Hugonis Donelli ... Opera omnia. Commentariorum De iure civili tomus primus duodecimus cum notis Osualdi Hilligeri. Accedunt summaria, & castigationes theologicae Tomus nonus. Et Commentariorum in Codicem Iustiniani volumen tertium. Accedunt castigat

발행: 1766년

분량: 793페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

3 3 s Hugonis Donelli Comment. in Cod. 3 3 6

to. Ob hane t eaussam hare distinctio he.' redum Araditur. Quidam sunt necellarii

heredes, quidam voluntarii, id et t. quidam, quibus hereditas iure acquiritur etiam nolentibus; quidam quibus nonnisi v sentibus. Neeessariorum duo genera sunt, quidam, qui necessarii Iantum dicuntur; quidam sui & necessarii, ut est in pr. xit. de bereae qua I. Neees ariu ς t heres est' servus a domino heres institutus cum libertate . ita ut ex tellamento hereditatem simul & libertatem capiat. Necessarius ideo dicitur, quia heres est domini, sive vesit, sive nolit, ita ut nec edicto praetoris fiat ei potellas ah stinent i, de quo genere dictum ορν. de neeos ferv. her. s in P. I. r. Inst. de ber. uaI. S di

. fer. Sui & neeessarii t sunt liberi, qui

cum primo gradu essent, in potestate ma-rientis fuerunt, ut ostenditur in I. fui d. est. Necellarii die untur; quia itidem ut

servi a domino in illi uti fiunt heredes, seu nolint, seu velint: proinde inviti: quod si inviti, multo magis sui iuris ignorantes, ut sunt furiosi & infantes, I. sui Insit. de ber. quae ab intesat. Quam ob caunsam etiam decedentes prius, quam de

iure suo cognoscerent. aut quicquam statuerent, transmittunt hereditatem ad quosvis heredes, L. 3. iu'. hoc tit. Sed iniuriosum videri potest liberos oneribus hereditariis invitos implieari, praesertim cum

extranei heredes non cogantur hereditatem adire, L. nee temere . ius hoc tit. Pugnare etiam videtur cum regula, quae

dictat, invito beneficium non dari, L. invito, de regat. iur. Haec solvuntur hae adiectione . qua dicuntur fui. Scire enim debemus suos heredes dictos esse . quod sint sui toti heredes, sive sibi iplis heredes, quod ex ea re fit; quia sui heredes etiam vivo patre domini existimamur honorum palernorum, L. in suis, de Ab.

Hoc deeIaratur nomine patrisfamilias& filitiam . quibus distinguuntur personae patris & filii, sed in verbo familias coniunguntur, ut intelligatur familiam utrique esse communem familiam, id est hona, quod est argumentum Pauli eo loci. Nee huic sententiae obstare ait Paulus, quod licet parentibus suos filios exheredare, id

est, removere a bonis suis; nam non eo

minus domini erant liberi eorum bonorum. Non igitur exheredare potest pater liberos, quia hona ad eos non pertinuerint i sed quia hoc ius patri pro potestate

sua tributum sit . ut etiam hona, quae liberorum sunt, pollit adimere. Argumen tum est, quod & pater potuit occidere, quod primum est argumentum superioris seu tentiae. Nam nihil tam omnium hominum proprium este solet, quam vira a Deo tributa. quam tamen pater iure po- estatis potuit adimere . neque quisquam ex eo colliget, vitam non elle liberorum propriam: sic nec ex eo, quod pater potest adimere bona liberis, colligere ponsumus hona non esse iberorum etiam vi-VO patre . Sunt ergo Dona liberorum pro-Pria, etiam vivo patre. ut supra diximus.

Hinc emeitur, ut mortuo patre liberi, ui sunt sui heredes, fiant quidem here. es patri , sed fiant ei iam heredes sibi ipsis, ut qui in priore statu etiam bonorum domini fuerint. Quorsum hoc ad neeessitatem hereditatis aequirendae Respondeo: id vero ad

hanc rem optime pertinet; nam bona oblata nemo cogitur acquirere, incommoda oblata nemo cogitur suscipere, ut effieitur & regula iuris, de qua dixi, & exemplo extraneorum heredem. At bonis qua tuis iam ante, etiam inviti & ignorantes retinemus incommoda suscepta i multo magis, ubi non consentiunt hi, quibus obligati eramus: sie fit, ut verbo, necessarioram, intelligamus suos heredes &iure fieri , & invitos: ex verbo autem, suorum. intelligamus rationem hic conti neri, cur fiant inviti. quod alioqui iniu-llum & iniuriosum videri poterat. Sed acerbum est non tribuere liberis in potestate paterna , quod tribuitur extraneis:

etsi enim fictione iuris domini habiti sint

vivo patre; revera tamen domini non fuerunt; sed nec cum creditoribus paternis quicquam contraxerunt. Idcirco praetores hanc acerbitatem iuris civilis mitigarunt.& fecerunt potestatem liberis abstinendi se hereditate paterna, de quo titui. se . sed hae lege, si se non immiscuerint hereditati paternae, de quo in L. s te bonis. inst. h. t.

Voluntarii t heredes sunt eaeteri omnes, 6

qui non sunt in numero necessariorum heredum. Atque hi omnes uno verbo extra innei dicuntur. idest, qui nee in potestate

morientis suerunt, aut si suerunt, non tenuerunt primum locum inter liberos, I.

caeteri. Iustit. de her. quaι. fg dis. His non acquiritur hereditas invitis, sed ta

tum volentibus, L. nec emere, infr. hoc

rit. Unde voluntarii heredes a iuris auctoribus sunt appellati. Hinc fit, ut liceat his hereditatem repudiare, de qua repudiatione agitur tit. se . Fit etiam, ut prius. quam voluerint heredes elle, heredes non fiant, etiamsi maxime his delata sit hereditas. Proinde si interim decedam, herein

182쪽

; Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure deliber. 5 c. 3 3 s

ditatem delatam non transmittunt ad heredes, L 3. in sin. t r. hoc t. Sed i cum

his sola voluntate acquiratur hereditas, an

amplius quid deiideratur ad acquirendum ;Et placet extraneis heredibus sola de iii

natione animi hereditatem acquiri, L. sit r. hoc tit. Nec interei., quo modo is animus declaretur. verbis, an re

aliqua & facio; Verbis, adeundo i re &facio, gerendo se pro herede. Heres dicitur omnis. qui ad hereditatem vocatur, vel ex te flamento, vel ab intellato.

