장음표시 사용
61쪽
O Trael. de per. Relix. Chr.stium firmaretur veritas Evangelicae historiae. His it que positis ad rem ipsam ad grediamur.
christiana religio oeris confrmata est prophetiis. Prob. Prophetiae , quae Christianain religionem probant , partim editae sunt ante Christi advenirini, quas tamen Gentiles suspicari non possunt cum Porphvrioupud Hieronym. Prooenι. in Daniel. a Christianis Confictas , cum ante . Christi ad veritum sorvatae fuerint, et modo serventur religiosissime di Judaeis Christianae religionis hostibus, ut observat Augustinus in
Psalm. Ly III. partim ab ipso Christo , ejusquc discipulis. Adeo autem luculcntae sunt prophetiae , quaz Christum praecesserunt, ut S. Iustinus in Dialogo cum Tophone fateatur, se hoc uno arguiuento ex philosopho Gentili factuin esse Christianum , et Orige Des Lib. 1. contra Cela. asserat, hoc esse argumen tum omnium validissimum , unde uelitis ex solis se me prophetiis, quae Christum praecesserunt, Demon irationem Evangelicam concinnaVit. Porro Psophetias ante Christum editas in Libro VI. de Incarnatione proseremus contra Iudaeos , ne eadem iterum cogamur repetere. Sussicit hic unam , aut ulteram Commemorare. Ι Daniel cap. IX. praedicit, Post annos 483. , quo audacis facta suisset Potestas pedificandae Hierusalem , occidendum esse Christum, et post ejus mortem Urbem Dierusalem , et templum quae nondum erant tempore Danielis aedificata γfunditus evertenda , et aboletida sacrificia: Haec autem, quae nemo tot ante seculis suspicari potuisset damussim completa nemo non videt. II. David in
Psalmo XXL , et in Psulmo LXXXV. et Isaias Cay. IT , et. Cap. XLIX. et LXVI. praedicunt ,
abolendam esse idololatriam , et omnes gentes ado Taturas esse Deum Israel. Hoc autem quis vel Cogitare potuisset, clim idololatria Ionge , t alequo Per
62쪽
universum esset orbem statuta ; Issaelitarum vero et gelis', et religio omnibus Gentibus odio esset Etta. ynen ex cluo Christiana religio praedicari coepit, id Iolatria paulatim concidit , donec tandem exstincta est III. Multichias Cay I. vaticinatus est, Iudaeos a Deo rejiciendos , Gentiles vcro in Eeclesiam adsciscendos , quod et santum conspicimus. .
jam ad ipsas Christi prophetias veniamus I. Chrisias
Matth. XX. II. , omnes Passionis , et mortis suae circumstantias minutissime Praedixit. Ascenindens Iesus Ierosobmum , assumsit duodecim discipulos secreto , et ait illis : ecce ascendimus IerosolΥ-mam , et Hlitis hominis tradetur princ*ibus sacerdotum, et scribis, et condemnabunt eum morte, et Iradent
eum gentibus ad illudendum, et flagellandum, et crucia figendum , et tertia die resurgea: addit et dim Matth A XVI. omnes alias circumstantius loci diei , horae, disciduli a quo tradendus crat etc. Haec autem omnia Christus nonnisi divinitus praevidve poterat. Nam
Populus universus tanto cum prosequebatur amore , ut
Potius temperandus suerit ejus ardor, ne eum negem constitueret. Et licet dicere velimus, Christum pertimuisse invidiam Sacerdotum, non tamen praescire potuit, se ab illis quiderii damnandum morte, sed tamen a Gentilibus flagellandum , illudendum , ct cruci affigendum. Nam si Sacerdotum perfidia usque ad Decem Christi exarsisset, pronius erat , ut eum lapidibus appeterent, quod et alias sacere conati erant , quam ut apud Iudicem Gentileni eorum invidiae noli Participem accusarent, apud quem nullius criminis
Neque dicas, post Christi passionem Matthaeum
hanc prophetiam commentum esse : nam praeter Co
sensum aliorum Evangelistarum , si Matthaeus fingere Voluisset , non utique addidisset prophetiae illa Verba el tertia die resurget . nam si isthaec praedictio resurrectionis suisset impleta , jam opus non erat Praedictionem mortis fingere ; sin minus , et tunc salsitas unius praedictionis etiam aliis verbis , et sactis ejus fidem abstulisset.' Ceterum objectiones contra Vcritatem Evangelistarum solvcmus insertus. i
