장음표시 사용
81쪽
n hoeimpedimentum prouenit in hoc, P aer qui estri auribus,non est immobilis, unde dicitis signum per quod potest discerni, vinim aliquis sit boni auditus, Vel
non,in semper audiat tilinitum in auribus, o innum, sicut auditur cum apponiti ir cornu ad aures,Propter motum aeris in cornu. menini hoc accidit, homo n5 est boni auditus,quia aer in auribus se audientis tinnitum, semper mouetur quodam proorio motu. Sed ab instru mento auditus,sonus debet esse extraneus, et nD Pprim, sciit instriimcntum visus recipit emrarimiri colorem, ocnon habet proprium. Si autem haberet proprii im,impe/diretur visio. Et similiter si aer, quiest in auribus, sabeat Proprium motum &sonu, pedalir auditus. chlia igit
diuus fit peractem,propter hoc aliqui credentes aerem esse vacuum,dicunt nos audire vacuo 5c sonanti, quia.LPars qua audimus, habet aerem determinatum.i. immo
bilem re disti iustum ab aere exteriori. Deinde, cist dicit.
Sed utrum horum duorum sonet, verberans, an id,quod verberatur.At constat utrunq; sonare, mindo autem diuerso. Sonus .n.niotio est eius, quod eo motu moveri potest,quo mouentur ea,qup resiliuia corporibus lenibus,cum quispiam percutit. Nec omne quodvis tam verberatis,si verberans, sonu esticit,uti diximus.Non. n. vi patet sonus efficitur, si acus feriat acum, sed opus est, ut id, quod verbo tur, sit planu m, quo sinuit aer inde resiliat, totubue concutiatur. Vtrum autem senet, vertierans, an quod verbe racan Utru*,modo aure altoro .Est.n. fontis motus
posis moueri hoc modo,que, qui de saltatia a lenib'cu aliquis ea traxerit. Non igitur,sicut dicta est,omenesonat,quod verberatur, verberans, ut si obiiciatur acus acui, sed oportet quod percutitur, planum lene,regia lare esse,ut aer subito dissiliat, de moueat ..Μouet quaestionem circa sciteratiotiem soni, Vtrum causa asstiua soni sit verberans, aut quod Verberatur. Et
determinat quod utritum est cai ila,sed alio et alio niodotquia enim conse lititur sonus motum, necesse est sicut aliquid est caiisa activa motus, ita aliquid est causa activa soni Generatur autem sonus eκ motu,quo aliquid percutiens,propter resistitam percussi resilit, eo. s. modo qtio saltanti ab i.resilientia mouentur a lenibus re diaris,cis aliquid ea traκeritF. i. sortiter imDtiterit. Μannestum est igitur Q primum percutiti mouet ει iterum percussum, in quantum lacit resilire percutitiis: re lic utruncu est cau/la activa motus. Et quia in generatione inni necen est ipqusdam resilitio fiat eκ resissetia percussi, non omne qae verberat re verberatur sonat,siciat dicitim est prius putas ob ciatur aciis aciii,non fit sonias. Sed ad hoc . gene retur sonus,oportet hoc in perciitii esse regulare. i. .esse sic dispositum,ut aer subito dissiliateκ eius resistentia,et motaeas,oc ex tali motu genereicit sonus. Deinde,cii dicit.
Atq; differentiae sonorum actu mo manifeste fie
ri solent. Nam ut absq; trimine non videntur colo res, sic neq; acutum,graui: sine sono discernitur. Differentis autem sonantium,in sono secundi mactum ostenduntur. Sicut.n. non videntur colores sine lumine,sic neq; sine sono, acutum graue,
Determinat de diiserentus sonorum. Et circa hoe duo facit. Primo,ostendit quomodo percipiant. Secudo,qito modo nomitienti ir: ibi Haec autem dicuntur.γ Diciter soprii no,q, ditieris res sonarata staci ut ditiosos sonos. Sed hi ilusinodi disserentiae sonanti uin, secundum Φ naintae sunt facere diuersos sonos, non manifestanti ir quado sonus est in potentia,sed solum qnalido sonus est in altu . Sicut enim non videmur colores sine lumine, sicnon pπ
cipiuntur acutum graue in rebus sonatiuis, nisi fiat so/nus in actu. Deinde,cum dicit.
Haec autem a tangibilibus transsatione divitur. Haec autem dicuntur secundum metaphoram ab illis quae tanguntur,
Oilendit quomodo disserentiae sonoriim nominetur. Et circa hoc qitatuor iacit. Primo ostendit unde si unanintur nomina sonoriim,re dicit . sumiitur secivaditin me taphoram a qualitatibus tagibilibus. Alanifestum est. n. q, acutum re graue inter qualitates tangibiles coinputantur. Secundo ibi.
Acutu nant, multum in breui tempore sensummouet.Graue vero longo in tempore,parum. Acuturium mouet sensum in pauco tepore mul/tum .ciaue autem in multo, paucum.
Ponit rones nominisi. Et dicit et ille sonus acut' est, qui multi mouet sensuin auditus in pauco tempore t grauis aut E sonus est,qui multo tEpore mouet pam. Tertio ibi.
Non igitur idem est acutum de velox, net graue tardum , sed fit alterius quidem motus pia velocita
tem talis,alterius autem, talis ob tarditatem. Neq; tamen velox est acutu, graue autem tardia. Sed fit illius quidem propter velocitate talis motus huius autem,propter tarditatem.
Qitia praedictae rationes videntur esse velocis, re tara di, veloκ enim est quod in paruo tempore, multum ino isetur, tardum autein quod in multo tempore, parum. Ostendit qualiter se habet acutum re graue in sonis, ac velox de tardum in motibiis,et dicit si, velox non eli idE quod acutum,nec graue in soliis est idem quod tardum, sicut nec sonus citius disserentiae sunt graue et acutiatri est idem quod motiis, ius disserentiae sunt veloκ re tardu. Sed sicut motus est causa soni,ita velocitas motus est causa soni acuti,5 tarditas motus est causa soni grauis. Sed hoc intelli sedum est,cum sonus causatur ab uno motu, cum autem causatur ex pluribus motibus: frequentia motuum est causa acuti soni, re tarditas est causa grauis, ut dicit Boetius in Musica. Vndere chorda magis tensa, acutius sona quia eκ una percussione frequentius ino.
Et similia esse videntur acuto ait obtuso, quae sunt intactu. Nam acutum quidem quasi pungit,bbtusum autem quasi pellit, quia illud in pauco, hoc in multo tempore mouet. Quare fit, vAllud sit velox hoc tardum. At v de sono quidem deter/minatum sit hactenus.. Et videntur similitudinem habere, circa laetium cum acuto hebeti. Acutum enim quasi pungit, he
bes quasi pellit, propter id quod mouet, hoc qui
dem in pauco,illud autem in multo. Quare accidit hoc quidem,velox, illud autem, tardum esse. De lo/no igitur sic determinatum sit. Assimilat drias sonosi qualitatibus tagibilibus a quibustiolantur, et dicit . ea quae sunt cirea tactu lifit sinti idinε euacutore hebeti in soliis,qa acutus sonus quasi pungit auditu,eo Q in pauco ide itioliet ipm, hebes aut qli pellit Aa i multo tae mouet. Vn unu eoru accidit eu velocitater totustaliud cuin tarditate.Vltimo coeluditu, sic deso. no determinatum sit.
. Vox auteni sonus quidam est animati. Nil enim jnanimatorum,vocem trabet, sed similitudine qua dam,dicuntur vocem emittere, ut tibia, lyra, caete xat, inanimata , quaerunt extensionem , concen xum, de locutionem habent . Horum enim soni lilas esse voci videntur,quia vox,& haec eadem habet.
82쪽
Vox autem,lanus quidam est animati . Inatam, Εtorum enim nullum vocat, sed secundum similitu/dinem dicuntur vocare, ut tibia, lyra, di qu uni
alia inanimatorum.extensionem habent, re melos, di locutionc, Aisimilantur.n.quia de vox lirc habet. Dcι xviii. POSΤQVAM Philosophus determinaiiit desono:hic determinat de voce,quae in species soni. Et diui. ditur in partes duas. In quarum prima praemittit quaeda, quae sunt necessaria ad dissinitionem vocis. In secunda diffinit vocenui bi are percussio.)Circa primu duo facit. Primo ostendit,quorum sit habere vocem. Seclido quid sit proprium organum vocis: ibi φκ autem sonus.)Circa primum duo saeit. Primo,ostendit δ, habe. re vocem est animatorum. Secundo,ostendit quom ani/matoru:ibi Multa autem animalium. γ Dicit ergo pri/mo,q, voκ est quaedam species soni:est.n. sonus anima ti,non autem quorumlibet, sed quorundam,ut post pate τbit. Nullum autem inanimatu habet vocem. Et si aliquaὸdo aliquod eorum dicatur habere vocem, hoc est secundum similitudinem,sicut tibia,re lyra,&hitiusmodi in,
strumenta dicuntur habere Vocem. Habet. n.tria. eorum
sent,in quibus assimilantur voci. Quorum primum est extensio. Alanifestum est. n. . in corporibus inanimatis eκ simplici perciissione causatur sonus,unde cum percussio statim transeat, sonus etiam cit0 transit, re non continuatur. Sed Vori causatur eκ percussione aeris ad vocale arteriam,vt post dicetur,quae quidem percussio c5tinua tur secundum appetitum antinae,et ideo voκ extendi potest,et continuari. Illa igitur in striiment de quibus dictu est,ex hoc ipso Q habent quandam continuitatem in suo sono,habent sinititudinem vocis. Secundum autem,in quo assimilantur voci est melos. i.consonsilia. Sonus. n. corporis inanimati,cum ex simplici percussione proue. Gniat,uniformis est,non habens in se diuersitatem grauis, α acuti: unde in eo non est consola antia, quae eκ eorum proportione causatur.Sed vox ditiersificatur secundum graue re acutu,eo ιδ percussio,quae causat vocem, diuero simode fit secundum appetitum animalis vocem emitte
lis.Vnde cum in praedicitis instratin iis distinctio sit gra/tiis,& acuti in sono,eorum sonus est cum quadam melo dia,ad similitudinem vocis.Tertiuin,in quo sonus horis instrum torum habet similitudinem vocis, est locutio. . interpretatio sonorum ad similitudinem locutionis. Μalii testi ina est enim, Q humana locutio non est continua, undeoc in libro Praedicamentoriam, oratio quae in Voce Profutur,ponitur species quantitatis discreta. Distinguitur enim oratio per dictiones, oc dictio per syllabas, ochoc accidit .ppter diuersas percussi oties aeris ab anima. Usimiliter sonus praedictorum instrumentorum distinis guttur secundum diuersas percussiones,Vtpote diuersaru Hchordarum,vel diuosorum flatuum,aut aliquorum hi iusmodi. Deinde,cum dicit.