At heres adeundo fit, aut pro herede se gerendo, I. tiu. Instit. de hereae quat. S i . Aditionis verbum occurrit in L. nec emere, hoe tit & ampliuς de eo dicetur in L. cretionum scrupolofam, fef. intre. Pro herede se gerere quid sit, dicetur ad i. X L. Sed hoc modo acqui ritur hereditas his heredibus , qui sunt 8 sui iuris. His autem, qui sunt i in aliena potestate, ita destinatione animi , lentibus hereditas acquiritur . si praece Dserit eorum iussus, in quorum sunt potestate. f. si quis mihi, I. iussum, de acquir hereae de quo in L. LAVami I. t r. h. t. interim in omnibus heredibus ad aequirendam hereditatem destinationem animi e se oportet; ex quo intelligitur, eos, qui iudicio praediti non sunt,& quorum animi destinatio nulla potest esse, hos per se acquirere hereditatem non polle. Hinc quaesitum de pupillo. cui delata est hereditas. de quo in L. potuit, inser. Hi ne de insante, de quo in L. si infanti, h. t.

9 Sed i hoc modo aequiritur hereditas

extraneis heredibus; verum non statim,

sed his tribus conditionibus. Prima est. de qua iam initio diximus, omnium heredum, tam necessariorum . quam eXtraneorum communis, si hi ς delata sit hereditas , L. si quis extra vetis. I. I. de aequiren . hereae L. si curatoris, infr. hic. Quod quando contingat, supra expositum est. Altera conditio est, si sciat heres extraneus sibi ei te delatam, id est, ut aliis verbis ex pretium est, Iust. δε h reae qua I. S ai er. I. uis. si heres sciat de

unctum testatum. aut intestatum decens Ie, seque ei heredem esse, id est, aut

se testamento institutum, aut tine testamento proximum se cognatum esse, qui lege, aut edicto praetoris vocetur ad sue- celsionem .:Et hoc proprium est solum extraneorum heredum. In suis heredibus& necessariis scientia sui iuris nou requiritur, utpote qui ignorantes, & inviti fiunt heredes, L. cum qaidam, I. servum, derim. IX. aeq. hered. in extraneis heredibus contraria de cauila requiritur, ut de iure suo certi sint ; his enim destinatione animi acquiritur, ut dixi, hereditas. Placet autem quae destinatione animi geruntur, non nisi vera & eerta scientia peragi posse. L. in totum, de reg. iur. Tertia conditio est in heredum persona, si quo tempore hereditatem adierunt, aut pro herede se gerunt, sit cum illis testamenti factio, g. in extraneis, Insit. eodem. Quod non item in suis & necessariis exigitur, quia unum & idem tempus ell, cum heredes existunt, & tempus, quo testator moritur, nam statim eo mortuo heredes

fiunt, etiam ignorantes.

'ditae t & quaesitae hereditatis hic est L.

enectus, ut heres, live suus, sive extraneus sit, in omne ius desuntii succedat. suseipiatque eius rei commodum de incom-mradum, L. I. 1. 3. in princ. de hon.

post V Commodum in eo, quod succedunt in dominium rerum omnium hereditariatum, itemque in actiones. quae desuncto competierunt, L. heres in omne, de acquir. hereae incommodum in eo,

quod ereditoribus hereditariis heres incipit obligari, non secus, quam defunctus, idque sive hereditas solvendo sit, sive non

sit, L. nis. irefra, de bered. acytonrbus, L. mstrie, de acquiren . hered. Hoc periculo proposito admonemur, ut delata hereditate rebus adhuc integris caveamus

hoc incommodum. Ad i id evitandum δι

duo sunt remedia, unum in deliberando, alterum in inventario rerum hered: tariarum faciendo. Deliberatio hoc praestat, ut cognoscamus de facultatibus hereditatis: quibus cognitis si putemus expedire, hereditatem adibimus, sin minus, repudiabimuς. Quod si etiam deliberatio hoc non

praeititit, ut omne aes alienum cognosceremus, ut saepe multa latent: adversus omne periculum ratio inventa eli & constituta a luiliniano, ut heres inventarium saeiat rerum hereditariarum , secundum formam ab ipso praescriptam a tum ii ne periculo adeat, de quo in L. aD. infr. b.

Ex his intelligitur, quae sit ratio huius inscriptionis: de itire deliberandi, S de

adeunda, vel acquirenda hereditate. De iure deliberandi, quoniam deliberatio an te aditam hereditatem necessaria eli: de adeanda hereditate, quia adeundo extraneis acquiritur: aequirenda, quia non sola

aditione acquiritur, sed etiam ipso iure, nempe necessariis heredibus.

183쪽

9 Hugonis Donelli Comment . in Cod.

in L. T. est 2. Lmp. Antoninus A. Titiae.

is a patre emancipata, eo defuncto bonorum possessionem non a missi frustra vereris, ne hered rati paternae sis obligata, quod servum eius nullo iure manumisii ii, res quoque mancipia quaedam propter funeris impensas

distraxisti, PP. Caliud. Iulii. Messala re Sabino CUL

IN. Alexand. A. Florentino militi . Cum debitum paternum te ex Disse alleges: pro portione hered taria novi P te hered talem defuncti non ambigitur. PP. I I. M. Feb. Maxim.

a. Tria recensentur facta, quibus heres ργο herede se gerere luteuigitur. Σ. Concιtiatio legum I. Σ. & ΙΣ. cum I. ult. Instit. de hered. qualitat. &dister. & num. 4.

