Commentarij Ioannis Arborei Laudunensis, doctoris Theologi in Ecclesiasten, ... Eiusdem Commentarii in Canticum Canticorum, ..

발행: 1537년

분량: 222페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

Cap. 3.

uttasIdelis sima ruit 4 , id accidi quando Iudaei interfecerunt nubetas. OsLuatorem noVtrum. x de eadem dicit Hieremias,Haec esΙ ciuitas vigilationis, omnis calumnia in medio eius. cuius captiuitatem, affictione deplorauit idem p opbeta, δε- Thren. t. tens,QEomodosedet oti ciuitas pima populo asia esto idua, dominantium. Ei . . abundauit boec ciuitas multis illis,quod , Ea ecbiel telliatur, dicens.Terra plena est Ephes.s. iudicio sanguinum, , ciuitas plena iniquitate, fuit tamen ciuitas Aristianorum Iava- Mattius. cro aquae in verbo vitie repurgata, tua non potest abscondi supra montem posita. de Histem.i. qua Acebat dominus Hieremia, Dedi te in ciuitatem munitam. I nuenerunt me

vigiles qui custodiunt ciuitatem. Num quem diligit anima mea, vidis stis Paululum cum pertransirem eos, inueni quem diligit antas mea. Aethnicae pbilosopbiae principes . e graeca sapientior classici mecum de rebus diuinis manus conseruerunt. 5 multa inania , futilia perscrutati sunt,quibus dixi, cur casse labore , vano conatu animum torquetis cur frustra vestra ingenia atteritis num, quem diligit anima mea idistis nec tamen in tumidis Utroesapientiaestudijs, quae x.Corintiti seperbe iatiatis,Cbristum inueni:1uandoquidem stultam fecit deus sapientiam butus mundi.Dici possunt vigiles,sui custodiunt ciuitatem,id ot, Ecclesiam apostoli, vel caeteri dosiores,qui bolidam Christi doctrinam amplexati sunt,sed opus ψὶ diuino sub-Ptam filio M tutius ab incusonibus boereticorum. , ob dione protegatur baec ciuitas. Nisi enim dominus custodierit ciuitatem rustra igilat qui custodit eam.saepissime noscobortatur C Ulus t igilemus, , in ca bis nos ri animi agamus excubias, ne dia- . min. 4. bolus nos inueniat oscitanter dormientes, otiosos. Vigilate, inquit, quia nescitis qua hora dominus ester enturus D.Illud autem scitote,quias sciret paterfamilias quabora fur venturus esset, vigilaret latique. , non 'neret perfodi domum suam uiso, vos estote parati, quia nescitis qua borolius bominis venturus es . Eifatuis virginibus dixit, vigilate itaque tuta nescitis diem neque boram.Cum etiam properaret ad aram crucis dixit Petro ex Lobus Zebeda bis,Distis est anima mea vis ad mortem ustinete bicer vigilate mecum.at' iterum, Vigilate 5 orate, t non intretis intentationem, piritus quidem promptus est,caro autem infirma. Perpetua digni sunt oria pastores illi qui in natiuitate Christi vigilabant, T custodiebant virilias nostis flua. xint L per gregem suum. Vult etiam Paulus dei mini; bos e exbibere deo in multa patientia,LPeta s. in livis, in triansis, e c. Beatus uos Petrus nos commonefaci t in multis virilijsi flemus aduersus infidias diaboli,dicens, Sobrii estite, em inlate,quia aduersarius vester diabolus, tanquam leo rugiens circuit,quarens iam deuoret,cui resis ite fortes in

He. Deinde dicit sponse, Paululum cum pertranssem eos, inueni quem diligit anima mea.Acs vellet innuere,crum pertransissem parium buis remodi homines,quisti a- . nam arrogant sapientiam, biudicassem eos in suis superstiti s adinventionibus 1' Iidissimos, inueni sum diligit anima mea, scilicet Iesum Christum, breperisapient. Cori . tiam in mysterio a conditam,quam loquuti sunt apostoli inter perfectos, quibus deus reuiauit per spiritumsuum qui sicrutatur omnia etiam profu da dei.aut dic ecclesam Lec inmere,dum comitatui apostolorum adbasicontemptis oethnicorum studijs, Orσ-

