장음표시 사용
91쪽
o Lib. I. Ca . VILenta , eo magis ejus est Perspecta , ac de ii tonstrata ei itas , ct salicii las. Nam si spectes Cluistianae religio itis et iii calii , piae. Unicia hominis erga Deum , ergo scipsi ιrii , rga proximum , erga rempublica instalii it ; adco coria illa est, justa , et omnibus numeris absoluta , ut ipsi ejus hostes Iuleri coacti sint , camiid pri sic leti tum hominem , et civem adprime idoneant 'sse. Si vcro species theoretica dogmata ; certe quae
Iatiorieti Iutturalem noti caecedunt . ca evidenter vera sunt; quae rationem ex durat, ut mystcria , num
qii alii adhuc demonstrari lioluerunt falsa : imo ipsacorum sublimitas ostendit, ea non esse ab hominibus eli cogitata , et inventa. IIorti ines enim , si suo cerchro aliqua dogmata cudere voluissent, optassent se Potius Irum auo ingenio, ct ratiotii , ut ea facilius auditoribus Persuaderent. Ergo. Prob. a. Pars. Christi sanctitas ex tota vitae ejus
serie elucet, quae non minus supra humanam virtutem fuit . quam ipsa miracula, ut sui elur ipse Bous- solus in Quam quidem sanctitatem nemo diu a nectare , et simulare potest , praesertim eoram mimicis. At cum ipse Chistus inimicos suos confidenter ProVocaverit: Qtiis ex pobis arguet me de Peccato raoan. VIII. 40. nemo hiscere ausus est et in tribunalibus coram Judaeorum principibus, et ipso et hii co judice Pilato sola ejus sanctitas, ipso tacente , calumnias omnes dispulit , nec ullus unquam vel Ie-vissimam maculam hucusque ipsi potuit adspergere. Id confirmari etiam posset celeberrimo Iosephi Judaei
testinionio Lib. I VIII. Antiq. Cap. 4. Fuit . inquit,
hoc tempore Iesus Dir sapiens. si tamen piriam illum. OPortet uicere ; erat enim mirabilium operum essector, magister homfutim, qui Dera libenter amplectantur , et Plurimos ex Adtieis , Plurimos etiam εω gentibus ad se Pertraait. Ciamqtie a primoribus gentis suae ad crucem damnatus esset , ab eo diligendo non abstinueruntqυi primum dilexerant eum. Post tertium diem redi-MiVias ipsis opportiit , ctim dioini Vates haec, et alia Plurima admiranda praedixissent. Cit aut hunc locum ion solum Isidoriιs Pelusiota Lib. IV. utit. 225. .
Sozomeniis Lib. I. Nisi. cap. i. Hegesippus Lib. II.
92쪽
de Excidio Ad. cap. a. , Niceρhorus , Zonaras , alii me ; verum etiam Hieronymus Lib. de Seripi. Ecel. Eusebius Lib. Demonstr. Eoang. viri
utique emunctae Naris , quos credibile , non est aut vitiatos habuisse codices , aut fraudem non advertisse; nec deest in vetustioribus Latitiis , aut Graecis codicibus. Unde , credibile est . ab ipsis Iudaeis fuisse
abrasum e nonnullis exemplaribus , in quae forte incideruiit Iustinus , Clemens Alexandininus . aliique , qui ejus loci Don meminerunt. Nec verisimile est , Iosephiam , qui in Gentis suae historia' recenset alia
multo minora ex. gr. de Io: Βαρtista , de Iacobo fratre Domini, siluisse mulio graviora de Christo ,
praesertim cum ejus aetate Christianorum nomen longe , lateque esset etiam apud Gentiles pervagatum. Falsum autem est quod dicunt nonnulli , eum locum, aut stilum habere diversum , aut filum orationis interrumpere . quia contrarium legenti patet, aut Iosephum , utique alienum a religione Christiana , non potuisse ista scribere de Christo ; quia ipsi Iudaei e dissimulare, et negare non poterant. Huberius Gin nitis, et Lucas Osiander primi de veritate huius Dei dubitarunt, quos secuti sunt Salmasius. Blondelitis, si alii. Eisi autem iacile ι esset eos refellere tamen quia nobis necessarium non est hoc Iosephi testimonium ; consuli possunt melius , NM. Alexander, Bella inus , Sixtus Senensis, Lmur. Bertar, et qui omnium eruditissime scripsit Carolus DaubuMus. 'Denique addi potest etiam sanctitas discipulorum Christi , et miranda morum conversio , quae in orbe tunc corruptissimo , et insandis vitiis immerso , saeta est per praedicationem Evangelii, quam morum reformationem Philosophi numquam essicere potuerunt Dori solum in populo , sed imo in seipsis. Sed jam
ad alia progreὸiendum est a). I
a Demonstrationem veritatis Christianae Religionis vi
dere potes inter veteres apiid Clementem Alex. Athenagoram, Iustinum , Origenem coni. Celsum , Eusebium mPrae'. et Dem. EDang. CLYsostonυιm Iram. I iod Christus
sit Deus , Augustinum Oariis lib. Theodoretum de Graec.
