장음표시 사용
111쪽
1que Hugonis Donelli Comment . in Cod. 196
colligitur si conditionem insea non scribam, heres ello sine conditione. Nam quoties aliquid fieri iubetur sulli conditione, sub contraria conditione non iuheri intelligitur, L. quib. diebar, I. quidam Titio, de condit. S demonst. Quae ratio evidenter suffieiebat , ut probaretur nullis conditionibus infra adseriptis instituti nem propositam puram esse, non conditionalem.
Maluit tamen Tribonianus ad hane institutionem eo firmandam uti responso &argumento papiniani, quod subiicit . quod
totidem verbis exstat in L. cum starer, 3 uis. de L. L. cum testator vicos legavit, & adiecit. se fines vicorum postea
monstratarum. Nam etiam his finibus non demon liratis, placet vicos deberi. Sed verendum est, ne non haec institutio posita cum legato illo recte comparetur. Nam haec oratio, quos Misy ρostea demonstrabo, nullam habet conditionem, sed tantum demonstrationem. Haec autem verba Secundum conditiones infra scriρtas, conestionem quam dixi, continent. Itaque tutius erit hanc inititutionem superiori ratione defendere., Ut autem t in hae institutione. si conditio nulla insta scripta est, valet instit tio. de pura eis: Ita quacunque parte testamenti postea conditici adl cripta est, inissis totio habetur conditionalis non secus,
quam si in ipsa institutione conditio exis prella & adiecia esset Ut puta testator in principio testamenti se seribit; Titias
sta scriptas; Deinde in extremo dixit tonitionem, de qua inatio dixi, hanc esse volo, si navis ex Asia, Se. Dicimus
inlli tutionem Titii perinde accipiendam, quasi testator initio dixisset ita coniunctim: Titius heres esto, si naυis ex Asita venerit. Rd quod constituendum visum eit opus suiste hae conitit: itione; quia dici potest: inlli tutionem hoc modo scriptam puram esse . non conditionalem, ut dixi. Nam in ptincipio inllit utici conditionem non habuit, in extremo conditio adiecta . est, sed nulla institutio: quo fit ut neutra parte videatur conditionalis ella institutio.
Sed hae e recte dicuntur, eum institutio & conditio separantur , cum autem coniunguntur, necesse est inlli tutionem eonditionalem videri. Constituit autem Iustinianus haec coniun*i oportere, quasi e dem loco scripta ellem, quod non conis stituit ea ratione, quae redditur ab Λecursio, quia quae in continenti fiunt, hainella intelliguntur. Nam si testator ita seripsisset: Titius beres esto secundum eo ditiones , quas radicillis adscribam: Deia inde multo post tempore conditionem adisseribat, videbitur a principio fuisse conditionalis institutio testamento adscripta, L. asse de ber. inst. Sed haec ratio est. quod in qua parte aliquid demonstratur ex eo, quod poStea eventurum est, quia-docunque evenerit, iam in principio expressum fuisse, in ea parte videri. Puta testator in testamento scripsit: Is mihi heres esto, quem eodietuis feribam His verbis statim Titius heres institutus & demon liratus intelligitur, quandocunque etiam in codicillis postea scribat. d. L. abfe,s hereae insit.
112쪽
1νν Ad Tit. XXV. Lib. VI. C. de Institution. &c. I91
Ad L. ult. Imp. Iustinian. A. Ioanni P P.
Cum quidam praegnantem habens coniugem, scripsit heredem sesam quia
dem suam uxorem ex parte, ventrem vero ex alia parte, re adiecit: si non
postumus natus fueris, alium sibi heredem effer possumus autem natus impubes decessit: dubitabatur, quid iuris sit, tam V iano, quam Papiniano viris diserriissmis voluntatis esse quaestionem sordentibus, cum opinabatur P pinianus eundem testatorem volus e postumo nato, re impubere defuncto marrem magis ad eius venire successionem quam substitutum; si enim suae fussantiae partem uxori dereliquis; multo magis N luctuosam hereditatem ad matrem venire curatis. Nos itaque in hae specie Papiniani dubitationem resecantes, sub tutionem quirim m Miu ori casu, ubi postumus natus adhuc
impubes viva matre decesserit, refρuendam esse censemus. Tunc autem tan
tummodo substitutionem admittimus, cum postumus minime editus fuerit, DeIpost eius partum mater prior decesserit. Dat. III. Malend. August. Constantinop. post Consulatum Lampa i N Orestis in C
r. Quoties pater fio impuberi tu ais ram casum μυιttite, simul in mirumque substita e videtur.
CUm pater filio impuberi substituit Dia
tium in hune casum. Si fitiar ρο- sumus natus non erit. ideli. s filius heres non erit, quan vis filius naseatur & heres exsiliat patri: si deinde intra pubertatem decedat, pure & vulgariter institutus nihilominus admittetur ex constitutior ne D. Marcelli. qua emetitur, quoties t pater filio impuberi in alterum casum subinstituit. simul in utrumque easum substitui me videtur, sive filius heres fuerit, sive non,& intra pubertatem decesserit. L. iam horiure . de υaD. S ρuρiI. de qua eonilitutione dieetur suo loco tit. sequenti. Hi nex dubitatio orta veteribus in t specie proposita: tellator, qui uxorem praegnantem habebat , uxorem heredem initituit ex parte, ventrem. id eli, qui in utero eli,' filium,
instituit in reliqua parte . Huic filio Titium in hunc casum substituit, id ell, in
hanc conditionem. Si postumax natus aeon esset, idest, heres omnino non esset Φ nam non poteti heres else, qui omnino non est in rerum natura. Deinde postumus natus est. & iure ipsa patri heres exstitit, ae deinde intra pubertatem deeessit. De eius hereditate quaeritur inter matrem Aesubstitutum, subui tuto ex substitutione hereditatem tibi vendicante: matre autem
sibi vendicante legitimam filii ex Senatusconsulto Trebelli εno.
