장음표시 사용
81쪽
i 3 s Hugonis Donelli Comment. in Cod
Ad L. Collegium. 3. n. Diocleti & Maxim. ΑΑ. Hadriano. Collegium, si nulla speciali privilegio subnixum si, hered ratem ea re non posse, dubium non est. PP. X. Kal. Iun. ipsis IV. N III. A . O .sUM MARIA.
r. Collegia an hereditatem evere possat distinguendo asyrmatur. L. Couet a tuisita eouetia non sant. 3. Couuia Iieita quae .
V Euri dubitatio fuit, an eapita t ceria
eivium Rom. inlii tui possint . ut collegia; & dici obtinuit, non posse, ut di cemus ad L. hereditatis, tu'. tandem receptum est, & haec institui polle omnia. ut civitatem L. hereditatis, is'. L. si quis heres, s. vitii, de legat. I. ut colis legia, de quibus hic dieitur & merito. nam si cives Romani saguli recte instituuntur, nihil caussae est, cur non cor pora certa civium Rom norum recte inisili tuantur, cum sub illis capitibus intelliis gantur instituti eives Romani. Sed cum de eollegiis dicimus, haee ex tellamento eapere posse. lieita collegia intelligimus. ut hie declaratur. Nam illicita non t sunt x collegia , ut generaliter pro non iacto dicimus esse, quod contra legem fit. L. non
dubiam, fur. de legib. Licita collegia 1 3
sunt non ea. quae cives sibi privatim sua voluntate conli tuum, sed quae permissu vel eonstituuntur, vel confirmamur, L. I. m. quod cuiuscuπ ue οι G. nomine,
quod & hic significatur. M L. Extraneum. 2.
Extraneum etiam, cum quis morer eost, heredem se bi sti placuit. PP. XVI. Kalend. Novemb. 1 rmi, M. CUC SUMMARI Λ.
que probata. x. Hae a litatio, Titius heres esto, eum Sempronius morietur. vatit.
3. Valet S h e insitatio, Titius cum morietur, heres ello. . Adiectio hae tu persua heredis impiisti, cum morietur, .pervacua is pro non adiecta es s. Inter institutιones bas. Cum heres morietur. S, Cum alius morietur, quid tuterat. x T TIe t loeus legitur dupliciter, vel ut Ia extraneus in i litui possit, cum suis alius moritur ; vel ut extraneus institui pollit, cum ipse moritur. Quo posteriori modo Aceu ritum legille, ex glossa eius apparet. Utraque lectio prohata est, &sententiam veram & certi iuris continet. Habet tamen utraque institutio nonnihil dubitationis, quae removenda est. Dicimus hane t inititutionem valere, Titius a. heres esto eum Jempronias morietur. Hoc amplius dicimus ita valere, ut Titius heis res institutus non ante hereditatem possit adire . quam Sempronius mortuus fuerit: quoniam institutus si sub eonditione, quam conditionem exspectare oportet,
82쪽
13ν Ad Tit. XXIV. Lib. VI C. de Heredibus lec. IIS
idque de ea ipsa specie conditionis diser- cta est. Menique non est haee institutio
te scriptum est in L. beres meus. I. ult. conditionalis: nam quoties conditionem D. de eonLt S demonstration. cernimus vivo herede, aut legatario non Sed opponitur L. hereditas, v. eod. exstituram, qualis haec ell, toties pro con-uhi seribitur, hereditatem ex dis dari ditione non babetur. L. beres neque, Lunon polIe. Quidam respondent, non pos- priue. m. de cond. o dem. Supereti dies ἔse quidem ex die dari. ut dies exspecte- Αt hic etiam frustra inlli tutioni adiicitur,tur, sed diem reiiciendam esse, ut in ea de haec adiectio perinde habet, quali pura L. hereditas, scriptum est, ideoque in esset institutio, d. L. hered/ras. D. o. r. propolita inlli tutione idem faciendum eia Quibus enicitur, eum heres ita inllitulus
se, sed male; non enim intellexerunt his est, eum φθ morietur, inlli tutionem proverbis, Cum Titias morietur, contineri pura haberi, & ob id valere, quia quan- diem ineertum, ae proinde conditionem; doeuoque velit heres , pollit adire heredi nam dies incertus conditionem facit, L. talem, euius institutio differtur conditio- dies, de condit. S demons. Denique in- ne, neque lus perditur mora .riete uniter omnes veteres conii itit, nihil interesse, hue idem exempla de relicta libertate αutrum dicam, eum Sempronius morietur, relicto uinfructu. Nam si Stichus milus au si moraatur; cum venerit, an vero si sit testamento liber ella, cum moreretur, venerit, L. si Titio, v. quaad. dies L. plieet inutiliter relinqui libertatem, D. M ced. c. quodcunque s. non foIam, de verb. bertas, D. de manum. test. non alla ra obli . Unde & hane conditionem exspe- tione . quam quod hic dies mortis dric nictandam elIe seribitur in dict. L. bero exoectandus est secundum ad te et Onem te- meur. Non obllat, quod dicitur condi- statoris. quo die exspectato nulla libertastionem quae certo exi itura et , non face- esse potest, eum moriatur. Similiter ii 1ire conditionem, L. δε ρ tuus, 3. qui tio usuςfructus relictus lit, pl/eet inutili fab eonaei . v. de novat. Hoc enim vere ter relinquit quia dies mortis eius eSpe