93쪽
i Chrisιiana Religio dirinitus reMelata , et instituta est. Prob. Religio prophetiis , ct miraculis Confirmata Donnisi a Deo iustitui potuit. Talis est Christiana Religio , ut Caρ. superiori ostendimus. Ergo.
Dogmata Religionis Christianae, etiam ea , quorum cau4xas , rationes, modumque ignoramu3 ,
Prob. Quae a Deo sunt revelata, ea licet rationea, equi non possimus , vera sinit, ut supra ostendi mus. At doranata religionis Christianae a Deo revelata εurit , quint idem est revelatam esse Religionem 'ao revelata esse ejus dogmata. Sunt igitur Vera , 'licet rationc assequi non possimus eorum rationes..eci.' S. Thomam coni. Gent. Inter recentiores Grotium, metium , Paschalem , Hookium , Clarkium, D. de mu-rσμιue , D. Le Prancois , Addissonum , αἰ-chium , Bem Serum , Abbadιe , Gerdit, etc. quorum tamen nonnulli uic legendi sunt , Duxuet Trai te des principes de la sol, Chretioli, Letiit ita Nou velle demonstration Evaligetique Gilb. Burnet Denense de la religion , aliique apud Fabricium in σνllabo Auctorum G Derit. Relig. Vide etiam opus ostre viti n novissime editum : La Religione dimostrata , e dye sa da Mons. Alessandro Tussoni.
94쪽
Sacrae i Scripturae libri tum peteris, tum stamenti diuinitus inspirati sunt..Prob. Dogmata enim Christianae religionis vera sunt, ut paulo ante ostendimus. At Christiana Beligio docet, libros utriusque Testamenti divinitus inspiratos esse ; licet enim nonnulli, qui Christiano nomine gloriantur , aliquot libros non admittant in canonem Iibrorum aut veteris, aut novi Testamenti; omnes tamen Chri stiani uno ore docent , libros, qui in eo canone sunt, divinitus esse inspiratos. Ergo etc. Quinam autem libri .in canone Scriptura rurn recenseri debeant , sequenti Libro dicemus. Sed contra hanc Prop. multa increduli objiciunt, quae solucuda sunt. Solountur objectiones.
Objic. I. Non potuerunt divina inspiratione scribi,
quae salsa sunt. Sed in Scripturis tum veteris , tum Novi foederis nonnulla salsa sunt. Nam Mundi chwnologia iii Pentate inelio descripta multo recentior est ea , quam Scriptores vetustissimi tradunt ea . o. Manetho in Historia δῖgνptiorum varias enumerat populi illius 'nastias , seu priticipatus , qui consi- Ciutit annos 53535. Boostis ait , Chaldaeos habere Astronomicas observationes annorum 48nooo: denique aiana Ies Sitiens iu in Iesiantur , Gentem illam longe vetustissimam , et diluvio antiquiorem habuisseor inem. Ergo. H. Neg. min. I. ' ratione generali, quia quaecum -que chrotiologia contraria est libris , quos demonstravimus veros , ct divinitus inspiralos , salsa eSt. a.' quia Scriptores illi , qui in Gentis suae adulationem tantam siti xciunt antiquitatem , longe posteriores sunt Moyse; ipsa autem ratio dictat, ut in rerum historiis praescramus auctores vetustiores , et viciniores rebuS, . quas enarrant. 3. ' quia Scriptores isti, quorum chronologia Mosaicye colatraria est , innumeris
95쪽
scatent sabulis , quas increduli libenter degIutiunt. 4.- quia Dynastiae AEgyptiorum , si verae sunt, s msuerunt unius, et ejusdem Begni , sed series quaedai Begulorum, qui eodem tempore variis AEgypti regis'
nibus imperitarunt, ut observant eruditi. 5.' quia Berosus recentissimus scriptor manifesti mcndacii convincitur ex eo quod Callistheues rogante Aristo- rete Babylonicas observationes diIigenter inspexit , quae non excedebant annos Io93. 6.' Sinensium ΛωNales incertissimos esse , imo, et sabulis resertos ostendunt P. Dia Halde in Historia, et . D' uquet ita
chronologia Sinensium, uterque multis anuis apud Sinenses commorati , quos Vide.