Quis pro herede se gerendo heres sat . DUbitatio horum loeorum hine nasci

tur: ius certum est, eum, qui ad hereditatem vocatur, Vel ex testamento,

vel ab intestato, heredem fieri, se pro herede gerendo, I. uis. Insit. δε herer quaI. V die'. in his autem 1 duobus reseriptis ita facta proponuntur, quibus heres pro herede se gerere intelligitur, ut qui ea facit, suo nomine utiliter facere non possit citra ius & nomen hereditatis, id est, n: si sit iure & nomine heres, L. pro herede tu pr. de acq. her. Huius generis facta haec sunt . de quibus hic

agitur: servum hereditarium manumittere, distrahere res hereditarias, exsolvere aes alienum heredi; arium . Nam manu t-tere servum nemo potest, nisi dominus,

qui prius servum in manu ; potes late habuit, cum manu inisso sit missio e manu& potestate, Inst. de liberi. m pr. Non pote ii autem servi hereditarii quisquam dominus eile, nisi sit heres, desuncti , si modo ei is servus legatus non sit. Similiter nec quisquam res hereditarias distrahendo in alium transferre potest, nisi sui earum sit dominus. Non enim plus iuris in alium transferre potest, quam ip

se habuit, L. nemo, de rex. iur. L. traditio, de acquir. rer. Ain. nec dominus

sint. Idem dicendum est de eo, qui exsolvit aes alienum: nam suo nomine exsolvere nemo potest , niti debitor , nec pote is ex persona defuncti quisquam de-hitor fieri, nisi eius heres. Proinde qui haec omnia facit, recte dicitur se pro herede gerere. Poteli quidem heres tes alienum solvere non suo nomine, sed defuncti, vel hereditatis nomine. Quod si apparet eum hoc animo feci ite, pro herede se non gerit, sed in re dul, a qui ex lolvit, magis,suo nomine solvere videtur, quam alieno, L. merito, VI. pro seoc. Ob hanc caullam de eo, qui servum heredi-iarium manumisit, diserte responsum ell, eum qui id secit, obligari oneribus hereditariis, quasi pro herede se gestillet, L. Iulianus, 3 pen. de aeq. her idem traditur de eo. qui res alienas distraxis, nihil te istatus de sua voluntate, cur scilicet eas rec distraheret d. L. pro herede, cir. pr. Et is, qui aes alienum hereditariarum persolvit, dicitur hoc facto iudicium defuncti agnovit te, L. pareutibus de mus. iesum. Haec cum ita sunt, consequens esse videbatur, ut in L. I. h. t. responderetur filiam emancipatam, quae patre defuncto, horum quid fecit, heredem fieri & obligari hereditariis oneribus, quia revera pro

184쪽

3 ι 1 Ad Tit. XXX. Lib. V l. C. de Iure deliber. &c. 3 et

respoudetur in L. r. h. t. Augetur di D vis eviranei inllit uti heredes: sed filia e ficultas ex L. 1. quia ex eiuscemodi sa- mancipata vocatur, cum datur praeteri adictis respondetur, heredem videri agno- bonorum pollessio contra tabulas, aut abscere hereditatem & pro herede se ge- intellato datur ei honorum pollessio, unde, rere. Quaeritur t igitur, quam recte haec liberi. Colligitur praeterea ex illis verbis, tam varie dicantur, & quomodo eum su- quod dieitur manumisille servum nullo iuperiore definitione conveniant eius, qui re. diltra x ille res hereditarias nullo iure , pro herede se gerat. Et recte sane omnia priusquam honorum polsellionem agnovindicuntur, & nihil adversantur superiori set. Nam si ad hereditatem vocaretur iure definitioni, aut his locis, in quibus di- civili, haec omnia suo iure pollet facere, citur, his factis unumquemque heredem cum vellet, sine ulla bonorum petitione, pro herede se getere videri. Animadver- quia hereditas sola animi deliinatione ae- , tendum est i enim, non dicere nos o- quiritur, ut dictum, L. si avia, h. t. Non rnnem. qui pro herede se gerit, heredem obstant ergo ii loci, in quibus traditur, fieri, & hereditatem acquirere, sed eum eum, qui servum hereditarium manumisit, solum, cui delata est hereditas, & ut est aut res hereditarias distraxit, pro heredein d. I. uti. Instit. de hered. qual. X gerere videri, d. L. pro herede, L. Iulia-d eri eum tantum, qui extraneus heres nus. I. pen. deae . her. Nam & hic fatemur vocatur ad hereditatem vel ex testamen- . filiam emancipatam, quae litem secit, proici, vel ab intestato. Proinde pro herede herede se gerere voluisse, sed negamus se gerendo is solum heres fit, & obliga- ideo heredem fieri, quia non erat vocatur hereditariis oneribus, qui vocatur ad ta, sed tantum admissa ad bonorum pos- succestionem iure civili, non etiam qui vo- sessionem iure praetorio. Haec autem nul-catur ad successonem iure praetorio tan- in extraiudiciali facto acquiritur, sed agnitum. Nam praetor heredem non facit, sed tione apud magistratum testata, d. L. ultiantum dat bonorum poίlcstionem, I. quos qui admitti ad bou. ρή.antem, IV de boo. ρον. His autem, qui- Quod si filia in proposito a patre heresbus honorum pollestio tantum datur . non instituta esset, quia iure civili et heredi- acquiritur hereditas, cum pro herede ges- tas deferretur, diccmus eam iis factis proserint, quia bonorum polIessio tantum da- herede gerere, & oneribus hereditariis tur his, qui eam a magistratu petunt, ut implieari. idem hodie dicemus, si ab in-

