장음표시 사용
71쪽
iiiio , vel altero setisti rem appreticiniat , et sic etiam subdist. Si sensus sit persecte sanus , ct senSalio Clara , vivitia, ilistincta . neg. Secus , Conc. Inst. Cliristus post mortem non sculpse Apostolis erub conspicuus, sed modo apparebat, modo evanescebat'ab oculis eorum , ut contigit discipulis Emmaunia petentibus, Luc. XXIV. 3I. lino in cubiculum clausis januis ingredi videbatur , Io XX. 19. 26. Aului istavcro corpori non conveniunt. Erat igitur Phutilasma. U. Disti min. Si habeatur ratio tantum V;rium naturae , couc. Si liabeatur ratio omnipotentiae divinae et peculiarum proprietatum . quibus corpus gloriosum ortiatum est , Neg. Itaque Christum redivivum verum liabuisse corpus, illud ipsum scilicet, . quod cruci sue rat,aflixum , patet ex eo , quod non solum conspiciebatur oculis , verum etiam attrectabatur manibus , lo- luchali ir, manducabat, et reliquias discipulis tradebat,
Luc. XXIV. 43. Quod autem a conspcctu discipulo rum se aliquaudo subducebat, id enim significates inrescere ab Octilis eorum id omnipotentiae divitiae tribuendum est , et agilitati corporis gloriosi.List. a. Fuerunt vel a primo Ecclesiae sacculo hauretici , qui seciam profitebantur nostris Evangeliis contrariam , ut Simoniani , Cei iiit hiant, Ehio iii-iae etc. Ergo illi historiam Evangelicam non agnosce
N. Dist. ant. Profitebantur sectam Evangeliis contrariam quoad dogmata, cono. Quoad .liis tori ain miraculorum Christi, neg. Simili ratione Dist. cons. Nonugnosccbant ut veram historiam Evangelicam quoad . aliqua dogmata , quae asse bant inserta Evangeliis , Conc. quoad subflautiam gestorum , et miraculorum Cli risii , neg. Itaque haeretici illi cxorti post Apostolos . ait ipsis cxprobrat Tertullianus . non negabant , Ev augelii historiam voram esse, ct ab Apostolis scriptam , sed quia in Evati gelio quaedam loca erant adeo ipsis adversi , ut non possit ut ca in aliet S Seu sus detorquere ; nslirmabant contra sidem omnium Codicum liii toto orbe sparsi erant, loca illa fuisse Evangeliis superaddila,post Apostolos, imo et Hon
nulli ex quatuor Evangeliis aliqua integra rejiciebant,
72쪽
aliqua sito ingenio vitiata relincha iit: qua in rc sit a prodebaut iiiipudentiam. Nobis ergo satis est, veritatem miratulorum Christi ab ipsis haereticis suisse agnita in , quamvis unum Evangelii librum retinuissent. Quod enim spectat ad eorum prava dogmata , alia quaestio est. Vide hoe argumentum suse pertractatum apud Berxerum so . Inst. 3. Reteri Ioannes , Cay A Z 7. Christum prohibuisse Magdalcnam , ne eum . tangeret , Noli ,
Inquit , me tangere. Ergo spiritus crat. U. Neg. cons. Eo enim consilio prohibuit Christita Magdalenam . eum langiae, ne longas ibi moras nocteret , sed cito volaret ad discipulps , eisque resurrectionem ejus Duraciaret. Noli , inquit , mc tangere; nondum enim ascendi ad Patrem meum ; sed Maus ad fratres meos , etc. . iobio. U. Si Christus vere resurrexisset, ostendis sci se Synagogae , ceterisque Iudacis , quibus publice Suam resurrectionem praedixerat , et coram quihus publice mortuus erat. Atqui non secit, sed tantum discipuIis suis apparuit. Ergo. N. Neg. maj. Cum enim Christus tot testes suae resurrectionis adhibuisset, qui eam postea eoram au daeis et Gentilibus , miraculis, et sanguine confirma
runt, necesse non crat, ut Iudaeis, praesertim tan
io beneficio ob insandam ipsius Christi caedem indignis, sese ostenderet 3 si enim nihil credi deberet nisi quod suis quisque oculis viderit, actum csset demorali certitudine: debuisset enim Christus sistere sese etiam Gentilibus , imo ct siugulis hominibus
etiam Sequentium saeculorum , quod est 4bgilrdissi- , mum. Quibus ergo , et quando oportuerit 3pP re
Christum redivivum , disposuit ipse pro sua infinita Sapientia , non pro ineptis hominum judiciis. Cet rum non solis discipulis apparuit Christus , sed etiam Paulo inimico omnium furentissii no , quem repῆn e
73쪽
in Apostolum convertit, ut infra dicemus. Vide. D.. Dition in lihro supra citato. Porro Veritas resurrectionis Christi magis .patebit ex S. sequenti , quo probabimus. discipulos Christi ad eam confirmandam innumera' edidisse miracula.