Obio. II. Narrat Moyses, ex uno homine Adam
in universam terram disseminatum esse genus humanum. Id vero salsum videtur i. ' quia Americae regiones , in quas a nostris regionibus commeare non potuerunt homines , utpoto longo maris intervallo se- unctas , saeculo XV. inventae sunt populosissimae. a.' quia tam varius color hominum, ut advertit Volterius , videtur ostendere . non omites ab uno ortos esse. Ergo.
u. Neg. min. America enim vel adhaerct, vel po tuit nostrae telluri oIim adhaerere Versus Septemtrionalem plagam , indeque postmodum terrae motibuS , aliisque temporum vicissitudinibus separare. Ceterum, etsi scmper interiecto mari separata suerit, potueruiuna es vi tempestatum jactatae eo deseret : sicut Lusitani in Brasiliam vi ventorum saeculo XV. dejecti
Sunt. Imo potuerunt homines sponte eo navigare. Certe Plato mentionem lacit vastissimae Insulae in inati occiduo trans fretum Gaditanum, quam Insulam nota
nulli putant ad Americana pertinuisse. Quod addit
iterius , ex vario hominum colore colligi, non ab uno homine propagatum genus humanum , Valde ridiculum est ; nam serventiores solis radii , clima, cibi , aliaque colorem hominum immutant, ut CDII stat experieritia Saracenorum , et Lusitanorum , qui in Africa sedes fixerunt. Obie. III. Historia diluvii videtur sabulosa ', I. v quia nou potuit tanta esse aquarum copia , ut quin
96쪽
decim cubitis superaret praecelsos montes ; a.' quia Doti potuerunt omnia animalia , cibique ipsis per an tium necessarii in arca contineri ; 3.' quia nova animalium geucra in America reperta sunt , quae non sunt in nostra tellure, ac proinde non potuerunt hine illuc permeare , pracsertim cum mari interjecto prohi-herentur : ideoque salsum videtur, ex animalibus in
Rrca SerVatis , oria cssc cuncta animalia, quae hodie terram occupant. Ergo.
N. Feς. ant. Etenim I.' aquae diluvii partim e caelo dcciderunt, partim e terrae visceribus Prosilierunt. Rupti suvi fontes abyssi magnae , et Cataractae caeli ayertae sunt Gen. VII. D. Quis autem mensm est aquas, quae continetitur in terrae visceribus adeo profundis , ut terrae ipsius semidiameter milliaria exaequet, quae profunditas immenso inter in vallo superat montium altitudinem , quae vix duorum, vel trium est tu illiarium 3 quis supputare Potuit , quanta aquarum copia e caelo possit decidere quadraginta diebus , et quadraginta noctibus 7 Certe diluvii vestigia in ipsi x montibus deprehenduntur , in quibus marinae conchae, et pisces e diuntur in lapides
a.' Demonstrant hodie ern diti post D. Pellefierin Dissert. de Arca, geometrice supputatis arcae di mensionibus , quas describit Moyses , longe majorem
inveniri capacitatem , quam quae sat esset ad cunctas animalium species continenda; , atque escas iis alei dis necessarias, cum praesertim pauciores Sint Primariae animalium species , ex quibus deinde aliae a primis degeneres ortae sunt. Idem evidenter ostendunt an. Buteo Angitis lib. de Arca, Calmet in Comment. ad Gen. VI. et in Diction. Sed rationibus his subducendis non videtur opus esse. Si enim Pentateuchi auctor fabulam conciti nare voluisset, Cum posset utique majorem singere Arcae molem , si fuisset Decessaria ; profecto si talem descripsit , qualis in Genesi legitur , manifestum cM , eam fuisse aptam iis continendis . quae in Arca Servari oportebat. a.' Multa essicere potuerunt , ut nonuiallae anima- Iium species in nostra tellure perierint, ex. gr. ad-
97쪽
vcrsae tempestates , aut clima ipsis inimicum , quae tamen species in America , quo potuerunt penetrare eodem tu odo , quo snpra diximus penetrare potuisse homines , non perierunt.
