장음표시 사용
51쪽
Potest Deus nonnulla homini releoare mysteria , quo
rum modus, et ratio humanae mentis captum longe mperant. Prob. I. Deus in rerum corporearum creatione inulta nobis ostendit, quorum naturam, modum , et rationem intelligere non possumus, licet Certo sciamus, ea existere. Ergo Pariter in revelatione rerum , a serisibus nostris remotarum , multa Potest nobis arca Da patefacere , quorum modum , ct rationem investigare intellectus noster non valeat.
II. Inter ipsos homi ncs , licet ejusdem sint naturae, tanta est ingeniorum inaequalitas, ut alter clare intelligat, quae alter intelligcre, et cxplicare non possit. Ergo Deus, qui humanae ' mentis aciem infirmam , atque hebetem infinite superat , multo magis infinita intelligit, et comprehendit, quorum rationem homines percepire non Valeariti Porro, si stultus esset rusticus fidem abnuens iis , quae a doctiore proponuntur , en tantum ratione, quod illa intelligere , et explicare nori potesι; multo stultior esset homo , qui sciem hincreseirectaret Deo proponenti mysteria humanae ratiotii impervia. Ergo non ideo putandum est , religionem non suisse a Deo revelatam, quod multa contineat Agmata , quorum rationem intelligere non possumus
Obie. I. Divinam sapientiam maxime decet; ut si homines alloqui velit, humanae mentis imbecillitati
sese aecomodet. Ergo non decet, Deum revelare homini 'Steria. -
. Dis . ant. Ut se se ita ae nodet , ut nihil Proponat , quod homo intelligere non possit quoad substantiam , couc. Quoad modum , et rationem , me. Sicut ergo non dedecet Dei sapientiam , quod multa creaverit, quae licet certo sciamus exi tere ,
52쪽
Lib. I. Cap. V. . at . tamen 'xplicare nesciamus ; ita non dedecet, quod
aliquid revelet, quod Iicet Sciamus esse Verum, . et intelligamus quoad substantiam , nesciamus tamen ejudexplicare modum , et rationem. Obie. II. Inutilis est homiui mysteriorum notitia, Ergo au. Neg. ant. Sicut cnim non ad discipulum, sed
ad masistrum pertinet videre quid ipsi discipulo scire sit utile , quid non ; ita Dei est delinire quid expediat scire hominem in religionis negotio caceatientem ; hominis Vero est Deo agere Patias, quod occulta sapientiae suae e; revolaverit ; et subjiciendo intelle-etum in obsequium Dei , summam illius sapientiam. Venerari , et agnoscere dominatum , quem ille habet
in ipsum creaturae intellectum. Praeterea mysteria sCironedum utile, sed necessarium est, ut ex. gr. humati ab naturae corruptionem per peccatum , reparationcm Per
Christum , adjutorium per Dei gratiam etc. Obie. 1II. Deus homini rationem iudidit. Absu dum igitur est, ut ci rationis usum impediat per revelationem mysteriorum. U. Diu. α it. . Jt cognosceret ea , quae scire expedit., conc. Ut o motum rerium inl uligat caussas , Diodum , et rationem , nex. Multariam enim rerum etian: Daturalium scire sussicit existentiam, licet caussam . et rationcm ignoremus. Ad Cous vero nego suρρositum non enim revelatio mysteriorum impedit rationis usum ;, imo hoc est rationi maxime consentatienin i ut fidem habeamus ei, quem Plus quam nos in inlligere, certo
Objie. IV. Mysteria sunt supra rationem: Atqtii
quod est supra rationem, est etianx Contra rationem; nam I.' eorum , quae sulit supra rationem non apparet convenientia cum ratione; deinde quae supra rationem sunt, talibus argumentis oppugnari possunt , quae humana ratio dissolvere non valet. Ergo. Ita Baetius. v. Neg. min. Illud enim supra rationem esse dic
tur , cujus humana mens nequit explicare causam , rationem, atque modum: illud vero contra rationem quod metis cognoscit repugnare rationi et iri ac duo
53쪽
3α nare. de saer. Relig. Chr. maxime discrepant. Ad I. confrau. resst. aliud est non videre alici jus dogmatis Coi gruentiam cum naturali ratione , aliud est videre ejus discrepantiam , si repugnantiam. Ad a. dist. Non potest argumenta illa dissolvere , explicando mysteriorum rationem, eone. non potest dissolvere demonstrando. ipsa ai Au-menta non recte pro dere ex principiis naturalibus , nego
Iam videamus utrum Deus veram reli Ionem homini patefecerit , et quibus- signis ea internosci queat ,
cum omnes serme religionem suam. a Deo revelata esse jactent. - i
Deus ex sua sapientam repelationem rudibus confirmare debebat sis is , quae nonnisi 'ab Um Deo Aareari
Prob. Deus enim nihil frustra molitur. At frustra homini religionem revelasset, nisi eam talibus con- nasset signis ; adhuc enim homines dubitare potuissent , utrum Deus Iocutus esset; atque ita adhuc inter opinionum ambages fluctuare, praecipue si re- . velatio contineret mysteria humanae rationi impervia. Ergo.