Tom. IX. 1. Speries huius legis ρlenius declaratar, is quid rurir in ea sit, δε- eiditur. Quaestio in eo est . utrum substitutus in hune casum substitutus sit, ii impubes heres erit, & intra pubertatis tempus decesserit. Nam si est suhlii tutus, iure admittetur: quoniam pater filio in hunc casum potest substituere; se mater excludere. tur: nam quamdiu ex tellamento herediistas adiri potest . tamdiu ab intestato legitimis non desertur, L. quaindia, de a quir. hered. Rursum si Titius in hune casum alterum substitutus non est, impubes decessit intestatus. Intestatorum liberorum hereditas ad matrem pertinet, ubi neque eli pater, neque descendens, Instit. de Senatusconstitio Orpbιt. Hie si superiorem regulam constitutionis sequimur. Tilius in unum casum substitutus. etiam in utrumque ea sum substitutus intelligitur ,
eoque admittetur exclusa matre.
Sed haec sententia non placuit: visum est Papiniano & Ulpiano. matrem potius in propolito admitti debere, si modo heres ellet milituta cum filio: sed haec dubitanter dicebant. lustinianus hae e duo effecit; Primum , eorum dubitationem subitulit. &sententiam certam effecit. Alterum, admi sit matrem exeludere subititutum adversus tacitam pupillarem, sive heres milii uia esisset . sive non . Ut vera obitet constitutio superior, Se quamobrem placuerit hunc cais sum excipi, dicetur suo loco ad L. Pree l.
113쪽
1yy Hugonis Donelli Comment . in Cod. loo .
COD. DE IMPUBERUM, ET ALIIS SUBSTITUTIONIBUS.
r. Ratio ordinis is tractandi inoris. a. Sub tit aere quid proprie significet. s quomodo hoc Ioco ae Fiatur.
. Fideicomm arius heres proprie fa stitatus no ου est is num 19s. Substitutio secundι heredis institutio
6. Iositari is obstituti qui dicantar, cs quomodo in usu iuris distin
. Vocabulum, institutionis, S generaleis Deciale est. 8. Gradus vocabulum quid inris auctoribus signi et, is qas modo bie usurpetur is num. Ios. Primus S Detiudus Deus heredum quomodo ace latur quis sit primur, ρυs secundus 6-r s. S u ii. I 2. Heres strιmas quot modis dicatur δε- sicere . 13. Substitutio uuis e uera quot. S u. 3 o. 34. Conrif/ones obstitutionum in usu inras catus avetiantur, is eur: Ubinc qaidam tu 'rimum cariam. Quidam in f eundum dicuntur obstituti. is num. is i6. Isr8. Casus is substitationibus duo tantum
UT lieet heredes instituere te lamen isto; ita his & substituere, non tan-ttiin iecundo gradu, sed tertio, quarto, quinto,& in infinitum. 36. ρotest. de eta ar. S pupri. subst. rit, de vast. In-sι tui in str. L. verbis Iegis ino de veta. sq. Ex quo post i inllitutiones heredum, recte 4gitur de subiti tutionibus heredum, in quo explicando prius de verbo dicemus, deinde de iure, quod sie coniti-
Substituere t Latinis est in laeum aliarum rerum deficientium, vel inutilium . aliis submittere & tui, rogare, ut cum di. Umus fructuarium in locum demortuorum
tapitum alia Iubllituere debere, & ita x9. Bis dicatur Primur, quis secundas
xo. at natura. sic etiam iure tu aistrumque casum substituere licear. ut valeat substitutio. X uam. ΕΣ. 11. Vulgaris obstitatio unde dreatur.
13 Sabsitatio impuberum, vel puiua- ris nude dicta, est quae in eadem requirantur ρ ο1 . Substitutio pupillaris qaomodo a vilia gari d erat. ας. Tertium obstiturionis senus, quae vulgo exemplamy, a 'Duὰr8no quὶ Τρὼρillaris, is bis sessi filio ineute.
αι. In pluribus per is heredem in δε- eundum casum obstruere, iis e δε-
xj. Dimerae substitui 'uis dicatur. 18. Oblique substito re quid st. 3t. Ῥιrecta substitutio quae, is quoru-
33. I aris obstituito quae . 31. Non vutearis 3stae, is quoiasIM. 34. deicommis Ga obstitutio quibus perinissa sit.
gregem supplere, L. vetus 68. in s . SA. se'. de Uufrare valet haec ipsa ligni-fieatio . cum heredes substitui mile diei-mas Est enim t fouisti ruere in loeum pri- 3m4 deficientis vel herediς, vel ea heredatio iusti heredem instituere. R cte institue se: nam & substitutio infiitinio est here- di,' iit ubicunque heres non instituitur . mi intelligendum sit, nee subiti tutionem esse. Quam ob t caussim fidete missa- 4rius heres proprie non eli subibtutus etiam proprie non est heres is, cui restituitur ex fidei commisso hereditas, I. re- si tuta, Inst. de sic her. Hinc sobstitutio f dieitur a iuris auctoribus secundi sheredis institutio , L. ex facto. 4 . I.
