentionem pretii inprimis facit raritas ', quam ultro procurare inter arcana mercaturae a nonnullis habetur. S so L. XVII. fpag. 799. ELParis risi. Ed. Amael de Aegyptiis: Non permittunt bibium mul is an locis nasci:
quo Iis, ut penuriae pretium imponentes, prouentum quidem augeant. communem De
usum atque eommiatiarem violent. Sic Hollandi in multis partibus Indiae arbores caryophyllorum & nucum myristicarum extirpant, prohibendae aromatum istorum nimiae copiae. Raritas porro non parum commendatur, ubi ex locis longe remotis res asseruntur. PLATO Euthydemo: pag. ait. C. Min
714쪽
meωφοι ἡρυν κ ευπορα ἐρδαμως. Quae rara Ium. habemur in pretis: at ea is ter quae vivimus, s ea quao sunt in medio posita, nequaquam. Nam A aquam raro reperiri imaginemur, quanto ea preι1 or esse nabis videatur omnibus. quae in pretia habemus t avi A imaginae r mutium auri temere humi iacere prosectum perinis atque lapider, cui adeo pretiosum imum fore ex simabimus, avi a qua tam Ateire inclusium I asseruatum iri ' Μ A M E R T I N v s Paneg. Iulian. D. Ir. num. 3. M. Cellar. JPuaesiti mas duo non gustu, sed di uisaribus aesimamr. Addatur P LINi v sL. VII. c. Ist. de duobus pueris, altero in Asia, in Gallia altero nato, mira sumilitudine: quos mango ideo supra omnem taxationem iudicauit; & Ant nius non aliud in censu suo magis ex fortuna sua ducebati Scilicet ambitio mortalium praecipue aestimat, quae cum paucis est habitura communia; iacontra eidem vile est, quicquid intra cuiusuis supellectilem cernitur. Imo& saepe peruersis mortalium ideo aliqua res magni aestimatur, quod istius usus sit vetitus, interdicto curiositatem hominum irritante. Inde recte perstri guntur Lucra No in Nigrino pag. 38. 39. O. Amst T. I.J illi, qui media
etiam h me opplentur rosis, raritatemque illarum V intempsitium amant: Illis a
rem . quia suo tempore re secundum naturam fit, pro vili σ abiecto fasidiunt. Sicut& alias hominibus nihil fere pro bono habetur, in quo non sit possessori alia quid praecipui & eximii prae eo, quod possident caeteri, aut cuius se nomine
non possit prae caeteris efferre. Quam ob causam etiam honores cumprimis raritate commendantur. Vid. Cornelius N Epos Miltiade. c. 6. CICE Ode Inuent. L. II. R. 39.J Praemia virtutis T in is Ianeta easa esse op-ιra: ne
que ea aut eum improbis communieari, aut in medioeribur hominitar pertiustari. Baeerim rara s ardua sunt, ea ex praemia pulcra N iucundia hominibus videntur. Etsi
hoc ipsum reuera sit ex prauitate & malignitate ingenii humani, solida honaeκ raritate aut copia possidentium aestimare ; quippe cum possemo boni mei per hoc non reddatur deterior, quod & alii idem possident, nec praestantior, licet alii eo careant. Sicut, verbi gratia, valetud o mea non eo minoris est, quod & alii valeant, aut maioris, quod alii aegrotent. Sic cognitio veri non minoris est, quod & alii eam obtineant; nec lapientiae pretium in se accrescit, ruod alii stulti sint Vnde qui in eo se iactat, quod alii bono, quo ipse gau- et, careant, reuera alienis malis videtur gaudere. Contra cui bonum suum minoris est, quia id alii quoque hahent, inuidia erga istos tangitur. Sed nimirum, uti in multis aliis, ita & heic a recta ratione communis hominum inclinatio abit. Vid. Numerorum XI, 28. 29. Marci IX, 38. 39. Inde ambitiosi hominum luxuria multis rebus, queis iacillime vita humana carere poterat,
715쪽
enormia pretia imposuit '. Quod aliqui ideo laetum putant, ut posset ali
quis magnarum & enormium diuitiarum esse vis. Cui ignota sunt immania
pretia unionum, quorum dos omnis in candore, magnitudine, leuore, Pan ere, haut promiti rebus, in tantum, is nulti duo reperiamur indiscreti. De quibus ubdem PLINIus L. IX. c. 3s. Principium culmenque omnium rerum pretii madigaritaι tenent. Eae cum Romae in frequenetem, promissuum inum venissent. Alexandria in ditionem redacta, nee multum arue Syllana tempora ibi coepissem, tantope pere pes fuere frequentatae, is etiam pauperes foeminas istis Uectauerini, dictitanter, lictorum feminis in publico esse unionem. Gemmarum aliquas extra pretia ulla, laxationemque opum humanarum aiatiramur, ut habet IDEM L. XXXVII. Pro m.& L XXXII. cap. g. Ouantum apud nos Induis margaritis pretium est, tantum
apud Indos in creatio. Namque ista persuasione gentium constant. Add. IDEM L. IX. c. I . in fin. C. M. L. X. c. 29. L. XII. c. I I7.r9. L. MILIs. L. XXXVII. c. 4. I D E M L. VI. c. II. de Serico: Tam multiplici opere, tam longiquo Or- Lbe peritur, in in Publico matrona transluceat. Quin stultitia hominum in eo praeclarum quid esse autumat, si res quaepiam magno constiterit . - LAMPRI Di v s de Heliogabalo: fc. 29. in line.J Amabat Abi pretia maiora diei earum rorum , quae mensae parabamur, oreain conuiuio hane esse asserem. IVVENA L.