olim erat necelle petere, aut apud masi- tellato patri succedat. Nam ex Noveu. Stratum agnoscere, quod ex constitulin- de horeae ab intes. I. a. omnes liberinibus nobis nunc sacere salis est. L. xu. voeantur ad successionem Patris, servatoi r. qui admιt, ad bou. ρ. . Hoc co- ordine gradus, sed sublata differentia pa-gnilo intelligi debet, emancipatam, de triae potestatis & emancipationis . Solum qua agitur in L. r. non fuisse patri he- hule reseripto locus erit hodie, cum filia

redem , seu eam , quae vocaretur iure emanet pata testamento patris praeterita civili ad hereditatem patris, sed eam, cui erit i quemadmodum hoc casu tella mentantum daretur bonorum possessio in he- tum iure ei vili valere dixi, tantumque reditate patris . Unde intelligimus hoc emanet palae relinqui honorum pol emo- quoque, non mille eam institutam testa- nem eontra tabulas, Auth. non Iicet, Smento patris, nam ex testamento deser- se . de lib. praeter. Cur t ergo in L. I 2. . tur hereditas, L. r. h. b. t. L. lege ob - b e. dicitur simpliciter eum, qui aes alie- venire, de verb. sign. sed aut tei amento num exsolvit, ides , qui aliquo facto pro patris futile praeseritam, quo casu ei tan- herede se gessit, ilatim videri hereditatum datur iure praetorio honorum pon te in agnovi ila 8 Respondeo, quia de eo sessio contra labulas. I emaue0atos, Iust. agitur, qui iure civili sit heres, leu quide exher. Iiber. aut eius patrem intella- iure vocatur ad hereditatem. Id quidem tum decessiise . quo casu emancipata iure non exprimitur aperte, sed non obscure

eivili non succedit. sed datur ei bono- intelligitur ex eo, quod dicitur, e X rum pollessio unde liberi, I. emanet pati, lutione astris alieni agnoviile hereditariam Ins de her. quae ab intes. portionem. Nam hoc verbo, heredita-Sed unde collisimus talem filiam hic riam portionem, supponilur, eam pol PO- Iroponi, cum nihil exprimatur de eot nem, de qua quaeritur, fuisse heredita- .espondeo: intelligitur ex duabus parti- riam. id es , ad hune iure hereditario perhus rescripti: I. Quod proponitur filiam tinui illa: sed solum quaerebatur, an heres

vocari ad successsionem ut emancipatam . videretur hanc portionem agnoville, dum Si instituta eiset, non vocaretur ad here- aes alienum exsolvit. Ex his apparet inditatem patris. ut emancipata, sed ut qui- firmari. quod dixi de ratione acquisi ae

185쪽

3 3 Hugonis Donelli Comment . in Cod. 3

hereditatis in extraneis successoribus; ut reditas ; diversum esse. cum iis defertur stilicet tunc illis aequiratur, animi desti- iure praetorio donorum polle sito. natione, cum iis defertur iure civili he-

- L. Si fratris. 3,

IN. Gordianus A. Florentino militi.

yi fratris tui filius mortis tempore in patris fui fuit potestate: sioe ex .

QP heres institurus es, etiam clausis tabulis heres potuit exsistere: sve ex parte, nihilominus satim suus et heres exstitit: nec ea propter, quod intra paucos dies mortis patris sui concessi in fatum, tu ad eiusdem fratris tui potes accedere fuceesonem. Fuod si cum iuris fui ebset, ante adjiam hereditatem decessi, tuque fratri tuo legitimus heres exstitisti: sve intra te oraedicto praefinita, bonorum possessionem agnomisti: quae hereditariarum facultatum sunt, vel quae ab alio iniuria 'detinentur, praesidis Hligentia tibi r

situuntur. PP. XV Kal. Sept. Gordian. A. II. Pompeiano. Osf. SUMMARIA.

r. Pater relicto Aio h rede . rerissitem fratre, decessit: filius ante

aditam hereditatem moritur, iusitatas extraueti, quaeritur, utram sueeessio ad extraneos , an vero ad patruum ρerveuiat δα. Hereditas uos arita ad heredes eius. , cui derata erat nos transmittitur.

ΡΑter decessit relicto filio vel herede

inlii tuto, vel legitimo herede relicto,deeessit idem & relicto fratre suo , eodemque filii patruo. Filius defuncto patre priusquam adiret hereditatem, aut bona hereditaria patris attingeret, statim de-eessit inlii tutis sorte extraneis heredibus. Hie successionem defuncti fratris vindicat frater eius superlies, de quo dixi, aut vindieat res hereditarias singulas. Contraheredes defuncti filii eam successionem 3 ad se pertinere contendunt. Quaestici ell, , ad utros pertineat successio defuncti patrist Quaetbo in eo, utrum patris hereditas filio adhue viventi quaesita esset ' Nam si quaesita sit , transmittitur ad heredes suos; sin minus, datur locus fratri dein functi legitimo heredi. Horum utrumque efficitur ex defuncti hereditate: nam hereditas huius filii de quo quaeritur, est Recessio in universum ius, quod is filius

moriens habuit, non in ius alienum, L. hereditar, de reg. iur. L. nib/I anu , deverb. Qu. lnde mota controversia fratri

defuncti patris, constitit Imperatorem , quid iuris. Rescriptum est accomodatum ad eam

dubitationem, de qua dixi, hac distia,

ctione: reserre, utrum filius, de quo qua ritur, fuerit in potestate morientis patris,

an vero fuerit emancipatus . vel alici modo sui iuris factus vivo adhue patre . Si in potestate patris, statim heres exstitit,ideit, ipso iure sine alia aditione, aut immixtione, I. sua. Iustit. de bered. suae ab intestat. L. ιη suis legitim & clausis etiam tabulis tella menti. Juod hie adiectum ell. propter ius vetus, quo cautum erat, hereditatem non polle adiri ante apertas tabulas testamenti, L. unaea, g.