114쪽
Laetas, de QS pviII. Et cum quis
heres institutus ellet sub conditione, si restatorem insitisset, placuit videri heredem conditioni paruit te, ii testatorem in quovis gradu instituillet, id est, et ianili substituillet vel secundo, vel tertio gra- έ du. Et i tamen in ulu iuris distinguuntur instituti a substitutis, non ut genus aspecie, sed ut species contrariae. Nam instituti dii untur, qui instituti sunt primo gradu: substituti autem secun Jo gradu initituti sunt. L. I. de vuli.
curret in argumento heredum institutotum & substitutoruin . Sed haec contraria
neraliter & specialiter. Generaliter instituere, est heredem scribere, aut nuncupare, quocunque gradu id facias, idest, etiam ii substituas quarto, vel quinto loco. Ut enim in subscriptione inest simplex verbum Ieriptio; sic in substitutione inest semper instituit . Sed ludi hareconiunguntur, instituti & ibstituti, tunethstitutos proprie intelligimus eos, qui
primo gradu instituti sunt . . Sic usus est adoptionis in L. t. X 2. v. de adope. Ite cognationis, ite agnationis in L. non fatile, g. eoenatio is . L. Iureco uti.
Sed substituere est alium heredem Instituere, sic non omnis inititutio substitutio eis. sed tune demum, cum quis in tituitur in locum alterius defieientis, qui vel sit a testatore prius institutuς, vel exheredatuς . Quod de exheredato dixi .
Ideo dixi, quod pater stio impuberi .
quem in potestate habet, substituere potest heredem, non tantum instituto, ted etiam exheredato, de quo pollea. id autem an ita sit, quoniam aperte certis locis exprellium non est, danda eit opera , hi ex iis, quae a veteribus hac de rescripta sunt, confirmetur. Exllat autem in d. L. I. de Uuv. haee definitio institutorum & subiti tutorum, ut inllit uti sint primo gradu, substituri έutem, qui secundo. vel tertio, vel deinceps inllii uti S sunt . Gradum i vcieant iuris auctores t cum . quo heres institutus est, ut eo loco succedat. Is primo gradu institutus est , qui primo loco: is lecundo gradu, qui institutus est secundo loeci. & se deindceps, ut hoc verbum explicat Ulpianus L. x. g. defertar, D. de ιοπ. polli. δει un
s Sed primum t & secundum locum heredum accipere debemus non ex ordine
scripturae, sed ex or/ine successiόnis, ut intelligatur eise institutus secundo loco is, non qui secundo loco scriptus est, sed quitia instituluς est nominatim ut secundo loco sisecedat poli heredem primo scriptum. Nam fieri pote it, ut quisquam secundo
Ioeo scribatur; qui tamen institutus erit, ut in hoc exemplo : primus ex semisse heres esto, secundus ex quadrante heres esto , tertius ex quadrante heres eso .
Hic secundus & tertius quan vis ordine scripturae secundo & tertio loco seripti
sunt; tamen pariter cum primo heredes
instituti intelliguntu , L. si quis heredes. i . cum L. fer. de hered iUit. se ille et quia non sunt ita initituti, ut succedant poli primum, sed simplieiter in illi uti. Econverso potest quis primo loco scriptus esse heres i qui tamen sub Ilitutus erit, non institutus, ut in hoc exemplo: Titius heres esto, si fecundus heres non eris. Hi
secundus quan vis pollea scriptus tamen institutus est: Titius quanuis seri pius primo loco, tamen est substitutus L. si quisita, 18. de ber. insit. nempe ob id, quia Titius nominatim ita institutus est, ut heres esset post secundum.
Ad id t signifieanduini appositissme iu- roris auctores uti sunt verbo gradus, ut dicerent institutum elle, qui primo gradu institutus e Ilet; substitutum, qui ellet institutus secundo gradu . Ut autem in gra- .dibus primus q4ilque gradus nobis occurrit, nec ad secundum pervenitur, nisi post primum, nec ad tertium nisi post primum& secundum, sic institutus & substitutus. Hic est ordo progressionis, ut primo deferatur hereditas institutis: deinde iis defieientibus deferatur substituto, nec un quam locus sit substituto , nisi instituto excluso, L. quamdiu institutus. 69. de acquir. her. Ex hoc ordine successionis institutorum & lubstitutorum heredum hae appellationes veteribus natae sunt. Nanit heres institutus dieitur primus heres: II substitulus autem dicitur secundus heres, ut intelligatur is, qui ita institutu est, ut secundo loco tuccedat. oecurrunt hae voces in L. precibas, inst. h. t. L. si possumus, vers. uam Seum, D. de liber. post. seque Primi &secundi heredis nomen ustirpatur a Cicerone, cum alibi, tum pricipue in Topicis . lnde subitit inici dicta seeundi heredis instituiso, ut supra dixi, L. ev facto, I.
Loesus. D. de valgur. Pro iis Caius in fraginentis Insitatiouum Lib. 1. de fu/ it. subiti tutionem vocat secundi heredis appellationem. Quae si recte dicta sunt a veteribus, non erravit Aeduisus tu princi
115쪽
eto 3 Hugonis Donelli Comment. in Cod. 2o
titui. . de NE . cum substitutionem dixit secundam institutionem. Nam secundi heredis institutio & secunda instituistio coniugata sunt. Substitutus autem eliseeundus heres , proinde huius heredis inititutio est secunda institutio: neque eo moveri debemus, quod dicitur, heredem substitui posse non tantum secundo loco, sed etiam tertio, quarto, quinto & in insinitum, L. I. S L. totest; de vuls. Nam qui quinto loco substitutus eii,
si conferatur cum primo, ex ordine scripturae recte dieitur quinto loco inititutus, non autem secundo: sed si conferatur eum proximo herede, ideli, quarto, vel alio, cui desertur hereditas, caeteris heredibus
prioribus defieientibus, non poteti diei. nisi secundo loco inlli tutus, & se eundus heres; quia prior heres, cui soli defertur hereditas, incipit solus esse heres insti.
tutus, utpote caeteris omnibus exclusis. Quam rationem secuti veleres, non aliter labili tutum omnes appellaverunt, quam secundum heredem.