Atqui complura sunt animalium, quae non eli/
ciunt vocem,ut ea quae sanguinis expertia sunt. Et
eorum quae languinem litant, pisces,Atq; id, non absq; ratione,siquidem sonus, motio qusdam aeris est, Sed qui vocem dicuntur emittere, ut acheloi fluuii pisces, ii brachiis sane sonitat,vel aliqua siti late.
Multa autem animalium, vocem non habent , ut
quae sunt sine sanguine,& sanguinem habentium, pisces .Et hoc rationabiliter, siquide motus, sonus est. Sed qui dicuntur vocem habere, ut qui in acheloo, sonat brachiis, aut quodam altero huiusmodi.
Ostendit quoikaiatoium sit hie vocem,oc dicit Q etiamulta alat a sunt,qus nolint vocem,si tota cartila sanguine,8 toruinquatuor sunt gener vidi in lib.de Anis malibus. s. molli,quae lint mollem eamεeκterius,ut pul/pi,oc seriae,&aialia mollis testa ut cancri, oc aialia dum testae, Vtostreae,& aialia anulosi corporis, ut apes,&α formicae,ethm5i. Ni illum. n.hom het sanguine,nem vocem.Et sila etiam aliqua aialium habetium sanguin , non habet vocem. s. pisces. Et hoc rationabiliter accidit, quia sontis est quidam motus aeris, ut supra dictum est. Hmos autE animalia non respirant aere, oc ideo non lisit Te.α si
propriu sonu,qui sit voκ. Sed aliqui pisces dicunt hie
voce,sicut qui sunt in acheloo, quod est propriis nomen stiuia,non hia prie voce,sed iaciunt quenda sonum cubranchiis,quibus eκpeti ut aqua,α attrahut aere,aut ali. quo alio instrumento motus. Deinde,cum dicit.
Vox autem sonus est animalis,& non quavis em citur,sine discrimine,parte, sed cum, aliquo percu tiente aliquid, Sc in aliquo, quod quidem est aer, so/nus effici soleat,iure profecto vocem, animalium ea solum habebunt,qup suscipiunt aerem.
Vox aute sonus animalis est, non qualibet par/te. Sed quoniam omne sonat,verberante aliquo, aliquid,& in aliquo:hoc aute est aer, rati. nabiliter
utim voce habebui irrc sola, quscum suscipi ut aerc.
Ostendit quod sit organum vocis. Et circa hoc tria sacit. Primo ostendit,q, idem est organum vocis oc respirationis. Secundo ostendit ad quid respiratio sit utilis: ibi η Iainritim respirato. γ Tertio ossedit quid sit organum respiratiotiis: ibii Organum autem.) Dicit ergo pri/mo,quod quantilis vox sit sonus animalis, non tamen
cuiuscunt partis antinalis, sonus est voκ. Sed quia ad generationem soni requiritur quod sit percussio alicuius ad aliquid,& in aliquo, quod est aer, rationabile est,u, illa sola animata vocem habeant, quae aerem respirati/do suscipiunt, oc ex eadem parte, Vnde respirant. DOinde, cum dicit.
Iam.napsa natura, ut ad gustum, de locutionem utitiir lingua,quorum gustus quidem necessarium est, quapropter ἐκ pluribus inest, interpretatio vero est gratia boni, sic re aere qui respiratione trahitur, ad duas utitur operationes, ad internum inquam disponendum calorem, quod quidem est nccellarium, dc causam in aliis explicabimus, dc ad vocem etiam conficiendam ob bonum. V enim aere respirato utitur natura ad duo ope/ra,sicut lingua,& ad gustum,& locutionem. inioruquide,gustus necessarius est, unde dc pluribus inest. Interpretatio autem est propter bene esse. Sic de φυritu ,α ad calorem interiorem,quod est necessarium cauti autem in aliis dicetur,dc advocem, ut sit bene.
Dicit et, natura utitur aere respirato,ad duo opera, si cui etiam utitur lingua ad gustu,oc ad locutionem, quo rum duorum,gustus est necessarius, est enim discretiuus e alimenti conuenientis,quo conseruatur animal, dc pr
pter hoc plurib' animalibus inest. Sed interpretatio quae fit per locutionem,est ad bene esse. Et similiter aere reipu
rato natura utitur ad mitigationem caloris Naturalis, . . .
quod est necessariu , oc huius causa dicta est in libro de respiratione oc expiratione,α viii aere respirato ad formationem vocis,quod est ad bene esse. Deinde, cum dicit.
Instrumentum autem respirandi fauces sunt pul/ - .moq; , idest gratia cuius est ista pars. Nam ea quae gradiuntur,hac in parte plus habent calori ,u cstera is spiritio praeterea locus qui circa cor est, primus respiratio/ne nimirum eget.Idcirco necessarium est, aerem im num.
Organum Naim vetii aere inspira to, et lingua ad
83쪽
Ttico. respirationis, vocalis arteria est. s . cuius aut e causa haec pars est pulmo. Hac enim partac. . te plus habent caloris, pedibus gradientia, aliis. H. diget aut crespiratione, et circa cor locus primus. Vnde necesse est interius respirante, ingredi aerem.
Oileiidit quod sit organum respiratiotiis: reditatu, organum respirationis est voralis ineriarqus est ordinata ad pulmonem: ut ei deseruiat ad aeris attractioneia . Aer enim itecesse est ut recipiatur in pulmone 1 quia ani/inalia gressiua habent in hae parte plus de calore, iii atqs partibus. Pulmo enim eoiungitur cordi et in quo est principium caloris naturalis rocideo locus qui est ei acor, indiget respiratione ad refrigeriu3 caloris naturalis.
Dicit auie locus primus:F vel quia est primus post cor,
pulmo: utpote ei viciniori vel quia cor in prima pars a Dimalis: 5 quantum ad generationem et quantum ad causalitatem motus: Oc propter hoc necesse es ut aer inogrediatur ad pulmonem, ad refrigerium caloris natura
lis cordis. Vel hoc qd dicit i quia in hac parte anima lia pedibus gradientia habent plus caloris alns γ intelli
gendum est M as animalibus. Μanifestum est enim nimalia habenua sanguinem,habent plus de calore ita turali: carentibus sanguine. Et iii genere habentium san/guinem: habent pisces minus de calore naturali. Et pro . Pter hoc, animalia earentia sanguine, oc pisces non respirant: ut supra dictum est. Deinde cum dicit.
G.c5. Qitare vox est ictis,aeris respiratiorie attractiiqεν. quidem ab anima fit: ea, quae his in partibus coli catur,ad eam partem,quae gurgulio appellatur. iniare percus io respirati aeris ab anima, quae est in his partibus, ad vocalem arteriam, vox est.
Ex praemissis,vocis diffinitionem concludit .Et circa hoc duo faeit. Primo ponit diffinitionem vocis. Secundo manifestat eam. ibi. enim omnis. yDicit ergo primo Q quia vox est sonus an idia uret ex illa parte qua aerem respirat, omnis autem sonus est ex aliqua percussone aeris: se quitur . vox sit respirati percussio aeris,ad arteriam vocalem, quae quidem percusso fit ab anima,
quae est in his partibus idest principaliter in eordci Qua-
Dis enim anima sit in toto corpore, ut est forma anima. lis:tamen vis eius motiva est principaliter in corde. Da. tiir autem hxedi minitio per causam. Non enim vox est perciisso: sed sonus ex perciissione causatus. D inde cum dicis.
Non enim omnis quiuis animalis sonus, vox est: uti diximus. fit enim ut & lingua sonus efficiaturrct etiam ut tussientes efficiunt vocem, sed oportet yt de animatum sit id, quod verberati di aliqua cum imaginatione, Vox enim, sonus quida est significatiuus: dc non aeris eius, qui respiratione trahitur: Hi
tussis: sed hoc serit aerem eum, qui est in gurgulio
ne ad ipsum. Non enim omnis sonus animalis, vox est i sicut diximus. Est enim de lingua sonare, & sicut tussiet υtes. sed oportet,& animatu verberans, S cum ima/ginatione aliqua. Significativus enim quidam sinus est vox: de no respirati aeris: sicut tussis: sed isto verberat eum aerem qui est in arteria, ad ipsam.