63쪽
II. Idem Christus Matth. IXIV. , et Marei XIII.
et Lue. XIX. , et XXI cum omnia apud Judaeos essent tranquilla, praedicit Urbem II ierosolymorutri paulo post, idest vivente adhuc generatioue illa , evertendam , templum diruendutii , ita ut non remaneret lapis super lapidem . Iudacos magna ex parte interue-cione delendos , reliquos captivos abducendos , idqiae tam clare , tamque mitivi e , ut si conseras Christi Verba cum eventu , quem Iosephus Historiciis ni emoriae prodidit, putes Christum' historiam potius descri isse , quam' prophetasse. Is r. Praeterea praedicit Christus , Iudaeos rei ieiciis dos . Gentiles vero ad cultum veri Dei adsciscendos; imo Evangellium Ionge , lateque per universum orbetupraedi eandum , atque credeuduni ; ita ut ex ovibus , hoc est hominibus omnium gentium fieret uiuim o Vile , et unus pastor, hoc est una EccIesia sub uno Panore collecta , ut in variis Evangelii locis videre est. Hoc autem quod naturaliter sicri omnino noth Poterat, ut infra ostendemus , videmus peractuin , imo ostendemus peractum paulo post Christi mor
IV. Praetermittimus innumeras .aIias Christi pr&phetias, ut de proditione Ilidae, de negatione Petri etc. et manifestationes secretorum humani cordis , quae , non minus quam Prophetiae , opus .divinunx
Addi possent etiam prophetiae discipulorum Christi, qui post ejus morient Christianam religione tu propagarunt. Nam I. Lucas Act. XI. i . refert prOphetiam Agabi de fame universo orbi imminente , quae et accidit Claudio itii perante , .et Act. XIII. I. donum prophetiae in multis discipulis Aliti octienae Ecclesiae eluxisse scribit, et itidem aliis iti locis alias iesert discipulorum Christi prophetias ; quod utique si salsum suisset non 'esset ausus scribere Vi- Ventibus iis , a quibus salsi revinci poterat. Paulus vero in Epistola I. ad Cor. Cay. XII. inter cetera Dei dona , quibus nascens Ecclesia illustrabatur , pro phetiam recenset , et Cast. XIV. praeseribit modii in , quo prophetia, aliis lue donis uterentur , ut om/ιia
64쪽
honeste , et secundum ordinem ferent. Quomodo autem potuisset aliquis , nisi omnino esseolis et saluus Corinthiis praecipere modum , quo prophetia uterentur , nisi manifeste hoc Dei donum apud illos suisset' Detiique insign s prophetia est Joannis Apocalypsis, in qua licet nonnulla sint adhuc in fine saeculorum implenda, tamen quae de Romani . Imperii, et idololatriae ruina clare praedicta , atque impleta sunt, etiam ris, quae implenda remanent , fidem adstruunt. Vide Bossuet, et D. de la Chetardie in Comment. At sue haec de prophetiis : nunc ad aliam Partem v niamus , nempe ad miracula.
Certissinium est, Christum innumera Patrasse mAracula , et quod omnium est maximum , ρωι mo sem resurrexisse. el in caelos ascendisse.
Prob. I. de omnibus generatim Christi miraculis.
Novi Testamenti Scriptores unanimi consensu reserunt, Christum Dominum mortuos.suscitasse multos , Nam licet tres tantum commemorent Evangelistae ; ut inter eos Lazarum a sepulcro quatriduo post mortent excitatum , tamen alios etiam Praetermisisse eruitur' ex Cv. XI. Matth. , et Ioan. Caρ. XXL Praeterea caecos , surdos . claudos , paralyticos, leprosos vel uno v*cis imperio curasse , tempestates sedasse, imo ' et per maris undas nudis, pedibus ambulasse , aquas tu vina vertisse , paucis panibus multa hominum millia saturasse , superantibus etiam pluribus fragmentorum cophinis ; tandem Praedixisse, Se triduo post mortem resurrecturum , et revera resurrc-xisse , et redivivum cum Apostolis conversatum , et collOCulum esse . tandemque in caelos , videntibus omnibqs discipulis ascendisse. ιllaec si vera sunt, quis, nisi amens dubitaverit, Vera fuisse miracula ' Atqui ea certissima Sunt .. Nani illa historia certissima est , quae refertur uuauinq
65쪽
Trnet. de per. Relig. Chr.eonsensu a pluribus Scriptoribus coaevis , viris pro
