장음표시 사용
331쪽
De locis Theologiae externis. Adst. ΠXterni Theologiae loci sunt. ratio naturalis,l a Philosophorum placita , Historia humana nam di tua historia , quae habetur in Libris Sacris, .
ad Scripturam pertinet). De ratione naturali, et Phi-. losophorum placitis diximus in Dissertatione Prodroma, quantum sussccre putavimus. Resint ergo humana historia , quae 'duplex est , Ecclesiastica , et prosaria.
Historia humana Theologo palde utilis est. Prob. Ex historia humana discimus. quid antiquum .it, quid novum : quae dogmata in Conciliis sint si tuta : quae vetus, quae nova Ecclesiae disciplina et quae praxis Sanctorum in civilibus reipublicae per urbationibus , aliisque vitae moralis officiis , quae quidem praxis quodammodo vivens quaedam divinae legis in rebus obscuris explicatio est, et virtutis in- Citamentum ; qua occasione scriPSevini Patres , aut habita sitit Concilia , quod valde iuvat ad eorum sensum intelligendum. Atqui haec omnia adeo sunt utilia , ut nemo possit eruditus censeri Theologus ,
rulenter ostenditur. Hinc ex ejusmodi undequaque corrogatis inseriptionibus , aliisque Ecclesiasticae antiquitatis monumentis , novum quoddam lapidariae , ut ita diram , et antiquariae Theologiae specimeta edidit saeculo superiori D.Ge. Derus , mem laudat in litteraria historia M. Andres Tom. VI. Lib. II. ca . 5 His autem addi Possunt Acta Ss. Μa . tyrum syncera apud Ruinarium. Quod enim illi Spiritu S. incitati coram tyrannis libere professi sunt , veluti cominianis eo tempore Ecclesiae sides hahcnda est. Item Ecclesiarum Liturgiae , aliaque Ecclebiasticae antiquitatis monumenta.
332쪽
Τirones igitur compendium aliquod Ecesesiasticae historiae perlegant , quale est Breviarium Ecelesiasti e Nisi. Laurentii Berii, aut Compendium Bisto riae Grapesoni ; non enim expedit, ut in ipso Theo- Iogicarum institutionum curriculo per latissimum Historiae Campum evagentur. Eo lamen emenso Ba
fronti Annales cum Critica Pagii , Natalem Alexan- drum , Tillemontium , intererium , Orsium . ali que, si licebit, lectitare poterunt. Gaspar Sagittarius ediadit Introduetionem in Historiam Ecclesiasticam , et tingulas ejus Partes , quam supplevit , auxitq Man. Andreas Schmidius , ubi satis copiose enarrant, a que ἰn ordinem digerunt Scriptores omnes Ecclesiasticae Historiae, quod et iacit Ioan. Alberius Fabri- eius Tom. XII Bibliothe o Graecae. Porro quamvis una Theologo satis esset Ecclesia 'Nica historia , tamen quia illa sine aliqua civilis historiae notitia comparari nequit, sequitur ut haec etiam non omnino Degligenda sit. ι
Res gesta, a Ptartibus Παπibus , et fide dignis hi
storicis relata, probabile theologo argumentum praebet. ' . Prob. Si namque , inquit Canus Lib. XI. de Loo.ea'. 4. Conc. a. in ore duorum , pel trium Liae omne Merbiam , cur a ersus hanc legem pluribus festibus , rem eandem olim restam contestantibMs , ydem Theologus abrogabiι r . . i.