152쪽

IN CANTICVM CANTI CORVM sa

lina Iudaeorum Uigine ravratissimam uelii gratiam olfeci: inueni quem tantopere diligebam,cui omnia mea Ilula,conatus, industriam , omnes animi vires δε- uouit quem osculatus est Symeon ir iustas, , cum eum suis Unis constrinxisset dixit, Nunc dimittis struum tuum domine, ecund-'perbum tuum in pace. inua iderunt oculi mei salutare tuu. Tenui eum, nec dimittam, donec introducam illuin domum matris meae, & in cubiculu genitricis meae. Nιbil putat ecclesia sibi a ua felicius ac optabilius contiuere potuisse,quam osculo fui sponii , exoptata eius oesentia frui, O mutuo cum suo amiculo confabulari, O Epithalamium iucuudissimis faceths dryalibus respergere: ius languit ecclesia, , tota moerore contabuit, nunc erὸ omnia illi rident, plaudunt,=depulsa tri stilia perplacent, necfinet abiresponsum nec dimittet, donec introduxerit illum in domum suae matris: illi Irmissima fide ad haerebit, etiam bis ad consummationem seculi: quando eius mater, synagoga scilicet, illi credet,er fet x num ouile, , nus pastor, t Iudai, qui eum battenus negauerant, corde recipiant, pro quibus optauit Paulus esse anathema a Chri sto. Esaias etiam clamauit pro Israel, Si fuerit numerus fiorum Urael tanquam arena maris, re

liquiae saluae feni. Si tamen dominassabaoth non reliquisset eis semen, facti essent i

cut Sodoma , Gomorrba. Dixit etiam diuinum responsam ex oraculum filiae Relisui mibi septem millia irorum, qui non curuauerunt genua ante Baal. Sic ergo , in boetempore reliquiae secundum electionem gratiae fana rent, , caecitas ex parte conti-ςt tu Israel, donec plenitudo gentium intraret, e sc omnis Israel saluus feret,scut scriptum est, Veniet ex Sion qui eripiat, , mertat impietatem k Iacob. Facimus autem Cbrigis secretum cubiculum,quando sordes animi, T insana cupiditatis,abluimus, tis nostrae mentis bosipitiolo diuersitur: de quo dicit saluator noster in euangelio Matis. Tu autem cum oraueris, intra in cubiculum tuum, , clost ostio ora patrem tuum iua condito: er pater tuus qui via in abscondito, reddet tibi. Adiuro vos filiae Hierusalem per capreas, ceruosi camporum, ne suscitetis, neque euigi, lare faciatis allectam donec ipsa velit. Haec ὸ nobis in secundo capite huius operis abunte explicata sunt, iterum tamen repetuntur, t intelligant omne eam esse voluntatem sponsi, iti Iudaeos, ergentiles velit saluosferi. Deandem bi esse de omnibus curam,ηec quempiam ad Hem suscipiendam cogendum: nec debent donores iη- consulto, temere, vel muneribus folicitare, vel minis deterrere credituros sed tuae saufia sunt, praedicare, ex siponte ad Hem Christi,streligionem, credituros aiducere. Quae est ista quae ascendit per desertum sicut virgula fumi ex aromastibus myrrhae,& thuris,& uniuersi pulueris pigmentarii Miraturβ ago- Ia Iudaicae religionis obstruantissima, tuomodo gentiles nullo circuncisonis mysterio abluti. nullis denis propbetarum oraculis eruditi. subito ά pristinis oluptatibus,quibus μῶ immergebantur, per defertum paganisimi , idololatriae at sublimia irtutuculmina UUderint. , reiecta vagentilitatis spurcitia, si totos Christo addixerint, , Iudais in certamine Hei. O ncero religionis cultu, palmam narripuerint. Hunc autem petuum ocauit dominus, cui in Osee dicit,vocabo non plebem meam, plebem

153쪽

...ti nos ditata,Alesiam: , non miserisordiam consecutam,mse H ωου- secutis: O erit in loco, bi disium Uleis, Non plebs mea os, ibi ocabunturJilii dei Roma.'. tui: O Lec Paulus reducit in memoriam in epistola ad Romanos bi dicit, quod genus qua non sectabantur iustitiam,vpresentirunt iussi iam, is titiam autem, qua ex fide est: ψrael reb stilis o legem tu bilin,inige iustitiae non peruenit.QEare quia non ex pis,sed quas ex operibus: ostenderunt enim in lapidem offensonis,scuti ,1 plum 6l Ecce pono in Sion lapidem offensem s. O petram scandali, , omnis sui credit in eum,non confundatur. γ banc gentem per desertum ad coelestia conscendentem. R- - s- dosior sentium Paulus ab Hierusalem is ad Itbricum conregatam ex ruentis domina delibutam,mysteriorum' aromatibus aspersem que ad pacisci reris,scilicet Christi situlum perduxit. Et ere demirauit sentium populus a deferto, b tenebris ignorantis,ad clarissimam euangelii lucem.Desertum apposte camus,locum illum, in quo nomen C sti non fuerat ηominatum .in boc populo qui per desertum, O per Ps- έ. saxosa.inculta Ioca ad Hem Cbripi peruenit, loquitur rubeta, dicens, Posuit doserta in flava aquarum, er terram ne aqua in exitus aquarum.Idem apud Esaiam, Eois 43. Ponam aesertum in 'ugna aquarum. O terram inviam in riuos aquarum. Loquitur Hieremias de illis qui iηucterunt1ratiam in deserto, dicens, Invenit gratiam in Zacta. . deferto potatus,qui remanserat adlio. Et in Zacharia scriptum ast,muerunt terram de deratrum in defertum. Sed quis non aliquando incoluit defertum, spraeruptis ritiorum scopulis illisus,fuRuauit infris Posiit deu lios Istia is deferto, dura