Manifestat praedictam diffinitionem. Et primo quDtum ad hoc quod di κerat: in percussio vocalis in ab anima. Secundo quantum ad hoc quod dixit:Φ est aeris re mirati. uri. Signum autem. FPosuerat enim tria in dic finitione vocis. Percutita scilicet animam. Percussum. s. aerem respiratum. Et ad quod fit percussio scilicet vora. lem arteriam:quorum teritum supra maials liauerat: vii derectabat id duo prima manifestaret. Dicut ergo primo L . sevi supra dictum est: non omnis solius animalis est vox. Contingit enim linguam sacere aliquos nostqui rameli n5 sint voces: sicut re nisi lentes iaci ut sonu:qui tamen non est vox. Oportet enim ad hoc insit vox, cd Verberans aerem si aliquid animatum: oc cum imaginatione ad aliquid iii eandum. Oportet enim in V κst sonus quidam significans: Pel naturaliter,uel ad placitum:oc propter hoc dicti in est in hii iusmodi percussio
est ab anima. Operationes enim animales dicuntur,que ex imaginatione procedunt. Et sic patet Q vox non est percussio respiratiae ix: sicut accidit in iussi. id cui principaliter attribuitur causa generationis vocis, est Mnima: quae utitur isto aere scilicet respirato, ad verberali dum aerem qui est in arteria, ad ipsam arteriam . Aerer go no est principale in vocis formatione: sed anima qtis utitur aere ut instrumento ad vocem sormandam. DOinde clim diciti; Signum autem est: non posse quenquam pdere
vocem spirantem, aut respirante: sed aerem retinotem. Detinens enim acrem,hoc ipso nimirum mo/uet. Patet autem dc quam ob causim pisces vocem non hindunti fauces enim non habent. At hanc par/ ii si iii 'tem non habent: quia non suscipiunt aerem: neq; re sera. spirant. Sed qui ita dicunt, vehementer aberrant. Quam autem ob causa malius sermo est. T. c. st. Signum autem ess non posse vocem formare rospirantem, neq; expirantem: sed detinctem. Mouet enim isto, retinens. Matii festum autem & cur pi scessim sine voce, Non. n. habent guttur. Hanc autem partem non liabent: quia non recipiunt aerem,ne prespirant. Sed qui dicunt sic: peccant, Propter qua
igitur causam: altera ratio est. Ostendit aliam partem diffinitionis stilicit in vox sit percussio aeris respirati:&dicit in signum huius est di
pl=.Vnum quia animal non potest sermare vocε,ne dum attrahit aerem respirando: neo dum expellit expirando: sed dum retinet aerem: quia dum retinet: isto aere retento,et percutiente aerem existentem in vocali arteria causat motum ad formationem vocis. Aliud signu est,q, pisces non habent vocem, ii 5 enim habent guttur, id est vocalem arteriam: Oc hanc partem non habent: quia non recipiunt aerem: necp respirant. Sed qui dici int hoe cd pisces respirant: peccanti lare autem pisces non re 'irant,alia ratio es pertinet enim ad scientia in qua c5. sideramur particularia accidentia animalium . .
De odore vero & odorabili non mire bene at 3 'de hisce quae dicta sunt i discernere, determinare postumus. Non .n. sc patet,quale qd sit odor: ut scisnus,vel lunae vel color.Cuius caula est,nos no habere hunc sensum examini: sed inta iorem compluriu H5 re, animalium sensum. Remissemines homo olfacit: dc missus,
nihil odorabilium percipit abus dolore: vel volu
piate: propterea φ sensus instrumentum huiusce, non in exactum aim perfectum. At F consentaneuestrationi: tam animalium ea quae duros oculos lia tbent: sic sentire colores rvt no eorum percipiat disserentias: nisi terrore, contrariol ipsius: qua hominum genus, dores. T. c. ς 2.
De odore autem & olfactibili, minus bene determinabile est, dictis. N n enim manifestum est qua/le quid sit odorificiit sonus:aut visibile: alit lume. Causa autem est: quia sensum hunc iasi habemus ceratum: sed peiore multis animalibus. Praue enim mdorat homo ire nihil odorat odorabilium, sine liti. tia de tristitia: tanquam non existente certo,eo quo
84쪽
statimus. Rationabile est autem sicut Se fortes octilis colores sentirer& no per manifestas ipsis esse din
fer entias colorum nisi terrentium:& no terrentiu, sic&odores, hominum genus. Lec. xlx. POST VANI Philosophus determinauit devisbili N audibili tini ne tertio determinat de odorabili. Et diuiditi irin partes duas. In prima determinat de odora bili, et se. In secunda determinat de odorabili secundu immittat sensum olfactus. ibi. Est autem olfactus. γGrca pi imum duo facit. Primo determinat de odorabuli secundum se. In secunda de non odorabili seeundum Q odoratu percipitur. ibi. Adhuc autem. FCrea pimum duo facit. Primo ostendit difficulta te determinan, di de odorabili.Seciindo ostendit quomodo accipiatur cognitio odorabiliv. ibi. Videtur enim oc analogia. Dicit ergo primo in non ita bene determinari potestae odore re odorabili sicut de fidictis sensibilibus. Laudibin re uisibilii quia no manifestum est nobis quid sit odori sicut qii id est loniis: aut quid est visibile aut lumla vel aliquid huiusmodi. Et huius causam assignat quia sen sum
odoratus non habemus bonum, qui perspicaciter re pereertitudinem cognoscat suum obiecit imi sed habemus eum peiorem multis alus animalibus. tius ratio est: gamim instrii mentum sensus debeat esse proportionatum suo sensibili: sciit odor causatur ex calido Sc fictoi ira ad bonitatem instri uitii odoratus, exigitur victoria calidire sicei. I lomo ait tena habet cerebri in mi bis vicino po/suum est in strii mentum olfactias: mailia omnibus altas a nimalibi is,secundum proportiora sui eorporis ivt Phulosophita dicit in libro de animalibus. Vnde m cerebrum humidum se frigidiim in se considerati imi impeditur in homine bonitas olla s:5c propter hoc praue odo rat homo:& nihil odorabilium percipinnisi quod est secundum aliquam excellentiam inducens delectationem aut contrarium: quod contingii propter sum quino est perspirax ad certitudinaliter discernendii in de suo obieno. Vnde rationabile est in hominum genus sic se fi heat ad percipiendos odores: sciit se haiam animalia habentia dii ros oculos: ut locustae,5c cuidam pisces ad percipiendos colores: quos, propter clebilitatem visus, ex ineptitudine organt,non percipiunt iii si in quadam excellemia, prout eκ eis ingeritur eis aliquis tarror, vel eius contrarium. Deinde cum dicit.
Similem autem ratione subire videtur odor, tus ad gustui x odoris species ad species ipsas sapirum.Verum exactiorem gustum habemus,qui odoratum, ex eo quia gustus tactus est quidam, qu uide senuina homo exactissimu habet in cpteris namq; sensibus vehem Her a cpteris animalibus superatur, at tactu longe cpteris omnibus excellentius perci/pit. impropter di prudesissimum est animalium. Inditium autem est, in hortunum genere, ob hoc instrumentu suasus, ingeniosos esse, hebetesuerti non ob aliud quicquain . Qui nani v sunt duri carne i ii sunt inepti mente . aut , ero sunt molles carne, ii sum ingenioliis mentem dextri. Videtur .n.& olfactus an ologia habere ad gustui& similiter species humorum,cu his quς sunt odiris. Sed certiorem habemus gustum, propter id qa ipse quidam tactus est: huc autem sensum habet himo Ot issimum. In aliis enim deficit ab animalibus
multis. Secundum autem tactum, longe excellemtius certiusq; quam catera animalia iudicat, unde de prudelitissimina animalium est. Signum autem, in genere hominum, secundum sensum hunc, inge.
- niosos esse&non ingeniosos i secundum altu autenullum .Duri enim camerinepti mente. Molles au/tem carne, ne apti. Ostendit quomodo ii molesta irinobia dissertile odotum. Et circa hoe dito facit. Primo ostendit et, diueren. tiae odorum nobis innotescunt per comparationem ad disseremias saporum. Meudo ostendit quomodo respo- dent disseremiae odorum differentiis saporum .ibi. Est mitem sicut humor. FDicit ergo primo Q sensus olla ctus in homine,videtur habere quandam conuenientiare proportionem ad gustum: Ac similiter species humo. rum idest saporum ad species odoris. Vnuquod ait tem ignotum cognoscitur per id quod est magis manu sessum. Vnde elim species saporum sint nobis maxime manifestaei species coorum quae sunt nobis ignotae, de habent assinitatem ad species saporia sub eorum simi V litudine a nobis e gnoscuntiar. Species autem saporiim sunt nobis manifestaei quia sensum mistus habet homo certiorem. Φ alia animalia. quia gustus est tama quid 5: talium autem habetecti liminii maliis animalibus illectui aliis sensibus deficiat a qilibuta 1 animalibus. sunt e nim quaedam animalia quae mesius videnti audiunno olfaciunt, Φ homo: sed homo secundum tactum, mulo tum differt in ereti nidine cognitionis, ab aliis animali.