333쪽
Theologiae dogmata. arguuinnium l
Prob. i Quia de huiusmodi lactis, quae graves historiei omnes , nemine contradicente, enarrant , dubitare manifesta insania est. Quis enim ex gr. serio dubitaverit suisse Caesarem y Quis negaveriti, Petrum Romae fuisse ' In o si de hujusmodi rebus dubitari rus
esset, nutaret etiam Veritas Carum rerum, quae moti a 'eredibilitatis dicuntur probari non posset, Con ellium aliquod revera suisse legitimum . et oecumenicum pessum, iret Theologia .universa. Ers, ' Diees. Quaenam Couditiones requiruntur ut, bistoricus aliquis fide digi rus habeatur . Ges. Prima , ut sit rei , quam enareat ima os . Anera ; lut in aliis 'rebus non sit deceptira , aut manifestas venditaverit Bibulas; , T ruat, ut ipsius nouintersit, quod res ita evenerint ut, abi eo reser utur, Vide Nouoratum a S. Maria in Animadoersionibus Suer regulas , usiana lariis . itidae. I. . C Λ. P. XIII. , , a
' De Theologicis propositionum censuris. Solet Ecclesia propos tiones ae veritate abereantes ,
quis 'Seriptor at s vulgavit , . censoria nota inurere. Hae autem censurae Praecipuae mimerantur sentem in Concilio Constantiensi Sess. VIII. in clam tione propositionum ρ qin s deinde Hiae censuraraim species additae sunt a R. Pontificibus , auarum sensum Perspectum habere Theologos, necesse est. Aliae itaque propositioncs dicuntur haereticae, aliae erroneae, aliae schismaticae, aliae Sedιιιοs- , aliae blasρhemae , albae impiae, aliae scandilosae , aliae umerariae, aliae piarum aurιum ostensινae , Diuili od by Cooste
334쪽
Trael. de Locis Theol. nliae fatiae , aliae Octbo Dei contrariae ; qitas luesinet illatim iplicabimus. illud iamdia sedulo alii mallvmnendum est, hensuras istas notare propositiones , i Hiales 'ipsau p 'r' se , et ex objecto sunt , non quales sunt in eo , qui eas protulit'. Fieri enim potest, ut qiii propositionein ex objecto tinereticam pronuncia verit , ii aereticus non sit , eo quod ab ea perlitaucia sit inimunis, quae adi haeret .-Ctini constituendum, et damnandum necessaria est;
ntque idcirco in eo homino propositio formaliter ha relica non sit judicanda. Idem de aliis censuris esto
judicium. Nunc singula perstringamus. M
I. 1'hopositio haeretica dicitur ea, quac directe opponitur propositioni revelatae et ab Ecclesia ad credendum Propositae. Propositio autem revelata , ut ab Eeclesia ad credendum proposita est , Pinc Vel expresse habetur in Scripturis , vel si non habetui in Scripturis, aut non ita clare habetur , constat tamen ex traditione ; et definita est ab Ecelesia ut dogma si dei. Sic ista propositio : gratia Dei secutidum merita nostra datur , haeretica est, quia opponitur Propositioni relevatae , quae expresse habetur in Scriplusis: si gratia , jam non 'ex operibus , alioquiugratia jam non est gratia, Rom. II. 6. Item haec propn- tio, bis tismus ab hu retici orma leolima colla Ius est irrittis , haeretica est , qnra 'I et contrarium iam habeatur expresse in Scripturis , hal,etur tamen ex ira ditionc , et des nilum' 'Ecclesia est ut doguia
sidet. Ante Ecclesiae desii ritioncm propositio illa
crat haci cite, , unde Cypriantis , qui eam asseruerat, cxcusatur ab Augustino , quia licet contrarium a Deo suerat revelatum revelatio cuim ,' ut supra dixin 'i',
jam primitus plene facta est Apostolis ) lai non cit,
Iium aliam infirmitatem nata It is erat obscurum , quid ea de re ri vclaverat Deus , necdum Ecclesia re a de Iaraverat. Quod autem nonnulli recentiores Tlleologiamrmarunt, etiam post Ecclesiae 'desinitionem posse aliquod dogma fidei iterum obscurori, ut jam Iaaeretici non sitit , qui contrarium lenent , id , ut ni itissime dicam , valde tenacrarium est . .
Illud autem est addiibilat uni , utrum ProPositio ,
335쪽
quae adversatur conclusioni Tlleologicae , quae ex duabus pendeat; quarum una ex fides, altera ex.n turali ratione constet , haeretica censenda sit. Qua . in re distinguendum est. Si enim conclusio ita evidenter ex dogmate fidei sequatur , ut potius ejus explicatio censenda sit, nec possit ullo pacto negari, quin simul dogma sidei negetur. unde ipsa derivatur; unc contraria propositio haeretica censeri debet. Sio illa propositio, non sunt in Cisristo duae poluntates ;item i. la : non est in Christo anima rationalis , haereticae sunt, quia contrariae adeo evideliter sequuntur ex illa : Christus est homo ; ut potius eius explicationes videatitur , Dec negari Possint , salvo principio. At si conclusio sit alterius generis, contraria propositioihaereseos notam essugiet. Vide libellum Fe-cisci Veronii , cui titulo est: Regula fidei. Vide et Canum Lib. XII.
Hinc censurae, qua Propositio liaeretica dicitur, a siles sunt aliae tres , quibus Propositio aliqua dici. tur vel suspecta de haeresi, vel sayiens haeresim , vel haeresi proxima. Propositio suspecta de haeresi est, quae probabiliter ; 4apiens haeresim est, quae Probabilius ; proxima haeresi est , quae probabilissime opponitur veritati revelatae. II. Erronea propositio est, quae,opponitur veritati , quam universa tenet Ecclesia , vel Constans omnium Theologorum sententia docet, licet nondum sit ab Ecclesia definita. Ita propositio.: B. Virgo non est
in caelum cum coryore assumta, jam hodie erronea est.