his , clui facta suis oculis conspexerunt , quique licesulli . nec sallere poteront . aut volebant , lino miraculis , et sanguine Suo rem constrinarunt, laraeserti msi eius diistoriae adluic remanent manifesta omnibus monumenta , nec ab ipsis inimicis negetur , sed admittatur ut vera. Atqui talis est historia miraculorum , et resurrectionis Christi. Nam I.' Scriptores , qui eam describunt unanimi consensu , inlitu sunt , Matthaeus , Marcus, Lucas , Ioanues, Paulus , Iacobus . Petrus. m. ' Omnes coaevi, qui res gestas vel suis oculis conSPeXerunt, ut Matthaeus , Ioatines,
Petrus , Iudas, Iacobus , vel a inultis , ilui conspexerant , audi Verunt. 3. ' Viri probi, quibus nemo adhuc objicere ausus est calliditatem , itolum , aut simulationem , a qua ipsa'eorum vivendi , et scribendi ratio, ipsaque religio , quam Praedicabant, demonstrat eos suisse valde alietios. Falli non Poterant res enim , quas describunt, sensibus sub lectae erant in quibus deceptio non poterat habere ocum. 5.' Multo minus fallere alios poterant ', narrant enim facta publica , omnium oculisvexposita , designant tempus , locum , nomina adstantium , ita ut tacillime potuissent salsitatis redargui , maximo ab inimicis. 6. Eam historiam sanguine suo confirmarunt , imo et miraculis , de quibus infra dicemus , qua in re historia Evangelica omnes alias
historias , de quibus minime dubitamus ,- antecollit;
quando enim testes narrationem Suam sanguiue Confirmant , non potest major optari , aut singi certit do. 7.' Adhuc remanent manifesta eius historiacmonumenta, ipsa scilicet Christi Ecclesia , quae nequaquam in Christum tu in sublimia , et ardua , cu piditatique contraria praecipientem credidisset , nisi
manifesta ejus signa vidisset, quorum signorum meis moriam quotannis'eelebrat. 8. ' Denique ipsi Christianae religionis inimici historiam miraculorum Christi nunquam negare ausi sunt sed ea tantum infeli- ei conatu explicare tentarunt. Celsus enim apud Origenem Lib. I. Ieroeses apud Euseb. coni. Ierocl.
stultum s apostata , et Porpbrius apud Cyrillulu
66쪽
Ub. VI. coni. Iul. ipsique Judaci Thalinudistae Estristi prodigia non inficiantur , sed ea magiae tribuit ut: qua in re miranda est eorum Insulsitas. Vide
Bullet in Historia Christianismi ex auctoribus Iudaeis, ei Gentilibus. Prob. II. Speciatim de Christi Furrectione, quae
maximum mitraculum est. Illud factum certissimum est, cujus testes nec silli potuerunt, neo taliezealios Voluerunt . Nec potuerunt. Utiri sti resurrectio. Ergo. Tres sunt minoris partes. I. Testes Ialu non potuerunt z suerunt enim t.' testes plurimi, et ut ait Apostolus , I. Cor. XV. 4. plusquanι qaingentι :2.' increduli , qui tamquam deliramentum existimabant testimonium eorum, qui Primi Cliristum resurrexisse nuntiaverant, Lαe. XXIV. II. nec prius e diderunt, quam palpaverint, Viderint, audiverint, ipsa scilicet plurium s suum evidentia VI ti: b. non Semel , aut iterum , nec seorsim Singuli, Sed omnes simul inultoties per dies quadraginta Christum secum
Coi Versatilem , comedentem viderunt, et Ontrecta inrunt , colloquenlcm audiverunt. Falli ergo non potuerunt. . G. II. Nee tallere voluerunt. Non solum euim homines erant rudes , simplices , probi, . religi ouemque praedicabant omnis mendacii inimicam, verum etiamsi ipsi certo scivissent, Christulis non .reSurrexisse , sicut praedixerat ad suam divi vitatem probandam , iam certo cognovissent, illum fuisse imposiorem mendacissimum. Ergo, si ante mortem illum , a quo tam magna expectabsint , prae uniore deseruerunt, ut Petrus etiam cum iuramento negaverit j quanto
magis post mortem, detecta fraude , iam niuab co expectare poterant, et e contrario ab adversariis innumera mala, ipsaque mors iInmineIet', p in Rendo tam inaudito mendacio abstinuissentῖ --
Reerbae mortis apparatu . quidnam sibi utilitatis o
am insigni , et incredibili impostura polliceri potuissent ' Ergo. III. Devique nee lallere Potuemul. Nam nullo nem
67쪽
4si Tract. de per. Relig. Chr.