biis. Vnde quia homo habet optimi im tactum: sequi in Q sit prudentissimum omnium alioriim animalium. Et in genere hominum e κ sensu tactus accipimus in aliqui ingeniosi sunt vel non ingeniosi. oc non secundum aliis quem alium sensum. Qiii enim habent duram carnem: re per consequens habent malum tactum: sunt inepti se eundiam mentem:qui vero sunt molles eam erre perconsequens boni tactus: sunt bene apti mente. Vnde etiam alia animalia habent duriores earnes,*homo Sed in . detur in aptitudo mentis magis respondeat honitati vi
sus si, ianitati iactus: quia visus est spiritualior sensus replures differentias renim deinonstrat. Sed die dum estu, duplici eκ causa, bonitas mentis respondet bonitati tactus. Prima ratio est in tactus est fundamentum om/nium aliorum sensuum. Μanifesti im est quod organum in bis diffunditur per totum corpus:& quodlibet instrumentum cuiuscuno sensus est etiam instrumentu tactus: de illud ex quo aliquid dicitur esse sensitiuum, est sensus tactus.Vnde ex hoe quod aliquis habet meliora tactu: sequitur quod simpliciter habet in liorem sensititiam naturam: dc per consequens quod sit melioris intellectus. Nam bonitas sensus est dispositio ad botestatem intelle ctus. Ex hoe autem quod aliquis habs melior ε audii ut vel inestorem visum: non seqititur quod sit melius sensi. tiuus, vel melioris sensititiae limpliciteri sed solum se elin. dum quid. Alia ratio est: quia bonitas tactus consequit - bonitatem complexionis sute temperantiae. Cum enim instrumentum ramis non possit esse denudatum a gene re tangibilium qualitatum: eo quod es eκ elementis O positum: oeortet quod sit inpotentia ad extrema: saltia per hoe quod est medium inter ea. Ad bonam autem coplexionem corporis sequitur nobilitas animae: quia omnis sorina est proportionata suae materiae. unde sequitqu5d qui sunt boni tactus: sunt nobi lioris animae re permicacioris mentis. Quaeritiar autem iterum, cum talius sileertissimus sensuum: quare species odorum denomi nanti ir magis a speciebus saporum,o a qualitati is ta gibilibus. Et dicendum quod odoroc sapor Caiisanturem determinata commixtione qualitatum clernuarium,oc ideo species odoris magis correspondet speciebus sa poris,o simplicibus qualitatibus tangibili . Dei de eumdicit.
Vt autem saporum, alius dulcis, alius est amarus,
sic & odorum quosdam dulces, quoidam appella
85쪽
mus amaros.Verum qua illam odorem habent:saporem' similis rationis idulcem inquam seporci aut .cemq; odorent:quaedam contra. Similiter &acere, εἰ acerbus odori & acutus, bc pinguis . Nam quia odores no sunt, uti diximus,mani stirperinde ativsaporesti deo nomina odorum deducta sunt a sapo.ribus, per similitudinem rerum .Alius enim est dul/ris ivt croci, melliscvralius aceravi thymi, ac huius cemodi rerum .Idem de in caeteris modus seruatur. Υ-.eo. Est autem sicut humor: hic quidMulcis ille vo' ' ro amarusi sic dc odores sunt. Sed alia quidena ha/Eadem bent proportionaliter odorem dc humorem. Di .
sutodo. cci autem dulcem odorem, dulcem humorem: m re fa- alia vero contrarium.similiter autem dc acer.& aummno acutus,& pinguis est odori sed sicut diri mus propter id quod non multum mani sessi sunt
Odores,sicut humores et ab his acceperunt nomina secundum similitudinem rerum. Dulcis enim a cro eo,& melle:acer autem a thymo huiusmodi .Eo
Ostendit quomodo specio odoris eorrespondEt spe ciebus saporistet dieit, quod sicut humor idest sapor, quidam est duleistre quidam amarust seriis re odores di d. Orita stinguinitur.Sed sciendum est quod quaedam habenis xaii 5. sa dolorem oc saporem scilicet dulcim odo. oomm re dulcem saporem:qiuisam vero per eontrarium ita o stilicet silauem saporem,& non sit avem odorem: vel Oxo insea conu o. his ratio est:quia saporconsistit in humido tex. tuo. queo liqualiter digesto: odor autem eonsistit in semaereo aliqualiter contemperato Contingit autem quane doqi utranιν substantiam scilicet subitu aere re aqueais Mossiorem,secundum debitam proportionem comini. . stam escire sic est suavitas saporis oc odoris . Si vero sit 'i, debita proportio in uno, dc n5 in altero: erit in uno sua , uitas,&in alio non. Et sicut dictum est de dulcioc amaro, quae sunt extrema in saporibus, qui transferatntur ad , odores tira etiam re aceto me austerum idest stypti. . eum, in ponticum, re acutum:&pinguet odoribus at tribuuntur. Sed licet non semper in omnibus correspo/deant odores saporibus , tamen sicut dixi propter nocquod odores non sunt multum manifesti, sicut saporest acceperunt nomina odores a saporibus, i eundum similitudinem retur quia,ut in pluribiis, odores respondent saporibus. Dulcis enim odoro sapor causanira croci
oe melle. Acer autem a thymo S a similibus. Et simili Iriodo, odoribus re saporibus.i Deinde diciti
rabile tri Atqui sicut auditus est audibilis ais inaudibilis, s & visibilis at s inuisibilis,& quisque smiliter
is sensium,fre dc odoratus est odorabilis alch inodora L, talis. In oratale autem multipliciter dicitur,nam dis pl. ae α'quod omnino caret odore, nem unquam odo
ripi do, habere potest,& id quod exiguum habet, εἰ id
euit, se etiam quod malum,tetructi habet odorem, hoc ap/oc inam pellati nomine solet, similiter&ipsum ingustabiledibile,et dicitur.
igumbi Adhue aut sicut auditus 3e unu is sum hic qde audibilis &n audibilis ille vero vindilis,de no visibilis sic,& olfict' orabilis,&nis odorabilis. No
tau. , aliud quidem secundum id quod
e ruinis onamino impossibile est habere odorem, aliud vero εωiobis Paruum habens, prauum, similiter autem & non hi, top gustabile dicitur.
m. suo Ostendit etiam quomodo non odorabilia, odoratuobis . percipiunturio dita quod siciuauditus est audibilis, ec. non audibilistae visus est visibilis,& non visibilis: elim
sit eadem potentia cognoscit tua oppositorum: re priuatio non eognoscatur nisi per habitum:similiter ollaebis est odorabilis. α nim odorabilis Sed non odorabile dicitur diipliciter. Aut quod omnino tib potest habere o/dorem,sicut eo ora simplicia. quod habet parum de odore, aut malum odorem. Et simili ire intellige dum
est degustabili,oc non gustabit LFit autem olfictus etiam,per medium,aut aerem Asiata raut aquam. Etenim animalium, ea quae in aquis do odoramgunt, dentur odorem sentire.tam habentia.quam est aer, et non habentia sanguinem. Sicut 3c ea quae versantur aqua. in aere. Horum nam* nonnulla, odorem alimenti
percipiunt eminus, pergunt , ad ipsum.
Est autem Sc olfactus per medium, ut aerem, aut Trataco. aquam.Et nam aquatica videntur odorem sentire 9 .
Similiter aut dc quςcum cu sanguine,& sine sangula sicut de quς in aere.Eteni horu qurda a loge occurarunt ad alimentum,quae ab odore mouentur. Leci xx.
D OsT QVA Μ Philosophus det mninauit de
odorabituhie determinat de immutatione odoratus ab ipso. Et primo quantum ad inedium. Secudo quantum
ad organum sensus.ibi. Est autem odor sicei. γ Cir
primum duo iacit. Primo osset idit quid sit medium in strumenti odoratus. Secundo mouet quandam qii aestionem circa determinata. ibi UVnde dubium. γ Diciter, go primo qu5dsensus olfacius immutatur ab odorabili per medium scilicet aeremeaut aquam. Et quod aer sit medium in olfactu,manifeste apparetiqui an per aeriodoramus. de oportuit manifessare aquam esse me
dium in olla iv.Quod quidem ostendit per hoc, quod
animalia aquatica odorem sentiunt: non solum illa que habent sanguinem:sed etiam illa quae sanguine earenuueut 5c animalia qus uiuiit in aere.Quod apparet ex hoe quod quaedam eorum de longinquo veniunt ad alimDiumrquod non posset esse: nisi inquantum prouocantur ab odor tisicut patet de vulturibus qui in multis diebus dicunturadeadauera conuenire. Quomodo auia odor Ommo
ad iam remota spatia dissiandaturidubitatio est ι Sciem odor aldum iram est quosdam posuisse omnes sensus quodam remota perfici tactu. Dicebant enim oportere quod sensus sensi. bile contingat,ad hoc quod sentiatur. Aliter tamen xsumabant hoe accidere in visu:et in es is sensibus. Dicebat enim quod ex visu Mediebantur lines vis ales pro mdientes usui ad rem inam:& ex earum contactu vilabiis levidebatur. In alus autem sensibus dicebant quod remi terso sensibile pueniebat adsensum.rici, it aetii et gustii hoc manifeste vξ accidere.Na tangibile re glistabile quodam eontami sentiuntur,in auditu etiam idem videtur esse. Nam aer motus usi ad auditum pertingit. Cir olfactum etiam idem esse dicebant.Ponebat mim quoda eo ore odorabili resoluatur quaedam sumalis aporatio: quae es subiectum odorastoc perueniebat Q ad milum olfactus.Causa enim huius diuersualis haecesse videiuriquia antiqui non ponebant nec percipiebat aliquid de immutatione spirituali medii: sed solum dei mutatione naturali.In alus autem sensibus apparet quaedam immutatio naturalis in medio:sed no in vis Μ nisestum est enim quod soni re odores deseruntur pervEtos,vel impediuntur olores autem nullo modo. Manifestum est etiam quod contrariorum coloru species,per eandem partem aeris deseruntur ad visum: sicut O unus videtur albumr alius nigriim simili existentes in eodem aere oceodem aere Vientes p to medio. Quod quidem in ollaetii non accidit. Nam contrarii odores etiam in modio
86쪽
dio se impedire iniimii intur. Et ideo n5 percipientes linmutationem,qita mea iram immutatur a visibili, posito runt in visus desertur usq; ad rem visam. Sed quia perci Psebant immutationε, qtianaedium immutatur ab at assensibus eredebant in alia selisibilia deserretii ad sensiim. Sed manifestum es inhoe in olfactu no potest accidere. Gim enim odor cadaueris usque ad quingenta miliaria vel amplius,a vulturibus sentiatur, i possibile esset Q ali, qua corporalis et taporatio cadaueris v sin ad istum spatium dinunderetiir. praecipue oura sensibile immutet medium vndi in secundum eandem distatiani,nisi impediatur. Non autem sufficeret ad occupandum tantum spa. tium, etiam si totum cadauer resolucretiir in sumalem evaporationem, cum sit certus terminus rarefactionis ad quem corpus naturale peruenire potes,qui est raritas
ignis, Oc praecipue cum per huiusmodi odorem, eadauer De dii, non appareat selisibiliter immutatum. Et ideo dicenduplicitiae est,u, ab odorabili resolui quidem potest sumalis evapoi minui a ratio, quae tamen non pertingit usq; ad terminum, ubiti benia, Odor percipitur, sed immutatur medium spiritii aliter,ulteriali et traui dicta evaporatio perii ligere possit. ι autem spirispuali. l. malis immutatio sita visibili magis Q ab athi sensibili, interpre bus,ratio est,quia visibiles qtialitates iii sunt eorruptibi, si pius i libus corporibus, secundum incommunicat cum corpot. o. et iis ribtis incor ptibili biis. unde habent esse formalius ocior. t. m. nobiliu , iureliqua sensibilia, quae sinit propria eomi ptibilium corporum. Deinde cum dicit.
