장음표시 사용
481쪽
si ascendero in cneltim , tu illic es, si descendero in infernum , ades. dure in .. XlII. 24. Niamquid non caelu u. et terram ego impleo. dicit Dominiast Aet. XVII. et . a 28. Non longe est ab uno quoque nostriam ,
hi ipso enim Dicimus . et mopemur , et stimus. Ergo. Prob. II. ex traditione. Longum esset loca Patrum prosii cc. i. ' Augustitius Lib. VIII. de Gen. ad lit. cap. 6. Deus est, inquit, extra omnia non exclusus , intra omnia non inctasus suPra omnia non elnsus , subter omnia non de 'ressus', interior omni rei, stria in ipso sunt muta , exlerior omni rei quiai'se est sti 'er omnia. a.' Origenes Hom. Xl L in Genes. Nonne tibique est Dens ' non,i se dixit: cae Aliani , et terram re leo . dicit Dominus Z 3. V Cli sostomiis in Psalvt. CXII. iii ea verba : quis sicut Dominus Detis noster, qtii in altis habitat etc. Non enim , inquit laviqvam caelo inclusus re Picit emi nus quae siιnt in terra , sed tibique Praesens, et omnia Lus assistens. Si pervacaneum est citare reliquos , qui omncs idem docent, cum Lanc vcritatem cognoverint
quidam ex ipsis Ethnicis philosophis. Scneca Lib. de beneseiis cap. 8. Quocumque , inquit, te flexeris , ι hi illum Oid sis occurrentem tibi. Nihil ab illo pa-Cat , opus stium ipse implet ).
Prob. III. ratione. Deus tibique agit , et operatur. Quidquid enim est , ab illo est , et conservatur. At Dei operatio ab ejus essentia , . et substantia distincla non est, ut supra probavi nitis. Ergo tibique per*substantiam praesens est. Adde. quod IJeus est . quo Dihil majus cogitari potest. Non esset antoni hujus modi , si non ubique Per substantiam praesens esset,
a V. alia Zenonis . Procli , Empo cIis loca apud IIu tioni in Alvetanis Lib. II. cap. I. Giratium in cap. XVII. Act.
482쪽
r,criptur: U Deum in caeso esse doeet , Pyrim. CXLII. Deus autem 'noster in caelo Cael dicta li Domino, terram autem dedit filis hominum ,et Psalm. X. Doni us in tempta Urioso suo , Dominus in caelo sedes V r quae 'verba - videntur innite-ire , Denim esse in caelo non in 'iterra ψ, quam filiis hominum ireliquit. Ergo. iri ι . . s. Dist. ane. Scriptura docci, Deum esse in inc
Io peculiari quadam ratione, quod ibi, Potetitiam , bonitatem , et majestatem suam plenius ostendat, co'e: Quod alibi noti ait , neg. Ita Bernardus aemι. I. in Psalm. Qui habitae L met , inquit, Deum ubiqtie
se non dubitem', sic tamen in caelo est, ut ad rius comparationem nes esse Midemur in terris. Pro ter quod orantes dicimus : Pater noster ψ q i es ire eael Sicut enim anima , cum in tos o quoque.sit os Ure, excellentius tamen, et singulatrius ese in ei ite, quo sunt omnes Sensus . . . im: etc. Similia doctia Damascenus Lib. I. cast. I 3.. aliiqua DP. . . . Inst. Genes. XI. 5. Descendie 'Dominus , ut ride G cioitalem non est ergo ubiquo qui ide loco, in Iocum, migrat. Item Genes. III. B. Adam abssondu fhis Deia. Domani , Gen. LV. 6 Cain egressus est. α, facie Go-m ni Ionne I. 8 3. Fugit IouM a facie Domici. Genes.. XXI. 2I. lebecca Perrexitui consuleretDominiam JSimo. U. Reg. Cons. Haec enim per metaphoram sedi sunt ad Dch operationem signisi Calidam 3 tunc cinime aecedere dicitur Deus , ve1 recedereti unxi vel nota operationem OMendit, Vel ea, cessata. Item iii Script eis a facio Dotnitu fugere dicuntur ἡ qui; ab eo Ioeo recedunt, ubi Deus majestati S suae Praesentiam Det operatiotiem aliquam ostendit edii contraria rationes Deum accedcre. Ceterum non locoriam. spalii s ad Deum pergimus, Vel ab eo recedimus , sed assecubiis animorum. Quo enim ibimus a spiritu eius 7 Peri
obis. M. Deus inhabitat in justis , et absurdum
483쪽
c66 . Trael. de Deo Uno est dicere , eum habitare in daemonibus , aut in I cis obscoenis , et immundis. Ergo. U. Dist. ant. Habitat in iustis , et non in daemonibus per inhabitantem Spiritum Sanctum , et gratiam,
ratiam. In locis autem obscoenis et immundas longo, minus maculatur Deus, quam radii solis, qu3.eadem Si Deus esset ubique , extensus esset. Ai id ncti extensus. Ergo uine Patres nonnullidorent. Deum nultibi esse, hoc est non esse in lo-er ut Chrysostomus Homil. V. in m. ad Coloss.