Obie. I Post diluvium ait Moyses, sic Deum
Noe allocutum. A cum ineunt ponam in nubibus , ut sit signum foederis inter me , et inter terram. Gen. II. o. quasi tum primum arcus inter nubes apparere coeperit. Atqui hoc salsum videtur; arcus cuin ille ex varia radiorum solarium refractione necessario semper oriri debuit. Ergo. U. Neg. maj quoad secundam 'artem ; verba enim illa arcum meum Ponam in nubibus etc. noti significant , tum Primum apparere incepisse arcuri , sed Phaenomenon illud tunc a Deo constitutum fuisse ai-gnum foederis , Praesertim cum textus Hebraicus , cui consonat etiam Samaritanus , imo et versio Syriaca , et Arabica ita liabeant arcum meum Posui tu nubib us.
O iis. V. Narrat Moyses , quinta plaga , qua Deus
percussit A gvptios, mortua esse omnia animantia
AE mioruπι Exod. IX. 6, et tamen septima plaga scribit periisse in omni terra AEgyρti cuncta , quae
fuerunt in agris ab homine usque a j jumentum. Ibid. V. RS.Naii 3 addit , Pharaone tu inseculum esse Israelitas cum equitatu. Atqui haero pugnantia sunt ; si enim animantia omnia perierunt qui id plaga , nullia. remansissent junicula iri terimen da per septimam , et multo magis Pharao desti sutus fuisset equis , quibus Israelitas insequeretur. IV. Neg vGn. Quod enim ait Moyses, quinta plaga periisse otiania animantia , iiitelligendum est de Omnibus animantium generibus , non de Hugulis .p-m nimii generum , quod in Scripturis noli cst itis uertimi ; ulule rem aufertini adhuc jumenta , quae sub septirna plaga Perierunt. sed nec septima plaga scit bit Moyses , omnia iumenta , Sed mi tantum , quaestierunt in agris , interiis e Propter sigmientern graum dinis vim. Sed qui timuit perbum Domini de semis
Pharaonis , fecit confugere iumenta in domos Earod.
Obio. VI. Plura habent sacri seriptores, quae
98쪽
saniori Qhysicae nou e gruunt x, ex. gr. Caelos esse
solidia ; lunam esse stellis maiorem , et alia ejusdem
generis , quae utique salsa sunt, Ergo. Νου. ant. Verba enim divinitus inspiratia nulli possunt veritati esse contraria licet a i Iuando ad μcaptum hominum accommodata , intelligenda tamen sint aliquo sensu, qui veritati non adversetur. Lundiniquidem .Scriptura appellat luminare magnum, tum quia revera talis apparet oculis , tum maxime quia si spectetur non ratione molis , sed ratione luminis ,
ex quo dicitis luminare, magis lucet ipsa lumine
alieno , quam omnes Simul Messae lumine proprio , ideoque revera nobis eSt luminare majus. CaeΙum vexo esse solidum, Scri Mura raon asserit uod enim C e-lum Vocat .frmamentum , id secundum. Hebraicam gocem extensionem significat, ut ornues norunt i quod
mos , quoia ex aere fusos id resert Sistri plura ab dictum :.' non probaL;, imo Caρ. XXIVIII. a. . ait de illo Deus :. . Quis est iste insoloens senteisias so-monisus imperisis r . O io. IIo Liber Ecclesiastes videtur th Itomi Epicii reo compositus , qui uuunt esse. ais intem tina hominum , et jumentorum , idco sua se udum bonis vitae hujus. Praeterea Canticunι - icorum enim co
s: Neg ant. 'Verba erit m EUCIesiastes ex ore, . et sentetilia impiorum , et errantium lio initium prol. inesse patet ex libri ipsius scopo - Θ o clysime. quam enim docui L, vana esse omnia holia vi u hu jus , quae homines adeo sollicitos habent i sic aiι :Finem loquendi 'ariter omnes avdicimus. Deum, c- , et mandata tuus obserpa ; hoc eae enim omnis homo, et cuncta , quae sunt , . addiacet Detas ire udiciunt pro omni errctio , si pe bonum, si oe malum. Canticum vero canti Coriam, niim carnali , s ud spiti tali scnsu intelligendunt esse Beligio Chri ii aua semper dOeuit . idcst non inhaerendum litterae, quae Occidit , sed spirit ira , qui vivificat. ὶ Mulla alia neque frivola de Scripturis veteris Testa inculi congerunt incrcdiiti , quilqi fleui, a nisuri
99쪽
Interpretibus de sumserunt , ita a Dostris ianisliu moplicata iura alit , quae omnia hic proponere non sinit Dostri instiuiti brevitas Vide Catinet . Estium , et praecipue eruditum opus re Gurareti de hoc argumento sa . Veniamus ergo ad Novia in Testantelatu in . Obie. VIII. 'Matthaeus L ticae contrarius; t in describenda Christi genealogia. Nam . Matthaeus ait
p. I. Ioseph luisse filium Iacob , quem deducita Daoid per Salomonem vigintiseptem generationibus ;Lucas vero eundem Ioseph suisse dicit silium Heli, quem deducit. a Dauid per Nathan generationibus quadragἰnta duabus. Ergo.