Hie autem intelligitur heres institui, ita ut secundo loco succedat post primum, cum nominatim in i lituitur in primi deficientis locum, id et . cum instituitur sub conditione, si primus desecerit, si primus
remotus erit Proinde. ut propositum est,
vere definivimus initio substituere heredem, esse in primi heredis deficientis lo- eum, alium heredem, ut heredem initii ue-1x re. D. ficit i autem primus heres dupliciter, vel quod heres non exsistit , vel quod heres sit, sed pollea moritur, atque ita heres nasura esse desinit. Unde intel-x3 ligimus . t sub ilitutionum totidem esse genera, ut vel lubilituatur quis sub conditione . si prιinus heres inintvrus heres mos erit: vel ut sub Ilituatur sub altera friquenti conditione, si primus beres insti- ratus herer erit, ut deinde decesserit. Qitae conditiones notantur & comprebenduntur in lubili tutione impuberom, L. r.
in usu iuris appellantur casus, in quos quis heres subliti uitur. Ut is qui substituitur,s primus heres uon erit, dicatur in pri-1s in uni casum 1 sub Ilii uius, ut sit sensus in primum casum substitutionum, ideli, in primam conditionem; sub qua heredes 6 substituuntur. ls autem. qui t substituitur sub hac conditione, δε ρrimus beres erit, is postea decesserit, dicatur substitui in alterum casum, in quem heredes substitui solent. Sie vocantur passim hae conditiones praecipue in L. precibus i
casus: nam conditio nihil aliud et . nisi eventus & casus in quem aliquid differtur. ut definitur in , sub eonditione in
Instit. de υer . obtig. Sunt i autem hi ca- 18sus in substitutionibus tantum duo, ut consequens sit substitutionum non plura esse
id docet primum natura: nam si substituere est surrogare in locum deficientis heredis; consequens eit, non plures esse posse conditiones substitutionis, quam suprascriptas duas; quoniam non dcficit heis res institutus. nisi vel quia heres non eli, vel quia cum heres elle coeperit. pol ea desinit. Id etiam manifesti loci iuris confirmant. Nam in L. precibus nominantur tantum substitutionis duci casus, primus& secundus. Sed evidentius id declaratur in ae L. de vu0. ubi casus sub ilitutionum nominantur unus & alter, quod verbum pollerius non usurpatur . nisi de duobus. Quemadmodum aulem de numero horum casuum hoc tenendum et . duos
tantum esse: sie & t illud observandum 19
de ordine horum casuum : in usu iuris priorem illum: Si orimus heres non erat ,
dici primum ea sum subiti tutionum; illum autem alterum; Sr primus beres erat, spostea decesserit, dici secundum casum, sive sequentem . d. L. precibus, inst. L. Lueius. de vulg. idque duabus de ea uia
sis. Vel quia ille casus: Si primus heres
on erit, primo receptus est iure, alter
autem longe post coepit recipi, non iure scripto, sed moribus, L. v. de Nust. Vel quod eςt verius; quia cum hi duo casus coniunguntur in subistitutione impuberum, idest, eum quis substituitur impuberi; si impubes non erit, sue heres erit, S intra pubertatem dec erit: ordo id exigit, ut prius quinatur, an sit heres, necne; quoniam si heres non erit, inepte quaeritur. an postea desinat. Quod si
heres erit, tunc quaerendum est, an postea
decedat . atque ita heres esse desinat. Εκ
quibus, ut dixi, apparet. & quid sit suhstituere heredes, & quibus eonditionibus substituantur: & ex iisdem conditionibus
quae sunt genera substitutionum natura.
Haec de nomine substitutionis dicta sunt, deque re huie verbo subiecta. Nune de iure substitutionis videndum est.