dicitur in stipulationibus i quoniam con- ctandus sit, quo exspectato, nullus ulus ditionis eventus etiam ad heredes stipu- fructus est . ut pote, qui Inc P:al eo tem latoris defertur, I. ea eouditione, Ias. pote, quo a persona sς edit, L. I t o. de Oer, oblig. At in heredis institutione, m. de af r. nisi vivo herede exsistit conditio. Duilr Sed male haee eomparantur eum here- eo mortuo e littet, quoniam mortuus a, dis institutione . ideo enim in legatis talemplius hereditatem adire non potest: here. mo tui legatarii exspectamus, cum m eius ditas autem non adita ad heredes non mortem legatum datum est i quia libertas tranSsertur L. an. g. a. πουUsmo, ino, & quidvis aliud ex die & lub Cooditione de ca/uc. teu. relinqui potest. L. i. D. de cond w δε-3 Sed t nee minus valet illa institutio, ino. str. Heres autem contra ex ole neri sTitius, cum morretur, heres esto. Qui- institui non potest, d. L. hereditas. D. dam tamen hanc inititutionem inutilem b. t. X g. heres. Inst. b. t. bumma l sputant; quia heres institutus hereditatem hie est: Heres quan via recte Iulinuatur, adire non pote it, cum moritur. Hi de e- & eum morietur ipse, & cum alius m pti sunt ideo, quia putaverunt heredem rieturi tamen inter utrumque boc Inter institutum non polis hereditatem adire, est, quod cum heres inititutus est, eum nisi cum moritur, & in summa, diem mor- ipse morietue, pura institutio est , & v tis elle expectandum, quod non ita est. lens hereditatem recte adibit, ob eam4 Nam i haec adiectio in persona heredis in- eaussam, quam supra dixi. Cum autem instituti, tum morietur, supervacua est, quod stitutus est, cum alter morietur, condi se liquido potetl intelligi. Cum haec scri- tionalis institutio est, quoniam non eli
Pura, eum herer morietur, eudditionem eertum illum alterum moritu uin Vivo In-
Lbet & diem, cum morietur, L. si Ti- uitulo. Proinde exspectanda conditio est,rio. 29. quando dies L. ced. quod atti- & si ea pendente heres institutus decet-net ad conditionem, haec pro non adie- serit, nihil ad heredes suos transmittit.
83쪽
r39 Hugonis Donelli Comment. in Cod.
Ad L. Neque Io. n. Dioclet. & Maxim. ΑΑ. & CC. Asclepiadae. Neque per se heredes institutos, quibus hoc concessum non est, ne uester servos proprios hereditatem posse quaerere, iuris dictas ratio S. AEVI. Kal. Sept. Sirmis, C . CULSUM MARIA.
r. lui per se hereditatem ae uirere L. asi ipsi hewedes iustitui nou possuri. st potes, nee per servum δε um eortim nee servi in=tui possuum potes. poserius hoe quomodo te eretur. , t per se hereditatem aequirere
non potest, nec per servum suum potest. Deportali, exempli gratia, institui non pollum ; nec inllituti, capere hereditatem, I . fust. h. t. Si eorum servi initituti sunt, nihilo magis Per servos eapient, ut hic est constitutum. & recte. Plus est enim acquirere per alios, quam per semetipsum t& cum alicui non conceditur quod minus elli per seipsum, sellicet, acquirere, non debet concedi quod maius est. acquirere. scilicet. per alios. Hi ne regula nata: Quod quis per se non possit, per alium non polie e. quod aliis
eui, extr. de reg. iur. Huic loco opponitur eum autem, I uis. m. de aedint. edict. Deportatus eum servum ex donationis aut emptionis caussa aequisivisset,
eum vendidit, & pretium consecutus est, quod & rite facere potuit. cum & do natio & emptio sit de iure gentium. L. 1uristent. v. de ρa I. Hic servus venditus cum apud emplorem esset, heres institutus est, & iuila emptoris eiusdemque novi domini hereditatem adiit, quae &emptori quaesita est. I. item ποlis. Instit.
er quas stersou. Postea cum servum morosum. aut vitiosum esse appareat, idcirco emptor eum ex edicto aedilitio redhi- heri vult venditori, ut in integrum relli- tua ur emptio, quod ex d. lege licet, ubi scriptum est: Emptorem non alia condi. tione eum servum redhibere poste deportato, quam si una cum .servo hereditatemper servum quaesitam restituat, tametsi deportatus ex sua persona capere non pO- tuerit. Ex quo responso colligi videtur, eum deportatum, suem constat ex tellamento alieno hereditatem alienam capere itamen in proposito, aut per servum suum,
aut emptorem capere: utrum autem dicamus. ad iuris rationem nihil resert.