E-L3. quoes , acerba susserendo, taηdem persimiret ad terram promissionis, terram quidem Exod i Iuste , melle furerem, sed pia in defertis locis contra Deum . Mosen obmurmurarunt, σηerbanda commiserunt flagitia, is suηt iηdigni, resuauissimis illius temea Reg 7. O Iaradist delichs fruerentur. uid tamen in deferto pascens pauculas oves non fuit desertus a domino. Praedicauit , Ioa nes Baptista is deserto Iudurae,in tuo austeram, egit itam, erasitas camis multis ieiunijs perdomuit, , praedicando dicebat,s iis tentiam agite, appropinquauit enim regnum coelorum,fr multos adfiam Christi Ulixit, quos docuit inigerrima sua ita: castimonia, macerandam esse in deserto camnis lasciuiam, O acueos veneris obrepentes, assiduis vigilijs coercendos. Subimus L. Ram cum daemone in deferto, illic facimus periculum nostrae constantia, quod osten- Mara. . dii locus ille euangelicas,DuRus est Iesus aspiritu in desertum. t tentaretur a diabolo,qui tamen . spiritu suom non ducitur in desertum facile succumbit, cedit ba- reua. Nec Chri Uanos quam destruit C sitis in desertose modo aqua animi tole- Mattiuis rantia adyestates patiantur,nec fame pereunt. Pauit enim Chri ylus, , refocstrauit in destrio,quiηφ panibus,, duobus piscibas, quis' mala virorum, exceptis male bus , paruulis,mistretur fluorum famulorum, nec ut eos descere in laclubdautem dicit Salomon, Ecdefam extentibus, ascendisse per defertumstat irra fumi ex aromatibus unia innuit, buiusmodi sentem, summo amoris in dio succensam, et omni irtutum praesidio adiutam,adfrmantissimam Ctristi dominam eos

154쪽

IN CANTICUM CANTICORUM.

ex aromatibas, orationes dici possiret, quae cordis compun Silone a centant ud distinum. Soletfamus lacbumas excitare, , deincenso nascitur,cui co ferens Dauid ora tionem,dicit,Diriditur oratio measkut incensium iη conspectu tuo domine. Urrba, fr

scopus et diuersa ratiarum, quae in electis redundant, dona, is inuant: aut puluere pigmetaris,exprimitur irtus bona operationis. conuersi adCbri tum pirant odorem suauissimum, cui nes odor aromatum, nes iburis,nes pgmentorum conferri potesLEt in solitudine ac convallibus gentium posuit deus cedrum, myrtum, , ligna olivae, sicut dicit per Esaiam, bo in solitudinem cedrum, spinam, T myrtum, Tygnum oliua . Ponam in desertum abietem, imum buxum dimul M ideant, osciant, , recogitent, , intelligant pariter, quia manus domini fecit baec: dicit etiam Dauid derentibus deo 1eruietibus,s de anima pauperis, Et luet, , dabitur ei de auro Arcti . O adorabunt de ipse semper, tota die benedicent ei: Nerit frmamentum in terra, in summis montium, uperextolletur super Libaηum stupius eius, , Iarebis de ciuitate. sicut foenum terrae. Et multis in locis ostendit Dauid gentes bonorare deum super m sericordia.Conflebor inquit tibi in gentibus domine,, nomini tuo cantabo: psal 1 ., Ual. ii 6. Laudate omηes gentes dominum, , magnificate eum omnes populi. Esaias etiam cap. H.ait, Erit radix Iesse, e qui exurget regere gentes,im eo grates sperabora Lege Paulum de bac re ample Asserentem ad Romanos cap. 1 s. En te um Sa lomonis, sexaginta series ambiunt ex sertissimis Israel omnes tenentes