Est autem 1 de iure subiti tutionum haee hoe
quaeilio: an quemadmodum natura licet substituere in utrumque superiorem casum ita etiam liceat iure, ut substitutio valeat
Et placuit non licere, de quo ita ius est. In priorem casum, si primus heres non erit, licet prioribus institutis; alios, quos vclint,
116쪽
loue Ad Tit. XXVI. Lib. VI. C. de Impuberum S c. 2 6
velint, & quot velint, heredes Altituere, L. potest, N. de etia r. V ρuρil IUι t. de vulg. ia ρr. Hic calus a iuris auctoribus vulgaris dieitur, & qui subiti tuitur in hune casum'. dicitur substitui vulgari nomine, I L. 4. r. m. is vast. Unde t & subiti tutio ipsa vulgaris dicitur, I. sin butem, δε- tr. de ρυiu. S tot. tit. in D. Appellatio hinc nata, non quod vulgaris sublit tutio sit directa, ut quidam hoc loeo imperit illime seripserunt; nam & pupillaris directa est, L. fas actam, i Ur. b. t. 'uhi dicetur, quae tamen nihil minus est,
quam vulgarisi sed nata est ex eo, quod lubili tutio in hune casum. Si primus h
res non erit, omnibus iure permittit usi,
ut si in usu omnium vulgari, quomodo vulgares actiones, & vulgaria actionum nomina dicuntur usitata. L. i. 3 2. de straescrip. verbis. Quo nomine ita appellaturhoe genus substitutioias, ut diit inguatur a pupillari & similibus, quae fiunt in secundum, quae non omnibus permissiae sunt, sed paucis & eertit personis. ut post a Pax, tebit. Ergo i in secundum casum ; Sι ρrimus herer erit. S postea decemerit; iure civili, id est, leg ti. tabularum, nulli licet heredem substituere, ac ne patri quidem, ut filio impuberi alium heredem sub-
Itituat in secundum casum, Sι ι in ches heres erit , S intra pubertatem decesserit. Quod ex eo intelligimus, quod hoc genioci ubili tutionis postea introductum est moribus. L. x, D. de vuls. S pupili. IV. in r. h. t. Hoe ius sumptum est ex L. t 2. tabularum, quae ita facit potestatem heredis
initi tuendi & substituendi si quis initituat
uuis bonis, non alienis . his verbis: uti quisque rei suae legassit, &e. L. verbis seg. de verb. M. Z. testa di, δερ. de testam. Hinc sic recte eollectum est a veteribus: licet heredem substituere suis bonis, alienis non licet. At eum quis subiti tuitur atellatore in Gne casum: Si pri intis heres institutus non erit, subiti tutus in i lituitur in bonis testatoris, cum autem substituitur in hunc ea sum, Si heres institutus heres exstiterit, ae postea decesserit, substituitur in bonis heredis, non testatoris, xit. de psyrti. ἐπ pr. vers. quo casu. Proinde in priorem casum substituere lieet, in alterum sequentem iure non licet. Sed hoe ius postea in quibusdam personis remissum est. Ac primum moribus populi Romani obistinuit, id est, usu & consuetudine, ut paremes filiis suis impuberibus, quos in potestare habent, substituere heredem possint, in hunc ea tumet si impubes heres erit, S intra pubertatem dece ferit, ae L. v. in pr. D. de υust. S IU/t. b. t. in princ. Haee t substitutio ex re dicta est 13 substitutio isti puberis, quia esset impuberum propria, ut quibus satis posset parens in secundum hunc casum substituere , I. sin autem, in M. Instit de
pupill. fabstit. L. sed si pures. I. ad
θυιt. m. de vulgar. Unde inscriptio huius tituli, de impuberum S atiis subsitutionibus, ut sic de pupillari substitutione & aliis generibus lubstitutionum admoneremur. Haec eadem magis proprio
vocabulo appellatur substitutio pupillaris , d. L. Σ. S L .feq. de vulgar. X supi II. ita dicta, quia pupillus est is impubes,
qui sui iuris esse coepit, vel morte Patris, vel emancipatione, L. pupilus, de verbor. Qu. in hoc autem solum tempus consertur substitutio pupillaris, cum impubes sui iuris erit post moriem Patris. Substituitur enim in hune casum : si h res erit. Non potest heres patri esse, nisi defuncto: ac proinde nisi tunc, cum sui iuris erit factuς, morte patris. Observandum est i autem, cum in hac χἀ substitutione tria huc exiguntur ἔ ut fit parens, qui substituit; ut tu impubes is,
eui sub lituitur i & praeierea, ut sit in potestate patris, satis confirmari his, quae supra diximus, hane substitutionem non esse vulgarem, utpote quae extraneo nulli permittatur, & quae parenti ne quidem permittatur, ut substituat liberis emancipatis, aut substituat post pubertatem. Quae
omnia contra cum permittantur in substitutione, qua fit in priorem casum non exsilentium heredum ; apparet merito vulgarem substitutionem eam dici, quae ita in vulgus & in omnes pallim recepta sit. Haec subili tutio pupillaris, de qua dicimus, primo sola recepta ellet unde non plura genera subiti tutionum aput veteressuerunt cognita, quam haec duo, vulgaris & pupillaris substitutio. Unde titulus da vulgari & pupillari, & duo illi separati in Iustit. unus de vastari, alter de pupiliari substitutione , confirmantur in fragmentis Caii Iib. 1. IV. t. de substit.
Postea t autem constitutione receptum est, ut liceret parenti, etiam post pubertatem . in secundum superiorem casum heredem suhstituere filio furioso, seu mentecapto, si in ea alienatione mentis decessisset, de quo exstat lustiniani coniti tutio in L. humanitatis ins Cuius suminma exponitur in I. qua ratione, Ins. de ρυ. subst. Hane vulgo exemplarem UO eant , quia in L I. qua ratione. luilinianus seribit, hane se introduxisse ad exemplum pupillaris substitutionis. Sed
117쪽
etor Eugonis Donelli Comment. in Cod. et os
Sed hoc verbum nobis repudiandum est. Primo, quia eli Contra consuetudinem
iuris auctorum, ac non tantum barbarum:
deinde, qualecunque hoc verbum lit . etiam si Latinus esset. tamen est ad id, de quo, quaeritur, explicandum inutile. Cum enim exemplarem subiti tutionem dico, dubium relinquo, & eui subiti tutio fiat. &a quo, R in quem casum, ut nihil hic plus explicem, quam si nihil dixero. Verba
autem rebus Consequentia esse oportet, ut
bene monet lustinianus in I. tes. S aliud, Insit. de donat. Duarenus quali pupillarem vocat Lb. 2. diis. e . h. Sed ne hoc quidem satis rem explicat. Commode igitur substitutionem, quae fit impuberi, eiusque propria est, appellamus substitutionem impuberis . Sic eam, quae fit mentecapto &furiois, dicimus eadem ratione substitutionem mentecapit. vel furiosi, idque ad
rem, quam volumus, intelligendam ac-ccimmodatissimum.