Sed dieendum est, nihil tale ex eo loco colligi, & in summa nihil hic quaeri
deportato, quod per se quaerere non potuerit. Nam ipse hereditatem per servum non capit ex testamento: haee enim prius emptori quaesita est. Rursus hereditatem non aequirit per emptorem : haec enim semel emptori quaesita, desit esse here. diras, & coepit proprium esse emptoris. Non prohibetur deportatus ab emptore requirere res eius privatas: hic autem eo modo aequirit, cum acquirit ex caulia redhibitionis. Nam redhibitio eit ex natura & iure actionis, ex empto, L. eae empto. I. 3. de act. e t. Plus dicimus
hoe loeo: qui t ipsi heredes institui non
po IIunt, eorum nee servi institui pollunt, os minus, M. eod. Quod tamen ite interpretandum est: quod ii deportati seris vi heredes instituti, frustra lint instituti, ut deportatis aequirant i si servi pollex manumissi. snt ad hereditatem admittenis di. L. st servus eius de acquir. hered Non obstat, quod in heredibus instituendis .ectatur tempus, quo instituu tur, ut sit cum eis testamenti faetici. L. si aiaeuum. I. i. v. eod. I. in extraueir, Inst de bereae quaL es di er. Hoc enim ita est, nisi is, qui eapere non poteli instituatur in id tempus. cum capere potuit, L. in tempus, D. eod. de eo autem lempore mens testatoris intelligitur, cum se uus heredem instituit: hie enim intelligitur instituere. ut vel domino suo acquirat, vel si alienatus erit novo domino. vel
manumissus, sibi acquiri possit, Insit. debereae iustit. S s. alienus, L. si pater-Iam. D. eod.
84쪽
1 1 Ad Tit. XXIV. Lib. VI. C. de Heredibus &c. a r
m. Theod. & Valent. A A. Hierio P P. Extran um, etiam penitus ignotum, heredem quis instituere potes. Dat. M. MI. Mart. Consuminop. Lelice Tauro OsfSUMMARIA.
Extraneus ignotus an heres institui ρ t. 2 Iod dicitur, Iudicium testatoris intestamento certum esse debere. quo modo intestigatκr.
IJ Ubii tum est, i an quis extraneum
' sibi ignotum possit instituere , propterea quod constitit inter omnes auctores iuris, iudicium testatoris in testamento certum esse oportere, & eum, qui certam legem testamento dicere non possit, te-llamentum facere non posse. L. qui in te mento, D. de testam. S qui te am. arg. in L. iIIa D. Boe tit. Non videtur autem testatoris iudicium certum esse posse de homine, quem penitus non novit. Sed nihilominus placuit etiam maxime ignotum institui posse, ut hie S in I. ult. x Inst. eod. Nec ad 1 rem pertinet, quod iudicium tellatoris debet esse certum Hoc enim iudicium requiritur in rebus eius &in persona eius, ut sciat se testamentum facere poste, & sciat se iure posse & hahere. unde te fletur, ut declaratur exemplo d. L. qui in te m. Certum quoque iudieium esse debet tellatoris in eo, 'ut sciat nomen eius, quem initi tuerit, ne erret in persona. Caeracra, quia ad voluntatem supremam tellatoris nihil pertinent, quales sunt mores heredis instituti, conditio & familia eius, testatorem ignorare concessum est. Denique dum persona heredis instituti constet ex ea demonstratione, quae certa iit, ad institutionem heredis satis eis, d. L. quoties, I. heres, D. eod. Nihil huc pertinet, quod dicitur in
L. r. peregrinos institui non polle. Alius enim eu extraneus ignotus, alius peregrinus ille, qui nulla nos nec ei litudine aliis git, hic etiam maxime ignotus institui potest, dum civis Romanus iii,Sille civis Romanus non est: unde non potest miti
tui etiamsi nobis notissimus iit, ut dictum
Ad L. Heressitatis. 12. p. Leo A. Erythrio PP. Hereditotis, vel legati, seu Ad commissi, aut donationis titulis domus,
aut annonae ciFiles, aut quael et aedfrcia vel, mancipra, ad ius inclytae uobis, vel alterius cuiuslibet civitatis pervenire possunt. D. . V. Kal. Mart.
Civitates S municipia olim heredes institui non poterant, nec iisdem
α. Ratio huius constitutionis. 3. Contrarium hic consiluitur.