gladios.& ad bella doestissimi. uniuscuiusq; ensis super tamur suum prout ver timores noctiirnos. Salomon rerum omnium Israes ex sapientissimus6 opuentissimus, multissatellitibus Ο iris fortissimis stipabatur,ne ab inimicis circumue niretur, delestos babebat sexaginta ex fortissimis Israel, uibus concrediderat noHur nis igiliis curam sui corporis, a quibus pendebat salus sua itae. O tuto illis militi hiemst , omni armorum praesedio in1lrufiis proisilus, in trans aurem dormiebat. Quem exigismo fecuπώ allegoriam prosurasseCbrijstum,tranquillor pacis autborem primarium,de quo scriptum est, Ipsi est pax nostra,ffui fecit tras Ῥηκm, , metum

parietem maceria luras,tηimicitias in carne sua, legem mandatota decretis euacuas, i duos condat in semetipso, in, nil nouum bomine aciens pace, i reconciliet ambosis o corpore,deo:rer cruce intersciens inimicitias insemetipso. emes evaget uit

saci obis,qui L. Ffuistis, , pace iis ui prope quonia periesum babemus accessu am

bo in vo spiritu ad patre. Huius aute ruis pacisci testuus,es requies iue ecclesia mussis ces, tua elegit dominus Sion elerit eam in babitationes mei requies mea

genario lite numero qui totus sui; partibus constat, sper denaria ς cedit merito ex ortisti sis oris descrisuntur,qui promte domino iη ecclesie custodia designantur,ia ' maritur porroplatam, Super muros tuo inera; lem custodes constitui,tota dis ηoile perpres, ηα tacebant. cuntur etia exaginta fortes,ars, , malum

m. iij.

155쪽

miliis illa batur domus dei, D in dies clarior euadit. Per denariά, decalogum lepis,au- Gregoriua. tbore Gregorio,accirimus enario ero, intelligimus totum tempus, quo deus sex diebus operatus est. Suriimius haec meditan dicemus, huiusmodi viris fortissimis adumbrari nobilissima corporis mystici membra.Constituit enim spiritus sanitus cqui non consit in num sedum bominem,nes cludit omnes irtutu dotes,nes omniagratiam munera diuersos ecclesin assertores. O tutissimos protestores, ne obuolui posset ecclesa, b illaqueari callidis daemonu cassibus,, decipulis.Q 13a enim Inquit Paulus

a Corinnix. posuit deus in ecclesa, primά Apostolos ecundo Prubetas, tertio dot tores, deinde ir-M ED MAE' istes exinde gratias curationum,opitulationes gubernationes, genera linSuarum,interpretationes 1ermonum,bicgladius ψὶ verbum dei. Vivus est enim=rmo dei , li- cax, I penetrabilior omni gladio ancipiti,, pertingens usque ad diuisonem animae, Hebr. . ac spiritus, compagum quoque,ac medullarum, , discretor cogitationum , intentionum cordis. Ethgladiis, sensibushiritalibus, quibus aduersus daemone decertamus, Ephes . loquitur Paulus ad Epbsos,ilicens. Induite vos armatura dei, ut possitis stare aduersus in sidias diaboli, quoniam non ψὲ nobis colluctatio aduersus carnem sanguinem. sed aduersius principes er potestates aduersus mundi res fores tenebrarum bara,contra spiritualia nequitia in calestibus. Propterea accipite armatura dei, M possitis refiylere in die malo, O in omnibus perfesti stare. State ergosuccinHi lumbos est, os in peritate, , induti loricam tu titiae. , calceati pedes in praeparatione euanhelis pacis, in

omnibus sumentes scutum Hei, in quo positis omnia tela nequissimi ignea exting uere, Ogaleam salutis assumite. O iudium hiritus,quod e I erbum dei. Et illi sunt ad

bella spiritalia aptissimi qui nouerunt carnali concupiscentia obtusiari, , repugnare., ensem superfamursuum cὀmode baiulant, qui inhaeras eRus,, libidines, temperantia O frugalitate mortiscant, , assidue austera Ῥιta insultus carnis , aculeos frangunt. Ferculum secit sibi rex Salomon de lignis Libani. columnasius secit argenteas reclinatorium aureum, ascensum purpureum, media charitate constrauit propter filias Hierusalem. Ne ballucineris, nomine ferculi, exprimi epulas fi cibos lautissimos: ferculum hoc in loco dicitur,nslatorium, , qui transistit ex septuaginta interpretibus, lutiferculum graece bantur, pomop,id est,