Sat. XI. vers. I6.J mgis illa iuuant, quae pluris emuntur. CvRTIUS L. VIII. C. 9. Aestimantur fur eamenla arsuantis freti pretio, quia libido confluuit. S EN E C A Consolat. ad Heluiam C. II. amiquis nominibus artificum argemum nobile, aes paucorum insania pretiosum. Hodie succino apud nos modicum, in oriente ingens pretium. De tulipis memorat Ianus Nicius ' ERYTHRAEVSPina t. III. c. II. in vita Ioannis Barciati, qui earum suerat studiosissimus; eas ante triginta abhinc annos dum ista scriberet, in summis Alpibus sine cultu, honoreque iacuisse s inde in urbem allatas; ob nouitatem tantum illis ab homunum cupiditate pretium statim accessisse, ut bulbi earum quidam singuli centenis numis aureis, & amplius venierint. Post tamen cum se multiplicassent, ita earundem pretia concidisse, ut vix vilius quid illis haberetur. Add. IDEM loco dicto c. et . Scilicet in talibus, qui es modus es dismis, idem es V aestimationis. de di iis es finem facere pretio, nisi lilidini feceris. CICER o L. IV. fc. .J in Verrem. Reserendum quoque huc illud P L IN It L. XXXIII. Pro m.
M .rrhina I crasullina ex eadem terra odimur, quibus pretium faceret φώ fragil tas. Hoc argumentum opum, bare vera luxuriae loria existimata es. habere quod
sis flatim perire. SENE ca de Beneficiis L. VII. c. s. Video erasullina,
quorum acrenesit fragilitas pretium. Omnium enim rerum volvtas apud impertio
ipso, quo fugari debet, perieuo crescit. Et est sane inter stoliditates gentis humanae non minima, quam quondam miraIur es nil ophus Arson, quod eos, δε- peruacua qui Polfidem, Portur ducam beatos, quam illos, qui abundans Meegariis N incita
Q NieoI. BuRGUNDUS L. III. Histor. Beu 3 Donim qui modias est is lis rebaia et idit sita ad A. is6s. Ioquutiis de Christi statua, Anto- tis, idem est aes atronis. Dimile est enim fidemnii Helmontii opere: mitis, inquit, no tissimam facere pretio, nisi tibiani feceι te. CIC E R o in
artem etiam in reliquiis ratim-, at ue εὐυν pe- Verrem L. IV. e. T. Quam propter eupiditatem e .niam voluptas taxauis. si θνe Grum remma et nuchus artifex in L. I. pram. C. Comm. de te ea retia , non ex mentrum commodo, seae pro euitilis iis, Alimos LXX. Nedacra autem LX. tantum va. quo volvtati aut curiosis σε extenduntur. H. let.