Vim Qi Quocirca dubitationem hic locus habere vides,
si cuncta quidem sinit iter olfaciunt, homo vero rei iis ita ii an , non respiras autem, sed spirans, aut detinc si irati P spiritum no Dirarit, neq; eminus, neq; cominus,ne p. i no re, ii in ipsis naribus intus rem olentem posuerimus. ipitaub' Atq; sensum quidem non fieri, si in insistimento senSop t. a sus res ipsa sensu percipienda ponatur, comune omnibus est. sed non sentire sine respirati one, propriuhominum esse videtur quod quidem experiei itia late patet. inrue ea quae languinis expertia sunt, cum non respirent, senuina quendam praeter eos sensus qui dicuntur,alium liabent.
.e. 3 Vnde Sc dubium videtur, si omnia quidem simit
ter odorent, homo autem respirans, Orat, non re spirans autem, sed expirans, aut retinens spiritum,
Iam odorat,net a longe neq; a prope, neq; si in na/sum imus apponatur. Et hoc quidem in ipso orga
no positum quo sentitur, insensibile esse, omni
commune est, sed sine respiratione non sentire, pro/prium est hominum. Manifestum autem est tentantihu . asiare sanguinem non habentia quoniam non respirantalteium vul quedam sensim habent, praeter eos qui dicti sui it.
Alouet dubitationem circa praedilla. Et primo ob icit ad unam partem. Secundo ad aliam. ibi. Sedim possibile est.γTertio soluit. ibi. Videtur autem. γ Diticit ergo primo in cuin etiam aquatica odorent per amisi, dubium videtur si omnia sinii lirer odorciit, quali his ratia eundem sensum. Et videtur Φ non, quia homo odo rat, dum attrahit aerem respirando, quando autem non respirat attrahendo aerem, sed emiuedo ipsum, pirat, alit retinet spirituin, iron Odorat, neq; de longe neque deprope, ctia si poneretur odorabile illius in naso. Sed hoc Q sensibile positum supra sensunt non sentiatur, inmune est otii nibus at is susibus, vel alii ni alibiis. Sed in odor non sentiatur line respiratione hoc est proprium homunibus. Et hoc manifestum eii si quis tentare voluerit. de euin animalia non habentia sanguinem, tisi respisti,
videtur in habeant alium sensiim prsterolsactsi, re alis sensus qui diuti sint in homine. De itide clim dicit.
At idem esse no potest, quippe cum odorem percipiant sensus enim rei tam male qua bene olentis, olfustus sine controuersia est. Praeterea a vehemen/tibus 8c ipsa corrumpi vidis r odoribus, a quibus 3c homo corrumpitur .ut bituminis, sulphuris,& similium. Necesse est igitur ipsa olfacere, non respi/rantia tamen.
Sed impossibile est. siquidem odorem sentiunt. V. 9'. Odorabilis enim sensus, dc mali odoramenti, dc bini odoramenti, olfactus est. Amplius autem, dc corarumpi videtur a Drtibus odoribus a quibus homo corrumpitur, ut asphalio, sulphure, & huiusmodi. Olfactum quidem igitur habere necessarium,etiam
O cit in eontrarium duabus rationibus. Prima ra. tio est. quia selisus distinguuntiir scelidum sensibilia. vii decum sensus olfactus sit sensus odorabilis. s. boni et mali odoramenti,& hoc communiter sentiatur tam ab ho/mine, in ab animalibus aliis non respirantibus, sequitur. idem sensus otia ius sit in homine, oc in aliis animalibo, . Alia ratio est,quia eiusdem sensus, eadem iit corruptiua, non enim visi is patitur aliquida sonis, ne inauditus a coloribus. Sed sensi is animalium n5 respiranti uiti videntur minapi a grauibus odoribus re eκGliti ibus
ex quibus sensus hominis corrupitur. s. ab asphalio , quest qusdam conseictio eκ succis herbarum,oc a sulphure, 5c ab huiusmodi. ergo alia habent sensum olfactus sicut homo icet non respuetit. Deinde eum dicit.
Atm huius instrumentum sensus in homine, per/inde videtur ab instrumento differre talium animatium, atq; oculi disserat ab eorum oculis animal tu, quae duros oculos habent. Nam alii malium, ea quς molles oculos habent, palpebras ipsas, uti se na, α ociath,
tegmen habent, quas nisi mouerint, ac aperuerint, aialibus
non vident, ut late patet. At ea quae durorum sunt oculorum nihil habent profecto tale. Sed illico res eas vident, quae in per*icuo sint. Ic igitur de in strumentum olfactus, in hisce quidem, quae non re spirant, velamine caret, perinde atq; oculus durus, ut diximus. In his aute q suscipiunt aerem, habet velamen quod cum relatrant, aperitur, venis, meatib sue distentis. Et idcirco quae respirant, non olla ciunt in aqua, necesse est enim olficiant respirando, at id in aqua facere nequeunt. videtur autem in hominibus distine hoc sensin T. e. o. rium ab iis quae aliorum animalium, sicut oculi, ab iis quae durorum oculorum sunt. Hi enim habent phragma,& sicut velamen, palpebras, quas aliquis
non mouens neque retrahens , non videt . For
tia autem oculis, nihil huiusmodi habent, sed mox vident, quae fiunt in diaphano. Sic igitur dc organu
oratus,aliis quidem sine operculo est, sicut ocu/lus, aliis vero aerem recipientibus, habere cooperi mentum, quod respirantibus discooperitur,ampliatis venis de poris. Et propter hoc, re jurantia non odorant in aqua. Necesurium enim est ea odorem pati respirando, hoc autem facere in humido impossibile est.
Soluit quaestionein, quia ista diuersitas in modo respirandi, non est odi iussitate sensus, sed ex diiuria disposi . .
87쪽
eone organi. Organum enim ollaetiis in homincidisseri Aab organis aliorum animalium, licui oculi hominu dis serunt ab oculis duris quorundam animalium. Ocul Liuhominum habent quoddam phregina, ides paniim ad
cooperiendum. s. palpebras, Vnde homo non potest vi dere nisi quodam motu palpebrae retrahantur, quod noaecidit in animalibus habentibus duros oculos, sed sta. tim vident ea quorum species fiunt in diaphano. Ita etiare in animalibus non respiratibus, organum odoratus est sine operculo, sed in animalibus respirantibus habet quoddam coopercilium, quod oportet aperiri, ampliatis poris per respirationem. Et ideo animalia respirantia non odorant in aqua, quia oportet in patiantur ab odore,respirando, quod non potes, eri in aqua. Deinde cum dicit.
Est autem odor, sicci sicut humidi, sepor. Ipsum vero instrumentum olfaetias est potentia tale. Est autem odor, sicci, sicut humor humidi. Odoὸ Brativum aute sensitivit, potctia huiusmodi est tale.
Determinat de instrumento olfactus, oc dicit Φ odorsundatur in sicco,sicut sapor in hiimido. Organum auo tem odoratus oportet esse in potentia ad odorem, re adsicci im, sicut organum visi is est in potentia ad colores re ad lucem.