alii' docent eum non esse ubιque mens Alex. Lib. V. Strom. ef Lactantius Lis. VII. Inst Et Lib. de Opificio Deι cap. IV.
Dis . maj. Esset exiensus , si esset ubique more comorum , et eo sensu docent Patres , eum non esset, loco eircumscripιipe, aut . doniuμe, conc. Si esset ubique more spiritimm, sicut anima rationalis
extensio2s expers in toto corpore e t , Ingla et movet. neg. Hinc Augustitius Eprat. CLYAE . ni LVII, In eo, inquit, quod dιcitur Deus percuncta diffusus , carnali resistendum est cogιtalisna, ne quasi sic spatiosa magnitudine cogιtemus Deum ner uncia di undi: sed sic est per cuncta d usus, Thoriit qΣitas mundi , sed substant Ia creatrix tindi sine labore regens, et sine onere continens
484쪽
Scholisn. Cogitatio immensi talis Dei , ubique praesentis , magnum est virtutis hici tamentum, iraenunaque viliorum. Hac enim ratione sit , ut quis numquam MFatur , si Deum sibi s emper adesse recogiιet , inquit Clemens Alex. Lib. III. Paed. cv. S.
Verisimilitis est Deum esse ubique praesentem' per operationem ad extra. Prob. I. Scriptura exprimit praesentiam Dei in rebus per eius operationem .iset.XUII. 27. et 28. Non to ge est ab unoqrasque nostrum ἔ in ψω enim Mirimus, et moνemur , et sumus. II. Idem docent Pre Ter- tuniatius Lib. cond. Praee. ωρ. Σ3. Celemm , inquit,scamus, Deum etiam intra abrasos esse , et ubique eo'. sistere G sed pi , et potes me. III. Ideo Deus rebus omnibus praesens adest, quia eas crearit, et servat; si enim ab hac 'operatione cessaret, nee res existerent i ac proinde nec in ipsis es et Deres. Ergo.
Deus non est in sycitiis imaginariis , qaeae a nobis mente concipiuntur exDa uini persum. Prob. Ibi Deus non est, ubi non operatur; sive enim formatiter sit alicubi per operationem , quod verisimilius esse supra diximus; sive operatio sequatur eius praesentiam in loco ; certum est apud omnes, Deum non esse ubi non operatur. Atqui in spatiis imaginariis non operatur. Spatia enim haec non existunt, sed sunt feriantis ingenii Amenta , ut loqui' lur 'Augustinus Lib. XL cu Cio. caρ. 5. ENO. ' cDices. Si Deus in spatiis illis non esset, plura se luerentur absurda; I. Deus esset in linc mundo idulum, et non alibi, ac proinde non esset immensus.