III. Schismatica propositio dicitur , quae fideles a subiectione R. Pontificis , et legitimorum Pastorum retrahit. Sic qui diceret: h. Ponti α brannicum gerie imperium , schismaticam propositionem Proserret. IV. Seditiosa est . quae fa litos ad rebellandum contra legxtimos principes movet. V. Blasphema est propositio, quae convicium aliquod in Deum , vel Saticios continet, tribuetis illis aliquod indecens , vel negans quod illis debetur , ut est illa: aliqua Dei praecepta omnibus justis polentibus , et conantibus secundum prae3entes , quas habent
336쪽
quo flant 'ossibitis. . - VI. Im is dieitu, propositio , quae ad cultum Deo debitum aut tollendum , aut minuendum studit. VI l. Scandalosa dicitur propositio, quae per se apta est ad proximum in peccatum inducendum, vela virtutum exercitio retrahendum ; ut si quis dicereti
ex confessione aurietilari graria sequuntur incommoda. Potest autem aliqua propositio esse Vera , tamen pro temporum . Iocorum, aut auditorum circumstantiis scandalosa e ila ut, mutatis circumstantiis ,
defendi possit.,VIII. Temeraria est, quae nullo aut Scripturae , aut traditionis, aut rationis theologicae tandamento',
a communi Theologorum sententia recedit. ν
salso asserit, quod fidei aliquo modo nocere, Possit. Nam si fidei non noceat, TheoIogica censura notari non debet. X. Pia rum aurium ossemisia propositio est, quae licet non sit haeretica , continet tamen aliquid abso num , ex . quo viri pii, non quidem ex imp rita multitudine , sed graves , et prudentes offenduntur, ut esset haec propositio et Grapit Constantinus Ecele
XI. Demum propositio perbo Dei contraria est . quae opponitur Scripturae, aut traditioni , sed non ita clare , et aperte : quando scilicet Scriptura , aut traditio non adeo clara est, et Ecclesia rem nondum definivit. Has censuras inurere ad Ecclesiam pertinet , non ad privatos. Solent tamen TheoIogi aliqua censura Propositiones quasdam arguendo notare , hoc est rationibus Theologicis probare , aliquam propositionem
censuram mereri, si ad Ecclesiae tribunal deferretur. Μovent. hio nonnulli controversiam , utrum liceat. aut expediat multas simul propositiones damnare iuglabo, ut ajunt, hoc est damnare plures simul propositiones . ut erroneas , blasphemas , impias , piarum aurium offensivas, scandalosas , haereticas resρeetioe. Dicunt enim, ex hac damnatione in globo non eou. Fula. Tom. I. sta
337쪽
stare qua am oensura citique Propositioni conveniat. Nobis sat est . quod Concilium Constantiense Oecumenicum id seeerit in damnatione articulorum x elef ; quod enim universa Ecclesia sacit , iid utramiseri dei at disputare insolentissimae itisaraiae est, ut ait Αιιgustinus. Nec refert, quod non Constet, quae nam cuique propositioni censura conveniat', cum cotistet, nullam ex iis propositionibus defendi posse,
eum singulae unani saltem ex iis censuris mereantur. Falemur tamen , optandum esse, ut quoad ejus fieri poterit singulae propositiones Sua censura notentur.
Vide de his propositionum censuris Canum Lib. XII. cap. 6. ubi multa de his propositionum censuris: de haeresi praesertim disserit erudite , ac luculenter Card. de Turrecremata Lib. IV. Summ. De Ecele-
Ex iis , quae duobus iam libris disseruimus , patet,
hominem sola naturali ratione non potuisse veram invenire religionem, atque ad beatam vitam perveni re. Hanc igitur necessitatem commiserans Deus , iam
inde ab initio post Adae lapsum pollicitus est Christum, Gen. III. IS. atque in fide ipsius Christi iam ab ipso mundi exordio religio Christiana sundata est, ad quam omnes justi, et electi pertin rent. Ab haesde cum magna hominum pars ad idololatriam d fecisset , vocavit Deus Abraham, ejusque familiam a ceteris gentibus circumcisione discrevit, ac peculiari sibi Aedere devinxit, quam etiam deinde per Mosen novis ritibus , ac Sacramentis , quae Christum signi- , scabant, ideoque in eius morte abolenda erant , colligavit. Haec particularis Ecclesia , Mosaicis rit bus collecta , extra quam poterant homines per Dei gratiam justi, ac salvi esse , ideoque catholica non erat, communiter a Scriptoribus Ecclesiasticis SD roga dicitur: quod nomen congregationem significat, et potest etiam irrationabilibus animantibus conis venire e ideoque melius carnali populo aptatur , eum eouua Ecclesia eoetum significet vocatorum h
338쪽
minum ratione utentium : ideoque melius Ecclesiae Christi catholicae conveniat; licet- Scriptura prominscue Synagogam , et Ecclesiam vocet tum Mosaicam, turn Christianam'societatem. Christi l itur Ecclesia riuul luam ab exordio mundi defecit, etiam Synagoga deficiente , nec unquam ex Christi promissis defectura est, ideoque nec unquam in fide errare potest. Quapropter cam, tamquam filii obedientes, in omnibus audiamus, nec unquam ab ea ulla de causa discedamus. Illa enim seinper erit, etsi nos in ea non simus. .