Vulptili christi , qui post eum Religionem Chri
stianam praedicarunt, eι Propagarunt, in mera ediderunt miracula.
Prob. Lucas in Actis P ρostolorum refert, discipulos Christi, die decima postquam Christum in caelosnscendentem Viderant, cum antea metu pavidi domiae continuissent, repente Spiritu S. plenos exiisse , Tesurrectionem Christi praedicasse , variis linguis , quas numquam antea didicerant, locutos esse , infirmos utio Vocis imperio, imo et sola corporis Πmbra curasse , mortuos suscitasse , et quod magis stupendum est, cotitulisse virtutem miracula patrandi iis , quibus baptizatis manum impotiebant: quae omnia ratio Verbo complexus est Marcus Cay. AVI. Io. dicens : Illi autem profecti praedicaperunt ubique, Domino cooperante, eι sermonem confrmante sequentibus signis. Haec si vera sunt, quis negaverit, discipulos Christi miracula patrasset Atqui sunt certis
I. Etenim facta illa erant sensibus subjecta , et Pu Blica , ita ut nec discipuli in illis decipi . nec alios decipere potuissent, praesertim inimicos impugnandae eorum docti inae cupidissimos , a quibus facillime mendacii redargui potuissent. a. Marcus Cap. XVI. refert, Christum promisisse, eos, qui in ipsum credi uri essent, miracula Patraturos e Signa autem eos , qtii crediderint haec se quentur p. II. Atqui , si Christi discipuli miracula Ista non edidissent, stultissime hanc praedictioncm
74쪽
Traciat. Veriι. R I . Chri 53Chrioi retulissent, cujus salsitas universam docuimura ejus labe laetasset. '. 3. Apostolus Paulus, II. Coro XLI. I a. ut probet missionis suae divinitatem , in memoriam revocat C ri tithiis miracula , quae apud ipsos operatus erat et Signa Apostolastis mei facta sunt suyer pos ira oppini
Pallentia , in signis . et modigiis, , et Artutibus , imo in Epist. I. μ. XII. , XIII. , et XI. docet ipsos Corinthios ornatos es e donis varia prodigia p. trandi , ii us modum praescrisiit , quo hujusmodi
donis ut relatur, ne perturbaretur Ordo Ecclesiae Quis autem , noti dicam perfrictae frontis . sed ormii nutamens ista scri re ausus essct , si suissera falsa L
Post , mortem discipulorum Christi usque ad noatram aetatem non destierunt in Ecclesia Chrisιi mirum cula , licet, stabilita jam Ecclesia , non iam fe --quentia , quia non tam necessari
Prab. Irenaeus Saec. II., pcobat adversus haereticos , Ecclesiam CathoIicam ess . vcroin, haer icorum /autem salsani, pnaetcr alia argumenta . etiam cx' - . quod in Ecclesia atholica frequentia aessent miracula, nulla vero' in societate haereticorum. In fraternitatu inquit Lib. II. Cay. 56, et 5 . saepissime reMersus est syiritus mortuo , et donatus est homo orationibu Sanctorum . . . Alii daemones excludunt: alii auιδια et Praescientiam habent futuroriam, : alia labora mesaliqua infirmitaue 'er manus impositionem curant; et sanos restituunt. Iam etiam , tit dixistis , et in Oreui
έis. Quid autem Z Non est numerum dicere grauarum, quas ster' ianioersum mundiam Ecclesia a Des acci- Pleus , in nomine Iesu . Missi crucifixi stib. Pontis Pilato . in opuulatiquem Gentium perficit. De haereticis vero subdit : haeretici non Poartautociari .