EML3 ferculum fue gellatorium. Et bic disserit Salomon de tabernaculi extruRione, quod promptissimis populi donariis illu batu est,cui dominus praeceperat eri tabernaculum ei. ei in bonorem dei , cultum, extrustum 6S, quod ARu est ferculum a ferendo, Lyran , quas fericus, i placet Iorano, quia portabatur a leuitis, , deferebatur de Ioco ass me.4- Iocu. hi in Hebro babetur, papillione fecit bi rex Salomon. EII aute papillio domus portabilis de lignis Libani, quae sunt imputribilia.Domus dei quae est columna, ,

x.ΤΘM.3. mammium veritatis ulcitur fundamento imputribili, quod ejl Cόrisbus. Fundamena. Corinth. . tum enim abod nemo potesΙ ronere, arter id quod postum est, quod est Chri 1las I fus. Et vo bis sunt iac fructura, indiscatio quaene' fluminibus, nem uentis cm- Matth. . cussa, crilabetur undata enim est baec domus super Amam petram, ex butus inst is

156쪽

IN CANTICUM CANTICORUM. γ

αῖ ich columna , fulcra,fulgebunt perpetuo in regno dei. Ex eo trimnae illius tabernaculi diculur argenteae, auia intra tabernaculum erant quatuor columnae, quarum

bases erant argenteae, , in illis columnis pendebat velum, diuidens sanctum, πρη- Flum sanctorum,o' ideo dicuntur alenteae a bast, qua nititur aedificium. Secundum redishcam intelligentia, bet columna argentea 6 flentacula ecclesiae argenteassunt Apostoli , Duores, cui Paulus dicit ad Galatas,Cum cognouissenti aliam dei, Iacobus, pias, b Ioannes,qui videbantur columnae esse,dextras mihi S Barea δε- derunt societatis. Dicunt nonnulli hoc ferculum esse carnem bumana, quam Deus ibi fabricauit,in qua delituit Christustat bomo bomines alloquereturω enim consules O duces,dum procedunt, in ferculo sident,per ipso que negotia mundi regantur: sic , iucame humana, Deus conuocando ecclesam sanctam, ferculu)ibi fecit, quo quidem non mundi negotia, sed coelotis regni documentasmauit. Reclinatorium aureum, propitiatorium erat nites auro,quod erat quassetis dei: aureum quidem quia totum erat de

auro purissimo. Et qui sublimia dei mu steria intelligunt, θηceram Christi doStrinum

ostentes lx Perbo b opere Aut aurum in ecclesii a reful t. Ascensium purpureum, ocat prassi Hum velum,eo quod in columnis erigebatur in altum:purpureum quidem, quod erat ibi varietates purpura intertextae.Hoc nonnibit habet arcani,quod eximiammarurum perfertionem in clusone sanguinis proe guret. Media uerbinaritate comstrui tum est, quia post velum intra sani tum sanctorum superpauimentanet erat arca, in qua erant tabulae, b urna aurea babens manna, O virga Aaron,quaestonduerate haec autem erant diuinae charitatis erga populum indicia, idcirco addidit propter L has Hierusalem, propter scilicet populum Israeliticum, cui Hierusalem metropolis erat futura pro cuius alute antepropitiatorium fetant a summosacerdote orationes. EtiaCbrijstus nulla alia caussa ista omnia eccle)ia ornamenta con 'ruxit. nis quia dilexit nos, er tradidit semetipsum pro nobis, oblationem , hostiam deo, in odoresuauitatis,dit ad coeleste reclinatorium, multis laboribus,mumnis, agelli sinerberibus, fame siti, eculeis , carceribus perueniremus, , per gradum purpureum ascenderemus. Egredimini & videte filiae Sion regem Salomonem in diademate, quo coma nauit illum mater sua in die des γnsationis illius.& in die istitiae cordis eius. contemplanda butus mysteris secreta rudes quassidAbscelerati non conuocantur,sed duntaxat ingeniosi,mundi, O qui perfeStos babent senses ad discretionem lini , mali. Egredimisi fliae Hierusalem, , optimi Cbrqbant,de lutulentis Pitiora faecibus, de Gigine mili,de madegitti is,inmdaitatis siperfidiae diiuno,ud sem. dum C istum in humanitate quam de purissima illines cepit, in irai diademateia 2oronatum,& in patereae maiesulii dextera collocatum,qui dixit Caipbor, o caeteris Iudaeis Amodo idebitisflium boni inis sedentem a dextris irtutis dei, O nietem in nubibus caeli. Et aliubtigissereres de extremo iudicio dicit,Vi Munt Idiu bommis enientem in bubibus caeli tin istute multa. O inmolate. Et pria dixerat suis discipulis, Filius eniri bominis enturus est in porta patris sui cum angelis suis, tunc reddet nimis secundum opera eius. Alter uidam onat bune locum, Sempernao