716쪽
de lapillis, qui tanto pretio petuntur: Eorum inopibus nihilo deteriorem, quam alunarentibus esse vitam. Vnde & recte inter stolidas vulgi opiniones refertur, res aestimare vel ex nouitate, vel ex raritate, vel ex dissicultate, vel ex Ieregrinitate, ni eaedem bonitate D utilitate commendentur. Vid. CHAERON ae la Sagine L. I. c. 39. n. v. & L. II. c. io. n. p. Facit quoque huc illud AO AT H ARCHIDIs de mari rubro. c. 49. de Alilaeis & Casandrinis, copi
iam auro regionem incolentibus. Cum triplo aere aurum comminam: σ proferis N duplum reddunt. N argentum auri decuplum valet. Modus enim aesimarionis comparatur ad rationem ab dantiae N raritatis. quibus in rebus lata hominum vita non tam ad naturam res, quam inar necessitatem Nouit. Res vero quotidiant
usus, & quae potissimum laeeunt victum, amictum, & arma, praecipuam
pretii sui intemonem nanciscuntur, quando raritas ea ridem coniungitur cum necessitate; uti solet fieri in annonae caritate, & in obsidionibus aut lentis mulgationibus, ubi fames sitisque quouis pretio deliniri, vitaque seruari postulati UINTILIANVS D lam. Ist. In magna impia quisqvid em potes viis est. P LINIV s N. H. L. VIII. c. s7. memorat, venisse minem m. numis, Casilinum o Mense Annibale, eumque qui vendidit, fame interiisse, emtorem vixisse. Pretia rerum artificialium praeter raritatem quam maxime solent intendi ex subtilitate& elegantia artis, quam prae se serunt M. Circa quam aestimandum adeo ruis
dis scit Lia Mummius, ut, eapta Corintho. cum maximorum artificum Perfectas manibus tabulas ae statuas in Baliam portandar locaret, t ereι praedici conducentibus, fleas perdi:sissent nouas eos reddituros; apud Vellei. PATER CULUM L. I. c. I
Nonnullis multum opinionis accedit a fama artificis. Nonnulla propter pri ris possessoris praestantiam magni fiunt. Sicuti Luc IAN s aciuersus md ehum p. 386. T. II. Ed. Amstet.J memorat, aliquem Epieteti lychnum fictilem trecentis denariis mercatum esse, speran/, futurum micet, in si noctu adisam lueernam legi=t, mox Epicteti sapie uiam somniaret. Sic apud Peruvianos quondam urbis Cusco tanta erat dignatio, ut etiam semina, quae prope eandem prouenerant, maioris aestimarentur, quam ae alibi enata erant, utut de caetero honitate non praecellerent. Garcilasius de la VEGA Commenti Reg. L. III. c. sto. Facit & hue operis dissicultas, artificum aut operariorum frequentia, & raritas, & similia. CICERO Bruto: D. 73.J Atheniensium plus interstiti firma tecta in domiciliis habere, quam Mneruae signum ex ebore pulce rimum: tamen ego ma Phidiam esse mallem, quam vel optimum fabrum tignarium. Ouare non quantum qui1νε ροβι, sed quami quisque δει, ponderandum est, traesertim eum pauci pingere egregie possent, stur fingerer operarii autem aut baiuli deesse non
postat. Sic Nicias talento emisse seruum dicitur, qui argentifodinis praeesset.
De immani earum pretio in Belgio eiusmeeatim plura habet M vNTINGrvs Libra deplantis, Belsi rescripto, at extat in BAR LAEI L. III. Elegiar. earmen in Barbari floria. quein T lipain voeant, variam sortunam, quod ita finit: Excidit e pretist fias barbarus. excidiν - ,2αι sto a diuoι eoniatione fiat. H. Imo res artificiales , in qui biis subtilitas de elegantia ingenii laseipiendae sint, vel sic raris admimerantur, ideoque hae qualitates non bene ab Auctore raritati opponuntur. Vid. TlIOΜ si us de Pretio affectionis. v. 1. 3. .
717쪽
ε 6 LIB. V. CAP. I. DE PRETIO.