54쪽
Pro heliae et miracula 'royrie dicta suns alarum . quae nonnisi ab limo Deo Patrari possunt , Proinde ea sunt signa, quibus rerelationem α Deo
Prob. I. de Prophetiis. Prophel a enim est praediazio suturi , quod a libera hominis , aut etiam ipsiust Dei voluntate pendeat. At id 'nequit efficere ulla creata rei l Angelica ; licet enim homines , aut
Angeli praedicere possint ea, quae a naturalibus caus . Sis oriuntur , in quibus etiam salii possunt, si Deus Caussarum naturalium vim impediat, tamen quae pendent. ab hominis , aut etiam Dei Iibera voluntate , nemo, Nisi Deus praevidcte, et praedicere certo valet. Ulido satas , salsa esse numina a gentibus culta ex eo de monstrat, quod futura praedicere non pPSunt. πιρα- Nuntiate quae pentura sunt in futurum se et sciemus Pura dii estis pos. B. XLI. 23. et Τertullianus Αρο- ιος. ao. Idoneiam , inquit, testimonium dFoinitatis 'disina ionis. Hine Idololatrae divinationem . . utvlixerurit riuiminibus suis quorrim lamera . oracula ei alit Vel salisa , vel ambigua; et si non seu pom 6 . it Contendit Antonitis Van Dale in Historin Om-- rum) plerumque saltem a sacerdotum calliditatemn
Miraculis. Mi acuti erimi nomine finistelliguntas opus rarum , quod vel ratione substantiae , Vel ratione modi sit praeter ordinem . et vires totius naturae Creatae , corporeae scille , , et spiri alis. Unitiari veri miraculi rationem requirimus , uν sit opus uou modo rarum , iet extraordinarium cujusmodi esse qucunt multa vel naturae , vel Angelorum i s honorum , sive maloruti opera ; verum csiain totuiscreatae naturae vires superans. Ergo verum miraculmu
nonnisi ab ipso Deo patrari potest.