Custabile autem est quoddam tangibile. Atq; lipe
est causa, ut ipsum non sit sensibile per medium corpus extraneum. Neq; enim tactus tali medio perci pit. Enimuero corpus etia id, in quo, tanqua in ma
teria, est ipse sapor, qui gustu percipitur, humidum est, quod est tangibile quoddam. Custabile alitem est quoddam tagibile,& haec est
causa, quare non lit sentibile per medium, extraneucorpus. Nccpcnim tactus. Et corpus in quo est hu/ imor,quod est gustabile, est in humido sicut in materia. Hoc autem quiddam tangibile. Lec. XXI. POSTQ U AM Philosophus determinauit de visibili re audibili re ollactibili, hic quarto determinat degustabili. Et diuiditur in partes duas. In prima deterani. nar de gustabili in communi. In secunda de speciebus gu sabilis, id est saporis. ibi. Species autem. γ Circa pri/rnum tria iacit. Primo inquirit an gustabile percipiatur per medium. Secundo ostendit quid percipiatur per gustum,quia gustabile, Ocno gustabile. ibi Sicut autem. FTertio quale oporteat esse organum sensus gustus. ibi. Quoniam aute humidum.) Haec enim tria circa alios sensus ira tauit L medium in quo sentitur, id quod sensu Percipitur, et organum sensus,quae in gustu,Vt videbitur Oportet elli. Orca primum tria facit. Primo ostendit et, gustabile non percipiti irper medium extraneum. Securii
do excludit quandam obiectionem. ibi Vii de re si in aqua. γ Tertio ostendit quid requiratur ad hoc in gusta. .hile percipiatur.ibi Non autem facit. γ Dicit ergo pri mo in sustabile est quod 'miangibile. i. quod tacitudi/iscernitur.Et haec est causa quare non sentitur per mediii, quod sit corpus eκtraneum. Et dicitur eκtraneum, quod non est pars animalis. Sentiuntur enim sensibilia,de quibus prius dictum est, per aerem aut aquam, quae no sunt partes animalis. Sed tactus no sentit suum obiectum per medium extraneum,sed per medium conluctum. Nam caro est medium in sensu tactus, ut infra patebit. Et ideo
cum gusius sit quidam tacitus, Oc gustabile sit quoddam tangibile, non percipietur gustabile, per medium eκ tr neum. Q autem gustabile sit qlioddam tangibile, ostendit per hoc quod humor. i. sapor qui est gustabile, radicatur in humido, sicut in materia propria. Humidum au
rem est quoddam tangibile. Vnde manifestum est quod gustabile est quodda tangibile. Sed si gustus est quida inelus, videstir quod non debeat distingui contra tactum,. cum species non diuidatur ex Opposito contra gentis,oc
sic sequitur quod non sunt quin y sensus, sed intuin qua tuor. Sed dicitur quod gustus oc tactus possunt considerari dupliciter. Vno modo quantum ad modum senti E. di, re si e gustus est quidam tactus. Na in tangendo, suu obiectum percipit. Alio modo quantum ad obiectum, Oc ita oportet dicere Q sicut se habet obiectum gustus ad obiectum tactiis, se se habet sensus gustus ad sensum ta/ebis. Alanifestum est autem quod sapor qui est obiectum situs, non est aliqua qualitas de qualitatibus simpliciucorporum, eκ quibus animal constituitur, quae sunt propria obiecta sensus tactus, sed eati satur ab eis re sun daὸ tur in aliquo eorum,sicutin materia. s. in humido. Vnde manifestiim est quod gustus non est idem quod sensus tactus, sed quodammodo radicatur in eo. unde re coninsueuit de glistu distingui,quod potest accipi gustus prout est discretimis saporum,&potest accipi ut est tactus qui γdam, prout discernit qualitates tangibiles, scilicet alimoti, cuius sensus est tactus, ut supra dictum est. Unde Phi losophus dicit in . . Ethicorum.qubd circa delectationes gustus prout accipitur primo modo, non est tempera notia, sed solum prout est tactus quidam. Deinde cu dicit.
Qita propter si etiam essemus in aqua, dulce sane sentiremus in ipsa positum, S non sensus illius no/bis per aquam, tanquam per medium esset, sed quia permixtum illud esset cum humido, quemadmoduin potione fieri solet. Color autem no hoc videtur modo q, misceatur,nem de fluxibus. Non igitur ut est ibi, sic esie de medio dicere positamus,nullum. n. extremum est medium,ut diximus, ut autem visibi te est color, sic est gustabile, sapor. Vnde & sit aqua essemus, sentiremus utiqi ad positum dulce. Non autem esset tunc nobis sensus per medium, sed ex eo quod misceretur humido, sicut in potu. Color autem no sic videtur ex eo quod miscetui, neq; defluxionibus. Vt quidem igitur mediunihil est. Ut autem color, visibile. Sic gustabile, hu/mor est. Excludit quadam obiectionem. Μanifestum est enim si aliquod eorpus saporosum di lubile per aquam, in aqua ponatur,utpote mei,vel aliquid huiusmodi, ocnos essemus in aqua, quamuis distati tes ab illo corpore saporoso saporem tamen eius sentiremus in aqua, res evidetur. gustus sit scipiat suum obiectum per aquam, quod est medium eκtraneum. Et ideo ad exeludendum hanc obiectionem, concludit ex dictis, et, cum gustabile non percipiatur per medium extraneum, seqititur in si essemus in aqua sentiremus viii corpus dulce appositum in aqlia, distans a nobis, no tamen esset nobis sensus per medium, sed ex eo quod sapor ille permiscetur aqueo hirmido,ut accidit in potu, puta cum permiscetur aqiis,vel vino, mel, vel aliquid huiusmodi. ipsa enim aquaim.
mutatur naturali immutatione a corpore saporoso. Vnde gustus non percipit saporem corporis distantis, ut est talis corporis sapor,nisi secundum quod aqua est immutata a tali corpore. Cuius signum est, quod gustus ii 5 immutatur ab aqua sc intense, sciit natus est immutari a sapore corporis distatis, eo quod sapor ille debilitatur per
admixtionem aquae. Sed eolor non sic videtur per me. dium, qliod. s. corpus colorat si admisceariir medio, aut
aliquid eius defluat ad visum, ut Democritus ponebat, sed per spiritualem immutatione med a . Vnde visus novercipit colorem, Vt acris, Vel Vt aquae, sed ut corporis colorati distantis,et secundum eatide mansuram. Si ergo
88쪽
imm eomparare gustum ad visum, nihil est quod sit medium in gustu, si eut illud quod est medium i visu. Sed sicut eolor est visibile. i. obiectu visus, sic humor. i. sapor est gustabile,idestobieetum gustiis. Deinde cum dicit.
Atqui nihil abs p humiditate, saporis efficit sen/sum, sed omne qucra ipsius sensum efficit, humiditatem aut actu aut potentia nimirum habet, ut salsum Nam & ipsum liquescere potest facile, & linguam, ut patet,cum liquescit: humidioremq; efficere. T. e. te, Non autem tacit humoris sensum, sine humiditate, sed habet actit,aut potentia humiditatem, ut sali ua. Bene eni liquida ipsa est, ct liquefactiva linguae.
Ostendit quid requiratur ad glistum, eκ quo medium no requiritur,oc dicit in nullum saporosum iacit scii sum sui humoris. i. saporis, sine humiditate. Nam sicut color fit actu visibilis per lunae, ita saporii tacita gustabilis per hirmidum . Et propter hoc oportet in gustabile vel alba habeat humiditatem aqii eam, sicut vinum, vel aliquod huiusmodi, aut sit potentia hi in ectabile, sicut quod si mitur per modum cibi. Et ideo oportet ut su saliua in ore . quae est bene liquida doliquesaeuua linguae, Iper quam ea iis simuntur, numeliamur, ut eorum inpor percipi positi Dcinde cum dicit.