Apud XENopHONTEM Memor. L. II. pag. 4m. in fine Ed. H. Steph. c. s. num. 2. Ed. Οκ. J Operarum denique & actionum pretia intendit earundem dissicultas, dexteritas, utilitas, necessitas, agentium raritas, eminentia seu dignitas, libertas actionem intermittcndi, & si quae sunt alia. Huc spectat & illud A st 1s-
To T E LI s. Polit. I. c. 7. II. 'Eισι δε τεπικωταὶ μεν νων ωγασιῶν, οπου ἐλά- χι- mrrae. βανα νοτατ δ, D 'ς τα σωματα λωβῶ- μαλιτα. δουλι--ταται δἰ, τῶ σώματος πλM ηπεις, αγοε ταρ δὲ, e που ἐλαχμπον προσδῆ ἀρετῆς. Sunt operationes tuae artificiosi mae, in q--ι minimωm fortunae es: illae sordidissimae, in quibus maxime inquinamur corpora: illas semtillusimae. in quibus eorporis es usus plurimum: illae vero ignobili mae. in quoviminimum requirisur virautis. IDEM L. VIII. Polit c. a. Viae orem exercitium putandum, ta ars s disciplina, quaecunque corpus, aut animum, ain mentem liberi hominis ad opera V usum virtvtιs invium reddum. Ad aestimationem autem
operae plurimum conditio artis iacit. Circa nobiliores tamen operas obse uandum quoque illud SENECAE de Benefici L. VI. c. Is. Baedam pluri3 sunt,
quam emuntur. Emis a medico rem inaestimabilem, vitam, ac valerudinem boam
a bonarum artium praeceptore sudia tiberalia σ animi eultum. Iraque his non rei pretium, sed operae seruitur, quod deseruium . quia a rebus Auis avoeari nobis vaeant mercedem non meriti, sed occupaιionis suaefcruris. Add. Qv IN TIL I AN vs Inst Or. L. XII. c. 7.
f. VII. SED & illud contingere solet, Ut certae quaedam res non communiter, sed a singulis magni aestimentur, ex peculiari aliquo assectu: id quod vocari solet pretium assectionis. Quo pertinet dictum cuiusdam Arabis, quod
refert L Eo Africanus L. III. Ouicquid chartim. quamuis carum. 'lcrum, earum non est: neque nimis con ι isse inccndum es, quod animo arridet. LI E A NI v s clam. I. Δαπῶσα τῆ πῖ λαριανοντος ηδειην κροβ . Omne donum proaecipientis solutare aesimarum ' Atque hoc inprimis circa animantia euenit ex
quadam quasi familiaritate aut quia genio nostro sese aliquomodo adplicare
norunt; aut quia eorum Ope magnum malum effugimus; aut quia insignis euentus monumentum sunt. Multas res quoque auctor, aes quo in nos sunt translatae, commendat, Ut nolimus pro pluribus rebus, eiusdem caetera bonitatis, illas permutare. CATVLLVS: s Carm. Ia. vers. II. IzIM J Mili finis
teum remine; quia me non mouet aestimatione, Verum est Mi ηMοσinis mei Adaliso v I D i v s Epist. Heroid. XVI. I. vers. 7r. 72. J Acceptissima semper minnara funa, auctor quo pretiosa facit. Multi quoque res magni aestimant quia a magnis illas aestimari vident, quibus praecipue ipsi placere volunt Sic
. VII. o blime loeutu praeeunte Cl. ΒΑ -
2 E Y R A e o, restituimus ex ossie. H. ct C. L. I. e. 14. g. 4. fremim meum occidisti , non adfectionea Msim adas se pretio suetina sistitim tuum natu ratem fuis occiderit, quem in main emptum velis ιθ sed qua- . omnubus valerer. Sextus quoque diis dius ait, pretia rerum non ex adfectione mes ut
iis adfectionis l. 3. 3. Ia. 13.3 Si quis inuitus vendere e atur, regulariter tale pretium minituendum, quale a tertio haberi potest, vulgo existimant. Vid. TIRA- v E L L v s de Retract. lignas. I. I. gloss. v. l. 4.ct
718쪽
677 Sic saepe certo cibi aut vestimenti generi pretium accedit, quod Rex mdelectetur. Vbi tamen aliqui obseruant, in emtione venditione non debere pretium rei intendi ex assectu emtoris: nisi aliae causae pretium intemdentes concurrant '. Sicuti nec pretium assectionis leges Romanae attendi volunt in restitutione damni, sine dolo malo dati '. Vid. L. 6. ad D. L. Aquit. Etsi mercatoribus non infrequens sit, ex affectu & inclinatione emturientium
pretium augere. Sic DIODo vs Siculus L. V. c. as. Mucii ex Italia negotiatores pro familiarι AH auaritia temulemiam Sactorum in quaesium secum veriunt. Hi vinum ad eos deuehara, σ inaessimabile inde pretium reportant. Pro eada enim vini fluerum recipium. tu minisrum permiatanter. ID E M dicto loco c. I . a B