U Neg. ant. Ad confirm. duplex est Patrum ro- Sponsio.. Prima est, Matthaeum descripsisse Progenitores Joseph , Lucam vero Mariae , ait enim Lucas: Ipse Iesus erat incipiens quasi arrnorum triginta, ut Puta
batur flius Ioseph , qui fuit Heli , h. e. pulabatur
quidem filius Ioseph, sed erat filius, h. e. nepos Heli, qui idem est, ac Ioachim pater moriae Virginis ;nam Eliacim , Heli, et Ioachim nomina sutit unius, eiusdemque hominis ; ut patet ex Lib. IV. Regum Cap. XXIII. quia ab Eliachim per apocopen Vel priorum , vel posteriorum syllabarum sit Heli , et Joachim. Ex hac responsi tinc evanescit objectio λ tiam quod plures in Luca , quam in Matthaeo generationes notentur , milii refert , cum possint utique in una familia eodem tempore plures esse getic ratioues, quam in alia. Verum altera responsio Communior est apud Patres, traditurque a Iulio Africano , qui eam κb ipsis Iosephi cognatis se accepisse scribR , nimirum Ioseysi
dici potuisse , filium Iacob , et Heli , quia cum Heli
sine liberis desunctus esset, Iacob ejus frater uterinus. ex praescripto legis, ejus viduam duxit uxorem ', ita Mitrees de quoiques Mift PortogaIs et Allemands Parr Abbo Guenet. Item Remnses Critiques a plusleurν-ἰιἡea proPosees par Ies nouoeaux aner 'ites fur diversendroses des tiores saine par Μ. Bullet. Vide .etiam nostr. v Exercitationem De Deritate diuinarum scripturui uin λ u D multas adrersatiorum cavillationes dissolvimus.
100쪽
Trael. do roris. Raig. Chr. . di rosoli saera filius naturalis Iacobi , et Iegali
Neli. Ceterutri haec, quae ob antiquitatem nobis G - cura sunt, erant tunc omnibus nota , quia similia- 'rum genehlogiae diligenter Servabantur. . Objie. IX. Matthaeus cαρ. L ait , Christum esse
filiuni Dauid ; et lamen deserimit genealogiam Ioseμh;
'et addit, Christum non suisse filium Ioseρh, sed Ma - . riere Vlagiti , quae erat e Y tribu Leoi , cum cap. I. Lucae dicator cognata Elisabeth , quae ethi de filia-hus A bri. Ergo contraria toqiitG. . Neg. coris. Nam nisi dicere vellinus , matthaeum fuisse oninino stupidum, fateri debemus, notum uinci omnibus suilse , Iosvh coniugem acchpisse ex ead in milia , scilicet mariani Virginem, quae per Ilueaui'
matervam cognata erat Elisabeth.
Obyio. X. Idem Μatthaeu, Cv. N. refert, nato Domino Herodem crudelissima puerorum strage Be thlehem , eiusque fines cruentasse i Lucas Cv. LLnnte Domini nativitatem Augusturi edixi,se totiust ostia Romani descriptioneae , et ad/it, hana descri- 'tionem primam faciam esse a Praeside Srriae C rino. At haec videntur non solues rufa ob si laesiuiti Josvhi de caede puerorum, et Romanohus, Histori eorum de descriptione totius Romani orbis , quos latere non poteratit sacta tam publica, tamque memorabilia ; verum etiam ridentule sibi 'contraria. Nani rinus , seu Patrintia Syriam provinciant suscepit . decennio post Nerodis mortem , ac proinde si Christus natus est sub Herode.'deseriptio tune a Cyri nosteri non polliit ; si vero Christus natus est tempore hujus deseriptionis , jam Herodes obierat, atque ide falsa est eaedes puerorum jussu Herodis saeta ; jam
u. Neg. min. Silentium enim tum Ioseph de eaede Puerorum, tum Suetondi, et Taciti de censu Augu-Mi, argumentum Est negatioum, quod nihil valet Contra assirmantem, sive positisam historiani Matthaei,
Et Lucae , imo et rosephi Lib. X III. Amio. Cur . qui in factis adeo pubIicis , et memorabilibus ned