75쪽
mrre risum . . . . neque om/tra uaemones Fugare
praefer eos , qui ab imis tumiittuu ur. Insignis est iste locus, quem laudat otiani Vus ius Lib. I . Πist. c P. T. , et magnam Vim habel. Quouiodo e iii in Iraonetis sacta ista tam publiea, ut si eque Dies Dri r tuorum resurrectiones; objicere ausus esSet liuereticis, si salsa suissent i ci Praeterea Tertullianus Saec. III. Apologet. XXIII. hac sponsione provocat Gentiles: Edattir hic aliqu3ssis etrurithouiditis oestris , quem daeuione agi Constri. Mutis a quotmet Christiano Spiritus ille , tam sederemonem confitebitur de oem , quam alibi Deum de fatis c . . i. . Ista ipsa pirgo caelestιa pluoiarum pollieitatrix , iste lase AEsculapius medicinarum de . monstra or . . . . nisi se daemones esse confessi fuerint Christiano mentiri non audentes. ibidem illius
Christiani procacissimi sanguinem fundite. Quid isto Gyere manifestius ' Quid hae probatione fidelius 'vide etiam librum ad Seapulam. Similia habet Cyprianus ad Demetrianum. Quis autem tanta confidentia Gentiles provomsset, si haec non suissent certissi-nm y Igitur tertio saeculo non desunt miracula, quam Vis non tam frequentia, quia minus necessaria. IV. Vero saeculo , longe , lateque propagata Christiana religione , prostrata idodolatria , non fuere amplius mira uia necessaria. quae enim prioribus .saeculis edita erant, et tot testibus confirmata , -omitibus saeculis su sciebant. Nihilominus Don omnino Cossarunt ut patet ex historia Ecclesiastica Eusebia , Socratis. etc.. scriptis SS. Patrum , ut S. Augustini , Luc. XXII. . Dei Crep. 8. de Reliquiis S. Stephnni. D isque malum est saeculum , quo noti sortierint viri sanctitate , - et miraculis illustres.. Legant increduli evmum .pus Benedicti XIV. de Canouisati'ne Sari' morum P permolent molaeto tam rigidh , et accurate perpendi in Ecclesia catholica veritatem miraculorum, quae per iros Sanaos educitur , ut ne Sceptisus clui dem siserius .examen postulare auderet. Ergo elo. vexitatem miraculorum , . quae Apostoli, eo rinno'o discipuli patrarunt, magis probat ipsa christianae 'neti nis . propagatio , quac si nuuis nura lis facta est. ipsa maximum est miraculum. Dissiliroes by Corali
76쪽
Traeu de Verit. Reis. Chr. I. V.
Christianae religionis propngatio maxinium mira M. δειροι est, praesertim si nullis miraculis facta eSt. Prob. Certum est, religionem Cluistianam ab Apostolis praedicatam , incredibili celeritate Ionge., late, que ivisse per orbcm propagatam. Testatur hoc nota
solum Pauti s , qui ad Romanos Cap. I. et ad Colossenses I. 6. scribit , fidem jam in univerio orbe
Praedicari et tructis care , et crescere , Verum etian ex ethnicis 1. Seneca Ethnicus Scriptor apud Auxu stam/m Lib. VI. de Cio. Dei Cay. II. haec scribens: Usque eo sceleratissimae gentis Christianae consuetudo con Maluit, ut per omnes jam terras recepta sit :νι cli νι cloribus ledes dederunt. u.' Plinitis junior A siae Proconsul Lib. I. D. 97. mon cDrtates, inquit, tantum , sed picos etiam , atque agros , Christianae religionis contagio peroagata est: μωρe jam desolata remρια, et solemnia diis intermissa. 3.' Ipse Tacitus Lib. V. Annal. e. 44., scribit, εub Nerouc Argentem multitudinem Christianorum Romas deprehensam. Vaco ad I. Saeculum pertinent , hoc est ad ipsa roligionis Christianae initia. 4 Toratillianus G. saeculo Αρο- ἰoget. Cap. XXXVII. Hestet ni, idquit, sumus', et Meraria omnia implerimus , urbes , insulas , castella , mranicistia , conciliabtila , castru ιρεα tritas , decurias. , Patalium , Senatum , Forum. Fremunt Im- Peratores , lotisque Romani. Imperii viribus Christianos
πPri itere conantur, eosque partim aflore pecudum vigularit . partim exquisitissimis tormentis , et cruci tibus absumunt. Sed stinguis martyruni semeti erat Christianori ini ; ita ut magis in dies cresceret eorum Dunierus , donec toto sere Orbe ad fidem converso , Poncipes ta risto uonteia dederuiat, et Crucciri , quam probro habuerant, adorarunt , et honoris Ioc , tu diademate gesturunt ὁ . sic lue quarto ineunte Saeculo Pert Otu in orbem Christi una religio statuta est. Atqui hoo maximum miraculum est. Ergo etc.