Constat i olim existimatum esse, civitates & municipia non posse heredes inlii tui, perinde ut neque iis legari . id seriptum in fragm. Ulpian. tiri qui Iac. her. ρ . Sed huius iuris certum est argumentum in L. omni bas, N. ad TrebeII. ubi scriptum est, Senatusconsulto ei lectumelle, ut municipibus fidei commilia here- . di taet
85쪽
1 3 Hugonis Donelli Comment . in Cod.
ditas pollit restitui. Εκ quo intelligimus, ante id Senatusconsultum nullam futile ne cessitatem restituendi, quia videlicet municipium capere non pollet. Ratio t haec videtur, quia incertis personis tum non poterat legari, I. incertis, Iustit. de I gat. quo e X genere putabantur esse civitates & municipia , quia civitates nihil sunt, sed ex civibus singulis aestimantur, cives autem ineerti. Eodem accedebat, quod non videbatur, singulos cives adire polle, ut Cernerent hereditatem. Sed tandem t obtinuit, ei vitates & muniet pia inlli tui posse, & quidvis ex alieno tellamemo capere, quod & ante hanc constitutionem inductum videri poteli, ut colligitur ex L. 6. I. se Deo, D. ad n heu. Utcunque est, id dilerte hae constitutione cavetur: nec movebimur. quod incerta persona ex tellamento heres inlu- tui, & capere non possit: nam singula capita civitatis certa sunt: ipsa autem civitas instituitur, non singuli cives. Et si quis putaret lingulos cives institui: tamen non minus hi certi lani ; unde cum civitates nominantur , nominatur aliquid , quod certo loco notetur, id ut & locus ipse, certum est, L. Palam, de legat. 1.L. ait, D. de re iussi Adde quae dixi ad L. GIINIum.
p. Iustinianus A. Mennae praefecto praetorio. Goties certi quidem ex certa re scripti sunt heredes, vel certis rebus pro sua institutione contenti esse iussi funi, quos legatariorum loco haberi certum est: alii vero ex certa parte, vel sene parte, qui pro ' veterum i
xum tenore ad certam unciarum institutionem referuntur : eos tantummodo omisibus hered tartis actionibus uti vel conveniri decernimus, qui ex certa par
te , vel sue parte scripti fuerint, nec aliquam aeminutionem earundem actionum occasione heredum ex certa re scriptorum feri. Dat. VIII. Id. April
i. Ex re certa beres quis insilui non potest. L. Si quis ita sit institutus, an insti
3. 2uoties aliquid si partim legitime. partim non, id quod licite At,
valet, nec per partem inutilem
. Quoties fieri aliquid volumus, etiam
ea inue intelligimus, quae uere
fario anteceduut, S sine quibus ad id, quod votamus perveniri
non potest . aeritur, an quis institui possit ex re
certa, veluti ex fundo Tusculano ' Et certum t est non posse, ut quidem
emeiatur heres ex ea re certa. Nam heres est iuris universi succellor, non unius rei, L. f. s. heredes, 'II. h. i. g. legatariis , Ins. de testam. ordiu. L. hereditas, T. de reg. iur. L. nihil aliud. de verb. An.
, Unde t rursus quaesitum est, an ii quis ita sit inititutus heres, inlli tutio valeat ' Et
s. Duobus heredibus ex rebus certis
. Ex re certa institutus, utrum Diagatarii, au hereris Iocum habere dieatar, quid intersit. 8. Heres ex re certa institutus, reliquis heredibus vel hereditatem non adeuntihus, veI desieιentibus. quid consequatur, S num. 9.placuit valere . ut vel institutus legatum solum haberet, vel ut in totum heres eruset : ut constat ex hoc loco. S L. I. I.
st ex fundo, L. si alterius, cum L. seq.M. eod. Sed qui ita institutus eii ex re
certa, placet aliis eum heredem esse in totum, alias legatarii locum habere. Pro herede hahetur, si solus ex ea re certa
institutus est, L L. i. g. si ex fundo. Sed hic primum repugnat ratio iuris: nam
86쪽
1 ue Ad Tit. XXIV. Lib. VI. C. de Heredibus Occ. I 6
dicitur neminem ex re certa heredem esse rius, S L. seq. v. eod. Solum res, expcilla. Respondeo: cum dicimus, inllitu- quibus instituti sunt, percipiunt praelegati tum hoc casu heredem etiam in univer- iure in divisione hereditaris, de quo mulsum heredem fieri; non eum dicimus ta- tis verbis disseritur in L. ex facto proρο- lem quali ex fundo lotum sit heres; sed ita, nebatur, D. eod. Quod si t unus institu- 6
ut quali sine mentione fundi limpliciter tus lit ex re certa, alius autem, aut alii institutus eii et, ut ibidem seriptum est. inllit uti non ex re ceris, hic locum ha- Sed rursum hic repugnat scriptura te- bet haec constitutio, qua cavetur, eum, flamenti. Nam tellator institutum non sim- qui ex re certa inlli tutus e it, legatarii lo-pliciter heredem voluit, sed ex re certa. co, non heredis, esse: eum autem, eol Ve, Respondeo: is, qui heres institutus est, qui non ex re certa inllit uti sunt, solos esset, si pollet, ex re certa: nunc quia heredes elle, solos exercere aetiones heiron potuit, idcirco quod non legitime reditarias, solos a creditoribus heredita- adiicitur, pro non adiecto habetur, ut sic riis conveniri, & solos in summa heredi- inllit uius fiat heres, detracta mentione fun- tatis oneribus teneri. Differentiam facit di, idque congruit cum ea definitione: sola voluntas tellatoris: nam quoties le-3 Quoties t aliquid fit, sed partim legitime, stator instituit aliquem ex re Certa, to- partim non, id quod licite fit, non eli inu- ties vult eum rem totum habere, si habe-xile, neque vitiari per alteram partem inu- re eam poteli sine hereditate. Quod stilem placuit, L. t. 3 anteρ 'D de verb. eam habere ncm potest , nisi sit heresebi . Quod contingit in hae institutione: prius, vult quoque heredem prius esse.