in no υ mo, in '. de cad. loli Sed hoc ius to eum habebat in extraneis heredibus. quibus non potuit acquiri hereditas, nisi certis de iure suo. Non videbantur enim iuris sui eerti esse posse, priusquam tabulae aperirentur, ex quibus de iure suo cognoscerent. At in suis heredibus, quemadmodum destinatio animi, & certitudo iuris sui non desideratur, semper placethoe ius ad suos heredes non pertinere. Et hoc est, quod dicitur, aperturam te-llamenti ius sui heredis non mutare, id est, non impedire eos, quo minus iure here des exsistant, sive apertae sint tabulae, s-ve non, L. 2. I. apertura, de bereae

Iastit.

186쪽

3 ue Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure deliberi c. 3 6

Scriptum quidem est, L. s. s. ult. detur. S senti quor. qui ex alle heres eii,

pol se petere bonorum pollessionem, etiam ante apertas tabulas. Sed aliud iuris eis in hereditate adeunda. Haec non poterat

adiri olim, nisi apertis tabulis. Sed hoe ius hodie sublatum est, & enectum. ut

non tantum sui heredes clauiis tabulis heredes ex iis lant, ted etiam ut clausis ta-hulis adiri possit hereditas ab extraneis heredibus, d. I. in novissimo, ins de ead. toti.

Hereditate hoe modo iure filio quaesita, consequens est, quod hie dicitur. fratrem superilitem ad fratris sueeessionem accedere non polle. Nam si filius is, qui heres patri exiliti t. alios heredes inllituit, quam hunc Dalrem, patruum suum. ad inlli tutos pertinet & filii & fratris hereditas. Si filius intellatus decessit, pertinebit quidem hereditas, de suecellio ad hune fratrem, ut legitimum heredem eius; sed non pertinebit ut successo fratris, sedot sue cellio filii . cui iam ante erat quaesita. Quod si filius hie sui iuris fuerit vivo patre, & non adita hereditate deeeia serit, non quaesivit hereditatem. ut initio dixi. Proinde mansit semper hereditas: ex quo consequens est, eam pertinere ad omnes heredes patris defuncti legitimos: inter quos cum sit defuncti frater, consequens et . hereditatem ad eum pertiis nere, si adierit hereditatem. aut quovis alio modo agnoverit. Quod si defuncti fratris hereditas ad eum pertinet, etiam in rerum singularium dominium suecedit. sine alia rerum singularum apprehensione, L. cum heredes. de aequir. hered: Quod rursum, si ita eli, efficitur, quod extremo hoc loco dicitur, hunc fratrem deis functi fratris res hereditarias singulas iure vindicare polle. seu in rem actione petere & consequi, ut a quovis pollessore sibi rellituantur. Nam in rem actio com petit ei, qui iure gentium, aut civili aequisivit dominium, L. in rem, de rei vindie. Obiter i hie illa sententia notanda

est, hereditatem non aditam, ad heredes eius, cui delata erat, non transmitti, de

quo plura ad L. quoniam infr.

Ad L. Filiosam. 4.IN. Decius A. Athenaidi. Filio familias delata Mered lare, si pater pro herede voluntate filii gessit, flemmiati iuris foti factum videri, saepe rescriptum est, PP. X. Kalend. Mart. Decimo A est Gaio CUC SUMMARI Λ.

x. Hereditas servo, aut filiosamitias

x. Hereditas Mio delata. an patri, se consentiente filio pro herede se gerat, acquiratur, & num. 6.

iel late nolira sunt, caeterae res aequi

x runtur etiam nobis invitis. Haereditas tautem illis delata non acquiritur . nisi volentibus nobis. atque adeo iubentibus. ut hereditatem adeant, L. aequiritur. L. etiam invitis. de acquir. rerum domis. Quod hae ratione conitituitur. quia Cae terae res lingulae acquiruntur sine onere& ineommodo nostro, hereditas autem aeri alieno nos obligat. L. stare, de ac

3. Pro herede se gerere quis dieatur ts. Post constitutionem Iusint aut . an ad hereditatem Aio acquirendam, S

patris iussus is fit consensas st

necessarius.

t. L. uis. δε pr. de hered actio. Ratione civili & naturali permissum est uni cuique alterius conditionem meliorem facere inviti & ignorantis, deteriorem a tem facere non licet, L. θλendo, de negor. ges. Ob hanc caussam ius ita constitutum est, ut live servo hereditas delata

sit. live filios milias, i ullus patris & domini praeeedere debeat, sequi aditici filii familias, aut servi, L. si quis iniba bona.

Hinc

187쪽

3 r Hugonis Donelli Comment . in Cod. 3 8

Hinc t quaesitum est, an hereditas filio-

familias delata acquiratur patri, si consentiente filio se pro herede gerati Dubitationiς caussa manifesta est ex eo, quod supra dixi. Nam hic non mandat pater, ut filius hereditatem adeat, sed filius mandat

Patri, aut consentit, ut pro herede se ge-Tat. Praeterea filius hereditatem non adit,

sed paler solus pro herede se gerit. itaque utrumque contra supra scriptam sententiam fieri videtur. ideoque nec videtur hereditas patri hoc modo acquiri polle. Hic rescriptium et . nili tominus hoc modo recte acquirit quia solemnitati iuris satisfactum sit. Hoc vero dicitur: satisfactum enim est in hac specie solemnitati

iuris, si non secundum verba, at secundum sententiam superioris iuris, si non recta, at certe per consequentiam Nam primo pater pro herede gerendo declarat se velle hereditatem filii aequirere; ac nihil aliud egisset, si mandallet fibo, ut ipse adiret. Nihil aliud enim hoe mandatum significaret, quam patrem velle sibi hereditatem acquiri, ut se intelligatur hereditatem sihi non acquiri invito, iuxta L. qui