αε in pluribus personis i substituere heredem in laeundum easum nulli licet, si de iure directo, & communi quaeritur, de quo
nunc agitur, cum tractatur de heredum
institutionibus & substitutionibus. Dixi iare viret Io; quia oblique & per fidei eommissum etiam in hunc secundum casum, quibuslibet heredibus a nobis inititutis, li-α7 cet alios substituere. Di recte dieitur 1 heres substitui, cum testator substituit his verbis, aut aliis idem signifieantibus: Si
primus heres nou erit, ferundus heres
esto. Quibus verbis heredem substitutum
heredem esse interest, ita ut hereditatem a testatare recta capiat, I. inprimis. IV.
18 de si . her. Oblique t autem idem facit
tellator, Cum heredem a se institutum rogat, ut hereditatem secundo restituat, vel vivus, vel post mortem suam. Hoc genus fidei eommissariae restitutionis iure communi receptum est, de quo in Instit. de deleom. her. S ad Senatusco uis. Treb. D. V C. Haec rellitutio, ut apparet, fit in secundum casum: iubetur enim hetssrestituere, non nisi prius eam habuerit; unde etiam invitus eam adire cogitur, I.
sed quia heredem. IV. de M. fieri is,y autem , t cui restituitur hereditas, proprie non est substiturus , quia non eli heres lege civili, I. restituta. Inst. de M. her. Et ideo cum proprie institutionem & iubstitutionem heredum nominamus, inter substitutiones non numeratur fidei comminiaria substitutio. Unde factum est . ut in hoc argumento institutionum, & subiti tutionum non agatur de Senatusconsulto Trebelliano; sed omnibus partibus exponantur ea, quae pertinent ad directas heredum 'nstitutiones & legata testamento
Sed etsi is . cui restituitur hereditas ex fidei commolaria hereditare, non est hereς tamen heredis lodo hahetur ex Senatu Dconsulto Trebelliano, quia estectu actiones hereditariae omnes o dantur, & adversus eum transeunt. non secus, quam
si vere heres etsi testatori. I. sed quia hered Inst. de fideicom. hered- L. I. iustr. ad Senatuo. Trebeli. Hae ratione fit, ut non male is, cui restituitur ita hereditas. dicatur subiti tutus heres, & id fidei commistum testatoris recte dieatur substitutio, quomodo Papinianus vorat in L. I. coheredi, I. cum sitiae, de usu.S ρviI. his verb)ς : Ner atiud servandum est, eum substitutionis condatro ρώ-
tuarem aetatem verbis precariis egreditur. Verba precaria cum nominat, deis
clarat se intelligere hereditatem fidei eommissariam; quam tamen sublii tutionem vo
Dixi non licere in hune calum secundum aliis substituere, quam supra scriptis personis iure directo & communi: quia aliud militibus licet ex privilegio militum.
L. preeib. iu'. b. t. Nunc autem de iure communi instituendorum & sublii tuendorum heredum agimus. Ex his nullo negotio intelligi potest, quae genera lint reisceptarum iure substitutionum, de quo iam multae sint interpretum dissensiones ogitur subiti tutionem t si proprie inielbimus 3 ci
institutionem secundi heredis, qui vere heres sit, solae substitutiones luat, quae sunt direct P, qua in liguificatione de substitutionibus agitur 6. L. S tit. de Dul-gar. S 'viI. ro 'D. item an Inst. Sin autem substitutionem dieamus generaliter, ut contineatur ea non tantum subiit tutio veri heredis, sed etiam eius, qui heredis loco habetur. substitutionum duo sunt genera summa; aut enim directa est, aut obliqua, quae eadem ell, quae fidei comis missaria.
Di recta nominatur in L. post aditam,
iure. hae t. Fideicommissaria eodem ver ho satis significatur, nominatur autem Papiniano saep us, ut in L. I. cober. I. eum filiae . de υsu. La heredes m e. F. I.
S I. uti. D. ad Treb. Di recta i sub Ilj- artutio eis, eum quis ita substituit heredem ,
ut iubeat hereclem esse, vel ita ut velit eum recta hereditatem ex testamento suo capere, non ah alio herede prius inllituto. Fidei commilJaria quae sit. supra diximus. Di recta substitutio duplex elt, vulgaris, S non vulgaris. Vulgaris i est, qua
quis substituitur in priorem casum i Si
118쪽
zos Ad Tit. XXVI. Lib, VI. C. de Impuberum&c. a Io
ρ imu= beres institutus, heres non erit.