157쪽

COMMENTARII IO. ARBOREI

lis babetes,sita anima,rgem Salmos ,paciscum Dybum, sui ristis est,p-- admodum passionem sustinuit tyηus bumanum ab interitu siberaret, inspicite eum

in diademate avo coronaait eum mater sua ilia spinea corona, quam capiti eius Syragoga superpositi,in die desponsationis eius,quet primumfasta est in e,cum tenerast ' ab optimo legumlatore dotalia munera accepit; iuersem tamen ecclesia bictri ius desipoηdit,quando in ara crucis, omnes inse credentes edo tinuos etia Paulus jest ait ni iro, iginem castam bibere ciristo. Et cumCbristusfuit a terra exultatus omnia ad selfium attraxit, quod certe nobis maximum latitis argumentum praebuit. Noait enim cirύlassiummam gratiam, uam nobis flua pagone co donauit,

liniamenta,non solum exqui iti mo penicillo, erumetiam iuiscoloribus,, selectis Ilino in icio depingit,quam a castis O berecundis oculis,atque a reliquo totius corporis candore,magnopere commont,a cuius ore nitii egreditur, quod non sit suavissimo melle ducoratius, , ambroso mali punici odore longe fragrantius, Oea corporiso animi manditia nitet, i de pulchritudine , castimonia iure possit cum iHis i tutibus contendere,nitique in ea desiderari potest,quod non sit omxi ex parte beatum. QMd me berculesfelicius 'uam, , optabilius 1i se contiuere potuit 3μam inu assest μω, is qua nulla Hi macula, nullus turpitudinis noeuus, nulla 4enis rugarsia omnia sane is ea, loquamin ηo enustissimo fore absolstissimabunt. .

lVam pulchra es amica mea, quam pulchra est Oculi tui columbam, absq; eo quod intrinsecus latet. Capillili tui sicut gregea caprarum quae ascenderunt de montel Galaad. Dentes tui sicut greges tonsarum, quae ascensi derunt de lauacro. omnes gemellis statibus. re sterilis si non est inter eas. Sicut vitta coccinea labia tua:& et quium tuum dulce. Sicut fragmen mali punici, it' senae tuae absque eo quod intrinsecus Iaret. Sicut turris Dauid collum. inum, quae aedificata est cum propugnaculis .mille clypei pendent ex ex an is mutura Brtium. Duo ubera tua. sicut duo hinnuli capreae gemelli, qui pascuntur in liliis, donec aspiret dies, & inclinentur umbrae. Vadam au montem myrrhae N ad collem thuris.Tota pulcitra es amiς . mea,&ma puta non est in te.Veni de Libano sponsa mea, vini de L mo, veni: coronaboris de capite Aman de vertice Sanir. Hermo de cubilibus leonu . de montibus pardorum.Vulnerasti cor meum aer mea sponsa, vulη rasti cor meum in 'no oculam tuorum,& in uno crinesQui tui.Qutin

158쪽

- IN CANTICUM CANTICORUM: ζ'

pulchrae sunt mammae tuae soror mea sponsas Pulchriora sint ubera tua vino.&odor unguentorum tuorum super omnia aromata. Fauus distilulans labia tua simnsa.mel & lac sub lingua tua: dc odor vestimentorum morum.sicut odor thuris.Hortus conclusus. soror mea sponsae hortus conclusus, sons signatus. Emissiones tuae paradisus malorum punicos rim cum pomorum fiuctibus. Cypri cum nardo, nardus & crocus, Smila,& cinnamomum cum uniuerus lignis Libani, myrrha & aloe cum omnibus primis unguentis. Fons hortorum puteus aquarum vivetium. quae fluunt impetu de Libano. Surge aquilo.& veni auster,perfla horutum meum. re fluent aromata illius. Vam pulchra es amica mea. quis pulchra es. Oculi tui coluis

barum absque eo quod intrinisus latet. Eo sposus amore in suamessis presum influat. t non fatis eximiam eius pulchritudinem commenis

dare,quam non solum μια pHAram,Hegantem,, decoram, erametiam mira cum

quadam repetiti sermonistratia, omnium pucurrimam Sm dissimam praedicatsed hae uam babent bistoria.Sublimiori pbilosopbis,arcanum hoc excutiendo musterium, dicimus, ecclesiam abstersis tritiorum sordibus,, abrast inueteratorum scelerum con-