nam teliator vult primum Sempronium sibi At prioribus duobus casibus, quos com ede heredem, hoc utiliter facit. & ideo memoravimus, institutus ex re certa, eamberes erit: vult praeterea heredem esse ex rem habere non potest, nisi prius sit heres, cerya parte, hoc vero inutiliter adiicitur, ut elus aditione te ita mentum confirmetur, proinde pro non adiectri habetur . Qua & proinde servetur voluntas tellatoris , ratione receptum eii, is quis heres in quo fit, ut etiam sit heres. in hoc autem iii tutus sit ex die, is institutus intelligatur poliremo, de quo agitur hac constitutio- detracta mentione diei, L. hereditas, v. ne, evenit, ut heres ex re certa inllitulus eod. eam rem solam habere possit, etiamsi non Sed rursum eadem utilitas testatoris re- sit heres, quia alii sunt heredes inllit uti, stringi videtur, quo minus is, qui insti- non ex re certa, qui veri heredes exsilie- tutus, sit in totum heres. Nam cum te ita- re ollunt. & quorum aditione tella mentor eum instituit ex re certa , amplius eum tum confirmetur, ut sit ex eo testamento habere nihil voluit, ae proinde ex volun- res certa, quae huic ex re certa instituto late tellatoris heres non erit. Respondeo: praeliari pollit. Ergo ut dicimus, hic, qui imo hoc ipso, quod testator voluerit he- exemplo proposito ex re certa inlli tutus redem institutum rem certam habere, et- est, legatarii tantum loco hahetur.
iam illum heredem esse voluit, quia eam Quid i interell, utrum legatarii locum rrem eX te ita mento habere non potest, nisi eum habere dicamus, non heredis: hoc adeatur hereditas ex testamento, L. nun- interest; quia legatarius nihil conlequiquam, infr. de fideicom. Non poterit ex potest praeter rem legatam, heres autem eo hereditas adiri, nisi is, qui institutus in universum ius defuncti laecedit, L. θ est, iit heres. Proinde tellator eum quo- res in omne de acquir her. Praeterea le- que heredem esse voluit. Quoties t enim gatarius line onere legatum habet, id ell, fieri aliquid volumus, etiam ea velle iniel - non tenetur creditoribus hereditariis, solitigi inus, quae necessario antecedunt, sine heredes rei alienae obnoxii sunt, L. vlt. quibus ad id, quod volumus, perveniri fustr. de ber. aet. L. st hereditatem, 'D. non potest, L. iuud, in f n. de acquir. mandat. Caeteri autem heredes inititutiber. L. I. I. I. D. si vis r. pet. L. 1. soli heredes sunt, & in solidum tenentur, D. de eonc insit. sive initituti sint sine parte, sive ex certis; idem iuris i est, si duo sint heredes ex tantum ratisque , ut hic adiicitur. Sine rebus certis instituit. Nam & hie, eum parte hoc modo: Primus ex fundo Tu- non possint eas res consequi ex voluntate sculano heres esto, Secundus S tertiustellatoris, nisi & ipsi heredes sint: fit, ut heredes sunto. Dicimus hoc casu secun- ex eadem voluntate heredes sint: & quo- dum & tertium solos obligari iure alieno,niam non pollunt heredes esse, niti detra- quod dubitationem non habet, quia hecta singularum rerum mentione: fit, ut redes sine partibus instituti, in totum in- non pro modo rerum legatarum sint he- stituti intelliguntur, L. quoties, 9. I. heredes, sed ex aequis partibus, L. I aue- redes, N. h. t.