gotio si s detegi poterat: extrahendo scilicet e se-iuilcro Christi cadaver, illi id lue otia iiiii in oculis exponendo , iam fraus . et mendacium Paluisset. Et tamen cum si cinerent primores civitatis videntes subita et stupenda incrementa uascentis Ecclesiae ; coercere tentarunt, 'rie Cliristi praedicarent rosurrectionem ; at numquam Christi cadaver invenire potuerunt , quod facillimum , et certissimum fuisset mendacii argumentum ; praesertum cum ipsi sepulcrum custodibus munierint, ne quis fraudi esset locus. Dicere autem APOstolos meticulosos, infirmos, egenos, qui Chri illam vivum. turpiter descruerant, aut vi Propulsasse milites sepulcri custodes , aut Corrupisse mu- Neribus , aut ipsis dormientibus sepulcrum nemine sentiente, nperuisse , et cadaver abstulisse , tam Pu tida tabella est , ut eam refulare ineptissimum sit.
Ergo sallere non potuerunt. Vide D. Dition in Religione Christiana demonstrata per Christi Resurrectionem sa), et Duguetum De Christi fetultura. Soluuntur objectiones. Obsee. I. Miracula Christi solo discipulorum ejus testimonio firmantur. Ergo dubia sunt. U. Transeat ant. Gentiles enim, et Iudaei , ut supra diximus, ea inficiari numquam ausi sunt , et nv . cons. . Si enim Romanas, Graecasque historias credimus, licet a paucis ejusdem gentis auctora us sb), Patriae gloriae cimidissimis , non coaevis conscriptas; multo magis de Evangelica historta certi esse dehc- mus , quae resertur a multis historicis, coaevis, probis , humanae gloriae contemptoribus , qui in sactis, quae narrant, coram omnibus, etiam inimicis patrata , nec falli, nec sallere potuerunt ; imb et in testi-
a La Religion pro ea par la Resurrectiora de I. C
b Soli Graeci , inquit Lud. Vives lib. II. De νgrit
Iru.IcrιPserrant Graeca , soli Romani sua prisca illa, quis gausa res illas Doctit in ContrOμersiam r
68쪽
monii siti coliti inlutioncm sanguinem sortiter effuderunt : qui vernatis characteres in nulla Ilistoria, prae terii in Evangelica, inveniuntur, et tamen increduli potius Pylliagorae, Apollonii, Vespasiani fabulosa
miracula credunt, quam certissima I. Christi. Qua quidem ut observat Card. Gerdil nulla major rationis , et cordis potest essed ne eversio. Obie. II. Si vera fuissent Christi miracula Iudaei omnes in Cliristum credidissent. Λtqui pilirimi non crediderunt. Ergo. U. Dist. maj. Si in par crat attendere voluissent . cone. Si invidia, aut praejudiciis, et cupiditatibus ob aecati alteiiocre noluissent, Iudaei itaque partim odio, atque invidia excaecati , ut Pharisaei. ut Sacerdotes , Partim etiam praejudiciis , ct cupidi talibus addicti erant. Quippe Messia in expectabant, ut potentissimum Regem , qui tempuralia ipsis commoda Procuraret ; ideo lite non attendebant , uti par erat , Christi miraculis , cum Ρraescrtim viderent, illum aliquando curare infirmos Sabato quod ipsi salso piit' bant csse illicitum: Maluerunt itaque per Summam stultitiam ejus tirodigia , quae negare labri
Poterant, tribuere Satanae, cum e contrario illa non SUlum Superarent omnes creatas vires , Ucrum ctiam ad destrii uidum Salatiae M pctium tendererit. Porrotinus Judaeus in Cliri sitim credens. magis probat V ritalcm iri iraculorii tu ejus , quam mille increduli
lati enim ad permanendi itti in veteri religione Dota indigerin novis argit in nitis , ut ille vetera praejudiciamini quia in retrae labit, nisi rei evidentio victiis, quod Palet Praesertim ita conversione S. Patis Apostoli si ) Et lamen ante Christi mortem tot fuerunt qui in cum credebant, ut potuerint dicere Pliarisaei : Ecce muniadus totus post Eum abiit, Ioan. XII. I9. post resurrectionem vero tot millia dudaeorum , etiam Saccrdo-
a 'Gerdit Introdi ιetione allo studio della Relictione Lib. II. lo Vid. La religio i. prou de Mar la conMersιon de S. Prilia
69쪽
iam , cre litteruiit in Cliristum . ut principio ex solis forme alida is constaret I cclesia. Cur auteni non sussci: t viilere iii iraculiim , ut qliis cre lat, dicemus iri