77쪽
Prob. min. Miraculum est opus rarum suprct mr- ,
turae vires ; atqui tanta , tamque celeris religionis Christianae propagatio taIis est. Quod enim sit opus
Tarum . certissimum est , uota enim consuetum est ,
ut homines religionem , in qua nati , atque innutriti Sunt, sine ulla causa descraut , ut novam priori contrariam amplectantur. Quod autem sit supra naturae Vircs, probatur. Tunc crictum aliquod est supra naturae vires , quando ipsum per se est dissicillimum . iii Strumenta vero assumuntur ii piissima : ut si quis ad movundum montem unum digilum adhibeat. Atqui, utrumque hic habemus.
I . Opus ipsum per se dissicillimum . imo impossibile er i duplici ex capite . h. e. tum ob veterem re ligionem , quae destruenda erat, tum ob novam stabiliend. m. i. ' Ad veterem religionem a Iendam per i adcndum erat Iudaeis , legem Mosaicam tot stupendis Cousirmatam prodigiis, quamque ipsi putabant, ex Dei Promissione secundum litteram male intelleeta , in deaernum esse duraturam, jam esse abolitam in morte Christi, quem ipsi tamquam impium occiderunti Gentilibus vero persuadendum era i Iovem , aliosque deos , quos universum scre genus humanum a tot saeculis vetuerabatur , et quorum etiam falsa miracula et pro-Pbeti ac circumferebantur , abjiciendos, et conculc3n dos. Et tamen ex ea religione, quam Populi cuti Iaste hausergiit, et quae . carnis cupiditatibus omninos vebat, putabam, pendere salutem Reipublicae, ita ut 3Psi .Philosophi cavi servandam edicerent, et Principes eam lotis imperii viribus tuerentur. Quapropter udVe4truendam idololatriam , destruenda erant praeiudigia tot saeculis siritiata , domundae caruis cupiditates, et uperauda Romanorum. potentia , quam nulla geus euusque superaverat. Porro quam difficile , inio impossibile fuerit Gentilibus haec persuadero , experti s eit Socrates, qui licet, ut vilissimus hypocrita , religionem . populi coleret, et colendam docer. , . tamen . quia aliqua de vanitate deorum dixerat , ad cicutam
bibendam damnatus est. Quata vero impossibile suem it Persuadere Iudaeis , videre possunt ipsi ilicreduli. udaei enim adhuc vivun: per omnes regionsa disPersi
78쪽
Eant ergo , cxperiantur, utrum possint unum eorum e sententia dimovere , licet liodie non sint , ut tunc erant , florentes opibus , Sed extorres , sille ullo externo religionis apparatu , et Dianis este videant impleta in ipsis vaticinia Prophetarum , et ipsius Christi. di.' IIulto magis dissicile erat opus propter novam religionem stabiliendam. Persuadetidum enim erat Iudaeis , alque Gentilibus , Deum csse unum in tribus Personis : secundam Vero Personam , ncmpe Filium incarnatum esse , et natum ex Virgine , ipsumque esse , quem Iudaei tamquam impium, et blasphemum morte damnaverant, et Romani crucifixerant, supplicio scilicet omnium ignominiosissimo. Persuadenda erant etiam celera religionis Christianae mysteria rationi humanae impervia , et quod noti mitius difficile Crat , statuenda erat lex cunctis cupiditadibus inimica , et ex vila lal viribus, jejuniis, cruciatibus carnis aspera , nihil expectandum mercedis praeter odia , Persecutiones , et mortem': plenam vero selicitatem
Servatam esse in resurrectioue mortuorum , Cuius re- Surrectionis ipsum Do mcia risum movebat infidelibus.
Quis igitui Ioec tam incredibilia persuasisset y Ergo opus erat ipsum per se difficilliniunt, imo et impossibile ; etsi omnes Philosophi, Oratores , ct PrincipeS saeculi conjunctis viribus illud adgressi essent.