339쪽
Iu doniendis ex Cathedra sedet , morumque
De Romani Pontificis auctoritate , sive, ut SchOIae aiunt, infallibilitate in desiniendis Fidei, morumque
eontroversiis in Lib II. Theologicarum Institutionum historico potius more , quam Theologico disputavimus a). Et quamvis ex ipsa rerum enarratione, quia in ea causa sentiremus . satis unicuique perspectum exploratumque esse possit ; juvat tamen rem eandem explicare luculentius, ut et adolescentes in promptu Baiaant rationes , quibus contraria adversariorum a fumenta refutent, et simul a calumnia illa vindicetur talia nostra , quam quidam nobis impingere non cessant , quasi in sacris disciplinis adulatione polius Romanae Sedis moveamur, quam studio veritatis. Sed quid multa 3 Cum enim satis ibi. quantum instituti vitas patiebatur , huius quaestionis tradita sit hi storia , explicatumque perspicue et, quid sit privale ,
α Quare autem in prioribus hujus operis editionibus hi
storieo potius more in hac eontroversia usi sumus , vide ineonelusione Anologiae nostrae contra Andream Coreolam , quae nuper ealta est Romae anno 1826.
0 Ea i itur fides , seu doctrina fidei , 'ciae in contro versiis fidei ab ipsis Pontificibus ita proponitur , ut fratres, et fideles omnes confirment in fide, et unitatem ejusdem fidei exigant. atqua conservent in riclesia catholim , illa ost, oui inerrantiae privilissium ex promissis Christi est Diuili od by Cooste
340쪽
De R. Pont seis infallibilitate
tam. nostram explicabit de A. Politisicis in s&i ,
morum lue causis auctoritate sentcutiam.
disium R. Poruscis unirersam Ecclesiam axCathedra docentis , in rebus fidei, et morum fatii
non Pstrat. Prob. Lex Seripturis. t.' Luc. XXII 3 i. sie Petrum assatur Christus : Simon , Simon, ecce Satanas expetiWis pos , ut cribraret tamquam triticum: ego autem rogapi pro te , αι non demiat fias tua , et tu aliquando conMersus confrma fratres tuos. Quae quidem Verba quis sanus negaverit , non ad omnes in commune
discipulos , sed ad Petrum singulariter dicta r Uquid enim singulares illae voces , Simon, rva 'i Prote , ides tuo , confrma fratres tuos , quae Posuemasententia manifeste Petrum. discernit a ceteris' Cumisitur absoluta Christi oratio semper essicacissima suerit : intelligendum est, datum fuisse Pctro, ut non solum ipse nunquam a fide deficeret quo sensu ait Augustinus de corr. et grat. cap. 8. Quando rogavis
Christus pro Petro , ne desceret fdes vus , quid Miud rogaWil, nisi ut haseret in e liberrimam, inuictissimam, Peraeperantissimam potantiaenil verum etiam, ut nutantes in fide statues, ipsosque Apostolos, atque discipulos confirmaret. Inquit cnim Leo M. Serm. III. De assumi. stia ad Pontis Specialis c a Petri a Domino suscipitur, et pro Ide Petri proprie auratica tur tamquam aliorum status certior sit futurus , si mens Principis picta non fueris. In Petro ergo omnium fortitudo
x iudicandum. Solas .itaque fidei definitiones. id 'respieit 4 summis Pontificibus Ecclesiae propositas contra insurgentea dissentiones et errores in materia silet, non autem opinio. nes, quibus etsi aliquid statuant , nihil lameu decernunt exedendum ex eatholica fide , nihilque damnant tamquam a- Iienum ab eadem ; non simplicia praecepta , quae ad fidei definitionem referri non possunt ; non judicia de personis tantum; non decreta disciplinae, quae ad fidem . non pertinent 3 non tandem omissiones defitiitionum fidei. Ita P. Ba lerinstia in singulari libro de Primatu eιc. Vide quae do Conciliis Oeeumenicis diximus Lib. II. Ca . II.