55쪽
Trael. de ore. Relig. me. Corollaria. I Bine aequitur , divinanet revelationem prophetiis, et miraeulis eonfirmari debuisse ; alia enim signa etiam ab ereaturis sieri poterant. II Religionem prophetiis, et miraculis iarm tam , salsam esse non posse , Pr Pheliac enim , et miraculaedi non possunt nisi a Deo , qui Non potest esse
salsi aueior, aut adstipulator, Jicet ad verum confirma.dum uti possit ministerio homi iram ma orum , Mn1 h VII. lino briatorvin , ut de asina Balnam legimus Num. XXII. 3O. . . . in Religionem docentem eVide uter falsa , non posse . veras habere prophetias , aut miracula ; a uiue ideo postquam in aliqua religione demotistraverianus continera dogmata ratioin contraria, ut in MMhumetana , et Idololatrica , frustra uos in ejus miraculis consia lanias tempus terere. D
miracul uni a Deo, fieri non potest. Miraculum enim derogaret Daturae legibus ; atqui Deus naturae legibus, cluas ipse statuit, derogare non potest, cum Sit Immutabilis. Ergo inepte ad divinam revelationem sir- inandam mi Cula exiguntur. . . Nem ant. Ad con m. resp. Data may. quae nemisi nosset cum miraculum potius sit supra , quam
ora ae leges, Neg. min. on enim mutatur
Deus miracula faciens, qui ita ab aeteruo sunxit naisturae leges , ut euarii ab aeterno exceperit Certos el-
esoriam , et hominum utilitatem. S. Thom. De V VL art. 1. MI 6. Dubitare igitur, utrum Deus miracula patrare possit, hominis est Insatra , ut Rousa jus, ipseque Baeἰius latentur, atque hac in
Cum voluntate Dei necessario eotinexue. AtqMi nihil Diuitiaco by Corale
56쪽
contra Voluntotein suam opcrari potest Deus. Non potest igitur putr re miracula. U. Dist. maj. Sunt connexae cum voliintate Dei generali , Cui non repugnat exceptio in nonnullis peculiaribua caiis is , quas ipsa Dei voluntas ab aeterno. Coras lituit, conc. Secus . neg. Uua igitur, et simplex Dei voluntas et generales natuhae leges , et peculiares cxceptiones ab aeterno decrevit, atque ideo miracula: Contra Dei voluntatem non sunt, ut inepto adversarii garriunt obsee. II. Miractilum est opus rarum supra natu Tae vires. Atqui nemo novit Omnes etiam occultas naturae vires. Ergo nemo SClim potest, utram opus aliquod verum sit ni raculum , ad proinde frustra ad Probandam re elationem adhibetur. o. Dist. min. Et tamen omnes compertas habent ex experientia constantissima quasdam naturae Ieges, et vires, linae sufficilint ad mira Uulum agnoscen/um', nc. Sectis , neg. Igitur ad miraculum agnoscendum
necesse Non est Omiles occultas naturae vires habere
Perspectas , sed satis est ex longa , et constanti ex-Perientia cognovisse aliquas . Si V ex gr. ex constantia experientia scimus , homitiem Vere nIOrtuum revivi- ,scere non posse s iis enim, qui talso anori ut putati. tur , ut sunt lai luco , vel aquis prResecati, vel ei lepsia Correpti, humana arte succurri potest ). Si enim essent aliqtiae in nntura vires, quae id efficere valerent , id aliquando effecissent. ' . Atque hac ratione omnes Boussoji argutiae, et cavillationes facile solvuntur. Inst. Nomines , aut saltem angeIi mali multa patrare possunt mira praeter constanti Ssimas nIturae leges. 'Sic Magi Pharaonis Exod. VII. et VIu Simon
Magus Act. VIII. Apollonius Tityanaeus teste Phi-ilostrato , et Ierocle Haeretici apud Augustiuum Lib. . de Unit. Eccl. ca'. 16. , Gentile aput Erinde l. rab. X. de Cio. Dei caρ. 16. Sic etiam Vespassa
nus , testibus Suesonio , et Tacuo , Caecum sputo Curavit , et Aritichristus multa ereditur prodigia patraturus , ut itiducuntur in errorem , si seri Potest,
etiam electi. Ergo non susticit , aliquid eae P erex
57쪽
36ὐ ' Tenet. de oer. Relig. Chr. construales naturae leges, ut itidicetur miraculum , hoc est opus ipsius Dei. Dis. ant. Semper tamen aliqua palci ratio , qua istae prestigiae a veris miraculis dignosci queant,
conc. Nulla pluet, ner. Nam I.' daemones, qui, ut dicemus suo loco , ut eudo naturalibus caussis , quarum exquisitam habent notitiam, multa mira patrare possunt, nihil valent, nisi ex Dei permissioue. - est autem putandum , insititiam Dei.bonitalein , et sapientiam ita ista permittere , ut nulla hominibus1atis suppetat cavendi errorem , scilicet vel ex fine ridenter pravo , vel saltem inutili , ac proinde sapientia Dei indigno , Vci ex alia circumstantia , ex qua MKat, opus non a Deo, sed a naturalibus caussis per daemones adhibitis esse prosectum. Et talia
sim N agorum Pharaonis , Simonis Magi , ei Auti
christi prodigia. a.' Hominum veteratorum fraudes s cui diumana cindustria concinnari, sic humana dilis tria detegi possunt. Celerum quae de Haereticorum, Nesilium. et Apollonii Thyanaei praestigiis narrantur
ab aucto us minus probatae fidei non coaevis , et . Caussae suae servientibus , sicut gratis asseri videntur, ita et gratis negari possunt. In Vespasiano vero nimis aperia fuit fraus adulantium aulicorum , ut principem illum rerens a militibus eIeclum'. necdum satis in imperio firmatum, augustiorem redderent apud vulgus.' Inst. a. Potest Deus in peccati vindictam spargere voetialem caecitatem super illicitas hominum cupidit te et ita permittere daemonum prodigia, ut nulla pateat inito ea discernendi a veris miraculis. Ergo.