Sed haec in proposita specie voluntas

patris de acquirenda hereditate praecedit, quandiu exygimus, ut iustiis praece lat . Prius est enim, ut pater velit, hereditatem acquiri, quam ut aequirenti filio conseni at . Ergo hic omnino mandato & iunsu patris praecedente eonfirmatur sententia. Quod ad aditionem filii attinet. hoc pro certo haberi debet. hereditatem fiso delatam sine aditione filii aequiri non posse; nam nec delata servo acquireretur,

nisi servo adeunte, L. 3 θρr. δε instit.

lis substit Et merito: quia soli filiosa milias hereditas defertur iudicio tellatoris, aut leg s, qui liberis. I. u D. de vDq.S ραρ. Sed intelligendum est, cum in propolito filius conseniit, ut pater pro herede se gerat, hoc ipso, quod consentit, hereditatem adire videri. Nain hereditas

patri acquiri non potest, nisi fibo prius adeunte, ut dictum Proinde filius permittendo id, quod est consequens, intelbgitur simul velle id, quod eli antecedens, nempe hereditatem adiri. argum in L. iLud, de acquirend hered. Quinimo filius er mittendo patri pro herede se gerere,oe ipso intelligitur & ipse se pro heredes gerere. Nam i pro herede gerit, qui id

facit, quod nisi heres facere non pol est. At permittere patri, ut fiat heres, nemo potest, nisi filius,qui ipse hereselli quoniam nemo plus iuris in alium transserre potest, quam ipte habet, L. nemo fias, de reg. iur. Proinde filius hoc permittendo etiam pro herede se gerere intelligitur. Recte igitur dictum eli in hoc rescripto: cum pater voluntate filii pro herede se gerit, solemnitati iuris satisfactum elle, id eli, perinde habendum esse, quasi iubente patre filius hereditatem adullet, aut pro herede se gessiliet. interim hoc reseripto & definitione ea, quam supra posui. constituitur hoe: Ubit filiola milias hereditas delata eli, hanc

patri non acquiri, nisi aut filius mandato patris, aut pater voluntate filii hereditatem acquirat. & ita utriusque voluntatem in hac acquisitione concurrere debere. Videri pote ii huie sententiae ad 'ersari L. qui in aliena, I t de aequiren . hered. ubi

scriptum est: Filiola milias delata hereditate . si pater diu polle derit hereditatem, videri ipsum & hereditatem ad mitille . item L. si mussam. supra, de stet. ber. ubi converso modo dicitur, si filiusfamilias delatam sihi hereditatem per longum tempus pollederit, videri commodum hereditatis patri quaeli ville. Sed hi loci non

ob llant; quoniam in his non agitur de aequirenda hereditate filiosa milias delata. sed de probatione acquisitionis. Si de acquisitione quaeritur, utriusque voluntas ei tnecellaria & filii & patris, ut hic declaratur, neque refragatur id superioribus locis. S ve essim paler possideri he editalem, exigimus, ut filio consentie me id fiat: sive filius ipse possideat, exigi inus, ut fiat voluntate patris: alioqui hereditas invito non acquiritur Sed si quaeratur, an Pater filio, aut filius patri eonsenserit Z illis locis ollenditur, id non solum relli hus probari polle, sed etiam longa hete dilatis posse isone. Quaeritur . t an hodie post constitutio- snem tulliniani, iusius patris & consensus

nec ellarius sit ad hereditatem aequirendam, quae filiosam dias delata sit ' Nam

conii uult Iullinianus omnium adventitiorum proprietatem filo familias aequiri, &inter caetera etiam delatae hereditatis proprietatem, L. eum oportet. L. nu ino.

de hon. quae lib. I. r. In' ster quas ste son. Et puto hodie utriusque consensum non elle nece ilarium: si fibus adire hereditatem voluerit. licebit ei hoc facere etiam ignorante patre; nam potest adire etiam patre inviso, L. ait. ins de bou. quae Iib. multo igitur magis ignorante patre,

L. qui potest, de rex. iur. Quod si filius

hereditatem adire volet, fit potestas patri hereditatis adeundae, idque sine voluntate

filii qui iam repudiarit. d. L. ait. Quod si filius hereditatem patri aequirere volet,

188쪽

3ιs Ad Tit. XXX. Lib. VI C. de Iure deliber. 8 c. 3 so

lite quidem voluntas patris necessaria erit, ne invitus pater obligetur hereditati. Sed ncin est necelle et zam hoc casu utriusque consensum intervenire. Nain repudiante etiam filio patri volenti hereditas acquireretur. ut dixi. Neque tamen sublatum ellius, quod hie traditur, & iu d. L. si quis mihi hova. I. iussum . m. de acr.

her. Nam si filiosa milias hereditas delata eli contemplatione patris, haec videtur a patre potius prosecta, ct patri acquiretur per filium ar . tu L. sed si plures, g.

in arrogato, de utile g. profectitia, detur. Gl. Porro etiam colli lucionibus lustini fini bona profoetitia ad patrem redeunt, eique acquiruntur pleno lute, d. s. t. Irestit. per quar per . nob. Proinde& in hoe quoque genere he e litatis nec Cilariuς erit consensu; & iutius patris ad aequirendam hereditatem .

Au L. Potuit. F. n. Valerianus & Gallienus. AA. Paulo Potuit pupillus pro herede, tutore auctore, gerendo consequi successionem , sed i ius actus oe voluntas fuit neceb araa . Nam si quid nes iente eo tutoreeit, illi hereditatem non potuit acquirere. PP. XVI. Cal. Iul. ipsis IV.