485쪽
- Irae . de Deo Uno . h. Si Deus aliud crearet extra mundum , tunc ibὶ inciperet exi flere , ubi aule a ou crat. ac proindo mutabilis esset. 3. Si duo corpora a se iii vicem distantia crearet in spatiis illis , in ambobus existeret, ilec tamen .esset in tuterjccto spatio , ideoque esset
H. Neg. Seq. anti I ullum scilicet absurdum ex illisset litur. Deus enim , ut sit in naensus, non indiget , ut actu repleat insiti ita loca , alioquin locus esset cusnecessarium I .sed satis est, ut existat in pol pso , habens potestatem infinita loca creandi, conservandi , t rciscudi. Sicut ergo aut equar' nuuduni conderet, immenSus Erat, telsi Iulus Deus erat ipse sibi, et mundus, et locus , et omnia, ut ait Tertullianus, utria, Prax. CaP.S. ῆι ita post mundum conditum , non includitur mundo, sed 'excelsior caelo est Iob. XXII. Ia., ct .extra mundum iii seipso est. Nec continctur1icus locta, sed potius cout inet locum. Et sicut, cum Nini dii ubi creaxit, non est ipse mutatus , incipiens cs-S .ubii Don erat, sed creatura mutata est, incipiens esse , quae non erat V ita si alium crearet mutidum , citatu si ponaturi ob liou'mundo distans , tota muta lio , et divisio nou ju Dco esset, sed in effectu',
Sira, Sed revera .extra mundum extare putant, quod
philosopbis examinandum reliquimus , ii merito Deum xcvera in illis spatiis esse docent.
De InMisibilitate , et dicompreheosibia late Dei. . Ado. I. CVm Apostolus I. Tis i. I. 17. . dicat, De Messe invisibilem t Regi saecia lorum immortali et Zu- visibili εἰ eii Christus in Evangelio mundis evrvi Dei promittat : Beati mundo corde quoviam ipsi Deum oldesunt ; hine qua ratione
486쪽
tie Deus invisibilis , qua ratione, visibilis dicatur ἔ cx-
II. Quoniam autem vidcre dicimur non solum ea, quae corpoxeis oculis Conliacmur, sed etiam quae ii tellectu cognoscimus , unde ait Cicero Lib. VI. Epist. I 3. Idem exitus , qucm ego cam Mideo animo ,
quam quae oculis cernimvs ; hinc quaeritur , utrum , Dcus visibilis , au invisibilis sit utroque modo. Ill. 1: ursus visio haec intellectus, duplex in Sch lis dis linguitur, alteia imperseelior, et veluti obliqua . quam barbare abstraclioam vocant, nos naturalam possumus dicere ', altera clarior , ct directa , i quam dictitat intuitii am , quamque Visionem Claram, ciui hcalam appessabimus. Prior est , qua res nouVidetur ipsa per se , ὸ sed cognoscitur Per effectum , sicut videmus praesentcni hominis animam per motus QDrporist, Solem per Iucem , seu calorem, et inoisi-
seu clara et intuitiva est ι qua res videtur in seipsa εicut curn ipsum solom directe aspicimus. IV. Verum haec posterior visio iterum duplex e haltera , quasi simpliciter intuition licitur , - qua soli Cet res tota videtur , sed non omni ea perspicuitate, qua a . Des cognoseitur altera exquisitissima quam Graeci , κερ γραφην, Latiiii 'COmstreminuonetia,Scholas ici Misionem c-μrehensioam uocant, qua scilicet Tm ex toto ita clare , et distincte Percipitur, oui cognitio totam cjusma udinem exae luet , et exhauririt,' ac circumscribat 'I'raeclare Augustinus Epist. XCII. Aliud est, inquit, Midere, aliud imum Midendo , comprXhendere. Quandoquidem id Midetur , quod praesens utcumque Iemitur ' totum aDt m
comprehenditur pideudo , quod ita, sederur , tit nihil ejus lateat oidentem .ntia cujtis fines circumsρiei PossΠΠte, addunt receiitiores Theologi , ut tantum res Videatur, a quantum ira se ivisibilis, et cognoscibilis est. , V. Varii autem hac in re , et oppositi fuerunt errores. Nonnulli enim de quibus Augustinus Ep. XCIII. al. VI. et CXLVIII. til. CXI. asserebant, Deum a. Beatis oculo corporis aliquando videndum; nec de
sucrunt Theologi , ut Greg. Valentia , qui id , saliun
487쪽
ex Dei ut solitici potcstate , possibile statuunt. At anio coiiliario Dcum, ut in se est, ne me Dic quidem, seu itit licctu divina ope roborato , clare cognosci posse assitularunt . ut quidam obscuri nominis apud
Gregorium M. Lib. IVIII. Morat. cap. 54. Arinent apud Araiiaelianum Lib. XIV. de Quaestionib Armen.