II. At contra ad opus hoc ta in impossibile instrumenta adhibita Sunt , quae videbantur omnium ine- Ptissima. Nam I. R Christus ipse non solum erat egetate Judaeorum , qui omnibus aliis Gentibus odio
crant , verum etiam ignobilis , fabri filius , ab ipsis
concivibus suis odio habitus , et morte damnatus. a. '. Apostoli , quos ipsc legit tanto operi perficiendo , Iioinities erant illiterati , rudes , piscatores , nullis muniti opibus , imo omnium rerum egeni. Et tamen Christus considentissime praedicit . eos religio-Mem suam Per omnem terram propagaturos , uti re-Vera Propagarunt , eam lite Philosor,his et Principibus Persuas trunt, et in ea etiam regila ad quae Romarii Pervenire iton potuerant , Christi nomen , si religi Mem invexerunt. Ergo propagalio religionis Cliristiatiue opus fuit ipsum per se impossibilc , ad illud
79쪽
perficiendum instrumenta per se ineptissima er,nt. Aliunde opus fuit insuetum. Ergo maximum fuit miraculum , praesertim si ad illud perficicudum nulla patrata fuissent miracula. Unde egi rgie, h. e. Pro more suo scribit Augustinus Lib. XXII. de Cio. Dei C. 5. Si miracula facta esse non credunt, hoc nobis unum grande miraculum susscit, quod terrarum orbis sine ullis miraculis credidit sa). .
Objic. I. Mahumitana religio summa celeritate permagnam Asiae , atque Africae Partem Propagata est, imo et tractu temporis in Tractum , et Macedoniam, et Epirum , ct Peloponnesum , vicinasque insulas invecta. Idem accidit in Lutheranae ct Calvinianae sectae propagatione. Ergo celeris Christianae religionis propagatio miraculum non fuit. U. Dist. ant. Diverso modo, cone. Eodem , neg. Propagata enim est vi, et armis ; undc in ea loca , quae Nahumetanorum arma subigere non potuerunt, Mahumetana religio pcoenire non potuit. Praeterea cupiditatibus carnis favet illa religio. At contra accidit in Christiana religione, quae cupiditatibus inimica , praedicans etiam mystcria, quae humanam rationem longe superant , Contra vim , et arma , nullis humanis adminiculis per totum orbem diffusa est b). Idem dicas de Lutheranae, et Calvinianae sectae Propagatione , quam viri principes libenter amplcctebatitur, et tuebantur, ut . ditarentur ECClesiasticorum spo- Ilia : ceteri vero , ut liberati a Votorum , et aliarum Iegum observatione liberius viverent. Inst. Etiam religio Christiana Edictis , vel saltem exemplo Christianorum Priticipum maximum dcbet incrementum. Notae sunt Constantini leges contra ido
80쪽
Trael. de Verit. Relig. Chr. 59
Iolatriam. Ergo etc. Ita ratiocinatur Exam. crv. V. Neg. qnt. Non enim alia de Caussa id asserunt
increduli, nisi quia gratis illis constant mendacia. Vidimus , Plinium juniorem annis circiter ducentis
solata, propter religionem Christianam longe, Iateque
propagatam. Ante Constantivum Per annos quasi trecentos Principes tolis Imperii viribus pro Idololatria Certantes , Sanguine Christianorum universum orbem resperserunt et tamen eo magis crevit haec Religio, quo major est undebatur Siristiani sanguinis copia , ut observat non solum Tertullianus ita solog. verum
ei iam ipse Li ius ethnicus Orat. funebri pro Iuliano. Itaque quando Imperatores ad Christum conversi sunt ulique non alioruui Imperatorum lege, sed sponte sua ) Religio jam fuerat stabilita , etiam ultrastiles Romani imperii apud barbaros. Ipsae Christianorum Principum leges quae tamcn non saeviebant tu Idololatras , ut illi in Christianos, saevierant ) derno
Strant, jam exiguum remansisse numerum ethnicorum ; alioquin non ausi essent Imperatores eos legibus creere, et ita 'ad seditionem Provocare. . Qui quidem exiguus numerus ipse per se cVanuisset brevi tempore, Sicut revera evanuit, quamvis aulianus Apostata post Constantinum omnia conatus estet ad idoIolatriam restituendam. Vide Bergerum COI ut . exani. Critic. Freret.
Obio. II. Tempore Apostolorum jam Orbis erat
litteris excultus. Potuit ergo facito agnoscere Idololatii ac vanitatem, et Christianam amplecti religionem. U. Neg. cons. Enim aliud cst n gnoscere Ido- Iolatriae vanitatem , aliud amplecti Religionem voluptatibus inimicam , et misteria docentem quae primas volite rationi contraria vid antur. 2.2 Littera ii set huici magis obstabant, quam proderant augendae Beligioni, non solum quia propter superbiam dissicillimo stibii-,ciubatitur humilitati crucis , quae Gentibus erat stultitia, verum etiam quia lotis ingeniti sui viribus et voce, et scriptis Rcligionem oppugilarunt. Uude conversio. hujusmodi hominum, quibus non poterat illudi salsis miraculis , tractas est Veritatis argumentum i non eui in credidissent, nisi eorum doctrinam , et Super