87쪽
1 Hugonis Doncili Comment . in Cod. i s
Ex certis unciis institutio fit hoe m do: Primus ex fundo riseniano beres esto: Secundus S Tertius ex quatuor uπ-ciis beredes sento. Dicimus hic Secundum & Tertium in solidum heredes esse.& teneri creditoribus hereditariis. Hoc vero videbatur absurdum, institui videlie et istos in duodecim unciis, in quas dividitur hereditas. cum verbis testatoris solum instituti sunt ex . unciis. Huius ergo dubitationis removendae caulsa in hae adiicitur eonili tutione, reliquos heredes, quan vis ex certis unetis initituti sint, nihilominus tamen heredes in solidum futuros, & onera hereditaria admissuros . Non obitat, quod sunt tantum eX . unetis instituti: nam quoties testator certas tantum uncias nominat, in his totam hereditatem ponere intelligitur, L. intemdam, I r. eo ..I hereditas, Iustit. eod. Sed haec omnia ita se habent. si in hae specie hi, qui sine re certa instituti sunt. aut omnes, aut quidam ex iis hereditatem adierunt, ut sic tellamenta confirmentur,& legatum praestari possit ei, quem lega-8 tarium esse volumus. Sed quid i si nemo
ex heredibus institutis hereditatem adeat Prima ratione videri potest ei, qui ex re certa institutus est, nihil deberi; non eam rem certam, Quia ea legata est i quo nomine dicitur legatarius is, qui institutus est: hereditate autem ex testamento non adita, nullum legatum deberi potest. d. L. eam quam, inst. de fideicom. Rursum nec deflaientium heredum portiones huie ex parte instituta possunt a crescere : qu niam ipte non est heres, sed legatarius: portiones autem deficientes solum ei accrescunt, qui & ipse sit heres, & prius portionem hereditatis adierit, L. qui ex larib. I. un. v. de acquiri her. L. I. I. u D. N Q. seqq. de bon. pos L. si ex pluribus, de suis is legit. bereae Sed dieemus, i eum, qui ex parte in- 9stitutus est . aliis heredibus institutis deficientibus solum heredem esse, quasi institutus esset, detracta rei certae mentione.
Nam hoe ius sui urum erat, si solus heres inllii uius ellet ex re certa, L. I. I. si ex fundo, de her. instit. In specie autem propolita, cum hi, qui instituti heredes erant
sine re certa, hereditatem non adeunt, solus reperitur inlli tutus elle is, qui ex certa re institutus ell. Proinde eodem modo solus heres erit, non quasi iure accrescendi aliorum portiones obtinuerit, sed quali ab initio solus heres inititutus estet, ut diectum. Non oh stat, quod in hac constitutione dieatur legatarii loco esse, qui in specie propolita ex re certa in Ilitu ius est. Hoc enim totum ite aeeipiendum est, si alii non ex re certa instituti heredes sint, quod fit illis hereditatem adeuntibus. Idque satis ollenditur ex eo, quod iuben tur actionibus hereditariis uti, & teneri. Idem declaratur verbo legatarii: nam is, qui ex re certa inlli tutus est, non potest elle legatarius, nisi legatum consequatur: non potest autem consequi, si ex tellamento alii hereditatem non adierint. Huie distinctioni, quae hic tradita est, male vulgo putant adversari Auth. που sima op. de inin. restam. in quo ag: turde filio, qui trientem habere debet, velint litutionis, vel quovis titulo. ex quo intelligimus, eam legem ad speciem huius eonititutionis nihil pertinere omnino. Nam hie aut filius initituitur non ex re certa, aut illic res certa relinquitur, sed non instituitur heres: nobis autem hic sermo elide eo, qui coniunctim inllituitur heres,& vitiose inllituitur; nempe ex re certa.
88쪽
1 9 Ad Tit. XXIV. Lib. VI. C. de Heredibus 5cc. iso
Ad L. Hi. Cum in. IN. Iustinianus A. Ioanni praefecti praetorio. Cum in libris Ulpiani, quot ad Masurium Sabinum scripsit, talis o cies relata sis, hanc apertius expedire nobis visum est. Huidam re men-rum faciens ita inst tuit: Sempronius Plotii heres esto. Veteres quidem exi-simabam, errorem nominis esse, , sic institu tonem valere, quasi testator Plotius nominarettir, re Se ronium sibi scripsi et heredem. Sed hui, Od fenientiam crassiorem esse existimamus . Neque enim sic homo supinus, imo mae s sutius invenitur, ut suum nomen ignores. Sed siquidem ipse festator Plotio cuidam heres exstitit e manifestum est sibi Sempronium heredem instia tuisse, ut per mediam ipsius testatoris personam Plotii heres efficiatur. Et
hoc argumentamur ex antrqua requia, quae voLu heredem heredis testatoris emeheredem. Sin autem nihil tale factum est, supervacuam re inanem huiti modi institutionem esse: nisi prius herede Plotio sibi instituto, sic ad ecerit, Sempronius Plotii heres esto. me etenim existimandum est eum Hae me, si non Plotius heres sibi fuerit, tune Sempronium in totum partemve Psilii
ex substitutione vocari: ita ut ex consequentia verborum Plotius quidem institutus. Sempronius autem substitutus iuveniatur. Sin autem neque i e testator Plotio heres exstitit, neque Plotium heredem antea scripsit, sie Sempronium Plotio heredem esse voluit: nullius esse momenti talem institutionem, cum nou est Nerisimile in suum nomen quemquam errasse. Dat. III.