CGP. I. et Palantitae , seu Gregorii Palamae discipulitipud Pelavium cap. 7. Atismoei Vero Saec. et Begιιardi Saec. XIV. asserebant, Deum etiam Per vires naturac clare cognosci posse, imo et persccte comprehendi juxta Anomoeos Beguardi enim
non videntur comprehensionem agnovisse ). Nonnulla visionem illam claram aliquibus sanctis, etiam in line Vita , Concessam esse Putarunt ex. m. Moysi , Paulo. Ita censet eum aliis S. Thomas I. P. Q. AII. art. .
od 3. , at alii , ne in altera quidem Vita , sanctis Concessam esse ajunt, sed disserri ad cxtremum judicii diem. Ita sensit IV. Saec. Vigilantius , teste Hierorum O , et Saec. XVI. Lutherus Praeleci. in Gen. Latointis Lib. IV, Instil. cap. 25. I. 6. SociniaIhi ιn Vindiciis Christianae Confes. cap. 25. In C in dem errorem inclinavit, vel lapsus est Ioan. XXII. VI. Celebris etiam cst hac in re error millenariorum , qui sic dicti sunt. quod crederent, Post resu rectionem Sanctos regnaturos cum Christo in terram ill c. anniis: qui quidem divisi sunt in partes duas. Primi post infamem Cerinthum putarunt, hos mille
nnos traduccndos inter epulas, et libidines, tumque restilliendum Templum , ct Mosaicos ritus , ut testa tur Eusebius Lib. III. Hist. cap. 28. alii vero Post PGPiam Hierapolitanum , qui cum Joannis auditortuerit , multos in suam sententiam traxit , innoxias tantum . sanctasque delicias in hoc millcnario regno fore assirmabant, easque nonnulli putabant suturaStantummodo spirituales, alii corporeas etiam., modo tamen essent licitae, non respuebant ; nec censendi sunt haeretici , quia versabantur in errore nondum
ab Ecclesia damnato. Teritillianus qui etiam in hoc
erravit) a communi lege excipicbat martyres , quoa Statilia a mortu cum Christo gaudere, et regnari: d0
488쪽
VII. Nos octo articulis rem totam breviter tractabimus. I. Utrum Deus elare , seu initiitipe videri possit oculo corporis ; 2. ' utrum intellectu ; 3.'
trum aliqui in hac vita Deum claro viderint; A V utrum Salacii plene purgati , jam mino Mare Deum Videant; 5.' an admittendum sit regnum millenarium i . si quomodo beati Deum clare . videant; T.' quid videant; 8.' utrum aequaliter omnes Videant. . S. I. Utrum Deus oculo corporis pideri possit.
Deus non potest oculis eor oreis ne supernaturaliter quidem rideri. Prob. I. ex Script. I. Tim. VII 6. Quem nullus hominum Midit , sed nee Oidere potest ' quae Verba de Uculis corporis praecipue intelligenda sunt, non solum P Pter obvium sensum, sed etiam. propter commu
Nem P Ρ. interpretationem . Origenis , mero mi , thanasii apud Augustinum Epist. CA LVIII. al. CXL.
Prob. LI. ex PP. 1. rillus Hieros. Catech. IX. Cornis quidem oculis , inquit, cernere Deum imPOS sibile est ; quod enim ineorporeum est , sub carnis oculos cadere non potest. I. R Fulgentius Epist. Id Qiad Ferrandum: Hoc quippe habent oculi corPoris, Ut
non Eolum corpora non pideant , sed nec ridere Pos
int, Si non inter ipsos, et ea , quae Mident, βPulii cujusquam media interpuli uerint ... Quisquis ergo PMωι, Deum posse ootilis corporalibus cerni, Prius est, ut jstim dicat ab ipsis octilis corporali spatio 4 arari. 3. R Augustinus Epist. XCLL al. VI. 'idem Probat ex eo quod alioqui Deus sicut oculis , ita aliis etiam sensibus percipi posset . quod est absurdum.1S 'nu3 ero erat Detis, ut possit etiam auribus percipi' et halitus erit , ut sentiri pomis olfaetur eι liquor oliquis eris, ut possis et bibit et moles erit, ut.POS
sit et tangi I Non , inquiunt. Quid ergo y an illud
489쪽