Dicta, quod vulgo permilla sit, eoque in 33 usu etiam vulgari. Non vulgaris i est, qua persona subiti tuitur in sequentem ea sum. Si primus heres erit, ac postea δε- eesserit ; in quem casum quia non omnibus conceditur alios heredes subistituere, ideo non vulgaris dicta est. Ut sunt hae personae, quibus in hune essum subititui potest, ita huius sublii tutionis genera di-llinguuntur. Quia igitur solis parentibus concessum est in hune casum substituere duobus generibus liberorum, nempe impuberibus & mentecaptis, hinc totidem species huius substitutionis, sive superio
Sunt igitur duae substitutiones huius generis . Una impuberis, quae & pupillaris
dicitur : altera furtos, sive memecapi
De vulgari dicetur in L. pas aditam. int.
b. t. De pupillari in L. A tesamento,
eod. De suriosi, in L. hamanitatis, eod. Et haec genera sunt solum cognita iure communi. in militibus licet in eundem secundum casum quibuslibet heredibus institutis alios instituere. L. precib. io'. h. t. Sed hoe ex privilegio militum, de 3 quo nunc non agi sis: Fideicommiliaria tsubili tutio omnibu testatoribus & quibuslibet heredibus institutis, iure communi permissa eii: ut scilicet qui heres tollitutus est, rogetur hereditatem alii restituere, vel vivus, vel poli mortem suam , prout tellatori visum erit, ut supra dixi. Cum neque in plures easus substituere lice t. quam in superiores, quoi initio posui inus. & in sequentemsecundum casum non ad mutatur substitutio in pluribus pes. sonis: quam quas supra comprehendimus, γ ea forma, de qua supra: convincitur non plura genera esse substitutionum,
ru m supra posuimus, quae quidem agnoin
imperite autem l secerunt interpretes, quod aba quaedam addiderunt, ex quibus potuit intelligi, quid hic quaereretur. ab illis perceptum non fuisse, multo minus,
ruid ius constitueret. Faciunt illi quanam sublii tutionem, quam vocant comispendiosam, ex L. precibus, inst. Θω tit. eum scilicet miles filio impuberi heredi instituto alium subistituit, in hunc causum a Si sitius iαtra vigesimum annum deceFferit: comprehendens compendio orati O- . nis duo tempora, pupillaris aetatis, & aetatis puberis. Sed haec non sunt ulla nova
genera substitutionis: nam si filius impubes desedit, non continentur hae substitutione aliae, quam illae, de quibus diximus, vulgaris & pupillaris, poli pubertatem autem continetur labili tutio nova in secundum casum, etiamsi filius heres extiterit. Sed hoc ex privilegio militum eit,nqn ex iure communi, in quo merum novum substitutionis genus non esticitur . Forma conceptionis, qua usus est miles.& qua paucis verbis haec genera subiti tutionum complectitur, diversa est a formulis singularum subiti tutionum . sed haec diversitas in verbis & non in rebus est: nam
species subiti tutionis semper eaedem sunt. Faciunt praeterea & illi quandam substitutionem, quam appellant breviloquam, quam postumus reciprocam appellare , cum
videlicet testator vel pluribus filiis impuberibus institutis, brevi sermone eos invicem substituit. Hoe, inquam, genus sub stitutionis diversum a caeteris faciunt; quia in L. 4. I. i. de vuls. X papili. Modestinus hoc genus subiti turionis tertium posuit, in quo ab illis etiam in iure manifesto valde erratur. Nam in ea ipsa coolli-
tutione, quam citant, nominatim dicitur,
in huiusmodi substitutione reciproca. nihil amplius contineri, quam substitutionem in utrumque casum . ideli, in vulgarem &pupillarem; ut sit sensus, his verbis siqntineri non novas species subiti tutionis, sed
illas duas priores, de quibus Modestinus
dixerat, interdum unam dumtadiat, inter
dum duas. Fefellit eos, quod Modesti mappellat hanc subiti tutionem tertium g nus, dum non intelligunt tertium genus illud dici. non ex re & specie subiti iu-tionis, sed ex conceptione & sormula substitutionis. Nam vulgaris subliitutio lic exis primitur: Fιlius meus impubes heres eso,s beres non erit, fetu naus filias beres esto. Pupillaris autem sie exprimitur: Sistius meus primus impubes heres erit, is intra pubertatem decesserit, secu dus 'beres esto. Ab iis differens conceptio Scformula substitutionis haec est, cum utroque filio herede instituto, testator ita breviter dicit: Eo que invicem substituo. Sed conceptio ita fieri debet, ut tamen subsit endi verbo perinde sit, quali testator expressisset utrumque casum substitutionis
vulgaris & pupillaris . Non sunt igitur, ut
dixi, genera plura substitutionis cognita, quam quae supra posuimus. quae dum nobis occurrent, nos admonebunt non in alios casus, non aliis personis heredem
substitui posse, quam iis, de quibus initio dixi.
119쪽
2 11 Hugonis Donelli Comment . in Cod. air
IN. M. AElius Antoninus A. Secundo.
Cum heredes ex AE paribus partibus instituti, b invicem subsituti sunt , nee in substitutione facta est ullarum partium mentio; verum non alias partes isatorem sub iusioni iacue infervisse, quam quae manifeste in inst tutione expressa sunt. Datum Claro II. N Semero CossS U M Mi. Plures her des insituti uultis pamribus a craptis, ex aequis pari
bus instituti inteΠiguntur quod item in sub tutis locum habet.o Um plures heredes t instituuntur nullis partibus adscriptis, intelliguntur ex aequis partibus instituti esse. L. 9. I. 3. de bered. iust. s. si plures, Ins. eod. Consentaneum videri poterit, ut ii plures heredes in laeum deficientis prioris substituti sint fine partibus, videantur similiter aequaliter elle subiti tuti, quod & verum eii, si hi subistituti sint. Qui prius in-
mi non fuerunt: nam substitutio nihil
eli. niti inlli tutio secundorum here dum. Sed si iidem prius instituit sint, qui & pollea invicem sunt suhltituti; hoc et ius placuit, ut si inllit uti t sint ex inaequalibus partibus . deinde substituti nulla mentione partium facta, tunc quae partes in institutione expres ae sunt, eaedem & in substitutione repetitae intelligantur. quod hic constitutum est, I. r. IV. de νust.. L. si in te amento. de vulg. Exemplum
constitutionis in L. si plures. D. eod. exstat. Coniectura voluntatis ducta est ex iis, quae praecesIerunt in institutione, ex quihus etiam amor tellatoris in heredes colligitur : nam cui hus maiorem honorem hahuit in uia utione, eos etiam magis dilexit , ut apparet; quos autem pluris tetit in inlli tutione, verisimile est eosdem
1. Instituti ex partibus inae vatibus Spostea obstituti nulla partium meu rione facta, in eas partes, quae in institutione expressae sunt, insitati intelliguntur , S nam. seq.