α ι. Si enim id Deus faceret , sibi nictime auferret modum, quo hominibus voluntatem suam Certo posset patefacere ', Semper enim homines dubitare possent, ne sorte in peccati vindictam Deus vim, et potestatem daemonibus pcrmisisset maxima patrandi Prodigia. ' . Obie. III. Non eadem est inter ipsos religioni Srevelatae defensores miraculi desinitio. Clar ius emim,
miraculum esse ait oporationem cujuscultique Entis intestigentis, . homine superioris . Consueto naturae
ditii 'contrahiam. Abbas de Houleoille essecllim ratum, Ct stupendum ex incogulta , sed naturali causarum
58쪽
naturalium liartu illia , et teinperatiotie : alii aliter desii iuui. Ergo U. cons. Illas enim definitiones merito reiicimus ad confirmandam enim Dei revelationem non
susscit, nisi opus , quod ab ipso Deo patrari solum
Obie. IV. Cum profano Auctore Cogitatianuni Philosophiearam a). Tutius est fidere iudicio ratio-Dis, qimni sensibus , qui saepe nos sal lutit. Satius estigii tir in Ileligionis negotio incedere via demonstralionis , qtiani ni ira mi Oruiri. H. L. Dist. ant. In iis rebus , ad quae ratio suff- it , conc. iii ceteris n ς. Porro ad ipsam religionem Naturalem reCle constituendam sola ratio Don sussicit, at Cai'. I . elemonstravitams , mullo tu iniis ad religionem revelatam , praesertilii si mysteria contiiteat. η'. 2. A g. novis. viii enim miraculis nititur, etiam judicio rationis, et denio stratione utitur. Si t ei imex est ictit,us , nempe ex creaturis demonstramus esse creatorem Deum , ita etiam ex operibus di Uinis demonstramus , ipsum Deum locutum esse ; unde Auctoris istitis non minus despicienda est εlupiditas , et insania, quam detestanda impietas.
Demonstratiar religionem Christiansm peris confr-matam esse Prophetiis et miraculis.
Adν. Iam videamus , utrum Beligio Christiana i issrmetur signis, quihus diximus Cast. superiori cotvsrmandam ess divinam revelatponem. Sed sicut Ge metrae nonnulla Praestituunt ρostulata, seu nonnulla Ponunt ab omnibus concedenda ; ita etiam nos' ea 'Mae Sequuntur, ponimus concedenda ab omnibus, qui Sceptici , hoc est satui non , sunt. I. Quaestio .haeo : iatrum ad confrmandam haracca Pensies Philosopiaquas.