Iearibus Unam foeminam quaternis viris aestimatam resere, ob procliuitatem in Venerem. Potest tamen pretium intendi ex affectu venditoris; modo hunc emtori significet. Nam in emtoris gratiam desiderium rei sibi perdilectae concoquere est utique aliquid aestimabile. Add. L. δε. g. r. L O. D. M L GLcidiam. Aliquando denique pretia rerum aut operarum insigniter augentur ex vitio quodam animi; puta ex vana gloria, crudelitate & aliis. Quanti capita hostium veteribus Gallis aestimata sint, vid. apud Dio Do v M Siculum L. V. C. 29. & STRABONEM L. IV. pag. I 36. I98. init. Ed. Paris 3 . in
ta. Ed Amst. J3. VIII Ε τ isthaec quidem in uniuersum pretia rerum intendere s
lent; ut iisdem contraria eadem remittunt. Enimuero in pretiis rerum si gularium helo & nunc determinandis, & ad iustam quantitatem redigendis alia quoque considerari solent. Et initio quidem obseruandum, inter em, qui in naturali libertate vivunt , cuique licere rei suae pretium pro lubitu statu re, quippe cum in eo statu quilibet suarum rerum atque actionum summus sit moderator. Nam si vel maxime alius rei meae tunc pretium vellet ponere, penes me tamen erit eiusdem aestimationem admittere vel reiicere, iamque reuera ipse eius rei ero aestimator. Ac licet rei meae pretium sorte infin tum ponam, nemo tamen super eo queri potest, cum nullius intersit, quantas mihi ipsi diuitias fingam; ac aliis, quibus id pretium nimium videtur, nihil facilius sit, quam rem mihi meam relinquere. Ergo si quis utique rem meam velit habere, necessum est, ut quantum mihi pretium suerit visum asserat. Sicut contra, si ego meas merces extrudere velim, oportet in accipiam, quan tum emtori fastidioso dare placuerit Igitur non nisi tunc iusta querendi causa datur, quando quis per inhumanitatem aut eκ odio inuidiaque indigenti res, quibus abundat, vel plane vendere recusat, vel non nisi dummis conditioni-
in praefat. de Retract. ennuent. FRANTE RIVs L. III. Resol. 2. n. ελ Η. V. supra L. III. e. r. I. u. L. VIII. l. fines. eim Ieg. seq. D. Rerum amotar. H.
0 Aneshim quoque eiet, si res meae sit vieina,
ex tune ione eommoditatem aut Omatrimitura al
latura. Hine votum illud apud H o RA TI v Μ II
719쪽
s g LIB. V. CAP. I. DE PRETIO.
hus vendere vult. Ex quibus consequitur, in statu naturali quammula rerum pretia ex conuentione contrahentium definiri; nec contra morem commemi rum peccasse quenquam argui, si, modo inhumanitas in egenos absit, occasone data lucro suo non desuerit. Vid. Genes. XLI, 49. XLVII, Ix seqq. Enimvero in ciuitatibus pretia duplici modo definiuntur; uno modo per decretum superiorum, seu per legem; altero modo per communem hominum aestimationem & iudicium, accedente consensu eorum, qui inter se contrahunt. Ρrius aliqui solent vocare pretium legitimum, alterum commune seu naturale. Pretium legitimum regulariter cum iustitia & aequitate praesumitur congruere, nisi manifeste contrarium adpareat. Nam interdum & heic supina ignorantia, saepius odium aut gratia aduersus ementes aut vendentes, aliaue corruptio, vel etiam proprii amor lucri interuenire possunt. Consistit porro pretium legitimum tere in siue in puncto, nec latitudinem habet, sed quantulocunque excessu iniustitia committitur. Et quidem, uti frequentius fit, quando in gratiam emtorum illud taxatur, venditori non licet vltra quid exigere '; emtori tamen cum venditoris consensu minus licebit dare, dummodo saltem infimum G dum in pretio naturali attingat. Et venditori licebit minus accipere, modo id non tendat in iraudem aliorum mercatorum. Quod si autem idem sit laxatum in gratiam venditoris ', tunc emtor non poterit recte urgere venditorem ad minus accipiendum: etsi hic, Ubi velit, minus possit accipere, cum cuiuis commodis suis renunciare liceat. Potest tamen venditor recte plus accipere, modo non excedat summum gradum in pretio naturali. Quanquam frequentius videatur, ut operae ingratiam eorum, qui easdem locant, taxentur, quam merces in gratiam venditorum. Quo loco tamen obseruandum, alicubi su tiliori modo caueri, ne certarum rerum pretia ulmis intendantur. Sicuti in ciuitatibus Graeciae receptum erat ', ut venditores piscium non sedere deberent, sed stares ut illi standi taedio, lassitudineque consecti, quam recentissimos, & pretio aequo vendere f. IX. A sT pretium commune, quod per leges non est laxatum, habet aliquam latitudinem, intra quam plus minusue possit exigi & dari. De isthoe pretio intelligendus est S E N Ee A de Beneia. L. VL α is. 2uid interes