De obi. At vero sicuti visus est visibilis & inuisibilis,& tecto gust' nebrae nanam sunt inuisibiles, quas etia risiis discer Legito nit, & eius quod valde splendidum est, hoc enim supra. t. inuisibile dicitiir quanqu a non eodem, sed alio moγε-ο 9si qua tenebrae. Sicut igitur visus, visibilis&im uisibilis est,ec auditus similiter soni, silentiiq;, quo rum alterum audibile alterum inaudibile est de etiasoni magni perinde atq; splendidi, visus. Ni ut paruus soniis modo quCdam inaudibilis, sic etia & ma Inui sibi, gnus,ac violentus. Inuisibile vero multi furiam dicile, inais, solet, quoddam per in e dicitur tale, atq; in caeterisdibile in etiam id quod impossibile est quoddam, hoc pacto odorabi ut aptum quidem sit, id habere quo ridere possit, ille, ingu/ lo autem careatra ut habeat remisse vel praue, ut in/sabile,i fornie dicitur, aut indoeliam. Sicut igitur vilias imi Pisb l duam visibilis N inuisibilis est, de auditus similiter, ni vixi gustus gustabili; & ingustabilis est, quod qui euesti aut exiguum habet,aut prauum, aux vastantem gustum .saporem. idetur autem potabile & impo=tabile esse principium. Vtrum v enim gustu percipitur. Verum alterum est prauum, gustum p deuastar, alterum est amicum natur , est autem potabile, M. Di cum tactu commune. G. e5. autem Visus,& risibilis est,& inuisibilis te, i' nebra autem inuisibilis est, iudicat autem Sipsas vi sus. Adhuc au em & valde splendidi est: etenim hoc inuisibile est alio autem modo, qua tenebra. Simi/liter autem de auditus, soni j dc silentii,quoru aliud non audibile. & masni soni, sicut visus est spledidi. Sicut enim paruus sonus inaudibilis quod amodo, sic de magnus, ec violentus . Inuisibile aute, aliud qui de omnino dicitur. sicut de in aliis impossibile aliud autem quamuis aptum natum, non habet aut praue, sicut quod sine pedibus est, ct sine gradu dicitur. Sic autem gustus, gustabilis , dc non gustabilis. Hoc sutem est paruum, aut prauum habis, humorem, aut corruptiuum gustus. Videtur autem principiuesse, potabile dc non potabile. Custus enim quidam ambo. Sed hoc quidem ut prauum dc corruptiuum
E gustus, illud autem secundum naturam. Est autem commune tactus de gustus, potabile. Ostendit quid precipiatur per giistum, oc dicit. seueest de visu et auditii,sic est de gustu. Visus enim cognosci visibile Sinitisibile, ut supra dimim est. Invisibile enim G. c. irest tenebra, de qlia visus iudicat. D similiter illud quod est valde si I didum,ut sol dieitur inuisibile,sed alio modo Φ tenebra. Nam tenebra diciti irinuisibile,propter desecti in luminis, leti diduni autem propter abundantia comam pentis sensum. Et similiter auditus in audibilis .c soni,cte non audibilis, ut silentii, quod est priuatio soni, re etiam non audibilis. i. ni male audibilis: qui vel propter sui eκeelletia corrumpit sensum, ves propter sui parauitatem,non si illicitier sui sum immutat. Sie etiam est in omnibus quae secundum potentiam 5e impotentiam dicuntur. Nam impossibile dicitur in omnibus, aut quod 7 no habet quod natum est habere, aut quod praue habet. Sicut non gressibile dicitur animal, α quod penitus ea rei pedibus, re quod est claudum,aut debile pedibiis. M. militer autem & glistus 5c gustabilis et no gustabilis. Nogustabile autem dicitur dupliciter, quod aut parum ha/bet de sapore, alit malum saporem,aiit nimis violentum ad eorrumpendum sensum. Et quia gustabile est humidua quelim, quod es potabile, re hoe est principium sapo
ris. Lhumidum aqtielim, videtur in potabile non po/iabile sit principium eorum quae gustu percipiuntur. Gunus enim percipit ambo, sed unum Vt prauum 5c comi pilitum sensus. s. non potabile,aliud autem ut conueni ssecudum nanaram. s. potabile. Si tautem gustabile percipiti ir gustu, prout giissus est quidam selisus discretiis at actui: ita potabile et non potabile percipitur a gustu prout gustus in quidam tactus. Nam potabile est commune 5 tactus re gustus. Tactus quidem,inquantum est humi: dum, glistus autem, inquantiam est humidiim sapor abi, D. Alanisessum est ergo in delectationes quae stant in cibis Oc potibus inquantum sunt sensibilia Oc potabilia,perii sient ad gustii na,inquantum est tactus quidam, ut dicitur
i n. i. Ethicorum. Deinde cum dicit. - -
At vero cum gustibile sit humidum, necesse est morsa& instrumcluni sensus ipsius neque humidum ecte no nisu actu, neq; etiam tale, ut humectari non possit,humi/ quale fixdum v euadere. Patitur enim aliquid gustus ab ip/la gu stabili, ea nimirum ratione, qua gustabile est. Necessse est igitur instrumentu gustus,potentia qui dem humidum esse, humectari autem actu. Ita autehumectiri, ut eius conseruetur, cum humectitur, de ratio. uoniam autem humidum quidem est eustabi/ Tin .emi te, necesse est sensorium ipsius,neque humidum esse te . a iii, neq; in possibile fieri humidum. Patitur enimal quid gustus a gustabili secudum Q gustabisse est. Necessisium est ergo humectatum esse quod possi bile humectari saluatuin, non humidum autem, γε stativum sensorium.
Ostendit quale debeat esse instriinitium gustus. Et pri mo ponit Veritatem. Secundo manis stat eam per ligno.
ibi Signum autem. γDicit ergo primo in quia illud quest gustabile, oportet esse humidum S saporosum, necisse est organum gustiis, net esse humidis actu, ne ii sapo rosum secundum seipsum, neo esse tale in non possit fiori humidum, si eut instrumentum visus, est quod non haebet lorem,sed est susceptiuum coloris. Et hoc ideo est, quia gustus patitur aliquid a gustabili, se dum quod est gustabile, sicut quilibet sensus a sensibili. Vnde in m.
stabile inquantum gustabile, sit humidum, ne iseeli
89쪽
omanum gustus inquAmri est iam passum, sit humecta tum, oc tamen saluatur in sua natura, ut sit gustativum, id est potens gustare,cum possibile est humectari, non tamen in humidum . Deinde cum dicit.
Signum autem est, linguam ne v cu est valde si
ca, tu cum est nimium humida, sentire. Is enim ta/
ctus fit humidi primi, perinde at v si cum praegusta
uerit quispiam vehementem,acremue laporem, de
inde alium gustet, re ut in aegrotantibus fit, quibus cuncta videntur amara, quia lingua sentiunt tali humiditate refero. signum autem, nem siccam existentem linguam sentire, net multum humidam. Hic enim lassis fit primi humidi, sicut cum aliquis, qui ante gustauit mrtem humorem: gustet alterum,& ut laboratibus amara omina videntur, propter id quod lingua plena huiusmodi humiditate sentit.
Ostendit quod dixerat per signunt dicens, Q signum
praedictorum est,q, net lingua eκisiens sic , potest se iit ire, neq; mistens multum humida, quia eum existit val de humidata pucedet te dominamen umiditate, fit in ea tactus oc sensus praecedentis humidi, re non superueniEtis, sicut cum aliquis ante gustaverit aliquem sorte sapo rem, postea si gustet alterum, non percipiet ipsum, quia adhuc manet sensus primi humoris in lingua. Et si in ilia
ter laborantibus. i. febricitantibus, omnia videntur esse amara, propter hoc in senti istit per linguam plenam h miditate huiusmodi,scilicet cholera quae est amara. Deinde cum dicit.
species autem laporum ita sese habent,quemad modum colorum. Dulce nanup dc amarum, contraria simplicia fiunt. Haeret autem dulci quidem pin/gue amaro autem salsum. At inter haec collocantur, acre,acerbum, acidum, at ch a cutum. Hae nam i fere differentiae videntur esse saporu. Quare gustus qui
dem instrumentum id est quod est pollata tale, gu/stabile autem id quod ipsim actu lacere potest.
Species autem humorum, sicut Sin coloribus, simplices quidem contrariae iunt, sicut dulce dc amarum. Habitae autem sunt cum hae quidem pingue, cum illa vero salsum: media autem horum, acre, Ecausterum, dc ponticum, dc acutum. Fere enim hae visedentur esse humorum differentis. Quare gustativuest pollata tale. Custabile aut est famitu actu huius.
Determinat de speciebus saporum, oc dicit in sicut in
coloribus, simplicis colores sunt contram, ut album ni gro, si e in saporibus,simplices sunt contrarint ut dulce et amarum. Species autem saporum habitae. i. immediate IconsequEtes simplicis species, sunt pingue,quod sequitur dulci, oc salsum,quod sequitur amarum. Aledia aute hortim sunt acetosum,oc austerum,oc ponticum, re acutu, quae duo in idem reducuntur. Ad has autem septem spe cies saporum sere videntur reduci omnes aliae. Conside/ondum est autem circa has species,u quamuis sapores
traria sunt,quae maxime distant, non tamen secundum
maximam distanti in calidi re frigidi, & humidi re si es attenditur eontrarietas in specie s saporiim, sed fecit
dum ordinem ad gustum, prout natiis est i mittari a ta pore,vel cum horrore vel cum suati itate. Vnde non est
meessarium in dulci vel amaraim sit maκime vel calid si vel frigidum,vel humidum,vel siceu: sed maxime se ha/heali tali dispositione perquam comparatur ad sensiimgustus. De generatione autem saporum in libro de sensi
k α sensato determinatur. Ultimo autem eonfudit qud dgustativum. i. sensus gustiis, vel organum eius, est in potentia ad saporem,&-cies eius: stabile auia est quod potest reducere ipsum de potentia in altum.
De tangibili autem δcta eadem ratio est. Nam si tactus non unus sit senses, sed plures nectae est & ea quae tactu percipiuntur, plura sensibilia esse. Du/bitationem autem iste locus habere videtur. Dubi/tabit autem no iniuria quispiam, utrum plures sint
tactus, an unus tantum. Et de instrunaento tactus,qd
tandem sit, utrum ipsa caro,& id quod in caeteris fi/mile est carni, an ita non sit, sed id quidem ipsem sit sensus huiusce medium, instrumetum autem ipsius primum,aliud quoddam sit intus.