plus dilexisse in substitutione, neque su- . bito amorem illum mutas Ie Sed hoc ius tune i locum habet. cu' duo concur- 3runt in substitutione, videlicet, eum & heredes sub nominibus appellativis subiti tuti sunt, ut fit his verbi . si que heredes iuvieem substituo; & praeterea eos, qui substituuntur , non oneravit testator , ut quid praestarent ei heredi, qui deficit, aut heredibus eius. Quod ii tellator inter heredes ex inaequalibus partibus institutos uni alterum substituat, vel sub ltituat omnes invicem, sed nominibus singulorum propriis appetati si placuit videri ex aequis partibus substitutos, L. nonnunquam, D. ad Trebeu. Hoc nominum propriorum appellatio essicit, ut personae exaequentur; quomodo in his in capita res divisa, L. .si heredes. I x . de Iegat. I. Sed etiamsi testator sub nominibus appellativis heredum eos substituerit, caeter um ius h-rit singulis tantundem dare, quantum cui substituti sunt: placuit hoc quoque casu ex onere subititutis adscripto etiam quantitatem eiusmodi confiei debere, ut qui in onere pares sunt, in commodo her
ditatis percipiendo pares fiant, L. quo ties ad Trebel
120쪽
213 Ad Tit. XXVI. Lib. VI C. de Impuberum&c. 2I
I p. Severus & Anton. AA. Frontiniae.
HeredStatem quidem defunm intestati Aii delatam tibi dubitari non
oportet. Substitutio enim testamento patris facta ad stubertatis te ora Domrigi non potes: quia Us N aliis non eiusdem contationii heredibus instituris, re invicem substitutis , propter eorum personam, quibus in unum casum
duuia i substitui potes, etiam in filo irim debere fersari, re ratio suadet, re divus Marcus pater constituit. PP. VI. Και Aug. Chilone N Lia bone CUL
x. Substitutus impuberi a patre verbis
teuigitur , lis vicissim S u. h.
3. Error suorum notatur qui in exin
ΡEndet hie locus, quemadmodum lis L.
. infr. b. t. ex eo iure, quod refertur in L. . D. eod. de quo hic dicendum est, non tantum, ut ex eptio horum locorum intelligatur, quae alioqui intelligi non potest; led etiam . quia his exceptionibus ius superiorum in contrariis caussis evidenter confirmetur. lus autem refertur ad hane quae itionem, ut quaeratur, quae sit vis &effectus vulgaris S pupillaris substitutionis ' Prius quaerendum eli. an quis si te stamento in vulgarem casum sutilli tutus. aut in pupillarem, de quo frustra quaer retur, ii utraque substitutio exiςtimaretur
tantum verbis testatoris a nunc autem pia
cet eas etiam sine verhis intelligi ex sen- , tentia testatoris: de quci ita est i constitutum, ut cum pater filio impuberi substituit in alterum casum verbis exprensum; & in alterum non expressum substitutus intelligatur, L. iam hoe iure. de vulg. idque ita est. sve pater substituerittantum in vulgarem casum, sive in pupillarem tantum . itaque sententia haec prior debet esse rata de vulgari substitutione,
si pater filio impuberi substituerit in hune casum, si filius impuber heres non erit, vi ipsa etiam in hunc ea sum substituisse. si heres erit, o intra pubertatem decesserit. Sententia in specie confirmatur in L. 1.
tineri vulgarem . . Contraria riuautur.
s. Ex editio fuerioris definitionis quasi lis qualis in utroque obsitationis ensis. 6. Lectio harus legis emendata.
vulg. item L. ωD. iu'. de Insi . V obsit. ubi postumo substitutus quis est in hune easum, Si ρostumus natus non esset, idest, si heres non esset; & tamen placet, si postumus natus erit, & heres fiet. sed intra pubertatem decesserit, suhis stitutu in admitti . si vivo impubere adhue mater decessit. Altera sententia de pupillis est haee: si pater filio impuberi sublii- tuerit in hunc ea sum, Sι stius beres erit, liue iatra pubertatem deeserat, qui casus secundus dicitur & pupillaris, etiam in vulgarem casum substituisse intelligitur, si
impubes heres non erit: ut sic in utrumque eventum subistitutus ad mltiatur ex substitutione. Haec sententia diserte expressa est in L. 4. g. r. in illis verbis:
Hinc ergo fit, ut quaeramus, quomodo admittatur ea sublii tutio, quae verbis expressa non est Respondeo, t ex volun- , latis coniectura admitti ii ne verbis. Nam cum voluntas testatoris intelligitur, haec , , etiamsi verbis expressa non lil, servanda est. Tota enim testatoris voluntas fieri debet, L. ex statio. I verum de bereae L. ix. in M. de L. I. Voluntas autemhaee testatoris Deile inde ecili gitur . si filio impuheri substituat in vulgarem calum, Si sitius beres non erit Nam ex hac lubinstitutione pater vult substitutum sibi heia