defae ististites duplici bonore digni sunt, modo siuis prae set , rebo , opere. Dicit enim Paulus ad Timotbeu,QU bene praesunt presbterii iri bonore digni babeauristimaxime qui laborarat in steris , doctrina. Nec absurde conferutar oculi siposse, oculis columbarum: nam quemadmodum columbis ni bil est simpicius, nibis denishkmmius ita ne nicaspore a CHisto amicissima, nibit ψυimplicius,nibilpuris nihil denissa Hs iris tractabilius, qui nec sua nouerant extinterestudia,nec optimis aliorum operibus , monimentis inuidere. Poris in prosperis non superbiunt,nec insoliscunt,nec in adure1li destriuntur, , illibata conscientia, ac puritate ita,magis deo quam bominibus placere contendunt. Miti; Paulus columbinis oculis exornatus,praeclare sus est dixisse, quaero bominibus placere Si adbuc bominibus placerem, C G sstiferuus non essem.vmit, ecclesta soli Christo placere, huic soli sponso indissolubiti nexu adhaerere,nec suos unquam oculos elato supercilio ad aedam bulas instabilis seculi inferit,me instar Atura inbiauit cadaueri, drbiste temporanea ita opibus O boraribus eqvncero uispons amore colenta xit:quam coniicere possim admiratur Cιristus , extrilit,non fossim a candore corporis, erumetium s animi. euius mundities , bonestiis,non tam sub omnium oculos posita est,quam quod intro sus, is intimo mentis recessu lateat.Ιdcirco apposie ditaum est,absque voc quod ine secus latet.itas miram quandam exterius praest fert gratiam. Laudatur quippe eximia corporis forma b maritudo,qua pleroque non tam alliciantur oculi,quam rapiuntur,magis tamen animi puli tudo , Gnsus extollitur. Illis uia tandem

rescit , perita e vero perpetao foret , durat,distivis psistit, cum marr

159쪽

Cap. . COMMENTARII ID. ARBOREI

us .... lica pistate, sapietia illa'atur. nis caro isen ,, omisgbria eius. tanquamsos faeni: exaruit foenum, dolos eius decidit.Verbum autem mim,manet r.Petr. r. inartemam. Capilli tui sicut greges capram, quae ascenderunt de motis te Galaad. Galaad,aceruus te, Simonii interpretatur. Musticam si tando intellige tiam,possunt per capillos, illi aut ex circuncipione cretiderunt,de Mari: bi ascenderis de monte Galaad,pua per te)timonia sacrarum scripturarum enerunt ad em. Exprimitur , capillis, ornamenta capitis, , praesertim in mulieribus. Mulier enim, βω- r. tinnit. mam nutriat, gloria est illi,suonia capilli pro elamine ei datisint: oblectant ,1 mssim cinnamei, b aurati buiusce sponsae capilli,qcrines multigidi, dico ostissimo ordine distinm,latius patent , dijstenduntur,quamgreges capraril. Et idcirco secundum allegoriam, Ecdo populum illum in o mamento quammaxime babet,qui ex cir- euacisione primitus'dem amplexatus est. Aut si mauis gentiles intellige qui diueditis' suis facultatibus,certatim contenderunt adorare Chri)stum in cunis iacentem, , conis temptis fortunoe bonis, ac reli Stisparentibus equuti sunt dominum. de quorum matre es , taresterilis,quae non raris,erupe , clama quae non parturis,quia plares sunt illi de stria. quam eius, quae babet irum.Sed paulisper injhlemus similitudini,de capillis, tigregibus caprarum adduRcr.QEemadmodium caprae ascenderili, bcreuerunt in magnum numerum,in monte Galaad, per generatione carnalem:ita Aris iani in copiosissimum numerum creverunt,per regeneratione 1,ritalem, cilicet perscram baptiymi ablutionem. Et num adnotare licebit bule sententia commodissimilis Nume.31. quὸd in monte Galaad, b in tota terra Basan,qua huic moti adiacet,magis multiplicaturreges sprarum quam aliubi icut accidit ni regioni , terrae tyit aptior ad generandum,altera, , longefertilior:idcirco terram illam petierunt dii Rube insomum, tamquam maiores' non absone igitur capilli ecclesa, b c istiani, qui in maximilcreuerunt numerum,conferuntur gregibus capraru. cum enim praecepta igis ruminantur, Uectae bacontemplantur,munda sunt animalia,quae capraru in Rar,esta ais sublimia depascuntur animo. Dentes tui, sicut greges tonsarum quae ascenderunt de lauacro.omnes gemellis foetibus.& sterilis non est inter eas. Detonsis ovibus nibit assius. ita Euangelistis, ostilis, , donoribus exuto eteribomine, b detonsa sordium omniu iugi scabie,nihil purius nihil denique candidius,qui cibum praeman sum alijs impertiunt, O sipiritalem alimonium e sacra Eucbari lioem se collectam amelicis largiuntur. Ascendunt autem de lauacro,cumfonte baptiymatis abluti, b tuis aquis repurgati,insublimem euangelica pbilosopbiae intelligentia ub-uebuntur, , subueHi dicissimam beatorum sedem conscendunt,nec'plici ciaritatis,aut fisi foetu ditantur,sedymellis 'gemino Amitatis erra deum , bomis partu locupletati,ditissimos misericordia tbesauros effundunt omnibus,, apertui. idcirco rebas omnibus affluentes, sterile cere non possunt.Habenti enim c t dicit CHLyus in euangelio dabitur, rabu dabit:ei autem, qui non bant,fr quod idetur b, Augustinim bere,auferetur ab eo.Auψbnus proferens bunc locum libro a. de dotirma Aristiana, capite o. ostendit quantum babeat roboris , momenti,oratiosiurata insanis linrisi