De tangili autem dc tactu, eadem ratio. Si enim tactus non est unus sensus sed plures, neces tum rei tangibilia, sensibilia plura esse. Habet autem dubitationem, utrum plures sint,an unus. Et quid est sensitiuum tangibilis, utrum caro, dc in aliis proportam An s sis. nate aut non, sed hoc quidem est medium, primum tactus sit autem sensitiuum aliud quiddam est intus. Vnus. Lec. xx II. fissilo POST V ΑΜ determinauit Philosoph'd seri secunda
sibili hos secundum alios sensus, hie determinat ultimo Te . . de sensibili seeundum tactu quia iactus inter alios Dii *r sus videtur esse minus spiritualis, licet sit omnium aliorsi caro sensuum standametum. Diuidintrauiξlixe pars indua, suom Partes. In prima determinat quasdam dubitationes eira Vei sensum tactus. In secunda ostendit veritate citra hune mediusentum. ibi. Omnino autem videtur. γ orea primum tactus. duo iacit. Primo mouet questiones. Secundo determinat
eas. ibi. Omnis etenim sensus. γ Dicit ergo primo Q quantum ad ea de quibus inquirendum est, eadem ratiorensiue loquamur de tangibili, siue de tactu. Quod enim dicitur de uno, oportet dici de altero: quia si tactus no est unus sensus, sed plures, necesse est quod tangibilia non sint unum genus sensibilium, sed plura. Ideo autem hoe dicit, quia intentio sua est, primo determinare de sensibilibus, postmodum determinabit de sensis. Quia vero i his quae circa tangibile re tactum dicenda sint,circa sensum laetus quaestiones mouebit: propter hoc quod eommmdius possunt permacrari quaestiones istae circa tactum, Φsi moueantur circa tangibile,idcirco hancexcii sationem prsmittit,ostendens cruod non resert utrum de tactu, vel tangibili loquamur. Alouet ergo duas qu mones circa tactum et tangibile. Quarum prima talis est. Vtrum sint plures sensus tactus, an unus tantum. Meuda dubitatio est, quid est sensitivum. i. organum senuEdi in tactu. utru. s. caro sit organum sensus tactuς nanimalibus habentibus carnem, quae sunt animalia habentia sanguinem: dc
in alns quae carent sanguine, aliquid proportionabiliter respondens carni. Aut non est ira, sed caro quidem, α it. lud quod proportionabiliter ei respodet, est medium insensu tactus. Sed primum organum sensus tactus, talis quid intrinsecum circa cor, ut dicitur in libro de sensu ocsensato. Deinde cum dicit. Omnis enim se sus, unius contrarietatis esse vi/detur, vivetius,albi nigri. r&auditus,acuti, grauitare gustus, dulcis, ait amari. At in tangibili plures insunt contrarietates,ut patet. Est enim calidum,fiigidum, humidum, siccum, molle, durum, de istiusmodi alia. Omnis etenim sensus, unius contrarietatis esse videnari ut visis,albi dc nigri, auditus: grauis & acuti, gustus: amari de dulcis. In tangibili autem multae in
90쪽
sunt contrarietates, olidum, frigidum, humidum,sccum, durum, molle, & aliorum quaecunque sunt huiusmodi.
Determinat praemissas dubitationes. Et primo p imam. Secundo secudam. ibi currum autemst circa primum tria faciti Primo ostendit et, non est unus sensus ta . eius, sed plures. Secundo soluit positam rationE. ibi Habet autem solutionem. I. Tertio improbat solutionem.
ibi Sed in sit. γ Ratio autem quam primo ponit talis
est.Omnis enim vinis sensus videtur esse unius cotrarie
eatis: sciat visus albi,fc nigri, auditiis: grauis re acuti, gustust amari re dulcis. Sed in tangibili quod est obie mramis, sunt mulis cotrarietates. s. calid .et mesd. humid. Oc siceum,di imm re molle,re quaedam alia huiusmodi, ut graue,re leue, re acutum oci res milia, ergo 'ctus non est unus sensiis, sed plures. Deinde cum dicit.
Sed esse videtur ad hane dubitationem,qumam solutio. Nam in Qteris etiam sensibus plures sunt
contrarietates an voce namq; non sol una est acu me,& grauitas sed etiam magnitudo,& paruitas,& truitas,& asperitas vocis, & alia huiuscemodi . Sunt &circa colorem differentiae aliae tales. Habet autem solutionem quandam, ad hane du/bitationem,q, de in aliis sensibus sunt conti arietates plures, ut in voce, non solum acumen, grauitas, Ied magnitudo.& paruitas,& lenitas, uec asperitas vocis,& similia alia. Sunt autem 5e circa colorem differentiς huiusmodi alterae.
Ponit quandam apparentem solutionem, ad praedi ctam dubitationem, se dieit in aliquis potest habere solutionem ad praedictam dubitationem, per hoc q, in al assem sibus videntur esse plures contrarietates, sicut in auditu.Nam circa vocem audibilem,non solum potest attendi eontrarietas acuti re grauis, sed etiam magnitudo paruitas vocis, re lenitas oc asperitas eius: re aliqua alia similia. Et similiter circa colorem possitiit lueniri ali8uae aliae dissaentiae, pri ter contrarietatem albi 5c nigri,sicut in aliquis color est intensus, de alius remissus, aliquis pulmetire aliquis turpis, Oc tamen per hoe no tollitur quinauditus sit unus sensus, re similiter visus. Vnde mi ilii. plex contrarietas tangibilium no videtur impedire, quominus iactus sit unus sensus. Deinde cum dicit.
Verum quidnam sit unum obiectum tactui, si cutunum est auditui sonus, no esse manifestum videt . Sed quod sit unum subiectum, sicut auditui so/nus, sic tactui: non est manifessum.
Excludit positam solutionem, Ac dicit Φ omnium eo trarietatum 'us sunt circa audibilia,est unum subiectum .ssonus,ec imiliter lor circa visibilia. Sed non potestinueniri aliquid vitis,quod si commune subie tiam om/nium contrarietatum, quae sunt circa tangibilia, oc pro pter hoc non videtur esse unum genus tangibilium, uno deneo unus sensus tactus. Ad euidentiain autem eo rum quae hic di mur,considerare oportet, in distinctio Potentiarum,et obiectorum proportionabilis est. Unde cum unus sensu sit una potentiat oportet u ei sensibile correspondens sit unum genus . Ostensum est autem in o. metaph. . in uno genere est una prima contrarietas. Vnde oportet ιν circa obiectum unius sensus, attenda. tur tantum una prima contrarietas. Et ideo hie dicii Philosophus p unus senses est unius contrarietatis. Possunt tamen in uno genere esse plures contrarietates postpri mam: ves per modum subdiuisionis, sicut in genere col. Porum, prima contrarietas est animati oc inani maii. Et
quia animatum corpus diuiditur per sensibile oc insensis Ε bile, o vlterius sensibile,per rationale et irrationale, ni iltiplicantur contrarietates in genere corporis: Ud sunt plures contrarietates unius generis, per accidens, sicut in genere eo oris est contrarietas albi 5c nigri, re secundum omnia quae corpori accidere possiuit. Et per hunc moduintelligendum est, in circa sonum re vocem, praeterpri. ma contrarietatem grauis oc acini,qus est per se sunt alis contrarietates,qtiau per accidens. In genere autem tangibilium Iuni plures prunae contrarietates per se quae tamε omnes quodammodo reduerantur ad unum subi im, dc quodammodo non . Potest enim uno modo accipi subiectum contrarietatis, ipsum genus quod comparatur ad disseremias contrarias,sicut potentia ad actum. Alio modo potest accipi subiectum contrarietatum, si ibit Ilia quae est subiecti im generis, cuius sunt contrarietates,sciitri dicamus in corpus coloratum, est si ibiectum albi re nigri. Si igitur loquamur de subiecto,quod est genus,manis sestii in est Q no est idem subtemina omnium qualitatum lagibilium. Si autem loquamur de subiecto, quod est substantia, unum subiectum est omnium Orii. s. corpus, pertinens ad eons stentiam animalis. Vnde infra dieit Pli ilosophus, in tangibiles qualitates sunt corporis, secundis P est corpus,quibus scilicet elementa corporis distinguu turabinuicem. Horum enim est sensus tactus discretii ius uae ad consistentiam eorporis animalis pertinent. Via e sot maliter loquendo , oc secundum rationem, sensus tactus non est unus sensus, sed plures. Subiecto autem est Unus. Deinde cum dicit.
Huius autem virum instrumentum tactus intus sit, post tarnem, an non sit, sed statim sit ipsa caro,idno esse signum videtur, sensum inquam illico fieri, cum res tactu percipiendae tangutur. Etenim si quis nunc circa carnem subtilem pellem exicderit rdein derem tactu percipiendam tetigerit, sensus statim similiter fet,di tamen in illa pelle, tactus instrumentum non est.Quod si copulata fuerit, velocius ut patet: sensus perceptio fiet. Vtrum autem est sensitiuu intus .an non, sed mox caro,nullum videtur esse signum .fieri sensum simul cum tactu. Etenim nunc si aliquis circa carnem extederit ut pellem, facies similiter sensum mox tactum insinuat, & tamen constat m no est in hoc sensitiuu. Si autem & connaturale fuerit, citius vilip pertim get sensus.
Pertractat secundam quisionem. Et cima hoc duo saeit. Primo docet veritatem. Secundo concludit quodda, quod pertinet ad manifestationε primae quaestionis. ibi. Propter quod talis para.)Grea primum sciendum est id posset alicui videri: in caro esset organum sentiendi se. H eundum tamm,hae rationet quia statim ad tactum earanis sentimus tangibilia. Dicit ergo ad excludendum haerationem, in ad iudicandum virum organum tactus sit intus: vel n5,sed statim eam sit organum tactus, non Videtur esse sufficiens signum hoc, simul eum caro tangitur, fit sensus tangibilis. i. senti uir, quia re nune si alias supra carnem extenderet aliquam pelliculam, aut telam sumilem, statim ad tactum ipsius quod superextendere tuream i,sentiretur tangibile. Sed tamen constat in om num sensus tactus non esset in illa pelle superextensa. Et iterum manilistum es, in si illa pellis superexiensa, fiereteonnaturalis homini,cuius per eam lantiretur. Vnde licet ad tactum ramis, quae est homini conaturalis, statim tangibile sentiaturi non tamen sequitur. caro si or num tacitas, sed est quoddam medium connaturale. Deinde eum diciti
Quapropter talis pars corporis perinde sese habere vititur, atq; si circumfusus aer, coniunctus esset
iis Em. Pro Arie re, et pro sublicitia S sus ta ct e vii iubiecto et plures