foent, incident autem ceter/s Sc/ιst 3 7 . . . an quo- , rasque polunt desipitini 7 Quibus verbis laudati l L . Tationes etia in itidicalit, cur Deus Oculis corporeis videri non possit. Obicies..Iob. XIX. 26.: in carne , in luit , mea ridebo Deum meiam , quem pisti rus Sum ego ψSe, ee oculi mei cons ecturi sunt. Ergo. U. Dist. ant. Deum Bede nitorem incari alunt, Ous. Dcum in propria divinitatis substatilia, neg. Ita Augustinus Lib. XXII. De Cio. cap. 29. lui ct aliam ibidem liujus loci explicationem tradit : Et in carne, inquit, mea pidebo Deum , resurrectionem quid mcarnis sine diabio Prophetaoit ; non tamen dixit : Per carnem meam. Aliud quipve esι pid re in carne , aliud cidere Per Carn m. Inst. Idem Augustinus Epist. CXLVIII. et althi, videtur dubius utrum oculi ci)rporis tu resurrecti Oue cleventur ad videndum Detiui. Ergo. U. Dist. αnt. Videtur dubius,uirum oculi corprixis
los corporis , ut Duiae sunt , Vidi re Deum nou Posse. Fud quia Vidit, Episcopiam . luci dum ContrBri a s 1 iiciat Uin , aliquatenus o si elisinu ; mirnudo charilatis, et Paciε cxemplo lita temperavit seu teiuiti in , ut in dubio TClinquerct . utrum oculi corporis in resurrectione ila
spiritales emciantur juxta illud Apostoli stirget cor-Pus εPirituale ut Deum videtur possint r. sed in hac ipsa dubitatione in partem negant in propcDd Et ium. iu laudata.Epistola , ium in Lib AA I. de Cio. ubi .
Ubcrius rem tractat. Illud cellum esti, longe clarius tu tu videri per corpora Deum . quam nunc invisibiliavius Cotispiciuntiar i er ea . suac facta sunt , ut S. Ilio- tuas obscrvat P. I et O. XII. uri. 3. Ait enim Augu-
e ι, Fiς nos pisuros mundana Iunc corpora caeli Πο- Mi , et terrae nOoae , ut Deum ubique PraeSentem, ι ΠΠι ersa etiam corporalia grabernantem , Per cor Por e gestabimus, et quae conviciemus , quam VNGUersianι octilos duxerimus , clarissima tre Piculta /c Videamus, siciat oidemus praesentem homiuis uu mutus crocorstoris moltis.
490쪽
Utrum Deus ab intellectu creato clare Oideri possis, et comρrehendi. Ado. Quod supra cap. II. demonstravimus , Dei essentiam hic a nobis naturaliter cognosci non posse, id nunc plenius pertractandum est , et ad omnem creatum spiritum , et intellectum est extendendum. Deinde inspiciendum , utrum id fieri possit supernaturali auxilio. Qua in re iam diximus , duos suisse contrarios haereticorum errores, I .v Eunomianorum, tui iactabant , se naturae viribus claram Dei habere notitiam, imo , et comprehensionem', quam scilicet Deus de iiseipso habet 'i quam stultitiam commemoratii Epiphanius Haeres. LXXVI. Basilius Lib. I. coni. Eunom. quibus haereticis ex Parte adhaeserunt Saec.
XIV. Beguardi in Concilio Viennensi damnati , teste Clemente V. Clememin. Ad nostrum Lib. V. tu. 3. 2. v Armenorum , Palamitarum , et aliorum , qui ne per gratiam quidem fieri posse claram Dei visionem,
Visio Dei clara, stoe intuition non est intellectui creato naturaliter possibilis. Dogma fidei est. Prob. I. ex Scri'. quae visionem Dei auxilio sum naturali attribuit. Joan. XIV. 21. Qtii diligit me. . . dmanifestabo ei meipsum. Bom. I. 23. Gratia Dei Mit Geterna quae Vita utique in clara Dei cognitione Si ta est, ut nit Christus Ioan. XVII. 3. Haec eis au tem Pila aeterna, ut cog scant te solum perunt Deum, et quem misisti Iesum Christum. I. Tim. VI. I6. LU cem inhabitat inaccessibilem , quem nultas hominum Midit, aed nec ridere potest. Quae ' verba getierati indicta , non solum de visione oculorun , ut obvius habet Fensus , sed de quacumque visione intelligenda esse , Patres domui, illa tantummodo excepta , quam ip μ