160쪽

IN CANTICUM CANTICORUM: N

Mi dicit,banc exponedos ilitudinem,Dentes eccvis,esses Ros,qui praecidant ab erroribus bomines,, in eius corpus emollita duritia, quasi demersos transferili. Oves erδ detonsae sunt, qui oneribus secularibus,t quam elleribus depositis, ascedunt de lauacro,id est, de baptismate M creent omnes geminos,id est duo praecepta dilectionis: ei nullus 6l ab istisaustofuRu flerilis. Sunt qui dicunt, praesentem banc enarrates bifloriam, in regione Basan calidissima peres ovium lauari in aquis, qui cum primum

Ioti fuerint,ascendunt in montem Galaad, o coeteros montes circumadiacentes, O ita funt oues admodum a 'lbae, pingues, , in tantum cres ut numerum t nulla,careat prole, imo geminos pariunt fetus,praeter consuetudinem ovium , caprarum,aliarum

regionum. Nec mediocris barc est laudatio iii pecudissima cbristianorum propagatione. Primum dulci comparatione tonsarum i dicit I brosus libro no de iis,qui v- Ata sua. periss initiantur, cap. . pras enim , in altis pascisne periculo nouimus, , in praeruptissecuras cibum sumere.Deinde cum tondentur, deonerarisuperfluis. Harum gregi comparatur ecclesa,multas in se habens animarum irtutes, qua per lauacrum, uper- sua peccata deponant,quae mysticasdem, , moralem gratiam deferant Christo, quae crucem domini Iesu losuatur, in ijs formosa est ecclesia.boec ille. Sicut vitta coco cine labia tua,& eloquium tuum aulce.Coccum,color es sanguinis, illa coccinea, mitra dicitur. Raab illa meretrix quae Ibluari meruit, em Israelitico populo asso- Iosiae s.ciari,coccineum funiculum,in signum salutis, perfenestram fluor domus appendit, quapropter bm pensiculatim explicado musteria, dicimus, illorii labia esse coccinea, , alde decora,qui cruenta Cbristi mortem, T sanguine, ob naturae bumanae reparatio8em effusum, iugiter praedicat,nibiis existimsese dulcius inuenisse,quodpalam apud Aristianos loqui possint, , decantare .sicutin ostolus ait, Nibis me arbitror inter os 3 Corintia. scire,nis Cbristum Iesum, frbunc crucifxum. Per coccum, etiam flamma charitatis

cauisore Gregorio intelligitur,qua praedicatores ardent, , per eos Ah accenduntur, Gregoria

per quos eloquium sanitin ecclesadincoratur. quia dum,quae dicunt, faciunt,praedicationes suas hominibus,quassapidas escas apponunt.bac ille. Nec quilua babes, quod cum castisse sis ex re aureis Cbristi frecclyta,euiuiis conferre possis. Et licetfexanima illa oratorum eloquentia, b suada medulla plurimum babeat enersae ex momenti,ad exercendos hominum assius,adden persuadendum , obtestandum, ttotum homine ad se alliciat rapiat O pertrabat inus tamen potest,quam sacra, composta, , temperata Christi eloquentia. Illa siquidem suos babetfucos,melsi , erkrum lenociniis illitos,quos popello,, ignauis di benditatiboee a fuco, fucat quesermonum blandimentis, , laruatasapientia abborret. Illa rubes, draugustissima re ἔγ-latia Ius,atoincolit:baec ilismo contenta ψὶ tuguriolo, et tenui casela. Illa denique sua dilatat phlasteria, &primas bonorom partes ambit, sua , o pbalero innecylaesuperba sui nominis iasiantia ostentat: bac re. bonorum conte rix,res ba-

manas er caduca quaque ac fura despicit,nibi, docet, quod nouit sani tum,pudi-cμm er syncerum, qua qui sequiturinersatilem fortunae rotam ridet,ηibique putat ILbi esse iνcundius, s expetibilius,quam Christo adbaerere:de bat enim eloquertia, πi

SEARCH

MENU NAVIGATION