Kalend. August. pos consulatum Lampadii Orestis in. cC. SUMMARIA.
r. Institutio h e. Sempronius Plotii he- 3. res ello. quo acet leuis inodo, S
x. Iustinia ui fuster controversia halus institutionis decisis, S nu. 4. 6. Heres beredis, heres quoque es t
statoris. Ius certum eirea interstretationem voluntatis testatoris observare m. Error nominis in institutione non no
, ' Estatori ita heredem instituit: Sem-I pronias Potii heres esto, siquidem
teliator Plotius vocetur . expedita interis pretatio est huius in tutionis. Sie enim ell aecipienda. quasi restator instituerit sibi. ut de se sub tertia persona sit locutus. Sin testator Plotius non vocetur. quaesitum est, an valeat institutioi Non valere statim dixeris: quia testator sibi heredemn n instituit: instituit Plotio, sed non potuit, quia certa est voluntas tellatoris, si uis legaverit rei suae, non alienae . L. ver ir L. de ver, M. L. testandi, θρr. Prox. tit. Rursum institutionem valere dixeris, ut valeat detracta Plotii mentione,
quemadmodum fieri dicimus in iis speciebus institutionum, de uulbus ad L. pen Tom. IX.
δερ. dictum est. L . i. g st ex fundo, V .
b tit. Quod pollerius veteres quidam se cuti sunt, quasi non videretur testator satis nominis sui meminisse. lus linianus t αhanc controversiam decidens ita eonili iatuit: institutionem hane ducibus casibus recipi posse: unus est, si testator alicui nomine Plotio heres prius exstiterit. Sic enim accipietur institutio. quasi testator iusserit Sempronium sibi heredem este, ac per se Plotio. Quae interpretatio ita re cte defenditur: cum enim testator iubet Sempronium heredem elle Plot o, intellig*tur velle ea omnia, sine quibus Plotio heres es e non potest, arg. tu L. illud, de ac . hereae L. L. D. de tura re . Non potest autem Sempronius Plotin he-Κ 1 res
89쪽
res elle, nisi prius tellatori heres extiterit, cui li extiterit heres, idem quoque Plotii heres erit, Proinde ex voluntate tellatoris Sempronius testatori heres et is, ac per Sempronium heres erit Plotio. ld, que t conse maneum est regulae iuris: Heredem heredis heredem quoque elle lesia toris. quae regula hic refertur, citque sententia iuris certi, ex L. 3. de Pet her. L. iurer dum . de appeII. L. Iciendum estheyedem . de verb. Q. Secundum quam
regulam dicemus, in propolito Sempronium, cum heres sectus erit desuncti de
cuius iel timcnio nunc agitur, hercdEm
quoque futurum tellaioris Plotii, cui defunctus hic heres exiit erat , & merito; nam in proprio desuncti reperiuntur, Omnes hered: tales rorum, quibus prius he-
'res factus erat. Altero t casu defenditur haec institutio, si testator aliquem Plotium sibi heredem instituit, deinde ita scripsit: Semρronius 'PAtιι heres esto . Hic enim se aecipitur haec inititutio, ut Sempronius iei latori iit heres, si Plotius heres inlli rutus, heres non erit . Sed videtur haec interpretatio verbis institutionis plane
repugnare, ac Propterea ad mitii non debere. Nam verba inititutionis exigunt, ut Sempronius fiat heres Plotio: secundum sententiam autem lustiniani fit heres testatori. non Plotio. Nam ex substitutione vulgari, qualem hie interpretatur Iustinianus . testatori succeditur, non heredi institulo, ui inst. de stuρι II fulsit. diserte dieitur in pran. R spond. Fatendum est, Sempronium in proposito secundum verba institu onis, admitti non poste ad hereditatem testatoris . sed secundum sententiam testa oris admittitur, & institutio valet. Nam his verbis. Sempronius P
tra beros oti inteit g tur testator prius P otium heredem instituisse, deinde Sem picinium ei substituisse, in pupillarem casum, uve in secundum casum, ii Plotius heres erit; & intra aliquot annos postea decesserit. Quod ita interpretamur; quia
qui in hunc casum primo heredi substi-
luitur, fit heredi instituto heres, non testatori, di I. Ioco Instu. de ρviII. Iubis. in pris. Est autem 1 ius certum circa interpretalionem voluntatis testatoris: quoties testator ptimo instituto aliquem sui, stituit in secundum calum, se primus heres erit, videri etiam eundem Iubstituisse in primum calum vulgarem, si primus be-
res non erit, L. Iam hoc ιare. v. de
vulg. subst. Ex hac vulgari substitutione
tacita haec institutio defenditur. Quod si tellator neque exstiterit heres alicui Plotio, neque P. otium ali idem heredem initi tuerit, placet inlli tutionem inutilem esse. Hie Oeeurritur. At error inominis non nocet: quid igitur prohibet, quo minus hie errante testatore intelligatur semper heres inititurus elle ' De nomine eit L. i. g. i. D. de Iegat. I. Resp. Non dicimus institutionem ideo hic non valere, quasi tellator in nomine proprio
erraverit, Se hic error noceat : tantum
enim abest , ut haee reiiciatur in ili tutio
propter errorem nominis, ut nominatim
luilinianus dicat, non ideo improbati, quia
teliator in nomine erravit. Non vero verisimile elie quenquam in nomine suo errare . Sed licea ratio eli, quam initio ostendit, quia potuerit testator sibi heredem instituere, sed noluit.