1. Pupillus an acquirere possit. Σ. - 6mms ρ tuus posse acquirere. 3. Ni IIus quando acquirere ρής. . Pro herede se gerere, item hereditatem adire, quid sit. s. Pusi Ius au folus, an vero non nisi alterius, S cuius auctoritate a qui rere sint, de num. 6.

PUpillo, id est, impuberi, qui non sit

sui iuris, L. ρ illus, de verb. ηὐπι- Dcat. delata eii hereditas, sive quod heres in iliivius sit. sve quod tanquam proximus agna ius defuncti vocetur ad succentionem . Circa hereditatem hanc aequirendam duae sum iummae qu elliones. Una, an ipse pupillus hereditatem possit acquirere suo facto Altera, an possit tutor ei

acquirere eius nomine adeundo' in priore capite haec quaeruntur. Primo, an postit pupillus acquirere. Secundo, an omnis pupillus, ei iam infans. Tertio, quando. Quario, an solus, an vero non nisi alterius auctoritate . Quinto, cuius auectoritate. Primum, ' an limpliciter pupillus hereditalem acquirere potuit, ideo quaeritur; quia hereditas destinatione animi acquiritur, I si avia seq. Nulla autem animi desit natio elIe videtur in ea aetate. Et placuit pupillum delatam sibi hereditatem posse acquirere sibi, ut hic, S L. ρuρitur, de herer acquirend. Sed favorabiliter, ut dicitur in es L. ρ illos, idest. non summo iure, sed benignitat:s caulsa pro fa- Actus S voluntas pupilli ad hereditatem Ibi per intorem acquirendam necessoris re utritur.

Caussae, propter quas tutor pupillo

iuvito acquirere nequeat .

Tutor pupillo invito posse nem bonorum acquirere non potes, S eur. re pupilli, ut hereditas aequiratur . Nam revera non est in his destinatio animi certa . Neque tamen, cum dicimus eum pol de hereditatem acquirere. fit contra Praecepta iuris, quae desiderant dei linationem animi: quia quod rudicio pupilli deeii,

suppletur auctoritate tutoris, ut est in L. quanuis, 3. uis. de acq. here

Sed an t omnis pupillus hereditatem x postsit aequirere ' Quod propter infamem quaeritur . cuiusmodi aetas pupillorum nullum intellectum habet, nee multum a furioso di iter re putatur. I. pupilli, Instit. de iuuiit. stip. Et placet etiam infantem posse acquirere se pro herede gerendo, ut est diserte scriptum in L. fervo, I. si pupillo, T . ad Tr bellian Unde & sine exceptione iuris, recte hoc loeo definitum est de omni pupillo. Sed obstat d. L. t tuus, de aeq. her. ubi excipitur pupilluς, qui fari non potest, cum dicitur, pupillum . qui fari potest, hereditatem posse aequirere. Obllat etiam conditio aetatis, cum in infame nullus sit intellectus. Respondeo: Observandum

189쪽

uer Hugonis Donelli Comment . in CC d. 3 sa

dum est in d. L. ρ tuus, generaliter definiri . pupillum hereditatem acquirere poste; quo declaratur, posse eum acquirere quovis modo, & adeundo, & pro heride se gerendo. Cum ita definitur. re-He exeipitur in sanq; quia infans non po- teli quovis modo hereditatem acquirere. In hac autem lege non dicitur simpliciter

pupillum suecessionem eonsequi polle, sed

pro herede se gerendo. quorum utrumque

recte dieitur. & inde est sequens quaestio. 3 Quando i pupillus, vel insans, vel maior infante hereditatem possit aequireret Et

respondetur, quod maior infante hereditatem acquirere pollit adeundo, multo magis pro herede se gerendo. L. si infanti. g. ult. θ t. Infans autem pro herede gerendo acquirere potest . ut hic generaliter definitum est, adeundo acquirere non potest . ut declaratur in I L. fervo,

S. si 'Viuo, ad Trebell. D sserentiae ratio est: quia se t pro herede gerere, est tanquam dominum res tractare hereditarias. vel ad heredem pertinentes: hoc etiam potest sacere heres insans, cum ei tanquam domino res in

manus traduntur. Adire vero, est . ver-

his declarare voluntatem de agnoscenda hereditate, ut suo dicetur loco. Hoc vero infans praestare non potest, quia loquis non potest . Sed i an solus pupillus hoc

modo , scilicet, pro herede se gerendo

hereditatem acquirat. vetus fuit quaestio: propterea, quod cum de acquirendo agitur, non est pupillo necessaria tutoris auctoritas, Iussit ut de auctor tui. Hic autem de acquirenda hereditate agitur, sed

non solum de ea acquirfnda agitur, Verum etiam de pupillo obligando, quia hereditas nos aeri alictio obligat, L. more.

de aequirend. hered. Et ideo iam olim receptum est, nec hereditatem acquiri , nec bonorum po:lellionem, nec fidei commisIum hereditatis pupillo rei litui polle ,

sine tutoris au itate. 3. neque, Iustit. de auri . tui. Et hoc ita intelligendum est,

nisi iit infans, L. si infanti, ut dicetur

infra.

c Desiderantur tautem hic nominatim auctoritas tutoris; quia curatoris auctoritas est ad aequirendam hereditatem inutilis pupillo, etiamsi fingamus curatorem datum esse pupillo tutorem habenti, ut in aliquibus caussis receptum est, L. eum

in uua, I. uis. de a euatiov. Idque commune est, quia curator rebus datur, non personae. Tutor autem personae, non re-hus, 3. Σ. Iustitui. de curat. In hereditate autem acquirenda nova persona magis luscipitur, quam novum dominium :& per consequentiam dominium rerum suscipitur: nam heres in personam & li eum defuncti laecedit, L. quaedam, I. I. de edendo. Unde dicitur heredis personam eandem esse cum defuncti. μυeu.

de iureiurand. a mor . praest. tu medio.