59쪽
3η Trael. de per. Relig. Chr. religi in m miracula, et prophetiae editae sinit, historicit rsi, seu , ut vjunt, quaestio facti , noli juris ;au proiiule solvi debet testibus , et mohumentis , de Forum fide insanum sit dubitare., II. Potest aliqua historia eadem ferme certitudine
encri, qua mathematicae theses , licet objectum , et prolistioncs diversa sint, ct ideo prima dicatur certi- έtido moralIs , altera mathematica. Sed ne ad inuti-
Iem dilabamur quaestionem. dc aequalitate utriusque certitudinis , sus it hic statuere, quod possit aliqua historia taulam habere apud homines certitudinem ,
quae mentem omnino quietam , ac securam reddat,
ita ut insani hominis sit de illa dubitare. Sic certo scimus suisse Alexandrum . Caesarem , etc. HI. Libri Novi Testamenti , quibus continentur .historica religionis Christianae' primordia , et quos hic
nondum assumimus ut divinos genuini sunt , hoc est scripti eo tempore , ct ab iis auctoribus , quorum 1 omina praeselerunt: nempe ab Apostolis , primisque religionis Christianae Fundatoribus. Si enim Don dubitamus, quin genuini sint libri Ciceronis , Caesaris, Lipii , quia omnibus sanculis iis auctoribus attributi sunt, ridemusque Harduinum contraria effutientem ;multo minus dubitare possumus , quin genuini sint Iibri Novi Testamenti. Enim omnibus surculis laudati sunt ut genuini , idque non solum a catholi eis , ut Clemente Romano Epist. I. et a. Ignatio EPist. ad Ephes. ad SD rn. et ad Polycary. , Pobcaγο,
Papia , Itistius , Clemente Alexandrino , aliisque,
quorum testimonia vide apud Valsectatum , et Berge -rtim say, verum etiam Ἀ ab haereti Is , qua ex ipsis Libris argumenta ad suam haeresim stabiliendam mi- sere detorquebant, ut.observant Irenaeus auditor Po-bcarpi discipuli S. Ioannis Lib. III 'coir. haeres. Casto a. n. 7. imo et a Paganis, ut Cilso apud
Origenem , et I diano Apostata apud GFrillum Alex. .' Quod non accidit aliis Scriptoribus , resigione ser-
60쪽
vati sunt ab universa Ecclesia , hoc est a societ per universum orbem dis usa , quae Iibros illos seni per vellerata est ut divitios, rorutrique arilogi npha in 'IIcclesiis Apostolicis diri servata sunt , tit testatur
Tertullianus Lib. de Praeseri 't. Ditie libri illi neo oninino de integro supposititii , uec in rebus ad religionem pertitietilibus cori upli esse potuerunt. Slatini enim ab uno liomine , vel una Ecclesia concinnata fraus a cethris apti ila , atque i Dj eta esset esto in quibusdam levioribus variatites lectiones inciderint ,
propter tot myriades exemplarium ; quidquid enim
humanas manibus teritur, humanam infirmitatem experiri debet , ut patet ex prosanorum. SCtiptorum Va .riantibuε lectionibus longe pluribus , licit 'in minori copia exemplarium, quam varictatem non necesse erat, Deum per miraculum impedire , cum ad sun illain religionis noli pertineret. , 'Dices. Primis Ecclesiae saeculis nonnulli opocrypha Evangelia , ct Scripta Apostolorum nomine Coraciu-narunt , ut videre est apud Io. Alb. ' Fahrietum in Codice Pseudepigrapho , cuius eruditione , tamquam corvus φavonum plumis ornatus Freretus inscrt, potuisse etiam i hros Novi Testamenti . lani qualia Se nuina Apostolorum opera, salso vendi lari. N. Neg. eons. Nam illa ipsa religiosa cura , qua Ecclesia servabat genuina Apostolorum opera , demora Strabetit esse supposititia quae Doli crant eadem traditionis serie poliata. Unde ex historia scriptorum n pocryphori in i rnagis elucet veritas eorum , quae ge nuina erant ; hinc enim patet , Ecclesiam non caeca credulitate suscepisse ut Apostolicos omnes libros , qui Apostolis tribuebantur . sed eos lautum , quos . ab iis conscriptos esse perpetua traditione condita hal. Adde his , quod ipsa apocrypha Evangelia nostris Gon Sentiebant liuoad substantiam ut ita dicam gestorum Christi ejusque m iraculorum , licet nuntitilla ad- jungerent vel fabulosa , vel narrata ab Apostolis , quorum nomina praeseserebant , non tamen scripta iri nostris Evangeliis , ut videre est in paucis illis Apocryphis , quae supersunt apud Fabriciti m. Hinc si hodie aPocrypha illa superessulit , i 'ajori uumero te-