At quomodo, cum quis ex re certa instituatur, institutio valet rei certae detracta mentionet ilem cum quis institutus est ex die, institutio recipitur, detracto eo die ' L. hereditas, D. eod Respondeo : quia in superioribus cauiliis testator voluerit eum, quem instituit, aliquo modo heredem elle, ut aliquo modo capere non possit otiam heres, nisi inutilibus detractis. Ea igitur secundum voluntatem tellatoris detrahuntur, ut sit heres, quem instituerit. In propolito autem apparet testatorem non inii iuule Sempronium sibi, sed Plotici. non detrahetur igitur, quod tellator adiectum voluit, ne
fiat illi heres is, quem tibi heredem esse noluit . .
Hugonis Donelli Comment. in Cod.
90쪽
r. Continuatis huius tituli eum supe
L. Se institutione . quae sit sub condi
3. I. An om ues sub quavis conditionei,stitui possint. . Conditio, quae verte verbis in alie
nam traussertur voluntate . ruu
tilem redvit institutionem; fecus,
si tacite id fiat. x Γ letum est i proximo titulo ut insti-l I tutio valeat, duabus in re hus post tum elle, in persona heredis, ut sit, qui institui pollit, & in instituendi modo. ut rite faeta sit inlli tutio. De persona heredis illie dictum est. lnstituendi modus hie
enarratur. De eo autem in summa hoe eit satis. Heredem pure institui posse citra controversiam: ex die, aut ad diem non polle: sub conditione autem itidem polle, I heres, Instit. de hered. instit. x L. hereditas. 'D. b. t. Hi ne i de iniit tutione, quae fit sub conditione, tria quae inruntur. l. An omnis tuli quaviς conditione in ili tui polli ll. Si quis sub conditione recte in illi uitur, ut in Ilitutio valeat, an omnis conflitici. ideii, eius eventio,
sit exspectanda' lli. Si exspectanda est. an conditione non impleta inutilis sit in-3 stitutio ' Quod quaeritur . t an omnes sub qua vis conditione initi tui pollini. de eo sic habendum eis: regulariter polle; sed hie & quasdam personas excipi. de in omnium heredum persona, quasdam conditiones. in personis excipiuntur filii, qui sunt in potellate testatoris. quos placuit non poSe heredes institui, nisi sub eaeonditione, quae sit in eorum potestate, L. . h. t. ubi dicetur in omnium autem persona heredum excipiuntur duae conditiones, quibus adiectis inutilis est in- illi utio, l. illa conditio, t quae aperte verbis in alienam voluntatem transfertur, ut puta, haec inutilis est institutio, Titius bri res esto, si Mercurius voluerit, ubi vo-
s. Insitutio e latoria insitutionem vitiat S touit. 6. II. An conditio se exspectanda: Square eonditio, non Hes. insit atto-nι utiliter adiiciatur X n. 7.
8. Impossibitis conditio in testamento pro non adiecta habetur. 9. III. An si eouditio exspectanda es, ita exoectanda si, ut nisi ιmpleatur . nulti fit ιυιtutio, nultam legatum. luntas Mercurii aperte exprimitur. Diverissum est. si ecinditici conferatur in voluntatem Mercurii, sed tacite, utpote haec instituito valet, Attus heres esto. si Memeurius CapitoDum astenderat. tametsi sit in potet late Mer urii Capitolium ascendere, aut non. Haec in tua, M. dehor. iσstit. L. si quis Semρr. eod. L. nuπquam, D. de eood. S dem ad quam dii lincticinem pertinet regula iuris, culus
ell hie sensus : si quid i 'κ adii ei vetat, id ita noeet. si expresium sit: quod ii
expressum non sit, non nocet. etiamsi intelligatur. Huius generis eit haec voluntas extranei. Auam lex in conditione institutionis huius adiici vetat. Alterum i s genus est conditionis, quae captatoria eli.& captettoriam facit scriptura. veluti Tit iis heres ello, si me heredem instituerit. Huius generis institutiones, & lefata nullius sunt momenti, L. captatorias, IV. de tepain. mitit. ubi de hoc genere di
Si iuile & recte institutio sub eonditione facta est, sequens ell quartito, t an 6 conditio sit expectandat Et hie hoc convenit inter institutionem, quae fit ex die.& eam, quae fit sub conditione, quod
utraque pariter valeat, ut heres admittatur. Haec diluerentia est, quod diei adiectici inutilis est, d. L. bereditas, D. de hered. Iustit. Conditione autem adiecta& institutio utiliter fit, & conditio utiliter adiicitur: id est . quod quaerimus. conditio eli expectanda, L. uu. I. su autem,