Selendum tamen est . si pupillo tutor non sit, posse pupillum adire magistratum, cuius decreto si hereditatem agnoscet pupillus. solemnitatibus iuris satisfactum est & hereditas pupillo acquiretur, L. si iu-fanti. I. uis. inst. L. bonorum. D r. qui admitt. ad honor. UT Hare de hereditate pupilli per ipsum aequirenda. Hie dixerit aliquis, cur laboremus, an hoc, an illo modo, an huius, an illius auctoritate hereditas aequiratur : cum litcompendiaria via ad aequirendum, si tutor, qui iudicio valet, potest eius nomine adire hereditatem. eique acquirere ρ Et

ne frustra in superiori definitione laboraverimus, subiicitur hie, quod ad polleriorem quaestionem pertinet . Nempe t ripsius pupilli actum & voluntatem afl aeuuirendam hereditatem necessariam elle. Tutorem autem ipso ignorante ei acquirere hereditatem non polle. Quod ait rescriptum: actum & voluntatem pupilli in aequirenda hereditate esse necessariam , videtur adversari. g. vis. Institui. de he- δε ι

ubi traditur. hereditatem sola animi destination . & sola voluntate acquiri. Respondeo: haec non sunt contraria . Nam hereditas non aequiritur . nisi aut pro herede gerendo, aut adeundo, ideli, ver his voluntatem suam testando de acquirenda hereditate, ut explicatur in d. I.

ula. In'it. de hereae qual. V di s r. Proinde si pupillus se pro herede gerit, hiemant selle utrumque requiritur , & actus gestionis, & voluntas, quatenus voluntatis pro suo captu capax est. Sed etsi pupillus hereditatem adit, hic quoque utrumque requiritur & actus & voluntas. Vol intas. ut velit hereditatem agnoscere ;deinde actus, ut hanc voluntatem testet ar, ut est in dicto I nu. Iustit. de θ red. quaI. S disser. Et quod dicitur sola animi dest natione hereditatem acquiri. id intelligendum est, ita sola destinatione,

quae tamen leslata est, d. I. ult.

Quod i additur: tutorem pupillo here- 8ditatem acquirere non polle, duabus de ea ullis recte constituitur. Primo, quia nemo hereditatem acquirere potest, nisi cui delata sit. dict. L. si quis extraneus, S. I. de acquir. hered. Defertur autem hereditas pupillo, non tutori; deinde hereditas obligat nos aeri alieno, ut supra dictum

190쪽

3s 3 Ad Tit. XXX. Lib. VI C. de Iure deliber.&C. 3s φ

ctum. Tutor autem invitum pupillum hereditati obligare non potes . non magis, quam filius patrem, aut servus dominum.' Leta L. qui in aliena. Quod i de hereditate dicimus, idem etiam de honorum possessione dicendum videtur, tutorem invito pupillo bonorum polle ilionem acquirere non posse, ob eam, quam dixi, caussam . Non obstat L. tutor, is L. β ρusillo, de bonor. ρ N. L. bonorum, fust. qui ad basorum pQ . adm. ubi constanter traditur, tutorem pupillo honorum

possessionem petere posse. Aliud enim est

bonorum polles Itonem petere pupillo , aliud possellionem ipsi acquirere . Prius recte fit, sed non acquiritur pupillo, nili

aut iam ante consenserit, aut petitionem postea ratam habuerit, argumentum in L. 3. g. acquirere, de bonor. ρή . Haec tamen temperata est in L. si rufanti, infra. in infante, de quo constituitur, ut tutor eius nomine hereditatem adire ponsit. Secundum quam exceptionem & L. potuit, interpretanda est, iuxta regulam iuris, in toto iure generi per speciem derogatur, L. in toto, de regul. iur.

- L. L avia. 6. n. Dioclet. & Maxim. AA. Ρhilippae . Si avia tua patrem tuum ex duabus unciis scri si heredem, ex sola animi destinatione pater suus heres feri poterat. Igitur, si testamento suae dem uncias ad te pertinere decremit: apud rectorem provinciae duarum un

I. Hereditatem aperte non agnostens ,

si vel tu testamento, et et alibi dixerit, se velle, ut hereditas adberedes suos perveniat, hoe ipsol f hereditatem sibi delatam aperteis verbis non agnovit, ut diceret se, velle heredem ella, neque quidquam hereditarium in ea hereditate attigit, si moriens in testamento, aut ali hi dixerit, se velle, ut ea hereditas ad heredes suos vel institutos, vel legitimos perveniat. hoc ipso heres fit, & hereditatem transmittit ad heredes. An quod hic de hereditate aviae agitur, quae ex constitutione Theodotii filio delata transmittitur ad nepotes etiam non adit at L. an. ins de his, qui

ante aster. tabul. hereae transm. Minime:

nam nondum edita illa Theodosii fuit constitutio. itaque non potuit hic dici hereditatem transmitti ad nepotem, nisi quia 2 a patre erat adita. Sed unde t aditam in-

her/s fit, S hereditatem transmittit. 1. Hereditas unde adita intelligatur. telligimus, cum non acquiratur hereditas, nisi aliquo modo heres testatus sit voluntatem suam de hereditate acquirenda, I.

Respondeo, qui dixit se velle, ut heia reditas sibi delata ad suos heredes perveniat, satis declaravit, se velle eam hereditatem matris ad se pertinere, ideoque se heredem esse: nam nisi quaesta es et ei hereditas non perveniret ad eius heia redes, ut tempore huius rescripti ius fuit: qui voluit aliquid id etiam voluisse intelliis gitur, quod necessario antecedit, L. illud, de aequir. berec Proinde qui se velle dixit hane hereditatem pervenire ad extra neos, eam ad eos transmittet. Tom. IX.

SEARCH

MENU NAVIGATION