Libro VI l. tibi de Gratia disputabimus. t. Apostoli , et alii , qui in Christum a principio credi thrunt ' homines erotat rudiores. Ergo non Poterant judicare , utrum miracula Christi naturaliis biis caussis tribui possent , hoe enim iudicitam hominum qst doctiorum 4 qui tanten in Christianι non credebant Iuod argumento est, eos nou agnovisse Christi Prodigia , ut V ra miracula. Resρ. Transeat aut . quod negari posset de multis, qui in Christum ere siderunt, qualis .erat Nicodemus
an . III. Princeps Iudaeorum , Magister in Israel , qui ingenue fassus est: Rabbi , scimus , quis a Deo Menisti magister ; nemo enim potest haec signa fu- cere , quae tia facis , nisi fuerit De ιs crambeo : sedlxiijusmodi homines metu continebatitur , ne se palam Christo ad j imgei otii. Cclerum neg. cons. Non enim requiritur profundior doctrina ad dijudicandum , iitrum cadaver quatriduanum possit titio Vocis imperio ad vitam naturaliter ire vocari. Idem dicas de ecieris Christi miraculis , quae fuerunt supra Dotissimas , et Constantissimas naturne leges, quas nemo Vel impe-
vilissimus ignorat. Ex eo autem , quod Plii res doctr , et principes in incredulitale manserunt , non Sequitur, eos melius judicasse de miraculis Christi, sed maloieeuperbia fuisse tumidos, ct cupiditate praepeditos. uia odpatuit tum in dialogi, illo , .luem describ:t Joannes Cast. IX. inter caecuin a Christo' illuminatum , et Pharisaeos ; lum in conuitio Sagerdolum , Ioau. II.
in quo cum illi disputar ni, quid facimus quia Lichol ιο multa signa fucti r etc., statutum est : expedit,
Inst. I. Scimus , Christianos nonnullos multa Ialsa Narrasse miracula, vel ex folso , et insipienti ete lo religionis , vel oliam ex simplici late, et imperitia. Ergo idem Scriptoribus historiae Evangelicae contin
U. Nego cons. Ex eo enim , quod historia aliaua sabulosa sit, non sequitur , rejicieridas esse ut sulsas
70쪽
oin ea historias . sed illas tantum , quaev Isitatis characteres Praeseserunt ; ejusmodi non est historia. Evangeli ea , quae numero , gravitate , ct certitudinelestimoniorum omnes alias historias vincit, ut supra diximus ; ita ut certius sic, Christum innumera . veraque Patrasse miracula , quam Caesarem extitisse Objic. III. contra Christi resurrectionem , quae si falsa suisset, nutaret vehitas omnium factorum , atque dictorum Christi , qui se resurrocturum praedixit.
Illud factuni censeri debet saltem dubium , quod pauci assirin aut , sed plures negant. Sed resurrectionciri
Christi affirmabant ejus discipuli , qui paucissimi
erant , si comparentur cum reliquis Iudaeis , qui negabant. Ergo. Ist. Dist. maj. Si illi, qui negant , nullis nitantultestibus , qui asserant , se Vidisse contrarium , neo Si nitantur contrariis testibus, subdiu. Si testes nega res aequalis sἱ ut probitatis , gravitatis, et . cons. Secus , neg. Itaque Iudaei quam plurimi negarunt Christi resurrectionem , uou quia nitebantur ullis testibus . qui assererent, se Contrarium vidisse, scilicet
Christi cadaver adhuc in sepulcro , vel alibi jacens ;sed ciuia credere nolebant veritatem tot firmatam te in stibus spectatissimae probitatis , qui Don solum test hantur , Se vidisse , et mauibus contrectasse Christum redivivum, cum eo collocutoS esse , comedisse et iaverum etiam testimonium suum, ex quo nihil terrenae felicitatis sperare poteraut, sanguine Confirmabant ,
quo arsumento nihil potest singi validius ad sactum liquod probandum. Objic. IV. .Possunt pliantasmata sensibus hominum ita illudere. ut videre, et audire sibi vide titur quod revera nihil est. Multa hujus rei exempla refert Muratorius tu aureo libρllo de pi phantasiae. Ergo potuerunt Discipulis phantasmata' illudere , ut Christum redivivum se videre , et audire erederent. U. Dist. ant. Si sitit plures homines simul colleeti, et eodem tempore , et pluribus simul inensibus , scilicet Visu, auditu, tactu rem percipi aut, et quidem pluribus diebus, neg. aliter dubitare possemus etiam ,