quanti fit, eum de reris inter ementem o venaemem est eneria; Pretium cuiuique rei
pro tempore est. Cum bens ista Diadaureis. tami FuAt, quanto pluris venire non possunt. Et L. M. D. ad L. Falcidiam. Pretia rerum non ex adfectu, nee militate δε- gularum, sed communiter funguntur, id est, tanti sunt. qmoti omnibus valerent. Con . L. In D. ad L. Aquiliam. Huc etiam facit locus ARISTOTE Os Nicom. IX. 1. Quibusdam locis leges sunt, ne de voluntariis remmerciis iudicia flant; eo quod oportem eum eo, sui credidis. ira dissoluere, quemadmodum jocinatem iniis. Iustis
Quoniam propter publieam utilitatem tiae pretium eonstitui solet, M. 33 Vti fit in emtione annuorum redituum. Nam qui annuos reditus eonstituunt, hoe pse rumque faelum in siunma necessitate. H. a talu legem Stratoni m. ouo nemo eost Solonia tempora legum auctor exulterit prudentior, stulisse se ibit A Lux a Comi eva Leherei
720쪽
enim esse putat, ut cui permissum es, it statuat, quam qui term t. Nam plerumque non aequi aesimant qui habent, s qui habere volunt: sis enim fluxtii, V quae
danι digna mHιο pretio videmur. Sed retributio tamen tanta fit, quamam saruerunt illi, qui acceperunt. Oporter ainem fortasse non tanti aestimare, quanti apparet alicui,
eum habet; sed quanti aestimabat, antequam haberet. Caeterum propter dictam latitudinem tres quasi gradus communis pretii vulgo faciunt; infimum seutium, mediocre seu moderatum, & summum seu rigorosum. Intra quam titudinem si subsistatur, carius aut vilius res aliqua emi vendique potest. Quanta autem sit illa latitudo, ita accurate in uniuersum definiri non potest. Neque quidquam expeditius dixeris, quam illud esse iustum pretium, quod communiter solent dare illi, qui & mercium & sori sunt satis gnari. Quo referre possis illud VARRONI s de Ling. Latina L. IV. Pretium es, quod aestimationis
emtionisque causa consiluitur : dictum a peririr, quia bifilum possum facera recte M. Quamuis eam derivationem SALMAs Ius de Usum irrideat.
. X. CAETER v M in communi illo pretio definiendo solet haberi
ratio laborum &eκpensarum, quas mercatores faciunt in mercibus adportandis& tractandis '. Nam hoc praecipuum est fundamentum, quare mercator Ca- ιrius possit merces vendere, quam emerat. Intelligendi autem sunt isti sumtus de iis duntaxat, qui communiter solent fieri: casus extraordinarii huc nihil facere iudicantur. Vnde non audietur mercator, si ideo maioris velit aestimare suas merces, quod dum illas aduehit, ipse crus seegerit, aut graui morbo conflictatus sit; aut quod partem earum naufragio, aut furtis amiserit 3 nisi fimul hoc casu raritas mercium prouenerit. Multo minus, fi istas quoque impensas emtoribus velit imputare, quas ipse superflue, & praeter leges prudentiae mercatoriae fecit. Omnino autem abs mercatoribus aestimari potest, quod ipsi tempus, cogitationes, & curas occupant in mercibus conquirendis, seruandis, aut distrahenss. Item quolsamulorum operas conducere necessum habeant. Et valde inhumanum foret, simulque opprimendae hominum industriae id neum, ex negotiatione,aut quouis alio vitae genere non plus alicui lucri velle concedere, quam quantum ad parce ac duriter tolerandas ipsius necessitates sufficit. In aestimationem quoque venire potest difficultas, longitudo, ac periculositas itineris; item diuersus pecuniae & mercium valor in diuersis locis. Praeterea solet variari communis valor ex modo emendi aut vendendi. Qui enim vendunt me ces minutatim, seu per mensuras minutiores, largiusculum possunt exigere pretium, quam qui magna in copia easdem simul distrahunt. Nam istis maior molestia adhibetur; & lucrosius est simul ingentes pecuniae summas accipere, quam minutatim modicas summas colligere. Sed & constat, quam subitas &Bequentes mutationes forum recipiat en copia aut paucitate ementium, pec